

                                 
 

+linie1-3+








POWIEŚĆ

Nancy Kress
   
LINIE BŁĘDU

(Fault Lines)

Przełożył Marcin Wawrzyńczak
   
   Jeśli prawda miałaby ich zabić, niech umierają - 
                                        Immanuel Kant
   
   Pierwszego dnia szkoły wybuchła bójka w klasie panny 
Kelly. 
   Byłem w sali obok, numer 136, i wykładałem zasady 
współpracy VII h, z którą miałem matematykę. Typowe 
nudziarstwo na pierwszy dzień: regularnie odrabiajcie 
prace domowe, zajmujcie przydzielone miejsca zaraz po 
wejściu do klasy, nie przynoście do szkoły broni ani 
agresywnego nastroju albo pożałujecie, że w ogóle się 
urodziliście. Dzieciaki zignorują pierwsze przykazanie, 
dostosują się do pozostałych - w każdym razie zrobią to 
dla mnie. Ale najwyraźniej nie dla Jenny Kelly.
   - Panie Shaunessy! Panie Shaunessy! Proszę przyjść, w 
sali obok rzucają krzesłami! Nowa nauczycielka płacze! - 
Ładna, drobniutka dziewczynka, którą pamiętałem z 
poprzedniego roku: Lateesha Jefferson. Na jej okrągłej 
twarzy malowało się podniecenie i satysfakcja. Bójka! I to 
od razu pierwszego dnia!
   Obrzuciłem moich uczniów spokojnym, uważnym 
spojrzeniem, przyglądając się kolejno każdej twarzy. Nie 
spieszyłem się. Większość dzieciaków spuściła wzrok. W 
sali obok coś ciężkiego uderzyło o ścianę. Ściszyłem głos, 
żeby wszyscy musieli nadstawić uszu. 
   - Nikt się nie rusza, dopóki nie wrócę. Zrozumiano?
   Niektórzy pokiwali głowami. Inni patrzyli na mnie, 
niepewni, lecz spokojni. Kilku chłopców wykrzywiło usta w 
ironicznym grymasie, lecz kiedy spojrzałem na nich bez 
uśmiechu, zreflektowali się. Zza ściany dobiegały wrzaski.
   - W porządku, Lateesha, powiedz pannie Kelly, że już 
idę. - Wystrzeliła jak z procy, uśmiechnięta, 
lewoskrzydłowy w purpurowych legginsach i srebrnych 
bucikach.
   Pokuśtykałem do drzwi i odwróciłem się, by spojrzeć na 
nich po raz ostatni. Moi uczniowie siedzieli spokojnie, 
przyglądając mi się uważnie. Zauważyłem, że Pedro 
Velasquez i Steven Cheung ukradkiem zerkają na moją 
marynarkę szukając wybrzuszenia świadczącego o obecności 
służbowego rewolweru, którego oczywiście tam nie było. 
Towarzyszyła mi opinia tak fantastyczna jak budżet Nowego 
Jorku. Na korytarzu Lateesha wrzasnęła głosem, który 
mógłby ogłuszyć gwiazdę rocka: 
   - Pan Shaunessy idzie!  Lepiej przestańcie, łobuzice!  
   W sali 134 dwie ósmoklasistki mocowały się na środku 
podłogi. Co ciekawe, żadna z nich nie wydawała się być 
uzbrojona, nawet w pęk kluczy. Jednej z dziewcząt ciekła 
krew z nosa. Druga miała podartą bluzkę. Obie wydzierały 
się wniebogłosy, wyjąc na podobieństwo policyjnych syren. 
Dzieciaki ganiały po sali. Ktoś cisnął krzesłem w tablicę 
albo w kogoś stojącego przy tablicy; zarówno krzesło, jak 
i tablica pękły. Jenny Kelly krzyczała i wymachiwała 
rękami. Lateesha myliła się; panna Kelly nie płakała. Nie 
na wiele jednak zdawały się jej rozpaczliwe zabiegi. 
Kilkoro dzieciaków stojących najbliżej spostrzegło mnie i 
ucichło, ciekawych, co będzie dalej. 
   Wtedy ujrzałem Jeffa Connorsa, opartego niedbale o 
ścianę pod oknem, z rękami skrzyżowanymi na piersiach, i 
wyraz jego twarzy, gdy przyglądał się walczącym 
dziewczętom, powiedział mi wszystko.
   Nabrałem powietrza w płuca, ile tylko mogłem, po czym 
ryknąłem na cały głos, z całkowicie nieruchomą twarzą: 
   - Nie ruszać się! Koniec!
   I wszyscy posłuchali.
   Dzieciaki, które mnie nie znały, instynktownie 
obejrzały się, szukając wzrokiem rewolweru i osłony. Te, 
które mnie znały, wyszczerzyły zęby w uśmiechu, stłumiły 
go, i pokiwały lekko głową. Dwie dziewczynki przestały się 
okładać i zwróciły się w kierunku źródła hałasu - mój ryk 
sprawił, że zatrzęsły się świetlówki pod sufitem - co 
pozwoliło mi podejść do nich, chwycić tę, która znajdowała 
się na górze, i postawić ją na nogi. Wzięła zamach chcąc 
mnie uderzyć, rozmyśliła się, i stała przede mną, sapiąc.
   Dziewczynka na podłodze wydała bojowy okrzyk, 
poderwała się i zamierzyła się na swoją koleżankę. Potem 
jednak zamarła. Nie znała mnie, ale sytuacja kazała jej 
nabrać czujności: nikt już nie krzyczał, jej przeciwniczka 
stała spokojna w moim uścisku, wszyscy znieruchomieli. 
Rozejrzała się wokoło, zaskoczona.
   Jeff wciąż opierał się o ścianę.
   Spodziewali się, że coś powiem. Nie powiedziałem nic, 
tylko stałem tam, zupełnie nieruchomy. Mijały kolejne 
sekundy. Piętnaście, trzydzieści, czterdzieści pięć. Dla 
dorosłych jest to długi czas. Dla dzieciaków, to cała 
wieczność. Adrenalina odpływa.
   Dziewczynka w tylnym rzędzie usiadła w swojej ławce.
   Inna zrobiła to samo.
   Wkrótce wszyscy siedzieli, spokojni, nie tyle 
przestraszeni, co zaciekawieni. To było coś innego, a 
inność jest fajna. Zostały tylko dwie uczestniczki bójki, 
Jeff Connors opierający się o ścianę pod oknem i drobny 
Chińczyk, któremu zapewne zabrano krzesło, by cisnąć nim o 
tablicę. Dostrzegłem pęknięcie biegnące dokładnie przez 
napis wykaligrafowany zielonym flamastrem: 
                         Panna Kelly 
                          Angielski 
                           VIII e
   Po minucie drobny Chińczyk bez krzesła usiadł na 
swojej ławce.
   Wciąż milczałem. Minęła kolejna minuta. Dzieciaki 
robiły się niespokojne. 
   - Dziewczęta mają iść do pielęgniarki, panie Shaunessy 
- przyszła mi na pomoc Lateesha. - Każda dobrowolnie.
   Nadal trzymałem dziewczynkę z podartą bluzą. Jej 
rywalka, z krwią cieknącą z nosa, zaczęła nagle płakać. 
Zatkała sobie usta dłonią i wybiegła z klasy. 
   Przyjrzałem się kolejno wszystkim twarzom. 
   Wreszcie puściłem dziewczynkę, którą trzymałem, i 
powiedziałem do Lateeshy: 
   - Idź z nią do pielęgniarki.
   Lateesha poderwała się gorliwie, dziewczynka z misją, 
jedyna, do której się odezwałem. 
   - Chodź, złotko - powiedziała i poprowadziła koleżankę, 
przemawiając do niej cicho kojącym głosem.  
   Teraz wszyscy chcieli znaleźć się w centrum 
zainteresowania. 
   - One walczą o Jeffa, panie Shaunessy - powiedziała 
Rosaria szybko.  
   - Wcale nie - zaprotestował wysoki, umięśniony chłopak 
w drugim rzędzie. Skrzywił się. - Walczą, ponieważ Jonelle 
obraziła Lisę.
   - Wcale nie, poszło o...
   Każdy miał swoją wersję. Przekrzykiwali się niczym 
intelektualiści wygłaszający swoje teorie, spierając się, 
aż ujrzeli, że nic nie mówię, nie próbuję dojść prawdy, 
nie uczestniczę w dyskusji. Ponownie zamilkli, jeden po 
drugim, zaciekawieni.
   Wreszcie odezwał się Jeff. Zwrócił na mnie swe 
całkowicie otwarte, szczere, niewinne spojrzenie i 
powiedział: 
   - Chodzi o te samobójstwa, panie Shaunessy.
   Reszta klasy wyglądała na odrobinę zaskoczoną, ale 
była gotowa go poprzeć. Znali Jeffa. Jednak panna Kelly, 
wykluczona na pięć minut ze swojej własnej klasy, 
przerwała mu. Była rozgniewana. 
   - Jakie samobójstwa? O czym ty mówisz, hmm...?  
   Jeff nie pofatygował się, by podać swoje nazwisko. 
Powinna była je znać. Zwrócił się bezpośrednio do mnie. 
   - Ci starzy ludzie. Ci, którzy zabili się w szpitalu dziś 
rano. I w zeszłym tygodniu. Ci, o których pisali w gazecie.  
   Nie zareagowałem. Czekałem.
   - Wie pan, panie Shaunessy - ciągnął Jeff, tym samym 
szczerym tonem zwierzenia. - Ci starzy ludzie, strzelający 
do siebie, wieszający się, wyskakujący przez okna. W ich 
wieku. Mając na karku sześćdziesiątkę, siedemdziesiątkę, 
osiemdziesiątkę. - Z żalem potrząsnął głową. 
   Pozostałe dzieciaki kiwały teraz głowami potakująco, 
chociaż założyłbym się o swoją emeryturę, że żadne z nich 
nie czytało o niczym w żadnej  gazecie. 
   - To po prostu nie jest dla nas dobry przykład - rzekł 
Jeff ze smutkiem. - Jeśli nawet ludzie, którzy dostają 
trzy gorące posiłki dziennie i mają innych ludzi, którzy im 
usługują, i nie muszą już pracować ani walczyć z władzą - 
jeśli nawet oni się poddają, to jak mamy myśleć, że jest w 
tym życiu cokolwiek dla nas?
   Oparł się z powrotem o ścianę i wyszczerzył zęby w 
uśmiech: tryumfujący, smutny, błagający, dziedzic świata, 
którego nie stworzył. Jego koledzy popatrzyli po sobie, 
spojrzeli na mnie i przestali się uśmiechać.
   - Tragedia, oto, co to jest - rzekł Jeff, potrząsając 
głową. - Tragedia. Wszyscy ci staruszkowie, uznający, że 
całe życie nie jest tyle warte, by trzeba było trzymać się 
reguł. Jak my mamy nauczyć się właściwego zachowania?
                              *
   - Musi pani opanować Jeffa Connorsa - powiedziałem do 
Jenny Kelly w trakcie długiej przerwy w pokoju 
nauczycielskim. Była to oaza w pełnej odsłoniętych rur i 
odpadającego tynku piwnicy Gimnazjum im. Benjamina 
Franklina. Nauczyciele siedzieli ściśnięci na składanych 
metalowych krzesłach przy plastykowych stolikach, 
popijając kawę i jedząc prowiant przyniesiony w papierowych 
torbach. Panna Kelly usiadła obok mnie i praktycznie 
zażądała, żebym udzielił jej rady. - Nie jest to takie 
trudne, jak mogłoby się wydawać - ciągnąłem. - Jeff to 
urodzony przywódca i inni idą za nim. Ale nie jest 
niemożliwy do opanowania.  
   - Łatwo panu to mówić - odparła, zaskakując mnie. - 
Patrzą na pana i widzą byłego policjanta, który waży, ile? 
Sto piętnaście kilo? Który zabił trzech przestępców, zanim 
został postrzelony, i ma dobre układy w sądzie dla 
nieletnich. Patrzą na mnie i widzą mierzące metr 
sześćdziesiąt i ważące pięćdziesiąt pięć kilo chuchro, 
które każdy może popychać. Nie wyłączając Jeffa.
   - A więc proszę mu na to nie pozwolić - rzekłem, 
zastanawiając się, kto w tak krótkim czasie opowiedział 
jej wszystkie historie o mnie. Uczyła u nas dopiero od 
czterech dni.
   Ugryzła kęs kanapki z serem. Chociaż spędziła pierwszą 
połowę przerwy w toalecie, nie widziałem żadnych śladów po 
łzach. Może przykryła je makijażem. Margie zwykła była to 
robić. Z bliska Jenny Kelly wyglądała na więcej, niż jej z 
początku dałem: dwadzieścia osiem, może trzydzieści lat. 
Atrakcyjny wygląd niewiele pomoże jej w radzeniu sobie z 
gromadą trzynastoletnich urwisów. Odgarnęła krótkie blond 
włosy z twarzy i spojrzała prosto na mnie.
   - Naprawdę nosi pan pistolet?
   - Oczywiście że nie. Przepisy kuratoryjne zabraniają 
wnoszenia broni na teren szkoły. Wie pani o tym.  
   - Dzieciaki myślą, że jest inaczej.
   Wzruszyłem ramionami.
   - A pan nie wyprowadza ich z błędu.
   Ponownie wzruszyłem ramionami.
   - W porządku, ja też tego nie zrobię - powiedziała. - 
Ale nie mam zamiaru przegrać tej sprawy, Gene. Po prostu 
nie mam zamiaru. Ty odnosisz tutaj duże sukcesy, wszyscy 
to mówią. A więc powiedz mi, co mam zrobić, żeby na tyle 
opanować moją klasę, bym mogła ich czegokolwiek nauczyć. 
   Przyjrzałem się jej i zrewidowałem moją wcześniejszą 
opinię, która zakładała, że nie wytrwa dłużej niż do końca 
września. Brak śladów po łzach, starsza niż myślałem, 
zdolna jeść pomimo stresu. Determinacji słownej nie brałem 
pod uwagę; nasłuchałem się tego sporo od żółtodziobów, 
kiedy byłem jeszcze policjantem, i wiedziałem, że trzy 
miesiące po opuszczeniu przez nich Akademii nie było już 
po niej żadnego śladu. Działo się to nawet szybciej w 
miejskim okręgu szkolnym. 
   - Musi pani zrobić dwie rzeczy - powiedziałem. - Po 
pierwsze, zrozumieć, że te dzieciaki nie mogą obejść się 
bez łączności z innymi istotami ludzkimi. Nawet przez pięć 
minut, nawet przez jedną minutę. Są tego spragnieni. A dla 
większości z nich "łączność" oznacza kłótnię, walkę, 
bójkę, nawet rzucanie obelgami. Do tego są przyzwyczajeni 
i do tego w naturalny sposób się uciekają, ponieważ wolą 
to niż choćby przez minutę przebywać samemu w społecznej 
próżni. By zwalczyć tę postawę, by zmusić ich do 
odłączenia się od siebie na tyle, by mogli panią wysłuchać, 
musi pani zapewnić im równie silne połączenie ze sobą. 
Nie musi to być kontakt oparty na strachu czy na 
jakiejś durnej fantazji o występowaniu przeciwko prawu. 
Znajdzie pani swój własny sposób. Ale jeśli nie stanie się 
pani wystarczająco silną osobowością - bardzo silną, 
bardzo wyraźną, tego czy innego rodzaju - zignorują panią 
i wrócą do kontaktowania się ze sobą. 
   - Połączenie - powiedziała zamyślona. - A co z 
łączeniem się z materiałem programowym? Wie pan, w 
literaturze angielskiej jest sporo ciekawych rzeczy.
   - Uwierzę pani na słowo. Ale żadne książki nie są 
interesujące dla tych dzieciaków. W każdym razie nie od 
razu. Mogą połączyć się z materiałem tylko za 
pośrednictwem żywej osoby. Są bardzo wygłodzeni.
   Ugryzła następny kęs kanapki. 
   - A to drugie?
   - Powiedziałem już. Musi pani opanować Jeffa Connorsa. 
Niezwłocznie.
   - Kim on jest? I o co chodziło w tych bzdurach o 
staruszkach popełniających samobójstwa?
   - Nie oglądała pani tego w telewizji?
   - Oczywiście że oglądałam. Policja prowadzi śledztwo, 
prawda? Ale co to ma wspólnego z moją klasą?
   - Nic. To działanie odwracające uwagę. Dywersja.
   - Odwracające uwagę od czego?
