Gabriel P. Oleszek

Dotknięcie piekła

Tower Press 2000
Copyright by Tower Press, Gdańsk 2000
Morze nie znosi byle jakich statków i ludzi byle jakich
Rozdział pierwszy
Kapitan Johnny Callum siedział wygodnie na miękkim fotelu Boeinga 747 linii 
Cathay Pacific, lecącego z Londynu do Hong Kongu, i zastanawiał się co właściwie 
tutaj robi.
Teoretycznie powinien w tej chwili siedzieć sobie spokojnie w swoim domu w 
londyńskiej dzielnicy Broomley Kent i przeglądać prospekty reklamowe biur 
podróży. Bardzo zresztą możliwe, że byłby już po wyborze i tylko czekałby na 
wyjazd z żoną na przykład do Acapul-co lub innej atrakcyjnej turystycznej 
miejscowości. Taki wyjazd planowali już wcześniej i trzeba przyznać, że należał 
się on zaharowanemu wilkowi morskiemu od dawna.
Rozmyślania przerwała Callumowi stewardesa - urocza Chinka w granatowym 
mundurku, proponująca drinka.
Callum normalnie nie pijący alkoholu nigdy, lub prawie nigdy, tym razem uznał, 
że jest to coś, czego potrzebuje w tej chwili najbardziej. Zamówił więc 
podwójnego Johnnie Walkera z czarną nalepką, którego wypił niemal duszkiem.
Potem znów zatopił się w swych dosyć ponurych myślach. Leciał teraz na nowo 
zakupiony statek swego greckiego armatora.
Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że z poprzedniego statku, tego 
samego Greka z Londynu, zszedł raptem osiem dni wcześniej, planując dłuższy 
pobył na lądzie.
Okazało się, że jego plany to jedna sprawa, natomiast plany i potrzeby armatora, 
to zupełnie co innego.
Skłamałby gdyby powiedział, że nawet nie zdążył się rozpakować, gdy zadzwonił do 
niego armator z propozycją wyjazdu. Był już rozpakowany, gdyż zrobiła to za 
niego jego urocza małżonka Mary, która czyniła to bez szemrania już od 
dwudziestu pięciu lat.
Propozycja wyjazdu do Hong Kongu za dwa dni rozśmieszyła go, lecz nie okazał 
tego, tylko wyjaśnił, że po prostu nie może jeszcze wyjechać. Zadowolony z 
siebie poinformował o tym Mary i nie podejrzewając niczego wyszedł do ogródka 
pogrzebać trochę w kwiatach, co zawsze sprawiało mu niesamowitą przyjemność.
- Że ty tak śmiało im odmówiłeś - zdziwiła się Mary. - Nie będziesz się obawiał, 
że się na ciebie za to obrażą?
- Co tu jest do obrażania? Jeżeli będą mnie potrzebować, to znajdą mnie, mimo że 
teraz odmówiłem. A jeśli nie będą mieli dla mnie statku, to nie kupią go 
specjalnie po to, żeby dać mi pracę za to, że byłem dyspozycyjny.
- Niby masz rację, ale to do ciebie niepodobne - stwierdziła Mary.
- Podobne, niepodobne, ale tak jest. Pomyślałbym, że chcesz, żebym znowu 
wyjechał.
- Przecież wiesz, że tak nie jest, ale po prostu znam ciebie. Zawsze dobro firmy 
na pierwszym miejscu.
- Widocznie nie tak zawsze - stwierdził i dalej grzebał w ziemi. Nie minęła 
nawet godzina, gdy ponownie zadzwonił telefon. Callum słyszał, jak Mary 
tłumaczy, że mąż nie podejdzie, gdyż jest zajęty. Poza tym nie pojedzie w rejs, 
bo musi odpocząć i wyjechać na urlop. Podszedł do niej i wyjął jej słuchawkę z 
ręki.
- Callum, słucham - powiedział.
- Dobrze, że pan jest kapitanie. Potrzebujemy pana na nasz najnowszy statek - 
mówił sam dyrektor tej nie najmniejszej przecież firmy. Callum czuł już jak 
wyjazd do Acapulco odpływa gdzieś daleko, staje się czymś nierealnym jak 
dziecięce marzenie.
- Czy, gdybym nie pojechał, to sprawiłoby to kłopot firmie? -zapytał.
- Tak kapitanie i dlatego do pana dzwonię. Bardzo liczymy na pana - odpowiedział 
dyrektor.
- No dobrze, jeśli to naprawdę konieczne. Nie lubię stawiać firmy pod ścianą.
- Konieczne - zapewnił dyrektor.
- A kiedy miałby być ten wyjazd?
- Gdzieś za dwa, trzy dni. Niech pan wpadnie do nas, powiedzmy za godzinę lub 
dwie, to wszystko omówimy.
- Dobrze. Zaraz się do was wybiorę - odpowiedział i odłożył słuchawkę.
- Wiedziałam, że tak będzie - krótko stwierdziła Mary.
- Słuchaj, to nowy statek. Bardzo im zależy, żeby wszystko było w porządku, więc 
dlatego zrywają mnie z urlopu.
- Wołają cię, bo nie mają nikogo innego pod ręką. Spójrz prawdzie w oczy.
- Może i masz rację. Ale gdybym się u nich nie sprawdził, to przecież nie 
wydzwaniałby sam dyrektor.
- Dobrze, już dobrze. Nie miałam nic złego na myśli.
Kapitan Callum wsiadł do swojego astona martina i ruszył w drogę do biura. Żona 
Mary zazwyczaj używała forda.
Jak każdy przyzwoity człowiek Callum miał wszystkiego po dwa. A więc dwoje 
dorosłych dzieci, dwa samochody, dwa psy, dom co prawda jeden tylko, ale za to 
dwupiętrowy oraz dwie kobiety, czyli żonę Mary i przyjaciółkę Ann.
Jadąc do biura, wyciągnął telefon i powiadomił Ann o niespodziewanej nowinie.
- Czy naprawdę musisz jechać? - spytała, autentycznie zmartwiona.
- Już się zgodziłem. Teraz jadę do biura, ale gdzieś za godzinę, góra półtorej, 
gdy wszystko z nimi załatwię, wstąpię do ciebie.
- Dobrze, będę czekała.
Callum odłożył słuchawkę i skoncentrował się na prowadzeniu samochodu w 
popołudniowym ruchu.
Po pół godzinie dotarł do biura. Ustawił samochód na prywatnym parkingu i wszedł 
do środka. Poszedł od razu do dyrektora, który już na niego czekał.
- Dobrze, że już pan jest kapitanie - ucieszył się. - Odlatuje pan jutro o ósmej 
z Heathrow z terminalu numer cztery. Bilet odbierze pan na lotnisku.
- Ale przecież miałem jeszcze być dwa, trzy dni w domu - ledwie wykrztusił 
zaskoczony Callum.
- Początkowo tak myślałem, ale to pilna sprawa. Statek lada chwila zejdzie z 
doku i zaraz potem wejdzie do eksploatacji, dlatego musi pan lecieć już jutro. 
Zaraz dostanie pan angaż.
- Jestem kompletnie zaskoczony. Nie spodziewałem się takiego pośpiechu. Co to 
właściwie za statek? Nie wiem nawet, jak się nazywa.
- To masowiec - siedemdziesięciotysięcznik, tak zwany Panamax. Nazywa się 
Harmony. Będzie tworzyć serię z naszymi Hospitality i Honourity, na których pan 
już pływał.
- Tylko brakuje jeszcze Hostility i Heresy albo i Hypocrisy - pomyślał z 
przekąsem Callum, lecz nie powiedział tego głośno.
- A gdzie będzie pływać?
- Po całym świecie, drogi kapitanie. Tak jak pana poprzedni statek. Gdzie tylko 
złapiemy jakiś korzystny fracht.
- Rozumiem. Nie powiem, żebym był szczególnie szczęśliwy z powodu tego nagłego 
wyjazdu, ale nie mam zamiaru się wycofywać.
- Dziękuję panu. Myślę, że statek spodoba się panu. Zresztą jest tam na stoczni 
nasz su-perintendent Vangelis Kaskarous, którego dobrze pan zna. On wszystko 
panu powie. Gdy już wejdzie pan do normalnej eksploatacji, ściągnie pan do 
siebie żonę i ręczę panu, że ten kontrakt na Harmony będzie dla pana prawdziwą 
przyjemnością. Przepraszam, ale mam jeszcze ważne telefony - zakończył dyrektor, 
więc Callum opuścił jego gabinet.
Zadzwonił do Ann i powiedział, że już do niej jedzie. Jej biuro Horizon Shipping 
Lines, będące jednocześnie dawnym biurem Calluma, znajdowało się niezbyt daleko 
i po piętnastu minutach jazdy zaparkował swego astona martina przed okazałym 
biurowcem. Ann już czekała. Pocałowała Calluma i na chwilkę przytuliła się do 
niego.
- Teraz mam najwyżej dwadzieścia minut czasu. Potem muszę wrócić do biura na 
godzinę, ale później możemy gdzieś pojechać.
Weszli do małego pubu naprzeciwko siedziby dawnego armatora Calluma i zamówili 
kawę.
- Chyba, to znaczy na pewno ciężko mi będzie wyjeżdżać tak nagle i tak szybko - 
powiedział po chwili milczenia.
- Przecież to tylko od ciebie zależy. Widocznie chciałeś tego, skoro tak łatwo 
się zgodziłeś.
- Niezupełnie tak jest kochanie. Po prostu nie wypadało im odmówić. Bardzo im na 
tym zależało. Poza tym wiesz jak teraz ciężko o pracę i dlatego gdy się ją ma, 
to trzeba ją szanować.
- Nie mieli nikogo pod ręką, to cię zawołali, nie zwracając uwagi na to, że 
należy ci się wypoczynek.
- Mówisz tak samo, jak moja żona - pomyślał Callum. - Może zresztą obie macie 
rację.
- Wiesz co myślę? Oczywiście jeżeli mogę w ogóle coś powiedzieć - spytała Ann.
- Możesz - wspaniałomyślnie zgodził się Callum.
- Wydaje mi się, że byłeś za mało stanowczy. Trzeba było po prostu zdecydowanie 
odmówić. A ty niestety chciałbyś niby zostać w domu, a jednocześnie boisz się, 
że sprawisz kłopot armatorowi.
- Może masz rację, ale po prostu zbył dużo napatrzyłem się na kolegów, którzy 
nie mogli doczekać się na statek. Nie ma teraz za dużo pracy dla kapitanów.
- Przecież masz drugi zawód.
- Niby tak, ale nie wiem, czy komuś potrzebny byłby pięćdziesięcioletni 
programista. Wszyscy szukają ludzi młodych - odpowiedział.
Callum oprócz dwóch samochodów, dwójki dzieci i innych dwójek posiadał dwa 
zawody. Był też programistą komputerowym. Co prawda amatorem, ale ukończył też 
jakieś kursy i szło mu nawet dosyć dobrze. Otrzymał nawet kiedyś premię od 
armatora za opracowanie programów przydatnych na statku. Nie myślał jednak nigdy 
o tym, żeby zrobić z tego źródło utrzymania. Chociaż byłoby to jakieś wyjście, 
gdyż miał coraz mniejszą ochotę na długie rejsy i rozstania.
Podczas rejsu na poprzednim statku ukończył pięćdziesiąt lat i chociaż stale 
utrzymywał, że po pięćdziesiątce człowiek czuje się tak samo albo nawet i lepiej 
niż przed nią, to w rzeczywistości upływ czasu wpędzał go w depresję. 
Najbardziej żałował, że lata te upływają na morzu z daleka od bliskich. Callum 
lubił swoją pracę i po dwudziestu latach kapitanowania morze nie miało przed nim 
niemal żadnych tajemnic, ale wielomiesięczne rejsy dłużyły mu się coraz 
bardziej, co tym bardziej kontrastowało z tym, że życie mijało w szalonym 
tempie.
Chcąc zatrzymać upływający czas, podświadomie dążył do towarzystwa ludzi 
młodych. Nie oznaczało to, że przeżywał coś w rodzaju drugiej młodości wraz ze 
wszystkimi towarzyszącymi jej śmiesznościami. Niemniej jednak, przebywając z 
ludźmi młodymi i będąc przez nich akceptowany, czuł się znacznie lepiej.
Dlatego zawsze cieszył się, gdy jego dorosłego syna oraz córkę odwiedzali 
przyjaciele.
W istocie był on czarującym człowiekiem i młodzi ludzie go uwielbiali. Potrafił 
znakomicie opowiadać, co potrafili docenić młodzi słuchacze spragnieni opowieści 
z egzotycznych krajów.
Nie zdawał sobie z tego sprawy, ale również jego zbliżenie z Ann było wynikiem 
tej potrzeby odmłodzenia się.
Ann była od niego równo dziesięć lat młodsza i Callum, dzięki jej 
zainteresowaniu swoją osobą czuł się tak, jak gdyby również miał o tyle lat 
mniej.
Gdy ruszał na morze, oddalał się od tego otoczenia pozwalającego mu przynajmniej 
pozornie się odmłodzić i dlatego rejsy dłużyły się coraz bardziej.
Po tylu latach na morzu nabrał takiego doświadczenia, że najbardziej 
nieoczekiwane sytuacje, czy awarie nie robiły na nim wrażenia i potrafił bardzo 
łatwo sobie z nimi poradzić. Gdyby nie ulubione hobby komputerowe, 
prawdopodobnie nie umiałby zagospodarować dobrze czasu przemierzając bezkres 
oceanów.
- Muszę już wracać do biura. Wyjdę za godzinę i pojedziemy gdzieś - powiedziała 
Ann.
- Nie gniewaj się kochanie, ale nie mogę na ciebie czekać. Muszę jechać do domu 
się spakować.
- Ale przecież miałeś wyjeżdżać za trzy dni.
- Tak myślałem, gdy do ciebie dzwoniłem. Niestety, jak dojechałem do biura, to 
okazało się, że już kupili dla mnie bilet na samolot do Hong Kongu. Muszę jutro 
o czwartej rano wyruszyć z domu. żeby zdążyć na lotnisko. Teraz pojadę się 
spakować.
- Tak to jest, gdy człowiek zaprzyjaźni się z żonatym mężczyzną. Mógłby ze mną 
pobyć przez te ostatnie godziny, ale musi jeszcze zobaczyć się z rodziną.
- Muszę się spakować, kochanie.
- Przecież znam cię i wiem, że potrzeba ci na to dwudziestu minut.
- Przepraszam.
- Nie przepraszaj. Uważaj tam na siebie. No i zadzwoń jak doleciałeś.
- Na pewno tak zrobię.
Pożegnali się i Ann wróciła do pracy, a Callum pojechał do Broomley Kent.
Tego wieczoru przypadkowo zarówno córka, jak i syn byli w domu, a nie na żadnym 
spotkaniu z przyjaciółmi, więc wieczór i noc spędzili na rozmowie. Nikt nie mógł 
odżałować, że kapitan musi tak nagle i po tak krótkim pobycie w domu wyjeżdżać.
- Przynajmniej przyjemne jest to, że wszyscy próbują mnie zatrzymać, a nie 
cieszą się na myśl, że się mnie pozbędą - pomyślał Callum.
Nad ranem pojechali wszyscy razem na lotnisko. Prowadził Tony - 
dwudziestoczteroletni syn Calluma.
- Nie mówiłem jeszcze o tym, ale chcemy z Wendy wziąć ślub - oznajmił nagle. - 
Teraz jednak, skoro tak nagle wyjeżdżasz, przełożymy to chyba do twojego 
powrotu.
- Byłoby przyjemnie, gdybyście zechcieli poczekać na starego ojca - odpowiedział 
mile zaskoczony Callum. - Ale nie krępujcie się mną, gdybyście musieli 
wcześniej.
- Nic nie musimy. Po prostu chciałbym, żebyś był na naszym ślubie. Kiedy 
właściwie wrócisz?
- Sam wiesz, że w Fortune Shipping kontrakty trwają osiem miesięcy, ale skoro 
masz się żenić, to wrócę prędzej, żebyś nie musiał tak długo czekać.
- Dobrze tato.
Dojechali na lotnisko i po nadaniu bagażu przeszli do odprawy granicznej. Callum 
pożegnał się z rodziną i podał paszport urzędnikowi. Przeszedł przez bramkę i 
obejrzał się. Mary z dziećmi stała jeszcze w pobliżu, machając mu na pożegnanie. 
Rozejrzał się, czy w pobliżu nie stoi gdzieś Ann, lecz nie było jej nigdzie 
widać. Poczuł lekkie ukłucie w sercu, lecz po chwili sam się za to zganił.
- Czy jeszcze coś? - pytanie milutkiej stewardesy wyrwało go z rozmyślań.
Poprosił o jeszcze jednego Johnnie Walkera z czarną nalepką. Po wypiciu 
postanowił nie myśleć już więcej o domu, tylko o czekającej go pracy. Tak jak 
przypuszczał, skupienie się na zawodowych sprawach pozwoliło mu zapomnieć o 
nieoczekiwanym i niechcianym rozstaniu z najbliższymi. Wkrótce dało też znać o 
sobie zmęczenie po nie przespanej nocy oraz wypite drinki i Callum spokojnie 
zasnął, wykorzystując to, że miał co nieco wygody, gdyż sąsiedni
fotel był wolny. Gdy po kilku godzinach obudziło go krzątanie się stewardes 
roznoszących śniadanie, ponure myśli opuściły go całkowicie.
Hong Kong powitał go niesamowitą gorączką. Poczekał chwilę, aż jego walizka 
pojawi się na karuzeli i poszedł do odprawy celnej. Kilka minut później spotkał 
chińskiego młodzieńca trzymającego w ręku kartkę z jego nazwiskiem. Przywitali 
się i Callum dowiedział się, że już za dwie godziny odchodzi jego fera do 
Guangzhou, gdzie na doku miał stać jego statek Har-mony.
Agent zawiózł go na dworzec pasażerski, wręczył bilet i pomógł mu nadać walizkę 
na bagaż. Potem pożegnał się i zniknął.
Szumnie zwana ferą jednostka była w istocie dużą motorówką wyposażoną w kilka 
rzędów foteli. Niestety, nie było tam żadnego bufetu i wkrótce Callum poczuł 
straszny głód. Tymczasem fera powoli posuwała się w górę Pearl River. Po kilku 
godzinach byli na miejscu. Niestety na przystani promowej nikt na niego nie 
czekał, nie było tam też żadnego bufetu, więc Callum coraz bardziej głodny, 
robił się jednocześnie coraz bardziej zły. Jak na złość, nie było też żadnej 
taksówki, która mogłaby go zawieźć do stoczni, gdzie jakoś odnalazłby swój 
statek.
Wreszcie jednak pojawił się agent, który wręczył mu teleks od armatora z Londynu 
z zaleceniem jak najszybszego wyjścia ze stoczni i skierowania się pod załadunek 
rudy w jednym z portów Indii. Trochę był zdziwiony, że tak szybko zapadają 
decyzje, skoro statek jest jeszcze na doku, ale łatwiej już rozumiał pośpiech, z 
jakim go wysłano. Zastanawiał się tylko, dlaczego poprzedni kapitan nie może 
doprowadzić statku do Indii, gdzie Callum mógłby dotrzeć niewiele później, ale 
za to bez niepotrzebnego pośpiechu. Nie przypuszczał, że za kilkanaście minut, 
gdy znajdzie się na statku, sprawa sama się wyjaśni. Nie zdziwił go natomiast 
stosunkowo długi pusty przelot bez ładunku z Chin do Indii. Wiedział, że 
armator, zanim podjął taką decyzję, dobrze to przekalkulował i na pewno jest to 
dla niego opłacalne.
Rozklekotana stara łada dotarła wreszcie do stoczni i po załatwieniu formalności 
na bramie zaczęta kluczyć pomiędzy stertami bezładnie porozrzucanych na 
nabrzeżach blach, rur, kabli oraz różnych elementów wyposażenia statków. Jak się 
okazało, Harmony stał już na wodzie, zacumowany jako trzeci statek do dwóch 
innych znajdujących się pomiędzy nim a nabrzeżem. Powiązany był plątaniną lin 
manilowych i stalowych. Ponadto przerzucono nań mrowie kabli, rur i węży jak 
również ustawiono na nim mnóstwo rusztowań. Zdziwił się, gdy agent od razu 
powiedział mu, że statek kończy remont pojutrze. Tymczasem wydawało się, że był 
w stanie totalnej rozsypki.
Agent sprytnie wspiął się po stromym trapie i przechodził już przez nadburcie na 
pokład Harmony. Callum obarczony swoją dosyć ciężką walizą i niewiele mniejszym 
bagażem ręcznym, mozolnie posuwał się za nim. Młodzieńcowi nawet nie przyszło do 
głowy mu pomóc.
Dopiero, gdy byli na pokładzie, któryś z filipińskich marynarzy schwycił walizkę 
i zaniósł na górę pod kabinę.
Callum ze zdziwieniem zauważył, że statek robi wrażenie zaniedbanego. Z zewnątrz 
prezentował się nie najgorzej, lecz wnętrze mieszkalne było bardzo zniszczone. 
Gdy usłyszał od armatora, że jedzie na najnowszy statek, domyślał się, że jest 
to statek używany, ale sądził że najwyżej sześcio-, siedmioletni. Natomiast ten 
wyglądał na grubo ponad piętnaście lat. Jak się potem dowiedział, statek w 
rzeczywistości liczył sobie dwadzieścia dwa lata.
Nie miał czasu na długie rozmyślania na ten temat, bo pojawił się chief z 
pokładu i otworzył mu kabinę. Był to też Anglik Casey Scorell, którego znał ze 
swojego pierwszego statku u armatora Fortune Shipping. Nie był to, zdaniem 
Calluma, w pracy orzeł, ale odpowiednio pokierowany powinien dać sobie radę.
Zresztą widział go wtedy tylko przez dwa tygodnie i mogło to być mylne wrażenie. 
Ponadto przez dwa lata, które minęły, chłopak mógł nabrać więcej praktyki.
- A gdzie kapitan? - spytał, gdy już wszedł do kabiny.
- Nie ma. Ja pełniłem obowiązki kapitana, zanim pan przyjechał, captain.
- Statek bez kapitana? Jak mam to rozumieć?
- Najpierw była mowa o tym, że to ja dostanę awans i będę tu kapitanem, aż 
przyleci nowy chief.
- Aha. Czyli właściwie przyleciałem niepotrzebnie, bo za chiefa to się tutaj nie 
zgodzę - z przekąsem powiedział Callum.
- No oczywiście, captain. Mój awans na razie nieaktualny, gdyż potem doliczyli 
się, że brakuje mi jeszcze paru miesięcy pływania do uzyskania dyplomu 
kapitańskiego. Zresztą, niech pan spyta Vangelisa Kaskarousa. On wszystko wie.
- No właśnie, gdzie on jest?
- Na obiedzie, zaraz pewnie tu przyjdzie.
- Dobrze, to ja pójdę do niego. Nic nie jadłem od rana. Prowadź, chief.
Wyszli z kabiny i zeszli dwa pokłady niżej, gdzie znajdowała się mesa oficerska. 
Już w drzwiach spotkali wychodzącego z niej Vangelisa z jakimś innym Grekiem.
- Kalimera - ucieszył się Vangelis. - Chodźmy do ciebie, pogadamy.
- Kalimera - odpowiedział Callum. - Ale najpierw obiad. Proszę - wskazał drogę 
do mesy.
- Jesteśmy już po obiedzie.
- Ale ja nie. No, wchodzicie, czy nie?
Vangelis spojrzał na Calluma zaskoczony, ale nic nie powiedział.
- To poczekamy na ciebie w kabinie - oznajmił po chwili.
- Zawsze mile widziani - odpowiedział Callum i wszedł do mesy. Chociaż żywił 
szacunek dla armatora, to nie widział jednak powodu, żeby nie tylko zrywać dla 
niego urlop i zawalać swoje osobiste plany, to jeszcze głodzić się tylko po to, 
żeby o dwadzieścia minut przyspieszyć rozmowę z urzędnikiem z biura.
W mesie nie było już nikogo i chief polecił stewardowi nakryć dla kapitana. 
Filipiński boy położył sztućce na brzegu stołu, lecz Callum odruchowo minął to 
miejsce i usiadł w rogu.
- Gdzie właściwie jest moje miejsce? - spytał.
- No właśnie tam, gdzie pan usiadł.
- To czemu steward nakrywa mi gdzie indziej?
- No, bo dotychczas ja tam siedziałem - odpowiedział chief.
- Aha, rozumiem i przepraszam.
- Nie szkodzi - odpowiedział chief i polecił stewardowi zrobić kawę. - Czy pan 
też się napije? - spytał Calluma.
- Poproszę herbatę.
Po chwili steward przyniósł duży kubek kawy dla chiefa i miniaturową filiżankę 
herbaty dla kapitana.
- Dla mnie też poproszę w większym kubku.
- Sony, sir. Jedyny duży kubek na tym statku jest dla chiefa - wyjaśnił steward.
- To aż tak tu biednie? Poproszę w takim razie jeszcze jedną taką filiżankę. 
Zjadł obiad i powrócił do kabiny, gdzie czekał na niego Vangelis.
- No, teraz możemy porozmawiać. Strasznie byłem głodny. Vangelis Kaskarous 
krótko wprowadził Calluma w sprawy remontu. Jak się okazało, rzeczywiście za dwa 
dni statek miał wypłynąć w rejs. Co prawda Callum nie bardzo w to wierzył, 
widząc, że statek praktycznie jest w rozsypce, lecz Vangelis zapewniał go, że 
wyjdą w terminie.
- W przeciwnym razie nie zdążysz do Indii na czas i przepadnie nam ten czarter - 
dodał.
Callum odpowiedział, że i tak nie zdąży. Szybkość, jaką osiągał statek, nie 
pozwoliła dopłynąć do Indii w terminie, jakiego oczekiwał od niego armator - 
Vangelis pokazał mu kolejny teleks, jaki nadszedł od armatora. Przy okazji 
dodał, że następnego dnia rano wraca do domu kilku filipińskich marynarzy 
zaokrętowanych tylko na czas remontu.
10
- Czy oni są opłaceni? - spytał Callum.
- Jeszcze nie. Nie mieliśmy pieniędzy. Ty miałeś je dopiero przywieźć z biura.
- Istotnie dali mi trochę. A czy ktoś ich rozliczał na bieżąco?
- Niestety, ty będziesz musiał to zrobić. No wiesz, nie było tu kapitana, więc 
nikt się nie zajmował drobiazgami.
- No cóż, dla tych, którzy tu pracowali, ich zapłata nie jest drobiazgiem. Gdzie 
są ich kontrakty? Muszę wiedzieć, ile właściwie zarabiają.
- Nie wiem, chyba mają ze sobą. Nie było czasu o tym pomyśleć. Tyle mieliśmy 
tutaj roboty z remontem, że nikt o tym nie pamiętał.
- No dobrze, jakoś to wszystko wyprowadzę na bieżąco. Szkoda tylko tracić na to 
czas teraz, kiedy powinienem zająć się remontem.
- Spokojnie ich rozlicz. Ja będę pilnował remontu. Ja wszystko wiem i w razie 
czego ci powiem. O nic się nie martw.
- Niech i tak będzie. Jak wyglądają sprawy wyposażenia statku? Muszę jeszcze 
sprawdzić, czy mamy wszystko, żeby bezpiecznie wyruszyć w rejs.
- Nic się nie martw. Na te pierwsze dni kupiliśmy wszystko. Niewielki jest tutaj 
wybór, ale jakoś się udało. To, czego brakowało, ściągnęliśmy z Hong Kongu. 
Główną dostawę już ci szykują właśnie w Indiach. Tutaj jest teleks z nazwiskami 
tych, którzy jutro wyjeżdżają. To ja idę zobaczyć, co z remontem, a ty się 
spokojnie rozgość.
Wyszli z kabiny i Callum został sam. Z przykrością stwierdził, że jego kabina 
była bardzo zaniedbana. Niewiele odbiegała wyglądem od korytarzy. Było po prostu 
brudno. Znalazł w łazience kawałek czystej szmaty i wymył nią półki w szafie, a 
następnie ułożył na nich swoje rzeczy.
Potem wziął prysznic i przebrał się w czyste rzeczy. Wyszedł na pokład i 
pierwszemu spotkanemu marynarzowi wręczył kartkę z nazwiskami, polecając zebrać 
od wymienionych na niej sześciu marynarzy kontrakty i pozostałe dokumenty. Sam 
poszedł przejść się po statku. We wszystkich ładowniach trwały jeszcze prace 
spawalnicze i stało w nich mnóstwo rusztowań. Wisiało pełno rur i kabli. Na 
pokładach leżały setki kawałków stali, plątały się niesamowite ilości śrub, 
prętów, rurek i wszelkiego rodzaju innych materiałów. Gdzieniegdzie stały całe 
baterie butli z gazem oraz olbrzymie stalowe pojemniki na odpadki. Przy dużej 
dozie optymizmu i rozwiniętej wyobraźni można było założyć, że statek zakończy 
remont za dwa dni, lecz było oczywiste, że mnóstwo rzeczy pozostanie nie 
dokończonych. Właściwie nie byłoby to nic nowego, jako że większość remontów, 
jakie nadzorował w najróżniejszych stoczniach świata, kończyła się podobnie. W 
ostatniej chwili stocznia robiła wszystko naraz, zostawiając w końcu sporo prac 
nie dokończonych, co potem musiała poprawiać załoga. Tutaj wyglądało na to, że 
marynarze naprawdę będą mieli pełne ręce roboty.
Wrócił do kabiny, w której po chwili pojawił się bosman z dokumentami załogi. 
Przy jego pomocy udało mu się jakoś odtworzyć godziny pracy poszczególnych 
członków załogi w całym poprzednim miesiącu. Ograniczył się tylko do tych, 
którzy jechali do domu, odkładając resztę na później. I tak zajęło mu to kilka 
godzin. Kontrakty były dosyć skomplikowane, płace składały się z wielu 
składników i każdy kontrakt był właściwie inny. Ponadto nie był za bardzo 
wypoczęty po długim locie i zmianie czasu aż o dziewięć godzin.
Straciłby jeszcze więcej czasu, gdyby nie to, że wykorzystał swój komputer. 
Niestety, nie mógł wydrukować ani kart pracy, ani pokwitowań wypłaty, ani 
żadnych innych papierów, gdyż w gniazdach nie było napięcia. Nie mógł znaleźć 
bezpieczników ani elektryka, który by mu pomógł. Jak się potem okazało, elektryk 
leżał pod jakimś silnikiem elektrycznym pompy silnika głównego, która musiała 
być natychmiast uruchomiona, żeby można było przygotować silnik do ruchu. Callum 
uznał, że to ważniejsze niźli jego drukarka i przeklinając po cichu, zaczął 
wypełniać druczki ręcznie. Sam komputer był zasilany z akumulatorka, więc mógł 
się obyć bez napięcia w gniazdach. W rezultacie zanim skończył i wypłacił 
wyokrętowują-
11
cym marynarzom pieniądze oraz zebrał podpisy, zrobił się wieczór. Wyszedł na 
pokład, lecz nie spotkał już tam Vangelisa, który zakwaterowany był w hotelu. 
Znalazł więc chiefa Sco-rella i próbował podpytać go o stan techniczny statku, 
lecz ten miał tak ciężki dar tłumaczenia, że Callum właściwie nic się od niego 
nie dowiedział. Zrezygnowany zapytał go o dokumenty statkowe, lecz Scorell nie 
potrafił mu ich wskazać.
- Przecież byłeś tu podobno kapitanem i szykowałeś się objąć tę funkcję na stałe 
- zdziwił się Callum, lecz Scorell nie potrafił przekonująco wyjaśnić swojej 
niewiedzy i kapitan dał mu spokój.
Wysłał go spać, a sam zaczął systematycznie przeszukiwać segregator po 
segregatorze w przepastnych szafach z dokumentami. Jak na każdym statku było 
tego sporo. Niestety z powodu braku jednego gospodarza tej kabiny oraz tego, że 
grzebali tam zarówno chief, jak i greccy inspektorzy, wszystko było pomieszane i 
częściowo zdekompletowane. Dokumenty bezpieczeństwa, które w tej chwili były dla 
Calluma najważniejsze, nie odnalazły się wcale.
Callum znalazł tylko stare certyfikaty z okresu, gdy statek był jeszcze pod 
starą nazwą w rękach poprzedniego armatora.
W końcu, około północy poddał się i rzucił na koję. Zasnął jak zabity, pomimo że 
w Anglii była dopiero piętnasta. Spowodowały to zaległości, jakie miał z 
poprzedniej nocy.
Wstał o dwudziestej pierwszej czasu londyńskiego, ale na jego zegarku była już 
szósta rano. Przebrał się w kombinezon i ruszył na inspekcję statku. Zanim 
nadszedł czas śniadania, miał już ogólny obraz. Statek został połatany w wielu 
miejscach poprzez wymianę blach, lecz pomimo tego sporo wzmocnień kadłuba było 
solidnie skorodowanych. Mnóstwo drobnych niedoróbek wprost rzucało się w oczy. 
Od biedy można było z tym płynąć, ale musiało upłynąć sporo czasu, zanim statek 
nabrałby takiego kształtu, w jakim chciałby go mieć Callum. W dodatku redukowano 
mu załogę.
Nie przerażało to Calluma, gdyż był już na starych statkach i zawsze początkowy 
bałagan i rozgardiasz powoli przeradzał się w typowy zrutynizowany system pracy, 
w którym było o wiele łatwiej się poruszać.
Przy śniadaniu spotkał Vangelisa, którego od razu zapytał o certyfikaty 
okrętowe. Dowiedział się, że przedstawiciel klasyfikatora pojawi się właśnie 
dzisiaj i dostarczy wszystkie dokumenty. Inspekcje zostały dokonane już 
wcześniej. Na dzisiaj pozostało do sprawdzenia tylko kilka drobiazgów, co nie 
powinno zająć więcej niż kilka godzin.
Istotnie, wkrótce po śniadaniu pojawił się inspektor i zaczął drobiazgowy 
przegląd sprzętu pożarowego i ratunkowego. Wszystkie gaśnice, węże pożarowe oraz 
tratwy i koła ratunkowe były na swoich miejscach, więc szło to dosyć sprawnie. 
Polecił następnie opuścić na wodę prawą szalupę. Ponieważ Callum, będąc dopiero 
jeden dzień na statku, nie miał pewności, czy załoga jest wystarczająco dobrze 
wyszkolona, zaprosił inspektora na kawę. Po cichu zaś polecił Caseyowi 
Scorellowi przygotować szalupę. Jak się później okazało, miał całkowitą rację, 
gdyż mimo iż przytrzymał inspektora u siebie ponad pół godziny, to bosman z 
ludźmi ledwie zdążyli wszystko uszykować. Na szczęście nic się nie zacięło i 
łódź zeszła bez trudu na wodę. Widząc też, że silnik windy szalupowej dobrze 
sobie radzi z podnoszeniem jej do góry, zadowolony inspektor poszedł sprawdzać 
wyposażenie mostku kapitańskiego. Dobrze się stało, bo sklarowanie szalupy 
zajęto bosmanowi aż czterdzieści minut. Inspektor zajęty na mostku nie widział 
tego, a na pewno ta mała sprawność załogi nie spodobałaby mu się. Callum zako-
notował w pamięci, że musi zaaplikować załodze solidną porcję ćwiczeń. Na razie 
było bardzo źle. Callum nie był panikarzem, ale tak słabe tempo podczas ćwiczeń 
szalupowych było naprawdę niebezpieczne. Natomiast na mostku został przyjemnie 
zaskoczony. Mapy były wzorowo przygotowane, podobnie jak i inne wydawnictwa 
nawigacyjne. Inspektor, który wydawał się być raczej mechanikiem niż nawigatorem 
pobieżnie spojrzał na radary i inne urządzenia, i zadowolił się stwierdzeniem 
chiefa Scorella, że wszystko jest w porządku.
12
Potem postanowił sprawdzić jeszcze ostatnie sprawy w maszynowni, gdzie wziął go 
już pod swoją opiekę Vangelis i starszy mechanik.
Callum miał teraz trochę czasu dla siebie, który wykorzystał na lepsze 
uporządkowanie szafy z papierami. Jakoż do kolacji miał tam jaki taki porządek i 
praktycznie mógł już się poruszać w tym gąszczu na tyle łatwo, że był w stanie 
stosunkowo szybko odpowiadać na wszelkie pytania, jakie ktokolwiek mógł mu 
zadać.
W tym czasie spawacze kończyli już resztki spawania w ładowni i zaczęli zwijać 
swoje węże i kable. Dwa dźwigi o niesamowicie długich ramionach wysięgu zajęty 
się wyciąganiem rusztowań i innego sprzętu z ładowni. Po kolacji wszelkie prace 
zostały przerwane, pozostał tylko jeden dźwig, który nadal oczyszczał statek ze 
sprzętu.
Vangelis pojechał do hotelu z klasyfikatorem, którego chciał jakoś ugościć. 
Dokumenty miały być wypisane spokojnie wieczorem w hotelu i rano dostarczone na 
statek.
Najdalej do dziesiątej statek powinien opuścić stocznię. Starszy mechanik - 
siwawy, kędzierzawy Grek, twierdził co prawda, że nie zdąży zakończyć remontu 
silnika, lecz Vangelis zagadał coś do niego po grecku i widocznie było to bardzo 
przekonujące, gdyż ten przestał się w ogóle odzywać.
Callum resztę wieczoru poświęcił na przestudiowanie mapy Pearl River oraz 
następnych map trasowych do Indii. Mapy były poprawione na bieżąco i porządnie 
poukładane, więc bez trudu mógł stwierdzić, że trasa pierwszego rejsu nie 
powinna nastręczać szczególnych trudności nawigacyjnych. Sprawdził urządzenia na 
mostku i tu nie było zbyt dobrze. Radary były dwa, lecz żaden z nich nie 
pokazywał specjalnie wyraźnie. Dobrze, że w ogóle działały. Filipiński 
radiooficer zapytany przez Calluma o możliwości poprawy tego stanu rozłożył 
bezradnie ręce. Jak wyjaśnił, był tylko operatorem. Na temat elektroniki 
wiedział niewiele, a właściwie to nic.
Następnego ranka dźwig lądowy nadal zdejmował ze statku wyposażenie stoczniowe. 
Vangelis Kaskarous pojawił się na statku wraz ze swoim asystentem tuż po 
śniadaniu. Niewiele później przyszedł przedstawiciel klasyfikatora z wypisanymi 
już tymczasowymi dokumentami statku. Vangelis zrobił kopie wszystkich 
certyfikatów dla potrzeb biura armatora w Londynie.
Kapitan Callum dokładnie sprawdzał certyfikat po certyfikacie. Aż nadto dobrze 
wiedział, że w podobnych do obecnej sytuacjach, to znaczy w pośpiechu i 
załatwianiu dokumentów na ostatnią chwilę, bardzo łatwo jest coś przeoczyć, czy 
nawet po prostu zapomnieć o jakimś ważnym dokumencie, co następnie łączy się z 
niesamowitymi trudnościami i kłopotami w kolejnych portach.
Rzeczywiście bardzo szybko znalazł pomyłkę. W jednym z dokumentów był wpisany 
zupełnie inny, niż rzeczywisty, tonaż statku. Klasyfikator od razu poprawił 
błąd, przybijając swoją pieczęć. Natomiast na świadectwie klasy, czyli 
najważniejszym dokumencie potwierdzającym zdolność statku do żeglugi, znalazł 
uwagi wpisane przez klasyfikatora. Wymieniono tam kilka zbiorników, w których 
powinny być dokonane naprawy. Wyznaczony termin mijał za trzy miesiące.
- Co to jest? - zapytał Callum, marszcząc brwi.
- Ach to? Nie martw się tym, to jeszcze tyle czasu. Zrobimy ci to przy 
najbliższej okazji, albo załatwimy kolejne przedłużenie z klasyfikatorem. To 
zresztą nic wielkiego.
- Skoro to nic takiego, to dlaczego nie zrobiła tego teraz ta stocznia?
- W tym pośpiechu nie daliby rady. Poza tym, jak zapewne się domyślasz, 
musieliśmy sporo zainwestować, żeby kupić ten statek, potem znów ten remont. 
Dlatego z tym poczekamy trochę, aż statek przyniesie trochę zysku.
- Przecież macie kilkanaście statków. Nie ma takiej potrzeby, żeby ten od razu 
zaczął zarabiać. Wszystkie kalkulacje trzeba robić dla całego przedsiębiorstwa. 
Ten statek na pewno zacznie na siebie zarabiać, ale trzeba na to troszkę czasu.
13
- Niby masz rację, ale znasz właściciela. On chciałby dzisiaj zasiać, a jutro 
zbierać. Taki już jest. Jak zobaczy, że wpłyną pierwsze pieniądze za frachty, to 
od razu trochę popuści i wtedy dostaniesz, co tylko dusza zapragnie.
- Nie podoba mi się to. Przy pierwszej okazji będę musiał obejrzeć te zbiorniki.
- Oczywiście, kapitanie. Stan ich nie jest może najlepszy, ale też i nie taki 
znów zły. Papiery masz w każdym razie na trzy miesiące czyste. W tym czasie 
zarobisz na remont. Zresztą może zaczniesz coś robić załogą. Podeślemy ci trochę 
materiałów do Indii.
Rozmawiali jeszcze przez chwilę, lecz zaraz przerwały im władze portowe, które 
przyszły na odprawę. Poszło to dosyć sprawnie i nie minęło pół godziny, gdy 
pojawił się pilot, zaś urzędnicy portowi oraz Vangelis z pomocnikiem i 
klasyfikatorem opuścili statek.
Filipińscy marynarze zdjęli trap, który łączył Harmony z drugim statkiem i udali 
się na dziób i rufę zamocować holowniki.
Callum sprawdził na mostku, czy wszystko jest włączone oraz czy działają 
najważniejsze urządzenia. Nie znalazł nic niepokojącego i po uzgodnieniu tego z 
pilotem postanowił rzucić cumy.
- Gdzie walkie-talkie? - spytał trzeciego, nie mogąc znaleźć potrzebnego mu 
teraz sprzętu.
- Nie mamy - odpowiedział zapytany.
- Jak to nie mamy? Przecież wczoraj podczas inspekcji sam widziałem. Inspektor 
je oglądał.
- To Vangelis przyniósł je skądś. Chyba pożyczył z innego statku tylko po to, 
żeby były na inspekcję. Potem zabrał je z powrotem.
- Coś niesamowitego. Jak to jest w ogóle możliwe, żeby nie tylko nie było 
walkie-talkie na statku, ale jeszcze robić jakieś nielegalne kombinacje i to bez 
wiedzy kapitana? Dlaczego nikt mi o tym nie powiedział?
- Sorry sir, ale wszyscy o tym mówiliśmy ciągle. Byłem przekonany, że pan wie o 
tej mistyfikacji i godzi się na nią.
- Gdybym wiedział, nigdy bym się na to nie zgodził. Pamiętaj o tym, że sprawy 
bezpieczeństwa są dla nas najważniejsze. Nie ma niczego ważniejszego.
Callum, zazwyczaj cierpliwy, tym razem był naprawdę zły. Nie dość, że stworzono 
niebezpieczną sytuację, to jeszcze odbyło się to za jego plecami. 
Przypuszczalnie Vangelis specjalnie zataił braki, żeby uniknąć kłopotów z jego 
strony.
Nie bardzo mu się to spodobało i postanowił jak najszybciej sprawdzić inne 
sprawy na statku. W tym przede wszystkim zbiorniki balastowe. Nie wierzył już 
Vangelisowi, że są one w nienajgorszym stanie. Przypomniał sobie też słabą 
sprawność załogi podczas opuszczania szalupy.
- To wszystko trzeba będzie poprawić - postanowił. Na razie brakowało jednak 
czasu.
Callum, zanim podjął pracę w Fortune Shipping, nigdy nie pływał u greckich 
armatorów, lecz słyszał, że dbałość o bezpieczeństwo przegrywa u nich zazwyczaj 
ze względami ekonomicznymi. Nigdy nie przypuszczał zresztą, że trafi na grecki 
statek, więc nie przeszkadzało mu to specjalnie, zwłaszcza że pływając na 
statkach brytyjskich był przyzwyczajony do wysokich standardów bezpieczeństwa.
Do Fortune Shipping trafił przypadkowo. Jego ostatni statek w Horizon Shipping 
Lines został sprzedany właśnie Grekowi z Londynu - właścicielowi Fortune 
Shipping. Nowy właściciel zaproponował Callum owi pozostanie nadal dowódcą tego 
statku, podnosząc jednocześnie mu pensję. Praktyki takie zdarzały się raczej 
rzadko, gdyż zazwyczaj nowy armator dawał na statek swoją załogę, zwłaszcza zaś 
na najwyższe stanowiska. Niemniej zdarzały się. Zazwyczaj również poprzedni 
właściciel statku nie zgadzał się, żeby jego ludzie podejmowali pracę u nowego 
armatora. W tym wypadku Horizon powoli zwijał żagle. W przeciągu ostatnich dwóch 
lat liczba posiadanych przez niego statków spadła o połowę i dlatego nie mógł 
zapew-
14
nić stałego, pewnego zatrudnienia nawet dla najlepszych swoich pracowników, do 
jakich zaliczał Calluma. Uzgodnili więc, że Callum pozostanie na statku tak 
długo, jak tylko zechce, a gdy zakończy kontrakt, powróci do Horizon, gdzie 
znajdzie się dla niego praca. Istotnie Callum spędził wtedy sześć miesięcy pod 
greckim kierownictwem i pracowało mu się całkiem dobrze.
