MIECZYSŁAW MACHNICKI
KATEDRA

Tower Press 2000
Copyright by Tower Press, Gdańsk 2000

WOLNOŚĆ
Długo byliśmy wolni, lecz
wolni będziemy dłużej
Jeśli jaskółka leci niech
przelatuje przez głowę
A co deszcz wypłukał
będzie marmurowe
Oto góra na zboczu
prostuje się jak człowiek
Powiedz: w tej perle jest morze
Ta sukienka ma ciało
i duszę róży, która ją upięła
Długo byliśmy wolni, lecz
większa nas uwiodła wolność
I teraz ona się boi.
18.04.1987
5
PO CIEMKU
Płakałem po ciemku w poduszkę księżyca,
aż cała zgasła.
Płakałem dalej przy czterech świecach,
aż sobie poszły.
Ziemia nad nimi nie chce się zatrzasnąć,
więc osadziłem konia na biegunach.
Jaki ten pokój mały.
Ze wszystkich chłopców wybiera jednego,
tłucze nim o ściany, nie pozwala upaść.
A taki mocny byłeś, Boże,
moimi rękoma,
kiedy Cię niosłem
przez ogród różany.
Płakałem dalej w głąb czarnego stawu,
aż cały wysechł.
Jeśli są gdzieś pod powiekami,
niech płaczą wyżej.
6
KATEDRA
Strugałem zapałki, bo
chciałem zbudować skrzypce,
w przyszłości zaś, daj Boże,
sławiące Cię organy.
Lecz byłem niecierpliwy
i topiłem w siarce
oba końce księżyca naraz,
jakbym zamierzył postawić katedrę.
Dlaczego nie? Wszak dworzec kolejowy,
z którego co dzień odjeżdżam do lasu,
wznosi się coraz wyżej: na ogniu
mojego serca, które płonie bez dymu.
Dlatego jaśniej widzę
jak się tłoczą i przeciskają:
anioły przez wrota raju (dlaczego uciekają),
robaczki przez malinę (dlaczego powracają),
nożyce i klej przez papier (dlaczego milczę).
Ostatnia zapałka w ręku
powleka się błyskiem.
To takie srebro i złoto,
które jest po to.
7
ZIMNA POŚCIEL
Zimna pościel. Ich dwoje.
Każde ma biegun w sobie,
więc mogliby stać się ziemią.
Po której stronie jesteś, Boże?
Chcę im pomóc swoją podróżą
dookoła świata, ale mapa
rozsypała się w ręku na kraje i państwa,
a plecak tli się jak świętojański robak.
Nie zdążę wtargnąć pomiędzy ich ciała,
zetkną się beze mnie,
zawirują, ulecą, sczezną.
Jakim byliby światem, gdybym
potrafił im napisać księgę?
Na które z moich oczu by się wspięło
dziecko?
Jestem zimny jak pościel
i płaczę śniegiem,
a łez jest więcej niż mogę
sercem ofiarować.
Widzę, że nie widzę.
Tulę cię, laleczko.
8
TRAWA
Staną się jak trawa na dachu
Nie wiem, jak się stanę.
Chyba się położę jak trawa na łące.
Ale nade mną wzrośnie komin,
którym ziemia wywieje prędzej
nim do niej dotrze słońce.
Wcale nie będę dachem
ani tym bardziej pokojem.
Choć strychem byłem ze strzechą
podłogi się wcale nie boję.
Deski mleczarz przyniesie nad ranem,
drzwi w futrynę wprawi listonosz.
O, wtedy się stanę jak trawa na dachu.
Kosiarz dwuskrzydłym bywa aniołem
i nigdy nie wie, po której stronie
ciąży mu ziarno. Sypie przez dłonie
z makulatury, trafia we skronie,
gdzie same dziury osłania pocisk
cały ze skóry. Mój dobry Boże,
stanę się światłem po krańce zorzy,
by krwią przyoblec ostrze sierpa.
Księżyc wychynie ze swej nory
z połową tęczy na powiekach,
bo drugą kret ma.
9
BOISKO
Boisko było wszerz,
nie wzdłuż jak zwyczaj każe.
I zawodnicy grali więcej niż
jedną piłką. A sędzia był kobietą
kochaną przez kibiców, którzy
gwizdali cały czas,
kiedy szli na stadion.
Tak szli, tak szli, tak szli, aż
wrośli w murawę.
Nie było żadnych bramek.
Kochamy was za chęć do gry.
I wyrywamy sobie zęby
całe z plastiku. Dopiero tam jest krater,
w którym możecie żyć. Co my mówimy?
Tam jest ukryty szrapnel.
Byliśmy dziećmi, kiedy wybuchł.
Błąkamy się do dziś, czasami
z nas szyją cienkie mgły,
które się włóczą nad blokami.
10
LUSTRO
Szkoda tych chłopców na podeście,
nie zejdą niżej i wyżej nie wejdą,
nie zobaczą upadłych obłoków.
Nie pokłonią się słońcu w koronie,
które przewierca mózg i pozwala
świecić oczom. Zaczekajcie, chłopcy,
nie stójcie tak długo, ja podpełznę
i odsłonię szczyt, co wewnątrz bruku
obraca się przeciw mnie i wokół siebie krąży,
tnąc lustro po obu stronach
do swojej krwi.
(To nic, że pękło
i ukazało stare szwy).
Niejeden z was polegnie
przygnieciony bramą,
kiedy ją wyjmie z drzwi,
przez które wszedłem na proscenium
w szynelu czarnym niby anioł.
11
PUNKT
W pociągu,
co swą głowę położył na szynach,
w ciemnym przedziale czasu,
wśród rozstrzeliwujących płuca
błysków papierosa,
widzę: ciemniejszy punkt za oknem
przekręca się na drugą stronę –
jeszcze ciemniejszy niż był dotąd,
jakby korytarzem pustym biegł
w drugim pociągu,
jadącym mi naprzeciw –
jeszcze ciemniejszy,
jakby zamknął oczy.
kiedy mnie dostrzegł i się zdziwił,
że martwy
wygrzebuję się spod stosu żywych, i
mam jego twarz na sobie
ufną –
aż widzę, że zupełnie znikł
i został po nim szary krzyż.
12
RYTUAŁ
Przewiała zamieć i jesteśmy w górze,
wyżej niż będą sądzić, że byliśmy
w sobie jak w kłębku wełny,
nie mogąc dociec końca ni początku.
Ach, jacy byliśmy na powierzchni swetra,
spleceni z promieniem słonecznym
w węzełek brudu, śliny i oddechu
kobiety, która zdjęła go z siebie
i upchnęła w krocze. A potem długo
bawiła się rękawem. Wystawiłem więc rękę,
której nie miałem przedtem, rozpostarłem
palce, pieszczące mnie pod skórą, kiedy
byłem ptakiem, potem wziąłem w nie głowę,
jedną z tych, co były zielonym językiem
lub różowym liściem. Jeśli na wargach rośnie las,
to byłaś ze mną pełną jam i westchnień
kości zwierząt, że się w nich nie mieszczą.
