Jacek Sawaszkiewicz—Przybysz Wyznanie Potestas Przybysz I. WIZJA LOKALNA Komandora Milady'ego poznałem w czasie mojej pięcioletniej służby wojskowej w Royal Cosmos Force. Był wtedy komandorem podporucznikiem. Dowodził 19 Eskadrą słynącą w Siłach z karności i wyszkolenia. Zajęcia z nowicjuszami rozpoczynał od słów: „Nazywam się Milady. Milady z akcentem na igrek, panowie aspiranci". Wykłady prowadził wydeptując ścieżkę między ekranem rzutnika a katedrą i wyróżniając ważniejsze kwestie trzepnięciami trzciny po swych szerokich i sztywnych spodniach. Niekiedy j go masywna sylwetka nieruchomiała; Milady precyzyjnie skierowywał trzcinę w rozgadanego kadeta i rzucał: „Powtórz!" Na odpowiedź czekał zawsze pięć sekund, po czym oświadczał: ..Już ja cię przewiozę, ptaszyno". i odwróciwszy się plecami do audytorium dodawał: „Akrofobia tego cholerę!" Należało to do rytuału i Milady nigdy nas nie zawiódł. Niektórzy utrzymywali, że Milady wtedy się uśmiecha; jeżeli tak — był to uśmiech bezlitosny: kto się naraził, po lekcji latania, której mu udzielił komandor Milady, ze „Stardasha" wychodził zielony. A przecież go lubiliśmy. Lubiliśmy jego stożkowatą czaszkę i tubalny głos. Każdy z nas, siadając za sterami, ufnie oddawał się pod jego rozkazy. Na Ziemi straszyliśmy się wzajemnie przeróżnymi okropnościami rzekomo czyhającymi na nas w kosmosie, i niejeden szykując się do samotnego lotu miał rzadką minę: poza Ziemią, gdy eskadrę prowadził Milady. czuliśmy się jak w hali szkoleniowej przed dioramą trenażera. Piętnaście lat temu paskudny wypadek wyeliminował mnie z szeregów kadry Royal Cosmos Force. Wkrótce też zlikwidowano 60 procent etatów w Siłach, pozostałą część RCF zreorganizowano. Straciłem kontakt z komandorem Milady. Przed trzema tygodniami, po tej długiej przerwie, otrzymałem od niego wiadomość. Posłaniec wcisnął się za mną do mieszkania i zamarł przy drzwiach. — Pan czeka na odpowiedź ? zapytałem tego chmurnego młodziana, ani chybi kadeta. Nie wiem. czy będzie... — Na pewno będzie — odparł z flegmą. .; Niecodzienna forma korespondencji podrażniła moją ciekawość. ,,Jeżeli to prawda — pisał Milady — że z Ciebie taki awanturnik i łowca przygód, jak o Tobie powiadają, niewątpliwie zaraz po przeczytaniu niniejszego zechcesz się ze mną spotkać". — Milady jest w Decksance? — rzuciłem znad kartki. — Komandor aa pana czeka — odpowiedział posłaniec wymijająco. • Zapomniałem nawet zaproponować mu coś do picia czy przekąszenia; zapakowałem swój reporterski magnetofon, wziąłem zapas kaset i oświadczyłem, że jestem gotów. Zeszliśmy do zaparkowanych przed domem dwuosobowych „taczek". Kadet usiadł za kierownicą, ja obok. Po dwudziestu minutach byliśmy poza miastem, po następnych dotarliśmy na zapomniane lotnisko. Z daleka zobaczyłem stojący na płycie samotny śmigłowiec, bełtający duszne i gorące powietrze. Wniknęliśmy w otwarty luk jak torpeda. Śmigłowiec natychmiast wystartował. Przypominało to kiepskie porwanie. Milady kocha się w efektach, w akcjach „zapiętych na ostatni guzik". Jest trochę niedzisiejszy z tym swoim umiłowaniem postaw, znamiennych dla minionej epoki, i staroci. Skupuje drewniane meble, gromadzi obrazy i książki, ma w domu autentyczny patefon i lampę naftową. Żartowano, że gdyby mógł, uzbroiłby Siły w balony i machiny miotające. Wylądowaliśmy po godzinie lotu na spękanym pasie nieczynnego — jak pod Decksance — lotniska. Kadet uruchomił silnik „taczek"; zjechaliśmy na pas i wzbijając bure tumany rozgrzanego piaehu pomknęliśmy w stronę niszczejącej wieży. W zmurszałych wrotach hangaru, oparty o błotnik Rolispeeda. stał Milady. Uśmiechnięty podszedł do hamujących z piskiem „taczek". — Nie zawiodłeś mnie, Lutz — stwierdził z zadowoleniem. To był ten sam Milady co przed piętnastu laty, zwalisty i niezgrabny, z siwym jeżykiem, który jeszcze bardziej wydłużał mu głowę, jowialny w pozasłużbowych kontaktach. Miał na sobie ubranie cywilne. Wyciągnął niedźwiedzią łapę i przyglądał mi się jak nowej konstrukcji. — Na razie nie zadawaj żadnych pytań, Lutz. Chcę, żebyś wprzód to obejrzał. Zaprosił mnie na tylne siedzenie Rolispeeda. Podrygujący za kierownicą, przystojny jak anioł, czarnoskóry chłopak wyszarpnął słuchawkę z ucha i obrzucił Milady'ego pytającym spojrzeniem. Milady skinął głową. Ruszyliśmy w kierunku Quondamon drugorzędną szosą, z przepisową szybkością. Milady rozpytywał o moich kolegów z Akademii RCF. przerywał mi, by coś dodać, myląc przy tym fakty, nazwiska i roczniki, wreszcie oświadczył, że wiązał ze mną wielkie nadzieje i że gdyby nie ten pechowy wypadek, byłbym dziś pewnie jego zastępcą. Powiedział tak oczywiście dlatego, że go do niczego to nie zobowiązywało. Potem ż kieszeni w drzwiczkach samochodu wygrzebał dwa klipsy ze znaczkiem spec-służby; zatrzasnął jeden na klapie bluzy i kazał mi z drugim zrobić to samo. Pi^ć-sześć kilometrów przed Quondamon wjechaliśmy na autostradę, która zawiodła nas aż pod magazyny sprzętu elektronicznego. Tu, na utwardzonym dziedzińcu, zatrzymaliśmy się. Trzy brudnoszare budynki stały jeden przy drugim i tworzyły literę C. Miały po dwadzieścia siedem kondygnacji naziemnych i po osiem piwnicznych. Okna magazynów wyglądały jak otwory strzelnicze dawnych fortyfikacji. Sceneria chyba miła takiemu antykomanowi, jak Milady. W bramie środkowego budynku sterczał porządkowy z nonszalancko zatkniętym za pas traumatem. Zerknął na nasze klapy i służbowo usunął się z drogi. Milady mrugnął do mnie. — Spójrz — rzekł. Skrzydło bramy magazynu, wyrwane z zawiasów i wtłoczone w głąb korytarza, opierało się o ścianę. Listwa zamkowa, normalnie osłaniająca futrynę, była rozszczepiona; jej drzazgi zaściełały przedproże. Ze stropu zwisały strzępy metalowej siatki wzmacniającej tynk, rozdartej ościeżnicą wgniecioną na kilkanaście centymetrów do wewnątrz. Podobne szkody wyrządziłby samochód dostawczy usiłujący wjechać tutaj przez zamkniętą bramę. Weszliśmy do środka. Zaczerpnąłem do płuc chłodnego powietrza. Pachniało świeżą farbą i pokostem. Milady bezceremonialnie wyłączył magnetofon, który przygotowałem do nagrywania. Oznajmił, że na górze nie mamy czego szukać, natomiast w podziemiach pokaże mi coś rewelacyjnego. Zjechaliśmy na niższą kondygnację. Od szybu windy gwiaździście rozchodziły się hale, pod sufit zastawione nacechowanymi i starannie ułożonymi pakami. Komandor podszedł do najbliższego stosu skrzyń i przeciągnął po górnej palcem. Została jasna smuga. — Zalegają tu od lat — mruknął. Dobiegł nas szybki trucht. Z hali po przeciwnej stronie szybu wypadł, powiewając połami rozpiętego fartucha, drobny mężczyzna o wyglądzie kreta w okularach. Spojrzał na nas z irytacją. — Czy to się nigdy nie skończy?! — pisnął oburzony. — Wy sobie myślicie, że co? Wczoraj czwarty raz zacząłem inwentaryzację. — Niczego nie będziemy ruszać — obiecał Milady. •— I zaraz wychodzimy. Skręciliśmy w halę III. Mężczyzna dreptał za nami i złorzeczył policji, która w jego magazynach narobiła w sumie więcej bałaganu niż włamywacze. Zaskoczony ' popatrzyłem na Milady'ego. Włamania czy kradzieże zdarzają się wyjątkowo rzadko, ale to nie powód, żeby w śledztwo angażować Royal Cosmos Force. Milady nakazał mi milczenie. Wyprzedził mnie i stanął naprzeciwko kupy roztrzaskanych skrzyń. W mocnym jarzeniowym świetle, na szarej posadzce, widać było rozlaną szeroko plamę, zrudziałą i szklistą, plamę po czymś, co wyciekło ze stłuczonego pojemnika. — Kalafonia — powiedział Milady. — W tych butlach jest