   - Możliwości jest wiele. Jeff wykorzysta wszystko, co 
obije mu się o uszy, by wprowadzić chaos i zamieszanie, a 
słuch ma czujny. Jest bystry, pozbawiony motywacji, ma 
wrodzone skłonności przywódcze i - nie do wiary - nie 
jest członkiem gangu. Widziała go pani - nie ma pejdżera
ani złotej biżuterii. Jego kartoteka policyjna jest 
czysta. Przynajmniej na razie.
   - Pracował pan z nim odrobinę w zeszłym roku - 
powiedziała Jenny.
   - Nie, nie pracowałem z nim. Kontrolowałem go w 
klasie, to wszystko.  
   Musiała wypytywać o mnie. 
   - Jeśli więc w gruncie rzeczy nie nawiązał pan z nim 
połączenia, jak ja mam to zrobić?
   - Tego nie mogę pani powiedzieć - odparłem i przez 
kilka minut jedliśmy w milczeniu. Atmosfera była 
pozbawiona napięcia. Jenny w zamyśleniu zastanawiała się 
nad tym, co jej powiedziałem. Byłem nagle ciekaw, czy 
sprawdziłaby się jako policjantka. Uszy miała małe, 
zauważyłem, i różowe, z maleńkimi złotymi kolczykami w 
kształcie muszelek. 
   Zorientowała się, że na nią patrzę, uśmiechnęła się i 
spojrzała na moją lewą dłoń.
   A więc ten, kto jej o mnie opowiadał, nie powiedział 
jej wszystkiego. Dokończyłem kanapkę, skinąłem głową i 
ruszyłem z powrotem do klasy, zanim VII h zbiegnie z 
grzmotem po schodach, nie czekając na ostatnią lekcję, w 
trakcie której pan Shaunessy będzie wymagał, by zwracali 
uwagę na jakieś matematyczne dziwactwa zamiast pozwolić im 
oddać się naturalnemu, intensywnemu zaabsorbowaniu sobą. 
                              *
   Kolejnych dwoje starszych ludzi popełniło samobójstwo
w domu opieki "Anioły Łaski" przy Amsterdam Avenue. 
   Dowiedziałem się o tym z telewizyjnych wiadomości, 
poprawiając klasówkę, którą zarządziłem, by sprawdzić, co 
uczniom VII h zostało w głowach z zeszłego roku. Wyniki 
nie były zachwycające. Spoczywałem wygodnie, sztywną nogę 
oparłszy na podnóżku obok tacy z resztkami po pieczonym 
kurczaku.
   ,..zidentyfikowani jako Giacomo della Francesca, lat 
78, i Lydia Smith, lat 80. Oboje mieszkali na tym samym 
piętrze, według informacji pracowników domu opieki, i 
oboje byli w stosunkowo dobrym nastroju. Pani Smith, 
wdowa, rzuciła się z dachu ośmiopiętrowego budynku. Pan 
della Francesca, którego znaleziono martwego w jego 
pokoju, najwyraźniej pchnął się nożem. Samobójstwa te 
przypominają bardzo podobne zgony, jakie miały miejsce 
dziś rano w domu dla rencistów "Beth Israel" przy West End 
Avenue. Jednak kapitan Michael Doyle z policji nowojorskiej 
ostrzegł przed wysnuwaniem zbyt daleko idących wniosków na 
temat...  
   Zmieniłem pozycję. Ten kapitan Doyle musi się nieźle 
denerwować; była to trzecia para samobójstw w domach 
opieki w przeciągu dziesięciu dni. Ludzie starsi zazwyczaj 
nie popełniają samobójstw opartych na naśladownictwie. 
Wkrótce któryś z brukowców uzna, że w rzeczywistości jakiś 
szaleniec biega po Manhattanie wykańczając staruszków. Lub 
że istnieje spisek lekarzy finansowany przez 
bliskowschodnich terrorystów czy też przybyszów z kosmosu. 
Cokolwiek wymyślą brukowce, policja zbierze za to baty.
   Nagle uświadomiłem sobie, nie wiem, w jaki sposób, że 
Margie czuje się gorzej.
   Miałem takie przebłyski, nie wiadomo skąd, i 
nienawidziłem tego. Wcześniej mi się to nie przydarzało. 
Wcześniej zdobywałem wiedzę tak jak wszyscy inni ludzie, 
za pomocą wzroku, słuchu czy logicznych rozważań. Miało 
to sens. A teraz, od roku, mam te przebłyski zupełnie 
innej wiedzy, myśli po prostu pojawiają mi się w głowie i 
najczęściej owe przeczucia się sprawdzają. Sprawdzają się 
i prawie zawsze dotyczą złych rzeczy.
   Tego wieczora nie planowałem wizyty w szpitalu. 
Wyłączyłem jednak telewizor, pokuśtykałem do kosza na 
śmieci, by wyrzucić tacę z resztkami jedzenia, i sięgnąłem 
po laskę, której używam, gdy moja noga jest przemęczona. 
Zadzwonił telefon. Zaczekałem, aż włączy się automatyczna 
sekretarka, na wypadek gdyby była to Libby, dzwoniąca z 
Cornell, by opowiedzieć mi o swoim pierwszym tygodniu 
wykładów.
   - Gene, mówi Vince Romano. - Pauza. - Bucky. - Pauza. 
- Wiem, że minęło dużo czasu. 
   Usiadłem powoli na podnóżku. 
   - Słuchaj, z przykrością dowiedziałem się o Margie. 
Miałem... byłeś... nie dało się...
   Uśmiechnąłem się mimowolnie. Ludzie się nie zmieniają. 
Bucky Romano zawsze miał kłopoty ze znalezieniem 
odpowiedniego czasownika.
   Przestał się plątać. 
   - ... żeby ci powiedzieć, jak jest mi przykro. Ale to nie 
dlatego dzwonię. - Długa pauza. - Muszę z tobą porozmawiać. 
To ważne. Bardzo ważne.  - Pauza. - Nie chodzi znowu o ojca 
Healeya ani o te dawne... o coś zupełnie innego. - Pauza. - 
To bardzo ważne, Gene. Nie mogę... nie ma... nie będziesz... 
- Pauza. Potem jego głos zmienił się, stał się mocniejszy. - 
Nie mogę tego zrobić sam, Gene.  
   Bucky nigdy nie mógł nic zrobić sam. Ani wtedy gdy 
mieliśmy sześć lat, ani wtedy gdy jedenaście, ani wtedy 
gdy siedemnaście, ani wtedy gdy miał dwadzieścia trzy lata 
i to już nie ja, ale ojciec Healey podejmował za niego 
decyzje. Ani wtedy gdy miał dwadzieścia siedem lat i to ja 
ponownie decydowałem za niego, bardziej wkurzony tym 
faktem niż czymkolwiek w moim życiu do wypadku Margie. 
    Bucky podyktował swój numer telefonu, ale nie odłożył 
słuchawki. Słyszałem, jak oddycha. Nagle ujrzałem go 
siedzącego gdzieś tam, ze słuchawką przyciśniętą do 
ust tak mocno, jakby chciał ją połknąć. Mającego nadzieję 
wbrew wszelkiemu prawdopodobieństwu, że podniosę jednak 
słuchawkę. Szukającego w głębinach swej mizernej, 
spłoszonej duszy odpowiednich słów.
   - Gene... chodzi o... nie powinienem tego mówić, ale w 
końcu jesteś... byłeś... chodzi o zgony tych starszych 
ludzi. - Pauza. - Pracuję teraz w Kelvin Pharmaceutical. - 
I trzask odkładanej słuchawki.
   Kto, u diabła, zrozumiałby, o co tu chodzi?
   Pokuśtykałem do windy i złapałem taksówkę do szpitala 
pod wezwaniem świętej Klary.
                              *   
   Margie czuła się gorzej, chociaż poznałem to tylko po 
tym, że była podłączona do jednej rurki więcej niż 
poprzedniego wieczora. Leżała w łóżku w tej samej pozycji, 
w jakiej leżała od osiemnastu miesięcy i siedmiu dni: 
zwinięta w kłębek, z chudziutkimi jak szczapy rękami 
zgiętymi w łokciach. Ważyła czterdzieści pięć kilogramów. 
Przewód do podawania pokarmu i rurka cewnika znikały w jej 
ciele, a teraz pojawiła się też kroplówka na stojaku. Jej 
piękne ciemne włosy, starte nieco z tyłu czaszki od 
ciągłego kontaktu z poduszką, były zmatowiałe. Ich połysk, 
tak jak życie mojej żony, zapadł się gdzieś głęboko, nie 
do odzyskania. 
   - Cześć, Margie. Wróciłem.
   Usadowiłem się na krześle, wyciągając nogę prosto 
przed siebie.
   - Libby jeszcze nie dzwoniła. Pierwszy tydzień 
wykładów, trzeba ustawić sobie plan zajęć, odnaleźć 
starych przyjaciół - wiesz, jak to jest. - Margie zawsze 
wiedziała. Miałem przed oczami obraz jej i Libby robiących 
zakupy na tydzień przed rozpoczęciem roku akademickiego, 
śmiejących się przy stoisku z torebkami, kłócących się o 
cenę czegoś, co teraz kupiłbym im obu bez względu na to, 
ile kosztowałoby. Wszystko.
   - Jest całkiem chłodno jak na wrzesień, kochanie. Ale 
liście jeszcze nie zaczęły żółknąć. Byłem w parku nie 
dalej niż wczoraj, wszystko jeszcze zielone. 
Przygotowywałem się do dzisiejszego dnia. Który nie był 
wcale zły. Sądzę, że to będzie dobry rok szkolny.
   Wspaniałego roku! Margie zawsze mówiła mi to 
pierwszego dnia szkoły, jakby cały rok miał zawrzeć się w 
tych pierwszych sześciu godzinach i dwudziestu minutach. 
Przez trzy lata mi to mówiła, przez te trzy lata, od kiedy 
przeszedłszy na policyjną emeryturę rozpocząłem karierę 
kuśtykającego nauczyciela gimnazjum. Pamiętam ją stojącą w 
drzwiach, ubierającą się przed wyjściem do pracy 
(pracowała jako sekretarka w Time-Warner), w jedwabnej 
bluzce naciągniętej na te wspaniałe piersi, ze stanikiem 
prześwitującym pod spodem. Wspaniałego dnia! Wspaniałych 
pięciu minut!
   - Ostatnia lekcja z VII h przypomina zoo. Ale czy 
ostatnia lekcja kiedykolwiek wygląda inaczej? Dzieciaki są 
już wtedy nakręcone jak samochody wyścigowe. Jednak obie 
klasy radzą sobie nieźle, a w VII a jest dziewczyna, 
której postępy są wprost zdumiewające. Widzę w niej 
przyszłą laureatkę olimpiady matematycznej.
   Proszę do niej mówić, nakazał mi lekarz. Tak naprawdę 
nie wiemy, co pacjenci w stanie śpiączki słyszą, a czego 
nie. To było półtora roku temu. Teraz już nikt nie dawał 
mi takich rad. Ale nie mogłem przestać.
   - Mamy w szkole nowego kozła ofiarnego, młodą kobietę, 
uczy ósme klasy angielskiego. Dzisiaj dwie z jej uczennic 
pobiły się. Ale nie wiem, może jest twardsza, niż na to 
wygląda. I zgadnij, kto zadzwonił. Bucky Romano. Po całym 
tym czasie. Trzynaście lat. Chce, żebym się z nim 
skontaktował. Jeszcze nie wiem.
   Jej zęby wystawały na zewnątrz. Środki 
przeciwdziałające zakleszczeniu się otworu w jamie 
brzusznej powodowały nadmierny rozrost dziąseł. W efekcie 
jej zęby wykrzywiały się.
   - Kupiłem wreszcie zasłony do kuchni. Libby ciągle 
nagabywała mnie, żebym to zrobił. Ale pewnie będą musiały 
poczekać na powieszenie do jej powrotu na Święto 
Dziękczynienia. Żółte. Podobałyby ci się.
   Margie nigdy nie widziała tej kuchni. Przed oczami 
staje mi obraz jadalni domu, który sprzedałem, Margie na 
krześle zawieszającej firanki, przecierającej szmatką 
okno.
   - Gene?
   - Cześć, Susan.  
   Pielęgniarka wyglądała na bardzo zmęczoną. - Co to za 
nowa rurka w Margie?  
   - Antybiotyki. Miała pewne trudności z oddychaniem i 
rentgen wykazał lekkie zapalenie płuc.  Przejdzie szybko 
dzięki lekom. Gene, jest do ciebie telefon.  
   Coś ścisnęło mnie w żołądku. Libby. Od kiedy
Lincoln rocznik 93 nie zatrzymał się na czerwonym świetle, 
podczas gdy Margie przechodziła przez ulicę z torbą 
zakupów, każdy nieoczekiwany telefon wywołuje u mnie taką 
reakcję. Pokuśtykałem do pokoju pielęgniarek.
   - Gene? Tu Vince. Romano. Bucky.
   - Bucky.
   - Przepraszam, że niepokoję cię o tak... Było mi tak 
przykro, kiedy dowiedziałem się o Margie, zostawiłem 
wiadomość na twojej sekretarce, ale może nie zdążyłeś być 
w domu i jej... Posłuchaj, muszę się z tobą zobaczyć, 
Gene. To ważne.
   - Jest późno, Bucky. Mam jutro lekcje. Uczę teraz, 
w...
   - Proszę. Zrozumiesz dlaczego, kiedy się ze mną 
spotkasz. Muszę się z tobą zobaczyć.
   Zamknąłem oczy. 
  - Posłuchaj, jestem zmęczony. Może innym razem.
   - Proszę, Gene. Tylko na parę minut. Mogę być u ciebie 
w przeciągu piętnastu minut!
   Bucky był zawsze dobry w proszeniu. Przypomniałem 
sobie to teraz. Nagle pomyślałem, że nie chcę, by 
zobaczył, gdzie mieszkam, jak mieszkam, bez Margie. W 
gruncie rzeczy chciałem mu odmówić. Ale nie mogłem. Nigdy, 
przez całe nasze życie, nie mogłem mu odmówić, i teraz 
było podobnie, dlaczego? Nie wiem.
   - W porządku, Bucky. Parę minut. Spotkamy się w hallu 
szpitala.
   - Za kwadrans. Boże, dzięki, Gene. Wielkie dzięki, 
naprawdę to doceniam, muszę...  
   - W porządku.
   - Do zobaczenia niedługo.
   Był dobry w proszeniu i był dobry w manipulowaniu 
ludźmi. Nawet ojciec Healey tego doświadczył. Pojawianie 
się w życiu Bucky'ego i znikanie z niego. 
                              *  
   Hall szpitala pod wezwaniem świętej Klary nigdy się 
nie zmieniał. Ta sama pościerana zielona podłoga, 
zniszczone kanapy z tapicerką pozaklejaną szeroką taśmą, 
facet w okienku informacyjnym, który mógłby być wykidajłą 
w Madison Square Garden. Może zresztą kiedyś nim był. 
Zmęczeni ludzie wrzeszczeli i szeptali po hiszpańsku, 
grecku, koreańsku, chińsku. Rzeźby Madonny, świętej Klary 
i ukrzyżowanego Chrystusa patrzyły na to ze spokojem 
równie rzadkim tutaj jak pieniądze.
   Bucky i ja dorastaliśmy drzwi w drzwi w okolicy 
podobnej do tej, w której się teraz znajdowałem, parę 
przecznic od Naszej Pani od Wiecznego Strapienia. Tak 
właśnie określaliśmy miejsce naszego zamieszkania: "dwa 
skrzyżowania od płaczącej Panienki". Razem przyjęliśmy 
Pierwszą Komunię, razem przystąpiliśmy do Bierzmowania, a 
Bucky był moim świadkiem, kiedy brałem ślub z Margie. 
Potem jednak wstąpił do seminarium duchownego i wszelki 
brak szacunku względem Naszej Pani zniknął, razem ze 
wszystkimi innymi śladami humoru, pokory lub 
człowieczeństwa. Tak w każdym razie myślałem wtedy. Może 
się nie myliłem. Chociaż w szkole zawsze zbierał same 
piątki, Bucky jako przyszły ksiądz był taki sam jak 
Bucky-baseballista, Bucky-trzeci klarnet czy 
Bucky-ministrant: spięty, pełen poświęcenia i zawsze w 
błędzie.
   Łapał wysoką piłkę i puszczał ją. Znał całe "Claire de 
Lune" na pamięć i spóźniał się o pół taktu. Z wystającymi 
zębami, czołem zmarszczonym ze skupienia, nachylał się nad 
balustradą ołtarza tak zachwycony tym, co tam widział, że 
zapominał, co ma robić. Szturchaliśmy się z chłopakami i 
uśmiechaliśmy porozumiewawczo, a po wyjściu 
wygwizdywaliśmy Bucky'ego na placu przed kościołem. 