Znał statek dosyć dobrze i wiedział, czego można się po nim spodziewać. Będąc 
jeszcze w brytyjskich rękach, został on porządnie wyremontowany. Całe 
wyposażenie, o które sam zadbał jeszcze w Horizon Lines było bardzo dobre i w 
pełni odpowiadające międzynarodowym wymaganiom. W sumie nie odczuł żadnej 
różnicy, jeśli chodzi o standardy bezpieczeństwa w porównaniu z tymi, jakich 
przestrzegał na statkach brytyjskich. Gotów był nawet polemizować z tymi, którzy 
głosili teorie o greckich zaniedbaniach.
Po tym pierwszym kontrakcie już po miesiącu zadzwonili do niego Grecy, 
proponując stałą pracę, albo kolejny jednorazowy kontrakt.
Callum nie dał na razie odpowiedzi, tylko pojechał do Horizon Shipping Lines. 
Dyrektor był niepocieszony, ale nie mógł zagwarantować zatrudnienia przez 
najbliższe cztery miesiące.
- Niech pan zrozumie, po to, żeby dać panu statek, wcześniej musielibyśmy zdjąć 
kogoś innego, a są to kapitanowie tak samo zasłużeni dla firmy, jak pan. Nie 
możemy im tego zrobić. Niech pan jedzie na kolejny kontrakt do Greka, a u nas 
nadal ma pan zapewnioną pracę. Na pewno nie przyjmiemy nikogo nowego na pana 
miejsce.
Więc Callum pojechał, nie zrywając kontaktów z macierzystym armatorem, tylko 
znów podpisując jednorazowy kontrakt z Fortune Shipping. Ten drugi statek nie 
był już w tak dobrym stanie jak poprzedni, lecz nadal można było ten stan 
określić jako co najmniej satysfakcjonujący. Ponadto wyposażony był właściwie we 
wszystko. Poza tym Callum już stopniowo oswajał się ze stylem pracy nowego 
armatora, u którego liczyły się przede wszystkim zyski.
Będąc już na tym drugim greckim statku, dowiedział się, że Horizon sprzedał 
następne dwa swoje statki. Pracy było tam już coraz mniej. To samo potwierdziła 
Ann, gdy spotkał się z nią podczas swego krótkiego pobytu w domu. Dlatego, gdy 
wezwano go na Harmony, nawet nie kontaktował się z macierzystą firmą. Pracę miał 
zapewnioną, a jego powrót do Horizon mógł oznaczać, że odebrałby pracę któremuś 
ze swych kolegów.
Teraz zaczynał się zastanawiać, czyjego dobra opinia o Grekach nie była zbył 
pochopna. Na Harmony zaczynało się dziać tak, jak opowiadali o tym inni.
Teraz jednak nie było czasu na rozważania. Musiał działać najlepiej, jak można 
było w tych konkretnych warunkach.
Z trudem połączył się z chiefem na dziobie za pomocą skrzeczącego głośnika. 
Trochę lepsza była łączność z drugim oficerem na rufie. Pomimo tych kłopotów 
odcumowanie przebiegło sprawnie i wkrótce statek, wyciągnięty przez holowniki na 
główny nurt rzeki, ruszył całą naprzód w stronę morza.
Callum płynąc po Pearl River pierwszy raz, pozostał cały czas na mostku. Wkrótce 
pojawił się tam chief Casey Scorell.
- Sony, captain, czy ma pan chwilę czasu? - spytał.
- A o co chodzi?
- Chciałem porozmawiać.
- Jak najbardziej. Z tym że zostaniemy tu na mostku. Chcę trochę zapoznać się z 
tą rzeką. Niech pan mówi chief.
- Mam kłopoty z marynarzami.
- Jakie to kłopoty? To sami Filipińczycy. Prawdę mówiąc, miałem z nimi do 
czynienia wielokrotnie, ale nigdy nie było kłopotów.
- Niby są dobrzy, ale to nie to, czego bym chciał.
- Konkretnie chief, konkretnie.
15
- No więc na przykład przychodzi do mnie wieczorem marynarz i pyta mnie, czy ma 
malować ładownię z rusztowania.
- Ale dlaczego wieczorem? Przecież pracują tylko w dzień.
- No właśnie, ale na noc zostawiałem zawsze jednego wachtowego, żeby pilnował 
całego statku. Tu zdarzają się kradzieże, poza tym chodzi o ogólne 
bezpieczeństwo.
- Bardzo słusznie. To chyba normalne. A on chciał koniecznie malować, tak?
- Nie, to ja chciałem, żeby malował.
- Nie rozumiem. Sam mówisz o kradzieżach, a potem wysyłasz go do ładowni, z 
której nic nie widać i mogą mu roznieść wszystko, co tylko im wpadnie w ręce.
- Właściwie to nie było aż tak źle z tymi kradzieżami. Więc skoro już i tak nie 
spał, to chciałem go jakoś wykorzystać. A on mi na to, że się boi. że 
rusztowanie się kiwa, że śliskie, że ciemno i takie tam głupoty. W końcu 
poszedł, ale strasznie mruczał.
- 1 nie spadł z rusztowania?
- No właśnie, a gadania było tyle, że nie wiem.
- Wiesz co chief? Słucham tego, co mówisz i nie wiem, czy mam wierzyć własnym 
uszom, czy nie. Marynarz ci mówi, że się boi, że rusztowanie chybotliwe i 
śliskie, a ty go zmuszasz, żeby tam poszedł. A co by było, gdyby on spadł?
- No właśnie mówię, że nie spadł.
- Dobrze. Zapamiętaj sobie. Dopóki ja tu będę, nie będziesz nigdy stosował 
takich praktyk. Pamiętaj bezpieczeństwo przede wszystkim. I radzę ci to 
zapamiętać na zawsze. Nie tylko na tym statku. To, że wachtowy nie pomaluje 
kilku metrów kwadratowych w nocy, nie zrujnuje armatora, ale jeżeli coś mu się 
stanie, to nikt ci ręki nie poda. On poszedł na to rusztowanie, bo bardziej bał 
się ciebie niż niebezpieczeństwa, ale tak więcej nie może być. Zapamiętaj to 
sobie.
- OK captain, ale jak się boją, to nie mają czego szukać na statku. To nie 
ochronka. Zresztą wszyscy mają świadectwa zdrowia.
- Dosyć tego chief. Zawsze, kiedy dajesz robotę ludziom, pamiętaj o ich 
bezpieczeństwie. Od tego nigdy nie odstąpię i radzę ci wziąć to sobie do serca, 
zanim nie doprowadzisz do jakiegoś nieszczęścia.
- Yes, sir - posłusznie odpowiedział Scorell i chciał odejść, ale Callum 
zatrzymał go jeszcze gestem dłoni.
- Co to było z tymi walkie-talkie? Przecież wiesz, że to nie tylko cholerna 
wygoda, ale już od przeszło roku wymóg konwencyjny. Nie po to cały świat uznał, 
że dla bezpieczeństwa własnego i innych każdy statek ma posiadać trzy 
wodoszczelne walkie-talkie, żeby nasz okręt pożyczał je od kogoś i oszukiwał 
inspektora. Przecież i tak muszą je nam kupić, więc to oszustwo nic nie da 
oprócz obniżenia naszego bezpieczeństwa.
- To Vangelis wymyślił. Podobno walkie-talkie mają przyjść, ale nie zdążyły.
- Dlaczego mi nie powiedziałeś?
- Vangelis powiedział, że dosyć masz swoich kłopotów i żeby cię nie denerwować 
niepotrzebnie.
- Słucham i uszom nie wierzę. Chief, bardzo mi się to wszystko nie podoba. Zaraz 
po wyjściu z rzeki, jak będziemy na szerszych wodach, zaproszę ciebie oraz 
chiefa z maszyny i jeszcze może kilku innych oficerów i będziemy musieli omówić 
wszystkie bieżące sprawy. W tym czasie niech bosman wszystko sprząta. Po tej 
stoczni trudno się poruszać po pokładzie. To też może być niebezpieczne.
- Yes, sir.
Tym razem kapitan nie zatrzymywał już chiefa, tylko nadal obserwował pracę 
chińskiego pilota prowadzącego statek. Minęła już dwunasta i trzeci oficer 
zakończył wachtę. Callum kazał mu obejść po obiedzie cały statek i sprawdzić 
kolejno wszystkie skrzynki pożarowe, koła ratunkowe, tratwy i inne wyposażenie 
bezpieczeństwa znajdujące się pod jego opieką.
16
Sam postanowił zjeść obiad na mostku w towarzystwie pilota. Napisał też teleks 
do armatora, w którym prosił o dostarczenie trzech walkie-talkie w Singapurze, 
gdzie statek miał wejść po drodze na redę po paliwo. Wszedł do radiostacji 
sąsiadującej z mostkiem i położył kartkę na klawiaturze teleksu. Radiooficer był 
jeszcze na obiedzie.
Po kilku minutach pojawił się na mostku i Callum kazał mu wysłać teleks, lecz 
radio wyjaśnił, że ten nie działa.
- Teleks nie działa? Od kiedy? - zdziwił się kapitan.
- Już od kilku dni przed twoim przyjazdem. Mówiłem Vangelisowi, ale nie zdążył 
załatwić naprawy.
- A sam nie dasz rady? I dlaczego nie powiedziałeś mi o tym?
- Nie potrafię zreperować. Umiem tylko obsługiwać. Nie mówiłem ci, bo myślałem, 
że wiesz o tym. Wszyscy o tym wiedzieli.
- Przecież pytałem cię wczoraj, czy wszystko działa. Wtedy gdy byłem na mostku i 
sprawdzałem radary. Nie pamiętasz?
- Chyba przez przeoczenie nie wspomniałem o tym.
- Ciekawe, co jeszcze wyjdzie nowego? Wygląda na to, że kapitan jest jak ten 
mąż, który dowiaduje się ostatni, że go zdradza żona - pomyślał Callum.
Sprawdził, że radiooficer może wysłać wiadomość w postaci telegramu radiowego, 
lecz nie skorzystał z tego, tylko postanowił zadzwonić do armatora do Londynu. 
Liczył na to, że w osobistej rozmowie odniesie większy sukces.
Tymczasem na mostek wrócił trzeci oficer. Jak się okazało, został skradziony 
sprzęt przeciwpożarowy z jednego z magazynków na dziobie. Callum zastanawiał 
się, kiedy to się mogło stać, gdy trzeci sam rozwiał te wątpliwości. Z całą 
pewnością twierdził, że zdarzyło się to ostatniej nocy, gdyż poprzedniego dnia 
sprzęt był na miejscu, oglądany osobiście przez inspektora towarzystwa 
klasyfikacyjnego.
Callum zawołał jeszcze raz chiefa. Nie chciał mu robić wymówek przy innych, więc 
zeszli na chwilę do kabiny.
- Udało ci się pomalować kilka metrów w ładowni, ale za to mamy kradzież. Czy 
warto było? W dodatku narażając marynarza na wypadek?
Chief milczał.
- Czy warto było, chief? - powtórzył kapitan.
- Gdyby oficer lepiej pilnował, to nic by nie zginęło. Wachtowy był w ładowni, 
ale oficer mógł lepiej pilnować.
- Czy wiedział, że wachtowy jest w ładowni?
- Tak, ale sam siedział na mostku.
- I co tam robił?
- Podobno malował gaśnice. To znaczy na pewno, sam widziałem.
- No właśnie. Niby wszystko dobrze, wszyscy pracowali. Tyle, że ukradli nam 
sprzęt. Niech jeszcze bosman wszystko sprawdzi. Ja jeszcze popytam o to samo 
mechaników.
- Bosman już sprawdza, captain.
Na szczęście nic więcej nie zginęło. Złodzieje okazali się i tak wyjątkowo 
uprzejmi jak na to, że statek praktycznie był bez dozoru całą noc. Trzeci oficer 
zapytany, czemu nie pilnował lepiej statku wiedząc, że marynarz jest w ładowni, 
wyjaśnił, że chief polecił mu malować gaśnice.
Callum pozostawił to bez komentarza.
- Będę musiał lepiej przypilnować chiefa. Wygląda na to, że to wyjątkowy talent 
do sprawiania kłopotów - pomyślał.
Potem poczekał, aż w Londynie będzie godzina dziewiąta rano, kiedy to otwierało 
swe podwoje biuro Fortune Shipping.
17
Armator obiecał mu dostarczyć walkie-talkie w Singapurze, jak również zlecić 
naprawę teleksu satelitarnego.
Trochę to poprawiło humor kapitanowi, który zaczynał już mieć dość tych różnych 
braków.
Po sześciu godzinach jazdy pilot opuścił statek, a po kolejnych dwóch płynęli 
już pełną szybkością swoich dwunastu węzłów.
Tak, jak postanowił, Callum wezwał do siebie oficerów z zamiarem omówienia 
różnych spraw eksploatacyjnych, lecz głównie zasad bezpieczeństwa. Wydawało mu 
się, że jest z tym na statku bardzo źle.
Spotkanie nie trwało jednak jeszcze nawet dziesięciu minut, gdy zadzwonił 
telefon. W związku z jakimiś kłopotami wzywano starszego mechanika. Po chwili on 
sam zadzwonił do kapitana z wiadomością, że muszą zatrzymać na około jedną 
godzinę silnik.
Trzeba było wymienić jeden zawór. Po remoncie stoczniowym takie rzeczy się 
zdarzały i nie było to nic niepokojącego.
Callum przerwał zebranie i poszedł na mostek. Statek nadal był na ograniczonych 
wodach, po których poruszało się wiele innych statków, więc wolał sam dopilnować 
wszystkiego.
Po niecałej godzinie mechanicy zgłosili, że silnik jest gotowy do ruchu. Callum 
sprawdził, że przed dziobem jest czysto i polecił startować. Po chwili usłyszeli 
odgłos startującego silnika. Jednocześnie zadzwonił sygnał wykrywacza dymu. 
Callum sprawdził na tablicy sygnalizacyjnej, że dym został zlokalizowany w 
maszynowni. Nie zaniepokoiło go to, gdyż przy starcie silnika bardzo często 
zdarzało się, że nadmierna ilość spalin powodowała włączenie się alarmu, mimo że 
nie było pożaru.
Tym razem było jednak inaczej. Zadzwonił telefon i mechanicy zgłosili, że pożar 
jest w maszynowni.
Callum błyskawicznie podbiegł do przycisku dzwonka alarmowego i nadał sygnał 
alarmu pożarowego, powtarzając go potem jeszcze trzykrotnie. Ponadto wysłał 
jeszcze do maszynowni radiooficera z poleceniem dzwonienia natychmiast z 
informacją o sytuacji. Wiedział, że mechanicy zajęci gaszeniem pożaru nie mają 
teraz czasu na telefony. Trzeciego wysłał, żeby otworzył magazynek ze sprzętem 
pożarowym i wydawał go załodze.
Przeklął pod nosem przypominając sobie, że nie ma walkie-talkie.
- Takie to są cholerne armatorskie oszczędności - pomyślał.
Jednocześnie pogratulował sobie tego, że kazał przedtem trzeciemu oficerowi 
sprawdzić cały sprzęt. Teraz przynajmniej wiadomo było, że wszystkie gaśnice 
oraz inne rzeczy są na pewno na miejscu.
Na razie musiał cierpliwie czekać na telefon od radiooficera. Walkie-talkie na 
pewno byłyby tu bardzo przydatne. O tym wiedzieli wszyscy.
W końcu po trzech czy czterech minutach, które wydawały się ciągnąć w 
nieskończoność, usłyszał sygnał. Radiooficer dzwonił z korytarza w nadbudówce. Z 
centrali manewrowej maszynowni nie mógł dzwonić, gdyż właśnie tam był pożar i 
mechanicy uwijali się z gaśnicami. Powiedział tylko, że chyba płomienie zaraz 
zostaną ugaszone.
Rzeczywiście po kilku następnych minutach zadzwonił już z centrali manewrowej 
starszy mechanik. Ogień ugaszono, lecz pomieszczenie pełne było duszącego, 
gryzącego dymu z palącej się izolacji. Dopiero po wywietrzeniu można było ocenić 
uszkodzenia. Zużyto trzy gaśnice śniegowe.
Callum polecił trzeciemu oficerowi uzupełnić gaśnice na stanowiskach oraz na 
razie zatrzymać resztę załogi w pogotowiu.
Dopiero gdy dym całkowicie wyciągnięto z maszynowni i nie było ryzyka ponownego 
rozprzestrzenienia się ognia, zwolnił załogę, a sam zszedł na dół z aparatem 
fotograficznym. Straty nie były wielkie, ale jednak starszy mechanik i elektryk 
ocenili, że potrzeba im co najmniej jednej godziny na wymianę spalonego 
transformatora na tablicy rozdzielczej. Najważ-
18
niejsze było to, że nikt nie został poszkodowany, nie mówiąc o rozbitej w 
rozgardiaszu głowie jednego z filipińskich motorzystów. Nie było to jednak nic 
poważnego i drugi oficer po zdezynfekowaniu rany nakleił mu plaster i wysłał do 
łóżka.
Gdy mechanicy wreszcie zgłosili, że silnik jest gotowy do ruchu, była już późna 
noc. Cal-lum poczekał, aż statek nabierze szybkości i gdy uznał, że jest już 
całkowicie bezpiecznie, poszedł do siebie do kabiny.
Tej nocy długo nie mógł zasnąć. Uważał, że jak na początek Harmony dostarcza mu 
za dużo wrażeń. Zrobił w pamięci spis najważniejszych spraw na jutro. Właściwie 
wszystkie łączyły się z bezpieczeństwem. To znaczy było wiele innych codziennych 
rzeczy do załatwienia, lecz mogły one poczekać. Najpierw musiały być załatwione 
sprawy bezpieczeństwa.
Potem wrócił myślami do domu. Pomyślał o nie zrealizowanym wyjeździe na urlop 
oraz o tym, jak bardzo chciał tym razem pobyć na lądzie dłużej. Powoli zaczynał 
zdawać sobie sprawę, że jest po prostu przemęczony.
- One obie chyba miały rację. Zbyt łatwo się zgodziłem na ten wyjazd - pomyślał, 
wspominając słowa Mary oraz Ann.
Wspomnienie Ann, zawsze mu życzliwej, pomogło Callumowi odzyskać dobre 
samopoczucie i wkrótce spokojnie zasnął.
19
Rozdział drugi
Kapitan Callum obudził się o szóstej rano z niewyraźnym wrażeniem, że czegoś 
zapomniał. Oczywiście pamiętał o wczorajszym pożarze i o tym, że postanowił 
zaraz po śniadaniu zebrać oficerów i powiedzieć im na temat tego, czego od nich 
oczekuje, ze szczególnym uwzględnieniem spraw bezpieczeństwa. Nie pamiętał 
jednak dokładnie szczegółów, jakie powinien omówić.
Na wszelki wypadek wyjął z szuflady biurka notes i zanotował najważniejsze 
punkty, które chciał poruszyć. Ze zdziwieniem stwierdził, że nie może 
przypomnieć sobie niektórych z nich. Pomyślał, że to przemęczenie daje znać o 
sobie. Po tak krótkim pobycie w domu kumulowało się zmęczenie i stresy z 
poprzedniego statku. W dodatku świadomość długich ośmiu miesięcy przed nim nie 
poprawiała mu humoru. Postanowił j ednak być bardziej systematyczny niż do tej 
pory. W swej dotychczasowej pracy nie kierował się zazwyczaj sztywnymi, 
biurokratycznymi zasadami wpojonymi mu jeszcze w szkole. Starał się zawsze 
działać rozsądnie, tak jak podpowiadało mu własne sumienie. Jednocześnie duża 
praktyka zawodowa pozwalała na to, że nie musiał wszystkiego skrupulatnie 
przewidywać i planować. Decyzje podejmowane na bieżąco, bez niepotrzebnego 
deliberowania i kunktatorstwa zazwyczaj były najlepsze. Teraz jednak zaczynał 
dostrzegać, że o niektórych rzeczach zdarza mu się zapomnieć.
Sprawdził więc jeszcze na wszelki wypadek spis najważniejszych spraw do 
załatwienia i doszedł do wniosku, że chyba już ujął w nim wszystko. Poszedł na 
mostek. Chief Scorell znudzony stał na skrzydle, a marynarz wachtowy porządkował 
szafki ze sprzętem. Callum sprawdził pozycję i szybkość statku. Wszystko było w 
porządku. Statek znajdował się na właściwym kursie i utrzymywał przyzwoitą 
szybkość. Niemniej nie było najmniejszej szansy, żeby zdążyć na czas do Indii.
Postanowił wysłać telegram do właściciela ładunku, podając mu, że jednak zdąży. 
W przeciwnym razie mogło się zdarzyć, że załaduje on swój towar na inny statek. 
Tak doradził mu sprytny armator, wiedząc, że w ostatniej chwili załadowca nie 
będzie miał okazji znaleźć innego statku i chcąc nie chcąc da ładunek na 
Harmony, pomimo że ten nie zdąży na wyznaczony umową czarterową termin.
Pogoda była idealna. Wiał lekki wiaterek z północnego wschodu, który lekko 
popychał statek do przodu. Powietrze było rześkie i przejrzyste. Za dwie, trzy 
godziny powinien zacząć się niesamowity upał, ale na razie było w sam raz. Na 
niebie było zaledwie parę chmurek i nie zanosiło się na to, żeby miało ich 
przybyć. Wyglądało na to, że przed Callumem wreszcie był jeden spokojny dzień, 
który mógł poświęcić na stopniowe usuwanie zaległości w swoich papierach.
Zszedł na pokład główny. Na rufie spotkał motorzystę z obandażowaną głową, który 
szedł wyrzucić śmieci.
- Jak się czujesz, Manuelo? Jak głowa? - spytał. Znał już z imienia prawie 
wszystkich członków załogi.
- W porządku, sir. Nic mi nie jest. Zresztą do miłości głowa niepotrzebna, a to 
najważniejsze - odparł zapytany, uśmiechając się szeroko.
- To ty taki pies na dziewczyny jesteś? Nie wiedziałem.
- Oczywiście, sir. Po to tylko żyję.
- No, no. A co na to twoja żona?
- Jeszcze nie mam żony. Ale nawet jak bym miał, to nic by się nie zmieniło. Ja 
po prostu kocham piękne dziewczyny. To zresztą jedna z tych rzeczy, które udały 
się naszemu stwórcy najlepiej, gdy montował ten nasz świat.
- Tak? A jakie jeszcze inne rzeczy mu się udały?
20
- No na przykład kobiece piersi, sir. Wszyscy wiedzą, że nie ma nic 
piękniejszego na świecie. Albo te ich zgrabne tyłeczki. Coś wspaniałego.
- Ale to ciągle właśnie są dziewczyny.
- No właśnie, nie ma nic lepszego niż one. Każdy to wie, ale nie każdy potrafi o 
tym głośno powiedzieć.
- Ty chyba naprawdę lubisz dziewczyny, Manuelo.
- Każdy lubi, sir. Tylko nie każdy potrafi się do tego przyznać.
- Może i masz rację.
- Na pewno, sir.
Callum skończył rozmowę z sympatycznym Manuelo i poszedł do mesy na śniadanie. 
Starszy mechanik, którego tam spotkał, był po ciężkiej nocy niewyspany i zły, i 
z niechęcią przyjął wiadomość o spotkaniu. Niemniej obiecał przyjść zaraz po 
sprawdzeniu, czy w jego maszynowym królestwie wszystko jest w porządku.
Około ósmej trzydzieści w kabinie kapitana byli już wszyscy zaproszeni. Callum 
nie powiedział właściwie niczego nowego, ale przynajmniej wyraźnie zaznaczył, 
jak dużą wagę przywiązuje do spraw bezpieczeństwa na statku, które jego zdaniem 
nie jest zbyt wysokie.
Wszyscy przyznali mu rację, dorzucając jeszcze trochę własnych spostrzeżeń. 
Tylko Sco-rell stwierdził, że właściwie wszystko jest dobrze. Callum skwitował 
to krótkim:
- Mam na ten temat inne zdanie.
Nie chciał publicznie wyrzucać chiefowi, że to właśnie jego postawa najbardziej 
mu się nie podoba, tylko bezosobowo wymienił wszystkie te zastrzeżenia, które 
miał wobec niego.
Ponieważ trzeci oficer, który opiekował się sprzętem pożarowym, był na mostku, 
więc chief poszedł go zastąpić. Po chwili trzeci zjawił się w kabinie Calluma i 
jeszcze raz omówił stan swego działu. Okazało się, że po kradzieży w stoczni 
oraz zużyciu trzech gaśnic do ugaszenia pożaru, sprzęt jest już częściowo 
zdekompletowany. Callum zanotował to sobie jako temat do następnej rozmowy z 
armatorem. Pod sam koniec spotkania poruszono znowu temat zbiorników.
- Właśnie, sir - wtrącił się trzeci oficer. - Te zbiorniki są fatalne. To bardzo 
dziwne, że nie zostały od razu wyremontowane.
- Mamy jeszcze zgodę na trzy miesiące - wyjaśnił Callum. - Potem armator będzie 
musiał to zlecić, niezależnie od tego czy mu się to będzie podobało, czy nie. 
Prawdę mówiąc, była to pierwsza rzecz, o której dyskutowałem z Vangelisem.
- Niektóre elementy są skorodowane na wylot - powiedział trzeci.
- Widziałeś to?
- Tak, jeden ze zbiorników obchodziłem razem z chiefem i klasyfikatorem. 
Wyglądał strasznie.
- Gdyby tak było, to klasyfikator by tego nie puścił.
- Klasyfikator miał taki ostry młoteczek i jak tylko zobaczył gdzieś dziurę w 
ramie czy we wzdłużniku, to się odwracał w drugą stronę i pukał w zdrowe 
miejsce, pokazując w jakim to dobrym stanie jest zbiornik.
- Będę musiał sam obejrzeć te zbiorniki - stwierdził Callum i zakończył 
zebranie. Zdawał sobie sprawę, że trzeci oficer jest jeszcze młody i 
niedoświadczony i z powodu
niewiedzy mógł łatwo popaść w przesadę w swoich ocenach. Niemniej wolał sam 
sprawdzić zbiorniki przy najbliższej okazji. Scorella nie chciał już pytać, gdyż 
był przekonany, że ten po prostu powie, że zbiorniki są w stanie idealnym.
Przypomniał sobie kłopoty, jakie załoga miała z opuszczeniem szalupy i po 
obiedzie ogłosił ćwiczebny alarm. Co prawda nie chciał zatrzymywać statku i 
opuszczać szalupy na wodę, gdyż i tak był opóźniony, ale chciał przynajmniej 
wszystko przygotować do opuszczenia i lekko wychylić za burtę. Byłoby to w 
każdym razie jakieś ćwiczenie.
21
Pochwalił w duchu sam siebie za tę decyzję, gdyż marynarze poruszali się jak 
muchy w smole i szło im niewiele lepiej niż podczas inspekcji w stoczni. Trochę 
lepiej było podczas alarmu pożarowego, ale też wiele pozostawało do życzenia. 
Złożył to częściowo na karb zmęczenia po nocnych przygodach i postanowił robić 
ćwiczenia codziennie, aż załoga nabierze wprawy.
Potem zadzwonił do armatora z prośbą o dostarczenie nowych gaśnic w Singapurze 
oraz przypomniał o naprawie teleksu. Oczywiście armator zapewnił go, że wszystko 
będzie załatwione, więc trochę uspokojony zagłębił się w biurokrację.
Przez następne trzy dni nie działo się nic specjalnego. Statek pełną szybkością 
podążał w stronę Singapuru. Załoga robiła ostatnie poprawki po stoczni i powoli 
przechodziła do normalnych, rutynowych zajęć.
Callum również rozgryzł już wszystkie finansowe papiery i poobliczał zarobki 
marynarzy. W Singapurze oczekiwał pieniędzy od armatora i dlatego wolał wszystko 
przygotować zawczasu. Nie dawały mu spokoju zbiorniki balastowe i dlatego 
zdecydował, że sprawdzenie ich będzie pierwszą sprawą do załatwienia po wyjściu 
z Singapuru.
Gdy następnego dnia zakotwiczyli na redzie, natychmiast podpłynęła do nich barka 
z paliwem. Jednocześnie pojawiła się motorówka. Okazało się, że przypłynął nią 
agent oraz technik z Sim Electronics, który miał naprawić teleks satelitarny.
Agent miał dla Calluma zamówione pieniądze i teleks od armatora z prośbą o jak 
najszybsze pobranie paliwa oraz udanie się w dalszą podróż.
Nie wiedział nic o dostawie walkie-talkie ani o napełnieniu gaśnic. Ponieważ 
miał ze sobą telefon komórkowy, więc zadzwonił do swojego biura, lecz i tam nikt 
nic nie wiedział. Teoretycznie walkie-talkie mogły po prostu być zamówione u 
jakiegoś dostawcy, który w każdej chwili mógł pokazać się na statku. To samo 
dotyczyło gaśnic, ale na razie czas był tracony bezpowrotnie.
Callum wykorzystał to, że agent ma telefon, a ponieważ akurat otworzono 
londyńskie biuro, więc już po chwili rozmawiał z armatorem.
- Jeżeli chodzi o gaśnice, to niestety nie udało nam się znaleźć nikogo, kto by 
zdążył je napełnić podczas waszego krótkiego postoju. Ale już zleciliśmy to na 
Indie, tam postoicie trochę dłużej, więc wszystko się załatwi. Czy zgłosił się 
serwis do teleksu?
- Tak, już działają.
- To dobrze. Jak skończą, to wyślij do nas próbny teleks, żebyśmy wszystko 
wiedzieli.
- Dobrze, wyślę. Ale jeszcze mieliśmy dostać tu walkie-talkie.
- Dobrze, że wspomniałeś. Mamy już walkie-talkie dla ciebie, ale dostaniesz je w 
Indiach. Nie będziemy kupować nowych, gdyż sprzedaliśmy inny statek, też w 
Indiach, w Kandli, i zdejmujemy z niego wszystko, co tylko może się przydać. To 
zupełnie nowy sprzęt, dostali go dopiero wtedy, gdy konwencja weszła w życie, 
czyli niecały rok temu. Jak tylko będą zdjęte z tamtego statku, to od razu 
prześlemy do ciebie do Vishakhapatnam.
Brzmiało to logicznie, więc Callum postanowił nie awanturować się, tylko spytał, 
kiedy ten inny statek będzie sprzedany. Usłyszał, że termin odbioru upływa 
następnego dnia i uznał, że w takim razie walkie-talkie powinny bez trudu 
dotrzeć do niego.
Na sam przelot morski potrzebował pięciu i pół dnia. Do tego można było doliczyć 
kilka dni postoju w porcie.
Zakończył rozmowę i oddał telefon agentowi, który spakował swoje papiery i 
odpłynął motorówką na ląd.
W trakcie rozmowy zobaczył, że pod jego otwartymi drzwiami czai się motorzysta 
Manu-elo. Bandaże z jego głowy już znikły.
- Sir - nieśmiało odezwał się chłopak.
- No, o co chodzi Manuel o?
22
- Czy mógłbym pojechać tą motorówką na ląd? - spytał - Wrócę przed wypłynięciem 
w rejs.
- Pewnie dziewczyny ci w głowie. Co?
- Tak, sir. Chciałbym spotkać taką jedną znaj orną.
- Niestety, nawet gdybym chciał cię puścić to i tak nie ma odprawy granicznej. 
Nie da rady. Zresztą jest dużo roboty.
- Szkoda, sir. Przepraszam.
Manuelo wydawał się być niepocieszony.
Nadal trwało bunkrowanie statku paliwem, a technik z Sim Electronics grzebał 
zawzięcie w komputerze teleksu.
Callum postanowił zrobić alarm szalupowy z prawdziwego zdarzenia. Była to jedyna 
okazja opuścić szalupę na wodę. Podczas rejsu było to niemożliwe bez 
zatrzymywania statku, a jego opóźnienie i tak zwiększyło się już do całej doby.
Tym razem poszło o wiele lepiej, aniżeli podczas ćwiczeń w stoczni. Pomogła 
sucha zaprawa podczas rejsu, lecz nadal Callum miał wiele zastrzeżeń. Nie 
wszystko było przygotowane tak jak potrzeba. Marynarze zapominali o niektórych 
podstawowych rzeczach. Szalupa była już wychylona za burtę, gdy technik z 
serwisu powiedział Callumowi, że nie może naprawić teleksu bez zabrania go na 
warsztat.
- Ile czasu to ci zajmie? - zapytał Callum. -Ze dwa, trzy dni.
- Aleja wypływam za dwie, trzy godziny.
- Nie da rady - stwierdził technik. - Jaki jest twój następny port i kiedy tam 
będziesz? -zapytał.
- Vishakhapatnam za pięć, sześć dni.
- Dobrze, wyślę ci tam kurierem.
Callum zaklął cicho. Ale nie mógł zrobić niczego innego, jak tylko zgodzić się. 
Pozostawiając uszkodzony sprzęt na statku, nadal nie mógłby z niego korzystać. A 
tak, przynajmniej była realna szansa, że dostanie go w następnym porcie.
- Dobrze, wypisz pokwitowanie i pokaż dokładnie radiooficerowi jak go 
zamontować, żeby sobie poradził, jak już teleks wróci do nas.
- To jest najprostsze. Wystarczy po prostu podłączyć te kable.
Rzeczywiście nie było to nic bardziej skomplikowanego, aniżeli podłączanie 
komputera, czym Callum zajmował się na co dzień.
Wyszedł z radiostacji na skrzydło mostku, żeby dalej obserwować alarm szalupowy. 
Tymczasem technik przez radiotelefon UKF zawołał dla siebie motorówkę.
Załoga czekała przy szalupie, więc Callum polecił kontynuować alarm i opuścić 
szalupę na wodę. Zobaczył jak marynarze razem z trzecim oficerem wsiadają do 
szalupy. Polecił, żeby po opuszczeniu na wodę zwolnić szalupę z haków, a potem 
zaraz po odcumowaniu od burty ponownie zahaczyć i podnieść. Nie było czasu na 
próby żeglowania po redzie.
Obsada była już w łodzi, więc na znak kapitana bosman zwolnił hamulec i łódź pod 
własnym ciężarem ruszyła na dół. Gdy była już na wodzie, marynarze dosyć 
sprawnie odczepili haki. Nagle Callum ze zdumieniem zobaczył, że trzeci oficer 
zdejmuje z głowy kask ochronny i odkłada go na ławkę obok siebie.
- Nie rób tego - krzyknął Callum, ale trzeci nie słyszał go, gdyż warkot 
włączonego silnika zagłuszał wszystko.
- Cholera, teraz najbardziej potrzebne byłyby te przenośne walkie-talkie - 
powiedział do siebie kapitan i z niepokojem patrzył na dół.
Ciężkie bloki kołysały się miarowo na stalowych linach. Dwóch filipińskich 
stewardów z trudem próbowało podciągnąć je do góry na specjalnych linkach. W 
pewnym momencie
23
Callum z przerażeniem zobaczył, że szalupa rusza do przodu i kołyszący się 
ciężki stalowy blok uderza w odkrytą głowę trzeciego oficera, który zakrwawiony 
osuwa się na dno łodzi.
- Do szpitala - krzyknął Callum do drugiego oficera, a sam zbiegł na dolny 
pokład, skąd zaczął dawać znaki na szalupę.
Na szczęście trzeci mechanik przytomnie zrozumiał o co chodzi i skierował łódź w 
stronę opuszczonego tuż nad wodę trapu. Drugi oficer wyszedł już ze szpitalika z 
torbą pełną środków opatrunkowych. Tymczasem trzeci leżał na dnie szalupy, nie 
dając znaku życia. Całe włosy miał we krwi i był bardzo blady. Filipiński 
marynarz podniósł jego głowę i trzymał na swoich kolanach. Drugi oficer zbiegał 
już po trapie, do którego dobiła szalupa. Trzeci mechanik wyłączył silnik i 
zapanowała kojąca cisza. Koło Calluma pojawił się technik z opakowanym w karton 
komputerem i nadajnikiem teleksu.
- Zaraz powinna być tu moja motorówka. Jeżeli to coś poważnego, to mogę go 
zabrać ze sobą na ląd do lekarza.
- Chyba trzeba będzie tak zrobić - powiedział Callum i zwrócił się do Scorella:
- Przygotujcie mu jakieś rzeczy na wypadek, gdyby musiał zostać w szpitalu. 
Przybory toaletowe i jakieś ubranie na zmianę. A ty chodź ze mną. Dam ci jego 
paszport - powiedział do radiooficera.
Wrócił na mostek i połączył się przez UKF z agentem, który dotarł już do biura. 
Powiadomił go o wypadku i poprosił o ambulans.
- Dobrze, będę czekał na motorówkę na nabrzeżu i sam go zawiozę do szpitala. Na 
motorówce jest telefon, więc będę z nimi w kontakcie. W razie czego, wezwę na 
nabrzeże ambulans. Nic się nie martw.
Callum zszedł z mostku do kabiny i dał radiooficerowi paszport trzeciego, a po 
chwili namysłu podał mu jeszcze paszport drugiego oficera.
- Powiedz drugiemu, żeby z nim pojechał. Jeżeliby się okazało, że trzeci musi 
zostać w szpitalu, to niech drugi wraca na statek. Jeżeli zaś tylko go opatrzą, 
to niech się nim opiekuje również w drodze powrotnej.
Połączył się jeszcze raz z agentem i przekazał mu swoje ustalenia oraz podał mu 
numer telefonu do lokalnego przedstawiciela klubu ubezpieczeniowego armatora.
Zszedł na dół do trapu. Drugi oficer zakończył bandażowanie rozbitej głowy 
trzeciego, który odzyskał już przytomność, ale skarżył się na mdłości i silny 
ból. Po chwili zaś zwymiotował.
- Panie kapitanie. Chyba musi pójść do szpitala. To paskudnie wygląda - 
powiedział drugi-
- Tak. Tak już postanowiłem. Niezależnie jak byśmy to sami oceniali, musi go 
zbadać lekarz. Wszystko jest już załatwione. Na nabrzeżu będzie czekał agent 
albo nawet i ambulans. Jeżeli uznasz, że musi być ambulans, to od razu tak mów. 
Tam na motorówce będzie telefon.
Wręczył drugiemu wizytówkę agenta z numerami jego telefonów.
- Jeżeli by musiał zostać w szpitalu, to zaraz wracaj na statek. Jeżeli zaś 
tylko go opatrzą i odeślą do nas, to opiekuj się nim także w drodze powrotnej. 
Będziemy czekać na was.
- Już kończą bunkrowanie. Jeśli się nie pospieszą, to będziemy czekać tylko na 
nich, a i tak jesteśmy spóźnieni - powiedział nagle chief Casey Scorell.
- No więc będziemy czekać, panie chief. Tak długo jak tylko będzie potrzeba - 
zimno stwierdził Callum.
Scorell nic nie odpowiedział. Tymczasem podpłynęła już motorówka, którą wezwał 
technik i marynarze z trudem przenieśli do niej trzeciego oficera. Po chwili 
zaś, już z drugim i trzecim oraz technikiem z serwisu na pokładzie, ruszyła w 
stronę portu.
Callum zarządził podniesienie szalupy na miejsce. Tym razem obyło się bez 
kłopotów. Marynarze poruszali się ostrożnie, widocznie wypadek zrobił na nich 
duże wrażenie. Nadal jednak widać było, że mają bardzo małą wprawę. Zanim 
szalupa została zamocowana na
24
swoim miejscu, nadszedł czas kolacji. Starszy mechanik powiedział, że za około 
pół godziny zakończy branie paliwa i będzie gotowy do drogi.
- Gdybyśmy nie robili alarmu, to nikomu by się nic nie stało i nie musielibyśmy 
na nic czekać, tylko mogli zaraz ruszać - powiedział nieprzyjemnym tonem 
Scorell.
- Wypadek nie zdarzył się dlatego, że robiliśmy alarm, tylko dlatego, że jest 
bardzo słaba sprawność załogi. Gdybyśmy nie robili alarmów, to nigdy byśmy jej 
nie poprawili. Gdybyś lepiej słuchał, to byś pamiętał, że o zakładaniu kasków 
mówiłem na spotkaniu u mnie w kabinie. A gdybyś nie ukrywał przede mną, że nie 
mamy walkie-talkie, to może bym je jednak jakoś wydusił od armatora przed rejsem 
i pewnie by się zdążyło coś przekazać trzeciemu.
Chief Scorell zrobił obrażoną minę, ale nic nie powiedział, tylko po chwili 
wyszedł.
- Dobrze mu powiedziałeś - stwierdził starszy mechanik. - Ten twój niewydarzony 
chief, to jakiś wyjątkowo zgorzkniały człowiek.
- Może ma jakieś kłopoty.
- Pewnie z głową.
Tymczasem chief, który doszedł już na mostek, spotkał tam radiooficera 
nasłuchującego UKF, czy nie ma wiadomości o trzecim oficerze.
- Ten cały Callum jest wręcz upierdliwy z tym swoim bezpieczeństwem. Nic nie 
mogę zrobić, bo on cały czas mi hamuje robotę przez te swoje ćwiczenia - sarknął 
niecierpliwie.
- Ale to chyba dobrze, że dba o nas - odpowiedział radiooficer.
- Statek nie po to pływa, żeby był bezpieczny, tylko po to, żeby zarabiał 
pieniądze. Przez te j ego alarmy mamy już j edną rozwaloną głowę.
Radiooficer nic nie odpowiedział, tylko wyszedł z mostku, na którym z kolei 
pojawił się Callum. Wywołał agenta, który poinformował go, że trzeci jest 
właśnie w trakcie badań. Za kilkanaście minut lekarz powinien zdecydować, co 
dalej.
Rzeczywiście po około dwudziestu minutach agent sam wywołał Harmony. Lekarz 
zdecydował się zatrzymać trzeciego w szpitalu.
- Co prawda nie widzą tam nic specjalnego, a ranę już zaszyli, ale chcą go kilka 
dni poobserwować. Jak się lepiej poczuje, to kupię mu bilet i wyślę do ciebie do 
Indii. Nie martw się, będzie miał tu dobrą opiekę.
Callum nie bardzo się ucieszył tą wiadomością. Nie chodziło mu o to, że 
zabraknie jednego członka załogi, lecz o to, że jest on na tyle chory, że musi 
zostać w szpitalu. Jedyne, co go pocieszało to fakt, że jest on pod dobrą 
opieką.
Po godzinie, gdy zakończono pobieranie paliwa oraz wrócił na statek drugi 
oficer, kazał podnosić kotwicę.
Tymczasem zrobił się już późny wieczór. Powoli wypłynęli z Cieśniny 
Singapurskiej i ruszyli na północny zachód w stronę wyjścia z Cieśniny Malacca. 
Radiooficer przyniósł kolejne ostrzeżenie o napadach pirackich w cieśninie. 
Powoli stawało się to prawdziwą plagą. Napa-dane były nawet największe i 
najszybsze statki z licznymi załogami. Na wszelki wypadek Callum wystawił 
wzmocnione wachty oraz kazał tak dobrze oświetlić statek, jak tylko było to 
możliwe bez przeszkadzania w obserwacji. Dodatkowo zamknięto wszystkie magazynki 
na pokładzie oraz wszystkie wejścia do nadbudówki. To zapewniało przynajmniej, 
że ewentualni bandyci nie mogliby dostać się niepostrzeżenie.
Sam postanowił do rana być na mostku. I tak nie mógłby zasnąć. Był zbyt 
zdenerwowany wypadkiem. Zajęty nawigacją, mógł oderwać się od ponurych myśli.
Wypłynęli wreszcie na szersze wody i mógł śmiało powierzyć statek drugiemu 
oficerowi, lecz postanowił jeszcze doczekać brzasku. Napady często zdarzały się 
zazwyczaj tuż przed świtem, gdy załoga była już rozluźniona, a jednocześnie 
zmęczona.
Rzeczywiście w pewnym momencie wzdłuż prawej burty przesunęła się szybka łódź 
motorowa. Callum polecił oświetlić ją reflektorem. Łódź przyspieszyła i zniknęła 
w ciemnościach
25
przed dziobem. Po kilku minutach pojawiła się ponownie z lewej burty. Tym razem 
nie płynęła, tylko oczekiwała cicho, aż statek ją minie.
Na szczęście dostrzegł ją marynarz i Callum kazał przenieść reflektor na drugą 
burtę i znów ją oświetlić. Tym razem łódź nie ruszyła, tylko pozostała z tyłu. 
Więcej się nie pojawiła. Piraci, jeżeli to byli oni, uznali że statek, na którym 
załoga czuwa, jest zbyt kłopotliwym łupem i zrezygnowali.
Wkrótce potem rozjaśniło się i Callum poszedł się położyć na dwie godziny. Od 
ósmej miał objąć wachtę w zastępstwie wy okrętowanego trzeciego oficera. Wykąpał 
się i położył w świeżej, chłodnej pościeli. Mimo że był solidnie zmęczony, nie 
mógł zasnąć. Cały czas miał przed oczami zakrwawioną, rozbitą głowę trzeciego 
oficera.
