Zofia Beszczyńska
Język ptaków
3
Tower Press 2000
Copyright by Tower Press, Gdańsk 2000
4
***
dotknąłeś mnie językiem
był to język ptaków
nagle powietrze
stanęło przede mną otworem
5
***
uleciał
anioł pożądania
zostaliśmy nadzy
ciało przy ciele
6
***
rozbierasz mnie powoli
ze wspomnień porzuconych mieszkań
mężczyzn którzy kochali mnie przed tobą
z wędrówki dusz i cienkiej
warstewki potu na skórze z religii
kosmosu i wieczności rozbierasz mnie
z ciała
rozbierasz mnie z muzyki
cicho dotykającej każdego piórka
z pawich oczu i czułek
z drzewa cykady i wody
poruszającej księżyc mojej płci
rozbierasz mnie z języka
który nas dzielił
rozbierasz mnie z wiersza
7
***
patrzę na twoje brwi
ścieżki którymi biegną do mnie
wszystkie wiewiórki i kosy
z lasu Po Drugiej Stronie
rozdziela nas strumień ale i tak
potrafię dotknąć palca gałęzi
nad wodą
twoje brwi
kładki nad przepaścią
8
***
kto widział
wydawać tyle na zapach
spowijający skórę niewidzialną aurą
z zieleni i snu?
przystępną i kolczastą
i pociągającą jak ciemna woda w jeziorze?
w niej uwięzione odbicia
inne ciała wydobyte z przeszłości
twarze o zaklejonych oczach pokryte futrem
maski zwierząt
lub dłonie: małe jak muszle i miękkie
jak fale mchu
zalewające nasze usta
raz za razem
9
***
pytasz mnie o wiersze
kiedy ja widzę tylko ciebie
twe ciało rozdzielające powietrze
wokół układają się fale
o różnych kolorach i smakach
najbliższa ma zapach twej skóry
gdy idziesz przesuwają się z tobą
oplatają się wokół mych łydek jak węże
mówisz żeby nie używać słów
więc jak mam ci to powiedzieć
czy wyjąć oczy z głowy położyć na dłoni
żeby każdy opuszek palca stał się widzący
uwalniam dotyk
niech biegnie ku tobie
niech robi z tobą czego mnie
nie wolno
10
***
czy kwiat jest żywym stworzeniem? można
urwać mu głowę połamać ręce
wyrosną mu inne
o nowym układzie min i zmarszczek
i kości strzelistych jak pacierze
w nocy
wyciągają ku mnie spiczaste palce
zielone aż do obojętności
kim jesteśmy wobec siebie?
kamień to rozumiem
przeglądam się w nim jak w lustrze
widzę z kamienia moją twarz
i włosy
a kwiat? roślina?
gdy dotknę odpowiada mi dotknięciem
drgnieniem powieki
przecinającym granice
11
***
twoje miękkie imię
wpełza mi do ucha
szuka ciepłej niszy
runo owiec
nie jest tak delikatne
rosa bardziej słodka
twoje imię różowa larwa
zamieniająca moje sny w motyle
aż znów stoję po kostki w trawie
kamienie nie ranią mi paznokci
czarne buty zbiegają po zboczu jak konie
a kiedy pada deszcz
każda kropla prześlizguje się pomiędzy
nie moczy włosów
12
***
księżyc obejmuje wargami moje usta
rozpościera wewnątrz pustynię
jasnego nieba lodu trzech sióstr
milczących w jaskini: czemu
nie potrafię spojrzeć prawdzie w oczy?