A przecież zdarłem skóry do samego słońca.
Wzeszło wcześniej na twoich policzkach
niż wilk i pies zeznali przed śmiercią,
że ich kochałem.
Z twoich policzków zdjąłem dwa księżyce
i upchnąłem po kieszeniach nocy.
Gdy się powtarzam, odmieniam rytuał.
Gdy ciebie kocham, zamieć bije w oczy.
13
MODLITWA
Już nie ma kamieni, nie ranimy rąk.
Idziemy przez łąkę, która jest strumieniem
pełnym kwiatów na dnie.
Zanurzamy twarz, mamy więcej oczu
niźli słońc na niebie. Dobry Boże, spraw,
byśmy mogli z Ciebie czerpać
jeden po drugim język ognia i rozszczepiać
po liściach wiatru.
Już nie ma piasku, nie śpiewamy
przez źródła o chmurze, białej jak powietrze,
mamy ją w ustach gorzką i suchą,
wyplecioną z różańca. Dobry Boże, spraw,
byśmy mogli policzyć
ile jest ziaren w chlebie.
Już nie ma nas, dobry Boże,
ale nie jesteś tym, który
poprzysiągł zemstę wszelkiemu sworzeniu,
jeśli przerośnie Ciebie ponad piasek i kamień.
Zawsze byłeś dla mnie chmurą pod źródłem,
skraplającą się w łzę kamienną,
zawsze byłeś dla mnie piaskową powieką,
na której kładłem noc, aż
świeciła do wewnątrz i budziła Ciebie.
Nie wiedziałem, że będąc sercem w sercu
bijesz na trwogę mego ciała.
Ja obok serca stałem jak młyn mielący mąkę,
między żarna sypałem kamienie słów
i napełniałem piaskiem wiatr,
cichnący z czasem na wargach.
Dziękuję Ci dobry Boże, że
rozwiązałeś ten worek,
wypuściłeś białe powietrze.
Nie położę nocy na powiece,
ani drugim okiem nie spojrzę
na Ciebie. Już jestem
gotów przyjąć liść na język,
14
niech się zamienią miejscami
i jeden od drugiego odetnie
w gardle, w śpiewie
w niebie bijącym poprzez ziemię
jak źródło, z którego dzisiaj piłem
krew i wino.
15
OBRAZY
Kable to żyły Boga
do naszych serc.
Czasem obrazy z krwią
dopływają
do mózgu. Ja wtedy Go wyłączam.
A ty, śpisz, z Jego aortą
pod oczyma. Pompujesz krople
swego życia, ożywiasz
trupa swego snu. I zapominasz,
co robiłeś w dniu, który
nadchodzi
z nowym programem.
Dzień dobry, Aniele Stróżu,
dzień dobry, Szatanie. Wszystkie was
kocham, dzieci.
Ja, nim kabel wezmę do ręki,
wkładam rękawiczki.
Coraz mniej krwi mam pod
paznokciami. Są tak sine
jak księżyc
na końcu ziemi.
A ty, śpisz. W pokoju migają
tysiące księżyców.
Z jednego na drugi przechodzę
między grobami, dziwiąc się:
powiązane splecionymi nićmi
biją mnie prosto, a potem
układają się w krzyż
zjednoczonego Ducha, wiszą
jak gdyby nigdy nic.
16
AMEN
Godzina zero. Godzina wariatów.
Spieszmy się donikąd. Jesteśmy chłopcami,
którzy wiele mogą zyskać na wymianie
znaczków. Mamy w sobie serduszko,
a piernik jest wiatrakiem. Umiera jeszcze
z inną bajką.
Godzina zero. Pielęgniarz jest z nami.
Tak młody jak liście, co za szybko
spadły z dachu, myląc się ze śniegiem.
Podobno przyszło słońce, lecz nikt go nie
wyjął ze skrzynki pocztowej.
Nie szkodzi, przeczytamy list
nie napisany.
Godzina zero. Lekarz znów się upił.
I maszeruje prosto jakby szedł na wojnę.
Dlaczego nas omija, choć się nie ruszamy
z bryły świata w posadach
wewnętrznego ucha?
Patrzcie, pan dyrektor wybił okno w płucach
i świszcze nam melodię, póki my żyjemy.
Więc my, więc my, więc my... Jak to?
Godzina zero jeden. Budzimy się
do pracy.
Myją nas i czeszą
jakbyśmy byli parą. Jesteśmy zero
jeden i tak do końca czasu.
Nie ma żadnego domu i parking
porósł trawą. Biegniemy w sobie
na małe spotkanie. Ja jestem
wiatrem z kopułą kościoła
na siwych skroniach.
Ty jesteś Bogiem
w krótkiej sukience, którą żelazko
zdjęło ze swej duszy. Tak się kochamy
jak nikt na karuzeli. Plączą się
szumy, węzły i nożyce,
a konieczności mnożą byty. Amen.
17
MANUELA, BOGINI METAFOR
Wyrasta z księżyca i płynie
a potem się rozgałęzia.
W lustrze ujmujesz ją w dłonie,
aż krew krzepnie na skroniach.
Manuela nadal zaciska swe usta,
Manuela w korzeniach szuka
czarnych poziomek.
Jak plamy na słońcu pożera listki,
które rozchylasz.
Obejmuje cię pień słońca, nagi
pod skórą.
Manuela jest czaszką bez oczodołów,
jedyną w głowie.
Księżyc oczyma toczy od Manueli
do słowa.
Manuela odpływa od brzegu jak morze,
każda kropla jest w tobie jej stopą.
Manuela ma tyle palców, że nie
potrafisz
zliczyć do końca jej śladów.
.................................................................
Dlaczego Manuela jest mną,
wyjętą spod żebra jak obłok?
Dlaczego Manuela jest obok
neonów, które łzawią oczy mojej kurwie?
Dlaczego Manuela to mój członek?
Kiedy z Manuelą jadę na południe
dlaczego pisze mną po swoim ciele?
Ach, Manuelo, skoszę ten poemat
do samej łąki,
która się anieli.
Manuelo, byłabyś łąką, gdyby nie
czerwiec,
który przewiał jak czerwień
nad łechtaczką bieli.
18
ARS POETYCKA
Zacząć. A potem skreślić.
Wpaść w rytm. Zapomnieć,
co się przyśni. Wyjść z domu,
aby do snu wejść. Skąd to
ubranie, przez które krwawi
zabliźniona rana? Skąd dym,
który płonie łzami? Im więcej
takich słońc, tym więcej oczu
pod oczyma
rodzi się martwych,
żywiąc twoją duszę.