   Jednak jego decyzja o opuszczeniu stanu duchownego nie 
była śmieszna. Nie była to nawet prawdziwa decyzja. Wahał 
się przez długie miesiące, chudnąc i coraz bardziej się 
jąkając, aż wreszcie połknął garść pigułek popijając je 
ćwiartką wódki. Znaleźliśmy go z ojcem Healeyem, 
zawieźliśmy na płukanie żołądka i ojciec Healey próbował 
namówić go, żeby wrócił do seminarium i pozwolił objąć się 
zbawiennej łasce Boskiej. Bucky zadzwonił do mnie z łóżka 
szpitalnego, jąkając się panicznie, i poprosił, żebym 
przyjechał i zabrał go do domu. Bał się śmiertelnie. Nie 
szpitala - ojca Healeya.
   I spełniłem jego prośbę, prosto po służbie, bezpieczny 
dzięki swej odznace, rewolwerowi, miłości Margie, 
prześlicznej córeczce i pogardzie dla słabeusza, 
który potrzebował niepraktykującego katolickiego gliniarza 
do stawienia czoła staremu kapłanowi zużytej religii. 
Boże, ależ byłem hipokrytą.
   - Gene? - powiedział Bucky. - Gene Shaunessy?
   Podniosłem wzrok.
   - Cześć, Bucky.
   - Boże, wyglądasz... nie mogę... w ogóle się nie 
zmieniłeś!
   I zaczął płakać.
                              * 
   Zaciągnąłem go do greckiej tawerny za rogiem na 
Dziewiątej. Pora obiadowa już minęła i siedzieliśmy przy 
stoliku w półmroku, obok brudnego okna wychodzącego na 
podwórko, Bucky plecami do drzwi. Nie żeby zależało mu na 
tym, by nikt nie zobaczył go płaczącego. Mnie na tym 
zależało. Zamówiłem dwa piwa.
   - W porządku, o co chodzi?
   Wydmuchał nos i z wdzięcznością skinął głową. 
   - Ten sam stary Gene. Ty zawsze po prostu... nigdy 
żadnego...  
   - Bucky. O co, do diabła, chodzi?
   - Wkurza cię ta rozmowa - powiedział nieoczekiwanie.
   Przyglądałem się drzwiom ponad jego ramieniem. W ciągu 
ostatnich osiemnastu miesięcy widziałem dość łez i 
dramatycznych wydarzeń, by wystarczyło mi to do końca 
życia, chociaż nie miałem zamiaru mówić o tym Bucky'emu. 
Jeśli zaraz nie przestanie.
   - Pracuję teraz dla Kelvin Pharmaceuticals - 
powiedział Bucky, nagle spokojniejszy. - Po opuszczeniu 
seminarium, po tym jak ojciec Healey... pamiętasz...
   - Mów dalej - powiedziałem, bardziej szorstko, niż 
zamierzałem. Ojciec Healey i ja wrzeszczeliśmy na siebie 
przed wejściem do szpitala pod wezwaniem świętego 
Wincentego, podczas gdy Bucky'emu płukano żołądek. 
Powiedziałem wtedy rzeczy, których nie chciałem pamiętać.
   - Wróciłem na studia. Skończyłem chemię. Potem nauki 
przyrodnicze. Ty i ja, mniej więcej w czasie gdy... 
chciałem do ciebie zadzwonić, kiedy cię postrzelono, 
ale... mogłem bardziej usilnie próbować znaleźć cię 
wcześniej, wiem... w każdym razie... Zatrudniłem się w 
Kelvin, w dziale badań. Spodobała mi się ta praca. 
Poznałem Tommy'ego. Mieszkamy razem.
   Nigdy mi nie powiedział. Z drugiej strony, wcale nie 
musiał. Zresztą nigdy wiele nie mówiliśmy, nie w tamtych 
czasach, i z pewnością nie u Naszej Pani od Wiecznego 
Strapienia. 
   - Lubiłem pracę w Kelvin. Lubię. Lubiłem. - Wziął 
głęboki oddech. - Brałem udział w pracach nad Camineurem. 
Bierzesz to, prawda, Gene?
   Prawie podskoczyłem. 
   - Skąd o tym wiesz?
   Wyszczerzył zęby. 
   - Nie dzięki szperaniu w aktach.  Uspokój się, to nie 
jest... nie widać tego na zewnątrz.  Domyśliłem się na 
podstawie portretu psychologicznego.  
   Miał na myśli mój portret psychologiczny. Camineur to 
coś, co nazywa się regulatorem neuroprzekaźnikowym. W 
odróżnieniu od Prozacu i innych leków antydepresyjnych, 
będących jego przodkami, Camineur wpływa nie tylko na 
poziom serotoniny, lecz także na noradrenalinę, dopaminę i 
pół tuzina innych substancji obecnych w mózgu. Przepisano 
mi go po wypadku Margie. Nie powodujący uzależnienia, bez 
efektów ubocznych, nie prowadzący do otępienia umysłu. Bez 
niego nie mogłem spać, nie mogłem jeść, nie mogłem się 
skupić. Nie mogłem pozbyć się morderczych myśli za każdym 
razem, gdy wchodziłem do szpitala pod wezwaniem świętej 
Klary. 
   Kiedyś znalazłem się w sklepie z bronią na Avenue D, 
ważąc w dłoni dziewięciomilimetrowca, który był tak lekki, 
że prawie unosił się w powietrzu. Kiedy zdałem sobie 
sprawę, jakie myśli krążą mi po głowie, poszedłem na 
wizytę do lekarza Margie.
   - Camineur opracowano w celu zablokowania gwałtownych 
reakcji u ludzi normalnie kontrolujących swe agresywne 
instynkty, u których ta kontrola załamała się w wyniku 
silnego wstrząsu życiowego. Często przepisuje się go 
glinom. Również wojskowym i lekarzom. Ludziom o strukturze 
paranoicznej utrzymywanej w ryzach przez silne przekonania 
moralne. Nikt ci nie powiedział, że leki wpływające na 
nastrój z generacji Camineura mają bardzo ściśle określone 
zastosowanie?
   Nawet jeśli, to najwyraźniej nie słuchałem. Nie 
słuchałem zbyt wielu rzeczy w ciągu ostatnich miesięcy. 
Ale słuchałem teraz Bucky'ego. Jego niepewność zniknęła, 
gdy mówił o swojej pracy.
   - To dobry lek, Gene. Nie musisz się czuć... nie ma 
nic zawstydzającego w tym, że go bierzesz. Po prostu 
przywraca on poziom substancji chemicznych w mózgu do 
stanu sprzed wstrząsu. 
   Skrzywiłem się, i gestem poprosiłem o kolejne dwa 
piwa.
   - W porządku. Nie chciałem... Od tego czasu opracowano 
jeszcze kilka generacji leków neurologicznych. O tym 
właśnie chciałem z tobą porozmawiać. 
   Sączyłem piwo i patrzyłem, jak Bucky popija swoje.
   - Trzy lata temu... nastąpił przełom w badaniach 
neurofarmakologicznych, odkryliśmy naprawdę zaskakujące 
rzeczy, nie będę wchodził w... Zapoczątkowaliśmy zupełnie 
nowy kierunek badań. Byłem członkiem tego zespołu. Jestem. 
Członkiem zespołu.
   Od czasu Camineura udało nam się ściśle określić 
skutki działania neurofarmaceutyków. Nie wiem, jaka jest 
twoja wiedza na ten temat, ale wielkim odkryciem 
neurologii ostatnich pięciu lat jest stwierdzenie, że 
powtarzające się intensywne przeżycia emocjonalne
powodują nie tylko zmiany ścieżek synaptycznych w mózgu. W 
rzeczywistości powodują one zmianę całej struktury 
mózgowej od poziomu komórkowego. Z każdym intensywnym 
przeżyciem nowe struktury zaczynają się tworzyć, a jeśli 
przeżycie się powtarza, zostają wzmocnione. Fizyczne 
zmiany mogą sprawić na przykład, że będziesz bardziej 
skłonny do podejmowania ryzyka albo spokojniejszy w 
obliczu stresu. Lub też powstające fizyczne struktury mogą 
utrudnić lub nawet uniemożliwić ci normalne 
funkcjonowanie, choćbyś starał się ze wszystkich sił. 
Innymi słowy, twoje własne życie doprowadza cię do 
szaleństwa.
   Uśmiechnął się. Milczałem.
   - Nauczyliśmy się wpływać tylko na ścieżki stworzone 
przez depresję, lęk lub przez narcystyczną wściekłość... 
twoich wspomnień nie ruszamy.  Zostają na miejscu. Widzisz 
je, w swoim umyśle, niczym wielkoformatowe plakaty. Ale 
teraz mijasz je przejeżdżając obok, zamiast gramolić się 
prosto przez nie. W sensie emocjonalnym.  
   Bucky spojrzał na mnie. 
   - A więc jakie pigułki ty bierzesz, żeby przejechać obok 
swoich wspomnień? - zapytałem, niezbyt delikatnie.  
   Zaśmiał się. 
   - Żadnych. - Nie zareagowałem, ale on od razu dodał: - Co 
nie znaczy, że ludzie, którzy je biorą, są... przyjmowanie 
neurofarmaceutyków nie jest oznaką słabości, Gene. Podobnie 
jak ich nieprzyjmowanie nie jest oznaką siły. Ja tylko... to 
nie jest... Ja po prostu czekałem, to wszystko. Czekałem.  
   - Na co? Na swojego księcia? - Wciąż byłem wkurzony.
   - Tak - odpowiedział po prostu.
   Powoli dopiłem piwo. Bucky wrócił jednak do swoich 
zwierzeń.
   - Ten lek, nad którym teraz pracujemy... nie 
ograniczyliśmy się do znalezienia sposobu na zamykanie 
negatywnych ścieżek w mózgu. Weź na przykład serotoninę. 
Jeden z naukowców powiedział kiedyś... istnieje teoria, że 
serotonina, szczególnie ona, jest jak policja. Jeśli masz 
jej w mózgu wystarczającą ilość, to wystarczy, by 
zamieszki, rabunki i morderstwa w twojej głowie nie 
wymknęły się spod kontroli. Jednak ograniczanie 
przestępczości nie prowadzi, samo w sobie, do zapewnienia 
szczęścia lub powodzenia. Lub radości. Do tego potrzeba 
nowej klasy neurofarmaceutyków, tworzących od początku 
pozytywne ścieżki. Lub przynajmniej wzmacniających te, 
które już są na miejscu.
   - Kokaina - powiedziałem. - Amfa. Gin i tonik.
   - Nie, nie. Nie podmuch siły. Nie chwilowe uniesienie. 
W ogóle nie chwilowe i nie izolujące. Chodzi o ścieżki 
neurologiczne wywołujące w ludziach uczucie... pozwalające 
ci... - Nachylił się ku mnie, opierając łokcie o stół. - 
Czy nie było takich chwil, Gene, kiedy czułeś się tak 
blisko Margie, jakbyś znajdował się w jej skórze? Jakbyś 
dosłownie był nią?
   Spojrzał na okno. Krople deszczu spływały po brudnej 
szybie, brudząc ją jeszcze bardziej. Na podwórku jakiś 
bezdomny przeglądał pojemniki na śmiecie. 
   - Co to ma wspólnego z samobójstwami tych staruszków? 
Jeśli chcesz czegoś dowieść, zrób to.  
   - To nie były samobójstwa. To były morderstwa.
   - Morderstwa? Jakiś szaleniec wykańczający 
pensjonariuszy domów opieki? Na jakiej podstawie tak 
sądzisz?
   - Nie szaleniec. I nie sądzę. Wiem.
   - Skąd?
   - Cała ósemka zażywała J-24. To nasza wewnętrzna nazwa 
dla neuroleptyku łagodzącego izolację sytuacyjną. Były to 
badania kliniczne. 
   Przyjrzałem się Bucky'emu, którego oczy płonęły 
ogniem: namiętne, proszące, pełne determinacji, niemądre. 
I było tam coś jeszcze, coś, czego nie było w dawnych 
czasach. 
   - Bucky, to nie trzyma się kupy. Policja nowojorska nie 
jest ideałem, to wiadomo, ale potrafi odróżnić samobójstwo 
od morderstwa. A poza tym wskaźnik samobójstw rośnie w 
sposób naturalny wraz z wiekiem, ludzie w podeszłym wieku 
popadają w depresję... - Zamilkłem. Musiał już o tym 
wiedzieć.  
   - O to właśnie chodzi! - wykrzyknął i starsze greckie 
małżeństwo siedzące w połowie sali odwróciło się, by 
spojrzeć na niego. - Staruszkowie biorący udział w teście 
klinicznym nie byli przygnębieni. Dokładnie ich 
sprawdzono. Żadnych psychicznych, chemicznych lub 
socjologicznych symptomów depresji. To byli... kiedy 
widzisz starszych ludzi w reklamach biur podróży, 
aktywnych, cieszących się pełnią życia i zdrowia, 
grających w tenisa i tańczących w blasku świec... grupa 
psychologów bardzo starannie wyszukiwała kandydatów do 
badań. Żaden z nich nie cierpiał na depresję!
   - A więc może to wasza pigułka ich w nią wpędziła. Na 
tyle, żeby popełnili samobójstwo.
   - Nie! Nie! J-24 nie może... nie było żadnych... nie 
wpędziło ich w depresję. Byłem tego świadkiem. - Zawahał 
się. - A poza tym..
   - Poza czym?
   Wyjrzał przez okno na podwórko. Kelner pchał wózek z 
brudnymi naczyniami obok naszego stolika. Kiedy Bucky 
przemówił ponownie, jego głos brzmiał dziwnie.
   - Poświęciłem pięć lat wytężonej pracy temu lekowi, Gene, 
i badaniom, które doprowadziły do jego powstania. Dni, 
popołudnia, weekendy - osiemdziesiąt godzin tygodniowo w 
laboratorium. Każdą minutę mojego życia aż do spotkania 
Tommy'ego i być może, zbyt wiele czasu już po tym. Wiem 
wszystko, co wiedzą szefowie Kelvin, wszystko, co można 
wiedzieć na temat przewidywanego wpływu leku na istniejące 
przekaźniki nerwowe. J-24 był moim życiem.
   Tak jak niegdyś Kościół. Bucky nie potrafił niczego 
robić połowicznie. Zastanawiałem się, jaką rolę pełnił w 
swoim "zespole".
   - Zaprojektowaliśmy J-24, by zwalczał poczucie 
samotności, jakie nawet normalnym, zdrowym ludziom zaczyna 
towarzyszyć z wiekiem. Starzejesz się. Twoi przyjaciele 
odchodzą na zawsze. Twoja partnerka umiera. Wszystkie
połączenia, jakie miałeś przez dziesięciolecia, 
przerywają się, a u zdrowych ludzi połączenia te stworzyły 
bardzo grube, konkretne, silne struktury nerwowe. Gdy 
zaprzyjaźnisz się z kimś w domu opieki albo osiedlu dla 
emerytów - nie ma już po prostu czasu na odtworzenie siły 
tych ścieżek neuralnych. Nawet kiedy pełni życia, radośni, 
gotowi do ryzyka staruszkowie próbują.
   Milczałem.
   - J-24 wpływał na procesy chemiczne w mózgu, które są 
odpowiedzialne za tworzenie połączeń.  Zażywałeś go w 
obecności innej osoby, a on otwierał was dwoje na siebie 
nawzajem, umożliwiał autentyczne - autentyczne, na trwałym 
poziomie chemicznym - wzajemne wdrukowanie.  
   - Stworzyliście afrodyzjak dla pierdzieli?
   - Nie - odpowiedział zirytowany. - Seks nie ma z tym 
nic wspólnego. Takie impulsy powstają w układzie 
limbicznym. Tutaj chodziło o... uczuciowe zjednoczenie. 
Najbardziej intensywnego, długotrwałego rodzaju. Nie mów 
mi, że jedyne, co czułeś wobec Margie, to pociąg seksualny!
   Po minucie rzekłem: 
   - Przepraszam. Dokończ swoją opowieść.
   - Jest dokończona. Podaliśmy lek czterem parom 
ochotników, ludziom cierpiącym na nieuleczalne choroby, 
ale pełnym życia, gotowym podjąć ryzyko dla wzmocnienia 
jakości swoich odczuć w czasie, jaki im pozostał. 
Obserwowałem ich, kiedy zażyli J-24. Połączyli się jak 
małe kaczuszki, odwzorowujące się na pierwszym ruchomym 
obiekcie, jaki widzą. Nie, nie w ten sposób. Bardziej 
jak... jak... - Spojrzał ponad moim ramieniem, na ścianę, 