księżyc zatrzaskuje przede mną drzwi
egzaminuje surowo: czy nie dotknęłam
jego skarbów
kamieni pereł wody
tajemnych znaków na rewersie liścia
odwracam się plecami: to tylko sen
i stoję sama z pustą walizką
pośrodku drogi
13
***
zostałeś mi zesłany może jako dar
księżyca? chwili? nagłej odmiany
losu? patrzysz na mnie ciemnymi
oknami nocy niżej delikatnie
porusza się strumień ust
potykając się o kamienie: a słodycz
twych palców jest tak delikatna
że nie zagłuszy jej nawet zapach nieba
wysoko
14
***
jak krew twoje wino jest
słodkie
gdy ołówkiem zakreślam
akapity twego ciała
labirynt żył
gdy ołówkiem zacieniam
biel mojej kartki
jak czerwień twój język
gdy śledzisz
poruszenia mego ołówka
w książce twych życzeń
drzewo przelało duszę w papier
skąd tylko oddech
urywany
aż kora spływa z mych piersi
zostawiając tylko biel
kartki
15
***
nie całowałam ciebie
ptaku o piórach splamionych krwią
tak niepodobny do mrocznego
anioła z moich snów
i nie wiedziałam że odchodzisz
porywając za sobą strzęp kraju
jak skrzydło
wlokące się po ziemi: kolebce
tylu grobów tylu
rozpływających się ciał
więc może i tamto
było tylko snem? gdy
widziałeś mnie tańczącą
w sukience z wina w lekkiej
otoczce czerwieni: twoje oczy
były guzikami
na których trzymałam się powietrza
a potem wszystko minęło i
nie mam nawet słów czarnych
znaczków na bieli papieru: jak robaki
uciekły pod ziemię pod kamienie
do dawno ich oczekujących: oto
prawdziwe spełnienie
mój jedyny ślub
16
***
gdy poznałam miłość
było to jak błysk
a później popiół
lepiej by mi było
jej nie poznawać
17
***
kładę na język słodycz
gorzką słodycz ciernia i róży
kamienia i chmury
morza i gołębicy
z gałązką w dziobie
aż język zapomina swojego imienia
zatraca się
w śmierci
18
***
czy pokusa zmysłów
jest pokusą nieśmiertelności?
w jednej chwili ciało ożywa
skóra podejmuje dialog z powietrzem
a jednak śmierć następuje szybko
i dotkliwie
listy wracają zapieczętowane jak usta
bez kropli śliny
palce dotykają jedynie robaków słów
proszą: poczekajcie
z rozkładem
19
***
siostro Burzo
pukam do ciebie
ukaż mi swoje kłykcie z ognia
bracie Lesie
chcę się w tobie zanurzyć
poczuć dotyk twych kosmatych palców
na piasku jestem wodą
w liściu jestem sikorką
czytam z włosów na skórze nocy
nie znam innych ksiąg
20
***
skóra jeszcze nie zagojona
po ostatnim dotknięciu
uparcie szukam ranki: gdy
się zasklepi czy znów
będę jak nowa?
21
***
żegnajcie lalki mówi dziecko dobranoc
noc przecież jest innym światem
czy wrócimy zeń żywi?
w nocy ktoś rozkręca nasze członki
i składa na nowo
jak lalce której można wyjąć spinkę i oko
i wstawić inne
w nocy ktoś zamienia nam twarze
coś na nich rysuje
cienie poruszających się liści czy
delikatne pukanie deszczu
padającego ani dawniej ani potem
lecz dokładnie i akurat
teraz
22
***
szara twarz świtu nie zna zmęczenia
to tylko my barwimy ją wciąż na nowo rozpaczą
że umarło coś co miało żyć
i jutro nigdy nie będzie to samo
lecz jak co dzień słońce wysuwa długie
paznokcie: szpilki
pasujące do naszych źrenic
pigmentu na skórze
pojedyncze włosy nocy zamieniają się w las
między palcami nóg
gdy stąpamy po ziemi
23
***
samotność na oczach wszystkich: tym jest
czuły związek z tobą trawo
i wodo twarda jak szmaragd
szorstkie dusze drzew wrastają mi pod paznokcie
lecz nie wzejdą gałązką: zanadto
jestem kamieniem muszlą księżycem
samotność z piaskiem na oczach słońcem
w wysokich obcasach
rozkosz wody obejmującej moją nagość
samotność w śniegu
białych czystych kart i muszek
lecących do ich światła na śmierć
24
***
las łopoce wzgórza biegną
ziemia przykrywa usta szminką
rzeki i tylko ja
stoję nieruchoma
moje włosy kołyszą się paznokcie rosną
lecz nie mogę oderwać stóp od ziemi
kim się stanę? drzewem? kroplą
na liściu paproci?