spirytusowy roztwór kalafonii. Plądrując tutaj, sprawca rozbił jedną z butli, a później wdepnął w kałużę i... — komandor odchylił leżącą parę kroków dalej plastykową płytę przykrywającą niewyraźny odcisk na ziemi — ... zostawił ślad. Zbliżyłem się. Był to odcisk czteropalczastej stopy wielkiej na pół metra. — Żarty — parsknął mężczyzna w fartuchu. — Ktoś zwyczajnie z was zakpił. Niebawem będą tu ściągać pielgrzymki. Milady opuścił płytę i wyprostował się. — Zgadzam się z panem — rzekł. — Dłużej nie będziemy się naprzykrzać. » W Rolispeedzie zapytałem Milady'ego, jakie skradziono przedmioty. — Pewne przestarzałe typy układów scalonych — odparł. — Trzymano je dla cyberamatorów czy może po prostu żal było je wyrzucić, bo kiedyś przecież sporo zainwestowano w ich produkcję. Ale na razie nie wysnuwaj ^żadnych wniosków. Lokalizacji drugiego miejsca, dokąd zawiózł mnie Milady, ze względów wojskowych podać nie mogę: była nim Przechowalnia Paliw Jądrowych. Przybyliśmy tam tego samego dnia. Komandor wprowadził mnie do zautomatyzowanego przejścia dla personelu. Uwięźliśmy w nim na pół godziny: Milady wsunął palce do weryfikatora daktyloskopijnego i natychmiast w bloku za ogrodzeniem rozjęczał się alarm, a przed i za nami zatrzasnęły się grodzie i do tak powstałej komory wtrysnął gaz obezwładniający. Usłyszałem tylko: „Bodajby akrofobia..." Ocknęliśmy się na powietrzu, wewnątrz ogrodzenia. Otaczali nas ludzie w kombinezonach. Wśród nich był lekarz i sumitujący się niepotrzebnie strażnik. Nikt tu nie zawinił; Milady do weryfikatora wetknął zraniony palec, co c2ytnik papilarny uznał za próbę oszustwa. Nadgorliwy lekarz cackał się z nami bez końca, jak gdyby okazja udzielenia pomocy komandorowi była dlań nie lada gratką. To, co Milady mi pokazał, rzeczywiście warte było obejrzenia. Zaprowadził mnie do głównej składnicy, budowli ogromnej i ciężkiej jak schron. Pozwolił mi nasycić wzrok tą żelbetowo-ołowianą konstrukcją, która mimo swej masy o dziwo nie zapadła się w grunt (jakież tam muszą być fundamenty!), po czym wskazał mi wejście. Stalowe, opatulone płatami ołowiu wierzeje były rozdarte i wygięte na boki. — Do środka nie ma po co wchodzić — powiedział Milady. — Zniknął cały zapas paliwa. Jakby spełniając jego skryte życzenie, spojrzałem pod nogi. Stałem pośrodku wgłębienia, które w miałkim piasku pozostawiła półmetrowa stopa. Takich śladów było więcej. Biegły od rozprutych wierzei dziesięć metrów w głąb dziedzińca i z powrotem. Urywały się przy koleinach, które przecinały dziedziniec i ginęły za bramą. — To bynajmniej nie są żarty, Lutz — stwierdził gorzko Milady, gdyśmy wrócili do Rolispeeda. — Strażnicy z nocy, kiedy dokonano rabunku, jeszcze śpią, chociaż minęły już dwie doby. I nie możemy znaleźć żadnych świadków. Na szczęście koleiny wyżłobione tym niesamowitym pojazdem zawiodły nas do miejsca dość jasno określającego obecną kryjówkę rabusiów. — Na co więc czekacie? — spytałem. Milady sprawdził godzinę. — Zdążymy przed zmierzchem — oświadczył. Przez krótkofalówkę, jak gdyby znudziła mu się zabawa w „dopracowaną akcję", wezwał śmigłowiec. Przesiedliśmy się do niego na zamkniętym dla ruchu odcinku autostrady. — Emit-Second — powiedział Milady do pilota i obejrzał się na mnie, żeby zobaczyć moją minę. Emit-Second to nazwa zastępczego kosmodromu położonego na południe od Quondamon. W latach ożywionej eksploracji Układu kosmodromów pobudowano sporo; każdy miał rezerwowe lądowisko i obsługa każdego rezerwowego lądowiska psioczyła na nadmiar pracy. Ale Emit-Second nawet w okresie największego ruchu nie przyjął ani jednego statku. Był kosmodromem od początku pechowym. Zaraz po budowie płyty musiano podłoże futrować zastrzykami betonu, bo jego gęstość nie była równomierna i w płycie powstały niebezpieczne naprężenia. Kiedy wzniesiono kopułę wieży kontrolnej, nagłe tąpnięcie zrównało ją z ziemią. Mnożyły się awarie urządzeń. Przepełniony Emit- —First zamiast do leżącego tuż Emit-Second odsyłał przeto statki do odległego o ponad sto czterdzieści mil Spirt-First. Nim uporano się z trudnościami technicznymi, zainteresowanie kosmosem znacznie zmalało i zastępczy kosmodrom Emit-Second przestał być potrzebny. Dzisiaj zarasta zielskiem i mało kto, patrząc na ten betonowy plac. domyśli się jego szczytnego w zamiarze przeznaczenia. Śmigłowiec nasz wylądował na skraju płyty, opodal rzędu drzemiących transporterów, spowitych zapachem rozgrzanego smaru. W przedzie szumiała polowa siłownia. Przeszliśmy obok spoczywającej na trawie grupki mężczyzn w niekompletnych mundurach RCF. Palili papierosy i obojętnie patrzyli, jak idziemy do transportera dowódcy. W niczym nie przypominali dawnych kadetów z osławionej „szkółki Milady'ego" prężących się na widok każdej belki na rękawie. Milady przybył tu incognito i nie mógł mieć pretensji do tych chłopców, mimo to, gdy weszliśmy do transportera, warknął pod adresem podrywającego się blondasa: — Burdel, nie dyscyplina, kapitanie! Minął go zdetonowanego, podszedł do stolika i odwrócił do siebie leżące tam plany. Kapitan zapiął bluzę. Był niewiele starszy od swych podwładnych. Nieśmiało zbliżył się do komandora i stanął za jego plecami. — Skażenie zmalało tysiąckrotnie — wyrecytował. — Obiekt w zasięgu. Ciągle na parkingowej. Milady poprosił go, żeby zostawił nas samych. Kapitana jakby kto zdmuchnął. Po chwili usłyszeliśmy jego stłumione wrzaski. Perswazją skłaniał swoich kadetów do większej subordynacji i dbałości o wygląd zewnętrzny. n. ANALIZA SYTUACJI Milady sprawdził, czy drzwiczki transportera są dokładnie zamknięte, i usiadł na wprost mnie, za stolikiem. W pancernej budzie było duszno i gorąco. — Ślady tego pojazdu urywają się tu, na płycie, przy radioaktywnej plamie. Tutaj wylądował i stąd wystartował kosmiczny statek, Lutz. Teraz jest poza Ziemią, ale nie schodzi z parkingowej. Przestań grzebać przy tym magnetofonie i posłuchaj: • Nie wiadomo, skąd przybył i od jak dawna wisi nam nad głową. Stacje wypatrzyły go dopiero wczoraj między różnymi orbitującymi rupieciami. Nie wiemy, jak długo przebywał na Ziemi i jakie są zamiary tych, co w nim siedzą. Wiemy natomiast, że Obcy odwiedzili magazyny. Buchnęli, lekko licząc, 500 funtów elektronicznego szmelcu i dziewiętnaście ton paliwa jądrowego. Wszystko to działo się dwa dni temu, pod naszymi nosami. Popisali się znakomitą orientacją w terenie: ten wybór kosmodromu, zapomnianego i leżącego na odludziu, a jednocześnie tak blisko źródeł potrzebnych im materiałów... — Tego nie rozumiem — wtrąciłem. — Mamy niechybnie do czynienia z groteskową mistyfikacją grupy rozwydrzonych młokosów, amatorów przygód, groźniejszego gatunku blind kosmicznych, a pan, jak jaki dysydent z Sekty Wyznawców Odwiedzin, wmawia mi... — Spokojnie; Lutz. Niczego ci nie wmawiam. Takie są fakty. — Pozaukładowy statek o napędzie jądrowym? — „Starfiashe" mają napęd też jądrowy, a przecież ich zasięg wynosi ponad 100 miliparseków, choć to maszyny do zadań ledwie przyorbitalnych i więcej dźwigają uzbrojenia niż paliwa. Teoretycznie, po przeróbce pokładowych arsenałów na zbiorniki, mogłyby pokonać odległość dziesięciu parseków. — W jakim czasie? Milady żachnął się. — Cywilizacja, której spieszno w kosmos, nie dba o czas. — Dogmaty zm. — Nazywaj to, jak chcesz. Jedno jest pewne: obiekt w niczym nie przypomina statków budowanych dotąd, a stocznie nie realizują zamówień prywatnych. O tropach na dziedzińcu Przechowalni i na posadzce magazynu Milady nie