Dręczyło go poczucie winy. Chociaż obiektywnie nie mógł sobie nic zarzucić, to 
jednak, jak zwykle w takich wypadkach, zadawał sobie pytanie, czy zrobił 
wszystko, co tylko było możliwe, żeby nie dopuścić do wypadku. Cały czas 
dźwięczały mu w uszach słowa Scorella:
- Gdybyśmy się nie bawili w ćwiczenia, nie byłoby wypadku.
- Tak, ale ćwiczenia właśnie po to się robi na spokojnie, żeby ludzie nabrali 
wprawy i w razie prawdziwego alarmu poszło sprawnie i bez wypadku - tłumaczył 
sobie.
Wydawało się, że miał rację. Ale przypominał sobie, że przecież nie powiedział 
dosłownie trzeciemu, żeby podczas całego alarmu nie zdejmował kasku z głowy. 
Gdyby to zrobił, to trzeci na pewno by go posłuchał, niezależnie od tego jak 
niewygodnie mu było. Tyle, że niemożliwe jest przecież mówienie każdemu z 
osobna, że ma nie zdejmować kasku, jak również omawianie każdej drobnej, 
rutynowo wykonywanej czynności. Przed pierwszym alarmem zarządził, czy też 
przypomniał, bo było to oczywiste, że wszyscy mają być w kaskach, a Sco-rellowi 
kazał dopilnować, żeby wszyscy takie kaski mieli w swoich kabinach. To było 
zrozumiałe, że raz wydane zarządzenie miało obowiązywać podczas każdego alarmu.
- Absurdem byłoby powtarzanie tego samego każdemu z osobna po tylekroć razy. 
Wtedy zabrakłoby czasu na nauczenie ich czegoś innego. Na pewno natomiast mogłem 
go spytać, czy już kiedykolwiek dowodził osobiście szalupą. To młody chłopak i 
może w szalupie siedział pierwszy raz - pomyślał.
- Tak, tylko że ja też sobie nie przypominam, żeby ktokolwiek mnie pytał czy 
cokolwiek, co należy do moich obowiązków, robiłem już kiedyś, czy nie. Normalnie 
uważa się, że każdy zna swoją działkę i nie ma co zadawać mu zbyt dużo pytań - 
kontynuował rozmyślania.
- Ale gdybyś go zapytał, albo przypomniał o kasku, to nie doszłoby do tego 
wypadku. Więc zawsze warto zapytać, czy powtórzyć wszystko tyle razy, ile 
potrzeba, żeby tylko nie dopuścić do nieszczęścia - wracały znów wyrzuty 
sumienia.
Ponieważ nie mógł właściwie w tej chwili nic już zmienić, postanowił starać się 
nie myśleć o tym. Próbował myśleć o domu, o Mary i o dzieciach. Potem o swej 
przyjaciółce Ann, lecz wspomnienie wypadku było zbyt świeże i myśli same biegły 
do szpitala w Singapurze. W rezultacie nie zasnął wcale. Niewyspany i zmęczony 
zjadł śniadanie i poszedł na mostek objąć wachtę.
Zapowiadał się kolejny upalny dzień. Odesłał Scorella na pokład, przypominając o 
koniecznej ostrożności. Nie wiedział, czy mu się zdawało, czy Scorell spojrzał 
na niego z politowaniem. Kazał mu jeszcze, żeby przed Indiami schowano cały 
przenośny sprzęt. Nie chciał, żeby coś zginęło podczas postoju w porcie. 
Kradzieże nadal były tam plagą.
Oceaniczna wachta była tym razem bardzo spokojna i Callum z zadowoleniem 
obserwował zajętych swą robotą marynarzy. Postoczniowy bałagan zniknął już 
całkowicie i bosman rozpoczął rutynową konserwację pokładów.
Po obiedzie położył się, postanawiając odespać męczącą noc. Tym razem zasnął już 
bez trudu. Po prostu oczy same mu się zamykały.
Gdy się obudził, dochodziła piąta po południu. Ubrał się i poszedł na mostek. Ze 
zdziwieniem stwierdził, że na mostku nie ma nikogo.
26
Podniósł do oczu lornetkę i omiótł wzrokiem horyzont. W pierwszej chwili nie 
zauważył niczego, ale gdy przyjrzał się uważniej, zobaczył jakiś mały stateczek 
na samym kursie. Automatyczny sternik sterował prosto na niego.
Scorella nadal nie było. Callum zmarszczył brwi. Zaczynało mu się to nie 
podobać. Zajrzał do znajdującej się na mostku toalety, lecz była ona pusta.
Był już na mostku ponad trzy minuty. Wreszcie po kolejnych trzech minutach 
powolnym, spacerowym krokiem do sterówki wszedł chief. W ręku trzymał jakieś 
gazety.
- Gdzie byłeś? - spytał z wyrzutem Callum.
- Na minutkę tylko. Musiałem przynieść dokumenty.
- Na jaką znów minutę? I co za dokumenty? - spytał Callum, pokazując na plik 
gazet.
- No, może chwilę dłużej. A to? To przez pomyłkę. Te gazety właściwie miałem 
zanieść do mesy. Może ktoś zechciałby je przejrzeć. Ja już przeczytałem - 
odpowiedział chief. -Zresztą tu wszystko jest w porządku. Nic się nie dzieje - 
dorzucił lekceważąco.
- Jesteś tego pewien?
- Oczywiście - Scorell rzucił okiem przed dziób, lecz nie zauważył małego 
stateczku kryjącego się pośród fal.
- No dobrze. Od teraz umawiamy się, że nigdy nie będziesz schodził z mostku 
nawet na chwilę. Rozumiesz? Nawet na chwilę.
Tak jak to jest na każdym statku. Tutaj też ma być wszystko normalnie, a nie 
jakieś dziwne obyczaje.
- Yes, sir. Jak sobie życzysz, captain. Ale przez to wzmocnione bezpieczeństwo 
stoję z robotą.
Callum nic nie odpowiedział, tylko zmienił lekko kurs, żeby nie rozjechać 
malucha znajdującego się na kursie.
Scorell zobaczył to i widocznie lekko się zaniepokoił, gdyż podniósł do oczu 
lornetkę. Dopiero wtedy dostrzegł kryjącego się w falach rybaka.
- I tak bym go zauważył na czas - powiedział.
- Mam nadzieję - odpowiedział Callum. - I jeszcze jedno, chief. Pamiętaj, że 
dodatkowo pomalowane kilkanaście metrów kwadratowych pokładu nie jest tak ważne, 
jak to, żeby nikomu nic się nie stało. Mówiliśmy już o tym.
- Chciałem dobrze - wyjaśnił Scorell.
- No myślę, że nie robisz tego wszystkiego specjalnie, żeby mnie zdenerwować. 
Zresztą nie musisz być przekonany do tego, co mówię. Chociaż nie ukrywam, że 
wolałbym, żeby tak było. Wystarczy, że będziesz robił to, co ci mówię. Po pewnym 
czasie sam się przekonasz, że miałem rację.
- Tak jest, sir.
Callum wyszedł z mostku, lecz nadal nie wiedział, czy przekonał Scorella. Uznał 
jednak, że wyraźny błąd popełniony przez niego, powinien dać mu coś do myślenia.
Po kolacji Callum zdecydował się zrobić przegląd statku. Na zewnątrz było już 
pusto, gdyż marynarze skończyli wcześniej pracę. Powoli obszedł wszystkie 
pokłady, zatrzymując się dłużej na dziobie. Ocenił, że zewnętrzny stan statku 
jak na jego podeszły wiek nie jest najgorszy. Przypomniał sobie, że miał jeszcze 
coś osobiście obejrzeć, lecz nie mógł skojarzyć, co to miało być. Znowu poczuł 
się lekko zaniepokojony. Wyraźnie łapał sam siebie na kłopotach z pamięcią. 
Postanowił nie rozstawać się z notesem i zapisywać dosłownie wszystko.
Tymczasem słońce zniżyło się już nad sam horyzont. Zapowiadał się piękny widok, 
jakie zresztą zdarzały się na Oceanie Indyjskim bardzo często. Tuż nad 
horyzontem widoczne były chmury. Powyżej niebo było zupełnie czyste. Oświetlone 
zachodzącym słońcem obłoki zaczynały nabierać kolorów. Po kilku minutach, gdy 
słońce znikło za nimi, widok stał się jeszcze piękniejszy. W lewo od 
zachodzącego słońca rozbudowała się dosyć duża chmura kłębia-sta. Jej oświetlone 
od tyłu brzegi wydawały się promieniować złotą poświatą. Jednocześnie
27
ponad nią utworzyły się złociste, promieniste smugi. Słońce obniżało się dalej i 
przeświecało już tylko spoza horyzontu. Teraz kolorystyka zmieniła się całkiem. 
Najbliższe słońca chmury przybrały barwę czerwonawą, stopniowo przechodząc w 
zieleń, gdzieniegdzie niebieskawą, żółtą i pomarańczową. W niektórych miejscach 
kolory mieszały się ze sobą, tworząc niesamowity widok. To chmury znajdujące się 
w jednej linii, lecz w różnej odległości od obserwującego je Calluma, 
przybierały tak różne barwy, a ich kształty tworzyły niezrównane widowisko. 
Niektóre kłębiaste i pokręcone, tuż obok nich delikatne przejrzyste cirrusy. 
Dalej zaś drobne niebieskawe obłoczki, a przy nich makrelowate, pofałdowane 
altocumulusy. Wraz z obniżaniem się słońca głębiej za horyzont, zmieniała się 
kolorystyka, kierunek i kształt promieni. Czyste niebo ponad chmurami przyjęto 
teraz barwę zielonkawą, przechodząc dalej w ztocistopomarańczową po to, żeby po 
przeciwnej wschodniej stronie przybrać już atramentowy granat. Jeszcze przez 
dwadzieścia minut trwał ten wspaniały spektakl. Potem powoli wszystko znikło i 
zapadły ciemności. Callum wrócił do nadbudówki. Zbliżała się dwudziesta i musiał 
objąć wachtę na mostku.
Przechodząc korytarzem, spojrzał na wywieszone za szkłem plany zbiorników 
statku. Wtedy przypomniał sobie, że miał zamiar sam obejrzeć uszkodzone 
zbiorniki balastowe.
- To jest właśnie to, czego nie mogłem sobie przypomnieć tam na dziobie - 
pomyślał, postanawiając zapisać to zaraz po wejściu do kabiny.
Będąc już w kabinie, zobaczył, że ma nie zasłonięte okna, więc podszedł do nich 
i opuścił na dół rolety. Potem zadzwonił Scorell przypominając, że jest za 
piętnaście ósma, więc tylko otworzył sobie butelkę wody mineralnej i po chwili 
udał się na mostek. W rezultacie znowu zapomniał zrobić notatkę o przeglądzie 
zbiorników.
Następnego dnia wyszukał w szufladzie mały notes, w którym zapisał najpilniejsze 
sprawy do załatwienia. Cały czas miał uczucie, że jest jeszcze coś ważnego, ale 
nie mógł sobie przypomnieć. Tymczasem pogoda zaczęta się psuć. Wiat silny 
północny wiatr i statkiem zaczęła rzucać nieprzyjemna, świeża fala. Dopiero na 
wieczornej wachcie Callum wreszcie przypomniał sobie o przeglądzie zbiorników. 
Wyciągnął z kieszeni notes, z którym już się nie rozstawał i zapisał dwa słowa: 
przegląd balastów. Podkreślił je dwa razy i schował notes do kieszeni.
Postanowił następnego dnia opróżnić dwa zbiorniki, a następnie zlecić bosmanowi 
otwarcie włazów.
Niestety, podczas nocy rozhulał się taki sztorm, że nie było mowy o opróżnieniu 
zbiorników. Po prostu odbalastowany statek byłby jeszcze bardziej podatny na 
kaprysy rozszalałego oceanu. W dodatku musiał zwolnić, żeby nie dopuścić do 
zbytnich przeciążeń kadłuba. W rezultacie przez cały przelot z Singapuru do 
Indii, nie miał szansy wybrać się do żadnego ze zbiorników. Podczas przelotu 
codziennie wysyłał telegramy do załadowcy, stopniowo przesuwając czas przyjścia 
do portu, tak żeby w końcu zgadzał się on z tym rzeczywistym.
Tak jak przypuszczał, ładunek nie przepadł, pomimo że w sumie zgłosił się na 
redę o dwa dni później niż przewidywała umowa.
Podczas sztormu humor nie dopisywał mu wcale. Zły był na siebie, że zapomniał 
zrobić przegląd zbiorników wtedy, gdy jeszcze pogoda na to pozwalała.
Kłopoty z pamięcią powtarzały się. Normalne codzienne zajęcia i czynności 
wykonywał niejako automatycznie. Pozwalała na to długa praktyka i doświadczenie. 
Lecz często łapał się na tym, że nie był pewien czy już zrobił to, co powinien, 
więc na wszelki wypadek robił to jeszcze raz. W wyniku tego powtarzał wiele 
czynności wielokrotnie. Ostatecznie wolał to, niż zapomnieć o czymś ważnym. 
Notes szybko zapełniał się sprawami do załatwienia, które systematycznie 
wykreślał, umieszczając na ich miejsce inne.
Ponieważ wytrenowany przez wiele lat mózg podpowiadał mu bezwiednie, co ma 
robić, a jednocześnie zaczął notować prawie wszystkie ważniejsze rzeczy, więc 
nikt z załogi nie orientował się w jego kłopotach. Na zewnątrz funkcjonował 
normalnie. Nikt nie wiedział, ile
28
go to kosztuje wysiłku. Opracował sobie normalny plan dnia. Oczywiście zanotował 
go w notesie i zaglądał tam dosyć często. Z satysfakcją zauważył, że dużo 
rzeczy, o które obawiał się, że może o nich zapomnieć, wykonuje automatycznie. 
Zaglądanie do notesu często było tylko rutyną. Niemniej od czasu do czasu 
trafiało się, że gdyby nie to, że spojrzał na zapis, to przegapiłby jakiś temat. 
Po dwóch dniach postanowił udoskonalić swój system przypominania. Po prostu 
ułożył odpowiedni program w komputerze. Wprowadził tam wszystkie terminy, w tym 
daty upływu ważności poszczególnych dokumentów i urządzeń, jak również różnych 
drobnych okresowych czynności, nawet takie drobiazgi jak konieczność wysyłania 
telegramów do armatora oraz załadowcy. W połączeniu z planem dnia zdawało to 
znakomicie egzamin i nawet nie najgorzej sobie radził. Przypomniał sobie, że 
właśnie po to, żeby nie zapominać o podstawowych rzeczach, jego rodacy już dawno 
wymyślili tak zwane check-listy. List takich opracowano dziesiątki różnych 
rodzajów. Normalnie Callum nie korzystał z nich zbyt wiele, gdyż sam pamiętał 
wszystko, co było mu potrzebne. Teraz docenił je i zaglądał do nich częściej. 
Jego programy komputerowe były właśnie takimi check-listami. Tyle, że 
dopasowanymi pod jego indywidualne potrzeby. W sumie zdawało to dobrze egzamin, 
pod warunkiem, że wszystkie nowe sprawy do zapamiętania i załatwienia 
wprowadzało się na bieżąco.
Zajęty sprawami statkowymi oraz swoim komputerowym hobby Callum poczuł się 
lepiej i mniej doskwierało mu rozstanie z rodziną. Pomimo to zdecydował, że 
wróci do domu wcześniej, wykonując nie więcej niż połowę kontraktu. Chociaż 
postanowił, że wbrew swoim kłopotom zrobi wszystko, żeby funkcjonować normalnie, 
to bał się, że przeliczy się z siłami. Jego kłopoty z pamięcią oraz ogarniająca 
go melancholia i nostalgia były wyraźnie efektem przemęczenia i braku urlopów. 
Zdecydował poprosić o urlop po najwyżej trzech, czterech miesiącach na statku, 
po to, żeby potem odpocząć przez co najmniej pół roku. To powinno pozwolić mu na 
regenerację sił.
Skądinąd postanowił tak się zmobilizować, żeby jego prywatne kłopoty nie miały 
wpływu na jakość pracy. Nie mógł dopuścić do siebie myśli o zaniedbaniu spraw 
statkowych i prostym zaliczeniu kontraktu, bez osobistego zaangażowania się w 
swoją pracę.
Gdy po kilku dniach przypłynął na redę Vishakhapatnam, okazało się, że jego 
ładunek czeka na niego i zaraz po zacumowaniu do pirsu rudowego rozpocznie się 
załadunek. Wiał dosyć silny wiatr, więc Callum nie zgodził się na sugestię 
Scorella, żeby wypompować zbiorniki balastowe za burtę. Obawiał się, że wysoko 
wynurzony lekki statek nie dałby się łatwo manewrować. Zamówił dwa holowniki, 
które miały wprowadzić statek w wąski basen, w którym mieli zacumować. Podmuchy 
wiatru nasiliły się jeszcze bardziej. Statek był już skierowany dziobem w 
wejście do basenu. Wiatr spychał go w lewo, więc oba holowniki odciągały go w 
prawo tak, żeby nie zniosło go na przeciwległą stronę basenu. W pewnym momencie 
przy silniejszym podmuchu wiatru pękł hol rufowy. Silny wiatr natychmiast 
sprawił, że rufa zaczęła dryfować w lewo. Jednocześnie dziobowy holownik nadal 
ciągnął w prawo. Spowodowało to, że statek gwałtownie obrócił się w prawo i jego 
dziób skierowany był już nie na wejście do basenu, lecz na sąsiednie nabrzeże, 
do którego odległość wynosiła zaledwie trzydzieści metrów i ciągle malała. 
Callum błyskawicznie przestawił rączkę telegrafu maszynowego na całą wstecz. Po 
chwili potężne wibracje kadłuba dały znać, że silnik zastartował. Lecz inercja 
nadal nadawała statkowi ruch do przodu. Do betonowego nabrzeża było już tylko 
dwadzieścia metrów.
- JAzucić obie kotwice! - krzyknął do głośnika Callum.
Na szczęście Scorell zrozumiał go dobrze, a bosman, nie czekając już na 
powtórzenie komendy przez chiefa, odkręcił hamulce obu kotwic, po chwili je 
przytrzymując. Tymczasem potężne obroty śruby wyhamowały nieco ruch statku, 
trochę pomogły też rzucone kotwice i statek oparł się o betonowe nabrzeże. 
Callum zastopował maszynę i polecił wybrać kotwice. Tymczasem holownik dziobowy 
zbliżył się do statku i zamiast ciągnąć, przepchnął dziób
29
lekko w lewo. Wiatr trochę osłabł i po chwili dziób znowu był naprzeciwko 
wejścia do basenu. Holownik na rufie zamocował nowy hol i przytrzymywał rufę w 
odpowiednim kierunku. Dalsze cumowanie odbyło się bez specjalnych kłopotów. 
Callum kazał Scorellowi wypompować balasty, a sam poszedł na brzeg obejrzeć 
uderzone nabrzeże. Na szczęście nie było żadnych uszkodzeń.
Pogratulował sam sobie, że nie zgodził się na zbyt wczesne wypompowanie 
balastów. Gdyby na to przystał, statek z wynurzoną na powierzchnię śrubą nie 
miałby szansy wyhamować i skończyłoby się poważniejszym uszkodzeniem. A tak nic 
się nie stało, również kadłub statku nie został wgnieciony.
Callum wrócił na statek. Scorell tymczasem otworzył zawory spustowe górnych 
zbiorników, tak zwanych top-side tanków, z których woda balastowa wypływała pod 
własnym ciężarem. Ta operacja była stosunkowo łatwa i szybka. Więcej kłopotów i 
czasu zajmowało opróżnienie zbiorników dennych za pomocą pomp balastowych. 
Pierwsze zbiorniki były już w trakcie opróżniania i Callum liczył na to, że może 
uda się je obejrzeć, zanim rozpocznie się załadunek.
Zgodnie z informacją agenta miał się on zacząć za dwie godziny i potrwać dwa 
dni. Trochę zdziwiło to kapitana, który spodziewał się, że postoją w porcie 
dłużej. Na razie jednak musiał obejrzeć zbiorniki. Potem chciał pójść zadzwonić 
do Londynu. Teraz była tam jeszcze noc.
Po godzinie kazał bosmanowi odkręcić włazy do zbiorników. Poziom wody obniżył 
się już na tyle, że można było co nieco zobaczyć. Przy burtach zbiorniki były 
podwyższone w postaci skosów i właśnie tam poziom wody szybko się obniżał. To, 
co zobaczył, przeraziło go. Usztywnienia wzdłużne i ramy zbiorników były 
kompletnie skorodowane. W wielu miejscach były dziury na wylot.
- Nie zamykaj tych włazów, dopóki zbiorniki nie będę zupełnie puste - powiedział 
do Scorella. -Muszę je dokładnie obejrzeć.
- Ale za pół godziny zaczynają załadunek - zaprotestował chief
- Nie wiem, czy całkiem nie wstrzymam załadunku - odpowiedział kapitan. - Jak 
przyjdą, to nie otwieraj ładowni, żeby nie mogli na razie sypać. Przetrzymaj ich 
trochę. Zobaczymy, co będzie dalej.
Wyszedł z ładowni i poprosił agenta, żeby zawiózł go do telefonu. Okazało się, 
że jest to dłuższa wyprawa, gdyż musieli pojechać do hotelu oddalonego dosyć 
daleko od portu. Callum wyciągnął numer domowego telefonu dyrektora Fortune 
Shipping i po chwili połączył się z nim. Dyrektor, chociaż zaspany, nie robił 
wrażenia zaskoczonego rewelacjami Calluma o tragicznym stanie zbiorników.
- Wiem, że zbiorniki są w złym stanie, ale nie aż w tak złym, żeby wyrywać sobie 
włosy z głowy - powiedział. - Które z nich obejrzałeś?
- Te pod trzecią ładownią, czyli denne numer trzy, lewy i prawy.
- No tak. Trafiłeś na najgorszy zbiornik. Reszta jest w lepszym stanie. Nie 
przejmuj się tym i ładuj śmiało. Masz zresztą papiery ważne na trzy miesiące. 
Powodzenia - dyrektor chciał zakończyć rozmowę, lecz Callum nie chciał tak łatwo 
ustąpić.
- Papiery nie wzmocnią naszego kadłuba - powiedział. Ten statek jest tak 
skorodowany, że może się w każdej chwili przełamać. Zwłaszcza pod takim ciężkim 
ładunkiem jak ruda.
- Nie przesadzaj. Zrobisz ten rejs z rudą, a potem wymienimy ci skorodowane 
elementy i zapomnisz o kłopotach.
- Ale ten statek nie może w takim stanie wyjść w morze. To zbyt wielkie ryzyko.
- Może i wyjdzie. Zapewniam cię - zimno stwierdził dyrektor i odłożył słuchawkę. 
Calluma omal szlag nie trafił. Próbował racjonalnie wytłumaczyć sobie dziwną 
postawę
dyrektora i nie mógł znaleźć innego wytłumaczenia niż względy ekonomiczne. 
Prawdopodobnie był to jakiś dobrze płatny ładunek rządowy i dlatego należało go 
przewieźć za wszelką
30
cenę. Bezpieczeństwo statku odsuwało się na dalszy plan. Być może po to, żeby 
złapać intratny towar, armator musiał ponieść pewne koszty. Callum wiedział, że 
staną na głowie, żeby wypchnąć statek w morze i pobrać fracht. Co dalej będzie 
się działo prawdopodobnie armatora nie interesowało. Postanowił wrócić na statek 
i dokładnie sprawdzić zbiornik. Powinien być już do tego czasu pusty. Istniała 
nadzieja, że może w dolnej części której jeszcze nie miał szansy obejrzeć, stan 
blach jest nieco lepszy. Przypomniał sobie o swoim trzecim oficerze, więc 
wykręcił numer do agenta w Singapurze.
- On nie przyleci do ciebie. Jest już zdrowy, ale wraca do domu - wyjaśnił 
agent.
- Jak to do domu? - spytał Callum. - Przecież dopiero rozpoczął kontrakt.
- Nie chce wracać. Zresztą niech sam ci powie. Akurat jest w naszym biurze. Po 
chwili Callum usłyszał głos trzeciego.
- No, jak się czujesz i kiedy przyjeżdżasz? - spytał go.
- Dziękuję, czuję się już dobrze. To było tylko lekkie wstrząśnienie mózgu. Ale 
ja już nie wracam na ten statek. Pojadę na jakiś inny, jak tylko trochę 
odpocznę.
- No, ale skoro dobrze się czujesz, to dlaczego nie wrócisz do nas?
- Nie myśl o mnie źle, captain. To naprawdę nie jest nic przeciwko tobie, ale ja 
się trochę boję pływać na tym statku. Najpierw ten pożar, potem ten mój wypadek. 
Nie chcę czekać, aż stanie się coś poważniejszego. Nie na darmo się mówi: do 
trzech razy sztuka. Za trzecim razem może się nie udać.
- Nie bądź przesądny. Poza tym sam chyba widzisz, że zależy mi na 
bezpieczeństwie. Przecież to, czy coś się nie stanie, zależy głównie od nas, a 
nie od jakiegoś pecha.
- Tak, captain. Ja wiem, że ty wyjątkowo dbasz o bezpieczeństwo i dziękuję ci za 
to, ale nie w tym rzecz. Pamiętasz, jak ci mówiłem, w jakim fatalnym stanie są 
zbiorniki?
- Pamiętam. Na pewno masz rację, ale to jeszcze nie powód do paniki - 
odpowiedział kapitan, lecz w duchu przyznał rację trzeciemu. Przecież mówił to 
samo armatorowi zaledwie przed kilkoma minutami.
- Ja nie panikuję. Nie chciałem tego mówić na zebraniu, ale ta cała stocznia to 
była wielka lipa. Zrobili tylko jakąś mało istotną kosmetykę. Wszystko byle 
prędzej i taniej. Tak naprawdę, to nie wyremontowali niczego z tego, co było 
najważniejsze. Tego chiefa Scorella cały czas mamili obietnicą awansu, żeby nie 
był zbyt skrupulatny. Myślę, że oni specjalnie nie dali kapitana na okres 
remontu, bo bali się, że żaden rozsądny kapitan nie zgodzi się na te fuchy, 
które odstawili.
- Ach, chyba przesadzasz. Nikt nie byłby tak przewrotny.
- Captain, jestem o tym przekonany. Wezwali cię wtedy, gdy już wszystko było 
pozamykane. Powiedzieli Scorellowi, że brakuje mu kilku miesięcy pływania do 
uzyskania dyplomu i nie dali awansu, ale żeby zamknąć mu usta obiecali, że jak 
ty zejdziesz, to go awansują. Tymczasem wypływa sobie brakujące miesiące.
- Przecież nie zdejmą mnie po to, żeby zrobić miejsce dla Scorella.
- Nie wiem, ale tak to wygląda. Sorry, captain, ale musiałem ci o tym 
powiedzieć. Taka jest prawda.
- No cóż. Skoro się boisz, to trudno. Życzę ci dobrego następnego statku. 
Postaramy się być ostrożni, dopóki nie pójdziemy na prawdziwy remont. Papiery 
kończą się już za dwa i pół miesiąca.
- Miejmy nadzieję, że nie przytrafi się wam nic złego. Powodzenia, captain.
Callum spojrzał na zegarek i postanowił wrócić na statek, żeby zobaczyć, co się 
tam dzieje. W drodze do portu napisał teleks do Sim Electronics z pytaniem o 
teleks satelitarny.
Gdy dotarł na miejsce, ze zdumieniem stwierdził, że nad statkiem unosi się 
chmura czerwonego pyłu i z dwóch taśmociągów sypie się do ładowni ruda. Przy 
trapie spotkał Scorella.
- Coś ty narobił? Kazałem ci czekać na mnie.
- Tak, ale oni przyszli, żeby otworzyć ładownie, bo ładunek czeka.
31
- Mówiłem, żebyś czekał. Trzeba było udać, że jest awaria zasilania czy coś 
takiego.
- Nie pomyślałem o tym. Ale trzecia ładownia jest nadal zamknięta i można 
obejrzeć te otwarte zbiorniki.
Callum przebrał się w kombinezon i jeszcze raz poszedł ze Scorellem do ładowni. 
To, co zobaczył w zbiornikach, ponownie go zmroziło. W dolnej części zbiorników, 
której nie widział pod wodą podczas poprzedniej inspekcji, było jeszcze gorzej 
niż u góry.
- Wszystko jest jasne - powiedział do chiefa. - Kompletne próchno. Ten statek 
może się rozlecieć sam bez żadnego wstrząsu, czy sztormu.
- Burty wyglądają na niezłe - powiedział chief. - A to najważniejsze.
- Tak to ważne, lecz nie najważniejsze. Przecież tu właściwie nie ma usztywnień 
burtowych ani ram. Wyglądają jak koronki babuni. Tutaj przy burcie każda z nich 
jest zgięta. Po prostu blachy poszycia zeszły się do środka, a usztywnienia były 
tak słabe, że się naddały. To poszycie nie ma żadnego podparcia. W każdej chwili 
może uginać się jeszcze bardziej pod samym tylko ciśnieniem wody. Nie potrzeba 
nawet żadnego sztormu. Najpierw będzie się uginać coraz bardziej, aż wreszcie 
zacznie pękać. To jest pewne. Pytanie tylko kiedy. Jak się nam uda, to jeszcze 
trochę to potrwa. Miejmy nadzieję, że zanim to się stanie, armator zdecyduje się 
naprawić zbiorniki. No, ale to już nie moja sprawa. Chodźmy jeszcze dla porządku 
obejrzeć top-sidy. Te włazy bosman może już zamknąć.
Wyszli na pokład i Callum poczekał, aż chief otworzy zejściówki do zbiorników 
top-sidów. Wewnątrz było podobnie jak w zbiorniku dennym. Wszystkie elementy 
konstrukcyjne były zdewastowane i głęboko skorodowane. Niektóre dziury były 
takie, że można było przez nie przełożyć rękę.
Scorell poszedł do radiostacji i wręczył radiooficerowi telegram. Składał się on 
tylko z dziesięciu słów:
- Statek nie zdatny do żeglugi. Proszę o natychmiastową podmianę. Callum.
- Mam to wysłać, sir? - spytał zdziwiony radiooficer, przeczytawszy szokującą 
treść.
- Oczywiście - odpowiedział Callum, nie zwracając uwagi na zdziwioną minę 
Filipińczy-ka.
Callum normalnie daleki był od panikowania, ale tym razem jego cierpliwość się 
wyczerpała. Całkowicie już teraz skłonił się ku sugestiom trzeciego oficera, że 
jego spóźnione wezwanie na statek łączyło się z chęcią ukrycia przed nim 
faktycznego stanu technicznego statku. Uznał też jego decyzję o powrocie do domu 
za całkiem rozsądną. Właściwie sam chciał tego samego, chociaż źle się czuł, 
mając wrażenie, że ucieka z placu boju. Jednakże nie miał właściwie żadnego 
innego sposobu wyrażenia swego protestu. Zatrzymać załadunku nie mógł. To była 
decyzja ponad nim. Mógł najwyżej odmówić wyjścia z portu, ale wtedy 
wystarczyłoby, żeby armator znalazł kogoś innego na jego miejsce i dlatego 
postanowił uprzedzić taką decyzję.
Na statku pojawił się miejscowy dostawca z prowiantem i niektórymi materiałami i 
farbami. Nie było tam nic specjalnie ciekawego, ale od biedy można było uznać, 
że armator nie zapomniał całkiem o statku. Nie było niestety ani gaśnic, ani 
walkie-talkie. Callum postanowił zacząć energicznie działać. Wysłał bosmana z 
dostawcą, żeby postarali się znaleźć jakieś gaśnice w mieście i kupić je za 
gotówkę. W sprawie walkie-talkie musiał zadzwonić ponownie do armatora. 
Pozostawała jeszcze sprawa trzeciego oficera. Musiał poczekać na nowego. 
Poprzedni już siedział w samolocie z Singapuru do Manili. Po godzinie zjawił się 
na statku agent z dwoma teleksami. Jeden był z Singapuru z wiadomością, że jego 
naprawiony teleks został wysłany jako przesyłka kurierska i dzisiaj będzie w 
Delhi, skąd zostanie przesłany do Vishakhapatnam.
Drugi był z Londynu, z wiadomością, że następnego dnia przylatuje do Indii 
Vangelis, żeby przedyskutować z nim treść jego telegramu. Ponadto proszono go o 
pilny telefon.
- Kiedy kończą załadunek? - zapytał Callum agenta.
32
- Jak dobrze pójdzie to jutro w nocy.
- To bardzo szybko.
- Tak zawsze tutaj jest. Czasem, jeśli nie ma całego ładunku na miejscu, to się 
przeciąga. Ale cała wasza partia jest na hałdach. Jeżeli nie nawalą taśmociągi, 
to do jutra do północy powinni skończyć.
- A czy mogę stać po zakończeniu załadunku?
- Ewentualnie do rana mogę ci to załatwić. Ale pojutrze rano przychodzi następny 
statek i nawet jak nie będziesz gotowy, to przyjdą holowniki i wyciągną cię na 
redę.
- No dobrze. Jedźmy teraz do telefonu. Pojechali znowu do hotelu. Callum 
połączył się z biurem. Od razu połączono go z dyrektorem.
- No, co tam jest z tobą, captain? - odezwał się ten jowialnym tonem.
- Nic takiego. Ze mną wszystko dobrze. Gorzej ze statkiem. Po ostatniej rozmowie 
obejrzałem jeszcze dokładnie inne zbiorniki. To całkowita ruina.
- Może i masz rację. Być może byłem zbyt optymistyczny w ocenie. Ale dlaczego u 
Boga wyskakujesz z tym teraz, jak ładunek jest już na burcie? Trzeba było 
szumieć w stoczni, kiedy jeszcze można było coś zrobić.
- Przecież nie było mnie na stoczni. A w ten ostatni dzień, kiedy przyjechałem 
od razu zawalili mnie robotą papierkową z tymi schodzącymi na ląd marynarzami. 
Zanim ich rozliczyłem, było już po stoczni i ruszyliśmy w rejs.
- No tak, no tak. Niby racja. Kto mógł przewidzieć, że tak wyjdzie. Ale to tylko 
ten jeden rejs. Wyładujesz ten ładunek i zrobimy ci te zbiorniki. Masz na to 
moje słowo. Nie będziemy nawet czekać, aż miną te trzy miesiące. Teraz już nie 
można nic zmienić. Poza tym musisz wiedzieć, że to bardzo dobrze płatny ładunek. 
Musieliśmy się sporo nabiedzić, żeby go dostać. W dodatku fracht płatny jest po 
załadunku. Jak tylko spłyną podpisane dokumenty, otrzymamy pieniądze. Za te 
pieniądze zrobimy ci po wyładunku taki remont, jaki tylko zechcesz.
-Tak się domyślałem. Ale mimo to przyślijcie kogoś innego na moje miejsce. 
Ponadto potrzebuję nowego trzeciego oficera.
- Dobrze postaramy się kogoś znaleźć, ale wiesz, jak trudno to załatwić w 
ostatniej chwili. Jeżeli chodzi o trzeciego, to już wiemy, że ten stary nie 
wraca i już wysłaliśmy teleks do Manili, żeby przysłali nowego. Z tym nie 
powinno być kłopotów. Aha. Wypłać sobie jego pensję, za ten okres, kiedy 
trzymałeś za niego wachty. Jeżeli nowy nie zdążyłby przyjechać przed wyjściem w 
morze, to popłyń do następnego portu bez niego i nadal wypłacaj sobie jego 
pensję. Nie możesz chodzić na jego wachty za darmo.
- A co z przyjazdem Vangelisa? I co z walkie-talkie?
- Cindy właśnie załatwia bilet dla Vangelisa. Walkie-talkie powinny już do 
ciebie dotrzeć, bo tamten statek jest już zdany i cały przydatny sprzęt został z 
niego zdjęty. Dostałeś swój teleks satelitarny?
- Podobno jest już w drodze. Miejmy nadzieję, że dojdzie.
- Na pewno. No to powodzenia, captain. Dziękuję za telefon.
- Dziękuję. Przyślijcie mi zmiennika.
- Pracujemy nad tym. Wszystkiego dobrego.
Callum przez chwilę zastanawiał się. Doszedł do wniosku, że rozmowa odbyła się w 
zupełnie inny sposób, aniżeli to sobie wyobrażał. Praktycznie rzecz biorąc, to 
dyrektor pokierował rozmową tak, jak sobie tego życzył. Protest Calluma zdał się 
właściwie na nic.
Pokręcił głową, podziwiając łatwość, z jaką szef sobie z nim poradził. Już 
wiedział, że jeżeli jego zmiennik nie zdąży dojechać, to chcąc nie chcąc, będzie 
musiał popłynąć. O dziwo godził się z tym, bo mimo że stan statku bardzo mu się 
nie podobał, to nie wyobrażał sobie innego wyjścia niż po prostu wypłynąć.
33
Z handlowego punktu widzenia nie było po prostu innego rozwiązania. Bardzo 
ostrożnie, ale trzeba było płynąć.
Callum przynajmniej miał tę satysfakcję, że ostro zaprotestował, a nie potulnie 
przymknął oczy na fatalny stan zbiorników.
Ponownie wrócił na statek. Tymczasem pokazał się też dostawca z bosmanem. Udało 
im się zakupić kilka gaśnic. Pozostało oczekiwanie na walkie-talkie, teleks oraz 
trzeciego oficera i oczywiście nowego kapitana. W tego ostatniego Callum nie 
bardzo wierzył, lecz na wszelki wypadek przygotował całą dokumentację, tak jak 
gdyby zmiana miała się odbyć na pewno.
Tak minął mu czas do północy. W ciągu dnia jeszcze raz zarządził opuszczenie 
szalupy na wodę. Z przyjemnością stwierdził, że idzie to coraz lepiej. Marynarze 
stopniowo nabierali coraz większej wprawy. Obyło się bez żadnego wypadku. Późnym 
wieczorem solidnie już zmęczony położył się do koi i zaraz szybko zasnął.
Miał dziwny sen. Śniło mu się, że znów jest z Ann. Leżeli w jego łóżku w jego 
własnym domu, w którym w rzeczywistości Ann nigdy nie była. On obudził się już, 
lecz Ann jeszcze spała. W pewnym momencie zobaczył, że przez pokój przechodzi 
Mary. Callum speszył się, gdyż był przekonany, że nie wie ona o istnieniu Ann, 
ale Mary uśmiechnęła się i położyła palec na ustach, nakazując ciszę, żeby nie 
zbudzić Ann. Potem wyszła z pokoju. Callum zastanawiał się, co to miało znaczyć. 
Czyżby Mary okazała się być tak tolerancyjną, że akceptowała inną kobietę w 
swoim własnym domu? Krępująca sytuacja wyjaśniła się bardzo szybko. Po prostu 
Callum się obudził. Ale senne wspomnienie obu bliskich mu kobiet sprawiło, że 
poczuł się bardziej odprężony po stresujących przeżyciach ostatnich dni.
- Dziwny sen - pomyślał tylko i spokojnie zasnął.
Następnego dnia załadunek szedł pełną parą. Wyglądało na to, że do wieczora 
powinien się ostatecznie zakończyć. Agent przyniósł mu teleks od armatora, że 
Vangelis jest już w Indiach. Najpierw miał pojechać do Kandli i sprawdzić co się 
dzieje ze sprzętem zdjętym ze sprzedanego statku, a potem przylecieć do Calluma, 
przywożąc ze sobą walkie-talkie. Callum wysłał zapytanie do Singapuru o swój 
teleks satelitarny. Po kilku godzinach przyszła odpowiedź, że przesyłka jest już 
na pewno w Delhi i lada chwila powinna dotrzeć do Vishakhapat-nam.
Callum zwątpił już, czy nadejdzie. Do zakończenia załadunku pozostało kilka 
godzin. Kapitan jeszcze raz zrobił alarm szalupowy. Zobaczył, że Scorell nie 
sarka, lecz widocznie oswojony już z jego wymaganiami, stara się, żeby wszystko 
poszło jak najlepiej i najszybciej. Tym razem ćwiczenia odbyły się naprawdę 
bardzo sprawnie.
Tymczasem agent obiecał zrobić wszystko, żeby ściągnąć przesyłkę na miejsce. 
Rzeczywiście po kilku godzinach pojawił się z wiadomością, że udało mu się 
połączyć z firmą kurierską, lecz trwały jeszcze formalności celne. Paczka 
powinna nadejść samolotem około godziny dwudziestej.
Uzgodnili, że agent sprawdzi czy przesyłka rzeczywiście będzie o tej porze na 
lotnisku, a potem zdecydują co dalej. Trzeciego oficera, Vangelisa ani nowego 
kapitana nie było widać.
Wreszcie zakończył się załadunek. Pojawił się agent.
Paczka z teleksem satelitarnym nie dotarta na lotnisko Vishakhapatnam.
- Co robimy? - spytał Calluma. - Jeżeli chcesz, możesz stać tu do rana, ale 
najpóźniej o siódmej musisz ruszyć, bo na twoje miejsce wchodzi inny statek. Ale 
uprzedzam, że jeśli byś się zdecydował czekać, to ten czas odliczamy od czasu 
czarteru.
- O której jest następny samolot z Delhi?
- Też wieczorem.
- Czyli w nocy i tak nie ma szansy, żeby ta przesyłka dotarła na statek?
- Raczej nie. Nie ma innych połączeń.
- To nie ma sensu czekać, skoro i tak jej nie dostanę. Dobrze, zamów mi więc 
pilota od razu.
34
- Jak sobie życzysz. Pilot w takim razie będzie za godzinę. Będziecie do tego 
czasu gotowi?
- Jak najbardziej.
Istotnie po godzinie pojawił się pilot i dwa holowniki. Tuż przed nim wrócił na 
statek uśmiechnięty i zadowolony z siebie Manuelo.
- Pewnie znów odwiedzał jakąś znajomą- pomyślał z rozbawieniem Callum.
Po następnej godzinie statek był już na pełnym morzu, powoli rozpędzając silnik 
do całej naprzód.
Callum nie był zbyt szczęśliwy. Pozostał praktycznie rzecz biorąc z tym 
wszystkim co zastał, gdy przyjechał na statek do stoczni. Pomimo wielu zabiegów, 
nie udało mu się załatwić niczego. A nawet miał mniej niż na początku ludzi w 
załodze. Najmniej drażnił go brak nowego kapitana. Uznał, że może i lepiej, że 
sam pozostał dowódcą, gdyż zdawał sobie dobrze sprawę z zagrożeń wynikających ze 
złego stanu kadłuba.
Nowy kapitan nie obejrzawszy osobiście skorodowanych zbiorników, mógłby nie 
zachować koniecznej w tym wypadku ostrożności. Postanowił zachować tej 
ostrożności tyle, ile to było tylko możliwe.
Dręczyło go też poczucie winy. Gdyby nie kłopoty z pamięcią, obejrzałby te 
zbiorniki jeszcze w drodze ze stoczni do Singapuru lub z Singapuru do Indii. 
Chociaż zdawał sobie sprawę, że armator zdecydowany zabrać atrakcyjny ładunek i 
tak nie posłuchałby jego zaleceń, tylko najwyżej zmienił kapitana. Czyli statek 
wyruszyłby w rejs w takim stanie, w jakim znajdował się teraz, tyle tylko, że 
Callum denerwowałby się znacznie dłużej. Niemniej zdecydowanie postanowił 
porzucić statek, nawet bez zmiennika, gdyby po wyładunku armator nadal zwlekał z 
naprawą.
35
Rozdział trzeci
Kapitan Johnny Callum z trudem znalazł miejsce na zaparkowanie swego samochodu w 
pobliżu Picadilly Circus. Spojrzał na zegarek i stwierdził, że do umówionego 
czasu spotkania z Ann pozostało dziesięć minut. Nie spiesząc się zamknął 
samochód i poszedł w kierunku sklepu Bootsa, koło którego miał spotkać 
dziewczynę.
Na miejscu był trzy minuty przed czasem i po chwili zobaczył przechodzącą przez 
ulicę w jego kierunku Ann. Zbliżyła się do niego szybkimi krokami i nie 
zwracając uwagi na otaczający ich tłum, serdecznie go ucałowała. Ten, chociaż 
normalnie niezbyt wylewny, odwzajemnił się jej z przyjemnością, przytulając ją 
jednocześnie do siebie.
- Dobrze, że już jesteś - powiedział.
- Dobrze, że ty jesteś.
- Gdzie idziemy?
- Tutaj jest taka knajpka, możemy tam posiedzieć i pogadać.
- Dobrze, chodźmy więc do niej.
Weszli do małego baru, znajdując sobie od razu miejsce w najdalszym zakątku. 
Było niemal pusto, tylko przy barze siedziało kilku samotnych mężczyzn. W ich 
rogu nie było nikogo, co bardzo odpowiadało Callum owi. Wyglądało na to, że Ann 
również nie zależy na większym towarzystwie. Callum z zachwytem patrzył na jej 
uśmiechniętą twarz. Ann wprost promieniała radością. Stanowiło to kontrast ze 
stale narzekającą i niezadowoloną Mary. Właściwie to nie mógł Mary nic zarzucić, 
ale też życie z nią stawało się ostatnio coraz bardziej monotonne i nieciekawe. 