25
***
gdy przyjdzie czas odlecę ale nie teraz
nie teraz aniele
niosący mnie nad przepaścią
most został spalony i tylko noc
łączy niewidzialne przęsła
lecz on o tym nie wie gdy śpiewem
wznosi jedna po drugiej altany zachwytu
26
***
nie chcą mnie
bo nie znam ich mowy
nie przełożę ich spraw ludziom
ani one nie przetłumaczą mojego wiersza
na język wody
na język kamienia
i gwiazdy która leci do nas
jakby wciąż miała nadzieję
27
***
puk! puk! to ja miłość
nie ma mnie w domu
puk! puk! to ja życie
nie mogę ci otworzyć
puk! puk! to ja śmierć
nic nie szkodzi
akurat wychodzę
28
***
słuchanie muzyki w nadziei
że zmieni nasze życie
a przecież ono jest w nas
zwinięte jak pąk ziarno
rozpaczy
(bo jeśli się nie rozwinie?
zgnije we mdłej wilgoci?)
jak drapanie palcem gardła
kota żeby wywołać mruczenie: ktoś
inny robi to za nas lepiej
a potem rzuca okruchy odpryski
bańki mydlane: łap
kto pierwszy lepszy
29
***
czasami sen i jawa mieszają się ze sobą
i przeplatają myląc miejsca
na przykład kiedy siedzisz na peronie
w słońcu i nie zauważasz pociągu
który właśnie odjeżdża albo gdy
idziesz we mgle szukając taksówki i
ciągle nie możesz zdążyć lub
kiedy kochasz się z kimś kto dawno minął
lub kto (może) dopiero nastanie: co
jest snem a co jawą i jak tu zasnąć
jak wyjść na spotkanie rzeczywistości?
30
***
jedzenie topniało mi na języku
jak popołudnie: prawdziwa
rozkosz zmysłów słońce
przenikające skórę jak obietnica
suita wiolonczelowa Bacha: wszystko
przeniknięte blaskiem: żółte
serwetki zielone drzwi prowadzące
(być może) do lasu gdzie można
kucnąć pod drzewem mozaika
zimnych płytek na stoliku
mozaika światła i zmierzchu
zieleni i niebieskości
aż nagle trzeba wrócić
i zostaje tylko muzyka
trzepoczący motyl z tiulu i kurzu i śmierci
31
***
co mi zostanie z ludzi? z przyjęć
o zmierzchu? a co zostanie z wierszy
co z życia zostanie?
jedno okno otwiera się na teraz
drugie na kiedy indziej
jak w dziecięcej baśni: jedno na zwykłe podwórko
drugie na pejzaż Orientu
a między nimi gryf a między nimi ja
co zostanie z luster snów
pocałunków wymienianych nad rzeką?
co z jednego człowieka jednej chwili?
czy można rozciągnąć ją w nieskończoność
śmierci?
32
***
zasypiając boję się najbardziej
o swój wzrok: czy potrafi
otworzyć się z drugiej strony?
a połączywszy się z przeciwnym światem
czy będzie umiał wrócić?
33
***
od kochających uciekać
kochanych gonić
łap łap motyle
pożycz od nich skrzydeł odwiedź
miłego
samoloty latają tak nisko
jakby się same prosiły: nabij
mnie na szpilkę
zatrzymaj czas
34
***
dojmujące uczucie samotności: co
z nim zrobić? odciąć się? zaprzyjaźnić?
przeszłość mnie opuściła
przyszłość nie chce nadejść
jak być Bogiem jak
zagnieździć się w Teraz?
35
***
wyciągam szpadę wieczoru
by przeciąć dzień przeciąć
moje życie: być może
jutro się znów urodzę
ale nie jestem pewna
36
***
widzieć twoje ciało
materializujące się między snem a jawą
jeszcze niepewne swych kształtów
a już wynurzające się z cienia
zatrzymać tę chwilę: słońce
zabije wszystko
ukaże nagość dnia białego jak ser
jak larwa muchy jak wapno
wszystkiego dotknie kłującymi palcami
objawi powinności i obietnice
błyszczący papier i twarze
pozbawione życia jak lustra
a noc zabita choć wróci
nigdy już nie ta sama
37
***
wszystko
wydaje się snem: dziecko
zwinięte w kłębek w świetle lampy
nieruchomy mężczyzna pachnący morzem
kot i światło świecy
tylko muzyka biegnie nie wiadomo dokąd
zatacza koło i porywa mnie z sobą
otwieram oczy: nic się nie zmieniło
jedynie wskazówki zegara
niezmordowanie posuwają się naprzód0
38
***
zanurzam się w twej namiętności
jak w ogniu
z którego nie wyjdę żywa
co mi zostanie?