i jego oczy wypełniły się łzami. Rozejrzałem się wokoło, by 
upewnić się, że nikt nas nie widzi. 
   - Giacomo della Francesca i Lydia Smith wspólnie przyjęli 
J-24 niecały miesiąc temu. Przeszli całkowitą transformację, 
doświadczywszy nieprawdopodobnej radości obcowania ze sobą. 
Znania się nawzajem. Nie tylko swoich wspomnień, lecz 
swoich... dusz. Rozmawiali, trzymali się za ręce i widać 
było, że są wobec siebie całkowicie otwarci, pozbawieni 
wszystkich tych psychicznych barier, jakich używamy, by 
oddzielić się od innych. Znali siebie.  Nieomal byli sobą.  
   Wyraz jego twarzy wprawiał mnie w zakłopotanie. 
   - Ale oni wcale nie znali się w ten sposób, Bucky. To 
było tylko złudzenie.  
   - Nie. Wcale nie. Posłuchaj, co się dzieje, kiedy 
łączysz się z kimś, dzielisz z nim jakieś intensywne 
przeżycie?
   Nie miałem ochoty kontynuować tej rozmowy. Ale Bucky 
wcale nie potrzebował mojej odpowiedzi; mówił dalej, 
niepowstrzymany.
   - Kiedy łączysz się z kimś, wykazujesz większą 
skłonność do ryzyka, porzucasz dotychczasowe blokady. 
Wykazujesz większą empatię, większe zainteresowanie, 
większą wrażliwość na słowa drugiej osoby, doświadczasz 
większej przyjemności obcowania z nią. I wszystkie te 
reakcje mają naturę neurochemiczną, to w efekcie prowadzi 
do stworzenia, wzmocnienia lub osłabienia konkretnych 
fizycznych struktur w mózgu. J-24 po prostu odwraca ten 
proces. W miejsce doświadczenia wywołującego reakcję 
neurochemiczną, J-24 uruchamia zmiany fizyczne tworzące 
doświadczenie. I to jeszcze nie wszystko. Lek zwiększa 
poziom zmian strukturalnych tak, że każde dotknięcie, 
każde słowo, każda reakcja emocjonalna wzmacnia ścieżki 
nerwowe sto lub dwieście razy silniej niż normalne 
doświadczenie życiowe.
   Nie byłem pewny, do jakiego stopnia w to wszystko 
wierzę. 
   - Mówisz więc, że podaliście ten środek czterem 
parom staruszków... czy on działa tylko wobec par?
   Dziwny wyraz pojawił się na moment na jego twarzy: 
tajemniczy, nieomal bolesny. Przypomniałem sobie o Tommym. 
   - Na razie próbowaliśmy tylko z parami. Czy potrafisz... 
czy kiedykolwiek pomyślałeś, jak by to było móc naprawdę 
połączyć się z nim w jedno, poznać go, być nim - zastanów 
się, Gene! Mógłbym...
   - Nie chcę tego słuchać - przerwałem mu brutalnie. Ta 
reakcja nie spodobałaby się Libby. Mojej liberalnie 
nastawionej, tolerancyjnej córce. Ale ja byłem eksgliną. 
Cicha homofobia stanowiła część mojego bagażu doświadczeń, 
nawet jeśli nie byłem z tego specjalnie dumny. Nie miałem 
ochoty wysłuchiwać fantazji Bucky'ego na temat Tommy'ego. 
   Bucky nie wydawał się być urażony. 
   - W porządku. Ale wyobraź sobie tylko - koniec tej 
okrutnej samotności, w jakiej przeżywamy nasze nędzne 
życie... - Spojrzał na krople spływające po szybie.  
   - I uważasz, że ktoś zamordował z tego powodu tych 
staruszków? Kto? Dlaczego?
   - Nie wiem.
   - Bucky. Zastanów się. To nie ma sensu. Firma 
wytwarzająca leki opracowuje skład... jak to nazwałeś? 
Neurofarmaceutyku. Rozpoczynają badania kliniczne, pod 
nadzorem agencji do spraw żywności i leków...
   - Nie - rzekł Bucky.
   Popatrzyłem na niego.
   - To trwałoby całe lata. Może nawet dziesięciolecia. 
To zbyt radykalny środek. Więc Kelvin...
   - Wiedzieliście, że nie ma na to zgody.
   - Tak. Ale pomyślałem... nigdy nie sądziłem... - 
Spojrzał na mnie i nagle miałem kolejny z tych 
nielogicznych przebłysków, i zdałem sobie sprawę, że 
sprawa wygląda gorzej, niż wynikałoby to ze słów 
Bucky'ego. Bucky był przekonany, że uczestniczył, choćby w 
nie wiadomo jak małym zakresie, w stworzeniu leku, który 
doprowadził do zamordowania ośmiu starych ludzi. Nieważne, 
czy tak było naprawdę - Bucky w to wierzył. Wierzył, że 
jego firma chroni swój bezosobowy tyłek, upierając się przy 
nazywaniu zgonów samobójstwami wywołanymi depresją, 
podczas gdy one nie mogły być samobójstwami. A jednak 
Bucky siedział przede mną nie obgryzając sobie paznokci do 
krwi, nie wyrywając sobie włosów z głowy, nie nienawidząc 
siebie. Bucky, dla którego poczucie winy było solą życia.
   Widziałem, jak próbował się zabić po opuszczeniu 
Kościoła. Widziałem, jak przeżywa katusze, nie odpowiadając 
na wiadomości zostawiane przez ojca Healeya. Do diabła, 
widziałem, jak trzęsie się i płacze, ponieważ jako 
dziesięciolatkowie skradliśmy trzy jabłka ze straganu przy 
Columbus Avenue. A jednak siedział przede mną, poruszony, 
lecz zdolny wysławiać się logicznie. Jak na Bucky'ego, 
nawet spokojny. Wierząc, że przyczynił się do morderstwa.
   - Bucky, jakie neurofarmaceutyki przyjmujesz?
   - Powiedziałem ci. Żadnych. 
   - W ogóle żadnych? 
   - Tak. - Jego brązowe oczy patrzyły na mnie z 
całkowitą szczerością. - Gene, chcę, żebyś dowiedział się, 
w jaki sposób umarli ludzie biorący udział w tych testach. 
Masz dostęp do akt policyjnych...
   - Już nie.
   - Ale masz znajomości. Sprawy są wyciszane przez cały 
czas, sam mi to mówiłeś, mając odpowiednią ilość pieniędzy 
można kupić sobie śledztwo, chyba że ktoś wysoko 
postawiony we władzach miasta uwziął się na ciebie. 
Szefowie Kelvin Pharmaceuticals nie mają tego rodzaju 
wrogów. Nie są mafiosami. Oni tylko...
   - Popełniają morderstwa, żeby zatrzeć ślady po 
nielegalnej próbie leku? Nie kupuję tego, Bucky.
   - A zatem dowiedz się, co naprawdę się wydarzyło!
   - A jak ty uważasz? - odparowałem.
   - Nie wiem! Ale wiem, że ten lek to dobra rzecz. Czy 
nie rozumiesz, umożliwia on idealne, całkowicie otwarte 
połączenie z osobą, którą kochasz najbardziej na 
świecie... Dowiedz się, co się stało, Gene. To nie było 
samobójstwo. J-24 nie wywołuje depresji. Wiem to. A gdyby 
ludziom odmówiono tego leku... byłby to grzech.
   Powiedział to tak po prostu, tak naturalnie, że znowu 
doznałem wstrząsu. To nie był Bucky, jakiego znałem. Choć 
może jednak. Nadal poruszały go kwestie miłości i grzechu.
   Wstałem i położyłem pieniądze na stole. 
   - Nie chcę się w to mieszać, Bucky. Naprawdę nie chcę. 
Ale... jeszcze coś.
   - Tak?
   - Camineur. Czy on... czy może prowadzić do... - Boże, 
zaczynałem mówić jak on. - Miewam przebłyski intuicji na 
temat rzeczy, o których nie myślałem. Czasem o rzeczach, o 
których nie mam pojęcia. 
   Pokiwał głową. 
   - Były już wcześniej w twojej głowie.  Po prostu nie 
wiedziałeś, że o nich wiesz. Camineur wzmacnia 
odpowiedzialne za intuicję ścieżki prawej półkuli mózgowej. 
Jako rezultat zwolnienia uścisku gwałtownych myśli. Stajesz 
się bardziej zdystansowany wobec kompulsywnych idei 
dotycząch przemocy, jednocześnie chętniej czyniąc połączenia 
między poszczególnymi nie związanymi z przemocą odczuciami. 
Bardziej polegasz na intuicji, Gene, od czasu gdy stałeś się 
mniej spięty.  
   I nie jestem już do końca sobą, podpowiedziała mi moja 
niechciana intuicja. Spojrzałem na Bucky'ego, siedzącego 
przede mną z chudymi palcami splecionymi na blacie stołu, 
z niezwykłym dla niego spokojem pomieszanym z typowym 
wahaniem i wiarą, że pracuje dla korporacji, która 
zamordowała osiem osób. Kim, u diabła, był? 
   - Nie chcę się w to mieszać - powtórzyłem. 
   - Ale to zrobisz - powiedział Bucky i w jego słowach 
brzmiała całkowita, niezachwiana pewność. 
                              *
   - Umówiłam się na spotkanie z Jeffem Connorsem, ale 
nie przyszedł - powiedziała Jenny Kelly. Było piątkowe 
popołudnie. Panna Kelly miała głębokie czarne obwódki 
wokół oczu. Oczy szopa, zwykliśmy je nazywać. Stanowiły 
oznakę tych nauczycieli, którzy byli nowi, pełni 
poświęcenia albo szaleni. Którzy siedzieli do pierwszej w 
nocy planując lekcje i poprawiając wypracowania i 
pojawiali się w szkole o wpół do siódmej, żeby spotkać się 
z uczniami, poprowadzić zajęcia dodatkowe lub poprawić 
kolejne kartkówki. 
   - Umów się ponownie - poradziłem. - Czasem po trzecim 
lub czwartym razie poczucie winy zmusza ich do przyjścia.
   Skinęła głową. 
   - W porządku. Tymczasem Jeff zdążył podburzyć całą klasę, 
rozpowiadając o czymś, co ma się nazywać Siecią Informacji 
Sąsiedzkiej i polegać na donoszeniu, że brat twojego 
przyjaciela handluje narkotykami lub czymś podobnym. W jakiś 
sposób powiązane to jest z dalszym otrzymywaniem zasiłku. 
Wszystkie dzieciaki się wściekły... W ciągu trzech dni 
posłałam siedemnaście osób do dyrektora.  
   - Możesz troszeczkę z tym poluzować, Jenny. Takie 
postępowanie powoduje, że wszyscy - tak dzieciaki, jak i 
dyrekcja - nabierają przekonania, że nie jesteś w stanie 
zapanować nad swoją własną klasą. 
   - Nie jestem - przyznała, tak szybko i szczerze, że 
musiałem się uśmiechnąć. - Ale nauczę się.
   - Cóż, życzę szczęścia.
   - Posłuchaj, Gene, rozmawiam z każdym, kto może mi 
pomóc. Nie przeszedłbyś się gdzieś na filiżankę kawy?
   - Niestety.
   - W porządku. - Nie wyglądała na urażoną, co przyjąłem 
z ulgą. Tego dnia kolor jej kolczyków pasował do koloru 
swetra. Jasnoniebieskie. - Może innym razem.  
   - Może. - Było to lepsze niż otwarte "nie".
   Idąc przez parking do samochodu, spotkałem Jeffa 
Connorsa. Podał mi piątkę. 
   - Panna Kelly cię szuka, Jeff.
   - Naprawdę? Ach, tak. Cóż, dzisiaj nie mogę. Jestem 
zajęty.
   - Tak słyszałem. Nie ma nic takiego jak System 
Informacji Sąsiedzkiej, prawda?
   Przyjrzał mi się uważnie. 
   - Pewnie, że jest, panie S.
   - Naprawdę? Cóż, będę dzisiaj na komendzie w Midtown 
South. Sprawdzę to. 
   - To, jakby, nowa sprawa. Mogą jeszcze o niej nic nie 
wiedzieć.
   - Ach. Cóż, i tak zapytam. Do zobaczenia, Jeff.
   - Do następnego.
   Przyglądał się mojemu samochodowi przez długość całego 
kwartału, aż skręciłem za róg. 
   Główna sala w Midtown South pełna była gliniarzy 
wypełniających formularze: karty daktyloskopijne, 
stenogramy aresztowania, raporty o skargach, pokwitowania, 
prośby o badania laboratoryjne, kwestionariusze osobowe. 
Gliniarze, w większości w cywilnych ubraniach, gryzmolili, 
mruczeli pod nosem i ostrzyli ołówki. W areszcie siedzieli 
podejrzani, przeklinając, mamrocząc, śpiąc i śpiewając. 
Wszystko przypominało pomieszczenie do cichej nauki w 
szkolnej kawiarence na czwartej lekcji.
   - Porucznik Fermato? - zapytałem.
   Gryzmolący coś gliniarz w bluzie ze śmiesznym 
nadrukiem wskazał mi drogę do biura nie podnosząc nawet 
wzroku.
   - O mój Boże. Gene Shaunessy. Powstały z martwych.
   - Cześć, Johnny.
   - Wejdź. Boże, wyglądasz jak polityk. Uczenie musi być
łatwym kawałkiem chleba.
   - Lepiej nabrać parę funtów wagi niż wyglądać jak 
głodujący szczur. 
   Staliśmy tak, ściskając sobie dłonie, patrząc na siebie, 
nie mówiąc rzeczy, których i tak nie potrzebowaliśmy mówić, 
nawet gdybyśmy mieli odpowiednie słowa, których nie 
mieliśmy. Pracowaliśmy z Johnnym ramię w ramię przez siedem 
lat. Razem śledziliśmy podejrzanych, braliśmy udział w 
pościgach samochodowych, mieliśmy problemy z zaginionymi 
aktami, gwałtowne kłótnie rodzinne, wydział kontroli 
wewnętrznej zastawiał na nas pułapki, przeżyliśmy włamania i 
wyczerpującą nudę ulicy. Rozwód Johnny'ego. Moje przejście 
na rentę. Johnny przeniósł się do wydziału narkotyków na rok 
przed tym, jak otrzymałem postrzał w kolano. Gdybyśmy nadal 
pracowali razem, mogłoby się to nie wydarzyć. Zaledwie przed 
paroma miesiącami awansował na porucznika. Nie widziałem go 
od półtora roku.  
   Nagle uświadomiłem sobie - być może to Camineur 
uświadomił to sobie za mnie - dlaczego przyszedłem do 
Midtown South chcąc pomóc Bucky'emu. Straciłem już zbyt 
wiele fragmentów mojego życia. Nie tego, które wiodłem 
teraz - życia, które miałem kiedyś. Tego prawdziwego.
   - Gene, jeśli chodzi o Margie...
   Podniosłem dłoń. 
   - Daj spokój. Jestem tu w innej sprawie. Zawodowej.
    - Masz kłopoty? - Jego głos zmienił się.
   - Nie. Chodzi o przyjaciela. - Johnny nie znał 
Bucky'ego; stanowili oddzielne fragmenty mojego starego 
życia. Nie potrafiłem wyobrazić sobie ich przebywających 
jednocześnie w tym samym pomieszczeniu przez dłużej niż 
pięć minut. - Chodzi o te samobójstwa w domu opieki 
"Anioły łaski". Giacomo della Francesca i Lydia Smith.
   Johnny skinął głową.
   - Chciałbym zobaczyć sprawozdanie z miejsca zdarzenia.
   Johnny spojrzał na mnie nieruchomym wzrokiem. Ale 
powiedział tylko: - To nie moja jurysdykcja, Gene.
   Obejrzałem się za siebie. Jeśli Johnny nie chce 
załatwić mi tego sprawozdania, nie zrobi tego. Ale tak czy 
owak, mógł to zrobić. Był najlepszym tajniakiem na 
Manhattanie, głównie dlatego, że potrafił umiejętnie 
posługiwać się siecią informatorów, ludzi, którzy byli mu 
coś winni, cywilnych szpiegów i niewidzialnych procedur. 
Nie wierzyłem, że pozbył się jakiejkolwiek jej części 
tylko dlatego, że porzucił pracę na ulicy. Może inni, ale 
nie Johnny.
   - To ważne?
   - Ważne - odparłem.
   - W porządku - powiedział, i to było wszystko, co 
potrzebowałem usłyszeć. Dla odmiany zapytałem go o System 
Informacji Sąsiedzkiej. 
.T:linie2
   