Dopiero teraz jesteś pół na pół
i możesz pisać: umarłem, abym
umarł, bo nie wystarczy
wyjąć świeczkę z ust i włożyć
w twoje usta.
Trzeba ją połknąć
i przepchać przez ziemię,
potem przetoczyć, wetknąć knot
do nosa, znowu zdrowo
dmuchnąć. Zobaczyć błysk
na niebie.
Zacząć. A potem uwierzyć.
Żyć przestać, przeciągnąć się
w głąb ziemi.
Rozprostować ramiona poza krzyż
na papierze.
Szepnąć: wierzę
do wież złączonych w chmurach,
w uderzenie pioruna
i deszcz na przestrzał.
19
NIE UMIEM
Już nie umiem napisać wiersza.
Wiersze już się piszą same.
Nie umiem nawet przeczytać wiersza.
Wiersze same się czytają.
Nieme przemawiają na głos.
A ty słuchaj, co ci szepcze
Zmarła dusza. Ona szepcze:
Ciebie nie ma. We mnie jesteś
Jak korona cała w cierniach.
Cierni nie ma. W białym listku
Jest zielony dzwon nad domem.
Domu nie ma. Są szalone
Okna, które widzą za daleko.
Okna są przebite cieniem.
Cienia nie ma, bo jest ziemia.
Nie ma ziemi wewnątrz słońca.
Już nie umiem nazwać ziemi.
Już nie umiem żyć bez końca.
Końca nie ma. Dziś jest wieczne.
Już się same piszą wiersze.
Nieme tak, jak głuchy jesteś.
Słyszysz dzwon. I nic więcej.
Się kołyszesz.
20
POD KORZENIEM
Za siedem lat, jak dobrze pójdzie,
Będę umarły mniej niż teraz,
I cóż ci powiem? Żebyś kwiaty
Podlała częściej niż (w) ofierze?
Sam mógłbym zabić więcej z siebie,
Ale się nie chce ręka wznieść
Nad znak na ciele. Nadal jest pod nim,
Byś nadała przestrzeni tej znaczenie:
Czy mogę ręką koła toczyć,
A w centrum trzymać palce po kolei?
Czy mogę pięść zacisnąć w sercu,
A potem z serca wyjąć rękę
Wraz z ramieniem?
Przynieś te kwiaty, niechaj więdną,
Gdy w głąb się wzbije korzeń
Pod korzeniem.
I kto nie widzi naraz czuje:
Za siedem lat, jak dobrze pójdzie,
Żyć będę tak, jak żyć nie będę.
21
WSTYD
Wstydziłem się, lecz
coraz mniej powodów
było do wstydu.
Nie wstydziłem się,
milcząc.
Nie wstydziłem się,
leżąc.
Nie wstydziłem się,
oglądając.
Teraz nie tego się wstydzę,
że umrę.
Milcząc, leżąc, oglądając
ćwiczyłem tę sztukę.
Tego się wstydzę,
że muszę.
22
DRZEWO
Wyjrzałem naraz wszystkimi oknami.
Byłem chodzący pomiędzy drzewami.
Czego on szuka, kiedy tutaj stoi
sam jeden, a drzewa go obłażą
jak mrówki szarą kość wieczoru?
Wtem przystanął przy drzewie,
rosnącym do siebie.
Co znalazł, że odwrócił głowę
na mojej szyi owiniętej w korę?
Wszystkie okna wypadły z oczodołów.
Czystym wzrokiem objął
niebo w korzeniach i trupa pod stołem.
23
WYROK
Przemyj oczy: jesteś skazany na potok.
Spójrz w górę, jak w tej celi wysoko.
Zacieki obłoków,
na ścianie nocy wyryte imiona gwiazd,
gałęzie krat,
w drzwiach zgrzyta klucz niebieski.
Wsłuchaj się w echo kroków anioła.
Przyjdzie, by milczeć z tobą.
Wyjmie ci duszę spomiędzy palców
i sobie włoży do ust.
Zwierzęta i ptaki, ryby i wszelki żywioł
podniosą
klucz przełamany na pół,
zachłysną się twoją wolnością.
Odwróć się na drugi bok.
24
MILCZENIE
Woda kapie z kranu i trwa na dnie;
po zakręceniu kurka leje się strumieniem
we śnie.
Nigdy nie krzyczę, że po mnie przychodzą
kamienny cień i piaszczysty most;
przestępuję z nogi na nogę na tamten brzeg.
Urywa się śpiew jak przy guziku wątła nić,
ale maszyna szyje, gardło przetwarza powietrze
w krew.
Nigdy nie piszę, że za mnie milczą:
ptaki w korzeniach, kwiaty wśród piór,
Bóg rozpostarty na szkieletach nieb.
25
KRZYŻE
Krzyże wystają prócz jednego,
bo musi być w archiwum projekt
pewności tej: nadziei.
Pod szarym suknem serce bije,
stąd cały kurz,
choć nie masz w świecie drzwi ni okien
tylko do klucza klucz.
Krzyże wystają nad powierzchnię
(co było morzem – górą jest,
co morza dnem – jest słońcem)
prócz tego, co zwie się: z krzyża krzyż,
bo musi być w archiwum projekt
nadziei tej: bez końca koniec.
26
CHCIAŁBYM
Chciałbym tu umrzeć: w samym grobie.
Byś nie musiała po mnie wyjść
na dworzec. Lecz nadal tkwiła obok
jako korzeń. A ja bym zrywał listki
w niebie. Aż bym do kości twoich dotarł.
I je otworzył niby pestkę. Zanim
przejedzie po niej pociąg.
I wykolei się przed wieńcem.
27
NA KAŻDYM DRZEWIE
W lesie, który się kończy
przy grobie, ten zaś wzbrania
iść dalej – w lesie więc słońce wisi
na każdym drzewie inaczej.
Kto został pogrzebany
zanim słońce zajdzie?
Kogo słońce jak tarczą okrywa?
Ile dusz się mieści
na jednej gałęzi, że ptak
raz po raz z nowymi powraca
do gniazda z pisklęciem?
Przypatrz mu się, Boże:
kogo tej nocy dotkniesz
swym palcem serdecznym
i zamienisz w księżyc,
od drzewa do drzewa będzie szedł
przez morze.
28
Łopata
Przepatrzył grób na drugą stronę
i kopie w górę ku swemu ciału.
Słońce jest cieniem pod oczyma.
Słońce jest drzewem na końcu lasu.
Lecz kopie wyżej: pod skórą księżyca
ciągle za sercem, które głos przetacza.
Księżyc jest ptakiem skrytym pod piórami
skrzydła, widocznym przez skrzydło nagie.
Ale wyżej kopie: po rękę na trzonku
łopaty prawdziwej, bowiem nie zabija.