martwa
skóra wiersza
39
***
gdy chciałam go pocałować
natrafiłam na papieros wystający z ust
pocałunek wybuchnął na moich wargach płomieniem
szczęśliwie jest piątek pomyślałam
kobieta stała przed lustrem wygładzając suknię
tu i ówdzie tworzyły się fałdy
a na przegubach zmarszczki
nie zasłaniały ich złote bransoletki
ale jest piątek powiedziała do swego odbicia
jest piątek
sobota przechodzi na palcach
piątek trwa wiecznym świętem
brzydki mężczyzna promieniujący erotyzmem
dziewczynka ukryta w ciele kobiety
gdybym mogła wybierać
zostałabym piątkiem
uszczęśliwiłabym tylu ludzi
40
***
starannie
nie wymawiają przy mnie jego imienia
omijają je jak kamień
a on wysuwa rogi
jest już delikatnym zwierzęciem
wspina się na kopytkach
by dotknąć mych ust
a ja śpię
we śnie ślizgam się po kamieniu
czyste grudki piasku staczają się zeń jak piłki
czyste słońce na niebie podejmuje grę
ustami dotykam kamienia
czuję smak morza
41
***
a jeżeli nawet – co z tego?
życie jest rozległe i pełno w nim roślin
niektóre zakorzenione mocniej
inne opiekuńcze jak parasole
niech się rozsypie rozwieje
samotność to tylko biała słodycz
podchodząca do gardła
42
wiersze są moją bronią
nie możesz mnie dotknąć bo widzisz wiersz
nie możesz mnie zobaczyć
wiersz skutecznie zasłania mi twarz
otwiera usta do pocałunku
a ja chowam się w środku cała biała
i drżąca z rozkoszy
43
***
drzewo podało mi kamień
na wyciągniętej ręce
schylając się zobaczyłam zarys palców
skoczyły mi do oczu
kamień noszę w kieszeni
oswajam dłonią
44
***
wołam do niego milczy
zatopiony w sobie
czy wewnątrz biegnie królik?
czołga się kropla wody?
czas zarasta mu oczy
mchem
czy stanie się górą?
rozpuści w niebie?
nie będzie nikogo kochał
sam rozmnoży się w małe
głupie kamyki
45
***
potrzebowałam niewiele
żeby się ogrzać
teraz sama
wybrałam lód wiersza
46
***
zmywam z siebie poezję jak zmywa się miłość
nikomu już niepotrzebną
bo chwila była i minęła
bo chciała być jedyna
lecz za nią sunie już inna pokazując twarz
świeżą jak połeć mięsa
to coś w środku stale drga otwiera czerwony brzuch
z niego wyłania się świat
cały lepki i wilgotny i pełen ciem
raz pachnący jak wnętrze burzy a raz
pełen żywej cuchnącej krwi
47
***
miłość wysyła do mnie emisariuszy
żabę rozdętą pożądaniem
telefony ukryte w zakamarkach nocy
pnie drzew rojące się od robaków
czyjeś oślepłe oczy
deszcz wnika we mnie czystą nutą lasu
powietrze porusza się jak usta
ach czułe dotknięcia skrzydeł owadów
kłujących myśli które zostawiają na mej skórze
drażniący alfabet światełek i okrzyków
48
***
jest rajfurką potrafiącą wszystko
zatrzymywać czas
wprawiać w ruch samoloty
pisać wiersze
szczerzyć w uśmiechu zęby jak kły wiewiórek
chwyta mnie poprzez noc
zaciskając kościste palce wokół mego nadgarstka
wszystko będzie dobrze syczy
ja miłość
jeszcze cię dopadnę
49
***
aby dojść do morza
muszę przejść przez las
aby dotrzeć do bieli
muszę pokonać kolor
skowronki śpiewają w mojej skórze
zieleń rośnie we wnętrzu ust
rozbielam ją do zniknięcia
ciało miłości znika
w zatrzaśniętym drzewie
50
***
ubrania zarastają bielą jak ja
czasem
wypuszczam wciąż nowe gałęzie i kłącza
oswajam mgłę uparty mech kamienie
podobne do oczu ptaków
ogromny świt nad moją głową i oddech
ziemi? zieleni? biegnącej cicho lisicy?