                                 
 

   - Słyszeliśmy o tym - rzekł Johnny. - Same łgarstwa, ale 
ktoś wykorzystuje je do wzniecania nastrojów 
antypolicyjnych, żeby przygotować coś innego albo coś ukryć. 
Przypatrujemy się temu.  
   - Żebyście tylko nie wypatrzyli oczu - powiedziałem, 
gdyż był to nasz stary dowcip, i Johnny zaśmiał się. Potem 
gadaliśmy o starych czasach, o Libby, o jego dwóch synach, 
a kiedy wychodziłem, ci sami gliniarze wypełniali te same 
formularze i ci sami aresztanci wciąż spali albo 
przeklinali albo śpiewali, i nikt nie patrzył na nikogo w 
całym cholernym budynku.
                              *   
   W następnym tygodniu samobójstwa staruszków zniknęły 
ze stron gazet, ustępując miejsca kolejnym przypadkom 
brutalności i okrucieństwa w Wielkim Jabłku. W klasie 
Jenny Kelly jeszcze dwukrotnie doszło do bójki. Za 
pierwszym razem usłyszałem, co się dzieje, i 
interweniowałem osobiście. O drugiej opowiedziała mi 
Lateesha na parkingu. 
   - Ten chłopak, panie Shaunessy, ten Richie Tang, nazwał 
pannę Kelly szkaradną suką!  Powiedział, że pożałuje, iż 
weszła mu w drogę!  
   - I co dalej? - zapytałem niechętnie.
   Lateesha uśmiechnęła się. 
   - Panna Kelly odkrzyknęła, że Richie może zachowywać się, 
jakby był spisany na straty, ale on nie jest spisany na 
straty dla niej, i niech ją diabli, jeśli ktokolwiek będzie 
odzywał się do niej w ten sposób. Ale Richie tylko 
uśmiechnął się i wyszedł. Panna Kelly wytrzyma najdalej do 
Dziękczynienia.  
   - Niekoniecznie - odparłem. - Czasem ludzie potrafią 
nas zaskakiwać.
   - Nie mnie, to się nie zdarza.
   - Może nawet ciebie, Lateesha.
   Jenny Kelly miała ciemne obwódki wokół oczu już na 
stałe: brak snu, gniew, rozmazany tusz do powiek. 
Siedziała w pokoju nauczycielskim nachylona nad kubkiem 
kawy, wściekle gryzmoląc czerwonym długopisem na pracach 
uczniów. Pozwoliłem sobie wybrać inny stolik.
   - Cześć, Gene - powiedział głos Bucky'ego na 
automatycznej sekretarce. - Proszę, zadzwoń, jeśli... 
Byłem ciekaw, czy udało ci się dowiedzieć... zadzwoń do 
mnie. Proszę. Mam inny numer telefonu, podam ci go. - 
Pauza. - Coś się u mnie zmieniło.
   Nie oddzwoniłem. Coś w słowach "zmieniłem miejsce 
pobytu" wskazywało na nowy ból, nowe komplikacje, nowy 
rozdział w chaotycznym dramacie wewnętrznym Bucky'ego. 
Postanowiłem, że zadzwonię tylko wtedy, jeśli dostanę coś 
od Johnny'ego Fermato.
   Który zatelefonował do mnie w następny wtorek, osiem 
dni po mojej wizycie w Midtown South. 
   - Gene. John Fermato.
   - Cześć, Johnny.
   - Dzwonię w związku z naszą rozmową z zeszłego tygodnia. 
Obawiam się, że informacje, o które prosiłeś, są 
niedostępne.  
   Stałem w mojej miniaturowej kuchni, słuchając 
ulicznego szumu trzy piętra niżej, słuchając oficjalnie 
zimnego głosu mojego przyjaciela. 
   - Niedostępne?
   - Tak. Przykro mi.
   - To znaczy, że akta zniknęły? Zostały zastąpione 
przez nowszą wersję? Ktoś chce wyciszyć sprawę?
   - Przykro mi, informacje, o które prosiłeś, są 
niedostępne.
   - Oczywiście - odparłem beznamiętnie.
   - Do zobaczenia.
   - Do widzenia, poruczniku.
   Po tym, jak się rozłączył, stałem tak trzymając 
słuchawkę, zaskoczony tym, jak bardzo zabolała mnie ta 
rozmowa. Minęło całe pięć minut, zanim nadszedł gniew. Był 
jednak odległy, stłumiony. Przefiltrowany przez Camineur, 
tak by nie wymknął się spod kontroli.
   Bezpieczny.
                              *  
   Jeff Connors pojawił się w szkole po trzydniowej 
nieobecności, z pejdżerem i grubym złotym łańcuchem na 
szyi.
   - Jeff jest teraz ważny - powiedziała mi Lateesha i 
odwróciła się, zaciskając usta jak niezadowolona matka, 
którą się kiedyś stanie.
   Przechadzałem się po korytarzu przed pierwszym 
dzwonkiem, kiedy Jenny Kelly przeszła obok mnie i 
zatrzymała się przed drzwiami do łazienki chłopców, które 
w istocie nie były drzwiami, lecz wahadłowymi skrzydłami 
ukrywającymi urynały i kabiny przed wzrokiem 
przechodzących. Same drzwi zostały usunięte po piątym 
podpaleniu kosza na śmieci w ciągu dwóch dni. Jeff 
wyłonił się zza rogu, zobaczył pannę Kelly i zatrzymał 
się. Widziałem, że ma ochotę się wycofać, ale głos panny 
Kelly nie pozwolił mu na to. 
   - Chcę się z tobą spotkać, Jeff. W czasie mojej wolnej 
lekcji.  
   - W porządku - powiedział Jeff, niespiesznie, po czym 
odszedł, z pejdżerem zwisającym u boku.
   - On wie, kiedy masz wolną lekcję - powiedziałem 
do niej.
   Spojrzała na mnie chłodno. 
   - Tak.
   - A więc zmusiłaś go jednak do porozmawiania z tobą.
   - Mniej więcej. - Wciąż chłodno. - Jego matka zniknęła 
na trzy dni. Jest uzależniona. Wróciła już, ale Jeff nie 
chce powierzyć jej opieki nad młodszym bratem. Czy w ogóle 
wiedziałeś, że on ma młodszego brata, Gene?
   Potrząsnąłem głową.
   - Dlaczego? - Przypominała Lateeshę. Niezadowolona 
matka. Ciemne cienie pod oczami były jeszcze głębsze niż 
ostatnio. - Ten chłopak ma kłopoty, a my nie chcemy go 
stracić. Wciąż możemy go ocalić. Ty mogłeś to zrobić, w 
zeszłym roku. On cię podziwia. Ale nigdy nie poświęciłeś 
mu swojego czasu, poza dopilnowaniem, żeby nie sprawiał ci 
kłopotów. 
   - Wydaje mi się, że nie masz prawa oceniać, czy...
   - Nie? Cóż, może. Przepraszam. Ale czy nie widzisz, 
Jeff chciał tylko, żebyś...
   - Dzwonek. Życzę powodzenia dzisiaj, panno Kelly.
   Wbiła we mnie wzrok, a potem zaśmiała się lekko. 
   - Prawda. A gdzie pan był, kiedy topniały lodowce? - Po 
czym weszła do swojej klasy, gdzie hałas zmniejszył się 
tylko o ułamek decybela.  
   W uszach miała małe srebrne kółka, a jej jedwabna 
bluzka była czerwona.
                              *   
   Po szkole pojechałem do domu opieki "Anioły Łaski" i 
udałem, że jestem zainteresowany znalezieniem miejsca dla 
mojej starzejącej się matki. Kobieta nazwiskiem Karen 
Gennaro pokazała mi jadalnię, sypialnie, pomieszczenia 
rekreacyjne, niewielki ogród zanurzony w nagietkach i 
astrach, sale medyczne. Starsi ludzie spokojnie grali w 
karty, oglądali telewizję, siedzieli przy osłonecznionych 
oknach. Nic nie świadczyło o tym, że niewiele wcześniej 
osiemdziesięcioletnia Lydia Smith rzuciła się z dachu ani 
że połączony z nią za pomocą J-24 Giacomo della Francesca 
zakłuł się na śmierć nożem. 
   - Chciałbym teraz rozejrzeć się trochę samemu - 
powiedziałem pani Gennaro. - Poczuć atmosferę miejsca. 
Moja matka jest osobą dość... szczególną.
   Zawahała się. 
   - Zazwyczaj nie pozwalamy...
   - Mamie nie spodobało się w "Zielonych Łąkach", 
ponieważ zbyt wiele korytarzy było pomalowanych na 
jasnoniebiesko, a ona nie znosi jasnoniebieskiego. 
Odmówiła pobytu u Świętej Anny, ponieważ pozostałe panie 
nie troszczyły się wystarczająco o swoje fryzury i przez 
to atmosfera była nie dość godna. Nie chciała odwiedzić 
"Niebiańskiego Widoku", gdyż w jadalni nie było pianina. 
To jest dziesiąte miejsce, które sprawdzam.
   Zaśmiała się. 
   - Nic dziwnego, że wygląda pan na zmęczonego. W porządku, 
proszę tylko zgłosić się do mnie przed wyjściem.  
   Ponownie sprawdziłem pokój dzienny, gawędząc o niczym 
z mężczyzną oglądającym kanał meteorologiczny w telewizji. 
Potem wszedłem na szóste piętro, gdzie mieszkali Lydia 
Smith i Giacomo della Francesca. Porozmawiałem ze starszym 
panem na wózku inwalidzkim, z szesnastoletnią 
wolontariuszką z organizacji młodzieży katolickiej oraz z 
panią Locurzio, która zajmowała pokój naprzeciwko Lydii 
Smith. Bez efektu.
   Nadszedł sprzątacz, przecierając podłogi, otyły młody 
mężczyzna z wodnistymi błękitnymi oczami i słodką, 
zagubioną twarzą brodatego dziecka.
   - Przepraszam - czy od dawna tutaj pracujesz?
   - Cztery lata. - Pochylił się nad kijem ze ścierką, 
przyjazny i nieśmiały.
   - A zatem musiałeś całkiem dobrze poznać 
pensjonariuszy.
   - Całkiem dobrze. - Uśmiechnął się. - Są dla mnie 
mili.
   Słuchałem, jak starannie odmierza słowa, kładąc akcent 
na każdej początkowej spółgłosce.
   - Niektórzy zachowują się nieprzyjemnie. Ponieważ są 
chorzy i cierpią.
   - Pani Smith zawsze była dla ciebie miła.
   - O, tak. To dobra kobieta. Rozmawiała ze mną każdego 
dnia. - Na jego kluchowatej twarzy pojawił się wyraz 
jeszcze większego zagubienia. - Umarła.
   - Tak. Czuła się nieszczęśliwa.
   Zmarszczył brwi. 
   - Pani Smith nieszczęśliwa? Ależ ona... nie. Była 
szczęśliwa. - Spojrzał na mnie prosząco.  - Zawsze była 
szczęśliwa. Czy nie jest pan jej przyjacielem?  
   - Tak - odparłem. - Pomyliłem się właśnie co do tego, 
że była nieszczęśliwa.
   - Zawsze była szczęśliwa. Z panem Frankiem. Śmiali się 
i śmiali i czytali książki.
   - Z panem della Francesca.
   - Powiedział, że mogę nazywać go panem Frankiem.
   - A jak ty się nazywasz? - zapytałem.
   - Pete - odparł, tak jakbym powinien to wiedzieć.
   - Ach, to ty jesteś Pete! Tak, pani Smith mówiła mi o 
tobie. Zaraz przed śmiercią. Powiedziała, że ty też jesteś 
bardzo miły.
   Rozpromienił się. 
   - Była moją przyjaciółką.
   - Było ci smutno, kiedy umarła, Pete.
   - Było mi smutno, kiedy umarła.
   - Co właściwie się wydarzyło? - zapytałem.
   Jego twarz zmieniła się. Chwycił za kij ze szmatą, 
wcisnął go do wiadra na kółkach. 
   - Nic.
   - Nic? Ale pani Smith nie żyje.
   - Muszę już iść. - Zaczął toczyć wózek przez na pół 
przetartą podłogę, ale stanowczo położyłem dłoń na jego 
ramieniu. Gliniarze mają instynkt, który nie ma nic 
wspólnego z neurofarmaceutykami.
   - Jacyś źli ludzie zabili panią Smith.
   Spojrzał na mnie i coś poruszyło się w jego 
błękitnych oczach. 
   - Nie powiedzieli ci o tym, wiem. Powiedzieli, że pani 
Smith sama się zabiła. Ale ty wiesz, że była bardzo 
szczęśliwa i nie zrobiła tego, prawda? Co widziałeś, Pete?
   Był teraz przestraszony. Kiedyś, dawno temu, 
nienawidziłem siebie za robienie takich rzeczy ludziom w 
rodzaju Pete'a. Potem przestałem o tym myśleć. Teraz też 
mnie to nie niepokoiło.
   - Pani Gennaro zabiła panią Smith - powiedziałem.
   Lęk ustąpił oburzeniu. 
   - Nie, nie zrobiła tego! To miła pani!
   - Mówię, że pani Gennaro i doktor zabili panią Smith.
   - Pan zwariował! Jest pan idiotą! Proszę to cofnąć!
   - Pani Gennaro i doktor...
   - Pani Smith i pan Frank byli zupełnie sami, kiedy 
weszli na ten dach!
   - Skąd wiesz? - zapytałem szybko.
   Teraz był przerażony, autentycznie się bał. Nie mnie - 
tego, co powiedział. Otworzył usta do krzyku. 
   - Nie przejmuj się, Pete - powiedziałem. - Jestem 
policjantem.  Pracuję z policjantami, którzy rozmawiali z 
tobą wcześniej. Przysłali mnie, żebym sprawdził twoje słowa.  
Pracuję z tymi samymi policjantami, z którymi rozmawiałeś.  
   - Z oficerem Campem?
   - Zgadza się - powiedziałem. - Z oficerem Campem. 
   - Och. - Wciąż wyglądał na przestraszonego. - Już im 
powiedziałem! Powiedziałem im, że otworzyłem drzwi na 
dach, tak jak prosili mnie o to pani Smith i pan Frank!
   - Pete...
   - Muszę iść!
   - Idź, Pete. Dobrze się spisałeś.
   Odszedł pospiesznie. Opuściłem budynek, by zdążyć, 
zanim znajdzie Karen Gennaro. 
   Telefon do starego kumpla w kadrach pozwolił mi 
zlokalizować oficera Josepha Camphausena w Midtown South, 
Ralpha Campogianiego w wydziale rozbojów w Queens, Bruce'a 
Campinellę w dwa-cztery i detektywa drugiego stopnia 
Joyce'a Campolieto w wywiadzie. Domyślałem się, że moim 
człowiekiem jest Campinella, ale nie miało znaczenia, z 
kim rozmawiał Pete, ani że nie uda mi się po raz raz drugi 
wniknąć do "Aniołów Łaski". Pojechałem na West End Avenue.
   Zachodziło słońce. Manhattan wypełniony był światłem 
od rzeki. Jechałem West Side Highway z opuszczoną szybą i 
przypomniałem sobie, jak bardzo Margie lubiła to robić, 
nawet w zimie. Prawdziwe powietrze, Gene. Schłodzone 
niczym dobre piwo. 
   Nikt w domu dla rencistów "Beth Israel" nie chciał ze 
mną rozmawiać o parze staruszków, którzy tutaj umarli, 
Samuelu Fetterolfie i Rose Kaplan. Nie pozwolili mi też 
pobłąkać się samotnie. Poszedłem do chińskiej restauracyjki 
naprzeciwko i czekałem.
   Przez wychodzące na ulicę okno w "Beth Israel" widziałem 
dobrze ubranych mężczyzn i kobiety odwiedzających swoich 
rodziców, ciotki i babcie.  Zostawali przez godzinę, a potem 
robili się zbyt głodni, żeby jechać do domu i gotować 
samemu, a może zepsucie nie pozwalało im obyć się bez 
drinka: regularny strumień zapracowanych ludzi obowiązkowo 
podtrzymujących kontakty z członkami swoich rodzin w 
podeszłym wieku.  Wybrałem stolik w części barowej, 
zamówiłem i zacząłem powoli jeść. Dopiero po ogromnym 
talerzu moo goo gai pan i trzech wodach mineralnych 
usłyszałem to, na co czekałem.  
                              *
   - Jak możesz tak mówić? Ona nie jest zgrzybiała, Brad! 
Wie, czy jej przyjaciele mają skłonności samobójcze, czy 
nie!
   - Nie powiedziałem, że...
   - Właśnie, że tak. Powiedziałeś, że nie możemy ufać jej 
spostrzeżeniom! Ona jest tylko stara, nie głupia! - 
Gwałtownie wbiła pałeczki w swoją wołowinę w słodko 
kwaśnym sosie. Była kobietą koło trzydziestki, szczupłą i 
opaloną, z krótko obciętymi ciemnymi włosami. Koszula z 
kołnierzykiem i sweter. Jej towarzysz nie trzymał się tak 
dobrze, miał wydatny brzuch i zaawansowaną łysinę: znękany 
mąż, który jeszcze nie zawziął się na innych.