Ziemia jest ziarnem w ziemi nocy.
Ziemia jest wiatrem przez ziemię wiejącym.
29
WIEŻA
Gdziekolwiek idę, leci wieża.
Choć rozpostarta, trzyma się za boki.
Jakiś ptak na niej usiadł (mówią,
że to róża, a ty nie słuchaj),
krew z dzioba przelewa. Wiem,
bo mam coraz wyżej serce,
już sięga latarni, co była przy brzegu.
Czy róża kwitnie w listopadzie?
Tak, albowiem cała jest ze śniegu,
który kłuje. Wiem, choć nie mam stóp,
tylko buty oparte o grób.
30
PŁOMIEŃ
– Gromniczna świeca turla się po stole.
– Czego chcesz dowieść, pisząc o tym fakcie?
Że nie poruszyłeś jej? O, zrób coś –
spróbuj ją zapalić.
– A nie mógłbym jej ruchu powstrzymać?
– Racz zauważyć, że jej w ogóle nie ma.
– Czy to wystarczy, by wybuchnął płomień?
31
POD GROBEM
Kwiatku na łące,
myślę, że jesteś po prostu we mnie
i chcesz wylecieć:
dlatego boli ten motyl.
Składa kolory jak jaja
na płatkach
ta wstrętna kura, co znów
chce śpiewać.
Gdacze pisanie
jakbym zarzynał stado tych liter,
a spośród nich kogut
na czole chciałby mieć kropkę.
Stawiam ją w sercu
na samym sobie.
(Gdyby kto pytał: krzyż zakopałem
głęboko pod grobem).
32
TY
Ty,
a nie mówię do ciebie,
ani do siebie ni do mnie,
ty, pukająca w skronie
od wewnątrz i z samej siebie
w skórę głowy w tych górach, które leżą w tobie,
a ciągle są na zewnątrz; ty, mój i twój, żyjący grobie
powiedz, kto na twój cień pada, że widzę go
w sobie rozpostarty na Bogu,
lecz ciągle obok krzyża, który jest kropką
mniejszą od źródła i większą od wody,
ty, bez ramion na torsie w kształcie pióra,
co dziób ma tak okrągły, że mnie zjada
z każdym podziemnym lotem,
ty, napowietrzna skało w piaskach płodowych
przygnieć moje serce, które w sercu twoim
zemdlało, by pisać, że śni o niej
martwej tak, jak moje ciało,
gdy wybuchło, aby wiersz ten ożył.
33
ODEJMUJ
Odejmuj, ciągle odejmuj,
aż dojdziesz do zera,
lecz ono się rozmnoży.
Gdybyś był cyfrą
albo literą, mógłbyś
do siebie dodać.
Gdybyś był liczbą
albo głoską, powinieneś
odczytać siebie jeszcze raz.
34
JEDNYM WESTCHNIENIEM
Ni żywy ni umarły tylko obok
krzyża
ogromne drzwi kościoła chciałbym móc
zamykać
jednym westchnieniem po tym, co mi
przyjdzie na myśl,
lecz wiara to: cokolwiek pomyślane
już było.
35
POMYŚLAŁEM
Wpatrując się w sufit pomyślałem o Bogu,
ale wszedł drzwiami, zaskrzypiała podłoga i szafa
otworzyła się na oścież, lecz nie było pustych wieszaków
i odszedł,
tylko strącił rękawiczki z rąk, a ponieważ nie spadły,
wiem, że to był On
(bo wiszą beze mnie,
mogę je dosięgnąć,
ale co bym zrobił z takimi dużymi skórzanymi
a każdą wypełnia hak,
wypolerowany jak blask).
36
SIEDEM GODZIN
Za siedem godzin wstanie Bóg,
przez słońce będzie patrzył dalej:
z nie widzącego niewidzialny.
Sen, gdyby mógł, także chciałby krwawić,
a przecież musi istnieć cień
u rany jawy.
Lecz Ty
przez siedem godzin liczysz gwiazdy,
prostując krzyż.
Tymczasem okno wybiega przed drzwi;
o, gdyby tylko potrafiło odczuć,
że Ci nie żal trawy.
37
PRZEBUDZENIE
O,
gdybym mógł zasnąć
jak zasypia Bóg
na chmurze,
ale zawsze pod nią, bo odpływa
stanowiąc dowód na istnienie
ziemi, która nie czeka
na jej powrót, i
przecieka od spodu
(co nazywa się źródłem
wiary w przebudzenie, w przeżycie
wschodu słońca
choćby we śnie).
O, gdybym mógł się przyśnić,
jak jestem bez serca.
38
KORZENIE
Czy ty mnie, czy ja ciebie śnię,
że trzymamy się za ręce,
obejmując pień
coraz grubszy tego drzewa,
poprzez które nie widzimy,
lecz czujemy: nasze ręce
odrywają się od siebie,
a korzenie
coraz dłuższe i jaśniejsze,
jakby odsłaniały szyję,
biją w niebo.
Ty nie żyjesz, czy ja żyję?
39
NIC, PRÓCZ SERCA
Nie dziw się, że otwieram twą skórę po skórze.
Mam dom w pamięci bez drzwi we framudze
i jeszcze dalsze okno tego domu leżące na obłoku,
co się rozstępuje, kiedy przez okno wchodzą
moi kochankowie i naraz klękają przed tobą,
ciskają gwiazdami, a jeden z piorunem
ze mnie zdziera skórę, mówi: nic, prócz serca
w niej nie odnalazłem, szukajmy dalej pod podłogą,
przecież tutaj być muszą ich ciała splecione
jak pędy winogron strącone ze ściany jego ręką,
gdy dotarł do ogromnej rany i nazwał ją słońcem.
40
W SŁOŃCU NOCY
W słońcu nocy,
które jest krwawym otworem na ciemność
księżyc jak motyl otarł się o skroń,
by dwie swoje twarze złożyć w jego skrzydłach.
Tam gałęzie wyrastają wprost z korzeni,
wiecznym przedzielone owocem, i biegun
skrzypi pod stopami, których tylko nie ma –
ale on o tym nie wie i skrzypi w dwójnasób,
jest dwoma biegunami bez planety ziemia.
O, skroń je wiąże i każe mi trwać dalej,
aż napotkam motyla, co będzie księżycem –
dwa jego skrzydła na sercu rozchylę, a twarze
zwrócę ku sobie – z krwawego otworu
na ciemność wyjmę bliznę.
41
Z PIOSENKĄ
Przychodzisz do mnie z czołem w brzasku
I myślę, że cały jestem z ciebie.
Obok serca mam serce większe.
Obok nóg szczudła przez całą ziemię.
Kroczące słońce. Zmrok po zmroku.
A na nich byłem ćmą do świecy.