wspomniał. Może uznał, że są to dowody zbyt żenujące, aby się na nie powoływać. Odnosiłem wrażenie, że wciąż krążymy wokół sedna. Przecież nie przywlekałby mnie tu dla jakichś tanich sensacyjek, włócząc się ze mną wprzód po całym hrabstwie, a na koniec nie pozwalając mi przygotować dźwiękowej relacji, bodaj parominutowej. Chyba że była to z jego strony kokieteria. Milady zabiegający o rozgłos? Niewątpliwie chorował na szlify kontradmirała, niewątpliwie zasłużył na nie, ale nawet gdyby chroniczna krótkowzroczność Admiralicji Royal Cosmos Force udaremniała mu awans, Milady nie uciekłby się do reklamiarstwa. Nie umie sprzedawać swoich osiągnięć, i tyle. Przypatrywałem mu się; patrzyłem na jego zaczerwienione i opuchnięte powieki, na jego pociemniałe od jednodobowego zarostu policzki i na jego dłonie, duże, spocone i drżące. Był zmęczony. Był zmęczony jak po zaoraniu świata. Pewnie od tych dwu dób nie zmrużył oka. — Imaliśmy się różnych chwytów, Lutz. Obiekt nie reaguje na nasze sygnały. Ale od procesów biologicznych w nim aż kipi. Pelengatory biofizyków śledzą go nieustannie, szkopuł w tym, że nie potrafią ustalić, czy rejestrowane przebiegi czynności fizjologicznych zachodzą w istotach rozumnych i w jakim stopniu rozumnych. Znakomita orientacja tych istot w terenie jeszcze sprawy nie przesądza; mogły się kierować tropizmem.... — Ich statek kosmiczny to także wynik tropizmu? Milady z westchnieniem oparł łokieć o blat stolika i na otwartej dłoni ułożył swą kwadratową żuchwę. Przyglądał mi się ze znużeniem. Na dworze ucichły łajania dowódcy, daleko szumiała siłownia. Wzrok Milady'ego to mętniał, to nabierał ostrości, jakby Milady walczył z ogarniającą go sennością. Pytanie pozostawało bez odpowiedzi, pauza przeciągała się. Na co komandor czekał? Skoro liczono się z realnym niebezpieczeństwem, trzeba było niezwłocznie coś przedsięwziąć. „Imaliśmy się różnych chwytów", „nie potrafią ustalić", „w jakim stopniu" — a więc Admiralicja nie miała pełnego rozeznania. Oczywiście zaczną od wysłania grupy rozpoznawczej... Wlepiłem w Milady'ego zdumione spojrzenie. Wciąż czekał. I już wiedział, że domyśliłem się i że chociaż wyglądałem na przestraszonego, w gruncie rzeczy wyraziłem zgodę. Było za późno, by zwyczajnie wstać, podziękować za miłe popołudnie i oddalić się, unosząc swój honor, rzekomą nieświadomością ochroniony przed zszarganiem. Obaj zdawaliśmy sobie sprawę, że Milady nie może mi nic kazać ani proponować, nawet nie wypada mu prosić mnie. Decyzja należała wyłącznie do mnie i powinienem ją powziąć spontanicznie. Milady prawdopodobnie równie dobrze jak ja wiedział, że właśnie taki układ nie pozwala mi, bez uszczerbku na honorze, odmówić, w istocie bowiem werbalnie nie było czego odmawiać. Ale dlaczego ja? Odpowiedź nasuwała się sama. Zreorganizowana i ograniczona do roli sekcji szkoleniowej Akademia Royal Cosmos Force od piętnastu lat produkowała zniewieściałych, psychicznie rozmamłanych pilotów, co to zapisali się do RCF ze snobizmu albo żeby imponować dziewczynom, albo też dlatego, że nie chciała ich żadna inna uczelnia. Admiralicja potrzebowała zaś faceta, który mało że opuścił Akademię RCF w ^starych, dobrych czasach", ale liznął co nieco z dziedziny biologii, był urodzonym hazardzistą, a przy tym miał niewiele do stracenia. — Nie musiano pytać komputera, Lutz. Twoją kandydaturę zgłoszono i przyjęto jednogłośnie. Naturalnie poza moimi plecami; wtedy gdy ja, pogrążony w błogiej niewiedzy, poprawiałem czyjąś tam dysertację lub gdy leżałem u boku Elie i wsłuchiwałem się w jej oddech, po raz pierwszy po tej kilkudniowej nerwówie głęboki i równomierny. Marzyłem wówczas o jednym: aby nikomu nie przyszła ochota telefonować do mnie teraz — wideofon stał poza zasięgiem ręki i nie mogłem go wyłączyć nie budząc Elie, gdyż jej głowa spoczywała na moim ramieniu. Wideofon wszakże zadzwonił, żona spała godzinę i czterdzieści osiem minut. Telefonowano z kliniki. Twarz doktora Zenda z ekraniku promieniowała szczęściem. — Nie było powodów do obaw — oznajmił. — hnplantat przyjął się jak sadzonka w cieplarni. Elie stała obok i zaciskała palce na moim barku. — Hej, Elie — powiedział Zend z uśmiechem. — Pani syn będzie sprawniejszy niż przedtem. Memu synowi wszczepiono atomowe serce. Takie, jakie ma jego ojciec. Atomowe serce to jest coś, co ludzie mogą wybaczyć. Każdy inny, obojętnie jaki, sztuczny organ zamienia człowieka w cyba, czyli w istotę niższą; tak przynajmniej uważa większość. Słowo „cyb" wymawia się z ironiczną pogardą, a w pewnych kręgach traktuje się je jako wyzwisko. Ale dla niektórych cybiofikacja to jedyna szansa przeżycia. Człowiek przestał być kowalem swego losu. Niewielu siadając za sterami „Starfiasha" przewidzi, że maszyna zaraz po starcie roztrzaska się, bo mechanik-elektryk nie znał się na elektronice, a zmianowy inspektor podbił kartę przeglądu nie wyściubiając nosa ze służbówki. Niewielu też po runięciu wraz z maszyną typu „Starfiash" z wysokości kilometra na skały będzie zdolnych do samodzielnego decydowania o swym losie. Chirurdzy ratując ludzkie życie nie oglądają się na takie czy owakie względy i bywa, że pacjent opuszcza szpital mając z własnych narządów wewnętrznych jedynie wątrobę, śledzionę i cząstkę przewodu pokarmowego, a korpus i kończyny, z wyjątkiem głowy, cybiofikowane w 80 procentach. Ma zatem rzeczywiście dużo mniej do stracenia niż plakatowy, wychuchany kadet. Wymiana protez to jak zmiana obuwia. — Przygotujemy ci „Starfiasha", na jakich się szkoliłeś — podjął Milady. Jego głowa podskakiwała na wspierającej j^ dłoni. — Ryzyko jest znikome. — Lubię ryzyko. Ale pan raczej chciał powiedzieć, że w razie czego gwarantujecie mi najwyższej jakości części zamienne. Milady opuścił rękę na stolik, przygarbił się. Sennym wzrokiem zlustrował mnie całego. — Twój organizm — rzekł — nie potrzebuje tyle pożywienia i tlenu, co organizm zwykłego śmiertelnika, zawierający wszystkie te oślizłe i nietrwałe narządy jednorazowego w końcu użytku. — (No, proszę — pomyślałem — apoteoza cyba). — Zapotrzebowanie twego organizmu na węglowodany, białka, tlen, itede jest czterokrotnie mniejsze. Ufam, że wiesz, jakie ma to znaczenie poza Ziemią. — Patrząc pod tym kątem, panie komandorze, przyszłych kadetów natychmiast po rekrutacji poddawać by należało kompletnemu ucyborgowieniu. — Zgadzam się, że system przysposobienia do służby w RCF ma pewne wady. „Jak odróżnić cyba od idioty? Daj im do rozwiązania proste zadanie matematyczne. Idiota nie brzęczy." — Będziemy nad tobą czuwać. Eskadra „Starfiashy"... — ...i cybo-serwis. — Roześmiałem się. — Przepraszam, komandorze. To odezwały się we mnie uczucia rozbitego samochodu na widok pomocy drogowej. m. WSTĘPNE ROZPOZNANIE Przenocowałem w transporterze dowódcy. Rankiem komandora odwołano do Admiralicji. Poleciał śmigłowcem. Do mojej dyspozycji zostawił swego Rolispeeda wraz z sympatycznym czarnoskórym kierowcą. Chłopak był niewyspany, bo z autostrady, gdzieśmy go wczoraj zostawili, ściągnął późną nocą. Wojskowy kubek smolistej kawy ! i wetknięta do ucha słuchawka tętniąca giantlike-shakiem przywróciły mu rześkość. Kazałem wieźć się prosto do domu, ale na rogatkach Decksance postanowiłem zboczyć do szpitala. Zastałem tam żonę. Stała na korytarzu, przed pokoikiem syna, i rozmawiała z doktorem Zendem. Doktor Zend, mały pulchny szatyn zawsze promienny jak słońce, kiedy mnie spostrzegł, jeszcze bardziej się rozpromienił. Roztaczał wokół cierpką woń