   - Joanne, powiedziałem tylko...
   - Powiedziałeś, że powinniśmy zlekceważyć wszystko, co 
powiedziała babcia i zostawić ją tam, mimo że jest tak 
przestraszona. Zawsze lekceważysz to, co ona mówi!
   - Nieprawda. Ja tylko...
   - Tak jak tamta sprawa w Paschę. Prośba babci była 
zupełnie rozsądna, a ty po prostu...
   - Przepraszam - przerwałem im, zanim za bardzo 
odbiegną od tematu. Sprawa w Paschę nie była mi do niczego 
przydatna. - Proszę mi wybaczyć, ale nie mogłem nie 
podsłuchać. Też mam babcię w "Beth Israel" i odrobinę się 
o nią niepokoję, w przeciwnym razie nie przerywałbym, 
chodzi tylko o to, że... moja babcia też boi się tam 
zostać.
   Przyjrzeli mi się bez uśmiechu, nic nie mówiąc.
   - Nie wiem, co mam zrobić - powiedziałem z desperacją. 
- Ona nigdy się tak nie zachowywała.
   - Przykro mi - rzekł Brad sztywno - nie możemy pomóc.
   - Och, rozumiem. Obcy. Pomyślałem tylko... mówiliście 
coś, że wasza babcia też się czegoś obawia... przepraszam. 
- Wstałem do wyjścia, udając zakłopotanie.
   - Proszę chwilę poczekać - powiedziała Joanne. - Mówił 
pan, że jak się nazywa?
   - Aaron Sanderson.
   - Joanne, nie sądzę...
   - Brad, jeśli on ma ten sam problem, co my - panie 
Sanderson, czego obawia się pańska babcia? Czy zazwyczaj 
jest nerwowa?
   - Nie, właśnie o to chodzi - powiedziałem, przysuwając 
się do ich stolika. Brad spojrzał na mnie marszcząc czoło. 
- Nigdy nie jest nerwowa, ani roztrzęsiona, ani nie popada 
w depresję. W gruncie rzeczy jest fantastyczna. Ale od 
czasu śmierci tych dwojga pensjonariuszy...
   - Cóż, o to właśnie chodzi - powiedziała Joanne. Brad 
westchnął i zmienił pozycję. - Babcia była zaprzyjaźniona 
z panią Kaplan i powiedziała mi, że pani Kaplan nigdy, 
przenigdy nie popełniłaby samobójstwa. Po prostu by tego 
nie zrobiła.
   - To samo powiedziała moja babcia. Ale jestem pewien, 
że w "Beth Israel" w gruncie rzeczy nie ma żadnego 
zagrożenia - powiedziałem. Zlekceważ to, co powiedział 
świadek, i czekaj na zaprzeczenie.
   - Skąd ta pewność? - zapytała Joanne. - Może testują 
tam jakiś nowy lek... w gruncie rzeczy babcia powiedziała, 
że pani Kaplan zgłosiła się do jakichś badań klinicznych. 
Była chora na raka.
   - I w związku z tym w naturalny sposób cierpiała na 
depresję - rzekł Brad. - Albo może depresja była efektem 
ubocznym działania leku. Wciąż czyta się o tych sprawach.  
Firmę produkującą lek zaskarżą na ogromną sumę, ta pójdzie 
na ugodę, przestanie podawać lek, i wszystkie babcie będą 
bezpieczne. To tak proste.  
   - Nie, bystrzaku. - Joanne spojrzała na niego groźnie. 
- To nie jest tak proste. Babcia powiedziała, że spędziła 
popołudnie z panią Kaplan w tydzień po tym, jak ta zaczęła 
przyjmować lek. Wszystko można o niej powiedzieć, ale nie 
to, że była przygnębiona. Czuła się świetnie i zakochała 
się w tym panu Fetterolfie, który również uczestniczył w 
badaniach, a jego synowa powiedziała mi...
   - Joanne, chodźmy - powiedział Brad. - Nie mam ochoty 
na sprzeczkę tutaj.
   - Moja babcia znała nieco pana Fetterolfa. 
Zaniepokoiło ją jego samobójstwo...
   - Mnie również - powiedziała Joanne. - Powtarzam 
Bradowi raz po raz...
   - Joanne, idę. Ty rób, co chcesz.
   - Nie możesz po prostu... w porządku, w porządku! 
Wszystko musi być tak, jak ty chcesz! - Poderwała się, 
rzuciła mi przepraszające spojrzenie, i pobiegła za swoim 
mężem.
   W książce telefonicznej były cztery nazwiska 
Fetterolf. Przy dwóch stał samotny inicjał, oznaczający, 
że zapewne są to kobiety żyjące samotnie. Wybrałem Hermana 
Fetterolfa na zachodniej osiemdziesiątej szóstej.
   Kamienica była ładna, z miękkim dywanem w hallu i 
głębokimi, wygodnymi sofami. Zwróciłem się do odźwiernego: 
- Proszę powiedzieć pani Dottie Fetterolf, że jest tutaj 
prywatny detektyw, który chce porozmawiać o śmierci jej 
teścia. Nazywam się Joe Carter. Niech pan zapyta, czy 
zejdzie na dół, żeby zamienić ze mną parę słów. 
   Rzucił mi zaskoczone spojrzenie, ale przekazał 
wiadomość. Kiedy pani Fetterolf zeszła na dół, ujrzałem, 
że jest gotowa wściec się na byle kogo. Zamiatając podłogę 
fałdami długiej spódnicy, w kamizelce z powiewającymi 
połami, przemaszerowała przez hall. 
   - Pan jesteś tym prywatnym detektywem? Dla kogo pan 
pracuje?  
   - Niestety, nie mam prawa tego wyjawić, pani Fetterolf. 
Jest to jednak osoba, podobnie jak pani, której starszy 
krewny zmarł w wyniku samobójstwa.
   - Samobójstwa! Ha! To nie było żadne samobójstwo! To 
było morderstwo!
   - Morderstwo?
   - Zabili go! I nikt nie chce tego przyznać!
   - Na jakiej podstawie pani tak sądzi?
   - Sądzi? Sądzi? Ja nie muszę sądzić, ja wiem! W jednym 
tygodniu czuje się świetnie, przyjaźni się z tą panią 
Kaplan, grają w scrabble, wspólnie czytają książki, jest 
szczęśliwy jak ostryga. Może nawet dzieje się pomiędzy 
nimi coś więcej, kim ja jestem, żeby o tym mówić, coś 
silniejszego. A potem tego samego wieczora - tego samego 
wieczora - on wiesza się, a ona rzuca się pod koła 
autobusu! Zbieg okoliczności? Nie sądzę!... Poza tym
zostawiłby list.
   - Przepraszam...
   - Mój teść zostawiłby list pożegnalny. Był człowiekiem 
tego rodzaju. Rozumie pan, co mówię? Bez przerwy pisał do 
wszystkich w rodzinie, nie można było nadążyć z czytaniem 
tego wszystkiego. Z pewnością zostawiłby list.
   - Czy on...
   - Był samotny po tym, jak zmarła jego żona. Sarah. 
Prawdziwa święta. Poznali się pięćdziesiąt sześć lat 
temu...
   Koniec końców, opowiedziała mi całą historię życia 
swojego teścia. I Rose Kaplan też. Wszystko zapisałem.
   Kiedy zadzwoniłem do Johnny'ego Fermato, dyżurny 
ostrożnym głosem powiedział mi, że porucznik Fermato 
skontaktuje się ze mną. 
   Chyba w snach.
                              * 
   - Ktoś kogoś robi w konia, Margie - powiedziałem. - I 
zapewne kosztuje to kogoś innego kupę forsy.
   Leżała w pozycji płodowej, dłonie zaciśnięte niczym 
szpony. Kroplówka zniknęła, ale ona wciąż była podłączona 
przewodami do butli z nawilgoconym powietrzem, torebki 
cewnika, pompy karmiącej. Pompa wydawała ciche odgłosy: 
szur, szur. Położyłem teczkę w nogach łóżka, wiedząc, że 
zapewne wywoła to protest Susan.
   - To nie była depresja - powiedziałem do Margie. - 
Della Francesca i pani Smith weszli na ten dach razem. 
Samuel Fetterolf i Rose Kaplan darzyli się miłością. - 
Miłością chemicznie wywołaną przez J-24.
   Torebka pompy karmiącej opróżniała się powoli. Torebka 
cewnika powoli się wypełniała. Uszy Margie ukryte były pod 
suchymi, kruchymi, pozbawionymi życia włosami.
   - Johnny Fermato coś wie. Może tylko tyle, że nakazano 
zatuszować całą sprawę. Dostałem orzeczenia lekarzy 
sądowych. Werdykt mówi o "śmierci samobójczej". We 
wszystkich ośmiu przypadkach.
   Gdzieś w trzewiach szpitala rozległ się krzyk kobiety. 
Potem ucichł.
   - Margie - usłyszałem swoje własne słowa. - Nie chcę 
tu więcej przychodzić.
   W następnej chwili podniosłem się i zacząłem kuśtykać 
po pokoju. Dotknąłem czołem ściany i oparłem się o nią. 
Jak mogłem coś takiego powiedzieć? Margie, jedyna kobieta, 
jaką kiedykolwiek kochałem, najbliższa mi osoba na 
świecie... W dniu naszego ślubu, który był jednocześnie 
dniem jej dziewiętnastych urodzin, powiedziała mi, że 
czuje się, jakby mogła umrzeć ze szczęścia. Wiedziałem, co 
ma na myśli.
   A innego dnia, osiem lat później, kiedy Bucky 
połknął proszki, Margie była ze mną, gdy zadzwonił 
telefon. "Gene... Gene... zrobiłem to..."
   "Co zrobiłeś? Jezu, Bucky, jest po północy..."
   "Ale ja nie... Ojciec Healey..."
   "Bucky, jutro o ósmej rano zaczynam służbę. Dobranoc".
   "Gene, kto to dzwoni o tej porze?"
   "... powiedzieć... do widzenia..."
   "Ze wszystkich nieodpowiedzialnych... Libby się 
obudziła!"
   "Powiedz ojcu Healeyowi, że nigdy nie byłoby ze 
mnie... dobrzy księża nie wątpią jak... Nie mogę już 
dotknąć Boga..."
   I wtedy zrozumiałem. Wybiegłem z mieszkania w ciągu 
piętnastu sekund. Buty, spodnie, pistolet. W górze od 
piżamy pojechałem do seminarium, pociągnąłem za sznur 
dzwonka. Bucky'ego tam nie było, lecz znalazłem ojca 
Healeya. Przeszukałem pokoje, kaplicę, mały ogród do 
kontemplacji, wszystko to przy wtórze hałasu z ulicy 
zagłuszającego walenie mojego serca. Ojciec Healey 
wrzeszczał na mnie. Nie chciałem wpuścić go do mojego 
samochodu. Odczep się ode mnie, sukinsynu, zabiłeś go, ty 
i twoje uparte wpychanie Boga do umysłu, w którym od 
początku nie wszystko było dobrze poukładane... Bucky'ego 
nie było w domu jego matki. Teraz już dwoje ludzi na mnie 
wrzeszczało.
   Znalazłem go u Naszej Pani od Wiecznego Strapienia. 
Tam, gdzie powinienem był szukać od razu. Rozbił okno z 
witrażem, po prostu walnął w nie deską, nie bawiąc się w 
subtelności. Leżał na wprost ołtarza, oddychając płytko, 
już nieprzytomny. Czekanie na karetkę wydawało się trwać 
całą wieczność. Gliniarze byli szybsi; okno podłączone 
było do alarmu. 
   Ale kiedy wszystko już się skończyło, Bucky spał u 
świętego Wincentego z przepłukanym żołądkiem, wgramoliłem 
się z powrotem do łóżka obok Margie. Libby spała w swoim 
małym pokoju. Objąłem moją żonę i przysiągłem, że po tym 
jak Bucky wyjdzie ze szpitala, nigdy więcej nie będę miał 
już do czynienia z nim ani z jego głupimi życiowymi 
dramatami.
   - Nie to miałem na myśli - powiedziałem do Margie, 
nieruchomej w sztywnym kołnierzu. - Kochanie, nie to 
miałem na myśli. Oczywiście, że chcę tutaj być. Będę tutaj 
tak długo, jak będziesz oddychała!
   Nie poruszała się. Torebka pompy karmiącej opróżniała 
się, torebka cewnika napełniała.
   Pojawiła się Susan, w pomiętym fartuchu pielęgniarki. 
   - Cześć, Gene.
   - Cześć, Susan.
   - Wyglądamy dzisiaj mniej więcej podobnie.
   Było to widoczne. A potem Camineur zadziałał i 
zobaczyłem coś jeszcze, w jednym z tych niechcianym 
przebłysków wiedzy, które Bucky nazwał podwyższoną 
percepcją łączącą. Bucky nie zadzwonił do mnie dlatego, że 
chciał dowiedzieć się, co stało się tym starym ludziom w 
domach opieki. Był i tak wystarczająco przekonany o 
słuszności swojej teorii. Nie, Bucky chciał, żeby opinia 
publiczna dowiedziała się o J-24, i to ja miałem narobić 
szumu, żeby sprawa się wydała. Przerzucał na mnie 
odpowiedzialność za Rose Kaplan i Samuela Fetterolfa, i 
Lydię Smith i Giacoma della Francesca. Tak jak przerzucił 
na mnie odpowiedzialność za swoje zerwanie z ojcem 
Healeyem w noc, kiedy próbował popełnić samobójstwo. 
Wykorzystano mnie.
   - Do diabła!
   Susan, zmieniająca torebkę cewnika Margie, odwróciła 
się, zaskoczona. 
   - Przepraszam?
   Margie, oczywiście, milczała.
   Wyszedłem z pokoju, ignorując minę Susan. Nie byłem 
tak wściekły od osiemnastu miesięcy. Gniew napierał od 
wewnątrz na moją klatkę piersiową i rwał się po żyłach 
niczym pociski. 
   Dopóki Camineur nie spełnił swojego zadania.
                              *
   Tuzin chłopaków tłoczyło się pod koszem na boisku 
szkolnym, chociaż mżyło. Kuśtykałem w stronę samochodu. Gdy 
do niego dotarłem, czerwony mercedes zatrzymał się obok mnie 
i Jeff Connors wysiadł drzwiami po stronie pasażera.  
   Na czole miał niebieską przepaskę, skrywającą 
wybrzuszenie nad lewym uchem. Gruby opatrunek pod spodem; 
ktoś dał mu wycisk. Wizerunku dopełniał ciężki złoty 
łańcuch na szyi, pejdżer oraz kurtka z miękkiej brązowej 
skóry. Jeff nie próbował nawet ochronić delikatnej skórki 
przed deszczem.
   Zmierzyliśmy się spojrzeniem i w jego oczach coś 
zamigotało. Mercedes odjechał. Jeff ruszył ku chłopcom 
przy koszu, którzy przestali grać, żeby przyjrzeć się 
samochodowi. Nastąpiło zwyczajne przybijanie piątek i 
przygadywanie sobie, ale słyszałem w ich głosie rezerwę i 
widziałem, że coś ma się wydarzyć.
   Nie mój interes. Otworzyłem drzwi samochodu.
   Jenny Kelly pojawiła się na boisku, biegnąc przez 
deszcz. Jej oczy błyszczały. 
   - Jeff! Jeff!
   Nie wiedziała nawet, że nie powinna zwracać się do 
niego w obecności jego klientów. Jeff wlepił w nią wzrok, 
spokojny, bez śladu swego zwykłego sympatycznego 
zniecierpliwienia. Równie dobrze mogłaby być dla niego 
gliniarzem. 
   - Jeff, czy możesz porozmawiać ze mną przez chwilę?
   Ani jeden mięsień nie drgnął na jego twarzy. Lecz w 
oczach coś się poruszyło.
   - Proszę. Chodzi o twojego małego braciszka.
   Dawała mu wyjście: sprawa rodzinna. Nie skorzystał.
   - Jestem zajęty.
   Panna Kelly skinęła głową. 
   - W porządku. Jutro, w takim razie?
   - Jestem zajęty.
   - W takim razie złapię cię kiedy indziej. - Nauczyła 
się nie dyskutować. Widziałem jednak jej twarz po tym, jak 
odwróciła się od chłopców śmiejących się pogardliwie za 
jej plecami. Ona również nie rezygnowała. W każdym razie 
nie rezygnowała z Jeffa.
   Na mnie nawet nie spojrzała.
   Wsiadłem do samochodu i odjechałem, wiedząc lepiej od 
Jenny Kelly, co dzieje się na boisku do koszykówki z tyłu 
za mną, nie próbując nawet się wtrącać. Jeśli nie stanie 
się to na terenie szkolnym, stanie się gdzie indziej. Cóż 
to za różnica, w gruncie rzeczy? I tak nie da się tego 
powstrzymać. Bez względu na to, co myślą idealistyczni 
głupcy w rodzaju Jenny Kelly. 
   Tego dnia miała kolczyki z maleńkimi perłami, a jej 
bluzka, mokra od deszczu, oblepiała jej ciało. 