Skoczyłem. Od tyłu to był skok.
We wszystkich stronach świata jestem.
Przychodzisz do mnie w ćwierciach woni.
Ja ziemią pachnę. Dziurą w skroni.
Sznurem, językiem i tym, co się
Nazywa w twoich uszach skromnie.
Jesteś, bo na końcu stoję obok
Tych, co pod chmurami w chowanego się bawią.
Dziecko z piosenką trzepoczącą w dłoni
Próbuje wysłowić Boga i Mamę.
A wiatr nad brzozą noc z niej wytrząsa
I widzę, jak się ona wspina po korze.
Moja różowa narzeczona na udach ma
Mój wstyd, że wyśliznąłem się z jej objęć.
42
INNA GAŁĄŹ
Nawet gdy jesteś jaskółką
jestem przy tobie lotem i deszczem.
Gdy skrzydłem jaskółki jesteś
dźwigam cię, sobie uciąwszy rękę.
Gdy jesteś tylko śladem
po śmigłach nieba
ja nadal wiruję, obracam nimi, kręcę,
aż słup powietrza mnie niesie
ociosany do krwi,
wyciekłej z twego serca.
Nie, to nie ja. To już Ty
kładziesz mnie na gałęzi i każesz
jej lecieć, zielenieć,
wytrząsać mi liście z kieszeni,
krzyżować się z inną gałęzią dla kogoś,
kto ujrzy nas na tle ziemi.
43
PALIMY SIĘ
Palimy się, wiesz, palimy
bez dymu
jak gwiazdy się palą bez nieba.
Nawet bez ognia się palimy,
tylko więcej wody wypływa
i ogrzewa nam nogi i ręce.
Wiesz, palimy się na lodowiskach
odsłaniając ich wewnętrzne komnaty.
Pod powierzchnią luster się palimy,
słysząc: o, ramy bez obrazów dźwięczą
tak, jakbyśmy przed nimi chcieli uciec
w popłochu, tymczasem jesteśmy przy was,
zakładamy was sobie na szyję i przeciskamy
swe piersi, już jesteśmy po
drugiej stronie, tylko nie zamykajcie się
za nami tak cicho, jakby całe powietrze
zbierało się na pożar.
44
DWIE LINIE
Przekreśliłem
najdłuższe zdanie w swoim życiu
i teraz kreskę ciągnę dalej
po białym papierze,
jakby się miała ona pokryć
bluszczem, który wyrośnie
z kropki albo kleksa,
gdy pióro pod naciskiem pęknie
i się podzieli.
O, poprowadź
dwie linie, choćby były niewidoczne,
niechaj będą to brzegi
rzeki czystej na dnie,
tak bardzo chciałbym łowić
odbicie kamieni na chmurze
oraz miejsc przez nie odciśniętych
wypukłe wizerunki smakować językiem
podwójnym.
45
WIDZIAŁEM
Kryłem się w światłach długiego wieczoru,
od których żaden cień nie padał
na twarz ani na ziemię,
jakby nikogo poza mną nie było, a przecież
widziałem... Stał... Tam... Gdzie teraz niebo
czerwone się zdaje u samego spodu,
więc on latarką chyba daje znak,
że znów się na nim kończy koniec,
ja mogę wyjść bez nóg i rąk,
bo będę szedł i obejmował ciebie,
aż przejdę przez ten jego płomień,
nie burząc szkła tylko je otworzę,
jakby miało w sobie wejście drugie,
a potem ciemność będzie przezroczysta
i nic ogromne.
46
MIĘDZY SOBĄ
Gdzie jestem? Możliwe, że nigdzie,
czyli w szparze
między sobą dawnym a nowym,
i coraz w niej głębiej będąc
zbliżam się do skurczów światła, które mnie wydalą
na światło wewnątrz serca.
Nie, tego nie potrafię sobie wyobrazić:
gaśnie coś, czego nigdy w sobie nie widziałem.
--------------------------------------------------------------
Bojąc się pod wierszem zapisać datę,
utrwalając mniemanie, że to było dawno:
nakryłem się płaszczem,
ale gwiazda świeciła przez dziurkę od guzika,
więc widziałem ją mocniej niż na całym niebie.
Była płaskim promieniem ostrym jak żyletka,
która oko podcina od samych korzeni.
47
IDŹ
Gdzie się kończysz, wysoka drogo?
Dlaczego leżę na poboczu?
Nikt nie przejeżdża
I nie przechodzi, jedyne drzewo
Chyli się w przeciwną stronę.
Słońce do mnie mruga obłokiem,
czy to ja nakrywam je powieką?
Czasem myślę, że leżę wśród nocy
i wtedy spadam jak gwiazda
zawsze obok i daleko,
dokładnie w miejscu, gdzie jestem.
A niekiedy czuję się jak dzień,
w którym budzę się przerażony,
że deszcz napada mi do serca.
Robię wszystko, aby szybko minąć,
poczuć w sobie ból południa
i ulgę wieczoru:
liczę chwasty na poboczu,
i dzieje się tak, że policzone
zapadają się pod ziemię.
A ja ciągle trwam i poszerzam
marzenie, jakby ta rana
musiała się wykrwawić.
Dlaczego jesteś tak nienasycona?
Dlaczego chcesz być potokiem, rzeką
i morzem? Dlaczego chcesz być mną?
Wstań i idź. Zmęcz się.
Wróć po mnie.
48
ŚNIŁA SIĘ NOC
Śniła się noc przykryta różą,
która w nią wrosła oboma płatkami,
aż mnie bolało
to, że nie wiem;
kazałem śnić się sobie głębiej,
gdzie byłem dzienny, mokry od upału.
Tak bardzo chciałem nie być
drzewem nad lasami, przeszkadzać słońcu
w jego drodze
ku kryjówce kreta; przecież swe promienie
winno zwinąć w ogon,
ledwo wystający
z tego umysłu, co się przeląkł siebie.
Tak bardzo chciałem nie być
w ogrodzie, kiedy ją będą ścinać,
aby włożyć w serce
nagiemu księżycowi.
Dlatego się przyśniła,
jakby chciała powiedzieć: przebacz,
że obejmuję ciebie
tylko na powiekach,
a zresztą jestem jak ty: bezsenna.
I nie wiem, co to noc i ziemia,
które z nich jest owocem w ręku dziecka,
a które dziecka rączką.
I gdzie końce tych pędów
naraz rozdwojonych?
49
ŚNIŁEM SEN
Śniłem sen i zapomniałem.
Włóczę się jak pies za kością wydarzeń,
która ludziom wypadła z głów.
Jakże śmierdzi cudowny poranek!
Samemu słońcu dobrałem się do trzewi.
Łapy, na których biegnie ku mnie
ta skrwawiona suka
w połowie są w lodówce Wschodu.