septofobu. On i Elie wyglądali jak rodzeństwo. — Śpi — powiedziała na mój widok żona. Przez uchylone drzwi zajrzałem do pokoiku syna. W obszernym, białym łożu wydawał się bardziej wątły i mniejszy. — Za trzy dni pozwolimy mu na pierwszy krótki spacer — oświadczył Zend. — A za dwa tygodnie przybiegnie do pana i zarzuci panu ręce na szyję. Cofnąłem się, ostrożnie zamknąłem drzwi. — I co dziesięć lat — dodałem — będzie tutaj wracać po nowy wkład energetyczny. Zend nadal był promienny. Ale patrzył na mnie już inaczej — badawczo. Pożegnałem się z nim i otoczyłem Elie ramieniem. Zeszliśmy do Rolispeeda. Kierowca drzemał z głową odrzuconą do tyłu. Pełen emfazy, bzyczący głos wykrzykiwał mu coś wprost do ucha. Pojechaliśmy do „Elaborate" na obiad, na który Elie zaprosiła kierowcę. Piłem dużo. nie żałowałem sobie, jak gdybym chciał się upić. co zresztą udało mi się i co poprawiło mi samopoczucie — nie z powodu euforyzującego działania alkoholu, ale ponieważ stwierdziłem, że alkohol wpływa na mnie dokładnie tak samo. jak wtedy, gdy nie wiedziałem jeszcze, że „Starfiashe" nie są niezawdone. Nie pamiętam, co powiedziałem wówczas żonie; czy że mam robić reportaż z pracy Luny VIII, czy że wybieram się do redakcji „Chubu Nippon Shimbun" w jakichś tam zawodowych sprawach. Kiedy wieczorem otrzeźwiałem, Elie pakowała moje nesesery. Choć cywilna odzież nie była mi potrzebna, nie protestowałem, żeby zachować pozory. Obudziłem kierowcę drzemiącego w sąsiednim pokoju i w trójkę zjedliśmy kolację. Elie uprzedziła mnie, że jeśli moja nieobecność się przeciągnie, jak tylko stan Alberta będzie na to pozwalał, zabierze go z kliniki i wyjedzie z nim gdzieś nad morze. Wyruszyłem nazajutrz, skoro świt. Poprosiłem kierowcę, by nastawił radio głośno, i przez całą drogę syciliśmy uszy muzyką, jak jacyś zwariowani melomani. Za wiaduktem Kennedy'ego był zator. Mijaliśmy go nieprzepisowo, pasem wydzielonym dla obsługi autostrady, i zatrzymał nas funkcjonariusz Oddziału Drogowego. Na szczęście miałem w klapie znaczek spec-służby, ten od komandora Milady'ego, i funkcjonariusz, robiąc konspiracyjne miny, pozwolił nam odjechać. Przed wjazdem na teren Ośrodka Szkoleniowego RCF usunąłem znaczek z klapy, żeby nie wzbudzać niechęci panów oficerów Royal Cosmos Force, bo — jak wiadomo — przedstawiciele różnych formacji tradycyjnie się nawzajem nie cierpią. Jak troskliwie przy obu bramach Ośrodka zajmowano się moją osobą, skrupulatnie sprawdzając, com za jeden, tak gdy wreszcie przestąpiłem ogrodzenie, zupełnie mnie ignorowano. Nikt nic nie wiedział, zwłaszcza gdzie kogo można zastać. Czarnoskóry kierowca zostawił mnie z walizami na rozpalonym żwirowanym placu, między dwoma szeregami popielatych piętrowych budynków koszarowych. Po namyśle skierowałem się do budynku oznaczonego literą „E": tam kiedyś mieścił się sztab Ośrodka. Dyżurny nieufnie spojrzał na moje walizy i na mój cywilny strój, po czym poprawiwszy na ramieniu dającą mu władzę opaskę, odparł, że komandor Milady „chyba gdzieś tu jest". „Tu" oznaczało 426 hektarów zabudowań mieszkalnych, gospodarczych oraz parku maszynowego wraz z pasami skróconego startu. Zdałem dyżurnemu opiekę nad bagażem i udałem się do hangarów. Poszedłem na przełaj przez na zmianę betonowe to trawiaste pasy. Powietrze było zaciągnięte siną mgiełką i pachniało litergolem. W oddali, pod wiatami o podniesionych teraz dachach, na lekkim wzniesieniu zwanym przez kadetów . „górką rozrządową" srebrzyły się w słońcu trójkąty „Starflashy", gotowych do kołowania na pasy startowe. Stąd górka rozrządowa, albo po prostu „górka", wyglądała jak pokryty łuskami, wzdęty bok ryby. Już z daleka usłyszałem tubalny głos Milady'ego. Raczył mechaników akrofobią i sadził cholerami. Pod jedną z maszyn czaiły się skurczone sylwetki chłopaków z obsługi, którzy woleli nie pchać się Milady'emu na oczy. Milady od czasów, kiedy służyłem w RCF, awansował z dowódcy 19 Eskadry na zastępcę dowódcy Ośrodka d/s technicznych, choć według mnie był lepszym dowódcą liniowym i niejednego stratega z Admiralicji wywiódłby w pole. Stał przy wymontowanym z kadłuba „Starflasha" rozbabranym agregacie chłodniczym, w lepkiej kałuży, przed wyciągniętym na baczność, pobladłym gołowąsem; pokazywał mu swe pochlapane nogawki i urągał. Przerażony chłopczyna ściskał w dłoniach pustą miskę olejową. Ongiś byłem kilkakrotnie w jego sytuacji. Milady nosił wtedy trzcinę. — Jestem — oznajmiłem się z cywilną swobodą i komandor przerwał perorę. — Wyśmienicie — powiedział. Spiorunował chłopaka spojrzeniem i jak bocian wydostał się z kałuży. — Cholerna niezdara. Podałem mu chusteczkę. — Nie, dziękuję, Lutz. I tak zaraz portki zmienię. Nakrywał nas trójkątny cień maszyny wspartej ażurowym podwoziem o beton; blisko ćwierć hektara cienia. Niżej startowe pasy rozpełzały się wbrew perspektywie. Czas ' osiągnięcia pełnej gotowości bojowej tego Ośrodka RCF wynosi kwadrans. W ciągu kwadransa od ogłoszenia alarmu wszystkie maszyny powinny wejść na orbitę okołosłoneczną. Milady mawiał: „Rozumie się, że gdyby chodziło o babę, co tchu byście się kopnęli do »Starflashy«, żeby przed innymi dopaść ciepłych betów, ale zaprawdę powiadam wam (był okres, gdy komandor „zaprawdał" bez umiaru), że z żadną babą i w żadnych betach nie pohulacie tak, jak na ćwiczeniach, i wprawdzie nie zawsze lepszy ten, kto na orbicie pierwszy, radzę wam się tam śpieszyć, bo inaczej ja z wami pohulam, ptaszyny". — Zakwaterowano cię? Zaprzeczyłem. — W „A" czeka na ciebie pokój. Dziewiątka. Aha, i z Admiralicji przyszła twoja nominacja. Na czas akcji otrzymasz stopień komandora podporucznika. Żebyś nie musiał drygać przed byle oficerkiem. Od ciebie zależy, czy ci ten stopień zostawią. — Nie nęci mnie kariera wojskowa. Milady puścił tę uwagę mimo uszu. — Kasyno jest w bloku „B", jak dawniej. Po obiedzie, jeżeli zechcesz, zajrzyj do hangarów i pogadaj z mechanikami. A jutro zobaczymy, coś wart. W drodze do budynku „A" odebrałem od dyżurnego walizy. Przydzielona mi kwatera przypominała pokój w hotelu klasy standard. Wypakowałem przybory do mycia i golenia oraz zmianę bielizny, resztę rzeczy, nie wyjmując z waliz, wepchnąłem do szafy. W ściennej wnęce wisiał bezwymiarowy ubiór kompensacyjny. Granatowo-oliwkowy, o rękawach ozdobionych dwoma złotymi szlaczkami — szerokim i cienkim z gwiazdką. Marzenie każdego kadeta. Praktycznie — granica awansu w służbie liniowej. W łazience spłukałem z ciała podróżny kurz, a potem wdziałem ten mój nowy ubiór. Czułem się w nim jak w cudzej skórze. Nazajutrz odbyłem próbny lot. Jedyny, bo Milady uznał, że jestem w takiej formie, jakbym trenował codziennie, i w związku z tym nie ma sensu zwlekać z rozpoczęciem akcji. Jakoś mi to nie pasowało do miladiowskiej celebracji „dopracowywania szczegółów" i dzisiaj skłonny jestem twierdzić, że ów pośpiech był wynikiem nacisków ze strony Admiralicji. „Starfiash", który dla mnie wyszykowano, nie różnił się nadto od tych sprzed piętnastu lat. Na takich jak ten latano obecnie. Były maszynami generacji ósmej, ale wyglądem zewnętrznym nie odbiegały od swego prototypu. Zmiany konstrukcyjne dotyczyły głównie osłony biologicznej, układów nadążnych i serworegulatorów. Do kabiny wsiadałem więc jak do swego samochodu, którym zrobiłem już tyle kilometrów, że starczyłoby ich na trzykrotne objechanie naszego globu. Z lewej, pod prostokątnym, panoramicznym iluminatorem, połyskiwał wskaźnikami pulpit kontrolny, z prawej — indykatory zespołu