Po prostu szare. Dlatego, gdy przed kilkoma dniami spotkał Ann, którą znał 
zaledwie z widzenia, to zobaczywszy, że na jego widok wyraźnie się ucieszyła, 
spontanicznie zaprosił j ą na drinka.
Ann odmówiła, ale nie wiadomo czy zauważyła zmartwioną minę Calluma, czy też 
błyskawicznie zmieniła decyzję, czy też był to tylko żart, gdyż zaraz dodała, że 
na drinka to nie, ale chętnie da się zaprosić na herbatę.
Tamtego dnia Callum był akurat w biurze Horizon Shipping i zasiedział się 
dłużej, rozmawiając z kadrowcem. W rezultacie gdy opuścił jego pokój, spotkał 
wychodzącą już z pracy Ann. Poznał ją kiedyś, gdy była jeszcze recepcjonistką-
telefonistką w firmie. Teraz pracowała w którymś z pokoi, więc stracił ją z 
oczu.
Bardzo się ucieszył, widząc ją, bo dziewczyna zawsze mu się podobała. Mimo to, 
zapewne nie odważyłby się poprosić o spotkanie gdyby nie to, że zorientował się, 
że ona widząc go, ucieszyła się jeszcze bardziej od niego. Po prostu 
zaproponował drinka i pogadanie o wszystkim. Skończyło się na herbacie w małym 
pubie naprzeciwko Horizon Shipping. Spotkanie trwało tylko półtorej godziny i 
okazało się, że nie zdążyli sobie właściwie nic powiedzieć, gdy Ann musiała 
wyruszyć na umówione spotkanie z matką. Callum co prawda mówił coś o telefonie i 
odwołaniu spotkania, lecz Ann nie chciała tego robić.
- A jak ty byś się czuł, gdybym zadzwoniła, że nie przyjdę na umówione spotkanie 
z tobą, bo natknęłam się na kogoś innego? - spytała.
- Masz rację, ale czy to oznacza, że możemy spotkać się jeszcze raz?
- Jeżeli zechcesz - odpowiedziała Ann.
Callum bardzo chciał i właśnie teraz to był ten następny raz. Na pierwszym 
spotkaniu dowiedział się, że Ann od kilku lat jest wdową. Mieszka razem z 
piętnastoletnią córką Jenny, której poświęca całe swoje życie. Callum w rewanżu 
wspomniał jej o swojej rodzinie. O żonie Mary nie mówił zbyt wiele. Ani nie 
zachwalał jej zalet i długoletnich wspaniałych przyjacielskich stosunków, ani 
też nie skarżył się na niedawne ich ochłodzenie. Zresztą Ann, nawet jeśli 
chciała coś więcej wiedzieć na ten temat, to jednak dyskretnie go nie 
wypytywała.
36
Na koniec odprowadził ją do samochodu i odważył się szybko pocałować w usta. Ann 
nie zaprotestowała, tylko oddała lekki pocałunek, a po chwili odjechała, 
machnąwszy mu jedną ręką na pożegnanie.
- Długo czekałeś na mnie? Chyba się nie spóźniłam? Jadę prosto z pracy - spytała 
Ann, gdy usiedli na pluszowej kanapie przy ich stoliku.
- Wcale się nie spóźniłaś. Przyszedłem tylko chwilę przed tobą. Prawdę mówiąc, 
mogłaś się spóźnić. I tak bym czekał - Callum nie wiedział właściwie, dlaczego 
to powiedział, ale rzeczywiście tak myślał.
- Nie lubię się spóźniać i rzadko mi się to zdarza, ale to miłe co powiedziałeś. 
Naprawdę byś czekał? - spojrzała na niego, a potem pogłaskała go po dłoni.
- Nienawidzę czekać, ale na ciebie bym czekał - Callum chwycił jej dłoń, którą 
ona chciała już cofnąć i przytrzymał w swojej. Potem przechylił się do niej i 
pocałował. Ann oddała szybko pocałunek i pozostała nadal lekko przytulona do 
niego.
Jej ciepła dłoń poruszyła się w jego ręce jak małe, delikatne zwierzątko. Callum 
ścisnął tą małą dłoń mocniej i uniósł do góry, przytulając do swej twarzy. 
Poczuł, jak Ann lekko głaszcze go po policzku. Było mu z tym bardzo dobrze. 
Lekko muskał ustami wewnętrzną część tej delikatnej ręki, aż później, nadal nie 
wypuszczając jej ze swej dłoni, opuścił niżej.
- Masz takie ładne, delikatne ręce - powiedział.
- To z lenistwa. Nic nie robię, więc ręce są delikatne. Nie to, co twoje 
spracowane dłonie, wilku morski.
- Prawdę mówiąc, ja też niewiele robię. Ale ty na pewno masz dużo roboty w domu. 
Wiem jak trudno jest samotnej kobiecie. Musisz bardzo dbać o ręce.
Ręce Ann rzeczywiście były piękne. Cienkie długie palce pokryte były idealnie 
gładką jak u nastolatki aksamitną skórą. Paznokcie były perfekcyjnie zadbane i 
wyrównane. Callum nie mógł się powstrzymać i jeszcze raz uniósł tą małą dłoń do 
twarzy. Zbliżyła się kelnerka. Ann delikatnie wysunęła swą dłoń z ręki Calluma i 
powiedziała:
- To teraz postaw mi tego obiecanego drinka.
- Na co masz ochotę?
- Może być Malibu, jeśli tu mają.
- Jest. Oczywiście, że tak - powiedziała kelnerka.
- To poproszę dwa - zamówił Callum.
Po chwili dziewczyna postawiła przed nimi zamówione drinki i znikła za barem.
Wypili odrobinę i zapanowało milczenie. Callumowi, który przez te trzy dni 
wyczekiwał z utęsknieniem na spotkanie, nagle zabrakło tematu do rozmowy. 
Wydawało mu się, że ma tyle do opowiedzenia Ann oraz tyle pytań do niej, a teraz 
nie mógł znaleźć odpowiednich stów. Ann też przez chwilę milczała. Lecz jej nie 
brakowało tematów. Po prostu pomyślała o tym, że Callum ma rodzinę, a to 
komplikowało sprawę. Chociaż Callum podobał jej się od dawna, to jednak 
znajomość z nim nie wykraczała nigdy poza krótkie rozmowy i żarciki w recepcji. 
Dopiero teraz po raz pierwszy spotkali się bardziej na serio.
Ann zawsze pogodna, wesoła i prostolinijna nie wiedziała, co z tym zrobić. Na 
spotkanie z Callumem czekała z równą niecierpliwością, jak on na spotkanie z 
nią, ale doskonale zdawała sobie sprawę, że związek z żonatym mężczyzną to 
bardzo trudna i niebezpieczna sprawa. Nie była dzieckiem i wiedziała, że takie 
niewinne spotkania zawsze w końcu prowadzą do czegoś więcej, niż tylko zwykła 
towarzyska znajomość. Postanowiła jednak nie myśleć o tym teraz i uśmiechnęła 
się do Johnnego. Ten jak gdyby tylko czekał na ten uśmiech, bo od razu się 
ożywił i zaczął jej coś opowiadać. Jakieś stare historie ze statków. Niektóre 
straszne i mrożące krew w żyłach inne znów wesołe czy wręcz śmieszne. Więc Ann 
co chwila przechodziła od zaaferowania oraz poczucia zagrożenia i grozy do 
żartów i śmiechu. W gruncie rzeczy Callum był sympatycznym człowiekiem i znajomi 
zazwyczaj dobrze czuli się w jego towarzystwie. Jednakże zwykle potrzebował 
trochę czasu, żeby się rozruszać. Na pewno nie nale-
37
żał do etatowych wesołków, ale gdy już rozkręcił się, to trudno było znaleźć 
lepszego kompana do zabawy.
Teraz właśnie zachęcający uśmiech Ann sprawił, że poczuł się jak w żywiole i 
opowiadał i opowiadał.
Ann bardzo się to podobało, jednocześnie zaś potrafiła słuchać z 
zainteresowaniem. To wyraźnie zachęciło Johnnego. Bezwiednie pomyślał, że Mary 
niespecjalnie zwracała uwagę na to, co mówi. O tym, żeby wysłuchać jakiejś 
dłuższej historii, nie było mowy. Więc teraz, znalazłszy wdzięcznego słuchacza, 
poczuł się wyśmienicie. Ann też miała mu tak wiele do powiedzenia, że niemal 
niepostrzeżenie minęło półtorej godziny.
Tymczasem pub powoli zapełnił się ludźmi. Na ich kanapie przy tym samym stoliku 
zasiadło jakieś hałaśliwe, rozbawione towarzystwo młodych ludzi. Co prawda zanim 
zajęli miejsca, grzecznie spytali o zgodę, ale miły, pogodny nastrój prysł. 
Callum lubił młodych ludzi i chętnie przebywał w towarzystwie znajomych i 
przyjaciół swoich dzieci, lecz tym razem nieoczekiwani goście wprowadzili tylko 
niepotrzebny dysonans.
Zamilkł i przez chwilę w zamyśleniu spoglądał na obite skórą meble z rzeźbionymi 
poręczami oraz ozdobne, gładko wypolerowane, mosiężne rury rozdzielające 
poszczególne miejsca dla gości.
Spojrzał na Ann i zobaczył, że uśmiecha się do niego. Ujął jej rękę, a ona 
domyślając się wszystkiego, kiwnęła głową w stronę wyjścia.
Wyszli więc z pubu i skierowali się na Regent Street.
- Widziałam, że potrzebna ci była zmiana miejsca.
- No właśnie. Nie lubię tłoku. To, co teraz?
- Chodźmy na spacer. Jeżeli oczywiście tłok na ulicy ci nie przeszkadza.
- Chodźmy.
Callum objął prawą ręką ramię Ann, a ona otoczyła swą lewą ręką jego pas i 
ruszyli w górę Regent Street w stronę Oxford Street.
Callum zazwyczaj raczej poważny, jeśli nawet nie sztywny, nigdy nie chodził 
objęty z kimkolwiek, ale teraz nagle poczuł się w takiej pozycji tak naturalnie, 
jakby znów miał dwadzieścia kilka lat. Szli więc razem szczęśliwi, nie zwracając 
na pędzący wokół nich tłum. Popołudnie było bardzo ciepłe i ulice pełne były 
ludzi. Nikt nie zwracał na nich uwagi, a oni wędrowali zapatrzeni w siebie jak 
para zakochanych. Po pewnym czasie, gdy zaczął im się mylić krok i taka 
przytulana wędrówka zrobiła się niezbyt niewygodna, szli dalej trzymając się po 
prostu za ręce.
Gdyby Callum owi jeszcze trzy dni wcześniej ktoś powiedział, że będzie wędrował 
z dziewczyną po Oxford Street, trzymając ją za rączkę jak zakochany sztubak, to 
po prostu by się roześmiał. Uważał po prostu, że jest już za stary na coś 
takiego, a ponadto wydawało mu się, że każdy zwracałby na niego uwagę, jak na 
starego ramola nagle zdziecinniałego. A teraz właśnie to robił i było mu z tym 
dobrze. Mało tego, nikt nie zwracał na nich uwagi, nikt nie robił znaczących 
min. A nawet jeśliby robił, to Callum nie przejąłby się tym wcale.
Johnny Callum dawno nie czuł się tak dobrze. Żywiołowość, humor i młodzieńczość 
Ann działały na niego jak balsam po oziębłych ostatnio stosunkach z Mary. Nie 
myślał jednak o tym. Było mu po prostu dobrze i co najważniejsze wydawało się, 
że Ann jest równie jak on zadowolona z nowej sytuacji.
Dotarli do Hyde Parku i ruszyli przez rozległe trawniki. Nadal było ciepło. W 
parku też było mnóstwo ludzi, choć nie tak dużo jak na Oxford Street. I byli to 
już inni ludzie. Na Oxford Street wszyscy gdzieś pędzili, zaaferowani własnymi 
sprawami do załatwienia. Mniej było takich spacerowiczów jak oni. Za to w parku 
nikt się nie spieszył. Większość obecnych stanowiły pary takie jak oni, a więc 
zaabsorbowane sobą. Nadal dopisywał im dobry humor i powoli szli coraz dalej, 
ciągle trzymając się za ręce.
- Zachowujemy się jak para zakochanych - powiedział w pewnym momencie Johnny.
38
- A może jesteśmy taką parą- odpowiedziała Ann, spoglądając na niego.
Callum spojrzał na nią uważnie. Wyglądało na to, że Ann go prowokuje, lecz on 
pomyślał, że właściwie nie miałby nic przeciwko temu, żeby rzeczywiście tak 
było. Nie wiedział tylko, czy Ann żartuje, czy też poważnie się nad tym 
zastanawia.
- Wszystko jest możliwe - odpowiedział i umilkł. Ann też nie kontynuowała 
niebezpiecznego tematu i zaczęła opowiadać o swej córce Jenny.
Szli dalej w głąb parku. W pewnej chwili minęła ich grupka jeźdźców. Trzy 
dziewczyny i dwóch młodzieńców.
- Lubisz jeździć konno? - spytała Ann.
- Nie - krótko odpowiedział.
- Dlaczego? Nie lubisz zwierząt?
- Dlatego, że właśnie je lubię. Nie lubię, gdy zwierzę zmusza się do czegoś dla 
własnego kaprysu. Próbowałem kilka razy, jak byłem młodszy. Dopóki były to jazdy 
spacerowe, to jeszcze było w porządku, ale gdy uczyli mnie kłusa, to nie mogłem 
słuchać ciężkiego oddechu konia i patrzeć jak pokrywa się pianą. Nie mówiąc już 
o poganianiu pejczem czy ostrogą. To nie dla mnie. Tak samo jak nie dla mnie 
walki byków, czy kogutów.
- To podobno takie męskie sporty.
- Może nie jestem mężczyzną. Może i toreador jest bardzo męski - prawdziwy 
macho. Ale on zawsze może się wycofać. Natomiast byk nie ma takiej szansy. Jak 
toreador nie zabije byka, to najwyżej naje się wstydu, a byka załatwi facet z 
krótkim, ostrym sztyletem. Byk nie ma możliwości wysłać innego byczka, żeby 
dobił toreadora, jak samemu mu się to nie uda.
- Może i masz rację. Może z takimi zasadami jesteś właśnie bardziej męski.
- Może. W każdym razie na pewno lubię zwierzęta. Mam nawet dwa psy, ale nikt ich 
nigdy nie zmusza ani do wyścigów, ani w ogóle do niczego.
- A jak spędzasz wolny czas?
- Mam jacht i czasem trochę popływam. Poza tym lubię grzebać w swoim ogrodzie i 
w ogóle w domu. Ciągle trzeba tam coś naprawiać. A ty?
- Ja? No cóż, ja też lubię zwierzęta. Mamy nawet akwarium. Jeśli chodzi o konie, 
to nigdy nie pomyślałam o jeździectwie w taki sposób jak ty. Zawsze wydawało mi 
się to najwspanialsze widowisko. Pędzące w galopie, ścigające się konie. Albo 
książę Karol w czasie gry w polo. Teraz dopiero mi uświadomiłeś, że dżokeje czy 
książę Karol robią to, na co mają ochotę. Konie takiego wyboru nie mają. To 
służy tylko do zaspokojenia kaprysów ludzi.
Doszli już tak daleko w głąb parku, że poczuli się zmęczeni, więc usiedli na 
gęstej, ciepłej i suchej trawie.
Johnny lekko objął Ann i przechylił do tyłu, aż położyła się całkiem płasko na 
miękkim zielonym dywanie. Potem pochylił się nad nią i pocałował w usta. Ann 
lekko oddała pocałunek, lecz gdy chciał wsunąć język pomiędzy jej miękkie wargi, 
te nie dały się tak łatwo rozdzielić. Spróbował jeszcze raz, lecz Ann nadal była 
stanowcza i nie pozwoliła na nic więcej niż tylko lekkie muskanie jej warg 
poprzez usta Johnnego. A on nie nalegał. Ostatnią rzeczą jaką chciałby zrobić, 
była natarczywa, nachalna przemoc. Nie to, że nie miał ochoty zapomnieć się na 
całego, ale było mu już tak dobrze z Ann, że wystarczyło mu po prostu z nią być.
To był cudowny wieczór dla nich obojga.
Gdy Callum pojawił się wreszcie w domu, Mary nie wykazała specjalnego 
zaniepokojenia jego spóźnionym powrotem, chociaż właściwie do tej pory nigdy to 
się nie zdarzało.
Dopiero po kolacji już w sypialni spytała:
- Gdzie byłeś tak długo?
- Zasiedziałem się w city. Była taka piękna pogoda.
- Aha. To dobranoc - Mary spojrzała uważnie na niego, lecz Callum tylko 
odpowiedział:
- Dobranoc - i naciągnął na siebie koc.
39
Po wyjściu z Vishakhapatnam Callum położył statek na kurs 85 stopni, kierując 
się na wschodnie wybrzeże Cejlonu. Potem powinni zmienić kurs tak, żeby 
przepłynąć przejściem półtora stopnia przez Archipelag Maladiwów i skierować się 
do Kanału Mozambickiego, a w końcu dotrzeć do Durbanu, gdzie armator zaplanował 
pobranie paliwa. Mogli co prawda wziąć wystarczającą na cały rejs ilość w 
Singapurze, lecz armator wolał załadować więcej ładunku, a paliwo dobrać po 
drodze. Callum liczył też, że do Durbanu dotrą jego walkie-talkie oraz 
naprawiony teleks satelitarny.
Pogoda była bardzo dobra i następnego dnia po odcumowaniu, bosman wraz z całą 
swoją drużyną zabrał się za solidną konserwację statku. Pokłady były skorodowane 
niesamowicie, więc marynarze zrywali starą, grubą rdzę za pomocą specjalnych 
elektrycznych maszynek. Jazgot tłukących o pokład stalowych gwiazdek był 
niesamowity, ale na razie tłukli pokład dziobówki, więc przynajmniej w 
nadbudówce było cicho i spokojnie. Zapowiadał się stosunkowo spokojny przelot 
morski. Callum obawiał się nawet, że zanudzi się na śmierć, lecz postanowił 
spędzać więcej czasu z komputerem. Przypomniał sobie, jak Ann mówiła mu, że 
mógłby rzucić pływanie i podjąć pracę na lądzie. Dobre opanowanie komputera 
mogło mu w tym pomóc.
Jak postanowił, tak zrobił. Codziennie po wachcie spędzał dwie lub trzy godziny, 
ucząc się nowych programów. Drugie tyle czasu zajmowało mu prowadzenie bieżącej 
dokumentacji statkowej. Trochę spacerował po pokładzie, przyglądając się pracy 
marynarzy. W sumie miał dużo wolnego czasu. Wieczorem o dwudziestej szedł 
ponownie na wachtę za trzeciego oficera.
Nadal dbał o sprawy bezpieczeństwa i co kilka dni urządzał dla załogi próbne 
alarmy. Nawet Scorell pogodził się z tym i nie komentował częstych ćwiczeń. 
Zresztą marynarze nabrali już takiej wprawy, że szło coraz szybciej i lepiej.
Podczas codziennych wędrówek po pokładzie spotykał bosmana sondującego 
poszczególne zbiorniki balastowe i wodne oraz zęzy ładowni. Zauważył, że bosman 
omija otwory sondażowe zbiorników balastowych. Z początku myślał, że być może 
bosman ma jakiś swój system pomiarów, czy też robi to w jakiejś specyficznej 
kolejności, lecz po paru dniach zorientował się, że mierzy on tylko wodę słodką 
oraz zęzy ładowni. Balasty nie były sprawdzane. Gdy spytał go o to, bosman 
wyjaśnił, że nie sonduje balastów na polecenie chiefa. Callum nic na to nie 
powiedział, lecz postanowił spytać go o to przy pierwszej okazji. Akurat teraz 
chief spał i Callum nie chciał go budzić.
Dopiero na wieczornej wachcie przypomniał sobie o tym i zagadnął Scorella.
- Wszystkie balasty są puste i nic z nimi nie robię. To znaczy, nic nie 
napełniam, więc nie ma potrzeby sondować - wyjaśnił zapytany.
- No, ale z zęzami też nic nie robisz, a widzę, że bosman codziennie sonduje. I 
bardzo dobrze zresztą.
- Zęzy to inna sprawa. Zawsze może przybyć wody w ładowni, więc trzeba 
sprawdzać.
- Skąd miałaby się tam wziąć woda?
- No, chociażby jakiś przeciek. Nawet spoza burty, albo pęknięcie jakiejś rury i 
tak dalej.
- No, a czy w balastach nie może być przecieku? Nawet spoza burty, albo czy nie 
może pęknąć j akaś rura?
- Ee, nie.
- Jak najbardziej może tak być. Pamiętasz, co ci mówiłem podczas oględzin 
zbiorników. Nasze poszycie z osłabionym podparciem usztywnień i ram zbiorników 
na pewno będzie uginać się coraz bardziej, aż w końcu może pęknąć. Zwłaszcza 
przy jakimś uderzeniu fali.
- Chyba nie. Zresztą gdybym kazał mu mierzyć codziennie, to straciłby kolejną 
godzinę albo i dłużej. Nie mogę blokować roboty.
40
- Chief, jeszcze raz ci mówię. Nie żałuj tej jednej godziny dziennie na sprawy 
bezpieczeństwa. Kontrola szczelności statku to nic innego, jak nasze 
bezpieczeństwo. Dzisiaj jest już za późno, ale od jutra bosman ma sondować 
wszystkie balasty.
- Yes, sir - zgodził się Scorell.
Callum jeszcze raz pomyślał, że chief naprawdę ma kłopoty z odróżnieniem tego, 
co ważne, od tego, co nieważne.
- Dzięki Bogu, że nie zrobili go kapitanem, bo naprawdę mógłby coś narozrabiać - 
pomyślał.
Płynęli już kilka dni i na statku nic specjalnego się nie działo. Zaczęła psuć 
się pogoda. Przybierał na sile monsun południowo-zachodni. Callum polecił 
obniżyć trochę obroty, żeby nie przeciążać starego silnika i nie dopuszczać do 
niebezpiecznych wstrząsów kadłuba.
Następnego dnia po rozmowie z chiefem, Callum z zadowoleniem stwierdził, że 
bosman sumiennie wpuszcza sondę do wszystkich otworów sondażowych.
- Miejmy nadzieję, że nic nie wymierzy - pomyślał, lecz nie pytał o to bosmana 
sądząc, że ten zamelduje, jeśli byłoby coś podejrzanego.
Kolejnego dnia zobaczył, że bosman na dłużej zatrzymał się przy jednym z 
otworów.
- O co chodzi? - zapytał.
- Znowu przybywa - odparł zapytany.
- Znowu? To znaczy już przybywało?
- Tak, wczoraj było prawie trzydzieści centymetrów.
- Dlaczego nie zgłosiłeś tego?
- Ależ dałem wyniki chiefowi na kartce. A on kazał mechanikom wypompować. Potem 
zmierzyłem jeszcze raz i było już pusto. Ale dzisiaj znowu jest. Przez noc 
przybyło prawie dziesięć centymetrów.
- Cholera, ten chief jest niemożliwy - zaklął pod nosem kapitan. - Bezpośrednio 
po rozmowie na ten temat okazuje się, że nieomal nie wykrakałem dziury w 
zbiorniku, a ten nawet mi tego nie zgłosił.
Przypomniał sobie, że poprzedniego dnia zaglądał do zeszytu z zapisanymi 
wynikami son-dowań i nie widział w nim nic podejrzanego. Postanowił sprawdzić to 
jeszcze raz.
Od bosmana dowiedział się, że przybywa też wody w lewym zbiorniku numer trzy. 
Czyli przybywało w obu umieszczonych pod trzecią ładownią zbiornikach, które 
oglądał w Visha-khapatnam.
- Nic dziwnego. Te zbiorniki naprawdę wyglądały nieciekawie - pomyślał.
Kazał bosmanowi wypompować znowu wodę, a potem sondować oba trzecie zbiorniki 
dwa razy na dobę.
Wrócił na mostek i zajrzał do dziennika sondowań. Tak jak pamiętał, oba 
zbiorniki wykazane były jako puste.
Znalazł chiefa na pokładzie i z pretensją w głosie spytał:
- Dlaczego mi nie powiedziałeś, że w dwóch zbiornikach przybywa woda?
- Kazałem wypompować i znikła. Poza tym nie pytałeś mnie o to.
- Chief, chief. Jak możesz robić mi coś takiego? Kiedy ci mówiłem, że może nam 
pęknąć poszycie, to liczyłem na to, że nas to jednak ominie. A kiedy na 
nieszczęście okazało się, że miałem rację, to ty nawet nic mi nie mówisz. Nawet 
w dzienniku wykazałeś, że oba zbiorniki są puste. Dopiero przypadkowo 
zauważyłem, że bosman coś wypatrzył na sondzie.
- Myślisz, że jest pęknięcie? Ja nie sądzę. Wypompowaliśmy to, co było i spokój. 
Dlatego wykazałem w dzienniku zero, bo tak jest po wypompowaniu.
- Chciałbym, żeby tak było. Niestety znowu przybyło wody.
- Przybyło? Nie wiedziałem. Nie spotkałem jeszcze bosmana.
41
- Tak, przybyło około trzydziestu ton. To musi już być spora dziurka. Od teraz 
kazałem bosmanowi sondować dwa razy dziennie. Takie pęknięcie może szybko się 
powiększyć. Musimy być bardzo uważni.
- Ale czy to na pewno przeciek? Może jakiś błąd w pomiarach.
- Jestem pewien, że przeciek. Najgorsze, że nic nie możemy zrobić, tylko cały 
czas mierzyć i odpompowywać wodę na bieżąco.
- Yes, sir. Ale ciekawe, że to się stało w dwóch zbiornikach jednocześnie.
- Niekoniecznie. Może dziura jest w poszyciu jednego z nich, ale zbiorniki są 
połączone poprzez inne pęknięcie w grodzi pomiędzy nimi. Sprawdzimy to przy 
następnym pompowaniu. Po prostu odpompujemy jeden zbiornik. Jeżeli poziom wody 
szybko wyrówna się, to może oznaczać, że dziura jest tylko w jednym, a do 
drugiego po prostu przepływa na zasadzie naczyń połączonych. Tak czy inaczej 
jesteśmy w opałach. Jak dobrze pójdzie, to dojedziemy do Durbanu bez większych 
kłopotów. Jak pójdzie źle, to pęknięcie będzie tak długo się powiększać, aż 
stanie się zagrożeniem dla pływalności statku.
- Nie demonizowałbym tego - lekko stwierdził Scorell.
- Nie będziemy demonizować, tylko po prostu zachowamy ostrożność. To wszystko, 
chief. Niestety, po dwóch dniach okazało się, że pęknięcie prawdopodobnie się 
powiększa, bo
przybór wody był szybszy. Ocenili też, że otwór musi być tylko w lewym 
zbiorniku, a woda do prawego napływa poprzez pęknięcie w grodzi rozdzielającej 
oba zbiorniki od siebie. Nie było możliwości tego sprawdzić, gdyż były to 
zbiorniki w dnie podwójnym, pod trzecią ładownią statku. A w trzeciej ładowni 
była ruda.
Callum wysłał telegram do armatora z informacją o przecieku. W odpowiedzi 
otrzymał prośbę o informację o rozwoju sytuacji. Po kilku dniach poprosił o 
nurka w Durbanie, który dokonałby oględzin dna. Armator obiecał to załatwić. Na 
razie płynęli spokojnie dalej. Mon-sun był coraz silniejszy, więc Callum zwolnił 
jeszcze bardziej, nie chcąc narażać osłabionego kadłuba na dodatkowe wstrząsy i 
stresy. Oczywiście chief Casey Scorell w pewnym momencie nie omieszkał 
skomentować tego uwagą, że znów się spóźnią, ale Callum już nie chciał się 
denerwować, więc tylko spokojnie powiedział:
- Widzisz chief. Ten kadłub pękł bez żadnego wstrząsu czy uderzenia. Pękł ot tak 
sobie bez przyczyny. Po prostu jest już bardzo słaby. Nie możemy dodatkowo 
osłabiać go uderzeniami fal. Nie wiadomo, gdzie i kiedy pęknie znowu.
- Nic mu nie będzie. Zresztą chciałem tylko powiedzieć, że dopłyniemy bardzo 
późno.
- Może to i prawda, lecz najważniejsze, że dopłyniemy. Gdybyśmy szarżowali, to 
moglibyśmy nie dopłynąć wcale.
- Przesadyzm - burknął pod nosem chief, lecz Callum nie zwracał na to uwagi. 
Konflikt, czy też rozbieżność poglądów pomiędzy kapitanem i jego chiefem powoli 
stawał
się widoczny dla innych członków załogi. Zwłaszcza dla będących bliżej nich 
oficerów. Oczywiście Callum nigdy nie zwracał uwagi chiefowi, jeżeli w pobliżu 
znajdował się ktokolwiek inny, lecz ten sam wyskakiwał ze swoimi dziwnymi 
uwagami w najbardziej nieoczekiwanych momentach i Callum, chcąc nie chcąc, 
musiał mu odpowiadać.
Początkowo Callum zdobył sobie opinię przesadnego, nudnego panikarza, w 
porównaniu z którym Scorell wydawał się być nie przejmującym się za bardzo, 
równym facetem. Stopniowo jednak wszyscy docenili działania starego. 
Niedostrzegalnie poprawił się jednak na statku stan bezpieczeństwa, a 
szczególnie wyszkolenie załogi oraz jej świadomość.
Zwłaszcza po wykryciu przecieku do zbiorników balastowych marynarze zdali sobie 
sprawę, że nie ma wiecznych statków, a każdy z nich może zostać na tyle poważnie 
uszkodzony, że umiejętność ratowania się w szalupach jest bardzo dla nich ważna.
W każdym razie nikt już nie szemrał podczas nie kończących się ćwiczeń 
prowadzonych przez Calluma.
42
Sam kapitan był zadowolony z tego, że załoga nabrała wreszcie wprawy. Jakkolwiek 
nadal nie podobał mu się stan statku.
Bez żadnych już wątpliwości wytrzymałość kadłuba stała pod znakiem zapytania. 
Brakowało też niektórych urządzeń, które nie zdążyły dotrzeć na czas.
Jak na złość dodatkowo zepsuł się odbiornik nawigacji satelitarnej. Co prawda, 
od wieków marynarze radzili sobie doskonale przy pomocy sekstansu i ciał 
niebieskich, ale okazało się, że na statku nie ma rocznika astronomicznego, w 
którym podane było położenie poszczególnych ciał niebieskich w każdym dowolnym 
momencie. W tej sytuacji pomiary sekstansem niewiele dawały. Callum był 
autentycznie zły sam na siebie. Rocznika nie było na statku od momentu, gdy 
trafił na statek, a jednak nie zwrócił na to uwagi. Po prostu dzięki temu, że 
większość statków przeszła na korzystanie z nawigacji satelitarnej, 
astronawigacja trafiła niejako do lamusa. Wszystko byłoby dobrze, gdyby był na 
statku rocznik. Samo przypomnienie sobie obliczeń i zrobienie dobrej pozycji nie 
byłoby problemem. Niestety bez rocznika było to trudne, a właściwie niemożliwe. 
Co gorsza, Callum nie miał żadnego programu astro-nawigacyjnego w swoim 
komputerze. Taki program mógłby zastąpić rocznik, lecz cóż, skoro go nie było.
Dwa dni poświęcił na przestudiowanie wszystkich dostępnych na statku materiałów, 
ale nie udało mu się samemu utworzyć programu umożliwiającego obliczenie 
położenia słońca, gwiazd i planet na niebie.
Niechcący natknął się na dokładny czas rozpoczęcia się astronomicznej wiosny i 
lata w jednej z gazet, i dzięki temu udało mu się chociaż stworzyć wzór 
pozwalający na obliczenie deklinacji słońca w dowolnym momencie. To pozwalało mu 
przynajmniej na obliczenie szerokości geograficznej w momencie kulminacji słońca 
nad horyzontem. Co prawda, nie miał skąd wziąć danych na obliczenie momentu 
kulminacji, ale nadal działał dobrze kompas i po prostu czekał, aż słońce będzie 
dokładnie na północ od niego.
Następnego dnia po tym sukcesie, jak gdyby za mało było jeszcze niespodzianek, 
nawalił żyrokompas. Po prostu przestał wskazywać kierunek. Jego tarcza powoli 
obracała się dookoła. Nie udało się go naprawić, więc po prostu został 
wyłączony. Pozostała im żegluga na kompasie magnetycznym jak za czasów Kolumba.
Kolejnego wieczoru Callumowi udało się wywołać na UKF jakiś statek i uczynny 
nawigator przedyktował mu trochę danych z rocznika astronomicznego. Niestety 
statek był dosyć daleko i łączność wkrótce urwała się. Na domiar złego mieli 
kłopoty z główną radiostacją. Podczas jednej burzliwej nocy piorun trafił w 
główną antenę nadajnika, całkowicie ją niszcząc. Podczas pracy na antenie 
awaryjnej spadała moc i nie zawsze udawało się połączyć z jakąkolwiek stacją 
brzegową. Callum miał obowiązek dwa razy w tygodniu wysyłać telegramy do 
Londynu, podając w nich między innymi pozycję. Czasami ze względu na słabą 
łączność nie udało mu się podać pozycji w piątek, tak że gdy poszła z 
opóźnieniem, na przykład w sobotę, to armator widział ją dopiero w następny 
poniedziałek. Pomimo tych trudności, powoli posuwali się do przodu.
Tego dnia, gdy nawalił żyrokompas, normalnie cierpliwy Callum miał już 
serdecznie dość kłopotów.
- Teraz jeszcze tylko brakuje, żeby stanął silnik główny - dał upust swemu 
zniecierpliwieniu w rozmowie ze starszym mechanikiem. Ale ten zapewnił go, że 
wszystkie mechanizmy, w odróżnieniu od sprzętu nawigacyjnego, działają dobrze.
Callum zauważył, że również załoga jest zmęczona nieustannymi kłopotami. 
Postanowił więc urządzić dla niej barbacue na pokładzie. Była akurat sobota, a 
więc najlepszy do takich zabaw dzień. W dodatku monsun jakby osłabł trochę i 
statek raźno posuwał się naprzód. Kapitan wiedział, że filipińscy marynarze 
uwielbiają takie imprezy i był pewien, że zmieni to panujący ostatnio na statku 
ponury nastrój. Okazało się, że się nie mylił. Na początku było trochę sztywno, 
ale wkrótce marynarze rozruszali się i rozpoczęła się zabawa na całego.
43
Jedynie Manuelo cały czas narzekał, że statek już za długo płynie i on nie ma 
okazji spotkać się z dziewczynami.
Gdy bosman starał się go przekonać, że na pewno wytrzyma jeszcze kilkanaście 
przymusowych dni postu, ten z całkowitą powagą stwierdził, że w jego przypadku 
jest to bardzo trudne, a właściwie niemożliwe.
Callum posiedział z nimi do dwudziestej, kiedy to musiał pójść na mostek zmienić 
na wachcie Scorella.
Na dole nadal trwała zabawa i Callum od czasu do czasu z rozbawieniem spoglądał 
z góry z mostku na rozochoconych marynarzy. Co ciekawe, zazwyczaj sztywny i 
niedostępny Sco-rell też się jakoś rozkręcił i głośno wyśpiewywał razem z 
innymi.
Chyba taki wesoły wieczór był potrzebny każdemu, gdyż zaraz poprawiły się 
humory. W niedzielę Callum zarządził skrócony dzień pracy dla marynarzy. Zresztą 
pogoda znowu się popsuła i nie można było nic robić na pokładzie. Umyli więc 
tylko dokładnie statek morską wodą i poszli wypoczywać. Bosman przemierzył 
balasty, lecz nie przybywało nic więcej oprócz dotychczasowych przecieków do 
zbiorników numer trzy.
Pod wieczór fala zrobiła się już taka, że Callum zwolnił bieg maszyny do bardzo 
wolno naprzód. Pomimo to od czasu do czasu kadłubem wstrząsały potężne 
uderzenia. Przez całą wieczorną wachtę Callum starał się tak ustawić statek do 
wiatru i fali, żeby doznawał on jak najmniej uderzeń rozszalałego żywiołu. Po 
kilku dniach takiego sztormu nie byli w stanie określić dokładnej pozycji. 
Satelita nadal nie działał, natomiast jeśli chodziło o astronomię, to nie 
pomógłby już nawet aktualny rocznik, gdyż niebo było cały czas pokryte ciężkimi, 
burzowymi chmurami. Nie pozostało im nic innego, jak przyjmować prowizorycznie 
obliczoną pozycję zliczoną i czekać na lepszą pogodę.
Callum spędzał teraz prawie cały czas na mostku, sypiając zaledwie po kilka 
godzin na dobę. Nie było już czasu na zabawy z komputerem, ani też na 
rozmyślania o rodzinie, czy o Ann. Jego myśli zaprzątała obawa o stan starego 
kadłuba.
We wtorek wieczorem fala jak gdyby zaczęta maleć, więc Callum widząc, że statek 
płynie dosyć równo, poczekał tylko do godziny pierwszej w nocy i poszedł spać. 
Przed wyjściem z mostku polecił drugiemu oficerowi nadal utrzymywać zwolnione 
obroty śruby.
Jak zwykle zdenerwowany, nie mógł zasnąć. Jako balsam dla duszy zastosował sobie 
rozmyślania o nie zrealizowanych wakacjach, które postanowił jednak z całą 
pewnością odbyć po tym rejsie. Przypomniał sobie też wspaniałe chwile spędzane z 
Ann. Wreszcie udało mu się zasnąć. Dzwonek telefonu wyrwał go z tego zasłużonego 
snu już po chwili, a przynajmniej tak mu się wydawało. W rzeczywistości spał 
prawie dwie godziny. Dzwonił Scorell z wiadomością, że uspokoiło się zupełnie i 
z pytaniem czy można podnieść szybkość. Zaspany Callum kazał mu płynąć jeszcze 
na zwolnionych obrotach przez godzinę, potem jeżeli nadal byłoby spokojnie, 
pozwolił na stopniowe rozkręcanie silnika.
Przewrócił się na drugi bok, chcąc znowu zasnąć. Poprawa pogody była tym, na 
czym zależało mu teraz najbardziej. Zanim jednak zasnął na dobre, bezwiednie 
poczuł jakieś zaniepokojenie. Coś go dręczyło, lecz nie wiedział co. Czuł się 
tak jak wtedy, gdy nie mógł sobie przypomnieć różnych ważnych rzeczy. W końcu 
zapalił światło i spojrzał na zegarek. Było kilkanaście minut po czwartej. Wtedy 
uświadomił sobie, co go tak zaniepokoiło. Przecież Scorell dopiero co objął 
wachtę i nie mógł jeszcze ocenić, jak zachowuje się statek. Było na to za mało 
czasu. Zadzwonił na mostek i spytał chiefa, od kiedy nie śpi. Ten wyjaśnił, że 
dopiero przyszedł na mostek.
- To skąd wiesz, że statek płynie równo?
- No widzę przecież.
- Po to, żeby to ocenić potrzeba trochę czasu. Przecież wiesz, że czasem nie ma 
żadnych wstrząsów nawet i przez pół godziny, a potem nagle jakieś skrzyżowane 
czy nałożone na siebie fale robią prawdziwe piekło.
44
- Wygląda na to, że teraz jest już o.k.
- No dobrze. Tak jak mówiłem, obserwuj jeszcze przez godzinę. Jeżeli uznasz, że 
naprawdę się poprawiło, to zadzwoń do mnie i zobaczymy co dalej.
- Yes, sir - odparł służbiście chief.
Uspokojony Callum szybko zasnął znowu. Był nieludzko zmęczony po kilku dniach 
sztormu i nocnego czuwania. Poza tym rzeczywiście wydawało się, że statek płynie 
jak gdyby spokojniej. Było tak przynajmniej przez te kilka minut, podczas 
których rozmawiał z chiefem.
Przyśniła mu się Ann.
Ann, z którą po spacerze po Hyde Parku umówił się znowu za dwa dni. Tym razem 
Ann zaprosiła go do siebie. Callumowi sprawiło to dużą przyjemność. Poczuł, że 
Ann obdarza go zaufaniem i przyjaźnią, a było mu tego bardzo potrzeba.
Zjawił się punktualnie z kwiatkiem w dłoni. Ann mieszkała w jednej z 
podmiejskich dzielnic i nawet niezbyt daleko od niego. Niedaleko jak na 
londyńskie odległości, gdyż wystarczyło mu czterdzieści minut jazdy. Zajmowała 
wraz z Jenny piętro w segmentowym domku. Każde z pięter wynajmował inny lokator.
- Come in - usłyszał, gdy nacisnął dzwonek.
Wszedł do środka i pierwszym co zobaczył, była wysoka, szczupła dziewczyna. 
Kasztanowo ruda tak jak Ann i bardzo do niej podobna.
- Hi Johnny. Jestem Jenny - powiedziała. - Ann jest w sypialni i zaraz tu 
przyjdzie.
- Chętnie bym do niej dołączył w tej sypialni - pomyślał rubasznie Johnny.
- Hi Jenny - odpowiedział. - Bardzo ładnie wyglądasz.
- Dziękuję. Ty też mi się podobasz - odpowiedziała rezolutnie dziewczyna.
- Widzę, że już się poznaliście - powiedziała Ann, wychodząc z sypialni.
Callum podał jej kwiatek, a Ann, której bardzo się ten gest spodobał, 
uśmiechnęła się i pocałowała go w usta.
Callum trochę się speszył i chociaż miał ochotę przytulić Ann do siebie, to nie 
zrobił tego ze względu na obecność Jenny. Ale odruch Ann był tak spontaniczny i 
naturalny, że jej córka nie zwróciła wcale na to uwagi.
- Zrobić wam coś do picia? Może herbatę? - spytała.
- Zrób kochanie - odpowiedziała Ann i wprowadziła Johnnego do pokoju dla gości.
Był to dosyć duży pokój, bardzo ładnie urządzony. Pośrodku stała duża kanapa i 
dwa fotele obite białą skórą. Pomiędzy nimi stał rzeźbiony, wykonany z ciemnego 
orzecha stół ze szklanym blatem. Naprzeciwko stała długa, niska, rzeźbiona 
komoda, stanowiąca komplet ze stołem. Na niej stał oczywiście telewizor oraz 
cały sprzęt stereo. Obok telewizora piętrzył się stos gazet. Z tyłu za kanapą 
znajdował się barek z dwoma wysokimi stołkami. Nad barkiem był przebity w 
ścianie otwór łączący się z kuchnią. Oprócz tego było w pokoju sporo zieleni. 
Callum usiadł na kanapie, a Ann skromnie usiadła na sąsiednim fotelu.
- Chodź siądź koło mnie - poprosił szeptem Callum, oglądając się w stronę 
kuchni, gdzie kręciła się Jenny.
Ann pokręciła przecząco głową i wykonała odpowiedni do tego gest ręką.
- Łatwo trafiłeś tutaj? - spytała.
- Tak, bez kłopotów.
Callum znów nie wiedział, od czego rozpocząć rozmowę, więc na razie milczał, 
przyglądając się pięknym, wypielęgnowanym dłoniom Ann.
Po chwili pojawiła się z herbatą Jenny. Postawiła filiżanki na stole i zaraz 
zniknęła w swoim pokoju.
Callum poczuł się mniej skrępowany i wreszcie zaczął się odzywać. Zresztą po 
paru minutach Jenny wychynęła ze swego pokoju i oznajmiwszy, że już wychodzi, 
skierowała się do drzwi.
- Idzie do mojej mamy - wyjaśniła Ann.
45
Johnny miał ochotę spytać, kiedy wróci, lecz zabrakło mu na to odwagi. Odważył 
się natomiast pochylić nad Ann i ją objąć. Potem tak wymanewrował, że dziewczyna 
sama podniosła się z fotela i usiadła tuż przy nim na kanapie, przytulając się 
do niego.
Johnny pocałował jej usta, a ona lekko oddawała pocałunki, lecz gdy próbował 
rozdzielić językiem jej wargi, ona tak jak wtedy w Hyde Parku, nie pozwoliła na 
to. Callum nie nalegał, tylko nadal lekko całował jej usta, szyję, uszy i włosy.
- Pod tym względem jest taka jak Mary - nie mógł powstrzymać się do porównania. 
Ale po chwili przestał o tym myśleć.
Z Ann było mu tak dobrze, że zapomniał o dotychczasowym życiu z Mary, z jej 
ciągłym bólem głowy, brzucha, brakiem ochoty i okresem, który według jego 
obliczeń, musiała mieć co najmniej raz w tygodniu.
Callum był podniecony, lecz Ann wyraźnie nie chciała żadnego zbliżenia. Nie 
nalegał, tylko zaczął rozmawiać.
Z przyjemnością stwierdził, że rozmawia mu się z Ann bardzo dobrze. Okazało się, 
że podobnie jak przy poprzednim spotkaniu potrzebował trochę czasu, żeby oswoić 
się z nową sytuacją.