Poczekam, aż jej się wyśni trop
pociągu. Tak, świeciło przez powieki
okno i ktoś mnie spytał: po ile
dzisiaj są czarne jagody?
Pies nie wie, czuje, że kamienie
więdną. Wraca do snu, jest korzeniem,
rośnie w dół i budzi się tak mocno,
że człowiek przy człowieku pachnie.
Dziąsła ociekają nektarem, bezzębne
szepcą: zasadź coś, co się śmieje
jak dziecko.
50
ZA PÓŹNO
„Okno zamknąć...” W przestworzach, czy
przed utratą pamięci? Zamieć
też nie wie, kiedy się skończy;
dlatego jej grobem były moje
oczy, policzki i serce, przez które
przewlokłem latawiec; też nie wiedział,
gdzie powinien dolecieć, wypuszczony
nad Atlantykiem z rąk chłopca,
który chwytał się brzegu; też nie
wiedział, czy powinien odpłynąć z falą,
czy raczej dotrzeć do mojego serca?
„Drzwi otworzyć...” Wiem,
ciągle jest za późno. Wiatr przewiał
i nic nie pozwala wejść dziewczynie
z czarnymi piegami na twarzy księżyca.
Co dnia się rumieni. Nad Atlantykiem,
słyszy: znowu była burza.
Słyszę przez drzwi zamknięte
i otwarte okna, jak piorun się umawia
z nożem, który pierwszy błyśnie, by
objąć rękojeść, gdzie zalęgły się węże
prostujące w krzyż.
51
BIAŁY PTAK
Biały ptak, ale nie kruk, ani czarny bocian
wleciał do ogrodu
przez czerwone usta słońca.
Odepchnął mnie od róży, dziobnął raz i drugi
w kolec długi jak piorun,
który szuka drogi
powrotnej do burzy.
Ty nie jesteś biały!, krzyknąłem jak we śnie.
Białe są obłoki i białe są świece.
Białe są ściany i białe są noce.
Biała suknia ślubna i biała gorączka.
Białe prześcieradło i bielmo na oczach.
Przypadłem do róży, wbiłem ręce w pióra,
wyrwałem cielsko równo z korzeniami,
przewlokłem skrzydła przez dziurkę w koszuli
pod samą szyją.
Białe są czereśnie i białe jest wino.
Biały jest cukier i biały jest śnieg.
Białe jest morze i biały jest kieł.
Białe dorzecze i białe małżeństwo.
Ty nie jesteś biały, krzyknąłem przez krew!
Biała jest sól i biały jest ból.
Biały jest bez i biała jest lilia.
Biała jest lawa ciała i ślina biała.
Biała para z ust i biała śmiertelna koszula.
Wzniósł się i kazał mi patrzeć
wzrokiem olbrzyma, którego dźwiga karzeł,
więc byłem głębiej niźli leciał
przed siebie w górę swoich marzeń.
Biały jest papier i biały jest żagiel.
Biały jest łabędź i biała jest mgła.
Biały wieloryb biała nić babiego lata.
Biały koń biały orzeł biała magia.
Ja, kiedy byłem kolorem białym
spóźniałem się spontanicznie.
Biała jest plama i pośmiertna maska.
52
WIERSZE
Białe plamy na śniegu.
Tak bardzo się spieszyłem,
by zakryć je papierem.
I nic, przebijały do wewnątrz,
wierciły dziurę w plecach,
wybiegały przed serce.
Pobrudzone ziemią
zdawały się bielsze.
A ja nadal je zakrywałem,
aż zabrakło papieru we mnie.
Wysuwam język i nic
nie odwija się z bębna.
Cofa się, napiera
na zabliźnione rany w ciele.
Tłucze się po nim jak dzień
po mieszkaniu, z którego wszyscy
wyjechali po śmierć.
A białe plamy na śniegu
coraz większe
mówią, czego nie wiedzą:
wiersze.
53
WIERSZ I
Ludzie się łudzą, że martwi są żywi
I grób posuwają o jeden dzień dalej.
Lecz trzeba chwili, by się przerazili,
Że zmierzch i poranek razem stoją w oknie.
Nie widzą siebie pośród nocy nawet
Gdy siebie dotkną, przez siebie przelecą,
Jak sto par koni, co się naraz potkną
O spróchniałe drzewo wypełnione słońcem.
54
WIERSZ II
Róża dla dwojga kwitnie pod śniegiem,
Lecz tylko oni o tym nie wiedzą.
Przeszli na chwilę do pokoju,
Pocałowali się jak brat z siostrą.
Chcieliby wrócić, ale nie mogą,
Coś ich rozchyla i każe im kłuć.
Jesteśmy z tobą, krzyczymy do kogoś,
Kto właśnie różą wyważył drzwi.
55
WIATR
Wiatr się zrywa i przychodzi po nas.
A nazywa się tak, jak się nie nazywa.
Rzeki wiatru pełne, przez które cieknie.
Wszystkie rzeki w jednej, a ona zawraca
przeciw wszystkim brzegom, prócz jednego.
Bo tyle jej wystarcza, aby była morzem, przelewającym
się przez niebo.
I tak rozdwojonym
ostrzem, że trzeba się z nim urodzić,
aby móc wziąć go w rękę i nie poczuć,
jak ciało wiąże jednym końcem?
56
SZNUREK
Weź z sobą sznurek na koniec świata,
wtedy będziesz wiedział, gdzie to jest,
kiedy się naraz rozwinie i rozdwoi, więc
koniec i świat połączony twoimi rękoma,
a sznurek płonie i płonie, jakby
był dłuższy od tego, który z sobą wziąłeś,
jakby świat nigdy się nie zaczął, a koniec
nie mógł z samym sobą skończyć,
jakby twoje ręce wzięły się za ręce.
a ogień patrzył w ogień i nasycał oczy.
57
KSIĘŻYC
Pójdę do większego lasu,
by większe słońce nie przebiło mroku.
Większym horyzontem opasam swe ciało.
Ale księżyc zacisnę na szyi
jakby się nic nie stało.
Wrócę z lasu do drzewa przy drodze.
Stanę w słońcu i rzucę pół cienia.
Z horyzontu odwiną nas dwoje.
Ale księżyc zacisnę na szyi,
Abym mógł cię przytulić od nowa.
58
ZE WSZYSTKIMI
O, wzbić się nad przebiśniegi
wcześniej, niż one ranią
i strząsnąć z siebie ziemię, w której były
senne, i spod powieki spojrzeć
samym słońcem dojrzeć
jego czarne wnętrze w niebie.
Potem być strumieniem i umieć,
kiedy nikt nie widzi, wskrzeszać
kamienie na dnie,
móc nie wypływać ze źródła
tylko być nim ze wszystkimi ludźmi,
którzy jeszcze patrzą.