VIS. Fotel otulił mnie sobą; spocząłem w pozycji półleżącej. Zwisający za oparciem, jak kaptur peleryny, kask opadł mi na głowę. Ten więcej spodziewany niż rzeczywisty ból trwał ułamek sekundy. Elektrody przyssały się do mej czaszki i przestałem być tylko człowiekiem. Stałem się także maszyną. Czułem ją całą; jej bloki napędowe, mechanizmy sterownicze i wyrzutnie — wszystko rwące się do działania, pełne ognia, jak rumak pod jeźdźcem. Niecierpliwie czekałem na sygnał startu. Milady akcję odwołał. Przez radio wezwał mnie do sztabu. Nie jestem za „ miladiowską organizacją", ale jak dotąd te przygotowania do poważnej było nie było akcji za bardzo trąciły indolencją. U Milady'ego zastałem tykowatego cywila z długim, zaczerwienionym nosem, na którym jak przewrócona ósmeka tkwiły słabe szkła w drucianej oprawie. Facet, ulizany, schludny i sztywny, wyciągnął kościstą rękę, a gdy podałem mu swoją, skłonił się tak nisko, jak gdyby chciał cmoknąć mnie w dłoń. — To jest komandor podporucznik Lutz — powiedział Milady — a to pan Karvitsch. Człowiek z Communication with Extra-Terrestrial Intelligence. Słowo „pan" Milady wymówił tak, jakby przedstawiał kogoś zupełnie niedorosłego, ale komu pragnie sprawić przyjemność. Obaj dopiero co wrócili z odprawy u dowódcy Ośrodka. Człowiek z CETI miał obrażoną minę i chyba nie spodziewał się po mnie wyrafinowanej galanteńi w obejściu. — Miło mi — zełgałem. „Nasz system obronny — powiadał Milady —jest bezbłędny i jeżeli jakaś cholerna kometa albo bolid trafi jednak w Ziemię, będzie to zasługą wyłącznie tych uczonych z CETI, co to nim pozwolą nam zniszczyć jakikolwiek meteor, muszą najpierw upewnić się, czy przypadkiem nie załatwiła na nim potrzeb naturalnych jakaś pozaziemska istota." — Odwołaliśmy akcję, Lutz, bo dotarła do nas wiadomość, że od Obiektu odłączył się drugi, mniejszy obiekt. Krąży teraz po ciasnej orbicie. Przypuszczalnie tym właśnie wehikułem dostarczono na pokład Obiektu zwędzone paliwo i elektrocjonalia. Spodziewamy się, że będzie lądował. A ten pan jest tu po to, żeby nie spuszczać nas z oczu. K-arvitsch ściągnął usta. — Za pozwoleniem — bąknął. — Oczywiście nie nas, lecz naszych gości — sprostował błazeńsko Milady. I zostawił nas samych. Było cicho. Karvitsch podszedł do okna. Wyjrzał na żwirowany, pustawy plac i wysiąkał nos w białą chusteczkę. — A więc to pan jest owym katem — powiedział z wyrzutem. — Nie rozumiem — odparłem chłodno. Zanosiło się na niemiłą dla mnie rozmowę. — Rzekomym obrońcą rzekomo zagrożonej ludzkości — dodał. Dobrze znam facetów w rodzaju Kandtscha, facetów, na których widok dostaję mdłości. Hipochondrycy obnoszący się z katarem, chrypką czy udawanym kaszelkiem albo uskarżający na zmyśloną nadkwasotę, bideusze, co na każdym kroku podkreślają słabość konstytucji swego ciała, którego jednak nie wspomogą najniewinniejszą choćby protezą, gdyż równałoby się to profanacji organizmu — tego ołtarza natury. Siąkanie, chrypienie, rzężenie i czkanie to są ich niby nobilitujące atrybuty. „Co robi cyb, gdy jest chory? Dzwoni po mechanika. A gdy jest umierający? Dzwoni do składnicy złomu." W drzwiach stanął Milady. — Wylądował! — oznajmił. — Znowu na Emit-Second. Lutz, zaprowadź pana do parku i wsiądźcie do śmigłowca. Ja zaraz tam będę. IV. PIERWSZE KONSTATACJE Milady był wściekły. Odkąd na kosmodromie Emit-Second wsiedliśmy w trojkę do tego śmigłowca, nie otworzył ust, nawet żeby zakląć. Lecieliśmy od godziny w kierunku Livingstone, komandor obok pilota, ja z tyłu, obok przedmuchującego nos człowieka z CETI. Człowiek z CETI też był wściekły; naturalnie za ten stan rzeczy winą obarczał Milady'ego. Silnik warkotał basowo, a pod nami przesuwały się miniatury osiedli. Kiedy wylądowaliśmy na Emit-Second, było już po wszystkim. Pośrodku płyty sterczała mała rakietka z otwartym włazem, od dołu osmolona, jak te z Museum of Space Ships w Sherridon. Podwładni jasnowłosego kapitana, biwakujący wokół transporterów, pośpiesznie doprowadzali do porządku swój wygląd zewnętrzny. Milady dotknął ziemi przed śmigłowcem. „Przeczuwał coś od początku". Pobiegłem za nim do idącego nam naprzeciw kapitana. — Przyjechali tu z Admiralicji — zameldował kapitan — i zabrali tego... tego... — Kogo? — Tego się nie da wyrazić słowami, panie komandorze — odparł dowódca. Spojrzał na mnie, na mój nowy ubiór i oczy zrobiły mu się jeszcze bardziej okrągłe. — Ja bym to nazwać potrafił! — wybuchnął Milady, nie bacząc, że słyszą go kadeci. To postępowanie Admiralicji! Człowiekowi każą uzgadniać z nimi najdrobniejsze głupstwo, a sami, ci nadęci panowie admirałowie, nie liczą się z nikim i z niczym i wywołują taki rozpieprz... Za nami rozległo się siąkanie. — Ośmielam się zauważyć — wtrącił Karvitsch — że pozwala pan sobie... — Stul pan pysk! — huknął Milady. Z powrotem zwrócił pochyloną głowę w stronę kapitana. Spytał spokojniej: — Co to było? Kapitan wetknął palec za kołnierzyk i potarł szyję. — Terminologia wojskowa jest zbyt uboga... — Gdzie to teraz jest? — Ci z Admiralicji wywieźli to poduszkowcem do Livingstone, do Centrum Biofizycznego. Tam was oczekują. Wszystkich trzech. — A pan, jakie otrzymał dyspozycje, kapitanie? — Żadnych, panie komandorze. — Zatem niech pan tu tkwi nadal i pilnuje tego truchła. — Milady sapnął. — Do śmigłowca, Lutz! Karvitsch ruszył za nami. Wystartowaliśmy w milczeniu i w milczeniu upłynęło nam dziewięćdziesiąt minut lotu. Nadciągał zmierzch, a wraz z nim czarne, ciężkie chmury. Było parno i duszno. Pilot włączył oświetlenie przyrządów. Strzałka tachometru wskazywała 250. Karvitsch przestał pociągać nosem, ale chusteczki nie schował. Co rusz ocierał nią spocony kark i czoło. Ręczę, że gotował się w tej swojej schludnej, granatowej kurteczce. — To nie to, co piętnaście lat temu — odezwał się raptem Milady. W jego głosie nie było już złości. — Prawda, Lutz? Brak koordynacji, współpracy, przestrzegania regulaminu... Kto do sztabu przyjdzie pierwszy, ten rządzi. Słyszałeś, żeby głowa wydawała ciału rozmaite i sprzeczne polecenia równocześnie, przy czym nie kontrolując, czy i jak zostają one spełnione, sama się z nich wywiązywała? — Owszem. Na przykład w epilepsji. Z tyłu nie widziałem, ale Milady uśmiechnął się chyba. Przelatywaliśmy nad południowym przedmieściem Livingstone. Paliły się latarnie uliczne i kolorowe światełka sygnalizacyjne na szczytach wieżowców. — Ten chaos to syndrom współczesności — kontynuował Milady. — W naszym zinstytucjonalizowanym społeczeństwie wartość ma praca tylko w urzędach najwyższego szczebla. Obowiązki rzadko kiedy są przekazywane w dół, do jednostek podległych, bo obowiązki to dzisiaj perspektywy, a perspektywy to luksus. Wysoko sobie cenimy pełnię życia, dlatego dążymy do ożywienia , , własnej psychiki, dlatego powstaje tyle sekt mistycznych, ^ dlatego ludzie coraz rzadziej nadstawiają karku g, w najbardziej nieprawdopodobnych przedsięwzięciach — żeby przeżyć coś naprawdę intensywnie. Dawniej lansowano tezę, że perspektywę stanowią osiągnięcia materialne. Po ekspansji ekonomiczno-technologicznej, kiedy wszelkie możliwe do zdobycia dobra znalazły się w rękach wszystkich ludzi, osiągnięcia materialne utraciły charakter perspektywy. , Po dojściu do sukcesu ludzi ogarnęło zwątpienie. Ze społeczeństwem stało się to samo, co z tym zblazowanym erotomanem, który na starość oszalał dla jednej spódniczki, uganiał się za nią przez lata, składając dowody męstwa i wytrzymałości, pokonując piętrzące się przeszkody, aby