Nagle znowu im go zabrakło. Mieli sobie tyle do powiedzenia. Nie zauważył, jak 
zrobił się późny wieczór.
- To ja już chyba pójdę - powiedział w końcu. - Pewnie Jenny zaraz wróci.
- Ona nie wróci. Zostanie u babci na noc.
- Zostanie u babci? Czemu mi o tym nie powiedziałaś?
- Nie pytałeś. A poza tym, do czego byłaby ci potrzebna ta wiadomość?
- Właściwie to do niczego, aleja cały czas myślałem, że ona może w każdej chwili 
wejść.
- No i co by ci zrobiła, jak by nawet weszła?
- Właściwie masz rację. Co by mi zrobiła? No, ale skoro ona nie wraca, to może 
ja zostanę tutaj na noc?
- Jeśli sobie życzysz. Pościelę ci na tej kanapie.
- Nie gniewaj się. Może jestem zbyt śmiały. Ale wolałbym...
- No, co wolałbyś?
- Właściwie to wolałbym spać z tobą.
- Nie można. Co by na to powiedziała twoja żona?
- No tak. Pewnie nie byłaby zachwycona.
Nastrój prysł i Callum poczuł się trochę głupio. Ale sprawiedliwie przyznał 
rację Ann. Dlaczego właściwie miałaby mu ulec. Przecież on nie tylko był żonaty, 
ale nawet nie zająknął się jakimkolwiek zdaniem lub chociaż słowem, że jeśli 
nawet nie kocha, to przynajmniej lubi lub podziwia Ann.
- Rzeczywiście w jej oczach muszę wyglądać po prostu na samca, który szuka 
łatwej okazji - pomyślał, a głośno odpowiedział:
- Nic by nie powiedziała, bo bym jej o tym nie zawiadamiał. Jeśli i ty byłabyś 
równie dyskretna, to niczego by się nie dowiedziała.
- Bardzo śmieszne - krótko skwitowała to Ann.
Nastrój prysł już zupełnie, więc Callum krótko pożegnał się i skierował do 
drzwi. Ann poszła za nim i stanęła wyczekująco w progu.
Johnny chciał już wyjść, ale jeszcze zawrócił, objął i pocałował Ann. Jeszcze 
raz spróbował wsunąć swój język pomiędzy jej miękkie wargi, a one tym razem bez 
trudu dały się rozdzielić. Przez chwilę zamarli w bezruchu. Callum przez koszulę 
poczuł, jak twardnieją sutki Ann, ogarnął go dreszcz rozkoszy. Nie przerywając 
pocałunku, sięgnął ręką za siebie i zamknął drzwi. Potem oboje zapomnieli, że w 
ogóle istnieje jeszcze jakiś świat dookoła nich.
Gdy późnym wieczorem wrócił do domu, Mary już spała, więc po cichu poszedł do 
łóżka.
46
Nad ranem poczuł koło siebie czyjąś obecność. Po chwili rozbudził się zupełnie. 
Otworzył oczy i zobaczył w swoim łóżku Mary.
- Śpij, śpij - powiedziała. - Jeszcze wcześnie.
Callum nic nie odpowiedział. Nie sypiali w jednym łóżku już od dawna. A od 
jakiegoś czasu nie sypiali też ze sobą.
- Co się stało? - spytał w końcu.
- Nic się nie stało - uśmiechnęła się Mary.
Callum spodziewał się raczej pretensji za późny powrót do domu, tymczasem 
wyglądało na to, że jest wręcz odwrotnie. Nie tylko żadnej burzy, ale nawet 
dawno niewidziany uśmiech na twarzy żony.
- Dobrze się czujesz? - spytał.
- Bardzo dobrze. A jak ty?
- Nie najgorzej, tylko spać mi się chce - odrzekł i zamknął oczy.
- Skoro wolisz spać - powiedziała Mary. Lekko pocałowała go w usta i przytuliła 
się do niego.
Callum leżał nieruchomo, zastanawiając się, co się stało jego żonie. To nie była 
ta sama Mary z jej bólami głowy, niewyspaniem i wiecznym okresem. Nawet 
pachniała inaczej. Poczuł lekkie podniecenie, lecz nadal się nie poruszył. Mary 
leżała cicho przytulona do niego. W pewnej chwili przekręciła się i niby 
niechcący położyła rękę na jego udzie. Powoli przesunęła ją wyżej. To, na co się 
natknęła, sprawiło jej widocznie satysfakcję, gdyż nie penetrowała dalej, tylko 
znowu znieruchomiała.
Callum omal nie eksplodował. To co zdarzyło się z Ann zaledwie poprzedniego 
wieczoru, w dużej mierze było wynikiem ostentacyjnej oziębłości Mary. Z całą 
pewnością Ann podobała mu się już od dawna, lecz zapewne nigdy by do niczego 
pomiędzy nimi nie doszło, gdyby nie to, że wydawało się, że jego małżeństwa z 
Mary nie da się uratować.
Poczuł się bardzo źle. Był mężczyzną, który lubił korzystać z życia i nie unikał 
zarówno kobiet jak i innych przyjemności. Lecz czym innym była zdrada żony w 
sytuacji, gdy małżeństwo wydawało się rozpadać, a już zupełnie czym innym 
przeskakiwanie z łóżka do łóżka. W rezultacie, mimo że był podniecony, udawał, 
że śpi. Zaś Mary upewniwszy się, że nadal potrafi go podniecić, nie domagała się 
niczego więcej i uwierzyła, albo też udawała, że wierzy w to, że on naprawdę 
śpi.
Callum często wracał w myślach do tamtego wieczoru. Tak było i teraz w tej 
sztormowej nocy na Oceanie Indyjskim. Może właśnie w wyniku tych wspomnień 
przyśniła mu się Ann.
Nie dane mu było jednak pospać długo tej nocy. Wydawało mu się, że ledwie 
zamknął oczy, gdy obudził go potworny huk.
47
Rozdział czwarty
Callum otworzył oczy i nasłuchiwał chwilę. Huk ustał i wtedy usłyszał wyraźnie, 
jak zwalniają obroty silnika. Jednocześnie kadłub ciężko wibrował w 
niebezpiecznym rezonansie. Drgał podobnie, jak drży puszczona cięciwa łuku, 
wydając nawet zbliżony odgłos. W pierwszej chwili pomyślał, że zderzyli się z 
czymś.
Oprzytomniał w jednej chwili i pognał w samych gatkach na mostek, chwytając 
tylko w rękę koszulę i spodnie. Zobaczył, że rączka telegrafu ustawiona jest na 
bardzo wolno naprzód tak, jak to było, gdy opuszczał mostek przed snem.
Nic nie było widać w ciemnościach nocy.
- Co się stało? - spytał Scorella, który wyglądał za burtę ze skrzydła mostku.
- Nic takiego. Uderzyła nas fala.
Kadłub wciąż niebezpiecznie drgał. To był wyjątkowo silny i niebezpieczny 
rezonans.
Callum w dalszym ciągu nic nie widział. Jego oczy nie przyzwyczaiły się jeszcze 
do panującego mroku. Pomimo że była pełnia księżyca, panowały całkowite 
ciemności. Niebo pokryte było grubymi czarnymi chmurami.
Callum podświadomie czuł, że dzieje się coś niedobrego. Nagle zrobiło się niemal 
całkiem jasno. To księżyc wyjrzał poprzez dziurę w chmurach, zalewając morze 
trupim blaskiem.
Fala wiatrowa nie była zbyt duża, również wiatr ustał prawie zupełnie. Panował 
tylko potężny rozkołys. Statek miarowo się kołysał na martwej fali, leniwie 
posuwając się do przodu. Znów zapadły ciemności, gdyż księżyc skrył się za 
chmurami. Callum po omacku wciągnął na siebie koszulę i spodnie, i spojrzał na 
zegarek. Było kilka minut po piątej.
- Czemu przyspieszałeś? - spytał z pretensją w głosie. - Miałeś zadzwonić do 
mnie.
- Nie przyspieszałem - skłamał Scorell, lecz Callum nie dał się na to nabrać. 
Wyraźnie słyszał, jak po uderzeniu spadają obroty silnika. To wtedy Scorell 
musiał zwolnić ponownie, lecz bał się widocznie do tego przyznać. Callum nie 
powiedział nic.
- Zresztą było zupełnie spokojnie - dodał Scorell.
- Tak było spokojnie, że omal nas nie utopiło - powiedział kapitan. - Daję 
głowę, że coś trzasło. Nie można bezkarnie katować takiego starego statku. 
Miejmy tylko nadzieję, że to nic groźnego.
Znowu wyjrzał księżyc. Callum ze zgrozą zobaczył, że pędzi na nich olbrzymia, 
czarna góra wody. To była skumulowana fala, powstała z nałożenia się na siebie 
kilku fal.
- Stop maszyna, prawo na burtę - krzyknął Callum, chcąc złagodzić uderzenie.
Nie czekał, aż chief wykona komendę i sam przestawił telegraf maszynowy na stop 
oraz obrócił koło sterowe do końca w prawo.
Nagle zdał sobie sprawę z tego, co go zaniepokoiło przed chwilą. To kadłub 
przybrał jakieś inne położenie. W ciemności nie było tego widać, dopiero gdy 
statek został oświetlony światłem księżyca, Callum zobaczył, że jego dziób jest 
jakby wyżej niż być powinien.
Nie zastanawiając się, krzyknął do chiefa:
- Ogłoś alarm opuszczenia statku. -Co?
- Dzwoń na alarm szalupowy - powtórzył kapitan.
- Ale po co? - spytał Scorell tak spokojnym i niedowierzającym tonem, że Callum 
się zawahał.
Przez chwilę myślał intensywnie. Ależ nie, nie mógł się mylić. Właśnie to trzeba 
było zrobić.
- Dzwonisz czy nie? - warknął zły już na chiefa. Sam zaś puścił koło sterowe i 
podbiegł do radiotelefonu UKF.
- Mayday, mayday... - zaczął wołać.
48
W tym momencie fala, której starał się uniknąć, dotarta do statku i zwaliła się 
na niego z całą swą mocą. Kaskady wody wlały się na stary, umęczony kadłub 
Harmony. Statek jak gdyby przysiadł pod ciężarem oceanu. Ale czy to na skutek 
zmniejszenia szybkości, czy też przyjęcia rozszalałego żywiołu z innego 
kierunku, cios był znacznie słabszy niż poprzedni. Nie wystąpił nawet zgubny, 
niszczący wszystko rezonans. Uderzenie było na tyle silne jednak, że coś nie 
wytrzymało. To agregat prądotwórczy nie zniósł wstrząsu i zatrzymał się. Zgasły 
wszystkie światła i stanęły wszystkie mechanizmy. Zapaliły się słabe lampki 
oświetlenia awaryjnego.
- Cholera jeszcze black-out- przeklął Callum i nadal próbował wywoływać inne 
statki. Niestety UKF też odmówiła posłuszeństwa. Zabrakło napięcia. Zgasły 
lampki kontrolne, a
w głośniczku zapanowała cisza. Na szczęście dzwonki alarmowe były zasilane z 
akumulatorów i Scorell pracowicie naciskał przycisk, ogłaszając alarm szalupowy. 
Jego mina wyraźnie świadczyła o dezaprobacie, jaką obdarzał niewydarzone pomysły 
starego. Po chwili na mostek wpadł z impetem radiooficer.
- Co się stało? - krzyknął.
- Alarm ćwiczebny - spokojnie wyjaśnił chief.
- Nie ćwiczebny, ale prawdziwy - wrzasnął kapitan. - Idź natychmiast do 
radiostacji i nadaj sygnał SOS.
- Dobrze, ale nie ma zasilania.
- Przecież masz awaryjne zasilanie z akumulatorów.
- Akumulatory wysiadły, to stary złom.
- Cholera, dlaczego ja o tym nie wiem?
- Bałem się powiedzieć, jesteś strasznie czuły na punkcie bezpieczeństwa.
Callum zagryzł bezsilnie zęby. Wyglądało na to, że można być przewrażliwionym na 
punkcie bezpieczeństwa, a i tak nie dopilnuje się wszystkiego.
- Dobrze, spróbuj jednak. Może chociaż na jeden sygnał będzie w nich napięcie. 
Albo spróbuj pociągnąć kablem jakieś napięcie od żarówki oświetlenia awaryjnego. 
Przygotuj też do szalupy radiopławę oraz radiostację szalupową. Jak mechanicy 
włączą prąd, to od razu nadawaj SOS na głównym zasilaniu.
- Yes, sir - odpowiedział radiooficer i wybiegł z mostku.
- Chief, leć do szalup i opuszczajcie na wodę. Nie ma czasu do stracenia.
- Życzy pan sobie lewą czy prawą? - spytał ironicznie chief.
- Obie - ryknął Callum.
Scorell najwidoczniej nie zdawał sobie sprawy z niebezpieczeństwa i uważał 
zarządzenia kapitana za objaw niepotrzebnej paniki. Ale przez lata 
przyzwyczajony do posłuszeństwa, słysząc w głosie Calluma autentyczną złość, nie 
dyskutował, tylko zbiegł niżej na pokład szalupowy.
Callum chwycił za słuchawkę telefonu i zadzwonił do maszynowni.
Odebrał starszy mechanik.
- Czy będzie światło? - spytał.
- Nie możemy zastartować agregatu.
- To puśćcie następny.
- Podczas tego wstrząsu pękł zawór na butli i uciekło całe powietrze startowe. A 
sprężarki nie można puścić, bo nie ma prądu.
- No i co teraz będzie? Zostaniemy bez agregatu?
- Próbujemy ręczną pompą nabić taką matą butlę. Powinno starczyć na jeden start.
- De czasu wam to zajmie?
- Długo, to ręczna pompa. A potrzeba trochę więcej powietrza niż do dętki 
rowerowej. Z pół godziny.
49
- Za długo. Statek do tego czasu może utonąć. Zabieraj wszystkich do szalupy. 
Nie ma chwili do stracenia.
- Naprawdę jest aż tak źle?
- Tak. Pospieszcie się. Na mostek wbiegł chief.
- Obie szalupy gotowe. Ale czy naprawdę musimy je opuszczać w takiej pogodzie? 
Podejrzewa pan, że na statek dostała się woda?
- Nie podejrzewam, jestem pewien.
- To ja wyślę bosmana, żeby wszystko przemierzył.
- Za późno, chief. Obyśmy tylko zdążyli. Opuszczajcie prawą szalupę. Do lewej 
niech zostanie tylko dwóch na ochotnika. Opuszczę ją sam na końcu.
- OK - odpowiedział chief i puścił się pędem na dół. Chyba wreszcie docenił 
zagrożenie, bo ruszał się żwawo. Chociaż mogło to również być wynikiem tego, że 
nie chciał ponownie narażać się gniew kapitana.
- Leć do kucharza. Niech weźmie jak najwięcej konserw, czy co tam jest pod ręką. 
Ile tylko zdąży. Pospiesz się - rzucił Callum do marynarza. - Jeśli zdążą, niech 
wezmą też jak najwięcej wody do baniaków.
Spojrzał na zegarek. Od ogłoszenia alarmu minęło zaledwie kilka minut. Wyjrzał 
ze skrzydła mostku na dół, na pokład szalupowy. W słabych promieniach 
oświetlenia awaryjnego widział uwijających się marynarzy. Po chwili prawa 
szalupa zjechała do poziomu pokładu i zaczęli do niej wsiadać marynarze. Ze 
zdumieniem zobaczył, że wszyscy niemal Filipińczy-cy taszczą ze sobą walizki lub 
ciężkie torby.
Wyglądało na to, że oni jednak przejmowali się stanem statku i żyli na nim cały 
czas spakowani do drogi.
Wrócił do środka i wywołał z radiostacji radiooficera.
- Udało ci się wysłać sygnał SOS? - spytał.
- Jeszcze nie.
- Prądu nie będzie. Nie próbuj już, tylko biegnij do szalupy. Potem może być za 
późno.
- A druga szalupa?
- W kilka minut po pierwszej.
- To jeszcze spróbuję, a potem wsiądę do tej drugiej.
- Jeśli się nie boisz. Zaczynamy opuszczać lewą szalupę, jak tylko prawa odbije 
spod burty - powiedział Callum.
Zobaczył ze skrzydła, że prawie wszyscy są już w środku, więc zbiegł na pokład 
szalupowy.
- Wsiadaj, chief- zarządził. - Opuścimy was.
Policzył ludzi w szalupie. Było ich trzynastu. Brakowało jeszcze sześciu. On 
sam, radiooficer, dwóch marynarzy czekających na lewą szalupę. Jeszcze dwóch 
brakowało.
- Kogo nie ma? - spytał.
- Kucharza - poszedł do prowiantury i chiefa z maszyny.
- Dobrze, pojadą z nami. Na wodę - dał znak ręką bosmanowi i szalupa ruszyła w 
dół. Statek przechylił się niebezpiecznie, ale rozpędzona łódź dotarta już do 
powierzchni wody i z pluskiem uderzyła o nią. Marynarze błyskawicznie odczepili 
haki i po chwili szalupa odcu-mowała od burty. Cała załoga była w kaskach 
ochronnych i tym razem obyło się bez wypadku.
- Dobrze, że nauka nie poszła w las - pomyślał Callum.
- Gnaj po kucharza i potem po starszego mechanika - rzucił do stojącego obok 
marynarza.
- Ty bosman idź już do drugiej szalupy. Zaraz będziemy ją opuszczać.
50
Statek pochylił się jeszcze bardziej na prawą burtę. Jeszcze kilka minut i lewej 
szalupy nie da się opuścić. Po prostu położy się na burcie statku.
Pobiegł na mostek, zawołał radiooficera i kazał mu biec do szalupy Sam rozejrzał 
się jeszcze po mostku. Jego wzrok padł na szafkę z pirotechniką. Wyciągnął 
czerwone rakiety i odpalił dwie jedną za drugą. Pozostałe wyrzucił za burtę. Nie 
było już czasu na zabieranie ich ze sobą, ale istniała szansa je wyłowić, gdy 
statek już zatonie. Spojrzał na transpondery radarowe powieszone na ścianie w 
kabinie nawigacyjnej. Chwycił oba oraz dziennik okrętowy i zbiegł na pokład 
szalupowy z lewej burty. Byli tu już wszyscy.
- Wsiadajcie - zarządził, a sam wrzucił transpondery i dziennik do łodzi i 
stanął przy hamulcu windy.
- A co z tobą? - spytał mechanik.
- Jak będziecie na wodzie, to od razu odczepiajcie się z haków i odchodźcie od 
burty. Jak będę widział, że jesteście oddaleni od statku, to wyskoczę i wtedy 
mnie wyłowicie.
Bosman zawahał się.
- Ale wyskoczysz? Nie zostaniesz tu?
- Nie. Chcę jeszcze zdążyć na ślub syna - krzyknął Callum i podniósł do góry 
dźwignię hamulca.
Szalupa gładko ruszyła w dół. Powtarzane do znudzenia ćwiczenia zaowocowały tym, 
że załoga nabrała wprawy i wszystko odbywało się szybko i bez zakłóceń.
Po chwili byli już na wodzie. Odczepili haki i bosakami odpychali łódź od burty.
Callum spojrzał na zegarek. To było zdumiewające, ale od miażdżącego uderzenia 
wody o statek minęło zaledwie dwadzieścia minut. Nagle zdał sobie sprawę, że 
nadal jest boso. Piorunem wbiegł do kabiny i schwycił buty, skarpetki oraz 
sweter. Na nic więcej nie było czasu. Po kilku sekundach był na pokładzie. 
Tymczasem lekka szalupa, pozbawiona silnika, zdryfo-wała wzdłuż statku i była 
już kilkanaście metrów za rufą. Widział, że bosman z marynarzem próbują 
wiosłować, lecz nie dawało to efektu i łódź oddalała się coraz bardziej, a po 
chwili zniknęła w ciemnościach nocy. Callum automatycznym niemal ruchem odczepił 
jeszcze linki mocujące wszystkich tratw ratunkowych. Na wyrzucenie ich za burtę 
zabrakło już czasu. Ale powinny same spłynąć, gdy statek utonie, a następnie 
automatycznie napompować się sprężonym powietrzem ze stalowej butli.
Pobiegł na rufę, skąd miał najbliżej do szalupy i skoczył. Nie był pewien, czy 
bosman go widzi. Na rufie nie było żadnych świateł awaryjnych i mógł być 
zupełnie niewidoczny. On sam wiedział, gdzie jest szalupa tylko dlatego, że 
połyskiwało z niej światło latarki. Wyskoczył za burtę, trzymając pas ratunkowy 
w ręku. Zapadł się pod wodę, ale niezbyt głęboko. Z niskiej rufy ciężko 
załadowanego statku do lustra wody nie było więcej niż siedem metrów. Po chwili 
był już na powierzchni i przez głowę wciągnął pas ratunkowy na siebie. Wyciągnął 
zatyczkę chemicznej bateryjki i po chwili zapaliła się miniaturowa lampka. 
Ludzie znajdujący się na szalupie powinni go bez trudu dostrzec. Powoli zaczął 
płynąć w kierunku, w którym, jak mu się wydawało, powinna być łódź.
Nie widział jej jednak na razie, ale za to usłyszał warkot silnika niosący się 
poprzez wodę. Gdzieś w pobliżu musiał być Scorell.
Minęło może dwie lub trzy minuty, gdy znalazła go motorówka chiefa. Któryś z 
marynarzy wyłożył za burtę łodzi krótką drabinkę i kapitan o własnych siłach 
wspiął się do góry.
- Musimy znaleźć tę drugą łódź - powiedział. - To bardzo ważne, żebyśmy byli 
wszyscy razem.
- Jest tu niedaleko - powiedział drugi oficer i pokazał ręką. Rzeczywiście w 
odległości stu kilkudziesięciu metrów widać było nikłe światełko. Po chwili 
łodzie spotkały się. Marynarze szybko związali je ze sobą. Callum policzył 
ludzi. Byli wszyscy. Cała załoga - dziewiętnaście osób.
- Wszyscy cali i zdrowi? - spytał kapitan.
51
- Cali i zdrowi, ale przestraszeni - odrzekł kucharz.
- Przykro mi. Bać się nie ma czego. Wkrótce ktoś nas znajdzie. Na razie musimy 
uzbroić się w cierpliwość. Jeżeli ktoś zauważy jakieś światła, to niech od razu 
melduje. Będziemy wzywać pomocy przez wystrzeliwanie rakiet.
Callum ściągnął z siebie ubranie, żeby je wykręcić. Chociaż znajdowali się w 
tropiku, to odczuwał nocny chłód. Zauważył, że marynarze chociaż nie zmoknięci, 
byli również przemarznięci. Nikt z nich nie miał cieplejszych ubrań. To wszystko 
stało się tak nagle.
- Zdążyłeś coś przynieść z chłodni? - spytał kucharza.
- Tak - odpowiedział zapytany i pokazał kilka pęt kiełbasy oraz worek konserw. - 
Więcej nie zdążyłem, bo mnie zawołali do szalupy.
- To i tak dobrze. A ty spróbuj uruchomić radiostację szalupową - zwrócił się do 
radioofi-cera.
Ten tylko skinął głową i otworzył pokrywę pudła mieszczącego radiostację.
Księżyc wychynął znowu zza chmur i zobaczyli statek. Był w odległości około 
dwustu metrów. Ustawiony był do nich bokiem, więc widać go było w całej 
okazałości. Niewidoczny był przechył boczny. Światełka oświetlenia awaryjnego 
zgasły już i upiorny porzucony wrak wyglądał strasznie ponuro oświetlony tylko 
martwym blaskiem księżyca. Pozornie wyglądał na nienaruszony i Callum przez 
chwilę jeszcze raz pomyślał, że może opuścili statek przedwcześnie, ale dobry 
wzrok pozwolił mu ocenić, że jest on zanurzony głębiej na rufie i mniej na 
dziobie. Nie rzucało się to w oczy, gdyż jeden metr powiększonego zanurzenia nie 
stanowił wiele przy ogromie statku, zwłaszcza że nikt właściwie nie oglądał go z 
poziomu wody przed awarią. Ale Callum przy swoim ogromnym doświadczeniu widział 
już tę różnicę. A to oznaczało, że przybyło już kilka tysięcy ton wody. Nie miał 
już wątpliwości. Kadłub musiał pęknąć gdzieś pod wodą i do wnętrza wdzierała się 
woda. Nie miał wątpliwości również Sco-rell.
- Chyba pospieszyliśmy się z tą zabawą w ćwiczenia szalupowe - powiedział 
swobodnie.
- Lepiej wcześniej zejść z tonącego okrętu, niż za późno - odpowiedział kapitan. 
- Ale jeżeli do rana nie zatonie, to spróbujemy tam wrócić i zabrać więcej 
zapasów, a przede wszystkim uruchomić radiostację. Ale to dopiero za dnia. Po 
ciemku to zbyt niebezpieczne.
- Patrzcie, co tam się dzieje - wykrzyknął nagle drugi oficer, który cały czas 
obserwował miarowo kołyszący się na fali kadłub.
Wszyscy popatrzyli na statek. Księżyc nadal pozwalał im oglądać ponure 
widowisko. Zrazu niemal niewidocznie dziób zaczął podnosić się do góry. Potem 
coraz wyraźniej było widać, że środkowa część kadłuba, przed nadbudówką 
mieszkalną, zapada się coraz niżej. Po kilku minutach poprzez śródokręcie statku 
swobodnie przelewała się woda. Dziób i rufa groteskowo sterczały w górę.
Księżyc skrył się za chmurami i przygnębiający, posępny widok znikł im z oczu. 
Ale od wschodu niebo zaczynało się przejaśniać. Nadchodził brzask. Jeszcze 
kilkanaście minut i powinni znów ujrzeć Harmony, nawet bez pomocy księżyca, 
jeżeli byłoby jeszcze co oglądać.
- Co z nami teraz będzie? - zapytał kucharz.
Callum wiedział, że to pytanie dręczyło wszystkich. Nie potrafił zbyt dobrze 
kłamać, ale wiedział, że wyjawienie całej prawdy nie może nic pomóc. Gorzej - 
może tylko zaszkodzić. Dlatego nie powiedział nic o tym, że nie udało się wysłać 
sygnału SOS, ani nawet wywołać kogokolwiek przez radiotelefon UKF. Zamiast tego 
pokazał im radiooficera próbującego wywołać kogoś przy pomocy radiostacji 
szalupowej. Pokazał też transpondery radarowe, które zabrał z mostku.
- To urządzenie - wyjaśnił - nie jest radiostacją, ale działa odzewowo. To 
znaczy w chwili, gdy padnie na nie wiązka fal radarowych, automatycznie 
uaktywnia się i nadaje sygnał. Ten sygnał powoduje powstanie specjalnego echa na 
ekranie radaru w postaci ciągu kropek.
52
Każdy statek, który coś takiego zauważy, od razu skieruje się na ten punkt i 
podejmie rozbitków.
- No tak. Słyszeliśmy o tym wielokrotnie podczas alarmów. Ale skąd pewność, że 
ktoś nas zauważy? - spytał jeden z marynarzy.
-Na pewno zauważy. Nie jesteśmy jedynym statkiem płynącym przez Ocean Indyjski.
- No, a ta słynna radiopława, o której było tyle gadania? - spytał ktoś inny.
Callum z przyjemnością stwierdził, że ludzie pamiętają jednak to, co im starał 
się wytłumaczyć na alarmach i postanowił to głośno wyrazić.
- Dobrze, że pamiętacie. Otóż radiopława wysyła sygnał wzywania pomocy. Jest tam 
również zakodowana nazwa statku oraz nasz sygnał rozpoznawczy, więc od razu 
wiadomo, kto znalazł się w opałach. Satelita, który automatycznie odbierze 
sygnał, określa pozycję, z jakiej został on wysłany. Potem również automatycznie 
przekazuje komunikat o odebraniu tego sygnału do systemu bezpieczeństwa. Wtedy 
sygnały te, znowu automatycznie, odebrane są przez wszystkie statki w rejonie. 
Chcąc nie chcąc, każdy będący w pobliżu nas, otrzyma komunikat o odebraniu 
sygnału z radiopławy. Potem wystarczy popłynąć na pozycję podaną w komunikacie i 
wyłowić rozbitków.
- No, ale gdzie ta radiopława i jaka pewność, że sygnał został wysłany? - spytał 
jeden z motorzystów.
- A jeśli nas wyłowią, to czy odeślą nas do Durbanu, tak jak było planowane? - 
spytał nagle Manuelo. - Ja tam muszę spotkać jedną znaj orną, a i tak jestem już 
spóźniony.
Wszyscy się roześmieli. W tym ponurym momencie było to bardzo potrzebne. 
Niestety chwila odprężenia nie trwała długo i znowu zapadło głuche milczenie. Na 
wschodzie niebo pojaśniało. Rozpoczynał się świt. Wiatr ustał już zupełnie, 
tylko nadal kołysała łodziami wysoka, martwa fala. Panowała głucha cisza. Nagle 
od strony, w której znajdował się dryfujący wrak dobiegły jakieś odległe, 
stłumione odgłosy. Najpierw pluskanie wody, potem jednostajny głuchy szum, 
wreszcie coraz głośniejszy, ssący odgłos i jak gdyby mlaskanie jakiegoś potwora.
Nie widzieli tego jeszcze zbyt dobrze w szarym świetle poranka, lecz tuż obok 
nich dokonywał swych dni Harmony. Nie trwało to długo. Może dwie, trzy minuty. 
Zanim się bardziej rozjaśniło, zobaczyli tylko sterczący w górę dziób statku 
błyskawicznie ślizgający się w dół.
Zaiste przygnębiający był to widok. Callum odruchowo wstał i podniósł rękę do 
czoła, żegnając swój statek salutem. Jeszcze chwila i na powierzchni morza nie 
było śladu po olbrzymim, dumnym statku. Jeszcze wydobywały się olbrzymie bąble 
powietrza, jeszcze przez chwilę słychać było ponure odgłosy umierającego statku. 
Potem wszystko umilkło.
Marynarze za przykładem kapitana wstali i w milczeniu obserwowali upiorną scenę.
Wreszcie nic na powierzchni morza nie świadczyło już o tym, że jeszcze przed 
chwilą unosił się na nim Harmony.
Callum opuścił rękę i spojrzał na załogę. Zobaczył, że bosmanowi spływają po 
policzkach łzy. Ten silny, odważny Filipińczyk bezgłośnie płakał jak dziecko.
Zresztą nastrój grozy udzielił się wszystkim. Callum zobaczył, że podświadomie 
ludzie skupili się wokół niego, jak gromadka wystraszonych kurcząt. Większość 
przeszła przez burtę do jego szalupy. W motorówce Scorella zostało razem z nim 
tylko sześciu.
Callum wiedział, że czekają go ciężkie chwile. Z jednej strony sukcesem było to, 
że wszyscy przeżyli i nikt nie utonął. Z drugiej - nikt nie wiedział, co ich 
spotkało. To wszystko odbyło się tak szybko, że nie zdążyli wezwać pomocy. 
Pozostawało liczyć na to, że radiopława sama spłynęła z tonącego statku i gdzieś 
nadaje sygnał. Przy odrobinie szczęścia powinni ją znaleźć i przekonać się czy 
nadaje prawidłowo. Przypomniał sobie, że kazał radiooficerowi zabrać ją ze sobą. 
Spytał go o to, lecz ten wyjaśnił, że zdążył tylko zabrać radiostację szalupową. 
Nadal męczył się z tą radiostacją, bezskutecznie próbując nawiązać łączność. 
Callum nic nie powiedział. Żadne czynienie wyrzutów już by nic nie pomogło.
53
Sięgnął po dziennik okrętowy i zapisał:
W dniu dzisiejszym statek zatonął w wyniku przełamania się kadłuba na sztormowej 
fali. Cała załoga ewakuowała się w szalupach ratunkowych. Spojrzał na zegarek i 
zanotował godzinę: 6.03.
- To nie do wiary - pomyślał. - Nie minęła jeszcze godzina od tego fatalnego 
wstrząsu. A wydaje się, jakby to piekło trwało już nie wiadomo jak długo.
Wiedział, że najgorsze dopiero przed nimi. Pomyślał, że gdyby chief posłuchał go 
i nie przyspieszał, to być może płynęliby teraz spokojnie dalej. Wyglądało na 
to, że zatonęli w resztkach sztormu. Nie było sensu rozpatrywać tego. Harmony 
nie istniał już. To znaczy leżał tylko jego wrak na dnie Oceanu Indyjskiego. Bo 
przecież główną przyczyną tragedii było to, że statek w ogóle wypłynął w ten 
rejs przy tak złym stanie kadłuba. Gdyby nawet przetrwał tę sztormową noc, to 
być może zatonąłby gdzieś dalej w następnym sztormie.
Teraz należało zająć się tymi, co przeżyli. Szukaniem winnych i ustaleniem 
przyczyn tragedii mógłby się zająć kiedyś Sąd Admiralicji.
Najważniejsze było, zdaniem Calluma, utrzymanie jakiego takiego, a właściwie 
dobrego morale wśród rozbitków.
Zdawał sobie sprawę z tego, że nie będzie to łatwe zadanie.
Na początek kazał podnieść jak najwyżej antenę radiostacji szalupowej, z którą 
nadal walczył radiooficer. Potem, na drugim prowizorycznym maszcie z bosaka 
kazał powiesić trans-ponder radarowy. Dzięki temu jego zasięg znacznie się 
zwiększał.
Później wysłał Scorella motorówką, żeby połapał wszystkie tratwy ratunkowe, 
które uwolnione z tonącego kadłuba wyskoczyły na powierzchnię morza i 
samoczynnie napompowały się sprężonym powietrzem z butli.
W przeciągu pół godziny motorówka wróciła z wszystkimi czterema tratwami. 
Powiązali je dookoła szalup, a szalupy dodatkowo pomiędzy sobą. Na razie nie 
pozostało nic do zrobienia, tylko nadal próbować wywołać kogokolwiek przez 
radiostację szalupową oraz cierpliwie czekać.
Callum zobaczył, że niektórzy marynarze coś przeżuwają. Prawie każdy miał coś 
pod ręką. Kawałek czekolady, gumę do żucia, czy też co innego. Wiedział, że 
będzie musiał racjono-wać żywność. To było zrozumiałe. Tym bardziej zaś wodę 
słodką. Postanowił jednak rozdzielić kiełbasę. W szybko wspinającym się w górę 
słońcu nie wytrzymałaby długo. Polecił kucharzowi podzielić równo cały zapas i 
rozdać marynarzom. Widział, że większość poupychała otrzymane jedzenie po 
kieszeniach. Jeszcze nie zdążyli poważnie zgłodnieć. Na razie milczeli, ale 
wiadomo było, że zaraz zaczną pytać.
Callum zrobił więc krótki wykład na temat chronienia się przed zimnem w nocy i 
przed palącym słońcem w dzień. Kazał powyciągać z toreb i waliz wszystkie 
ubrania. Należało ubrać się odpowiednio do okoliczności.
Niestety nie było tego wiele. Marynarze mieli pochowane w torbach rzeczy dla 
nich najcenniejsze, a właściwie najdroższe, lecz zupełnie nieprzydatne na 
szalupie. Były to przeważnie okazyjne tanie zakupy. Jakaś elektronika, mnóstwo 
płyt kompaktowych, kupionych w Chinach za grosze, jakieś zabawki dla dzieci i 
pełno tekstylnych butów. Z ubrań nie było prawie nic.
Tymczasem słońce było już coraz wyżej nad horyzontem. Zapowiadał się upalny 
dzień. Po raz pierwszy od wielu dni niebo nie było pokryte chmurami. Niestety, w 
żadnej z łodzi nie było pokrowców czy daszków, które mogłyby chronić przed 
palącymi promieniami.
Callum postanowił zrobić prowizoryczną osłonę z ti-pi-ei. Były to worki z 
nieprzepuszczalnej tkaniny zasuwane na zamek błyskawiczny nazywane tak w skrócie 
od angielskiej nazwy - Thermal Protective Aid (TPA). Połączywszy j e 
prowizorycznie ze sobą, uzyskali coś w rodzaju daszku chroniącego przed 
zabójczym promieniowaniem.
Powoli ludzie zaczynali się ożywiać.
54
- Do czego przydadzą nam się tratwy? - spytał jeden z motorzystów.
- Och, do wielu rzeczy - wyjaśnił kapitan. - Po pierwsze jest w nich trochę 
wody, żywności i innych przydatnych przedmiotów. Ponadto w ich wklęsłych dachach 
może zbierać się woda deszczowa. Poza tym zgrupowani tak jak teraz jesteśmy 
łatwiejsi do zauważenia z góry, z samolotu lub helikoptera. No i strasznie 
ciasno jest tutaj. Jesteśmy stłoczeni jak kury na grzędzie. Na noc kilku z nas 
może przejść do tratwy. Będzie po prostu wygodniej spać.
- To mogą nas nie znaleźć do wieczora?
- Nie wiem. Lepiej być przygotowanym na wszystko. Dlatego też będziemy ściśle 
racjo-nować jedzenie i wodę.
- No tak. Lepiej być oszczędnym - ze zrozumieniem zgodził się inny marynarz.
- A kiedy tak realnie można liczyć na pomoc? - spytał ktoś inny.
- Nie wiem. Liczę, że jeszcze dzisiaj. Ale nie ma takiej gwarancji. Teraz cały 
czas pomagajcie radiemu kręcić dynamo, żeby wreszcie nawiązał jakąś łączność.
Nie udawało się to, niestety. Callum liczył jednak, że w końcu się połączy. 
Scorell, płynąc po tratwy, miał za zadanie wyłowić również wszystkie inne 
przydatne przedmioty, jakie mogły pływać na miejscu katastrofy. Niestety nie 
udało mu się znaleźć niczego z wyjątkiem kilku desek. Wrodzone zamiłowanie 
bosmana do porządku nie było dobre w tym przypadku. Po prostu na pokładach nie 
znajdowało się nic luźnego, co mogłoby w jakiś sposób utrzymać się na 
powierzchni, gdy statek zatonął. Nie znalazła się również radiopława. Lecz było 
to urządzenie bardzo niewielkie i łatwo mogło zostać przeoczone. Zwłaszcza że 
nadal była dość duża martwa fala i trudno było cokolwiek zauważyć z nisko 
położonej szalupy.
Martwa fala przyczyniła się do choroby jednego z marynarzy. Callum widząc to, 
natychmiast polecił wydać wszystkim tabletki przeciw chorobie morskiej. Organizm 
osłabiony tor-sjami błyskawicznie tracił siły i bardzo szybko ulegał całkowitemu 
wycieńczeniu.
Udało się opanować chorobę morską. Teraz Callum czekał na pierwsze objawy 
wycieńczenia psychicznego. Nie tyle może czekał, ale zdawał sobie sprawę, że 
prędzej czy później musi ono nastąpić.
Na razie panował spokój. Marynarze siedzieli skuleni na swoich ławkach. Było 
bardzo ciasno. Szalupy, teoretycznie czterdziestoosobowe, nie zapewniały zbyt 
wiele przestrzeni. Zwłaszcza że większość marynarzy siedziała w łodzi Calluma, 
podświadomie czując się bezpieczniej w pobliżu dowódcy. Prawie wszyscy spali lub 
drzemali po męczącej nocy. Również kapitanowi kleiły się oczy i co chwila tracił 
na sekundy kontakt z rzeczywistością.
Tak minęło kilka pierwszych godzin. Radiooficer nadal od czasu do czasu próbował 
wywołać jakąś stację, lecz nie udawało mu się to. W drugiej szalupie siedział 
osowiały Scorell. Nie odzywał się wcale. Chyba czuł się zażenowany tym, że tak 
lekceważąco traktował wszystko, co robił kapitan, którego najgorsze obawy 
niestety potwierdziły się w tak okrutny sposób. Ci, którzy pozostali na jego 
szalupie, niechcący skorzystali z tego, że większość przeniosła się do Calluma. 
Było tam o wiele więcej miejsca i po prostu położyli się na ławkach, 
odpoczywając stosunkowo wygodnie. Reszta stłoczona w łodzi Calluma również na 
razie się nie skarżyła.
Około szesnastej drugi oficer lekko szarpnął rękaw koszuli kapitana.
- Coś złego dzieje się z chiefem - powiedział pokazując na starszego mechanika. 
Rzeczywiście, siedzący dotąd spokojnie na dnie szalupy siwy, kędzierzawy Grek 
osunął
się bezwładnie na bok. Z rozdziawionych ust płynęła struga śliny. Callum 
podniósł się i zbliżył do niego, potrząsając go za ramię. Bez efektu. Bezwładne 
ciało osunęło się jeszcze bardziej na dno szalupy.
- Nie żyje - powiedział ze smutkiem w głosie.
Kostas Grosaris zmarł tak, jak żył. Cicho i spokojnie. Był najstarszym członkiem 
załogi Harmony. Miał sześćdziesiąt cztery lata i miał to być i był jego ostatni 
rejs w życiu. Za trzy miesiące miał zejść na zasłużoną emeryturę i spędzić 
ostatnie lata z żoną w swym małym,
55
białym domku. Callum przypomniał sobie, że Kostas skarżył się na serce. 
Widocznie stary, schorowany organ nie wytrzymał stresu, szoku, niewyspania i 
niewygody. Kostas umarł, nie absorbując nikogo. Nawet słowem nie poskarżył się, 
że coś się z nim dzieje.
Tymczasem wszyscy już się pobudzili. Chociaż nikt nic nie mówił, wszyscy już 
wiedzieli, że nie ma już pomiędzy żywymi sympatycznego Greka. Nie było nawet 
innego Greka wśród załogi, który mógłby pomodlić się za niego w jego ojczystym 
języku.
Marynarze początkowo spoglądający z zaciekawieniem, później trwożnie odsunęli 
się od martwego chiefa. Prawie każdy z nich przeżegnał się. Nawet pogodny zawsze 
Manuelo siedział w milczeniu z osowiałą miną.
- Co z nim teraz zrobimy? - spytał kapitana drugi oficer, który pierwszy 
zauważył tę nieoczekiwaną śmierć.
- Moglibyśmy wsadzić go do jednej z tratw i czekać na pomoc, ale nie sądzę, żeby 
to był dobry pomysł. W tej gorączce rozkład nastąpi natychmiast. Zresztą sama 
bliskość trupa bardzo źle działałaby na żywych. Im szybciej zrobimy morski 
pogrzeb, tym lepiej.
- Ja też tak myślę - zgodził się drugi oficer. Chief Scorell nic nie mówił, 
tylko spoglądał ponuro na niepozorny kadłubek leżący na dnie łodzi.
- Daj mi jeden ti-pi-ei - powiedział do niego kapitan. Chief podał mu plastykową 
torebkę, w której znajdował się złożony w mały pakunek nieprzepuszczalny worek.
Callum rozwinął go i rozpiął zamek błyskawiczny, a potem zbliżył się do martwego 
chiefa.
- No, kto mi pomoże? - spytał.
Zbliżył się drugi oficer i radiooficer. Bosman wyjął Callumowi worek z ręki i 
powiedział:
- My to zrobimy, captain.
Unieśli filigranowe zwłoki i nasunęli worek na nogi wciągając go dalej aż na 
głowę. Callum zobaczył, że z rozchylonej na piersi koszuli wysunął się złoty 
krzyżyk na łańcuszku. W pierwszej chwili chciał go zerwać, żeby później oddać 
żonie, ale zrezygnował z tego. Zamiast tego zajrzał do kieszeni zmarłego 
szukając jakiegoś dokumentu, ale Kostas nie miał ze sobą nic oprócz 
nieodłącznego klucza do śrub. Chief do końca był w maszynowni i wyszedł dopiero 
gdy trzeba było zejść ze statku. Nie miał czasu szukać dokumentów w kabinie. 
Callum ściągnął więc obrączkę z jego palca. Postanowił zawieźć wdowie chociaż 
taką pamiątkę.
Dwie minuty później Kostas Grosaris leżał na ławce szalupy w pomarańczowym 
worku. Widoczna była tylko twarz zmarłego.
Bosmanowi udało się zamknąć martwe usta i chief leżał tak spokojnie, jakby po 
prostu spał. Nie widać było na jego twarzy cierpienia.
- Dzięki ci Boże, że umarł bez cierpień - powiedział po cichu Callum.
Teraz musiał powiedzieć coś do obecnych. Nie wiedział, jak to zrobić. Bardzo 
rzadko uczestniczył w pogrzebach i nie wiedział, co powinno się robić przy 
takich okazjach. W końcu udało mu się powiedzieć kilka słów. Po prostu zaczął 
mówić to, co naprawdę myślał o zmarłym chiefie. Na koniec rozpoczął modlitwę. 
Nie pamiętał dobrze słów, lecz z pomocą przyszedł mu bosman, który dalej 
kontynuował modlitwę, do której włączyli się pozostali.
W końcu kapitan dał znak ręką drugiemu. Podnieśli niewielki ciężar i opuścili na 
lince za burtę. Poczekali aż worek napełni się wodą i odczepili linkę. Po chwili 
Kostas Grosaris zanurzył się w wodzie i zniknął w odmętach oceanu, odbywając 
swój ostatni rejs.
Panowała trwożna cisza. Ten i ów przeżegnał się jeszcze raz. W końcu wszyscy bez 
słowa usiedli na swych poprzednich miejscach.