59
PAN NIKT
Skłamałem, nic nie myśląc.
I nagle pękły drzwi. Wszedł Nikt.
Pan, znany mi z widzenia, choć
Tam nie byłem we śnie.
Dziewczynki miał przy piersi
I piał jak kogut rankiem.
One śpiewały, gdy je karmił.
I zaraz potem pomyślałem: To Pan
Mnie zabił. Wskazałem palcem zdrajcę.
One śpiewały, gdy odstawił
Wiadra. Z morza wzrokiem na dnie.
Karmiłem nadal, choć nie byłem we śnie.
I naraz drzwi stanęły całe w murach,
Do których wszedłem. Gdy piorun jasny
Siebie oślepił znów skłamałem.
To zwykłe deski zbite na krzyż
Wyjące niby pies z księżycem w zębach.
60
PRZY STOLE
Świat jest większy od tego pokoju
i całe szczęście:
zapuka do drzwi, wejdzie
i ściśnie moją pięść,
przekłuje nią serce.
Nie zmieści się w krwi,
więc ją wytoczy na morze,
popłynie raz wierzchem raz na dnie.
Ja oczy zamknę i oczy otworzę,
a on przecieknie: już to na księżyc,
już to na słońce.
Już większy od świata,
którego nie widzę,
siedzi na moim krześle
przy stole i pisze: nigdy nie śpię,
zawsze śnię, że się budzę,
by na nowo żyć i umrzeć.
61
O PÓŁNOCY
O północy wybiła godzina,
której za dnia zabrakło
siedmiu minut.
Bez siedmiu rąk i siedmiu palców
Anioł przestąpił
siedem fortepianów.
I siedem cisz zbudziło się
do snu, przez który będą gromy
biły siedem wersów.
(Skreśl się, ja i ty).
62
BEZ PORÓWNAŃ
Budzę się w nocy z nie swoim potem
na ciele (od pasa w górę). Wiem, że dusza
była kobietą, ale odeszła. Miejsce po niej
ani otwarte, ani zamknięte. Ty, przemieniona
tkwisz w boku, śmiejąc się tym samym śmiechem.
O, zrzuć tę suknię przez włosy, póki ścięte
na podłodze znaczą tyle co kroki.
O, wlecz ją przed sobą
i w dół, gdzie obłoki wiszą przed oczyma jak...
Więc bez porównań się nie obejdzie? Ziemia
ciągle musi przypominać, że jest tylko sobą?
Dlatego kopie grób i grobu nie ubywa?
Złącz... choćby dwa przebiśniegi po
przeciwnych śniegach, przełam to serce jak
winne grono, na które czekasz.
Albo odejdź nie ruszając się z miejsca
tylko bądź nim.
63
OTWORZYĆ DZIEŃ
Otworzyć dzień jak
kobietę niekochaną gwałtem
i czuć smak zwycięstwa
nad swoją porażką.
O, wszystkie twierdze
są wysokie w południe,
ich cienie też są wyższe
jeśli nie patrzysz w ziemię,
której głąb zaciska się na ustach
i nie wiesz nawet, co przełykasz:
wstyd czy bezwstyd.
Nie wiesz, bo jest na końcu
klucza, wiszącego na pasku
księżyca.
Pasek i księżyc
dopełniają się na ciele, ale
otwór wywiercasz w głowie:
może włożysz palec i
wymacasz jego koniuszek
wewnątrz dłoni,
rozpostartej jak mapa na stole.
Stół byłby podłogą, gdyby
stał w domu, a tak stoi
na nim jak na kudłatej gwieździe,
która przepala się do wewnątrz,
nie dotykając języka i serca.
Serce i język ze wstrętem wypluwasz;
wiesz, że powrócą splecione jak słowa.
64
SIÓDMA NAD RANEM
Obiecała godzina, że przyjdzie.
Ciągle jest siódma nad ranem,
mimo że słońce w zenicie
wciągnęło mnie do nieba.
I widzę Pana Boga z zegarkiem,
jak nim huśta, choć ręka pozostaje
w szczelinie czasu.
Jakie zwierzęta
chcą jeszcze powstać z umarłych
i dosięgnąć konia, na którym
Bóg siedzi, gdy pod nim
galopują pustynie?
Jakie niebo rozciągnęło się pod
kopertą i zacisnęło na gardle
wskazówki?
Siódma nad ranem jak śmierć
zagląda mi w oczy: czy je otworzę
na większe otwarcie
śrubek całych z kości?
na rozmnożenie się sekund
i minut pod powiekami,
aż otoczą słońce i dojrzą
pierwszego człowieka,
który tutaj dotarł?
Nie wiem. O siódmej zero jeden
jest dopiero dwunasta.
65
EROTYK SŁONECZNY
Nie mów słońcu, żeby wróciło
jak wraca się nad ranem.
Spóźni się na autobus. Zechce uwierzyć,
że kocha. Skręci pod drzwi
nie tego domu, w którym spało
i będzie pukać coraz mocniej,
aż wyjrzy sąsiad – czerwony słoniec:
długo tu ciebie nie było, zostań.
Zastąpię cię, moje kochanie.
Chciałabyś, żeby przyszedł nad ranem
i wybił okno. Włażąc do łóżka
strącił święty obraz.
Chciałabyś czuć, jak białe baranki
przechodzą między pośladkami
z łąki na łąkę,
zaś Anioł Stróż pasterskim kijem
przewraca cię na bok.
Pragniesz tego, moje kochanie.
Nie mów słońcu, żeby nie przyszło.
Ono wróci w południe i stanie
nad twoim cieniem.
Jeśli zapłacze, tym lepiej.
Opadnie deszczem.
Wypłucze to, co w tobie płakało.
Z tym ścieknie.
A jeśli gniewem się uniesie,
zaciśniesz na nim swoją rękę.
Zrobisz to dobrze, kochanie.
Nie mów słońcu, żeby sobie poszło,
gdzie zechce, bo nie lubi cię
kochać nocą.
Ono pójdzie tam tylko gdzie musi.
Wyjmie z ust sztuczną szczękę
księżyca, rosą
66
trawę przed domem obsiusia,
i różowe ze wstydu przytuli
pół twarzy do twojej poduszki.
Posuń się, moje kochanie.
(Przecież tego wiersza nie mogę
tak do końca napisać na ścianie).
67
TNIJ PO OSTRZU
Tnij po ostrzu noża,
bo może to tylko wargi ściśnięte do bólu,
odłączone od twarzy, która nazbyt wiele
widziała swoimi oczyma,
a teraz miejscem po wargach nadziana
na szczyt słońca
niewidocznie się ku nam wychyla.
Tnij po ostrzu,
ująwszy go w swoje usta,
bo może to źródło wiecznie nie wzeszłej nocy,
która z żywych chłepce całe rzeki
i w martwe przelewa morza.