wreszcie, gdy dopiął celu, tuż przed sfinalizowaniem sprawy, kompletnie opaść z sił i stwierdzić z goryczą, że drałował za tym, co dostałby od każdej innej, w każdym miejscu i o każdej godzinie. Ty byłeś za młody, ale ja pamiętam te rozruchy, kiedy palono archiwa, niszczono komputery i dewastowano urządzenia, żeby „zacząć wszystko od nowa". To była robota rozhisteryzowanych malkontentów i nie zdała się na nic, ale uświadomiła społeczeństwu, że w naszym ustabilizowanym dobrobycie coś się załamało. Ci, którzy dotychczas od rana do wieczora gnuśnieli przed telewizorami, bez umiarkowania opychali się frykasami, a w chwilach wzmożonej aktywności wybierali się na przejażdżkę windą po bloku, wyrwali się nagle z domowych pieleszy, rozpędzili roboty porządkowo-usługowe i wzięli się do najdziwniejszych zajęć. A to bezinteresownie plewili zieleńce na skwerach, a to wspaniałomyślnie udrażniali miejskie kanały lub myli szyby wystawowe. Szczycili się tym. że znajomi i nieznajomi mówili o nich: „To ten. co dzień w dzień rano zamiata chodnik na skrzyżowaniu 38 ze 127. Byli znani nie tyle z nazwiska, ile z funkcji, którą z całym samozaparciem i społecznie sprawowali. Jeszcze dzisiaj spotkasz takich. Za wszelką cenę pragną się wyróżnić. zwrócić na siebie uwagę, wybić się ponad przeciętność. Szwendają się po ulicach niedomyci i obszarpani albo ubrani tak. że człowiek nie wie, dokąd uciekać, ale bezsprzecznie są bardziej ożywieni psychicznie od tych nierozkręconych. tak zwanych normalnych i solidnych obywateli, którzy nie mogą się pozbyć uczucia, że coś tracą. Nakładają na siebie. chociaż nie służbowe, przecież obowiązki, a obowiązki to perspektywy lepszego, pełniejszego życia psychicznego. I mają perspektywy szersze niż pracownik urzędu niższego szczebla, pracownik, któremu pazerna jednostka nadrzędna sprząta sprzed nosa całą robotę i każe bezczynnie gnić za biurkiem. Karvitsch przywarł do bocznej szyby, podkreślając swą pozą, że wywody komandora ma gdzieś i że w ogóle nie chce lego słuchać. Pilot kręcił się, jak gdyby chciał dorzucić swoje trzy grosze, ("mnie świerzbił język. Milady zapomniał o sytuacji takich jak ja, którym własna odmienność za bardzo dopiekła, żeby się nią cieszyć i chlubić, i którym ta odmienność stwarzała takie perspektywy, że nic, tylko wskoczyć do „Starfiasha", wejść na orbitę, wyłączyć blok bezpieczeństwa i z prędkością kosmiczną puścić się przez atmosferę. Wylądowaliśmy po zachodzie słońca, na zajętym przez dwa zmiennopłaty placyku, przed gmachem Centrum Biofizycznego. Rozpięta wysoko siatka luminescencyjna oświetlała równym światłem przyległy teren łącznie z zaparkowaną opodal gmachu kolumną poduszkowców. Odgłos naszych kroków, kiedy weszliśmy do jasnego holu, przywołał strażnika; ten zaprowadził nas do sali głównej. Były tam dwie osoby — kobieta i mężczyzna. Stali przed obszernym jak pół amfiteatru pulpitem wysadzanym wszystkim tym, co humanistę może doprowadzić do obłędu. Mieli na sobie kitle. Kobieta nie zrobiła na mnie dobrego wrażenia, i nie dlatego, że nie lubię postawnych blondynek, zwłaszcza tych. które spacerując po ulicach albo wysiadając z samochodu lub wbiegając przed tobą po eskalatorze potrząsają i kręcą swymi atutami, i jakby mogły, wlazłyby ci tymi wszystkimi obfitościami na kark, ani też dlatego, że . naukowiec w spódnicy to nawet brzmi podejrzanie, lecz dlatego, że nie znoszę egzaltowanych sawantek. Jestem zdecydowanie za rozdzieleniem seksu od erudycji; seks i erudycja to tak unikalny, jak i nieudany mariaż. Mężczyzna zaś przedstawiał się ciekawie: o półtorej głowy niższy od kobiety, zażywny, z rozczochraną, przetłuszczoną i ciemną fryzurą, kostropaty. Obrzucił nas przenikliwym spojrzeniem malutkich czarnych oczu. Nos miał szeroki i kaczy i był niestarannie ogolony. — Jesteście — powiedział falsetem, nieomal jodłując. Nosił nazwisko stosowne do wyglądu: Gnomę. Gdy mówił, patrzył na wszystko, tylko nie na swego rozmówcę. — Tamci odjechali. .•• Porozumiałem się z Miladym wzrokiem,,;' — Cholera — mruknął Milady. i;; — Za pozwoleniem — wtrącił Karvitsch. — Owe poduszkowce przed wejściem... — A, tak — pisnął Gnomę. — Gościa zostawili. Jest w wiwarium. Obrócił się do pulpitu, trzasnął przełącznikiem i na głównym ekranie pojawił się obraz. Długo wpatrywałem się w poszczególne elementy, nim zdołałem je powiązać i sklecić z nich całą sylwetkę. Ta niby-ludzka, niby-owadzia forma posiadała głowę i tułów oraz dwie pary kończyn. Stwór miał symetryczną budowę i ludzki korpus, ale jego ramiona i nogi, niepomiernie wydłużone, podobne były raczej do odnóży jakiegoś stawonoga. Wysoko sklepioną czaszkę porastała skołtuniona, szarobrązowa sierść, a pod pergaminową skórą małego tułowia ostro rysowały się kręgi żeber i kości miednicy. Stwór był nagi i był, według mej oceny, stuprocentowym samcem. Dłonie i stopy miał nienaturalnie wielkie, uzbrojone w rogowate, połamane pazury. Sfuszerowany cyb — przemknęło mi przez myśl. Gnomę wykonał zbliżenie i ujrzeliśmy fizys stworu: człowieczą i zastygłą, jak kamienna maska. Tylko w jarzących się w głębi oczodołów ślepiach przebijał się jakiś wyraz, może strachu. — Człowiek-pająk — szepnął Milady ze wstrętem.. Kobieta, falując tym wszystkim pod kitlem, odwróciła się do nas. Dotąd bez skrępowania przypatrywała się gołemu stworowi. — Wysokość: dwa dwadzieścia siedem — oznajmiła swobodnie. — Rozpiętość ramion: dwa dziewięćdziesiąt sześć. Waga: siedemdziesiąt siedem kilogramów — przestąpiła z nogi na nogę kołysząc zachęcająco tyłem w stronę stworu na ekranie. — Organy wewnętrzne jak u człowieka — zajodłował Gnomę. — Wprost wierzyć się nie chce! Kobieta mu przerwała. Przez kilka minut popisywała się znajomością anatomii. na koniec rzekła z uniesieniem: — Kiedy go tu uśpionego przywieźli, był brudny i upaprany odchodami. I wprost cuchnął! — Jest wspaniały — powiedział Karvitsch. Wysmarkał się ostentacyjnie, błysnął okularami i stanął przy kobiecie, pod ekranem. Wraz ze stworem tworzyli dobraną trójkę. Cieknący nos. obfitości pod kitlem i wypróżniający się niefrasobliwie stwór — wszystko to było przecież tak cudownie ludzkie, że niepodzielne. — Kto by się spodziewał! Pod wpływem strachu zareagował jak człowiek! — Nic tu po nas, Lutz — mruknął Milady. — Pan, jak się domyślam, tutaj zostaje? Człowiek z CETI spojrzał czule na ekran i na kobietę, po czym przytaknął. V. PRÓBA ZROZUMIENIA Następne cztery doby spędziłem w Ośrodku Szkoleniowym RCF. Trochę latałem swoim ..Starfiashem" — raczej dla zabicia czasu niż dla „podnoszenia kwalifikacji". Pogoda zepsuła się i wystarczyło popatrzeć na zaciągnięte chmurami niebo, aby bez pomocy synoptyków stwierdzić, że taka utrzyma się co najmniej tydzień. Często przesiadywałem na „górce rozrządowej". Ód mechaników i kadetów dowiedziałem się o wadach i zaletach „Starfiashy" więcej, niżbym się dowiedział od tych wypatrujących awansu instruktorów. Odwiedzałem także biura projektowe: konstruktorzy chętnie pokazywali mi plany, na których jak na dłoni widać było zawiłą ewolucję maszyn. Z generacji na generację stawały się sprawniejsze, czulsze, zarazem bardziej skomplikowane, a jednocześnie .trwalsze i mniej zawodne. Ich ey-olucja. choć przebiegała pod kontrolą ludzi i dzięki ludziom, była konsekwencją łańcucha przyczyn i skutków, na które ludzie mieli wpływ częstokroć minimalny. ..Starfiash". gdy przyjmuje do siebie człowieka, przeistacza się w samodzielny organizm i wtedy każda naprawa bądź wymiana