kamienie odsłaniają delikatne brzuchy
z tajemnym tatuażem linii i pęknięć
lecz zatrzaskują się tuż przed mym palcem
cierpliwa eksploratorka ścieżek przez bagno
kolorów w świecie bez barwy
potykam się o ciebie
mój cudowny błędzie moja
drzazgo pod paznokciem
czarna świeco
która nie chcesz zgasnąć
51
***
jesteś czymś najlepszym
co zdarzyło mi się w życiu
sanną o północy
gładkim ciałem poranka
twoje usta mieszkają w paprociach
twoje serce w kamieniu
rozdziera skórę lasu
ja drzewo idę przez mech
ostrożnie podnosząc korzenie
52
***
nieruchome słońce popołudnia
ogarnia mnie znużeniem i ciszą: oto
gdzie zatrzymuje się życie
wszystko nieważne: maszynopisy
po których biegnie czas
jak drobne zwierzęta
biała płachta nieba za oknem
zagarniająca spieszących ludzi
niczym jęzor miodu mrówki
tylko jeden skok w przestrzeń: czy
się zatrzymam wewnątrz chwili
czy pofrunę? zniknę?
tylko jeden sus
głową w dół w czysty jeszcze papier
53
***
kobiety piszą wiersze
mężczyźni pochylają się nad wierszami
nie widzą że to strzępy mięsa
kłęby włosów krew
widzą czarne na białym
między linijkami krzyczy otchłań
ostrożnie stawiają kroki
kobieta jest piękna gdy kocha
mówią
pomalowane
na czerwono paznokcie
54
***
zostawiłam cię daleko
zamienionego w drzewo
świecisz opadającymi liśćmi
ja idę w krajobraz bieli
pełen czarnych szkieletów
55
***
błyskawica przerażona
blaskiem
nagłą miłością
a potem znów noc
56
***
odejmuję pióra owadom i ptakom
uplatam z nich własne: może
stanę się Aniołem
ale jeszcze
trzeba wyrwać serce
zamknąć płeć
rozpuścić skórę
przykrywam się włosami
moja duszyczko
niech ci nie będzie zimno
57
***
na wysokiej górze
zasłaniam się tobą
przed tłumem kobiet
mój mężczyzno
moje ramiona
mój brzuch
moje nogi
twardo stąpające po wodzie
58
***
idziesz myszko idziesz do mnie
odwracam się plecami
porastają futrem
59
***
stoję na łące
wierzba
każdy chce mnie dotknąć
a ja łaps!
zębiskami
60
***
byłam kamykiem
urosłam
stałam się drzwiami
ktoś mnie otworzył
wpuścił obłoki
61
***
mimo zakazów
dokarmiam umarłych
jak ładnie zlizują mleko!
potem się rozbiegają
w kłębki kurzu
62
***
nie dotykaj mnie
bo stłuczesz
sama pękam
63
***
zapytał
czy chcę mieć staruszka
do kopania
zapytał
czy chcę jego
przestraszyłam się
nieba nade mną
otchłani we mnie
64
***
widziałam go obnażonego do kości
czułe nerwy pod pergaminem skóry
wyrywające się na wolność pocałunki
a teraz odwraca ode mnie twarz
jego palce same pełzną ku mnie
jak tłuste węże
65
***
księżyc rysuje znaki
na zamarzniętej skórze nieba
zaciskam z bólu palce
drzewa gałęzie
gwiazdozbiory
66
***
zamieniłam się w kota
uciekłam
szukali mnie w kamieniu
w drzewie
na księżycu
a ja
spaceruję po drugiej stronie
67
***
czemu boimy się Jego
a nie Jej?
czekającego
czekającej w ciemności
języku który widzisz płeć
kto cię wymyślił?
68