Tnij po ostrzu od jego wnętrza,
bo to tylko maska nałożona na język.
68
ANIOŁOWIE
Aniołowie gdy płaczą
przeglądają się w czarnej wodzie
tak długo, aż przestają się widzieć.
Mrużymy powieki wcześniej,
nim czarna woda do źródeł dotrze
przez błyskawice i kamienie
odwrócone do lustra
językiem bez ust.
69
RILKE
A Rilke zbłądził wśród aniołów,
jak tylko Rilke może być aniołem.
Za tobą idzie, chłopcze, i na drogowskazach
wyciągniętą ręką pisze nazwy nowych miast,
które runą, zanim do nich dotrzesz.
Chce jak najdłużej być twoim aniołem
wśród zburzonych domów,
by przed snem otrzepać z popiołów
doniczkę z kwitnącym kwiatem
i tchnąć w niego drugie życie.
Już dwaj jesteście, chłopcy,
prowadzi was Rilke.
Dwiema rękami na drogowskazach pisze
nazwy nowych miast, które runą.
Ale to nie miasta, lecz drogowskazy
naraz ulatują w niebo,
jakby Rilke dostał drugich skrzydeł
i jako anioł podwojony prowadził was czterech
defiladowym krokiem.
O, wam nie jest potrzebny Rilke,
sami potraficie się mnożyć.
Za wami łąki z przetrąconymi lotkami,
przed wami nowe miasta.
Komuś Rilke przypomina Paryż,
Achmatowa Petersburg.
Ktokolwiek to pierwszy wypowie,
po śmierci nie spocznie.
70
NORWID
Norwid puka nad ranem. Obszedł
był całe osiedle. W ostatnim domu mieszka
ostatnia żona, która znów jest pierwsza.
Koniec i początek mylą się Norwidowi
z wyjściem i wejściem. Jaki początek
taki Norwid. Jaki koniec taki Norwid.
Ostatnia żona widzi, że judasz jednym
patrzy na nią okiem. Mąż kiedyś
mówił o cyklopie, że błądzi
wśród okien świata i ścian duszy,
mówił długo i uczenie, aż usnął
jednym okiem w jej ciele, drugim
okiem przelał w nią wnętrze
bielsze od krwi, kozy zaś oskubały
listki z jego żył. Dlaczego kozy,
dlaczego Norwid? Dlaczego wokół słońca
nad osiedlem płonie wieniec laurowy?
Pan Norwid znowu pomylił dzwonek
w domofonie, skarży się brat siostrze, a ta
przed dom wybiega i na murze rysuje
piątą różę. Uważaj, mówi sąsiadowi,
jej pęd już wkrótce wbiję ci do grobu,
przewlokę przez oczy twojej żonie,
owinę na przegubie ręki, którą brat mój
po nocach za ciebie pisze, panie Boże.
Najgorsze, co cię spotka:
zmartwychwstanę w Tobie.
71
NOKTURN
Ptaki jak klawisze.
Zagraj. A niebo tryśnie
na policzki.
Klawisz jeden niech pęknie.
Ja nieba wysłucham z lękiem,
aż pióro skaleczy usta.
Czarne czy białe?
Nie wiem.
Niebo jest echem Ciebie.
A ptaki jak palce
skubią śnieg na powiece.
Krzyk skamle o więcej
we mnie,
i jestem psem, większym
niż księżyc.
Wyję do ziemi,
sercem się tulę do serca,
które przewraca się na bok,
na cień bez drzewa.
Drzewo rośnie ukośnie.
Zwija się w owoc.
W pestkę.
Ręka ciszę na przemian
wygrzebuje i grzebie.
Raz wydobywa nokturn,
a raz ukrywa wieniec.
I śmierć się ściele jak mgła
nad ciałami, by się otrzeć
o kość miłości.
(Ty nieba wysłuchasz z lękiem,
że w nim się nie zmieścisz).
72
NA CZYSTO
Płuczę to co już uprane,
co powinno być białe a jawi się czarne
na niebie, jakby gwiazdy zostały
na dnie i teraz spływają do kanału.
O sufity, podłogi i ściany mojej duszy,
która mnie wyprzedziła w tym
pochodzie ku wiecznej pianie,
gdzie się piętrzą na powrót nowe
domy z oknami bez okien,
z zamaskowaną ledwie twarzą.
Jakiś liść odlatuje na drzewo,
jakieś pióro przykleja się do ptaka,
jakieś ja biegnie ku tobie, biegnącej
z włosami za wiatrem.
Suszę to co już uprane,
wkładam na siebie, idę.
To jest już blisko serca.
I naraz skręca, abym nie był nagi,
kiedy przed tobą stanę: ty, moje
czerwone światło
na skrzyżowaniu cmentarzy.
Ten człowiek na mnie czeka
pośrodku jak gwóźdź:
na mój obraz namalowany tak,
że tylko włożyć go do pralki.
73
NOWY OBRAZ
Twoje serce w moim
puka do drzwi mieszkania,
wiedząc, że wyszedłem
kupić nowy obraz.
Puka, by samemu sobie
drzwi otworzyć w ścianie,
która jest drzwiami do
ogrodu na obrazie.
Moje serce w twoim
boi się pukania,
w pokoju przestawia meble,
byś go nie poznała.
Ze ściany zdejmuje obraz,
chowa pod podłogą.
Ach, udepczesz ogród,
mnie ułożysz w ramach.
74
BIŁY PIORUNY
Biły pioruny,
a jeden stanął
i spuścił sznury,
żebym podźwignął
krzyż swego ciała
i spojrzał z góry.
Ja zaś patrzyłem,
jak się rozwijał
kłębek ciemności
i nożycami
przez środek ciąłem
końce wieczności.
Lecz kłębek drugi,
gdy się rozwinął
nie miał początku,
jakby tkwił cały
pośrodku kuli,
nie tocząc wątku.
Kiedy się wspiąłem
na szczyt pagórka,
co chmury skruszył,
zgarnąłem życie
jakie zostało
i piorun ruszył.
75
ZWYKŁY POCIĄG
Zwykły pociąg pełen podróżnych.
Zwykłe drzewa, które prostują się
po jego przejeździe.
Zwykły dym zasłania wszystko
przede mną.
Światła pociągu w ostatniej chwili
gasną.
Zwykła noc, przechodząca w ranek
przez tory.
Nie dziw się, że wróciłem
ze zwykłą różą pod językiem.
76
PŁACZE PŁACZ
Płacze płacz
raz suchymi,
raz mokrymi łzami.
Aż trudno uwierzyć
że ma tyle oczu,
które widzą dalej.
Płacze płacz nad sobą
i to jest tak,
jakby padał deszcz
na dno morza.
Płacze płacz
prosto w twarz.
a ja nie umiem
się odwrócić.