Callum wyciągnął dziennik i pod godziną 16.30 zapisał w nim śmierć i pogrzeb 
chiefa.
W tym samym czasie w Londynie w siedzibie Fortune Shipping Vangelis Kaskarous z 
plikiem papierów w ręku wszedł do gabinetu dyrektora kompanii.
- Dobrze, że jesteś - odezwał się dyrektor. - Całe pieniądze za przewóz tego 
ładunku na Harmony są już na naszym koncie. Musimy zastanowić się co dalej.
56
- To proste. Zaraz po wyładunku trzeba statek wyremontować. Mam tu już oferty. 
Wygląda na to, że w porównaniu z tym, ile dostaliśmy frachtu, koszty remontu to 
przysłowiowy pryszcz.
- No tak, ale mamy papiery ważne jeszcze na trzy miesiące. To znaczy, że po 
wyładunku będą one ważne jeszcze ponad miesiąc. Czyli możemy jeszcze złapać 
jakiś ładunek, a potem zobaczymy co dalej.
- Nie można ryzykować. Ten statek naprawdę jest w złym stanie. Módlmy się tylko, 
żeby bezpiecznie dopłynął. Ważne papiery nic nie znaczą. Ten inspektor za parę 
groszy, dałby świadectwo klasy nawet dziurawemu nocnikowi.
- No tak. Wiem o tym. Zresztą obiecałem Callumowi, że zrobimy wszystko, co tylko 
zechce, byleby zabrał ten ładunek. On na pewno ucieknie ze statku, gdy dowie 
się, że znów przeciągamy remont. Teraz tylko zastanawiam się, co się bardziej 
opłaca. Może narazić się na to, że w ostatniej chwili się zbuntuje i porzuci 
statek. To wtedy stracimy powiedzmy dzień lub dwa, ale w końcu wyślemy kogoś na 
jego miejsce i zarobimy na frachcie. Czy też od razu zrezygnować z frachtu i 
wysłać statek na remont.
- Oczywiście, że to drugie - wyjaśnił Kaskarous. - Ten statek musi być 
wyremontowany natychmiast. Przecież dlatego ściągaliśmy Calluma, gdyż 
wiedzieliśmy, że to doświadczony i rozsądny człowiek. Kto wie, czy jakiś inny 
nie utopiłby statku do tej pory. Po to była cała ta maskarada z ukrywaniem przed 
nim stanu faktycznego, żeby nie miał okazji odmówić zbyt wcześnie. Jednocześnie 
wiadomo było, że gdy już dowie się całej prawdy, to nie porzuci wszystkiego w 
diabły, tylko będzie chciał zrobić wszystko jak najlepiej, mimo trudności. I tak 
się stało, jak przewidywaliśmy. Callum przejął statek, nie znając jego bardzo 
złego stanu technicznego. Potem gdy się już dowiedział, to zakorzenione w nim 
poczucie odpowiedzialności i lojalności nie pozwoliło mu na zwykłe wycofanie się 
ze sprawy. Postanowił, że zachowując ostrożność i rozsądek, doprowadzi statek 
bezpiecznie do celu. Teraz, gdy to wszystko się udało, nie możemy żądać niczego 
więcej.
- No dobrze. Wyślemy go na remont. Pokaż te oferty. Lepiej zrezygnować z 
dodatkowego zarobku, jeśli mamy potem mieć nieczyste sumienie.
- Cieszę się, że tak zdecydowałeś. Gdyby było inaczej, to miałem w drugiej 
kieszeni rezygnację - powiedział Vangelis.
- To naprawdę było tam aż tak źle? - zaniepokoił się dyrektor.
- Bardzo źle. Prawdziwy cud, że wszystko nam się udaje do tej pory.
- Nie wiemy tego jeszcze - przesądnie powiedział dyrektor i zaczął przeglądać 
oferty stoczni remontowych.
- No właśnie. Gdzie oni są teraz? - spytał Vangelis spoglądając na telegram z 
poprzedniego dnia.
Po cudownym wieczorze spędzonym w mieszkaniu Ann, Callum spotkał się z nią tylko 
raz po kilku dniach i to tylko przez niecałe dwie godziny. Musiał coś załatwić 
wieczorem i nie mógł poświęcić jej zbyt wiele czasu. Postanowili jednak spotkać 
się podczas weekendu. Callum miał zabrać Ann na swój jacht. Przynajmniej wtedy 
nie musiał obawiać się podejrzliwości Mary. Ona sama nigdy, a właściwe prawie 
nigdy, nie pływała z nim, lecz wykazywała dużo zrozumienia dla jego hobby.
Okazało się jednak, że tym razem Mary wyraziła chęć wypłynięcia razem z mężem.
Nastąpiła w niej jakaś zmiana. Callum wyraźnie widział, że Mary zaczęła bardziej 
dbać o siebie. Kupiła jakieś nowe stroje, bardziej młodzieżowe i nowoczesne. 
Jednocześnie zmieniła makijaż i fryzurę. W dodatku te zmiany nie miały nic 
wspólnego ze śmiesznym nieraz odmładzaniem się na siłę różnych pań w jej wieku. 
Wręcz przeciwnie, ta odmiana znakomicie jej pasowała.
57
Callum ze zdumieniem stwierdził, że jego stara, nudna żona przemienia się nagle 
w atrakcyjną, znającą swoją wartość kobietę.
Przeżył poważną rozterkę. To co zdarzyło się pomiędzy nim i Ann było czymś 
naprawdę wspaniałym i Callum dobrze wiedział, że zawdzięcza dziewczynie bardzo 
wiele. Ale nagle wydało się, że to samo może zaoferować mu żona.
- Ona po prostu coś wyczuła i czuje się zaniepokojona. Stąd jej zabiegi - 
pomyślał, ale naprawdę nie wiedział, co zrobić z zaplanowanym weekendem na 
jachcie.
Okazało się, że armator pomógł mu rozstrzygnąć dylemat. Po prostu okazało się, 
że musi pilnie wylecieć na statek jeszcze przed weekendem. Najpierw odwołał 
spotkanie z Ann, a gdy okazało się, że w końcu wyjazd przesuwa się o jeden 
dzień, nie powiedział o tym Mary, tylko wyjechał z Ann do Brighton. W ten sposób 
skradli dla siebie cały dzień.
Spędzili wspaniały czas. Był akurat pierwszy upalny dzień tej wiosny. To 
spowodowało, że Callumowi jeszcze bardziej żal było wyjeżdżać. To samo odczuwała 
Ann. Samo rozstanie było dla nich bardzo trudnym momentem. Ale było już za 
późno, żeby cokolwiek zmienić.
- Wspomnisz mnie czasem? - spytała Ann, gdy byli już na Heathrow.
- Cały czas będę o tobie myślał - odpowiedział Johnny. - Obawiam się, że nawet 
za dużo.
- Chyba będzie mi bardzo ciężko bez ciebie - powiedziała Ann. - To niedobrze, że 
tak nagle wyjeżdżasz. Przecież jeszcze nie zdążyliśmy się dobrze poznać. Powiem 
ci, że jestem zupełnie rozkojarzona. To wszystko stało się tak nagle. To, że 
zaczęliśmy się spotykać, a teraz znowu wyjeżdżasz, zanim zdążyłam się do ciebie 
przyzwyczaić.
- Kochanie. Mnie też będzie bardzo ciężko bez ciebie, ale chyba nic nie możemy 
teraz na to poradzić. Zadzwonię do ciebie za kilka tygodni, jak już się 
zaaklimatyzuję na statku.
- Zadzwoń koniecznie. I wcześniej, a nie za kilka tygodni. Nie chcę tak długo 
czekać.
- Dobrze. Zadzwonię najszybciej jak tylko będę mógł. W rzeczywistości, po 
dotarciu na statek, Callum wpadł w taki wir pracy, że nie miał czasu na nic. Nie 
dzwonił ani do domu, ani do Ann. Nie pisał też listów. Po prostu zabrakło na to 
czasu.
Ale po kilkunastu dniach sytuacja na statku unormowała się i Callum mógł 
wreszcie pomyśleć o sobie. Coraz częściej przypominały mu się chwile spędzone z 
Ann. Po zastanowieniu się przyznał jej rację. To wszystko odbyło się zbyt 
szybko. Wyjechał, zanim zdążyli się lepiej poznać. Nie był pewien swoich uczuć 
do Ann i nie był też pewien jej uczuć. Wielokrotnie rozpatrywał wszystkie chwile 
z nią spędzone, zastanawiając się nad każdym niemal słowem wypowiedzianym przez 
dziewczynę. Chwilami zdawało mu się, że Ann obdarzyła go miłością. Innym razem 
myślał, że to tylko chwilowy kaprys z jej strony. Był w rozterce. Wiedział, że 
dziewczyna podoba mu się, jak żadna inna, że jest mu z nią bardzo dobrze. Ale 
nie wiedział czy to miłość, czy tylko chwilowa fascynacja. Z jednej strony 
chciał się zakochać, a z drugiej bał się tego. Wiedział, że dla Ann stanowił 
bardzo niepewną znajomość. Nie mógł liczyć na to, że będzie ona cierpliwie 
czekać na niego i dzielić się nim nie tylko z morzem, ale i z inną kobietą.
- I trudno byłoby jej się dziwić - uważał Callum. W dodatku niejasna była 
sytuacja z Mary. Przed jego pierwszym spotkaniem z Ann stosunki z żoną były już 
na tyle oziębłe, że ich małżeństwo istniało właściwie tylko na papierze. Co 
prawda nie mówili nigdy o rozwodzie, a sam Callum nawet nie myślał o tym, ale 
wynikało to z tego, że po tylu latach razem wydawało się, że jakoś przetrwają 
dalej. Zresztą Callum, i przypuszczalnie również Mary, nie odczuwał potrzeby 
formalnego rozwodu, czy separacji. Po prostu mogli żyć razem, nie darząc się 
nawzajem wielką miłością, ale również i bez nienawiści. Dopiero od kiedy 
rozpoczął spotykać się z Ann, zaczął zastanawiać się nad sensem dalszego 
utrzymywania związku z Mary. A wtedy, gdy już wydawało mu się, że ostatecznie 
rozstanie się z Mary i zostanie z Ann, nagle Mary zmieniła się. Nagle stała się 
znów kochającą atrakcyjną żoną, jak za dawnych lat. Zanim Johnny mógł się 
przekonać, co to znaczy, porwało go morze.
58
Tak, jak powiedziała Ann, wszystko odbyło się zbyt szybko i Callum naprawdę nie 
wiedział, gdzie skierują się jego uczucia. Wydawało mu się, że tylko z Ann 
osiągnie prawdziwe szczęście, ale cały czas pamiętał o nagłej metamorfozie Mary.
Idąc za głosem serca zadzwonił, kiedy już czas mu na to pozwolił, do Ann, a nie 
do Mary.
Ann ucieszyła się bardzo i Callum, słysząc jej głos, zapomniał o Mary. Co prawda 
w pewnym momencie rozmowy usłyszał pretensje, ale dotyczyły one tego, że tak 
długo nie dzwonił. Trochę go to ubodło, gdyż myślał, że Ann raczej ucieszy się z 
jego telefonu, ale właściwie przyznał jej rację. Rzeczywiście nie dzwonił bardzo 
długo i Ann nie mogła wiedzieć czy to brak czasu, czy też brak chęci. Obiecał 
dzwonić częściej. Zresztą Ann do końca rozmowy była znowu tak czuła, miła i 
kochająca, że zapomniał o postawionych mu zarzutach.
Potem dzwonił co kilka dni przy każdej nadarzającej się okazji. I Ann 
nieodmiennie była dla niego strasznie miła i zawsze cieszyła się, że dzwoni. Do 
domu nie dzwonił wcale. Callum czuł się jak zakochany sztubak i wcale nie było 
mu z tym źle. Od samego początku nie traktował związku z Ann jako przygodnej 
znajomości, ale teraz był już niemal pewien swego uczucia do niej. Był już 
bardzo bliski wyznania jej tego przez telefon i poproszenia, żeby po jego 
powrocie z rejsu już na zawsze pozostali razem, gdy podczas którejś rozmowy z 
Ann wyczuł w jej głosie jakiś chłód. Zapewne gdyby nie to, że był człowiekiem 
raczej powściągliwym, dawno już by powiedział, że kocha, ale teraz, gdy czuł 
jakąś zmianę, powstrzymał się. Niby nadal Ann cieszyła się, gdy dzwonił, niby 
zawsze mówiła, że całuje i tak dalej, ale już nie przynaglała go, żeby zaraz 
zadzwonił ponownie. Już nie mówiła, że tęskni, tylko zdawkowo stwierdzała, że 
ona też, dopiero gdy powiedział to Johnny.
Któregoś razu w jej telefonie domowym usłyszał jakiś męski głos.
- A kto taki? - usłyszał, gdy poprosił o Ann. Callum przeprosił i przedstawił 
się.
- Kochanie, jakiś Callum do ciebie - usłyszał jak nieznajomy woła Ann.
Poczuł przykre ukłucie w sercu, słysząc poufały ton, jakim ten ktoś zwracał się 
do Ann. Po chwili usłyszał jej głos. Ann była jakaś nieswoja, a Callum też był 
bardzo skrępowany i chociaż wiele obiecywał sobie po tej rozmowie, to właściwie 
nie mógł nic wykrztusić.
- Co to za jeden ten Callum? - usłyszał z głębi pokoju. To zdeprymowało go 
zupełnie. Nie mógł znaleźć odpowiednich stów i po chwili zakończył rozmowę. Ann 
tym razem nie poprosiła go, żeby znowu zadzwonił, więc sam powiedział, że 
wkrótce zadzwoni. W następnym porcie mieli być za dwa dni, więc była znowu 
okazja.
- Dobrze - krótko powiedziała Ann.
Po tej rozmowie Callum nie mógł sobie znaleźć miejsca. Wydawało mu się, że świat 
się wali. Dosyć długo trwało, zanim zdał sobie sprawę, jak głęboko się 
zaangażował, a gdy już do tego doszło, to wyglądało na to, że Ann ma już kogoś 
innego. Potem pocieszał się, że to jakaś pomyłka. Może po prostu przyjechał 
jakiś kuzyn czy inny krewniak, albo nawet jest u niej jakaś koleżanka z mężem i 
nie ma powodu do niepokoju. Uczepił się tej nadziei jak koła ratunkowego i 
wmawiał sobie, że przy następnej rozmowie wszystko się wyjaśni.
Gdy zadzwonił za dwa dni, Ann była już w lepszym humorze. Nie było też z nią 
nikogo. Johnny chciał zapytać o tajemniczego nieznajomego, ale nie pozwoliła mu 
na to wrodzona dyskrecja. Poza tym po prostu bał się, że może usłyszeć coś, co 
by go załamało. W każdym razie powstrzymał się od jakichkolwiek wyznań miłości. 
Ann, jak gdyby wyczuła jego rozterki, bo na koniec powiedziała, że bardzo 
ucieszył ją jego telefon. Callum koniecznie chciał wierzyć, że to nie tylko 
zdawkowa grzeczność.
Później długo myślał o ich związku. Przypomniał sobie słowa Ann, że wypływa zbyt 
szybko. Może rzeczywiście wypłynął, zanim ich uczucia były w stanie się wzmocnić 
i utrwalić.
- Ona naprawdę nie wie, czy może na mnie liczyć - pomyślał. -Przecież ani słowem 
nie wspomniałem, że gotów byłbym porzucić Mary dla niej. Ale przecież sam nie 
byłem tego pewien. Właściwie nie jestem tego pewien i teraz.
59
Tego samego dnia przyszedł list od Mary. Był to list bardzo miły i sympatyczny. 
Taki, jakie dawniej pisywała Mary na początku ich małżeństwa, zanim nie zaczęła 
ograniczać się do zdawkowych informacji o tym, co wydarzyło się w domu i jak 
dzieci się uczą lub spędzają wakacje.
- Może ta cała przygoda z Ann to po prostu pomyłka - pomyślał Johnny, gdy 
zakończył lekturę listu. - Może to prawda, że trochę oddaliliśmy się z Mary od 
siebie, ale przecież to nie tylko jej wina. Czyja nie dałem jej wielu powodów do 
niezadowolenia i czy sam nie wywołałem jej oziębłości? Może trzeba było 
przetrwać kryzys, a nie rzucać się w ramiona innej przy pierwszej okazji.
Nadal cierpiał przypominając sobie niefortunną rozmowę z Ann, ale postanowił 
zadzwonić też do Mary. W końcu nadal była jego żoną, a w dodatku ostatnio tak 
bardzo się zmieniła.
Po smutnym obrządku na obu szalupach zapanowała cisza. Wszyscy byli przygnębieni 
i ponurzy. Dopiero po jakimś czasie ten i ów zaczął się odzywać i stopniowo 
poprawiał się nastrój.
Wkrótce zrobił się prawdziwy rejwach. Ludzie zaczęli gadać jeden przez drugiego. 
Każdy chciał jakoś odreagować tragedię. Nikt nie pytał kapitana, kiedy zjawi się 
pomoc. Jak gdyby wszyscy obawiali się usłyszeć złe nowiny. A Callum nawet gdyby 
chciał, nie mógł powiedzieć nic pocieszającego. Nadal nie udało się nawiązać 
łączności za pomocą radiostacji szalupowej. Nadal też nie było wiadomo, czy 
radiopława spłynęła na wodę i nadaje sygnały, czy też utonęła razem ze statkiem 
i nikt nie wie o ich tragedii.
Zbliżał się wieczór, a transpondery radarowe milczały. W chwili gdy padłaby na 
nie wiązka mikrofal z pracującego radaru powinny się uaktywnić i oprócz nadania 
sygnału dla radarów dać również sygnał dźwiękowy. Oznaczało to, że w pobliżu nie 
przepływał żaden statek, a w każdym razie nikt nie miał włączonego radaru.
Tymczasem chwilowe ożywienie minęło i na szalupach zapanowała cisza. Nikt się 
nawet nie roześmiał, gdy niestrudzony Manuelo znów powiedział coś o 
dziewczynach.
W końcu kucharz wyraził głośno to, co wszyscy mieli na myśli:
- Chyba nikt już po nas dzisiaj nie przyjedzie?
- Chyba nie - ostrożnie powiedział Callum. - Musimy przygotować się na noc. 
Musicie bardzo dbać, żeby nie tracić ciepła. W nocy może być chłodno, więc niech 
każdy ubierze się jak najlepiej. Każda utrata ciepła spowoduje osłabienie 
organizmu, a na to nie możemy sobie pozwolić. Kto chce, może pójść spać do 
tratwy. Wtedy będzie wygodniej tym, co pozostaną w szalupach.
Zobaczył, że załoga umawia się, kto gdzie pójdzie spać. Sam miał zamiar pozostać 
na szalupie. Nie chciał mówić tego głośno, ale miał poważne obawy, czy ich 
sygnał z radiopła-wy został odebrany przez satelitę. Po tylu godzinach na pewno 
jakiś statek znajdujący się w odległości nawet stu mil zdążyłby już do nich 
dopłynąć. A nawet gdyby nie było w pobliżu żadnego statku, to przecież 
znajdowali się około trzystu pięćdziesięciu mil morskich od archipelagu Chagos, 
gdzie w Diego Garcia była amerykańska baza, z której samolot mógł dotrzeć do 
nich w przeciągu godziny. Wyjął ze skrytki mapy szalupowe i jeszcze raz je 
dokładnie przestudiował.
W pewnym momencie usłyszał wesołe: Kolacja, łapać - i zobaczył, że chief 
otworzył worek z konserwami i rzuca każdemu z rozbitków po puszce.
- Co ty wyrabiasz? - wrzasnął kapitan.
- No, chciałem dać chłopakom coś na ząb. Należy się po takim ciężkim dniu, co 
nie?
- Daj ten worek tutaj. Nie będziemy na razie nic rozdawać. Cała żywność będzie 
ściśle ra-cjonowana. Woda tym bardziej. Sam powiem, kiedy rozdać następne 
porcje.
- No, ale sam mówiłeś, że lada chwila nas uratują. Mamy tego zresztą jak diabeł 
gwoździ.
60
- Jak nas uratują, to najemy się do woli. Ale jeśli to będzie się przedłużać, to 
musimy być bardzo oszczędni. Lepiej żeby coś zostało niepotrzebnie, niż żeby 
miało zabraknąć. Myślałem, że to rozumiesz?
- Chciałem dobrze - mruknął chief.
Callum nic nie odpowiedział, tylko kazał wyciągnąć z tratw pojemniki z żywnością 
i sprzętem. Ktoś tak mądry, jak Scorell, mógłby się do nich dobrać pod osłoną 
nocy. Potem kazał wyrzucić za burtę wędki. Na wyposażeniu każdej z szalup i 
tratw były takie zestawy. Mieli szansę uzupełnić swoje zapasy.
Noc minęła stosunkowo spokojnie. Po dwóch ludzi udało się do każdej z tratw, 
więc na szalupie Calluma pozostało ich tylko pięciu w tym radiooficer, który 
budził się co chwila i próbował bezskutecznie nawiązać łączność.
Nad ranem Callum z zatroskaniem spojrzał na zmęczone, niewyspane twarze. Ale 
nikt nie pytał o nic. Callum wydał każdemu po porcji wody do picia. Jedzenie na 
razie zatrzymał. Widział, że niektórzy mająjeszcze w kieszeniach wczorajszą 
kiełbasę i wolał, żeby zniknęła ona pierwsza. Ryzyko zatrucia się nieświeżym 
mięsem było zbyt duże.
Tak, jak poprzedni, nowy dzień wstał niesamowicie upalny. Na niebie nie było 
widać ani jednej chmurki. Martwa fala znikła już zupełnie, lecz za to zerwał się 
lekki wiatr z północnego wschodu. Niestety nie zapowiadało się na deszcz, który 
pomógłby uzupełnić zapasy wody. Ale przynajmniej wiatr lekko ich ochładzał i 
dzięki temu pod prowizorycznym daszkiem dało się jakoś wytrzymać.
Nadal milczały transpondery, również radiooficer nie uzyskał łączności. 
Filipińczycy wyciągnęli karty do gry i zapamiętale grali, wybuchając co chwila 
śmiechem.
Callum był z tego bardzo zadowolony. Im dłużej udawało się utrzymać dobry 
nastrój, tym lepiej. Wiedział, że po okresach wesołości coraz częściej nastawać 
będą okresy zwątpienia i załamania. Wystarczyłoby, żeby chociaż jeden zaczął 
narzekać czy panikować, żeby nastrój udzielił się pozostałym.
O piętnastej Callum wydał załodze kolejną porcję wody oraz konserwy. Jedli w 
milczeniu, dokładnie żując i delektując się skąpo wydzielonymi kroplami wody.
Nagle drugi oficer, który chyba miał najlepszy wzrok z nich wszystkich, pokazał 
na horyzont, krzycząc:
-Patrzcie!
W oddali zobaczyli maszty statku. Był na tyle daleko, że poprzez kulistość ziemi 
nie widzieli kadłuba. Tak samo oni nie mogli być widoczni z tamtego statku.
- Rakiety - zarządził Callum.
Drugi wyciągnął puszkę z rakietami i odpalił jedną z nich. Szykował się, żeby 
powtórzyć to jeszcze raz, ale kapitan go powstrzymał.
- Poczekajmy chwilę - powiedział. -Jeśli nikt akurat nie patrzy w tę stronę, to 
wystarczy jedna rakieta. Nic nie pomoże następna w tym samym czasie. Drugą 
wystrzelimy za kilka minut, może wtedy ktoś będzie patrzył w naszą stronę. Jeśli 
zaś zauważył tę pierwszą, to i tak będzie nadal patrzył w tym kierunku i zobaczy 
następną za kilka minut.
Tymczasem Filipińczycy zaczęli szaleć z radości, wpadli jak gdyby w amok, 
ściskali się i poklepywali nawzajem. Wykonywali mnóstwo radosnych gestów i 
odgłosów. Podskakiwali z radości jak małe dzieci uszczęśliwione zabawką. Po 
chwili drugi odpalił następną rakietę. Niestety układ masztów nad horyzontem nie 
zmieniał się. Nieznany statek płynął w takim kierunku, że nie zbliżał się do 
nich tylko omijał bokiem. Zużyli cały zapas rakiet z jednej szalupy zanim maszty 
ponownie zniknęły za horyzontem. Nikt ich nie zauważył.
Callum z prawdziwym smutkiem patrzył, jak stopniowo radość i euforia podziewają 
się gdzieś. Z twarzy kolejno znikały uśmiechy, a pojawiał się na nich wyraz 
smutku i zniechęcenia lub apatii. W końcu wszyscy usiedli na ławkach. Zapanowała 
cisza. Callum w duchu podziwiał załogę, że nikt jeszcze nie wpadł w histerię.
61
- Tym razem nas nie zauważyli. Ale jest też coś pozytywnego. Nie jesteśmy na 
zupełnym pustkowiu. Pływają tędy statki i prędzej czy później ktoś nas zauważy. 
Musimy tylko wykazać dużo cierpliwości - powiedział.
- Jest coś pozytywnego. Tylko cierpliwości - prychnął Scorell. -Możemy czekać tu 
do śmierci. Musimy płynąć do najbliższego lądu, a nie wykazywać trochę 
cierpliwości. Oto, czego nam potrzeba.
- Gdyby było to takie proste, jak mówisz, to dawno byśmy to zrobili. Niestety 
nie mamy żadnej szansy. Dlatego musimy czekać w tym samym miejscu. Jeżeli gdzieś 
w pobliżu nadaje nasza radiopława, to znajdą nas prędzej czy później. Ale jeśli 
się oddalimy, to nikt nie będzie wiedział, w którą stronę popłynęliśmy i szukaj 
wiatru w polu.
- Nikt nas tutaj nie szuka. Radiopława pewnie nie zadziałała. Jeśli ruszymy 
teraz do Diego Garcia, to za półtorej doby będziemy na miejscu i skończą się 
nasze kłopoty. Jeśli nie zgadzasz się ze mną, captain, to powiedz, gdzie tkwi 
błąd w moim rozumowaniu.
- Do Diego Garcia jest teraz ponad trzysta pięćdziesiąt mil morskich, czyli 
prawie dwie doby motorówką, w dodatku cały czas pod prąd. Paliwa zaś mamy na nie 
więcej niż kilkanaście godzin jazdy i to nie na pełnych obrotach. Osiągnęlibyśmy 
tylko tyle, że oddalilibyśmy się z miejsca katastrofy, nie docierając nigdzie.
- Moglibyśmy płynąć ile się da na silniku i resztę na wiosłach.
- Nie da rady. Za daleko. W dodatku pod wiatr i pod prąd. To na kilkanaście dni 
wiosłowania. Nie starczy nam sił. Lepiej je zachować i czekać tutaj.
- Przecież sam captain zawsze mówiłeś, że nie można być biernym i trzeba coś 
robić.
- Zgadza się. Zaczniemy od tego, że puścimy j edną z tratw. Włożymy do niej list 
z opisem naszej sytuacji. Tratwa będzie dryfować z wiatrem i jeśli ktoś ją 
znajdzie, to znając działanie wiatru i prądu będzie mógł określić naszą pozycję.
- Jeżeli ktoś ją znajdzie - powątpiewająco stwierdził chief.
- Zawsze większa szansa znaleźć, gdy jest więcej obiektów do szukania. Poza tym 
nie chcę się stąd ruszać, gdyż dzisiaj powinienem wysłać telegram z pozycją do 
armatora. Jeśli go nie otrzymają, prawdopodobnie zaniepokoją się i zaczną 
alarmować ośrodki ratownicze. Być może połączą się właśnie z Diego Garcia z 
prośbą o poszukiwania lotnicze. Dlatego chcę pozostać na stałej pozycji.
- I tak znosi nas prąd.
- Zgoda, ale ratownicy też wiedzą o tym i na pewno wezmą na to poprawkę. 
Natomiast jeśli ruszymy w którąś stronę, to tego nie będą umieli przewidzieć. 
Poza tym wcale nie jestem pewien, czy trafilibyśmy na Diego Garcia. Przecież 
nawet nasza pozycja sprzed katastrofy była bardzo niepewna. Teraz właściwie nie 
potrafimy jej określić.
- Tracimy tylko czas - skwitował to Scorell, przeklinając pod nosem. Ale 
przestał już więcej mówić na ten temat.
Wieczorem messboy Ronald zaczął skarżyć się na ból brzucha. Callum dał mu jakieś 
tabletki i wkrótce chłopiec poczuł się trochę lepiej. Trochę pomogły mu wymioty, 
lecz nadal od czasu do czasu pojękiwał.
Zapadła kolejna noc. Tak jak poprzednio, część poszła spać na tratwy, gdzie było 
im stosunkowo wygodnie. Wszyscy byli już wygłodzeni i osłabieni, więc spali 
głęboko.
Callum też drzemał na ławce w szalupie. Budził się jednak co chwilę. Przypomniał 
sobie, że przez kłopoty z radiostacją nieraz wysyłał telegram piątkowy dopiero w 
sobotę i armator nie niepokoił się. Być może teraz będzie podobnie. A to 
oznaczałoby, że alarm będzie wszczęty dopiero o dobę później. Liczył jeszcze na 
to, że od kiedy powiadomił biuro o przecieku, udawało mu się wysyłać telegramy 
terminowo, więc gdy teraz nie dostaną go na czas, to wzbudzi to ich czujność.
Ta noc wlokła się kapitanowi w nieskończoność. Zasnął mocniej dopiero tuż przed 
świtem.
62
W pewnej chwili obudziły go jakieś odgłosy. Uniósł głowę i zobaczył, że również 
drugi oficer się obudził. Po chwili usłyszał znowu jakieś szuranie i stukanie. 
Usiadł na ławce i wtedy zobaczył, o co chodzi. To szalupa Scorella była już 
odwiązana od łodzi Calluma i teraz chief odpychał się bosakiem od niej.
- Co ty robisz? Wracaj zaraz! - krzyknął kapitan.
- Nie możemy czekać. Płyniemy na Diego Garcia. Tutaj tracimy tylko czas. 
Przyślemy wam pomoc.
- Chief, czekaj! Nie macie żadnych szans. Uwierz mi chociaż raz. Będąc razem, 
mamy najlepsze widoki na ratunek.
Ale Scorell był już tak zdeterminowany, że nie odpowiadał. Jego łódź oddaliła 
się i chociaż zarówno Callum jak i drugi oficer oraz bosman próbowali pochwycić 
ją bosakami, to nie mogli już jej dosięgnąć.
Po chwili na szalupie chiefa zawarkotał silnik i zaczęli się oddalać w kierunku 
wschodnio-północno-wschodnim.
Callum zrezygnowany pokręcił tylko głową.
W ostatniej chwili z łodzi chiefa wyskoczył jeden z Fiłipińczyków. Kilkoma 
szybkimi ruchami ramion dopłynął do łodzi kapitana i wspiął się po drabince 
wyłożonej za burtę przez bosmana.
- Przynajmniej jeden rozsądny - pomyślał Callum. - Tamci nie mają szans. Obym 
się zresztą mylił.
63
Rozdział piąty
W londyńskim biurze Fortune Shipping Vangelis Kaskarous siedział w gabinecie 
dyrektora i zawzięcie dyskutował z nim na temat kupna następnego statku. Armator 
znalazł stosunkowo korzystną ofertę zakupu. Niestety statek, chociaż tani, był 
jednocześnie bardzo stary, to znaczy miał dwadzieścia trzy lata. Kaskarous 
właśnie miał lecieć do Antwerpii, żeby go obejrzeć. Statek był podobno 
aresztowany za długi. Poprzedni właściciel nie miał pieniędzy na ich spłacenie, 
stąd cena była niska, gdyż wierzyciele chcieli szybko go sprzedać, aby odzyskać 
swoje pieniądze.
Kaskarous był przeciwny temu zakupowi, ponieważ był przekonany, że statek musi 
być w fatalnym stanie technicznym.
- Po tej wpadce z Harmony nie radziłbym kupować jeszcze starszego statku. Za 
dużo trzeba włożyć w remont, a i tak nie doprowadzi się do dobrego stanu. 
Ryzykuje się tylko, że lada chwila rozsypie się całkiem.
- Ależ źle to oceniasz. Z Harmony to nie klęska, lecz sukces. Ten fracht, który 
teraz złapaliśmy, już przesądził o opłacalności całego przedsięwzięcia. Nawet 
gdybyśmy chcieli zaraz po wyładunku sprzedać go na złom, to uzyskane pieniądze 
razem z frachtem pokryją koszty zakupu, remontu, bieżącej eksploatacji i jeszcze 
sporo zostanie.
- Być może, lecz za cenę jakiego ryzyka? A właśnie, co z nimi? Dzisiaj jest 
piątek, więc powinien być telegram pozycyjny.
- Jeszcze nie przyszedł.
- To coś nie bardzo. Przecież powinien być u nas, jeszcze zanim otworzymy biuro.
- Tak, ale już tak bywało - że się opóźniali z meldunkami. Nie dostali swojego 
teleksu satelitarnego po naprawie, a ich stara radiostacja czasami odmawia 
posłuszeństwa.
- Oby tak było. Nie zapominaj, że oni mają teraz ten przeciek, więc są w trudnej 
sytuacji. To stary kadłub i bardzo osłabiony. Cale szczęście, że jest tam 
Callum, więc można być pewnym, że przynajmniej zachowa maksimum ostrożności. W 
każdym bądź razie, gdyby nie połączyli się do jutra, to trzeba powiadomić 
ośrodki ratownicze. No i oczywiście próbować wysłać telegram do nich z prośbą o 
łączność.
- Nic się nie martw. Trzymamy rękę na pulsie.
- Mam nadzieję. To gdzie jest mój bilet?
- Wychodząc, zajrzyj do Cindy. Ona to załatwia.
Rozstali się i Vangelis Kaskarous poszedł do Cindy po swój bilet do Antwerpii.
Johnny Callum po otrzymaniu zaskakująco miłego i przyjemnego listu od żony, tak 
jak postanowił, zadzwonił do niej, gdy statek trafił do kolejnego portu podróży.
Ze zdziwieniem i przyjemnym zaskoczeniem stwierdził, że rozmawia się im tak, jak 
dawniej. Mary tak, jak kiedyś wyraźnie ucieszyła się z telefonu. On sam też 
ożywił się i zdecydowanie poprawił mu się humor, gdy rozpoznał w żonie tę samą 
Mary z dawnych lat. Od dawna był już przyzwyczajony do tego, że żona nie 
wykazywała specjalnego entuzjazmu, gdy dzwonił. Niewiele miała mu do 
powiedzenia. Odpowiadała zdawkowo i lakonicznie. Tym razem było zupełnie 
inaczej. To nie była ta Mary z ostatnich lat.
- Przecież gdyby tak było zawsze, to nigdy nie zainteresowałbym się inną - 
pomyślał, gdy zakończył rozmowę. - Czy naprawdę potrzebowałem nagłego chłodu 
Ann, żeby zrozumieć, że w domu miałem to, czego najbardziej mi było potrzeba? - 
zastanawiał się.
Skądinąd przygoda z Ann była czymś tak wspaniałym, że nie potrafił potraktować 
tego właśnie w kategorii przygody. Normalnie zrównoważony, do przesady trzeźwy i 
dobrze wiedzący czego chce, Callum musiał sam przed sobą przyznać, że trochę się 
zagubił w zaistniałej sytuacji.
64
Spotkał Ann w momencie, gdy jego małżeństwo wydawało się być stracone 
bezpowrotnie. To być może spowodowało, że tak łatwo uległ zauroczeniu. Ale Ann 
była taką wspaniałą kobietą i tak było mu z nią dobrze, że trudno byłoby uznać, 
że to tylko odreagowanie na złe stosunki we własnym domu. To było na pewno coś 
więcej.
Musiał coś z tym zrobić. Pozostać w związku z Ann i jednocześnie wrócić znowu do 
Mary, nie było właściwie możliwe. Po prostu kłóciło się to z jego charakterem i 
poglądami na tego typu sprawy.
- Wygląda na to, że Ann uratowała nasze małżeństwo - pomyślał. - Mary dopiero 
gdy poczuła, że nie jest niezastąpiona, dała coś z siebie. I chyba nie mogę tego 
nie zauważyć. Zresztą tak naprawdę to tego chcę. Chcę przecież tego, żeby nasze 
małżeństwo zostało uratowane i żebyśmy zostali na zawsze razem. Nie ma się nad 
czym zastanawiać, skoro dopiero teraz zrozumieliśmy, że właściwie jesteśmy dla 
siebie. To, co było z Ann, to wspaniałe przeżycie, lecz nic więcej. Chyba ona 
też tak to właśnie potraktowała. Gdyby było inaczej, nie byłoby przecież tej 
nagłej zmiany i jakichś dziwnych ludzi w jej mieszkaniu, gdy dzwonię.
W końcu postanowił zadzwonić również do Ann i spróbować wyjaśnić sytuację. 
Przypomniał sobie, że zanim wyjechał, Ann obiecała mu pisać dużo i często, lecz 
w rzeczywistości nie dostał ani jednego listu.
- Kiedy dzwonię, mogę natrafić na jej zły nastrój. Może być zmęczona lub chora i 
stąd nie zawsze nasze rozmowy były sukcesem. Ale list przecież pisze się wtedy, 
gdy ma się na to ochotę. Nie można powiedzieć, że list był oschły, obojętny i 
oziębły, bo piszący miał zły dzień. Po prostu w taki dzień nie pisze się listów. 
List to nie słowo rzucone bez zastanowienia. To raczej coś wyważonego. Tymczasem 
tu listów nie ma wcale, ani czułych, ani obojętnych, ani nieprzyjaznych. Ona 
chyba po prostu nic do mnie nie czuje. To tłumaczy tę oziębłość, gdy dzwonię. No 
i ten dziwny nieznajomy. Wygląda na to, że ma kogoś innego. Może to i dobrze. 
Zwłaszcza teraz, gdy wydaje się, że wreszcie odnaleźliśmy się z Mary.
Tak sobie tłumaczył całą sytuację Callum, lecz w głębi serca źle się czuł. 
Doskwierało mu to, że zbyt szybko spisał Mary na straty i nie próbował ratować 
stosunków pomiędzy nimi. Potem to zdarzenie z Ann też było zbyt szybkie. Teraz 
znowu nagły nawrót do życia rodzinnego i wykluczenie Ann ze swego życia wydawało 
mu się zbyt łatwe i proste.
Nie lubił sytuacji niejasnych i dlatego telefon do Ann wydał mu się najlepszym 
rozwiązaniem.
Nie potrafił jednak zrobić tego bezpośrednio po rozmowie z Mary i odłożył to na 
następny dzień. Niestety telefon Ann nie odpowiadał. Próbował, bez większej 
zresztą nadziei, zadzwonić do niej do biura, lecz i tam telefon milczał. Po 
prostu było za późno. Siedział więc w pobliżu automatu, próbując dzwonić co 
dwadzieścia minut, aż do momentu kiedy musiał wrócić na statek, gdyż zbliżała 
się pora wyjścia w morze.
Następny port był dopiero po tygodniu, więc nie było okazji zadzwonić wcześniej. 
Mógł co prawda próbować połączyć się przy pomocy radiostacji statkowej, lecz nie 
chciał, żeby rozmowa na temat ich związku stała się prawie publiczną audycją.
Dopłynął więc do następnego portu, gdzie agent powitał go, wręczając kilka 
listów. Był tam kolejny wspaniały list od żony, dwa listy od dzieci oraz list od 
Ann. Po otworzeniu okazało się, że jest tam jakaś dowcipna kartka pocztowa, na 
której było zaledwie kilka słów. Niemniej poruszyło to Johnnego, który myślał, 
że Ann już nigdy nie napisze. Wyszedł do miasta i próbował połączyć się z nią, 
lecz telefon znowu milczał. Zadzwonił do żony, która znowu była czuła i 
kochająca. Callum poczuł się bardzo dobrze po tej rozmowie. Wyglądało na to, że 
ich kryzys małżeński został zażegnany. W dodatku Mary oznajmiła, że wybiera się 
do niego, żeby, jak to określiła, popływać z nim trochę i ożywić dawne 
wspomnienia. Johnny nie miał nic przeciwko temu. Nadal jednak pozostawała do 
wyjaśnienia sprawa z Ann. Nie potrafił po prostu przestać do niej dzwonić i 
zapomnieć o całej sprawie. Nie pozwalało mu na to poczucie przyzwoitości. Poza 
tym naprawdę przez krótki, co prawda, okres, ale łączyło ich
65
tak wiele. Sądząc po oschłych ostatnio rozmowach z Ann oraz zdawkowej kartce 
pocztowej, wydawało się mu, że rozmowa będzie właściwie formalnością i wyjaśnią 
sobie, że to, co przeżyli, było wprawdzie bardzo piękne, lecz nie rokuje widoków 
na przyszłość.
Poczekał jeden dzień i zadzwonił. Nie umiał tego zrobić bezpośrednio po rozmowie 
z żoną.
Ann słysząc jego głos, bardzo się ucieszyła.
- Właśnie myślałam o tobie. Chyba cię ściągnęłam myślami. Dobrze, że dzwonisz.
- Miło mi to słyszeć. Próbowałem z poprzedniego portu, tydzień temu, ale nie 
udało się. Wczoraj też twój telefon nie odpowiadał. Dopiero dzisiaj się udało.
- Wczoraj byłam z Jenny u mamy. Może podam ci do niej telefon na wszelki 
wypadek. A skąd dzwonisz? I kiedy przyjedziesz?
- Chyba nieprędko. Dopiero mi mija połowa kontraktu.
- Szkoda. Dobrze byłoby, żebyś już tu był.
- Niestety nie mogę.
- Naprawdę szkoda. Aha, piszę list do ciebie. Dostałeś mój poprzedni?
- Dostałem pocztówkę z życzeniami, a co, wysłałaś też list?
- No to właśnie ten list z tą pocztówką w środku.
- Aha. W każdym razie bardzo dziękuję.
- Nie ma za co. Napisz też do mnie coś miłego. Porozmawiali jeszcze przez chwilę 
i w rezultacie Callum właściwie nie wyjaśnił sytuacji do końca. Wyglądało na to, 
że Ann po okresie jakiejś oziębłości, znowu pragnie zbliżenia. I to właśnie 
wtedy, gdy Callum przeżywał powrót do Mary.
- Dlaczego nigdy nic nie jest w odpowiednim czasie? Przecież to się powtarza. 
Wtedy, gdy wydawało się, że z Mary już nic mnie nie łączy, a przyszłość jest 
możliwa tylko z Ann, to Mary nagle przypomniała sobie o mnie. A teraz, gdy 
wydawało się, że z kolei Ann ma mnie dosyć, a z Mary zaczęło się układać, to Ann 
znów zainteresowała się mną- pomyślał.
Lecz był już zdecydowany. Tylko Mary, nikt inny. Przecież próba dwudziestu 
pięciu lat była tego najlepszym dowodem. A że były w tych latach chwile 
zwątpienia i obojętności? No cóż, zdarza się i tak, ale najważniejsze, że sieje 
przetrwało.
Callum wrócił myślami do otaczającej go teraźniejszości. Po niespodziewanej 
ucieczce, czy też rejteradzie chiefa, na pozostałej szalupie zapanowało 
przygnębienie. Chyba nikt z załogi nie bardzo wiedział, co jest dla nich 
najlepsze w tej chwili. To, że większość pozostała z kapitanem, nie musiało 
świadczyć o tym, że byli przekonani o jego racji. Naturalnym było, że każdy 
niemal bezwiednie zdawał się na niego, nawet wtedy, gdy sam miał wątpliwości. 
Jednak pozostanie w biernym stanie oczekiwania wcale nie musiało być najlepszym 
rozwiązaniem. Bardzo dużo zależało przecież od przypadku. Gdyby z jakiegoś 
powodu popłynęli kilkanaście mil na północ poprzedniego dnia, to prawdopodobnie 
znaleźliby się na kursie statku, który przepływając bokiem, nie zauważył ich 
rakiet.
Callum postanowił nadal trzymać się uparcie tej samej pozycji. Oczywiście znosił 
ich prąd, lecz jego wartość i kierunek znane były każdemu nawigatorowi i na 
pewno zostałyby wzięte pod uwagę przez poszukujące ich jednostki. Od dryfu na 
skutek wiatru zabezpieczyli się poprzez wyrzucenie dryfkotwy, czyli worka 
hamującego ruch bezwładnej łodzi po powierzchni wody.
Poprzedniego dnia wieczorem zwolnili z uwięzi jedną tratwę. Przedtem włożyli do 
niej dokładny opis ich sytuacji, łącznie z zamiarami na przyszłość. Jeżeli 
ktokolwiek natrafiłby na tratwę, to na podstawie pozostawionych w niej wskazówek 
powinien bez trudu odnaleźć także dryfującą szalupę Calluma.
Teraz, nad ranem, przygotowali następną przesyłkę. Tym razem była to jedna z 
plastykowych walizek. Kapitan znowu opisał dotychczasowe dzieje rozbitków, 
włączając w to odjazd
66
szalupy Scorella oraz jej przypuszczalny kurs, i starannie zamocował notatkę w 
walizce. Po to, żeby była bardziej widoczna, walizka została owinięta 
pomarańczowymi płatami tkaniny, zdjętymi z wypuszczonej poprzedniego dnia 
tratwy.