                              *
   Na cały następny tydzień wyłączyłem telefon. Posłałem 
Libby wiadomość, żeby pisała do mnie zamiast dzwonić, gdyż 
firma telefoniczna ma problemy z doprowadzeniem linii do 
mojego domu. Nie pojechałem do szpitala. Uczyłem moją 
klasę matematyki, poprawiałem prace domowe i wychodziłem 
zaraz po ósmej lekcji. Jenny Kelly ujrzałem tylko raz, na 
przystanku autobusowym parę przecznic od budynku szkoły. 
Trzymała za rękę małego murzyńskiego chłopczyka, trzy-, 
może czteroletniego, ubranego w bluzę New York Knicks. 
Czekali na autobus. Przejechałem, nie zatrzymując się. 
   Ale w gruncie rzeczy nie ma ucieczki.
   Zauważyłem faceta wychodząc z trafiki w późne piątkowe 
popołudnie. Spostrzegłem go wcześniej, kiedy oddawałem 
garnitur do pralni chemicznej. Nie miałem już do czynienia 
z tego rodzaju sprawami - ale to się zdarza. Ktoś, kogo 
posadziłeś osiem lat wcześniej, wychodzi i postanawia 
wyrównać rachunki. Albo ktoś widzi cię przypadkowo i nagle 
przypomina sobie jakąś starą sprawę związaną z jego 
kuzynem albo twoim partnerem, coś, czego ty sam nawet nie 
pamiętasz. To się zdarza.
   Nie mogłem poruszać się szybko ze względu na moje 
kolano. Wszedłem do Mulcahy'ego, gdzie pomiędzy kontuarem 
i stolikami znajduje się długie przejście, zakończone 
wychodzącymi na podwórko drzwiami, otwartymi zazwyczaj, 
jeśli jest dobra pogoda. Wejście do toalet znajduje się w 
niszy zaraz przed drzwiami, tuż obok aparatu 
telefonicznego i automatu z papierosami. Skinąłem głową na 
powitanie Brianowi Mulcahy'emu stojącemu za barem, 
pokuśtykałem dalej i wszedłem do damskiej toalety. Była 
pusta. Uchyliłem drzwi. Mój ogon sprawdził niszę, a potem 
ruszył ku męskiej tolaecie. Kiedy stanął plecami do mnie i 
położył dłoń na klamce, chwyciłem go.
   Nie dorównywał mi wzrostem ani tuszą - średniej 
budowy ciała, brunet, twarz przeciętna. Szarpnął się i 
poczułem wybrzuszenie pistoletu pod jego marynarką. 
   - Przestań, Shaunessy! Jestem z policji!
   Puściłem go. Wyciągnął odznakę, spoglądając na mnie 
gniewnie. Potem powiedział: 
   - Nie tutaj. To knajpa kapusiów - nie wiedziałeś o tym? 
Zachodnia Siedemdziesiąta numer 284, mieszkanie numer 8. 
Chryste, dlaczego nie naprawisz sobie swojego cholernego 
telefonu? - I tyle go widziałem.  
   Popijając piwo przy barze, przemyślałem całą sprawę. 
Potem poszedłem do domu. Kiedy dzwonek domofonu zabuczał 
półtorej godziny później, nie odpowiedziałem. Ktoś stał na 
dole i naciskał guzik przez pół godziny bez przerwy, zanim 
się poddał. 
   Tej nocy śniłem, że ktoś próbuje zabić Margie, tropiąc 
ją w tłumie na Times Square i strzelając maleńkimi 
zatrutymi strzałkami. Nie miałem pewności, jako że 
wszystko działo się we śnie, ale wydaje mi się, że 
tropiącym byłem ja. 
                              *
   Sobotnia poczta przyszła około wpół do czwartej. Była 
tam między innymi duża płaska koperta z szarego papieru, 
bez adresu zwrotnego, bez jakiejkolwiek wiadomości. W 
środku znalazłem kopię raportu z miejsca zdarzenia 
dotyczącego śmierci Lydii Smith i Giacoma della Francesca. 
   Siedmiu lat pracy ramię w ramię nie da się tak kompletnie
wymazać. Bez względu na to, jaka musi być oficjalna linia. 
   W kopercie były trzy kolorowe zdjęcia: pusty dach; 
ciało pani Smith roztrzaskane na chodniku w dole; ciało 
pana della Francesca leżące na podłodze obok starannie 
pościelonego łóżka. Twarz staruszka ukryta była częściowo 
w cieniu, ale chude, upstrzone wątrobowymi plamami dłonie 
pozostały widoczne, obie ściskające  rękojeść noża zanurzonego 
w jego piersi. Nie było zbyt wiele krwi. To następuje 
dopiero, kiedy ktoś nóż wyciąga.
   Pisemne raporty nie mówiły niczego, czego nie dałoby 
się wywnioskować ze zdjęć.
   Zapieczętowałem kopertę i schowałem ją do mojego 
sekretarzyka. Johnny sprawdził się; Bucky mnie nabrał. Zgony 
nastąpiły w wyniku samobójstwa, tak jak twierdziło Kelvin 
Pharmaceuticals, tak jak twierdziła policja. Miłosna pigułka 
Bucky'ego wywoływała depresję kończącą życie i on o tym 
wiedział, czepiając się wszelkiej możliwej nadziei, że może 
jest inaczej.  
   Ponieważ on i Tommy wzięli ją razem.
   "Coś się u mnie zmieniło", powiedział Bucky w swojej 
jedynej wiadomości telefonicznej od czasu naszego 
spotkania. Przyjąłem, że oznacza to, iż zmienił 
mieszkanie, kochanka lub sposób życia, tak jak kiedyś 
zmienił się z fanatycznego seminarzysty w fanatycznego 
chemika. Ale nie to miał na myśli. Jego słowa oznaczały, 
że przyjął J-24, ponieważ chciał, by zadziałał on dla 
niego i Tommy'ego i nie wierzył, że jakiekolwiek ryzyko 
może odnosić się do niego. Tak jak wszyscy idioci 
uzależnieni od cracku, których aresztowałem przez 
szesnaście lat.
   Wykręciłem jego numer. Po czterech sygnałach włączyła 
się automatyczna sekretarka. Odłożyłem słuchawkę, 
przeszedłem z pokoju dziennego do sypialni, parę razy 
walnąłem pięścią w ścianę, wróciłem i ponownie wykręciłem 
numer. Kiedy włączyło się urządzenie, powiedziałem: 
   - Bucky. Tutaj Gene. Zadzwoń do mnie natychmiast. Mówię 
poważnie - muszę wiedzieć, czy wszystko u ciebie w 
porządku.
   Zawahałem się... nie kontaktował się ze mną od 
tygodni. Jak mogę go przekonać?
   - Jeśli nie zadzwonisz dzisiaj, w sobotę, do 
dziewiątej, zacznę... - Co? Przecież nie szukać go. Nie 
tym razem, nie tak jak trzynaście lat temu, kiedy 
wybiegłem w spodniach i górze od piżamy, z Margie wołającą 
za mną: "Gene! Gene! Na miłość Boską!..."
   Nie mogłem zrobić tego znowu.
   - Jeśli nie zadzwonisz do mnie do dziewiątej, 
poinformuję FBI o tym, czego dowiedziałem się na temat 
J-24, bez uprzedniego porozumienia z tobą. Więc zadzwoń do 
mnie, Bucky.
   Zazwyczaj w sobotę wieczorem jechałem do szpitala do 
Margie. Nie tego dnia. Siedziałem w kuchni, sprawdzając 
klasówki z algebry VII b rozłożone na maleńkim stole i 
zajęło mi godzinę sprawdzenie trzech prac. Wlepiałem wzrok 
w nagą ścianę, widząc tam Bucky'ego. Widząc zdjęcia Lydii 
Smith i Giacoma della Francesca. Widząc sceny sprzed 
trzynastu lat, kiedy Bucky'emu płukano żołądek. Potem 
zmuszałem się do powrotu do klasówek i poprawiania 
następnego zadania. "Jeśli pociąg A wyrusza z punktu X ze 
stałą prędkością pięćdziesięciu mil na godzinę o godzinie 
szóstej rano..."
   Jeśli pocisk opuszcza lufę pistoletu z prędkością 
pięciuset metrów na sekundę, może urwać człowiekowi głowę. 
Nikt nie zdaje sobie z tego sprawy, oprócz ludzi, którzy 
to widzieli. Żołnierzy. Lekarzy. Policjantów.
   Po jakimś czasie orientowałem się, że znowu gapię się 
w ścianę, i brałem następną klasówkę. "Jeśli 3 razy x 
równa się 2 razy y..." Niektórych nazwisk na pracach nawet 
nie rozpoznawałem. Kim jest James Dillard? Czy to ten 
wysoki spokojny chłopak w ostatnim rzędzie, czy ten niski 
w butach połatanych taśmą klejącą, który przesypia  
większość poranków? Byli dla mnie tylko nazwiskami.
   Na ścianie widziałem Jenny Kelly trzymającą za rączkę 
małego braciszka Jeffa Connorsa. 
   O wpół do ósmej wrzuciłem klasówki do teczki i 
chwyciłem marynarkę. Przed wyjściem jeszcze raz wykręciłem 
numer Bucky'ego. Bez rezultatu. Wyłączyłem światło w 
pokoju dziennym i pokuśtykałem w stronę drzwi. Zaraz przed 
ich otwarciem natrafiłem na coś stopą. Nie namyślając się 
rozpłaszczyłem się przy ścianie i sięgnąłem za siebie do 
włącznika światła. 
   Była to tylko kolejna przesyłka. Gruba miękka koperta, 
dwadzieścia dwa na trzydzieści, z gatunku tych, z których 
wysypują się tłuste czarne trociny, jeśli otworzysz ją z 
niewłaściwej strony. Trociny wychodziły już z małego 
rozdarcia w rogu. Bez znaczków, bez adresu; wsunięto ją 
przez szparę pod drzwiami. Ktokolwiek ją zostawił, musiał 
wejść do budynku - nie było to trudne w sobotę, kiedy 
mnóstwo ludzi wchodziło i wychodziło, wystarczyło tylko 
poczekać, aż ktoś inny otworzy drzwi i uśmiechając się wejść 
do środka z jakimkolwiek pękiem kluczy w dłoni. W lewym 
górnym rogu koperty widniała policyjna naklejka dowodowa.  
   Podniosłem kopertę, gdy zadzwonił telefon.
   - Bucky! Gdzie, do diabła...
   - Gene, mówi Jenny Kelly. Posłuchaj, potrzebuję twojej 
pomocy. Proszę! Właśnie odebrałam telefon od Jeffa 
Connorsa, nie wiedział, do kogo zadzwonić... policja 
otoczyła go w domu jakiegoś handlarza narkotyków, 
wrzeszczą na niego, żeby wyszedł, a on ma ze sobą Darryla, 
to jego mały braciszek, strasznie się boi - to znaczy Jeff 
- że rozwalą drzwi i wejdą do środka strzelając... Boże, 
Gene, proszę, pojedź tam! To tylko cztery przecznice od 
ciebie, dlatego zadzwoniłam, a ty wiesz, jak rozgrywać 
takie sprawy... proszę!
   Musiała umilknąć dla nabrania oddechu. 
   - Jaki jest adres? - zapytałem beznamiętnie.
   Powiedziała mi. Cisnąłem słuchawkę w połowie jej 
podziękowań. Gdyby stała obok mnie, byłbym w stanie ją 
uderzyć.
   Przekuśtykałem cztery przecznice w kierunku północnym, 
forsując moje strzaskane kolano, i dopiero po dłuższym 
czasie zdałem sobie sprawę, że wciąż trzymam kopertę w 
dłoni. Złożyłem ją na pół i wcisnąłem do kieszeni 
marynarki. 
   Nie miałem kłopotów ze znalezieniem wskazanego adresu. 
Dwa samochody tarasowały ulicę, koguty błyskały, w oddali 
słyszałem zbliżające się syreny. Wszystko było tu chaosem. 
Młoda kobieta niewiele po dwudziestce wrzeszczała 
histerycznie podskakując w miejscu: 
   - On ma moje dziecko!  On ma broń! Zabije mojego synka! - 
podczas gdy policjant w mundurze wyglądający na 
dziewiętnaście lat nieumiejętnie próbował ją uspokoić. 
Ubranie miała podarte i pokrwawione.  Uderzyła żółtodzioba w 
ramię i jego kolega pospieszył, by ją obezwładnić, podczas 
gdy inny gliniarz z megafonem wrzeszczał coś w stronę 
budynku. Lokatorzy wysypywali się na ulicę. Jedyny pozostały 
mundurowy próbował opanować tłum, utrzymując ludzi z dala od 
budynku, ale nikt go nie słuchał. Nie sprawiał wrażenia 
bardziej doświadczonego niż dzieciak trzymający kobietę, tak 
jakby spędził maksimum sześć godzin na patrolowaniu ulic.  
   Miałem przy sobie zapasową odznakę. Wszyscy 
robiliśmy nielegalne kopie, mniejsze o milimetr od 
oryginału, żeby ten trzymać w domu i nie ryzykować grzywny 
i papierkowej roboty w razie jego zgubienia. Kiedy 
wystąpiłem ze służby, oddałem odznakę, ale zatrzymałem 
kopię. Pokazałem ją teraz żółtodziobowi mocującemu się z 
rozhisteryzowaną dziewczyną. Mogło mnie to kosztować potem 
wiele kłopotów, ale zacznę się o to martwić w odpowiednim
czasie.
   Uliczne myślenie wraca tak szybko.
   - To nie wygląda dobrze - krzyknąłem do żółtodzioba. 
Dziewczyna wciąż szarpała się w jego uścisku, wrzeszcząc: 
- On ma moje dziecko! On ma broń! Na miłość Boską, 
wydostańcie moje dziecko, zanim je zabije! - Facet z 
megafonem przestał się wydzierać i podszedł do nas. 
   - Kim pan jest?
   - On jest z wydziału do spraw zakładników i oblężeń - 
wysapał żółtodziób, chociaż wcale tego nie powiedziałem. 
Nie sprostowałem jednak. Próbował, ile sił, by w 
miarę delikatnie skuć wrzeszczącą kobietę, która wiła się 
niczym tańczący derwisz. 
   - Posłuchajcie - powiedziałem - ona nie jest matką 
tego dziecka na górze. Mały jest bratem delikwenta, a ona 
z pewnością nie wygląda na wystarczająco dorosłą, by być 
matką ich obojga!
   - Skąd, u diabła... - zaczął mundurowy, ale dziewczyna 
wydała wrzask, który mógłby obalać budynki, wyszarpnęła 
jedną rękę i zaatakowała moją twarz.
   Uchyliłem się na tyle szybko, że nie trafiła w oczy, 
ale jej paznokcie wyryły długą poszarpaną linię na moim 
policzku. Żółtodziób przestał się patyczkować i zacisnął 
kajdanki tak mocno, że się zachwiała. Rękaw jej swetra 
podszedł do góry, kiedy wykręcał jej ręce do tyłu, i 
ujrzałem ślady po nakłuciach.
   Cholera, cholera, cholera. 
   Dwa kolejne radiowozy zajechały z piskiem opon. Z 
jednego wysiadł starszy gliniarz w cywilnym ubraniu, a ja 
wsunąłem moją fałszywą odznakę z powrotem do kieszeni.
   - Proszę posłuchać, oficerze, ja znam tego dzieciaka 
na górze, tego z małym chłopcem. Jestem jego nauczycielem. 
Chłopak chodzi do ósmej klasy. Nazywa się Jeff Connors, a 
małym chłopcem jest jego brat Darryl, zaś ta kobieta nie 
jest ich matką. Coś się tutaj dzieje, ale nie to, co ona 
mówi.
   Spojrzał na mnie przenikliwie. 
   - Gdzie się pan tak zranił?
   - Ona go zaatakowała - powiedział żółtodziób. - Facet 
jest z...
   - On do mnie zadzwonił - powiedziałem z naciskiem, 
patrząc gliniarzowi prosto w oczy. - Jest przerażony. 
Zejdzie na dół bez kłopotów, jeśli mu to umożliwicie, i 
zostawi Darryla w mieszkaniu.  
   - Jest pan jego nauczycielem? Dlatego do pana 
zadzwonił? Ma pan jakieś dokumenty?
   Pokazałem mu legitymację Związku Nauczycieli, prawo 
jazdy i przepustkę wydaną przez Gimnazjum im. Benjamina 
Franklina. Tymczasem mundurowi zostali zapędzeni do 
odpychania gapiów przez sierżanta, który sprawiał 
wrażenie, że wie, co robi. 
   - Skąd wziął broń? Czy należy do gangu?
   - Nie wiem - odparłem. - Ale to możliwe.
   - Skąd pan wie, że nie ma z nim nikogo więcej?
   - Nie mówił nic takiego przez telefon. Ale pewności 
nie mam.
   - Jaki tam jest numer telefonu?
   - Nie wiem. Nie podał mi go.
   - Czy jest na jakichś prochach?
   - Nie wiem. Wydaje mi się, że nie.
.T:linie3