podzespołu jest jakby operacją na żywym ciele. A przecież w warunkach bojowych dokonuje się napraw tylko takich; pilot najlepiej wie, bo „czuje", co dolega jego maszynie. Stale wracałem do tych planów, albowiem domyślałem się, że zawierają ważną dla mnie prawdę. Z Centrum Biofizycznego docierały do nas skąpe wieści. Próby porozumienia się z Przybyszem spełzły na niczym. Od strażników Przechowalni Paliw Jądrowych, którzy tymczasem odzyskali przytomność, również nie usłyszano niczego; tyle że zgodnie z regulaminem pełnili służbę, aż naraz ocknęli się w szpitalu. Milady przebywał poza Ośrodkiem. O najdziwniejszych porach telefonował do mnie i powtarzał, że mam być gotów do startu. W przypływach dobrego humoru dzielił się ze mną nowinami. Już na drugi dzień, gdyśmy wrócili z Centrum Biofizycznego, oznajmił mi poufnie, że biofizycy postanowili skonstruować stworopodobnego cyborga. Ustalono, że zamiast Przybysza on wsiądzie do sterczącej na Emit-Second rakietki, wejdzie na orbitę, a następnie dostanie się do wnętrza Obiektu. Nie obiecywano sobie po tej ekspedycji wiele, bo spec-cyborg nie był zdolny do samodzielnego działania, i ci z Admiralicji spodziewali się, że Przybysze szybko mistyfikację odkryją, łudzono się jednak, że przedtem spec-cyborg zdąży przekazać do punktu dowodzenia nieco informacji, bodaj ogólnych. Ta mechaniczna kukła miała być sterowana z Ziemi; z piekielnym pośpiechem właśnie ją montowano. Ale po kiego czorta trzymano w odwodzie mnie? Czwartego dnia pobytu w Ośrodku RCF zdecydowałem się skontaktować z Elie. Brakowało mi jej i czyniłem sobie wyrzuty z powodu moich krętackich wyjaśnień w „Elaborate", gdzie z nią i czarnoskórym kierowcą jadłem ostatni cywilny obiad. Rozmawiałem ze swego pokoju, przez radiowifon. Kiedy kupiliśmy komplet tych aparacików, umówiliśmy się z Elie, że nigdy się z nimi nie rozstaniemy — żeby każde z nas w każdej chwili mogło się z drugim bez kłopotu połączyć. Dawno nie oglądałem żony tak wypoczętej i świeżej. Fryzurę miała ułożoną w rudawe loki, a jej szafirowe oczy błyszczały niczym kamienie pierwszej wody. Na tym maleńkim ekraniku jej buźka wyglądała jak twarz z malowidła, które widziałem u Milady'ego, w jego mieszkaniu-lamusie (Milady wyjawił mi, że to oryginalny Rubens). — Jesteśmy u Alberta — powiedziała. — Albert chodzi na spacery i jutro lub pojutrze zabiorę go do domu. Elie bardzo przeżyła wypadek syna. Od dnia, w którym Albert wraz z kolegami urządził te biegi przełajowe, do jego operacji była fenomenologicznie jak martwa; szczęściem doktor Zend, stary praktyk, gościł akurat w Decksance i podjął się implantacji. Zobaczyłem Alberta. — Cześć, tatusiu! Kiedy przyjedziesz? — Niebawem — odparłem. Chłopiec był jeszcze blady i miał podkrążone oczy. — To potrwa dosłownie kilka dni. — Na drugi tydzień lecimy z mamą nad Atlantyk. Do Maceio albo Joao Pessoa. — Przylecę do was. — No to cześć, bo pan doktor chce z tobą mówić. Ujrzałem promienną twarz Zenda. Uśmiechał się jak triumfator. Doktor Zend jest mistrzem chirurgii implantacyjnej i nigdy nie zawiódł. Naprawił to, co ja sknociłem. „Cybka, kładąc dłoń na zaokrąglonym brzuchu, do cyba: — Nasz mały jest z czegoś niezadowolony. — Kopie? — Nie, terkocze." Elie musiała być mu wdzięczna. Bardzo, bardzo wdzięczna. — Cóżeś się pan tak nabzdyczył, Lutz? — Dziękuję panu, doktorze. Zend patrzył na mnie badawczo. Nie przestawał się uśmiechać. — Jeżeli pan będzie w Decksance — powiedział — niech pan wpadnie do kliniki. Przyrzekłem go odwiedzić i przerwałem połączenie. Potem zrobiłem porządek w rzeczach osobistych. Brałem ciepły prysznic, gdy przybiegł dyżurny kadet, zdyszany i przejęty. Naramienna opaska zrolowała mu się i przekrzywiła; w garści ściskał szary, płaski pakiet. — Alarm, panie komandorze! — wrzasnął. Owinąłem biodra ręcznikiem. Woda ściekała mi z włosów na tors i plecy. — A co mnie to obchodzi, u licha? — spytałem. — Ja nie mam żadnych zadań bojowych. — Ma pan — odparł kadet wręczając mi szary pakiet. Była to koperta alarmowa. — Mogę odejść? — Chłopak dreptał w miejscu, jak gdyby śpieszyło mu się do toalety. : W budynku zawodziła syrena, na zewnątrz narastał zgiełk. — Zmykaj. Mokrymi palcami rozerwałem kopertę. Wyszarpnąłem z niej złożoną we dwoje kartkę. W oddali zagrzmiało raz i drugi. Komandor podporucznik Lutz Seymour. Zadanie: — start w trybie alarmowym z JB 406 maszyną typu „Starfiash", numer XHH 164; — lot bojowy w kierunku Emit-Second; — lądowanie na Emit-Second; — złożenie meldunku dowódcy Akcji „Przybysz". Dowódca Akcji „Przybysz" Komandor Franklin Milady Pokrzykiwania na dworze tonęły w warkocie śmigłowców lądujących właśnie na żwirowanym placu: warkot śmigłowców tonął we wzmagającym się dalekim grzmocie. No tak, te koperty alarmowe, zadania bojowe, gorączkowa bieganina i ci tracący głowę dyżurni — to była robota i żywioł Milady'ego. Ale nie podrywa się całej jednostki Royal Cosmos Force bez powodu. Na wilgotne ciało nawlokłem ubiór kompensacyjny i wybiegłem na dwór. ..Górka rozrządowa" trzęsła się w posadach; otaczały ją kłęby dymu i pyłu. Spod niej waliły z rykiem w niebo krótkie błyskawice startujących maszyn. Bliżej, na placu, wrzało. Likwidacyjne grupy kadetów wynosiły ze sztabu opancerzone skrzynie i taszczyły je do tańczących tuż nad ziemią śmigłowców. To ogólne podniecenie udzieliło się i mnie. Poczułem szarpnięcie za biodrowy pas. Siedzący za kierownicą „taczek" kadet zrywał sobie gardło, żeby mi coś zakomunikować, i wskazywał miejsce obok siebie. Zająłem je bez namysłu. Pognaliśmy między szeregami popielatych budynków koszarowych, przez pasy startowe wyścielone gryzącą płuca warstwą spalin, do już samotnie stojącej na zamilkłej raptem „górce" maszyny XHH 164. Milady byłby zbudowany moją gotowością bojową. Po chwili siedziałem za sterami „Starfiasha". w objęciach fotela. Kask opadł mi na głowę; poczułem jeszcze chłodną strużkę wody ściekającej wzdłuż kręgosłupa... Bloki napędowe — w normie. Układy sterownicze — w normie. Aparatura kontrolna — w normie. Zespół VIS — w normie. Blok bezpieczeństwa — w normie. Zapłon! Z piekielnym wizgiem pokołowałem na pas startowy. Wystrzeliłem prawie z miejsca z takim przyśpieszeniem, że interweniował blok bezpieczeństwa. Ten blok jest po to, aby udaremniać wszelkie karkołomne ewolucje różnym ekwilibrystom, jacy niekiedy zdarzają się wśród pilotów, a w razie potrzeby, aby przejąć sterowanie maszyną. Nieuzasadnione zerwanie plomb bloku bezpieczeństwa jest przestępstwem równie ciężkim, jak spowodowanie śmierci człowieka. Otworzyłem oczy. Warstwy stratusów i stratocumulusów smagały dziobowy iluminator. Przebiłem się przez chmury i wziąłem kurs na Emit-Second. Leciałem pełnym ciągiem zimnego napędu; nade mną wisiała jaskrawa kula słońca, pode mną rozciągał się siny kobierzec. Tam pod chmurami, na samym dole, w tych rozrzuconych byle jak miasteczkach i osiedlach żyli spokojni, cisi ludzie i teraz, kiedy przelatywałem nad nimi, wydawało się im, że oto na ich głowy z hukiem spada niebo. Za ten efekt dźwiękowy, jaki wywołuje lecący pełnym ciągiem „Starfiash", niechaj podziękują komandorowi Milady'emu. Lądowałem po kozacku, żeby coś udowodnić. Co? Może, że jestem równie dobry albo i lepszy od tych wymuskanych bubków z kategorią zdrowia „I". Zanurkowałem i lotem koszącym przemknąłem nad płytą. Tam musiało wszystko aż zadygotać łącznie z transporterami (było ich znacznie więcej niż kilka dni temu) i tą osmaloną, smukłą rakietką, co sterczała