Callum nie potrafił dokładnie obliczyć, jaki może być dryf tratwy lub mniejszego 
obiektu takiego, jak po prostu walizka, ale przyjął, że wypuszczając co pół doby 
na przemian tratwę z czymś mniejszym, powinien otrzymać jak gdyby łańcuszek 
pływających, pomarańczowych obiektów oddalonych od siebie o kilkanaście mil 
morskich i umieszczonych na linii znosu utworzonego poprzez działanie prądu i 
wiatru. Istniało bardzo duże prawdopodobieństwo, że na któryś z nich natknie się 
jakiś przepływający statek.
Jako dodatkowy czynnik bezpieczeństwa zarządził wachty nocne. Czuwający marynarz 
miał go natychmiast obudzić, gdyby zobaczył jakiekolwiek światła. W nocy ich 
rakiety sygnałowe prawdopodobnie byłyby łatwiej zauważone przez przepływający w 
pobliżu statek. Dodatkowo nocny wachtowy mógł alarmować w przypadku, gdyby ktoś 
z załogi zaczął się nagle dziwnie zachowywać. Pod warunkiem oczywiście, że sam 
wachtowy nie wymyśliłby czegoś nienormalnego.
Callum był sam na siebie bardzo zły, że nie zrobił tego poprzedniej nocy. Być 
może, dzięki temu, udałoby się uniknąć niefortunnej eskapady chiefa.
Wydawało się, że ostatnio nie miał kłopotów z pamięcią, lecz jak się okazało, 
dały one znać o sobie. Zaniedbanie ustalenia nocnego czuwania od samego początku 
uznał za swój karygodny błąd.
Za późno było jednak na rozpatrywanie poprzednich grzechów. Teraz trzeba było 
zrobić wszystko, żeby uniknąć ich na przyszłość.
Uznał, że nie czas na fałszywe ambicje czy urażoną dumę. Po to, żeby nie 
zapomnieć o czymś i nie popełnić innych błędów, potrzebował pomocy.
Wybrał drugiego oficera. Ten rosły dwudziestopięciolatek od dawna wzbudzał jego 
sympatię. Poza tym był po prostu dobrym, a właściwie bardzo dobrym oficerem. 
Callum był pewien, że gdy opowie mu o swoich kłopotach, to drugi zatrzyma to dla 
siebie i będzie starał się mu pomóc. Czekał teraz na okazję spokojnej rozmowy. 
Nie chciał, żeby jeszcze ktokolwiek domyślał się jego słabości. Mogłoby to być 
zgubne dla morale rozbitków. Oni musieli wiedzieć, że na ich dowódcy można 
polegać. W przeciwnym razie straciliby wiarę we wszystko, lub narobili głupstw 
podobnych do tych, będących udziałem Scorella.
Na razie nie było okazji dyskretnie porozmawiać. Callum postanowił wyznaczyć na 
pierwszą nocną wachtę właśnie drugiego i powiedzieć mu o swoich problemach, 
podczas gdy inni będą spali.
Tymczasem marynarze, początkowo ożywieni po dezercji drugiej łodzi, przestali w 
końcu o tym dyskutować i zapadło ponure milczenie. Callum wydał im po racji 
żywnościowej. Konserwy już się skończyły, nie było już też żadnych prywatnych 
zapasów w postaci czekoladek czy herbatników.
Racje żywnościowe, chociaż bardzo kaloryczne i zapewniające minimum potrzebne do 
przetrwania, nie dawały uczucia sytości i wszyscy byli po prostu głodni. Wody 
również nie było zbyt dużo, więc Callum dzielił ją z jeszcze większym skąpstwem 
niż do tej pory. Na wędki złapało się kilka ryb i kucharz wypatroszył je, a 
potem ususzył na słońcu. Nie było tego wiele, lecz każdy dostał kawałek i powoli 
go żuł, przegryzając mdłą racją żywnościową i popijając skąpo wydzielonymi 
kroplami wody.
Nagle drugi oficer zerwał się na nogi, przez chwilę wypatrywał czegoś na 
horyzoncie, a potem złapał kapitana za rękaw i pokazał coś w oddali. To znowu 
były maszty statku. Tym razem, sądząc z ich układu, statek co prawda nie 
kierował się prosto na nich, ale jednak raczej do nich się zbliżał aniżeli 
oddalał.
Wystrzelili jedną rakietę i cierpliwie czekali co dalej. Filipińczycy siedzieli 
lub stali spokojnie, nie wykazując takiego podniecenia jak poprzedniego dnia.
67
Tymczasem statek wyraźnie się przybliżał, lecz nadal płynął tak, że gdyby nie 
zmienił kursu, to minąłby ich bokiem.
Po kilku minutach wystrzelili kolejną rakietę i jeszcze jedną, wtedy gdy było 
widać, że statek jest już wyraźnie bokiem do nich. Od tego momentu wyraźnie już 
zaczął się oddalać.
Drugi oficer, który odpalał rakiety bezradnie rozłożył ręce. Popatrzył na 
kapitana i wyczytał intencje w jego oczach. Schował puszkę z rakietami pod 
ławkę. Nie było sensu strzelać dalej. Lepiej było zatrzymać ostatnie kilka sztuk 
na ewentualne użycie ich w nocy, wtedy gdy prawdopodobieństwo zauważenia jest 
większe.
Rakiety z ich szalupy zużyli poprzedniego dnia. Te, które były na motorówce, 
odpłynęły razem ze Scorellem. Pozostały im tylko te z tratw ratunkowych. Razem 
szesnaście sztuk, a teraz po wystrzeleniu trzech już tylko trzynaście.
- Gdybym wierzył w pecha, to musiałbym wystrzelić jeszcze jedną- pomyślał 
Callum. Pozostało ich więc na łodzi trzynastu mężczyzn z trzynastoma rakietami i 
małym zapasem
leków i prowiantu.
- Może tym razem trzynastka będzie szczęśliwa - łudził się Callum. Wiedział, że 
prędzej czy później któryś z tych trzynastu nie wytrzyma i załamie się lub 
zacznie histeryzować. A to mogło doprowadzić do paniki wśród pozostałych.
- Pokażcie mi te karty - postanowił zająć czymś zdesperowanych marynarzy.
Przez pół godziny pokazywał im różne sztuczki, które pamiętał jeszcze z 
młodości. Potem okazało się, że niezastąpiony Manuelo zna ich jeszcze więcej.
Wreszcie, gdy repertuar mu się skończył, zaczęli znowu grać w karty. Tak minął 
im czas do wieczora. Nawet chory messboy Ronald trochę się rozweselił. Nie 
wymiotował już, ale nadal był bardzo osłabiony. W dodatku zaczęła trapić go 
gorączka. Drugi oficer podawał mu leki, lecz niewiele to pomagało. Pomimo to 
chłopak trzymał się dzielnie i próbował dowcipkować i komentować zagrywki w 
karty kolegów.
Gdy zapadł zmrok część marynarzy poszła spać do dwóch pozostałych tratw, reszta 
pomieściła się jeszcze w miarę wygodnie na szalupie. Drugi oficer siedział na 
pustym już plastykowym pojemniku na prowiant postawionym na ławce. Dzięki temu 
był trochę wyżej i mógł lepiej obserwować horyzont. Od czasu do czasu wstawał na 
nogi i uważnie rozglądał się dookoła.
Callum wyznaczając mu wachtę, podświadomie liczył na to, że wypatrzy on jakiś 
przepływający statek. Poprzednie dwa też on pierwszy dostrzegł.
Ale na razie wokół było całkiem czarno.
Kapitan czekał, aż wszyscy zasną, żeby spokojnie porozmawiać z drugim.
Był on nieformalnym przywódcą filipińskiej załogi oraz cieszył się wśród niej 
dużym autorytetem. Ponadto, po ucieczce chiefa automatycznie został zastępcą 
kapitana. Callum, nawet gdyby czuł się lepiej i nie miał wątpliwości co do stanu 
swego zdrowia, powinien wprowadzić go we wszystko. Po prostu na wszelki wypadek.
Już miał go zawołać, gdy zobaczył, że radiooficer nie śpi jeszcze, tylko zbliża 
się do niego chcąc coś powiedzieć. Skinął zachęcająco głową i wskazał miejsce na 
ławce obok siebie. Radio obejrzał się na drugiego, lecz ten nie zwracał na nich 
uwagi. Był na drugim końcu szalupy i nie mógł słyszeć o czym rozmawiają.
- Ten sygnał z radiopławy nie poszedł do satelity - powiedział szeptem do 
kapitana.
- Też tak myślę. Gdyby został wysłany, to już dawno by nas znaleźli. Może coś 
nie zadziałało, albo bateria była za słaba. Sam nie wiem.
- To nie to, captain. Radiopławy nie było. Wtedy, gdy kazałeś mi ją zabrać, to 
pierwsze co zrobiłem, to pobiegłem na górę, żeby ją przygotować do wzięcia na 
szalupę, ale nie znalazłem jej. Chyba została skradziona w Indiach.
- Jak to? Przecież ja prawie codziennie chodziłem na górę i ją widziałem.
68
- Tak, pojemnik był na miejscu, ale gdy go otworzyłem, to okazało się, że pławy 
w środku nie ma.
- No, ale przecież kazałem wszystko schować na port. Właśnie dlatego, że bałem 
się kradzieży.
- Nie przyszło mi to do głowy.
Callum przypomniał sobie sardoniczny uśmieszek Scorella, gdy kazał wszystko 
pochować przed wejściem do portu. Pamiętał jak dziś, że wymieniał też 
radiopławę. Lecz chief mógł jak zwykle uznać to za niepotrzebne, chorobliwe 
przewrażliwienie starego i nie przekazać polecenia radioofi cerowi.
Teraz było już za późno na rozpamiętywanie tego. Tyle, że wiedział na pewno, że 
żadna radiopława nie wskaże już ich pozycji. Pozostało liczyć na przypadek lub 
na niepokój armatora po nieotrzymaniu telegramu pozycyjnego.
- Ale dlaczego nie powiedziałeś mi tego od razu?
- Bałem się twojego gniewu. Sorry.
- Bardziej bałeś się mojego gniewu niż tego, że jesteśmy wprowadzeni błąd?
- Teraz wiem, że to głupie, ale myślałem, że to i tak nic nie zmieni. Dopiero 
gdy zobaczyłem, że chief ucieka, a ty mówisz, że musimy czekać w jednym miejscu, 
bo ktoś namierzy naszą pławę, to pomyślałem, że musisz poznać prawdę. Może 
rzeczywiście nie ma sensu czekać w jednym miejscu, skoro i tak nie poszedł do 
satelity żaden sygnał. Może chief miał rację, płynąc do Diego Garcia.
- Niestety nie. Oni naprawdę nie mają szans. Ale nawet gdyby im się to udało, 
czego im życzę, to tym bardziej musimy pozostać w tym samym miejscu, gdyż oni 
wtedy podadzą, gdzie trzeba nas szukać. Poza tym jest możliwość, że natkną się 
na jakiś inny statek i wtedy też będą mogli podać, gdzie się znajdujemy. 
Jesteśmy skazani na pozostanie w jednym miejscu.
- Chyba masz rację, nie pomyślałem o tym.
- Dobrze. Teraz wiesz wszystko. Ale proszę cię, nie mów nic o tej skradzionej 
radiopławie innym. To już nic nie zmieni, a może tylko narobić zamieszania. Lada 
chwila zaczną nas poszukiwać dlatego tylko, że nie zameldowaliśmy się na czas 
armatorowi.
- Ale nieraz już nasz telegram szedł z opóźnieniem, więc chyba tak szybko nie 
zaczną się niepokoić.
- Owszem, ale było to opóźnienie najwyżej jednego dnia.
- Tak, ale to sobota i może nikogo nie być w biurze.
- Zawsze ktoś tam zagląda. A w poniedziałek na pewno. A do poniedziałku już 
tylko półtora dnia. Tyle chyba wytrzymasz?
- Oczywiście. Wszyscy wytrzymamy.
- Dobra. Idź odpoczywać i głowa do góry.
- Yes, sir.
Callum poczekał, aż radiooficer zaśnie i przywołał drugiego. W skrócie przekazał 
mu treść swojej rozmowy z radzikiem. Na koniec zdecydował się powiedzieć mu o 
swoich kłopotach z pamięcią.
- Nie mówiłem tego jeszcze nikomu, ale coraz częściej zdarza mi się czegoś 
zapomnieć. To chyba efekt przemęczenia. Jestem już właściwie kilka lat bez 
urlopów i pewnie stąd te kłopoty. Chciałem cię prosić, żebyś starał się mnie 
kontrolować. Jeżeli byś zauważył, że nie robię czegoś, co powinienem albo 
zapominam o czymś ważnym, to od razu mi powiedz. Lepiej byłoby czegoś nie 
przegapić.
- Kłopoty z pamięcią? Od kiedy? Nic nie zauważyłem.
- Od początku tego rejsu. Nigdy przedtem tego nie miałem, no ale teraz się 
zaczęło i trzeba uważać.
69
- Ale naprawdę nikt tego nie zauważył. Wręcz odwrotnie, każdy uważa cię za 
wyjątkowo skrupulatnego i solidnego człowieka.
- Starałem się pilnować, ale kosztowało mnie to wiele wysiłku. No i pomimo tych 
starań ciągle czegoś nie dopilnowałem. To, że teraz jesteś na wachcie. Przecież 
tak powinno być od pierwszej nocy. Może wtedy nie doszłoby do tej niepotrzebnej 
dezercji chiefa.
- Może masz rację. Ale przecież nikt inny też o tym nie pomyślał. Nie powinieneś 
sobie robić z tego powodu wyrzutów sumienia.
-Niemniej jednak powinienem o tym pamiętać. Poza tym to, co najbardziej nas 
dotyczy i co spowodowało, że właśnie jesteśmy teraz rozbitkami, to fatalny stan 
techniczny naszego statku. Te zbiorniki chodziły mi po głowie, od kiedy tylko 
dowiedziałem się, że są zalecenia na świadectwie klasy. Gdybym je obejrzał 
natychmiast, to wszystko mogłoby wyglądać inaczej. Tymczasem przez własne 
zaniedbanie zajrzałem do nich dopiero wtedy, gdy ładunek sypał się już z 
taśmociągów do ładowni i nic nie można było zmienić.
- Tak, ale wydaje mi się, że oglądało te zbiorniki tylu ludzi przed tobą i oni 
uznali, że statek może w takim stanie pływać, że naprawdę nie ma w tym twojej 
winy. Poza tym nie wierzę w to, że twoje interwencje by coś zmieniły. Armator 
złapał ten ładunek i był zdecydowany go przewieźć za wszelką cenę. Gdybyś za 
bardzo, czy też za wcześnie szumiał, to przysłaliby kogoś innego i statek tak 
samo by popłynął. Przecież ty i tak płynąłeś bardzo ostrożnie. Zwalniałeś przy 
każdej gorszej pogodzie. Ćwiczyłeś załogę na alarmach, dzięki czemu wszyscy 
żyjemy. A gdyby przyjechał jakiś harcerzyk, to kto wie, co by się z nami stało.
- Byłem bardzo ostrożny, a i tak utopiłem statek.
- Statek utonął pomimo twojej ostrożności, a nie na skutek twojej 
nieostrożności.
- No dobra, to w końcu teraz nie jest już ważne. W każdym razie proszę, żebyś 
mnie kontrolował. Poza tym liczę na twoją pomoc w utrzymaniu załogi w jakim 
takim stanie. I tak muszę przyznać, że są bardzo cierpliwi. Ale to w każdej 
chwili może się zmienić i wtedy potrzebny będziesz mi ty, żeby jakoś uspokajać i 
załagadzać. Najgorsze, co może nas spotkać, to niepotrzebny wybuch paniki, czy 
wzajemnej agresji, a o to bardzo łatwo. Ludzie są już wykończeni.
- Zrobię co tylko będzie można. Na razie najbardziej martwi mnie Ronald. On się 
nie skarży, ale jest naprawdę bardzo chory. Aż strach słuchać, jak rzęzi przez 
sen.
- Leki na gorączkę już się kończą. Nie wiem, co będzie dalej.
- Ja też nie. Może lada chwila ktoś nas znajdzie.
- Mam nadzieję. Nie zaśniesz podczas wachty?
- Na pewno nie. Ty się połóż spokojnie. Ja do rana będę czuwał.
Callum położył się na ławce i stosunkowo spokojnie zasnął. Rozmowa z drugim 
uspokoiła
go trochę. Wiedział, że nie jest już niewolnikiem własnej osłabionej pamięci. 
Gdyby sam o
czymś zapomniał, to był ktoś, kto mógł mu przypomnieć o najważniejszych 
sprawach. Od
razu przyniosło mu to pewną ulgę.
Do rana drugi nie wypatrzył żadnego statku.
Ludzie wstali osowiali i zrezygnowani. Ustały już dowcipy i wesołe rozmówki. 
Jedynie Manuelo niestrudzenie opowiadał coś o swoich znajomych dziewczynach.
Bardzo źle było natomiast z Ronaldem. Chłopak trząsł się cały, osłabiony wysoką 
temperaturą. Nie skarżył się, tylko leżał nieruchomo na dnie łodzi. Nie 
wiedzieli, na co choruje i jak mu pomóc. Nie pomagały zaaplikowane antybiotyki i 
środki zbijające gorączkę. Zresztą niewiele już ich pozostało. Callum nie mógł 
powstrzymać się od myśli, że Ronald będzie następnym, którego zabierze morze.
Po śniadaniu, które składało się z połowy racji żywnościowej i naparstka wody, 
bosman wyciągnął Biblię i zaczął na głos czytać odpowiednie wersy. Potem wszyscy 
Filipińczycy modlili się w skupieniu. Wszyscy byli katolikami i chociaż na morzu 
nie mieli specjalnych okazji uczczenia niedzieli, to tym razem wspólna modlitwa 
była im bardzo potrzebna. Potem
70
znów zapanowała cisza. Zrobiło się wręcz ponuro. Jedynie Manuelo, który był 
najlepszym przyjacielem Ronalda nie mógł patrzeć na jego cierpienie i cały czas 
starał się coś do niego mówić lub jakoś pocieszyć. Lecz Ronald, chociaż 
przytomny, nie miał już ochoty do śmiechu i nie bawiły go nawet opowiastki o 
dziewczynach. A Manuelo nie mógł już dłużej patrzeć na gasnącego przyjaciela. 
Zaczął go szarpać za ramię i krzyczeć do niego:
- No, nie cierp tak. Nie cierp, słyszysz co do ciebie mówię? Nie możesz tak 
cierpieć. To jest nieludzkie. Ja nie mogę na to patrzeć. Oddaj mi połowę twojego 
cierpienia. Nie mogę patrzeć na ciebie, jak tak leżysz i się trzęsiesz. Oddaj mi 
całe twoje cierpienie, a sam sobie trochę od niego odpocznij.
Ronald słuchał tego i próbował się uśmiechnąć, lecz mu się to nie udawało.
- Nie, nie podzielisz się ze mną twoim cierpieniem. Wolisz sam to mieć dla 
siebie, bo wiesz, że ja przez to cierpię jeszcze bardziej. I to ci pewnie 
sprawia satysfakcję. Zawsze chciałeś być lepszy. Nawet teraz, gdy chorujesz, to 
musisz wszystkim pokazać, że cierpisz więcej niż ktokolwiek inny. Nie możesz tak 
robić, nie można myśleć tylko o sobie.
Pochylił się nad Ronaldem i zaczął go lekko szarpać.
- No, nie cierp tak. Mówię ci, nie cierp. Nie możesz mi tego robić.
Puścił ramię Ronalda i rozpłakał się jak dziecko. A Ronald próbował coś 
powiedzieć. Manuelo zobaczył to i pochylił się nad przyjacielem. A ten z trudem 
wykrztusił:
- Ja naprawdę czuję się całkiem dobrze. Jestem tylko trochę osłabiony. To 
wszystko.
- Słyszycie, co on mówi? On dobrze się czuje, tyle że jest trochę osłabiony. 
Mało, że cały cierpi jak cholera, to jeszcze nie potrafi się do tego przyznać. 
Cały Ronald. Wszystko dla niego. Nawet męczarnie.
Manuelo znów się rozpłakał. Siedział nad przyjacielem i trzymał go za rękę. A 
Ronald gasł w oczach. Zapanowała cisza przerywana tylko szlochem Manuelo i 
ciężkim oddechem chorego.
Nagle Manuelo jakby przypomniał coś sobie.
- Jak wyzdrowiejesz, to poznam cię z tą babką, o której ci mówiłem. Tą Tess, tą 
co przedtem mówiłem, że nie pokażę jej nikomu. No, to teraz ci obiecuję, że cię 
z nią zapoznam. Kapujesz czy nie?
- Właśnie chciałem cię o to prosić - wyszeptał Ronald. - I nie martw się o mnie. 
To naprawdę nie boli.
Potem zamknął oczy i widocznie wyobraził sobie swoje spotkanie z Tess, bo umarł 
z uśmiechem na ustach.
Manuelo patrzył na niego w osłupieniu, nie dowierzając własnym oczom. Po czym 
zaczął szarpać bezwładne ramię.
- Nie umieraj! Słyszysz, nie umieraj! Jak umrzesz, to nie poznam cię z tą Tess. 
Jak Boga kocham, że tak zrobię. Możesz o niej zapomnieć. Nie umieraj mi tutaj! 
Nawet nie myśl o tym!
Potem zamilkł. Położył sobie głowę przyjaciela na kolanach i siedział 
nieruchomo, bezsilnie łkając.
Nikt nic nie mówił. Każdy przeżegnał się i trwali w ponurym otępieniu. Callum 
był równie przygnębiony jak pozostali. Wszyscy lubili Ronalda, był najmłodszym 
członkiem załogi i to był jego pierwszy rejs w życiu.
- Co za ironia - pomyślał kapitan. - Najpierw umarł najstarszy, a teraz 
najmłodszy. Tamten robił ostatni rejs w życiu, a ten pierwszy rejs. W końcu był 
to ostatni rejs dla obu.
Po kilku minutach Manuelo ocknął się. Rozejrzał się po szalupie.
- Wiem, co mu może pomóc - powiedział. - Że też na to wcześniej nie wpadłem. 
Znalazł swoją torbę i zaczął w niej grzebać. W końcu wyciągnął bateryjny 
magnetofon.
Przez chwilę szukał odpowiedniej kasety. Potem włączył muzykę i postawił pudełko 
tuż przy
71
zmarłym przyjacielu. Usłyszeli romantyczną, tęskną melodię, której dźwięki jakże 
często dobiegały poprzez nie domknięte drzwi kabiny Ronalda.
Gdy melodia się skończyła, Manuelo wyłączył magnetofon i schował go do torby. 
Wydawało się, że uspokoił się zupełnie. Zadumany spoglądał na zmarłego. Nadal 
panowała ponura cisza. W końcu Callum odezwał się do drugiego:
- Będziemy musieli go pochować tak, jak chiefa z maszyny. Manuelo drgnął. 
Najpierw powoli obrócił się w stronę kapitana, a potem nagle zerwał się na równe 
nogi.
- A ty co? - krzyknął. - A ty co? Co my tutaj robimy? Dlaczego on umarł? 
Przecież był najmłodszy z nas i powinien najdłużej żyć.
- Manuelo - ciepło powiedział kapitan. - Rozumiem twój ból. Nikt z nas nie 
chciał tego. Nic nie mogliśmy zrobić. Teraz musimy być dzielni.
- Musimy być dzielni. Co nam po twojej dzielności? Po co nas nauczyłeś opuszczać 
szalupy? Po co było to wszystko, te wszystkie gadki o bezpieczeństwie? Nie 
lepiej by było, żebyśmy utonęli razem ze statkiem, zamiast się tak męczyć? I co 
dalej będzie? Co z nami dalej? Pytam. Kto będzie następny? Ile cierpieć może 
człowiek?
Callum milczał.
- No, powiedz, ile można tak cierpieć? I za co? Czy my komuś coś zrobiliśmy? Co 
ja powiem teraz matce Ronalda? No co? Nie może tak być. To nie możliwe, żeby nas 
zmuszać do takich cierpień. To się musi skończyć.
Manuelo był jak w amoku. Podniecony rozkręcał się jeszcze bardziej. Rozpacz po 
utracie przyjaciela była zbyt wielka, żeby mógł to spokojnie znieść. Krzyczał i 
wygrażał wymachując rękoma.
W końcu bosman z całej siły uderzył go w twarz. Manuelo wstrząsnął się, spojrzał 
osłupiały na bosmana, a potem uspokoił. Usiadł na ławce i tylko jego ramionami 
wstrząsał bezsilny płacz.
- Przepraszam za niego - powiedział drugi.
- Nie przepraszaj. Nie codziennie przeżywa się śmierć najlepszego przyjaciela i 
to jeszcze tak niepotrzebną śmierć.
Pochowali Ronalda tak, jak chiefa z maszyny. W pomarańczowym ti-pi-eju i po 
odmówieniu modlitwy przez bosmana.
- Jest nas już tylko dwunastu - myślał Callum. - Czy to już koniec, czy jeszcze 
ktoś odejdzie, zanim nas uratują?
Przez następne dwa dni nic się nie działo. Nie widzieli żadnego statku, ani nie 
udało się uruchomić radiostacji szalupowej. Musiała mieć jakieś wewnętrzne 
uszkodzenie, z którym radiooficer nie potrafił się uporać. Wszyscy byli 
osowiali. Nawet Manuelo po śmierci przyjaciela stracił całkowicie 
charakterystyczną dla niego pogodę ducha. Nie odzywał się prawie wcale, tylko od 
czasu do czasu okrutnie przeklinał. Uczepił się myśli, że gdyby nie szkolenia 
Calluma, to utonęliby od razu ze statkiem, a nie umierali teraz powoli w 
męczarniach.
- Przecież coś jest w tym starym przysłowiu, że prawdziwy marynarz nie umie 
pływać -mówił kilka razy, ale nikt go nie słuchał.
Wypuścili już wszystkie tratwy i większość pływających toreb. Każda z nich 
zawierała dokładny opis ich sytuacji uaktualniany na bieżąco. Kończyły się też 
już kartki w dzienniku okrętowym, których Callum używał do sporządzania 
komunikatów. Zmniejszył się też zapas ti-pi-ejów, których pomarańczowy kolor 
miał ułatwić zauważenie wypuszczanych toreb.
Wszyscy byli już bardzo osłabieni. Głodowe racje, jakie wydzielał kapitan, 
ledwie wystarczały na podtrzymanie ich przy życiu. Nikt już nie grał w karty. 
Cały czas spędzali na drzemaniu w bezruchu. Niewiele było też już wody. Co rano 
na rozciągniętych ti-pi-ejach znajdowali trochę rosy, którą chciwie zlizywali. 
Na szalupie cuchnęło strasznie. Nie myte, spocone ciała wydzielały przykry 
zapach i nie było na to żadnej rady.
72
W środę rano lunął deszcz. To był pierwszy deszcz od momentu ich katastrofy, 
tydzień wcześniej. Najpierw każdy z nich otwartymi ustami łapał tyle wody, ile 
tylko się dało. Pierwsze pragnienie udało się szybko nasycić i Callumowi udało 
się zorganizować łapanie wody do pustych już pojemników i wiader. Woda spadająca 
na rozciągnięte płachty ti-pi-ejów spływała z nich do podstawionych baniaków. 
Tymczasem lało i lało. Wszyscy porozbierali się i myli się pod strumieniami, 
prowizorycznie prali też swoje ubiory. W końcu napełnili wodą worki kilku ti-pi-
ejów. Zanim przestało padać, było też pełno wody na dnie szalupy pod gre-
tingami. A nawet było jej za dużo i po to, żeby nie siedzieć w wodzie, musieli 
jej część wylać czerpakami za burtę.
Deszcz minął równie nagle, jak się zaczął. Zwały deszczowych chmur przesunęły 
się na zachód. Wyszło słońce i w przeciągu pół godziny wysuszyło ich przemoczone 
ubrania. Skryli się znowu pod prowizorycznymi daszkami. Ale pogoda zaczynała się 
psuć. Słońce niby nadal intensywnie świeciło, lecz powoli wzmagał się wiatr. Do 
wieczora rozpętał się sztorm. Jeszcze przed paroma godzinami obmywani wodą 
deszczową, potem spaleni słońcem, teraz z kolei zalewani byli kaskadami słonej, 
morskiej wody. Fala robiła się coraz wyższa i niepozorna szalupa rzucana była na 
wszystkie strony jak przysłowiowa łupinka orzecha. Zwinęli prowizoryczne daszki, 
żeby nie porwał ich wiatr. Słodka woda na dnie szalupy, która mogła stanowić dla 
nich jakiś zapas mieszała się teraz ze słonymi bryzgami. Wkrótce było tego tyle, 
że musieli sięgnąć po czerpaki i wylewać ją za burtę. Pozbawiona napędu łódź 
poddawała się bezwolnie żywiołowi. Callum próbował ustawić ją pod wiatr za 
pomocą wioseł, lecz wyczerpani ludzie nie mieli siły utrzymać ich w rękach. 
Dryfkotwa niewiele pomagała. Przyczepili do niej woreczek z olejem, lecz efekt 
uśmierzający fale był bardzo nikły.
Zapadł już zmrok, a rozszalały żywioł nadal maltretował kruchą szalupę. Poprzez 
przelatujące chmury od czasu do czasu prześwitywał cienki sierp księżyca i wtedy 
mogli zobaczyć pędzące na nich potężne grzywacze. Gdy zapadały ciemności, góry 
wody waliły się na nich z najbardziej niespodziewanych kierunków. Zdruzgotane 
zostały ti-pi-eje, napełnione dopiero co słodką wodą. Nikt nie spał. Nawet gdyby 
któremuś z nich nie przeszkadzały lejące się na niego strugi wody, to miotana we 
wszystkie strony szalupa nie pozwalała na zajęcie jakiejkolwiek wygodnej 
pozycji. Zresztą wody przybywało tak szybko, że co chwila musieli ją na nowo 
wyrzucać czerpakami i ręczną pompką. Kto nie musiał tego robić, to kucał 
bezradnie pomiędzy ławkami i odpoczywał przez chwilę. Potem znów musiał zastąpić 
zmęczonego kolegę. Callumowi wydawało się, że to najdłuższa noc w jego życiu.
Nad ranem wiatr trochę zelżał. Wstający świt dodał im też trochę otuchy. Około 
dziesiątej było już tak, że można było zaprzestać wybierania wody. Kto mógł, 
wykręcił jakoś ubranie i starał się położyć i odpocząć. Szalupa nadal skakała 
jak korek na fali, lecz nie wlewały się już do niej kaskady wody.
Callum w pewnym momencie zauważył, że drugi oficer przypatruje się czemuś. Wstał 
z ławki i spojrzał w tym samym kierunku. Przez chwilę myślał, że drugi wypatrzył 
kolejny statek na horyzoncie. Lecz nie, to było coś znacznie bliżej. W 
odległości mniej więcej półtorej mili morskiej widać było jakąś łódź czy też 
inną małą jednostkę.
Callum obudził ludzi i powoli zaczęli wiosłować. Nie szło to zbyt szybko, bo 
wygłodzeni, wymęczeni ludzie ledwie byli w stanie poruszyć wiosłami. Wkrótce 
jednak było już wyraźnie widać, że to rzeczywiście szalupa okrętowa. Była 
bezwładnie rzucana przez fale morskie, nikt nianie sterował. Po kilku minutach 
można było już odczytać nazwę statku.
To była ich szalupa motorowa, którą przed czterema dniami oddalił się Scorell. 
Skąd się tu wzięli ponownie, nie było wiadomo. Nadal nie było widać nikogo. 
Callum stanął na ławce utrzymując ster nogą. Dzięki temu zobaczył, że w środku 
leżą tylko dwie postacie. Marynarze nisko siedzący przy wiosłach nie widzieli 
tego jeszcze. Minęło jeszcze kilka minut i obie łodzie połączyły się. Bosman 
szybko związał je ze sobą.
73
Callum widział już, że obaj leżący na dnie mężczyźni nie żyją. Nie mówił nic. 
Również nikt z marynarzy się nie odzywał.
- Nie! - nagle rozległ się szaleńczy ryk Manuela. - Kiedy to piekło się skończy?
Ten zawsze pogodny i wesoły chłopiec, po śmierci przyjaciela załamał się 
zupełnie. Widok następnych dwóch trupów dobił go do reszty. Wył teraz jak dzikie 
opętane zwierzę. W końcu bosman nie wytrzymał i szarpnął go z taką mocą, że 
chłopak przewrócił się na ławkę, na której stał. Bosman posadził go na niej i 
Manuelo umilkł, tylko trząsł się cały jak w gorączce. Callum wyciągnął z 
apteczki ostatnie pozostałe tabletki uspokajające i zmusił Manuela do ich 
łyknięcia. Potem przeszedł do motorówki. Po środku leżał na wznak drugi 
mechanik. Tuż obok steru twarzą obrócony do dołu leżał chief Scorell. Poznał go 
po ubraniu i kolorze rudawych włosów. Obaj byli martwi. Callum obrócił chiefa 
twarzą do góry i zadrżał przerażony. Twarz przedstawiała makabryczno-groteskowy 
widok. Jedna połowa była normalna, lecz druga była poparzona. Zwisały z niej 
płaty zniszczonego naskórka. Sama skóra przypominała różowawą galaretę.
Jak przypuszczał Callum, było to zwykłe oparzenie słoneczne. Scorell musiał 
przez cały dzień sterować, mając cały czas słońce z jednej strony. Wiatr i 
bryzgi słonej wody na uszkodzoną skórę dokonały reszty. Efekt był makabryczny.
Przykrył twarz bezładnie porzuconą kamizelką ratunkową i zaczął rozglądać się po 
szalupie. Nic nie tłumaczyło tragedii, jaka tu się rozegrała. Nie było śladu po 
trzech pozostałych Filipińczykach, którzy zrejterowali razem z chiefem. Próbował 
odnaleźć jakieś notatki. Wyglądało na to, że chief zmarł ostatni i była szansa, 
że może zapisał gdzieś, co się stało. Nie znalazł jednak żadnej wskazówki.
Tymczasem do londyńskiego biura Fortune Shipping dotarł po powrocie ze 
służbowego wyjazdu do Antwerpii Vangelis Kaskarous. Dyrektor czekał na niego, 
pomimo ze było już dawno po godzinach pracy biura.
Nie przywiózł ze sobą rewelacji. Tak jak przypuszczał, oferowany statek, chociaż 
tani, nie stanowił okazyjnego zakupu. Po prostu trzeba byłoby w niego bardzo 
dużo zainwestować w naprawy i wyposażenie.
- O wiele więcej niż w Harmony. A właśnie, co z nimi? - zakończył.
- Znowu opóźniają się z meldunkiem.
- To znaczy, tamten piątkowy przyszedł w sobotę. A teraz nie ma tego z wtorku.
- Niezupełnie. Ten wczorajszy wtorkowy się spóźnia, ale tamten z piątku gdzieś 
zaginął.
- Jak to zaginął? Nie ma zaginionych telegramów. Dzisiaj mija osiem dni od 
ostatniego telegramu i nikt się tym nie przejmuje?
- To nie tak. Po prostu jeszcze za wcześnie na panikę. A co? Myślisz, że mogło 
się coś stać?
- Bardzo się tego obawiam.
- Czy ty nie przesadzasz?
- Nie. W odróżnieniu od ciebie widziałem te zbiorniki i bardzo mi się one nie 
podobały. Przez tyle dni, jeżeli oni na przykład utonęli, to nawet gdyby zdążyli 
ewakuować się do szalup, to mogli już wszyscy poumierać z głodu, chłodu, chorób 
i strachu. Boję się najgorszego. Może jest już za późno na jakąkolwiek pomoc.
- Może to byłoby jakieś rozwiązanie - powiedział dyrektor.
- Co? Co ty mówisz?
- To, co słyszysz. Jeśli naprawdę statek utonął i nie możemy już nic zrobić, to 
lepiej, żeby nie było świadków. Sam mówisz, że statek był w fatalnym stanie i w 
ogóle nie powinien wypłynąć. Lepiej dla ciebie, że nikt nic o tym nie powie. Ja 
nigdy bym takiego statku nie wysłał w morze.
- Taki jesteś? To wprost nie do pojęcia.
74
- Nie taki jesteś. Tylko tłumaczę ci, jak to będzie wyglądać z zewnątrz.
- Natychmiast musimy zgłosić zaginięcie statku. Komunikaty muszą pójść do 
wszystkich systemów bezpieczeństwa.
- Jeżeli się upierasz, aleja bym jeszcze poczekał dzień. To naprawdę mogą być 
tylko kłopoty z radiostacją.
- Nie wtedy, gdy opóźnienie sięga ośmiu dni. W ogóle zresztą nie rozumiem jak to 
mogło przejść nie zauważone do tej pory. Przecież przed moim wyjazdem mówiliśmy 
o tym. Wyraźnie powiedziałeś, że trzymacie rękę na pulsie.
- No tak, ale mówię ci, że uznaliśmy, że gdy Callumowi nie udało się połączyć w 
piątek, to zrezygnował z tego telegramu, bo to przecież weekend i tak nikogo nie 
ma w biurze, a następny postanowił wysłać dopiero we wtorek.
- Nie znasz Calluma, nigdy by tak nie zrobił. Piątkowy telegram wysłałby z 
opóźnieniem. A we wtorek następny, nawet gdyby poprzedni wyszedł poprzedniego 
dnia.
- No dobra. Może by i tak zrobił. Znasz go lepiej, więc wiesz. Ale jeśli 
radiostacja rozleciała mu się całkiem, to przy najlepszych chęciach nic nie może 
zrobić.
- Przez tyle dni spotkałby po drodze jakiś statek i wywołał go na UKF i poprosił 
o wysłanie telegramu w jego imieniu i na jego koszt. Tak się często robi.
- O tym nie pomyślałem. Dobra, dzwoń do Lloyda i gdzie tylko potrzeba. Chyba 
najwyższy czas zrobić alarm.
Smutna ceremonia pochówku nie zajęta im dużo czasu. Gdyby nie groza sytuacji, 
można by powiedzieć, że nabierają coraz większej praktyki.
Callum wydał załodze po ostatniej kostce racji żywnościowych. W nocnym sztormie 
fala zabrała im jeden z pojemników i pozostały tylko ostatnie resztki.
W szalupie Scorella nie było już nic. Nawet wody. Pusty był też zbiornik paliwa.
- I co z nami teraz będzie? - spytał kapitana kucharz. - Nie ma już nic do 
jedzenia. Nawet ryby nie chcą dać się złapać.
- Co najmniej tydzień można wytrzymać bez jedzenia. Na szczęście mamy sporo 
wody. A to najważniejsze. Poza tym wszyscy są w całkiem dobrej kondycji. Możemy 
jeszcze dużo przetrzymać. Teraz naprawdę już niedługo nas znajdą.
- Czy naprawdę w to wierzysz?
- Jak najbardziej. Nie wiem, czy cię to przekona, ale chief, który nie chciał mi 
uwierzyć, zginął, a także wszyscy, którzy z nim uciekli. A wy, którzy mi 
uwierzyliście, ciągle żyjecie i trzymacie się dobrze.
- A Ronald? I kto tu się dobrze trzyma? Same żywe trupy - wrzasnął nagle 
histerycznie Manuel o.
- Manuelo. Nie denerwuj się. Jak weźmiesz to na spokojnie, to naprawdę mamy 
bardzo duże szansę. Tylko spokojnie.
- Nie chcę być spokojny. Rozumiesz? Nie chcę. Już za długo jestem spokojny - 
Manuelo zerwał się ze swego miejsca z szalonym błyskiem w oczach.
W jego prawej dłoni pojawił się, nie wiadomo skąd nóż. Rzucił się w stronę rufy 
łodzi, gdzie siedział kapitan. Widząc to, bosman poderwał się i próbował wyrwać 
nóż z rąk oszalałego. Lecz ten wymachiwał tym nożem zapamiętale, nie pozwalając 
zbliżyć się do siebie. Od tyłu podkradał się do niego radiooficer. Manuelo nadal 
machał nożem we wszystkie strony. Callum również podbiegł do niego, lecz było 
już za późno. W zaślepieniu Manuelo trafił nożem w szyję radiooficera, 
przecinając tętnicę szyjną. Zanim zauważył, co zrobił i sam odrzucił nóż, 
radiooficer przewrócił się na dno szalupy. Callum wraz z drugim oficerem 
próbowali zatrzymać upływ krwi, lecz przy ich mizernych umiejętnościach, w 
pośpiechu i powstałym zamieszaniu nie udało im się to i radiooficer po kilku 
minutach zmarł.
75
Tymczasem bosman z kilkoma innymi w końcu zdołali obezwładnić Manuela i związać 
go linkami. Potem położyli go w sąsiedniej szalupie.
- Boże, kiedy skończy się to piekło? - bezgłośnie zapytał Callum, gdy trzecie 
już tego dnia ciało z pluskiem zanurzyło się w otchłań oceanu.
Potem przeszedł do szalupy Manuela i długo z nim rozmawiał. Manuelo nie wyrywał 
się już. Wydawał się wręcz spokojny, lecz w jego oczach widać było szaleństwo.
- Nie gniewaj się, Manuelo. Ale musisz zostać związany. Sam rozumiesz, to dla 
twojego dobra - zakończył kapitan.
Nie wiadomo było, czy nie dociera to do Manuela, czy też zgadzał się z tym, co 
mówił kapitan, gdyż nic nie odpowiedział.
Zapadła noc. Wachtę miał bosman. Spoglądał od czasu do czasu do sąsiedniej 
szalupy, gdzie leżał związany Manuelo. Był on już całkowicie spokojny, tylko od 
czasu do czasu drżał, szlochając, lub mruczał i mówił coś do siebie po cichu. 
Potem chyba zasnął, gdyż ucichł zupełnie.
Przez całą noc bosman nie zauważył żadnego statku.
Gdy nad ranem pierwszy brzask obudził Calluma, zobaczył, że bosman zbliża się do 
niego z dziwnym wyrazem twarzy. W pierwszej chwili pomyślał, że może coś dzieje 
się teraz z bosmanem, ale ten zauważył już, że kapitan nie śpi i pokazując 
palcem w stronę drugiej szalupy powiedział szeptem:
- Chyba coś niedobrze z Manuelo.
Callum podniósł się bez słowa i przeszedł do drugiej szalupy. Manuelo nie żył. 
Jeden rzut oka pozwolił mu na stwierdzenie przyczyny śmierci. Manuelo przegryzł 
sobie żyłę w zgięciu łokcia i umarł z upływu krwi. Nie mógł sobie poradzić ze 
śmiercią przyjaciela i przypadkowym zabójstwem kolegi. Wolał odejść.
- Boże, kiedy to piekło się skończy? Ile może cierpieć człowiek? - pomyślał z 
rozpaczą kapitan, tak jak niedawno wykrzyczał to na głos Manuelo. - Tego już za 
dużo nawet dla mnie.
Potem znalazł jakąś szmatę, zamoczył ją w morskiej wodzie i zmył ślady krwi z 
ręki Manuelo i z dna szalupy.
- Nie mów nikomu, jak on umarł - powiedział do bosmana. - To tylko może ich 
załamać. Teraz już naprawdę niedługo. Mija już dziesięć dni od katastrofy, a 
jedenaście od ostatniego telegramu do armatora. Musieli już zrobić alarm, że nas 
nie ma. Poszukiwania albo już się zaczęły, albo zaczną lada chwila. To tylko 
kwestia czasu. Wytrzymaliśmy tyle, to wytrzymamy jeszcze trochę dłużej.
- Wierzę ci - po prostu odpowiedział bosman.
Ludzie patrzyli na kolejny pogrzeb bez emocji. Wypaliły się one w nich do końca. 
Gdy podnosili bezwładne ciało, żeby włożyć je do pomarańczowego worka, 
sfatygowane spodnie rozsypały się w strzępy. Zobaczyli, że Manuelo nie miał 
genitalii. Musiał stracić je w jakimś wypadku.
- Jak on mógł mieć tyle dziewczyn? - zdziwił się ktoś, lecz zaraz umilkł.
- To pewnie dlatego tyle o tym gadał - pomyślał tylko Callum, przypominając 
sobie też straszną wstydliwość Manuelo, gdy chodził na dziób szalupy się 
załatwiać.
Po krótkiej modlitwie odmówionej znowu przez bosmana, Manuelo ruszył w swój 
ostatni rejs na dno Oceanu Indyjskiego.
Marynarze pokładli się na ławkach. Nikt nic nie mówił. W duchu zastanawiali się, 
który z nich będzie następny. Pozostało ich tylko dziesięciu z 
dwudziestoosobowej załogi. Z tym, że pierwszy, który odszedł i to na własne 
życzenie, trzeci oficer, był bezpieczny w domu. Pozostali znaleźli grób na dnie 
oceanu.
Ci, którzy żyli, nie chcieli podzielić ich losu, więc leżeli po cichu, 
cierpliwie czekając. Każdy wierzył, że jego ominie to najgorsze. Zdali sobie 
sprawę, że nie pomogą już żadne akty
76
rozpaczy. Trzeba było tylko czekać, zachowując jak najwięcej sił. Trwali więc w 
tępym odrętwieniu, żując tylko, co który miał pod ręką, żeby oszukać głód. 