                                 
 

   Facet stał przez chwilę, ważąc decyzję. Potem sięgnął
po megafon, dając znak swoim ludziom, żeby zajęli pozycje. 
Jego głos zrobił się nagle spokojny, wręcz łagodny. 
   - Connors! Słuchaj, wiemy, że jesteś tam ze swoim małym 
braciszkiem, i nie chcemy, żeby któremukolwiek z was stała 
się krzywda. Zostaw Darryla na górze i wyjdź dobrowolnie.  
Odłóż pistolet i po prostu zejdź na dół. Zrób to, a wszystko 
będzie dobrze.  
   - On zabije moje... - wrzasnęła kobieta, zanim ktoś 
wepchnął ją do samochodu i zatrzasnął drzwi.
   - No już, Jeff, możemy zrobić to spokojnie, i wszyscy 
pozbędziemy się kłopotu.
   Przyłożyłem dłoń do policzka. Zostały na niej ślady 
krwi.
   Głos policjanta stał się jeszcze spokojniejszy, 
jeszcze bardziej przemawiający do rozsądku.
   - Wiem, że Darryl pewnie się boi, ale nie musi się 
bać, zejdź na dół, a my zawieziemy go do domu, tam, gdzie 
jest jego miejsce. A potem ty i ja porozmawiamy o tym, co 
jest najlepsze dla twojego małego braciszka...
   Jeff wyszedł. Wyślizgnął się z budynku, z rękami na 
głowie, powtarzając: 
   - Proszę, nie strzelajcie, proszę, nie strzelajcie, nie 
strzelajcie - i nie był już cwaniakiem z ósmej klasy 
znającym wszystkie sztuczki, nie był obwieszonym złotem 
dostawcą prochów.  Był przerażonym trzynastolatkiem w 
pobrudzonej niebieskiej opasce, który został wystawiony.  
   Gliniarze w kamizelkach kuloodpornych podbiegli i 
chwycili go. Inni zniknęli we wnętrzu budynku. Obok 
zatrzymała się taksówka i wysiadła z niej Jenny Kelly, 
w czarnej satynowej bluzce z dekoltem i czarnej aksamitnej 
spódniczce. 
   - Jeff! Czy wszystko w porządku?
   Jeff spojrzał na nią i myślę, że gdyby byli sami, 
mógłby się rozpłakać. 
   - Darryl jest na górze sam...
   - Zaraz go sprowadzą - powiedziałem.
   - Zawiozę Darryla do twojej ciotki - obiecała Jenny. 
Mężczyzna wysiadł z taksówki za nią i zapłacił kierowcy. 
Miał skrzywioną minę. Żółtodziób zerkał na dekolt jej 
bluzki. 
   Jeff został skuty i wsadzony do radiowozu. Jenny 
odwróciła się do mnie. 
   - Och, twoja twarz, jesteś ranny! 
Dokąd oni zabiorą Jeffa, Gene? Czy ty też tam pojedziesz? 
Proszę?
   - Będę musiał. Powiedziałem im, że to do mnie Jeff 
zatelefonował.
   Uśmiechnęła się. Nigdy nie widziałem, żeby tak się 
uśmiechała, w każdym razie nie do mnie. Nie zdejmowałem 
wzroku z jej twarzy, z kompletnie beznamiętną miną. 
   - Kto go wystawił, Jenny?
   - Wystawił?
   - Ta kobieta wrzeszczała, że jest matką Darryla i że 
Jeff zabije jej dziecko. Ktoś chciał, żeby gliniarze 
wpadli do środka i zaczęli strzelać. Gdyby Jeff zginął, 
policja zostałaby wykorzystana w roli katów. Jeśli nie, 
byłby tak przerażony, że mieliby go w garści. Kto to był, 
Jenny? Ci sami, którzy rozpowszechniają nieprzyjemne 
pogłoski o Systemie Informacji Sąsiedzkiej?
   Zmarszczyła brwi. 
   - Nie wiem. Ale Jeff był... były pewne znajomości, 
które... - Umilkła ponownie, marszcząc czoło. Jej towarzysz 
podszedł do nas, wciąż skrzywiony. - Gene, to jest Paul 
Snyder. Paul, Gene Shaunessy... Paul, przepraszam cię, muszę 
jechać z Gene'em tam, gdzie zabierają Jeffa. To do mnie on 
dzwonił. I powiedziałam, że zabiorę Darryla do jego ciotki.  
   - Jenny, na miłość boską... Mamy bilety do opery!
   Spojrzała tylko na niego i zrozumiałem, że Paul 
Snyder nie będzie już oglądał uśmiechów Jenny Kelly. 
   - Zawiozę cię do komisariatu, Jenny - powiedziałem. - 
Tylko że to ja muszę pierwszy złożyć zeznania, muszę 
załatwić to możliwie jak najszybciej, mam dzisiaj jeszcze 
jedną pilną sprawę... - Bucky. Dobry Boże.
   - Chodzi o twoją żonę? - zapytała Jenny szybko. - 
Gorzej się czuje?
   - Nigdy nie będzie czuła się gorzej. Ani lepiej - 
odparłem nie zastanawiając się i natychmiast tego 
pożałowałem. 
   - Gene... - zaczęła Jenny, ale nie pozwoliłem jej 
skończyć. Stała zbyt blisko mnie. Czułem zapach jej 
perfum. Fałda czarnej aksamitnej spódnicy ocierała mi się 
o nogę. 
   - Nie przetrwasz w szkole dłużej niż sześć miesięcy, 
jeśli będziesz wszystko brać tak do siebie - powiedziałem 
szorstko. - Wypalisz się. Odejdziesz.
   Jej spojrzenie nie poruszyło się. 
   - Och, nie, nie odejdę. I nie przemawiaj do mnie tym 
tonem.  
   - Sześć miesięcy - powtórzyłem i odwróciłem się. 
Gliniarz wyszedł z budynku, niosąc płaczącego Darryla. Zaś 
do mnie podszedł porucznik, pytając, co wiem na temat 
znajomości Jeffa.
                              *   
   Było po północy, zanim dotarłem do domu. Po 
komisariacie było jeszcze ambulatorium, gdzie 
zdezynfekowano mi ranę na policzku, zrobiono zastrzyk 
przeciwtężcowy oraz badanie krwi i sfotografowano ranę w 
celu wniesienia skargi. Potem szukałem Bucky'ego.
   Nie było go w jego mieszkaniu ani w mieszkaniu matki. 
Strażnik w Kelvin Pharmaceuticals powiedział mi, że jest 
na służbie dopiero od czwartej po południu i doktor 
Romano nie wchodził w tym czasie do laboratorium. Więcej 
miejsc nie przychodziło mi do głowy. Nie wiedziałem nic o 
obecnym życiu Bucky'ego. Nie znałem nawet nazwiska 
Tommy'ego.
   Wszedłem do mieszkania, ściągając marynarkę. Światełko 
na automatycznej sekretarce migało nagląco.
   Mój umysł - albo Camineur - dokonał kilku skojarzeń. 
Zanim jeszcze nacisnąłem guzik odtwarzania, chyba już 
wiedziałem.
   "Gene, tutaj Tom Fletcher. Nie znasz mnie... nigdy się 
nie poznaliśmy... - Niższy głos, niż się spodziewałem, ale 
chropowaty, nierówny. - Odebrałem twoją wiadomość na 
sekretarce Vince'a Romano. Na temat J-24. Vince... - Głos 
załamał mu się na moment. - Vince jest w szpitalu. Dzwonię 
stamtąd. Szpital pod wezwaniem świętej Klary, to na 
Dziewiątej przy Pięćdziesiątej Pierwszej. Trzecie piętro. 
Zaraz przed... kazał ci powiedzieć..."
   Reszty wiadomości nie mogłem zrozumieć. 
   Siedziałem w ciemnościach przez kilka minut. Potem 
założyłem marynarkę i złapałem taksówkę do szpitala. Nie 
sądzę, żebym był w stanie prowadzić sam.
   Dużurny przy wejściu przepuścił mnie bez słowa. 
Myślał, że idę do Margie, nawet o tej porze. Zdarzało się 
to już wcześniej. Choć nie ostatnio.
   Bucky leżał na łóżku, z prześcieradłem podciągniętym 
pod szyję, choć jeszcze nie na twarz. Oczy miał otwarte. 
Nagle pomyślałem, że wcale nie chcę wiedzieć, co skrywa to 
prześcieradło - jak to zrobił, jaki wybrał sposób, ile to 
trwało. Całej tej okrutnej algebry śmierci. "Jeśli pociąg 
A wyjeżdża ze stacji ze stałą prędkością pięćdziesięciu 
mil na godzinę..." Na twarzy Bucky'ego nie było żadnych 
śladów. Uśmiechał się.
   A potem ujrzałem, że jeszcze oddycha. Bucky, zawsze 
nieporadny, spaprał robotę po raz drugi.
   Tommy stał w kącie, jakby nie mógł pozbierać się na 
tyle, żeby usiąść. Wysoki i przystojny, miał ciemne, 
dobrze przycięte włosy i świeżą cerę kojarzącą się z 
młodością i wysportowaniem. Wyglądał na jakieś piętnaście 
lat młodszego od Bucky'ego. Kiedy przyjęli razem J-24? 
Lydia Smith i Giacomo della Francesca zabili się w 
odstępie paru godzin od siebie. Podobnie jak Rose Kaplan i 
Samuel Fetterolf. Jak dużo wie Tommy?
   Podszedł i podał mi rękę. Głos miał chrapliwy. 
   - Ty jesteś Gene.
   - Jestem Gene.
   - Tom Fletcher. Vince i ja jesteśmy...
   - Wiem - powiedziałem i spojrzałem na twarz 
Bucky'ego, zastanawiając się, jak powiem temu chłopcu, że 
on też będzie próbował zabić się z - chemicznie wywołanej 
- miłości.
   Przypomniałem sobie Bucky'ego i mnie siedzących przy 
zalanym deszczem oknie w greckiej tawernie. "Na co 
czekałeś, Bucky, na swojego księcia?"
   "Tak". I "czy kiedykolwiek pomyślałeś, jak by to było 
móc naprawdę połączyć się z nim w jedno, poznać go, być 
nim?"
   - Tom - powiedziałem. - Jest coś, o czym musimy 
porozmawiać.
   - Porozmawiać? - Jego głos zrobił się jeszcze bardziej 
ochrypły.
   - O Buckym. Vince'ie. O tobie i Vince'ie.
   - O co chodzi?
   Spojrzałem na uśmiechniętą twarz Bucky'ego. 
   - Nie tutaj. Chodźmy do poczekalni.
   Poczekalnia była pusta o tej porze, samotna nisza z 
podrapanymi meblami, porozrzucanymi czasopismami, zalana 
ostrym blaskiem świetlówek. Usiedliśmy naprzeciwko siebie 
na czerwonych plastykowych krzesłach. 
   - Czy wiesz, co to jest J-24? - zapytałem bez ogródek.
   Jego spojrzenie zrobiło się ostrożniejsze. - Tak.
   - Co to jest? - Nie mogłem znaleźć odpowiedniego tonu. 
Naciskałem na niego, jakby on był aresztantem, a ja wciąż 
gliną.
   - To lek, nad którym pracuje firma Vince'a. Sprawia, 
że ludzie nawiązują połączenie ze sobą, jednoczą się w 
perfekcyjnym związku. - Jego głos brzmiał gorzko.
   - Co jeszcze ci powiedział?
   - Niewiele. Co powinien był mi powiedzieć?
   Człowiek nigdy nie widzi wystarczająco wiele, nawet na 
ulicach, żeby być przygotowanym. Za każdym razem, gdy jest 
świadkiem prawdziwego okrucieństwa, czuje, jakby to był 
pierwszy raz. Niech cię diabli, Bucky. Niech cię diabli za 
emocjonalne okrucieństwo.
   - Nie powiedział ci, że ludzie biorący udział w 
badaniach klinicznych J-24... ci, którzy doznali tego 
połączenia... że wszyscy byli w podeszłym wieku?
   - Nie - odparł Tom.
   - Że byli to ci sami ludzie, o których samobójczych 
śmierciach było ostatnio głośno w gazetach? 
   - Och, mój Boże.
   Wstał i przeszedł przez całą długość poczekalni, 
jakieś cztery dobre kroki. Potem z powrotem. Jego 
przystojna twarz była szara jak popiół. 
   - Zabili się po zażyciu J-24? Z powodu J-24?  
   Skinąłem głową. Tom znieruchomiał. Po długiej minucie 
powiedział wreszcie: 
   - Mój biedny Vince.
   - Biedny Vince? Jak, u diabła, możesz... czy nic 
rozumiesz, Tommy, chłopcze? Ty jesteś następny! Wziąłeś 
miłosny lek z biednym cierpiącym Vince'em i teraz twoje 
trzy tygodnie rozkoszy dobiegły końca, jesteś martwy, 
synu! Substancje chemiczne zrobią swoje, popadniesz w 
depresję i targniesz się na swoje życie tak jak Bucky! 
Tylko że zapewne będziesz w tym lepszy i ci się uda!
   Wbił we mnie wzrok. A potem powiedział: 
   - Vince nie próbował się zabić.
   Nie byłem w stanie nic powiedzieć.
   - Nie próbował popełnić samobójstwa. Tak właśnie 
myślałeś? Nie, jest w stanie katatonicznym. A ja nigdy nie 
brałem z nim J-24.
   - A zatem kto...
   - Bóg - odparł Tom i gorycz w jego głosie powróciła. 
- Vince wziął J-24 z Bogiem. W jakimś kościele, Naszej 
Pani od Wiecznego czegoś tam. Samotnie przed ołtarzem, 
poszcząc i modląc się. Powiedział mi o tym, kiedy się 
wyprowadzał.
   Kiedy się wyprowadzał. Ponieważ to nie miłości 
Tommy'ego Bucky naprawdę pragnął, ale Boga. Zawsze 
chodziło o Boga, przez trzynaście długich lat. "Powiedz 
ojcu Healeyowi, że nie mogę już dotknąć Boga... Czy 
kiedykolwiek pomyślałeś, jak by to było móc naprawdę 
połączyć się z nim w jedno, poznać go, być nim..." Nie. 
Poznać Go. Być Nim. "Na co czekałeś, na swojego księcia?"
   "Tak."
   - Po zażyciu tego cholernego leku zupełnie przestał 
się mną interesować - powiedział Tom. - Nie chodził do 
pracy, siedział tylko w kącie, uśmiechając się, śmiejąc i 
płacząc. Był jakby... po jakichś prochach, ale nie do 
końca. Nie wiem, czym był. Nigdy wcześniej nie widziałem 
czegoś takiego.
   Ani nikt inny. Połączony w jedno z Bogiem. "Znali się, 
nieomal byli sobą nawzajem. Pomyśl, Gene! Koniec tej 
okrutnej samotności, w jakiej przeżywamy nasze nędzne 
życie..."
   - Strasznie się na niego wkurzyłem - mówił Tom - ale 
nic to nie pomogło. Po prostu przestałem się liczyć. 
Powiedziałem mu więc, żeby się wyniósł, i zrobił to, a 
potem szukałem go przez trzy dni i nie mogłem go nigdzie 
znaleźć, i byłem jak oszalały. Wreszcie zadzwonił do mnie, 
dziś po południu. Płakał. Ale znowu było tak, jakby mnie 
tam nie było. Z całą pewnością nie płakał z mojego powodu.
   Podszedł do małego okienka, które było okratowane. 
Zwrócony plecami do mnie, mówił przez ramię. Starannie, 
ważąc każde słowo. 
   - Vince powiedział, że powinienem do ciebie zadzwonić. 
Powiedział: "Zawiadom Gene'a - w pewnym momencie to 
przestaje działać. A potem żal, poczucie straty i gniew... 
przede wszystkim gniew, że to już koniec. Ale dam sobie z 
tym radę. W moim przypadku jest inaczej. Nie mogliby". Potem 
odłożył słuchawkę. Ani słowa do mnie.  
   - Przykro mi - powiedziałem.
   Odwrócił się. 
   - Tak, cóż, to cały Vince, nieprawdaż? 
Zawsze na pierwszym miejscu stawiał siebie.
   Nie, chciałem powiedzieć. Na pierwszym miejscu stawiał 
Boga. I w ten sposób dał sobie radę z zejściem po J-24. 
Ludzkie związki, stworzone za pomocą chemii czy w sposób 
naturalny, wzmacniają się, ale i słabną. Z Bogiem jednak 
nie musisz gnieździć się w jednopokojowym mieszkaniu, nie 
musisz walczyć z Nim o pieniądze, słuchać, jak chrapie i 
puszcza bąki i mówi rzeczy tak głupie, że nie wierzysz, iż 
mogą wychodzić z ust kogoś, kogo kochasz, patrzyć, jak 
zachowuje się samolubnie, małostkowo lub okrutnie. Bóg był 
większy niż to wszystko, przynajmniej w umyśle Bucky'ego, 
był tak wielki, że wypełniał wszystko. I tym razem, kiedy 
Bóg się od niego odwrócił, kiedy działanie J-24 osłabło i 
Bucky czuł, jak jego więź znika, pogrążył się w ślad za 
nią. W głąb własnego umysłu, gdzie wszelka miłość i tak 
bierze początek.
   - Lekarz powiedział, że być może nigdy już się nie 
obudzi - rzekł Tom. Powoli zaczynał odczuwać gniew, gniew 
samoobrony. - A może tak. W każdym razie nie sądzę, bym 
tu na niego czekał. Zbyt źle mnie potraktował.
   Niezbyt wytrwały chłopak z tego Tommy'ego. 
   - Jesteś jednak pewny, że nigdy nie zażyłeś J-24? - 
spytałem. 
   - Tak - odparł. - Nie jestem głupi. Chyba pojadę już 
do domu. Dzięki, że przyjechałeś, Gene. Miło było cię 
poznać.
   - Ciebie też - odparłem, wiedząc, że żaden z nas nie 
mówi tego szczerze.
   - Och, Vince powiedział jeszcze coś. Kazał przekazać 
ci, że było to, również, morderstwo. Czy to coś dla ciebie 
znaczy?
   - Tak - odrzekłem. Ale mam nadzieję, że nie dla 
ciebie.
                              *  
   Po wyjściu Toma siedziałem w poczekalni, wyciągnąłem 
z marynarki drugą przesyłkę. Policyjna nalepka rozerwała 
się, kiedy wsadziłem złożoną kopertę do kieszeni.
   Był to oryginalny raport z miejsca zdarzenia dotyczący 
zgonów Lydii Smith i Giacoma della Francesca, ten, o 
którym Johnny Fermato musiał wiedzieć, kiedy wysyłał mi 
fałszywkę. Ten raport był podpisany przez Bruce'a 
Campinellę. Nie znałem go, ale zapewne potrafiłbym 
rozpoznać go na okazaniu dzięki przelotnemu spotkaniu u 
Mulcahy'ego: średniego wzrostu, brunet, przeciętna twarz, 
gotujący się wewnątrz. Typowy kompetentny uczciwy gliniarz 
wciąż wkurzony na to, co system ma na sprzedaż. I to za 
niespecjalnie wysoką cenę. Nie w Nowym Jorku.
   Tym razem były tylko dwa zdjęcia. Jedno już widziałem: 
ciało pani Smith roztrzaskane na chodniku pod dachem domu 
opieki. Drugie było nowe. Ciało pana della Francesca 
leżące na dachu, nie w jego pokoju, zanim grupa 
zacierająca ślady zabrała się do roboty i wykonała drugi 
zestaw zdjęć. Staruszek leżał na wznak, z nożem wciąż 
wbitym w pierś. Było to dobre zdjęcie; wyraz twarzy nie 
pozostawiał wątpliwości. Był tam oczywiście ból, ale dało 
się również dostrzec wściekłość. Nieprawdopodobny gniew. 
"A potem żal i poczucie straty i gniew... przede wszystkim 
gniew, że to już koniec".
   Czy della Francesca wypchnął najpierw Lydię Smith, po 
gwałtownej kłótni wywołanej załamaniem ich szczególnego, 
nieziemskiego związku, a potem wbił sobie nóż w serce? Czy 
też ona znalazła siłę w swoim rozczarowaniu i gniewie i 
pchnęła go nożem, a potem skoczyła? Zwykle utrata miłości 
nie prowadzi do nienawiści. Ale jak to jest, kiedy 
znajdzie się autentyczny, idealny, nieludzki sposób na 
samotność - a potem go utraci? Ile wściekłości wywołuje 
taka pierwotna strata?
   Lub też może Bucky mylił się i było to jednak 
samobójstwo. Wywołane nie gniewem, lecz żalem. Może 
wściekłość na twarzy Giacoma della Francesca była reakcją 
nie na utraconą miłość, lecz na wewnętrzną pustkę, jaka 
pojawiła się, kiedy ta zniknęła. Starzec poczuł coś tak 
cudownego, tak delikatnego, że potem wszystko inne stało 
się niewystarczające i samo życie nie warte już było 
wysiłku. Nieważne, co by zrobił, i tak nic nie byłoby już 
takie samo.
   Pomyślałem o Samuelu Fetterolfie, zanim wziął J-24, 
nieustannie piszącym listy do wszystkich członków rodziny, 
starającym się podtrzymać łączność. O młodym sprzątaczu 
imieniem Pete, wysilającym każdą komórkę swego 
uszkodzonego mózgu, by ochronić pamięć o starych ludziach, 
którzy byli dla niego dobrzy. O Jeffie Connorsie, 
pilnującym Darryla, pomimo przeniesienia się do świata 
czerwonego mercedesa i wielkich przekrętów. O Jenny Kelly, 
poświęcającej swe randki, swój sen i prywatne życie dla 
prób nawiązania więzi z uczniami, o których bez wątpienia 
myślała jako o "jej dzieciakach". O Buckym.
   Winda na piąte piętro była zepsuta. Poszedłem 
schodami. Pielęgniarka zmianowa ledwie na mnie spojrzała. 
Nie była to Susan. W pokoju Margie światła były 
przyciemnione, a ona sama leżała w półmroku niczym 
wyrzeźbiona sucha łupina, okryta lekkim prześcieradłem. 
Przysunąłem krzesło do łóżka i wbiłem w nią wzrok.
   I być może po raz pierwszy od czasu jej wypadku
przypomniałem sobie. 
   "Opuść szybę, Gene".
   "Na zewnątrz jest minus dziesięć, Margie!"
   "To prawdziwe powietrze. Schłodzone niczym dobre piwo. 
W tym samochodzie cuchnie jak w fabryce".
   "Nie zaczynaj od nowa. Ostrzegam cię".
   "Czy strach przed tym, że nie zginiesz na służbie, 
każe ci zabijać się za pomocą papierosów?"
   "Przestań mnie kontrolować".
   "Może powinieneś lepiej kontrolować sam siebie".
   W noc, kiedy znalazłem Bucky'ego u Naszej Pani od 
Wiecznego Strapienia, byłem opanowany. To Bucky'emu 
puściły nerwy. Wgramoliłem się do łóżka i przysiągłem już 
nigdy więcej nie oglądać Bucky'ego i nie uczestniczyć w 
kiepskich dramatach z jego życia. Margie nie spała. 
Płakała. Miałem dość histerii na jedną noc; nie chciałem 
wysłuchiwać jej żalów. Nie pozwoliłem jej nawet dojść do 
głosu. Wyszedłem po ciemku z sypialni i spędziłem noc na 
sofie. Minęły trzy dni, zanim w ogóle odezwałem się do 
niej, byśmy mogli porozmawiać i naprawić wszystko między 
nami.
   "Wspaniałego roku!" - powiedziała pierwszego dnia mojej 
pracy w Gimnazjum im. Benjamina Franklina. Ale nie był to 
wspaniały rok. Próbowałem nauczyć się, jak być 
nauczycielem i zapomnieć jak być gliniarzem, i poza tym 
nie miałem zbyt wiele czasu dla niej. Kłóciliśmy się o to
i w efekcie coraz więcej czasu spędzałem poza domem, żeby 
uniknąć kłótni, a kiedy wróciłem, ona spędzała dużo czasu 
poza domem. Z czasem sytuacja trochę się poprawiła, ale 
nie wiem, dokąd zmierzała tego wieczora, kiedy znalazła 
się na środku Lexington na wprost tego Lincolna rocznik 93 
z torbą zakupów. Nie wiem, dla kogo przeznaczone były te 
zakupy. Dla mnie nigdy nie kupowała befsztyka z polędwicy 
i szampana. 
   Może z tym też dalibyśmy sobie radę. W jakiś sposób.
   "Czy nie było takich chwil, Gene" - zapytał Bucky - 
"kiedy czułeś się tak blisko Margie, jakbyś znajdował się w 
jej skórze? Jakbyś dosłownie był nią?" Nie. Nigdy nie czułem 
się, jakbym był Margie. Byliśmy blisko, ale nie aż tak 
blisko. To, co stworzyliśmy, było dobre, ale nie aż tak 
dobre. Nie było to perfekcyjne zespolenie dusz.  
   I dlatego byłem w stanie przeżyć utratę tego.
   Podniosłem się powoli, oszczędzając moje kolano. Przy 
wyjściu z poczekalni wyjąłem buteleczkę Camineura z 
kieszeni i wyrzuciłem ją do kosza. Potem wyszedłem, nie 
oglądając się za siebie. 
   Na zewnątrz, na Dziewiątej Alei, radiowóz włączył 
nagle koguta i ruszył z piskiem opon. Grupa dzieciaków, 
którzy dawno powinni być o tej porze w domu, 
przemaszerowała chwiejnie obok, kierując się w stronę 
centrum. Poszukałem automatu telefonicznego. Do tego czasu 
Jenny Kelly powinna już dostarczyć Darryla do jego ciotki, a 
Jeff Connors potrzebował kogoś więcej niż zwykłego 
przepracowanego obrońcy z urzędu. Znałem faceta z fundacji 
pomocy prawnej, strasznego raptusa, który od dawna był mi 
coś winien.  
   Znalazłem telefon i uzyskałem połączenie.
                           KONIEC
   
   
   
    
   
    
   
   
   