jak ostrze gwoździa wystające z deski. Zawróciłem i z przeraźliwym piskiem hamulców usiadłem — bliski kapotowania. Zaraz zamrowilo się przy transporterach. Na płytę weszło parę osób; z daleka rozpoznałem masywną sylwetkę Milady'ego. Wyskoczyłem z nagrzanej kabiny i ruszyłem im naprzeciw. Spotkaliśmy się w pobliżu rakietki. Płyta była wilgotna: mżyło. Komandorowi towarzyszyli dwaj kontradmirałowie, czy raczej to on towarzyszył im, oraz znajomy kapitan i człowiek z CETI. Karvitsch podał mi rękę powściągliwie i grzecznie i tak jak za pierwszym razem zamierzył się na moją dłoń zaczerwienionym nochalem. — Oszczędzaj nasze nerwy, Lutz — powiedział Milady. — Zastanawiamy się — wtrącił z uśmiechem jeden z kontradmirałów — czy nie zmienić kryteriów przyjmowania kandydatów na pilotów do Sił. — Chyba pan sam w to nie wierzy — odparłem. Mimo munduru nie czułem się skrępowany szarżą tych z Admiralicji. Za bardzo byłem przesiąknięty cywilem. Milady udał zainteresowanie konstrukcją rakietki. Karvitsch smarknął w chusteczkę, krytycznym wzrokiem obrzucił niebo. — Siąpi. Może się gdzieś skryjemy? — O, tak — zareagował stojący na boku kapitan. — Łaskawie proszę do mego wozu. Chłopcy kapitana tkwili między transporterami, ustawieni — nie wiadomo po co — w kolumnę marszową. Tulili głowy w ramiona. Szedłem obok Milady'ego, za kapitanem i obydwoma kontradmirałami. Karvitsch człapał z tyłu. — Cały Ośrodek wciąż w górze? — spytałem półgłosem. — To ci — syknął Milady. — Ogłosili ćwiczebny alarm. Ale dla ciebie nie będą to ćwiczenia. W piątkę (kapitan został przy swych kadetach) weszliśmy do transportera. VI. TAKTYKA POSTĘPOWANIA „Starfiash" przywarł do kadłuba Obiektu. Obiekt był sześciokrotnie większy od mojej maszyny i stojąc na jego rufie z trudem dostrzegało się dziób. Nie skłamię, jeśli przyznam, że dopiero teraz mogłem spokojnie i bez pośpiechu rozważyć sytuację. W transporterze, podczas tej krótkiej odprawy, nie dano mi zebrać myśli. Kontradmirał, ten z blizną — ciągnęła się od skroni aż po górną wargę — powiedział z punktu: — Ma pan dwadzieścia do startu. — Spojrzał na Milady'ego, potem znów na mnie. — Wiem, że niektórzy oficerowie Royal Cosmos Force są zdania, że każdą akcję trzeba wprzód szczegółowo zaplanować, choćby akcja miała trwać pięć minut, a jej planowanie rok, lecz Siły to organizm wojskowy, a wojska nie stać na marnotrawienie czasu i strzępienie języków, wojsku muszą wystarczyć ogólne i doraźne założenia strategiczne, taktykę postępowania zaś każdy żołnierz powinien obrać sam, po bezpośrednim i osobistym zapoznaniu się z warunkami i możliwościami zarówno swoimi, jak i przeciwnika. Milady z uwagą oglądał swe wielkie dłonie. — Jak pan wie, Obiekt nie odpowiada na nasze sygnały. — Drugi kontradmirał mówił cicho i bezbarwnie. — Nie dały też rezultatu próby porozumienia się z Przybyszem. Możemy się jedynie domyślać, iż wylądował on na Emit-Second powtórnie z tych samych powodów, dla których wylądował tu po raz pierwszy. Sytuacja nie jest groźna, niemniej nie wolno niczego lekceważyć, a wtargnięcie Obiektu do naszego Układu należy traktować jako naruszenie bezpieczeństwa. Powagi tego wykroczenia wcale nie pomniejsza fakt, że Obcy, przebywając na Ziemi, konkretnie — na terenie naszego kraju, w zasadzie nie zagrozili życiu naszych obywateli. Obecnie obiekt krąży po stacjonarnej orbicie okołoziemskiej i oczywiście czeka na powrót swego wysłannika. Rakietka niebawem wystartuje, ale za jej sterami nie będzie siedział Przybysz, lecz przybyszopodobny cyborg. Najprawdopodobniej ci z Obiektu rozprawią się z nim, jak tylko wpadnie im w łapy, mamy jednak nadzieję do tego czasu zdobyć najpotrzebniejsze informacje. Pan, panie komandorze podporuczniku, wystartuje razem z rakietką i lotem abordażowym dostanie się w pobliże Obiektu. Chodzi o to, żeby pokładowe urządzenia Obcych nie wykryły pańskiego „Starfiasha". Następnie odłączy się pan od rakietki, rakietka podejdzie do śluzy, a pan posadzi swoją maszynę na Obiekcie. To wszystko. — Wszystko? Ten z blizną poruszył się. — Taktykę postępowania — rzekł — postępowania dalszego, obierze pan taką, jaką pan uzna za stosowną. — Zależnie od okoliczności — odpowiedziałem sobie sam. Kontradmirał łypnął na mnie, niepewny, czy pokpiwam. Dorzucił coś o konieczności dotarcia do wnętrza Obiektu, naturalnie nie przez śluzę, bo przecież Obcy dobrowolnie . mnie nie wpuszczą, i wtedy pojąłem, w czym rzecz. Człowiek z CETI. Gdyby tego faceta tu nie było, panowie kontradmirałowie powiedzieliby mi wprost, żeby Obiekt rozpruć i wyłuskać zeń Obcych, żywych czy umarłych, albo wręcz — zająć pozycję horyzontalną i wygarnąć do Obiektu z wyrzutni zespołu VIS. — Czy któryś z panów chce zabrać głos? — spytał ten z blizną. Karvitsch rozsiąkał się. — Tak — wyparskał w chusteczkę. — Jeżeli panowie pozwolą... — otarł nos i usta i zwrócił się do mnie: — Ufam, że w trakcie wykonywania zadań będzie pan powodować się przede wszystkim uczuciem przyjaźni do naszych gości oraz zasadami najszerzej rozumianego humanitaryzmu. — Pan, panie Karvitsch — mruknął z przekąsem Milady — może być spokojny o los naszych gości. Lutz to człowiek o przysłowiowo gołębim sercu i gdyby trafił na zabłąkanego Przybysza, na pewno by go przygarnął i adoptował. Rakietka zniknęła więc w czeluści luku, a ja stałem na rufie i patrzyłem w stronę dziobu, odcinającego się od tła jasnej, gigantycznej kuli zawieszonej poniżej. Nad nią wisiała druga, mniejsza kula, od góry okryta cieniem: Księżyc. No i ten woal kosmosu — usiany gęsto cekinami. Pod wpływem sztucznej grawitacji Obiektu krew napłynęła mi do skroni, jakbym zwisał głową w dół, przytwierdzony do sufitu magnetycznym obuwiem. Kiedy odszedłem ze służby w RCF, wyrzekłem się wypraw poza Ziemię; nawet turystycznych. Kosmos, powiedziałem sobie, to nie jest miejsce dla ludzi. Aby wytrwać w postanowieniu, wspominałem to przygnębiające i upokarzające—tak, tak, upokarzające!—uczucie zagubienia, którego chyba każdy doznaje, stając u wrót Wszechświata (doznaje, mimo że ludzki umysł nie jest w stanie ogarnąć Jego rozmiarów, i tak naprawdę — do dziś nie wie nic o Jego życiu. Ta swoista ludzka tępota to tępota ochronna. Zabezpiecza nas przed obłędem, w jaki bez wątpienia byśmy wpadli, gdyby w naszych nie ograniczonych nią umysłach zbudziła się świadomość o własnej wobec Wszechświata wartości). Z czasem jednak wspomnienia osłabły. Poleciałem robić reportaż z rozbiórki słynnej ORB-66, później na Księżyc... — Tnij! — rozkazałem „Bumerowi". Miałem na sobie ubiór kompensacyjny i hełm, który włożyłem przed opuszczeniem kabiny „Starflasha". O łopatki opierał mi się pojemnik z suchym tlenem. Zapas dobowy — dla normalnego człowieka. Mnie na pewno starczy na trzy do czterech dób. Te resztki somy zużywały niewiele tlenu, nawet gdy wykonywałem ciężką pracę fizyczną. Oparłem dłoń na kolbie traumatu. Siła odśrodkowa wirującego Obiektu odrzuciła metrowej średnicy krąg wycięty w pancernym poszyciu. Przyjrzałem się obnażonym przewodom przebiegającym pod płaszczem tego statku. Między splotem różnokolorowych kabli a rurociągiem, którego widać było ledwie bok, znajdowała się ponad półmetrowa przestrzeń wolna od instalacji. Tam, w wewnętrznym poszyciu Obiektu, kazałem „Bumerowi" wyciąć następny otwór. Język plazmy szybko wtopił się w stalową powierzchnię. Automat zwiększył moc i po chwili z wypalonej dziury wytrysnął pióropusz zestalającego się błyskawicznie powietrza. Pod stopami czułem drgnięcia