Jedynie drugi oficer, który wziął dzienną obserwację, unosił się co jakiś czas i 
rozglądał uważnie dookoła. Po jakimś czasie zbliżył się do kapitana i usiadł 
obok niego na ławce.
- Czyżbym znowu czegoś zapomniał i on chce mi to przypomnieć? - pomyślał, 
wracając myślami do rozmowy sprzed kilku dni, kapitan.
Lecz drugi zaczął rozmowę zupełnie inaczej:
- Powiedz, co zrobisz jako pierwsze, kiedy będziesz już w Londynie? - spytał.
Callum spojrzał na niego ze zdziwieniem, ale zaraz pomyślał, że tego chyba teraz 
najbardziej mu potrzeba. Właśnie normalnej rozmowy. Nagle zdał sobie sprawę, że 
od chwili wyjazdu z domu właściwie z nikim nie rozmawiał na prywatne tematy. 
Sprawy i kłopoty statkowe pochłonęły go tak mocno, że wszystko obracało się 
tylko wokół statku, jego bezpieczeństwa, a głównie stanu jego kadłuba. 
Całkowicie zabrakło miejsca na coś osobistego. I to właśnie wtedy, gdy tego 
życia osobistego tak bardzo mu było brak. Wyjechał przecież z domu bez żadnego w 
sumie wypoczynku i jak by tego było za mało, to ten statek zapewnił mu tylko 
kłopoty, napięcia i stresy.
- Może gdybym więcej pomyślał o sobie. Gdybym miał coś dla siebie osobistego, to 
byłoby mi łatwiej. To wszystko zwaliło się na mnie tak nagle i chyba dlatego 
zbyt duży był to ciężar. Stąd kłopoty z pamięcią i koncentracją- pomyślał.
- Właściwie to dobrze, że mnie o to zapytałeś - powiedział do drugiego. - 
Pierwsze, co zrobię, to muszę ożenić mojego syna. Gdyby nie ściągnęli mnie tak 
nagle na ten statek, to już byłoby po ślubie. Tak, to będzie pierwsza sprawa. 
Powiedziałem im, żeby brali ślub, nie oglądając się na mnie, ale oni woleli 
poczekać. Teraz, gdy wrócę do domu wcześniej niż myślałem, to trzeba to będzie 
znowu przyspieszyć. Po co mają tak długo czekać, jeśli chcą być naprawdę razem.
- Ile on ma lat?
- Jest o rok młodszy od ciebie. A w ogóle to fajny gość. Myślę, że by ci się 
spodobał. Może będziesz miał okazję go poznać, gdy trafisz do Londynu.
- Czy jest podobny do ciebie?
- Czy jest podobny do mnie? Tego właściwie nie wiem, chociaż niektórzy mówią, że 
tak, aleja tego nie widzę. Chociaż pod względem charakteru, poglądów i w ogóle 
sposobu bycia, to chyba tak, chyba rzeczywiście jest bardzo do mnie podobny.
- To na pewno by mi się spodobał.
- Tak myślisz? A co ty zrobisz, jak już stąd się wydostaniemy?
Drugi oficer zaczął opowiadać o swojej żonie i dwojgu swoich dzieci oraz całej 
rodzinie. Callum słuchał z uśmiechem. Strasznie mu się to spodobało. Drugi żył 
swoją rodziną i tak wspaniale potrafił o niej opowiadać. Callum pomyślał, że sam 
właściwie jest podobny do niego. Rodzina stanowiła przecież dla niego tak wiele. 
Przypomniał sobie o trudnym okresie z Mary, który w końcu minął. Zanim się 
spostrzegł, opowiedział drugiemu historię swojego kryzysu małżeńskiego i 
spotkanie Ann.
- Ale czy wrócisz teraz do Ann, czy do Mary? - spytał w końcu drugi.
- Do Mary. Widzisz, to z Ann, to było naprawdę coś wspaniałego, ale to jednak 
była chwilowa fascynacja, której ulegliśmy oboje. Zawsze będą to dla mnie piękne 
wspomnienia, ale tak naprawdę to Ann, ta wspaniała kochana Ann, uratowała nasze 
małżeństwo. Dopiero gdy pojawiła się ona, Mary poczuła jakieś zaniepokojenie czy 
coś w tym rodzaju i nagle przypomniała sobie o mnie, a ja z kolei dostrzegłem to 
i zrozumiałem, że Mary, tylko Mary jest dla mnie wszystkim. W ogóle to musisz 
wiedzieć, że to wszystko bardzo dziwnie się toczyło. Kiedy wydawało się, że 
nasze małżeństwo z Mary już nie istnieje, pojawiła się Ann i wtedy wydawało mi 
się, że teraz tylko Ann. Ale właśnie wtedy Mary zaczęła się zmieniać. A gdy już 
byłem gotów zostawić Mary i zostać z Ann, to Ann nagle odsunęła się ode mnie i
77
wyglądało na to, że ma mnie już dosyć. No więc zrozumiałem wtedy, że jednak Mary 
i już chciałem wyjaśnić wszystko z Ann, gdy ona nagle znowu zrobiła się taka jak 
przedtem i tylko czekała, żebym pozostał z nią na zawsze. Słowem zawsze było 
odwrotnie niż potrzeba.
- Czyli teraz już koniec z Ann. Chyba nie potrafiłbyś żyć z dwiema kobietami 
naraz? -spytał drugi.
- Chyba nie. Ale nie mogę powiedzieć, że to koniec z Ann. Myślę, że spotkam ją 
jeszcze nie raz. Ale to już zupełnie inaczej wygląda. Otóż akurat wtedy, gdy 
wydawało się, że Ann zupełnie się mną znudziła, Mary postanowiła przyjechać do 
mnie na statek. To był nasz drugi miodowy miesiąc. Z małą tylko różnicą. Był on 
wielekroć bardziej wspaniały niż ten pierwszy. To był najpiękniejszy okres w 
moim życiu. Nie potrafiłem jednak tak po prostu zapomnieć o Ann. To nic, że była 
ostatnio tak oziębła i nieswoja. Musiałem sprawę wyjaśnić. Zadzwoniłem więc do 
niej i wtedy, gdy wydawało się, że po prostu wyjaśnimy sobie, że musimy się 
rozstać, okazało się, że Ann jest znów taka sama jak kilka miesięcy wcześniej, 
gdy spotykaliśmy się ukradkiem w Londynie. Uwierz mi, to było naprawdę trudne 
dla mnie. Wiedziałem już, że naprawdę pozostanę na zawsze z Mary, ale zrobiło 
się to o wiele trudniejsze, gdy okazało się, że Ann wciąż na mnie czeka.
- No dobrze, ale skoro tak czekała, to czemu ten chłód i niechęć ci okazała?
- No tak, to wymagało wyjaśnienia. Spotkaliśmy się po tamtym rejsie i 
opowiedzieliśmy sobie wszystko. Okazało się, że ona była mną tak samo 
zafascynowana, jak ja nią. Wszystko wyglądało dobrze, gdy byliśmy razem. Kiedy 
wypłynąłem w rejs, opadły ją wątpliwości. Cóż, ona była samotna i mogła w 
całości oddać siebie mnie. Ja byłem żonaty i ona nie wiedziała, czy nie jest 
tylko zabawką dla mnie na ciche dni z żoną. W każdym razie, gdy pojawił się jej 
dawny chłopak, też zresztą marynarz i to z tej samej firmy, w której ona 
pracuje, zobaczyła w nim lepszego kandydata na towarzysza życia niż ja. Stąd był 
ten chłód czy też niechęć, gdy dzwoniłem do niej. Raz zresztą zastałem go u niej 
i muszę ci powiedzieć, że było to dla mnie bardzo trudne. Potem okazało się, że 
ten obywatel potraktował ją trochę jako przelotną przygodę. Zresztą zdaje się, 
że ktoś mu powiedział o mnie. W każdym razie nic z tego nie wyszło i Ann 
pomyślała, że to jednak mam być ja, a nie kto inny. Lecz wówczas Mary leciała 
już do mnie na statek. Możesz sobie wyobrazić, jak się wszystko pogmatwało. Żeby 
nie przedłużać, powiem ci tylko, że Ann - mówiłem ci, że to wspaniała kobieta - 
gdy tylko się domyśliła, że odnaleźliśmy się znowu z Mary, postanowiła się 
wycofać i skończyło się tym, że zostaliśmy przyjaciółmi. Pewnie pomyślisz, że to 
banalne, że wszyscy tak mówią, ale w tym wypadku jest tak naprawdę. Nie ma 
między nami już żadnego seksu. Spotykamy się od czasu do czasu i nie mogę 
powiedzieć, żeby to był czas niepotrzebnie stracony. Ale naprawdę to tylko 
przyjaźń. Taka prawdziwa. Mówimy zawsze do siebie kochanie, tak jak dawniej, ale 
naprawdę nie ma pomiędzy nami żadnych zbliżeń, tylko wiele ciepła i przyjaźni, i 
może jeszcze wzajemnego szacunku.
- Prawdę mówiąc, gdyby ktoś opowiedział mi tą historię, to nie uwierzyłbym w 
niewinne spotkania żonatego mężczyzny z atrakcyjną wdową, ale po tym, jak ty mi 
to opowiedziałeś, wydaje mi się to możliwe.
- Tak jest naprawdę. Ale wiem, jak trudno w to uwierzyć, więc na wszelki wypadek 
Mary nic o tym nie wie. Po co wzbudzać niepokoje?
- Chyba masz rację.
78
Rozdział szósty
Vangelis Kaskarous na podstawie ostatniej pozycji wysłanej przez kapitana 
Harmony wyliczył, gdzie powinien znajdować się teraz statek, gdyby płynął swój 
anormalną trasą. Gdzieś pomiędzy tymi dwoma punktami mogli znajdować się 
rozbitkowie.
Z największym prawdopodobieństwem wypadek zdarzył się pomiędzy poprzednim 
wtorkiem, kiedy to nadszedł ostatni telegram, a poprzednim piątkiem, kiedy 
powinien nadejść następny. W tym czasie statek powinien przebyć około 
dziewięciuset mil morskich. Taki obszar należało przeszukać. Wydawało się to 
szukaniem igły w stogu siana, lecz ogłaszając komunikat o zaginionym statku 
można było liczyć na to, że inne statki przepływające w pobliżu hipotetycznego 
obszaru katastrofy zmienią trochę kurs i będę starały się lepiej obserwować 
powierzchnię morza.
Vangelis odbył już dłuższą rozmowę z komandorem McCIuskie z bazy morskiej w 
Diego Garcia, któremu powiedział wszystko, co tylko mógł, na temat Harmony. 
Zapytany przez komandora, jakich działań można byłoby oczekiwać od kapitana 
Calluma, postarał się scharakteryzować go w miarę dokładnie.
- Chodzi mi głównie o to, czy można się spodziewać, że starał się popłynąć w 
jakimś nieznanym nam kierunku, czy raczej należy go szukać w miejscu katastrofy.
Kaskarous wyraził przekonanie, że Callum będzie starał się czekać w jednym 
miejscu, nie tracąc sił na nieprzemyślane działania.
- Dobrze - skonkludował McCIuskie. - Rozpoczniemy zatem od pozycji, z której 
wysłali ostatni telegram i będziemy się posuwać w tę stronę, w którą płynęli. 
Weźmiemy pod uwagę znoszący ich zachodni prąd. Zaczniemy od rana. Tutaj u nas 
jest już wieczór. Wątpię, czy po tylu dniach maj ą jeszcze jakieś światła.
- Mogą mieć jeszcze rakiety - powiedział Kaskarous.
- Być może, lecz na pewno są już tak skonani, że nie zauważą szybko 
przelatującego samolotu. Musimy liczyć na to, co piloci zobaczą na własne oczy. 
Po tylu dniach dodatkowe kilka godzin nic nie zmieni, a przynajmniej lepiej 
przygotujemy się do akcji.
- Oby nie było za późno - powiedział Kaskarous. Po kilku godzinach w biurze w 
Londynie zadzwonił telefon. Ośrodki ratownicze otrzymały wiadomość, że jakiś 
statek odnalazł jedną z wypuszczonych przez Calluma tratw. Dzięki notatkom w 
niej znalezionym można było zawęzić przeszukiwany akwen. Nawet biorąc pod uwagę 
to, że rozbitkowie byli znoszeni przez dziewięć dni przez prąd oraz, że podana 
przez nich pozycja mogła być bardzo niedokładna, to szansę szybkiego ich 
odnalezienia bardzo wzrosły. Wiadomo było, że jedna szalupa powinna być gdzieś w 
podanym przez Calluma rejonie. Druga znajdowała się gdzieś pomiędzy jej pozycją, 
a archipelagiem Chagos.
Vangelis zadzwonił do Diego Garcia i dowiedział się, że McCIuskie mając teraz o 
wiele lepsze dane, zarządził jednak nocne loty. Pierwszy samolot już szykował 
się do startu.
Na szalupie nocną wachtę miał bosman. Tak jak wszyscy inni był już bardzo 
wyczerpany i osłabiony. Chociaż bardzo tego nie chciał, to jednak od czasu do 
czasu zapadał w krótką, nerwową drzemkę. Budził się po kilkudziesięciu 
sekundach, zrywał przestraszony na nogi i przeczesywał wzrokiem horyzont. 
Niestety wszędzie dookoła było ciemno.
Podczas którejś z tych krótkich drzemek wydało mu się, że słyszy skądś odgłos 
motorów. Wstał i nasłuchiwał uważnie, lecz zapanowała cisza. Nie wiedział czy mu 
się śniło, czy rzeczywiście usłyszał przelatujący samolot. Podczas minionych dni 
widzieli samoloty wielokrotnie, lecz zawsze leciały one tak wysoko, że nie miały 
szansy zauważyć szalupy na wodzie.
79
Po pewnym czasie znowu wydało mu się, że słyszy samolot, lecz zanim się 
rozbudził, ponownie wszystko ucichło. Próbował nie spać, lecz czuwać, ale 
odgłosy silników nie powtórzyły się.
Callum jak zwykle spał nerwowo, chociaż o wiele lepiej niż przez kilka 
poprzednich nocy. Długa rozmowa z drugim, wygadanie się, dały mu dużą ulgę.
W pewnym momencie usłyszał ćwierkanie budzika. W pierwszej chwili chciał go 
wyłączyć, lecz nagle zdał sobie sprawę, że to tylko sen i spał dalej. Uporczywe 
ćwierkanie nadal brzęczało mu w uchu. Nagle, nadal śpiąc, zdał sobie sprawę, że 
przecież nie jest w domu, ani w swojej kabinie, tylko na szalupie, gdzie nie ma 
żadnego budzika. Siłą woli zmusił się do obudzenia. Ćwierkanie nie ustało. To 
sygnalizował transponder radarowy. Callum podniósł się i błyskawicznie sięgnął 
pod ławkę po puszkę z rakietami. Wyciągnął jedną z nich, lecz zanim odpalił, 
wstał i rozejrzał się dookoła. W szarzejącym poranku nie dostrzegł żadnego 
statku. Niemniej wiadomo było, że jakiś przepływa w pobliżu i to z włączonym 
radarem. Zobaczył, że zaspany bosman przeciera oczy. Musiał znowu zasnąć 
zmęczony nocnym czuwaniem. Drugi oficer też się rozglądał, lecz również nie 
widział statku. Callum odpalił jedną rakietę.
Ten hałas pobudził resztę. Na niektórych twarzach pojawił się wyraz nadziei, 
lecz większość nadal leżała obojętnie. Po tylu dniach czekania zwątpili już we 
wszystko i nie chcieli sobie robić złudnych nadziei. Tymczasem transponder cały 
czas sygnalizował. Teraz wszystko zależało od tego, czy nawigator na mostku 
nieznanego statku obserwuje ekran radaru i widzi na nim ich sygnał. Callum 
wystrzelił jeszcze jedną rakietę. Czekali dalej. Drugi oficer, który zawsze 
wszystko zauważał pierwszy, stał cały czas na ławce i rozglądał się dookoła. 
Wreszcie po pół godzinie, która ciągnęła się nie wiadomo jak długo, powiedział 
krótko:
- Jest.
Wyciągnął rękę mniej więcej w kierunku północnym. Teraz widział go już i Callum, 
a po chwili dostrzegła statek cała reszta. Tym razem układ masztów wskazywał na 
to, że ich zbawca kieruje się prosto na nich.
- Captain, pamiętasz jak ci wczoraj powiedziałem, że ci wierzę? No i warto było. 
Powiedziałeś, że to już niedługo - przypomniał bosman.
Callum uśmiechnął się.
- Tak, teraz to już naprawdę niedługo.
Usłyszeli nagle huk motorów. Od wschodu nadlatywał samolot. Leciał nisko nad 
wodą i przeleciał tuż nad ich głowami. Pilot, który musiał być mistrzem w 
celowaniu, zrzucił pomarańczowy worek, który wpadł do wody dosłownie o 
kilkanaście metrów od nich. Tym razem starczyło sił na wiosłowanie, nawet dwoma 
szalupami naraz. W worku oprócz kilku tabliczek czekolady i butelek z wodą była 
też wodoszczelna walkie-talkie.
Po chwili Callum rozmawiał już z kapitanem prującego prosto na nich statku 
Orient Hope. Po następnej pół godzinie Orient Hope kołysał się już na fali 
kilkadziesiąt metrów od nich, a jego motorówka podążała do szalup z Harmony. 
Jeszcze kilka minut i marynarze z Orienta pomogli swoim kolegom przesiąść się do 
ich szalupy i zawieźli ich na swój statek, gdzie czekały już na nich wygodne 
kabiny. Orient był starym statkiem w starym stylu, na którym było dwanaście 
miejsc pasażerskich, lecz nie było pasażerów. Te właśnie kabiny dostały się 
skonanym rozbitkom z Harmony.
- Wreszcie wyrwaliśmy się z tego piekła - powiedział bosman, gdy postawił nogę 
na bezpiecznym pokładzie Orient Hope.
Nikt mu nie odpowiedział, ale każdy myślał to samo.
Kapitan Orienta wysłał swego drugiego oficera do pomocy rozbitkom, a sam z 
chiefem zajęli się załadowaniem obu szalup na pokład za pomocą dźwigu 
pokładowego. Potem kapitan długo konferował z komandorem McCIuskie z Diego 
Garcia. Ustalono, że po rozbitków
80
przyleci helikopter, który zabierze ich do bazy, do szpitala. W helikopterze 
miał być lekarz, który najpierw miał ich zbadać.
Dzięki temu po kilku godzinach wszyscy byli już w wygodnych łóżkach wojskowego 
szpitala.
Według słów lekarza, stan zdrowia wszystkich uratowanych był dobry i nie było 
zagrożenia dla życia żadnego z nich. Byli tylko bardzo wygłodzeni i wymęczeni. 
Potrzebowali kilku dni odpoczynku.
Następnego dnia rano przyleciał Kaskarous. Miał ze sobą wiele życzeń od kompanii 
oraz trochę pieniędzy, żeby każdy mógł sobie kupić jakieś ubrania na drogę czy 
też cokolwiek innego.
Po rozmowie z McCIuskie oraz lekarzem poszedł do Calluma leżącego w osobnym 
pokoju.
- Z dalekiej podróży, co? - spytał.
- Istotnie, to była daleka podróż - odparł zapytany.
- To był straszny sztorm prawda?
- Nie, to nie był straszny sztorm. Ot, trochę wiaterku i fali. Nic specjalnego.
- To był straszny sztorm, tak straszny, że zatopił olbrzymi statek.
- Przecież wiesz, dlaczego ten statek utonął. Nie z powodu jakiegoś strasznego 
sztormu.
- Wiem - odpowiedział Vangelis i zaczerwienił się. Przez chwilę panowało 
kłopotliwe milczenie. W końcu znowu odezwał się Vangelis:
- Rozmawiałeś już z kimś o tym?
- Nie. Na razie lekarze nikogo tu nie wpuszczali. Ty jesteś pierwszym, kogo 
widzę, oprócz pielęgniarek i lekarzy.
- To dobrze. Nie mów z nikim o tym wypadku. Musimy to wszystko przemyśleć, gdy 
wrócisz już do domu.
- Nie mam zamiaru z nikim gadać.
- Masz może dziennik okrętowy albo jakieś inne dokumenty?
- Tylko dziennik, jest tam. Możesz go zabrać, tam jest wszystko zapisane.
- Dobrze, zabiorę go do firmy. Aha. Rozmawiałem z Mary. Kazała cię uściskać. Ona 
nic nie wiedziała, dopóki was nie znaleźli.
- To dobrze. Przynajmniej się nie denerwowała. Może wieczorem pozwolą mi do niej 
zadzwonić. Na razie mam nabierać sił i się nie wzruszać.
- No tak, to zrozumiałe. Dzwoniła też jakaś Ann i bardzo się o ciebie martwiła, 
ale powiedziałem jej, że wszystko w porządku.
- Dziękuję. To bardzo oddana mi przyjaciółka, więc dobrze, że ją uspokoiłeś.
- No tak, no tak. Zostanę tu z tobą, aż puszczą cię do domu, jeżeli pozwolisz.
- Pozwolę, jeżeli masz ochotę. Nic pilnego nie ma w firmie?
- Nie ma nic pilniejszego niż wasz powrót do zdrowia i do normalnego życia.
- Niestety nie dla wszystkich.
- Co masz na myśli? Lekarz mi powiedział, że wszyscy wracają do zdrowia. -Nieci, 
co umarli.
- No tak, masz rację. Przepraszam. Wiesz, chcieli kupić nowy statek, ale po 
inspekcji dałem taką złą opinię, że zrezygnowali. Był w o wiele gorszym stanie 
niż Harmony.
Callum uniósł brwi. Chciał spytać w jakim to złym stanie był Harmony. Przecież 
wszyscy twierdzili coś wręcz odwrotnego. Milczał jednak, tylko po chwili 
powiedział:
- Wystarczy tej tragedii z Harmony.
- Masz rację. To już za dużo.
Rozmowa się nie kleiła, więc Kaskarous wrócił do swojego hotelu, a Callum 
pozostał sam w swoim pokoju. Wieczorem lekarz przyniósł mu telefon i mógł 
porozmawiać z Mary. Po-
81
czuł jak w czasie tej rozmowy wracają mu siły. Apatia i przygnębienie zniknęły 
niemal bez śladu.
Po chwili wahania wykręcił numer Ann.
- Kochanie. Mogę rozmawiać tylko chwilę U mnie wszystko dobrze. Wszystko ci 
opowiem, jak wrócę. Nie martw się o mnie.
- Och, jak dobrze, że to piekło już się skończyło. To musiało być straszne. 
Wracaj szybko i daj znać, jak już wrócisz.
- Na pewno. To na razie.
Oddał telefon lekarzowi i poszedł spać.
Po trzech dniach lekarz uznał, że wszyscy są już na tyle silni, że mogą wracać 
do domów.
Kapitan Johnny Callum z niekłamaną przyjemnością prowadził swego astona martina. 
Jechał szybko, ponad sto mil na godzinę, z fantazją ścinając zakręty. Nikt nie 
poznałby w nim poważnego, sztywnego oraz chorobliwie przewrażliwionego na 
punkcie bezpieczeństwa kapitana z Harmony.
Był w dobrym humorze, w który wprawiło go wspaniałe powitanie, jakie sprawiła mu 
Mary z dziećmi. Chociaż nadal dręczyły go koszmary, zwłaszcza gdy przypominał 
sobie umierającego Ronalda i Manuela, lecz przecież nie mógł już do końca żyć z 
poczuciem winy, grozy i bóg wie czego jeszcze.
Tego poranka zapomniał o ponurych chwilach ostatnich dni. Spokój i 
bezpieczeństwo własnego domu pozwoliło mu odprężyć się całkowicie i nareszcie 
poczuć się spokojnie i swobodnie.
Jechał do biura Fortune Shipping porozmawiać z dyrektorem, potem miał zamiar 
spotkać się z Ann w jej mieszkanku.
Myślał, że rozmowa będzie zwykłą formalnością. Podczas trzech dni w szpitalu 
opowiedział wszystko Vangelisowi, poza tym wręczył mu dziennik okrętowy oraz 
raport na piśmie. Nie wiedział, jaką niespodziankę szykuje mu dyrektor, co 
najwyżej mógł się obawiać ponownego szybkiego wyjazdu. Był zdecydowany nie 
zgadzać się na to w żadnym wypadku.
- Witamy po dalekiej podróży -jowialnie odezwał się dyrektor, wyciągając rękę do 
kapitana. - Czego się napijesz?
Posadził Calluma w najwygodniej szym ze swych foteli i wręczył mu Pimm's Nol 
cup, o którego ten poprosił.
- To był okropny sztorm, prawda? - zagaił, gdy już rozsiedli się wygodnie.
- Właściwie to nie. Nic takiego, trochę wiatru, ale dla Harmony wystarczyło. 
Przepraszam, że utopiłem wam statek, lecz najbardziej żal mi ludzi, którzy 
niepotrzebnie zginęli.
- To była siła wyższa, kapitanie. Nie możesz robić sobie wyrzutów. Takie 
kataklizmy zdarzają się bardzo rzadko i nic nie można na to poradzić. Zrobiłeś, 
co mogłeś. Statek był w idealnym stanie, lecz żywioł okazał się silniejszy. Cóż 
na to można poradzić?
- Przecież tak naprawdę, to ten sztorm nie miał większego znaczenia. Statek 
przełamał się, gdyż był po prostu bardzo słaby.
- Ależ nic podobnego. Miał przecież dokumenty bezpieczeństwa, o wszystko 
zadbaliśmy, jak tylko można było najlepiej.
- Na papierze może i tak, ale wiecie, jaka była prawda. Sam ci to mówiłem. 
Zresztą wszystko opisane jest w dzienniku okrętowym oraz moim raporcie.
- Nie widziałem żadnego raportu, a dziennik zatonął razem ze statkiem, drogi 
kapitanie.
- Zaraz, zaraz o co tu chodzi? Nie myślcie sobie, że uda wam się wszystko 
zafałszować.
- Dobrze, kapitanie - ton dyrektora zmienił się z jowialnego i dobrodusznego w 
ostry i niemiły. - Rozumiem twój ból, ale zmarłym nie możemy już nic pomóc. 
Teraz musimy ratować żywych.
82
- Ci, którzy się uratowali, są już bezpieczni i nic im nie grozi, jeśli tylko 
będą trzymać się z dala od statków Fortune Shipping.
- No, no kapitanie. Z Harmony była wpadka, ale nie powiesz chyba nic złego o 
twoich dwóch poprzednich statkach.
- Nie powiem. Ale to, że powiemy sobie, że inne statki były przecież bezpieczne, 
nie przywróci życia moim marynarzom z Harmony.
- Masz rację. Powiem ci, czego teraz oczekujemy od ciebie. Otóż sprawa 
zatonięcia Harmony będzie rozpatrywana przez Sąd Admiralicji. Nie chcemy, żebyś 
mówił tam, że stan kadłuba był zły. Jeżeli werdykt byłby niekorzystny dla 
armatora, to mielibyśmy kłopoty z uzyskaniem odszkodowania od ubezpieczyciela.
- To ze względu na wasze odszkodowanie mam kłamać?
- Widzisz, gdyby chodziło tylko o sam statek, to te kilka milionów dolarów 
poważnie by nas zubożyło, ale nie zrujnowało. Rzecz w tym, że chodzi również o 
ładunek. Jeżeli przepadnie odszkodowanie za ładunek, to będzie to ciężar jakiego 
nasza firma nie zniesie.
- Ale przecież sam mówiłeś, że to ładunek rządowy, dobrze płatny i tak dalej.
- To prawda, lecz w rzeczywistości kupiliśmy ten ładunek po korzystnej cenie, 
mając zapewnienie zaprzyjaźnionego rządu, że odkupi od nas całość po 
przywiezieniu do portu wyładunku po odpowiednio wyższej cenie. Powiem ci tylko, 
że wszyscy mieli zarobić na tej transakcji. Zainteresowane kraje, z pewnych nie 
do końca znanych nam względów, nie mogły dokonać transakcji bezpośrednio. My 
wystąpiliśmy w roli pośrednika. Jak się domyślasz, musieliśmy zaciągnąć olbrzymi 
kredyt pod zastaw naszych statków. Teraz, gdy ładunek zatonął, musimy uzyskać 
odszkodowanie, w przeciwnym razie banki zlicytują nasze statki. Fortune Shipping 
przestanie istnieć. Wszyscy pójdą na bruk łącznie z tobą i ze mną. To właśnie 
miałem na myśli, mówiąc, że trzeba ratować żywych. Zastanów się dobrze, zanim 
podejmiesz decyzję pozbawienia pracy tylu ludzi, pomyśl o ich rodzinach.
- To nie fair tak mówić. Przecież można było po prostu kupić lepszy statek lub 
ten porządnie wyremontować i uniknąć tego wszystkiego, co się stało. To wy 
podjęliście tę decyzję, a teraz ja mam wziąć wszystko na siebie. Dostałem dobry 
statek i przy pierwszej okazji go utopiłem. Jak wtedy spojrzę w oczy rodzinom 
zmarłych?
- Po pierwsze po to, żeby pomóc tym rodzinom, musimy mieć pieniądze na 
odszkodowania. Poza tym, nie my podjęliśmy decyzję, tylko ty. Ja z Londynu nie 
widziałem, jak wygląda statek. To ty znałeś jego stan i pomimo to zdecydowałeś 
się płynąć.
- Nie, to niepojęte - wtrącił Callum.
- Zaraz, nie skończyłem jeszcze. To ty się zdecydowałeś płynąć. Gdybyś odmówił, 
nie byłoby siły, zdolnej cię zmusić. Poza tym wiemy, że płynąłeś ostrożnie i 
dobrze, że tak robiłeś, lecz twój chief wbrew twoim poleceniom szarżował i 
przeciążył statek tak, że aż połamał się na fali. To nie twoja wina i nic nie 
musisz brać na siebie.
- Tak, tylko że zrzucić na zmarłego też nie potrafię. Ten statek nie utonął 
dlatego, że chief zbyt szybko płynął. Gdyby był w jakim takim stanie, to chief 
mógłby szaleć na całego i nic by się nie stało, oprócz może kilku zarobionych w 
sztormie siniaków. Harmony utonął, bo jego stan był taki, że nie wytrzymał 
uderzenia nie tak znów wielkiej fali.
- To znaczy, że wyszedłeś w morze statkiem niezdatnym do żeglugi. To 
niebezpieczne i skończyło się tak, jak skończyło.
- Niebezpieczne, niebezpieczne. Wiesz jaki miałem przydomek na tym statku? Nie 
wiesz? To ci powiem: Kapitan Bezpieczny. Dowiedziałem się o tym dopiero na 
szalupie. Wszyscy uważali mnie za starego nudziarza przewrażliwionego na punkcie 
bezpieczeństwa. Ale nie miałem żadnych szans, mimo że na głowie stawałem, żeby 
to bezpieczeństwo poprawić. Gdybym chociaż miał lepszą radiostację albo teleks. 
Ale ja nie miałem nawet walkie-talkie. Czy wiesz, że kilka razy widzieliśmy 
statki? Na tyle daleko, że nas nie dostrzegły, lecz na
83
pewno w zasięgu walkie-talkie. Tyle, że nasze walkie-talkie nie dotarły do nas 
na czas. Zaoszczędziliście kilkaset dolarów na walkie-talkie dla mnie, a 
straciliście cały statek.
- Przemyśl to wszystko. Rozprawa nie zacznie się zapewne szybko, ale będą cię na 
pewno wkrótce wzywać na wstępne przesłuchania. Pamiętaj, że w twoich rękach 
przyszłość tej firmy i jej pracowników.
Callum wzburzony wyleciał z biura. Nie chciał już dłużej dyskutować, musiał 
ochłonąć. Wsiadł do samochodu i przypomniał sobie, że miał wstąpić do Ann. 
Wyciągnął telefon i drżącymi palcami wystukał jej numer.
- Kochanie? Przepraszam, ale nie mogę przyjechać.
- Ależ czemu? Mam dla ciebie niespodziankę.
- Jestem zbyt zdenerwowany. Spotkało mnie coś, czego zupełnie się nie 
spodziewałem.
- Tym bardziej zaraz przyjedź. Twoja Ann znajdzie sposób, żeby ukoić twoje 
nerwy. Tylko jedź ostrożnie i nie denerwuj się.
- Może masz rację. Niedługo będę u ciebie. Callum jeszcze chwilę poczekał, a 
potem ostrożnie pojechał do Ann.
- Nic nie mów. Widzę, że naprawdę musisz się zrelaksować. Należy ci się to po 
tylu przejściach.
Ann posadziła Johnnego na kanapie, a sama usiadła obok. Potem tak nim 
wymanewrowała, że położył głowę na jej kolanach, a ona głaskała go jak małego 
chłopca. I wtedy ten duży, silny mężczyzna poczuł się wygodnie i bezpiecznie. 
Koszmary, jakie znów obudził w nim dyrektor, powoli rozpłynęły się i Callum od 
razu poczuł się lepiej.
- Kochanie, ty naprawdę najlepiej wiesz, czego mi potrzeba. Rób tak dalej i znów 
się w tobie zakocham.
- To miłe, co mówisz, ale pamiętasz umowę. Przyjaciele na zawsze, ale tylko, czy 
też aż przyjaciele, nic innego.
- Pamiętam.
- To dobrze. To teraz powiedz, co takiego się stało.
Callum opowiedział jej rozmowę z dyrektorem. Ann słuchała uważnie.
- No i co chcesz z tym zrobić? - spytała, gdy skończył.
- Chcę powiedzieć całą prawdę. Ale gdy pomyślę, że rzeczywiście miałbym wysłać 
tylu ludzi na bezrobocie, to zaczynam mieć wątpliwości. W końcu rzeczywiście 
moje oceny mogły być błędne, miałem przecież papiery na trzy miesiące.
- Gdyby twoje oceny były błędne, to statek by nie utonął. A w ogóle to chcesz 
wiedzieć, co ja o tym myślę? Jeżeli oczywiście wolno mi coś powiedzieć.
- Wolno.
- No więc moim zdaniem jesteś za mało stanowczy. Sumienie podpowiada ci co 
innego, lecz ty ciągle stawiasz dobro firmy na pierwszym miejscu. To samo było z 
twoim wyjazdem w rejs. Nie chciałeś jechać, potrzebny ci był wypoczynek, ale ty 
musiałeś pomóc firmie. Potem to samo było, gdy chciałeś porzucić statek w 
proteście przeciw jego złemu stanowi. Znów cię przekonali, dla dobra firmy. 
Teraz jest to samo.
- Może masz rację. Lecz jednak, gdyby przez to ludzie stracili pracę, a rodziny 
zmarłych odszkodowania, to nie darowałbym sobie tego do końca życia.
- Chyba można sprawdzić, czy istnieje takie ryzyko. Mówiłam ci o niespodziance. 
Poznałam kogoś. To jeszcze nic poważnego. Chciałam żebyś go poznał i powiedział 
mi, jak ci się podoba. Wiem, jak dobrze mi życzysz i dlatego zależy mi na twoim 
zdaniu. Oczywiście zrobię to, co sama zdecyduję, ale ciekawa jestem, co ty 
powiesz. To prawnik specjalizujący się w prawie morskim, więc na pewno będzie 
wiedział, czy mówiąc całą prawdę, rzeczywiście narazisz ich na utratę 
ubezpieczenia.
Callum poczuł ukłucie w sercu. Zganił siebie za to, ale nic nie mógł na to 
poradzić. Naprawdę chciał, żeby Ann poznała kogoś i była z nim szczęśliwa, 
zasługiwała na to. Lecz
84
wspomnienie wspaniałych chwil z nią było tak żywe, że wbrew swym intencjom 
poczuł zazdrość. Nie okazał tego jednak, tylko spytał:
- Przystojny chociaż?
- Nie tak jak ty, ale jednak. Zaraz sam ocenisz, bo to chyba on dzwoni.
Bob Priestley rzeczywiście był przystojnym, przyjemnym i ujmująco grzecznym 
czterdziestolatkiem i od razu wzbudził sympatię Calluma.
- Nie ma obawy. Nawet gdyby musieli sprzedać statki, żeby spłacić długi, to w 
pierwszej kolejności będą zaspokojone odszkodowania rodzin zmarłych i 
wynagrodzenia załogi. Poza tym być może uzyskają jednak całe odszkodowanie od 
ubezpieczyciela. Wygląda na to, że głównie chcą chronić własną skórę - 
powiedział po wysłuchaniu Calluma.
- No i jak? - dyskretnie spytała Ann, gdy już odprowadzała Johnnego do drzwi.
- No i bardzo dobrze. Nie daruję ci, jak mnie nie zaprosisz na ślub.
- Poważnie?
- Jak najbardziej. Myślę, że będzie wam dobrze razem.
Gdy po powrocie do domu Callum opowiedział o kontrowersyjnych żądaniach 
armatora, Mary skwitowała to krótko:
- Jak zwykle kombinują, żeby wszystko było po ich myśli. Ciekawa jestem, co 
zrobisz.
- Jeszcze nie wiem - odpowiedział Johnny.
Po dwóch tygodniach, akurat na następny dzień po ślubie Toniego i Wendy, na 
którym Johnny był honorowym gościem, w domku Callum ów zjawił się dyrektor 
Fortune Shipping.
- Pewnie się dziwisz, co tu robię? - powiedział wesoło.
- Prawdę mówiąc tak.
- Przejeżdżałem w pobliżu, więc postanowiłem wstąpić, żeby cię nie fatygować do 
biura. Mam tu coś dla ciebie - wyciągnął z teczki zadrukowaną kartkę formatu A-
4.
Callum zobaczył, że to kontrakt na statek Honesty. Pensja wymieniona w 
kontrakcie była dokładnie dwa razy wyższa, aniżeli dotychczasowa.
- To nasz najnowszy statek. Bardzo nam zależy, żeby wszystko dobrze poszło, 
dlatego prośba, żebyś go objął. To statek prawie nowy, jak na naszą firmę 
oczywiście. W bardzo dobrym stanie. Taka historia jak z Harmony nie może się już 
powtórzyć.
- A kiedy miałbym wyjeżdżać?
- No właśnie, to pilna sprawa. Za dwa dni.
- Nie da rady. Za szybko.
- No przecież wiem, że jesteś już po ślubie syna. Poza tym czy zwróciłeś uwagę 
na pensję?
- Tak. Skąd ta hojność?
- To właśnie dlatego, że ten wyjazd jest taki nagły. No i przeszedłeś wiele 
ostatnio. Należy ci się coś od firmy.
- Dziękuję, ale to za szybko. Muszę odpocząć.
- Odpoczniesz po rejsie. Więcej teraz zarobisz, dłużej posiedzisz potem w domu. 
Zresztą zróbmy tak: przemyśl to jeszcze, naradź się z żoną, a jutro rano zadzwoń 
i powiedz mi, jaka jest twoja decyzja.
Dyrektor rubasznie klepnął Calluma w kolano i porozumiewawczo mrugnął okiem. 
Potem pożegnał się i wyszedł.
- No i co o tym sądzisz? - spytała Mary.
- Chcą się mnie pozbyć z Londynu. To pewne. Stąd ta hojność. Ktoś znowu 
zadzwonił do drzwi.
- Teraz wszystko jasne - powiedział po chwili Callum, trzymając w ręku wezwanie 
do sądu.
85
Gdy następnego dnia zadzwonił do Fortune Shipping, zawiadamiając o rezygnacji z 
wyjazdu, usłyszał tylko zimne:
- Zrobisz jak zechcesz, ale osobiście radziłbym ci wyjechać. Tak byłoby 
najlepiej dla wszystkich.
Po dwóch dniach Callum zgłosił się do sądu. Ze zdziwieniem zobaczył, że z 
sekretariatu wychodzi dyrektor jego firmy.
- Uważaj - powiedział. - Chyba chcą cię załatwić na dobre. Możesz spotkać się z 
zarzutem, że wyszedłeś w morze statkiem niezdatnym do żeglugi, w wyniku czego 
statek utonął, a dziewięciu marynarzy straciło życie.
Callum zatrzymał się i chciał coś powiedzieć, lecz zanim to zrobił, dyrektor 
pokazał mu bilet lotniczy.
- Chyba, że polecisz zaraz na Honesty. Zanim wrócisz, postaramy się o zamknięcie 
sprawy na podstawie naszych raportów.
- Dziękuję, nie skorzystam - powiedział Callum i nacisnął klamkę drzwi.
Dyrektor bezsilnie zgrzytnął zębami, wrzucił bilet do kieszeni i szybko zbiegł 
po schodach.
- Panie kapitanie. Właściwie mamy już pełen obraz, ale co pana zdaniem było 
główną przyczyną tego nieszczęścia? - spytał sędzia Hazelground na zakończenie 
przesłuchania, w którym Callum z detalami opowiedział całą prawdę o Harmony.
- Głównie zawiniłem ja, poprzez swoją nieodpowiedzialną decyzję wyjścia w morze 
niesprawnym statkiem.
- Tak pan sądzi? - spytał stary sędzia McAlistair, który wydawał się drzemać 
podczas całego przesłuchania. - Jestem pewien, że gdyby pan odmówił, to 
odesłaliby pana do domu i przysłali kogoś bardziej dyspozycyjnego. Albo nawet 
nieświadomego stanu statku. Po prostu powiedzieliby mu, że pan zachorował i 
wyjechał do szpitala, a statek czeka tylko na niego.
- Być może. Mogłem jednak zgłosić swoje wątpliwości kapitanowi portu, a on 
prawdopodobnie nie wypuściłby statku. Nie pomyślałem jednak o tym wtedy.
- Niech pan w to nie wierzy. Kapitan portu zapewne zażądałby zaświadczenia od 
klasyfikatora, a takie zostałoby załatwione w ten sam sposób, jak tamto 
poprzednie, na trzy miesiące. Tym razem pewnie byłoby ważne tylko na jeden rejs 
do portu wyładunku. Niech pan zrzuci z siebie ten ciężar. Myślę, że przeżył pan 
już dosyć. Naszym zdaniem postępował pan słusznie.
-Dziękuję.
- Proszę jeszcze powiedzieć. Jak pan myśli? Skąd w pobliżu pana znalazła się po 
tylu dniach szalupa chiefa?
- Przypuszczam, że po kilkunastu godzinach żeglugi zorientowali się, że nie 
dotrą na Die-go Garcia i postanowili wrócić. Niestety, zabrakło im paliwa. Udało 
im się nieomal trafić na nas, lecz nie zupełnie. Ostatnie mile pokonali samym 
tylko dryfem na skutek działania wiatru. Jak zginęli i gdzie są ciała 
pozostałych trzech, nie wiem.
- Chyba mogło być tak, jak pan mówi. Oznacza to, że to pan miał rację. Ci, 
którzy zostali z panem, przeżyli. Ci, którzy nie uwierzyli panu i uciekli, 
zginęli wszyscy. Niech pan wraca do domu i odpoczywa po tych strasznych 
przejściach. Należy się to panu.
- Wiesz kochany, byłam pewna, że tak zrobisz - powiedziała Mary, gdy już w domu 
opowiedział jej o przesłuchaniu. - To musiała być twoja decyzja, więc dlatego 
nic nie sugerowałam.
86
Spis treści
Rozdział pierwszy Rozdział drugi Rozdział trzeci Rozdział czwarty Rozdział piąty 
Rozdział szósty
87
GABRIEL PIOTR OLESZEK ur. 16 marca 1948 r. w Wałbrzychu - absolwent Państwowej 
Szkoły Morskiej w Gdyni (1968 r.) oraz Uniwersytetu Gdańskiego (1976). Przeszedł 
wszystkie szczeble morskiej kariery, w tym 15 lat na stanowisku kapitana 
statków. W przerwach w pływaniu kilkakrotnie pracował w służbie Głównego 
Nawigatora w Polskich Liniach Oceanicznych w Gdyni oraz jako pełnomocnik 
dyrektora Polskiego Rejestru Statków w Gdańsku.
Jest ławnikiem Izby Morskiej w Gdyni oraz członkiem Międzynarodowej Grupy 
Roboczej do Spraw Kodeksu Zarządzania Bezpieczną Eksploatacją Statków i Ochrony 
Środowiska Morskiego w Oslo, członkiem Komitetu Jakości Międzynarodowego 
Stowarzyszenia Instytucji Klasyfikacyjnych w Nowym Jorku oraz przedstawicielem 
PRS-u w tym komitecie.
Opublikował liczne artykuły fachowe w czasopiśmiennictwie specjalistycznym a 
także opowiadania w prasie ogólnopolskiej i lokalnej.
Pisze książki marynistyczne, dotychczas wydał powieść sensacyjną pt. SOS „Bright 
Star", w przygotowaniu: Przygoda „Golden Grain", Smak winy i inne.
Kapitan Callum po przerwanym urlopie trafia na najnowszy statek swojego 
armatora. Nabytek ten okazuje się być zrujnowanym, starym trupem. Kapitan stara 
się, jak może, żeby doprowadzić statek do możliwie najlepszego stanu. Mimo to na 
każdym kroku odkrywa szokujące zaniedbania. Zła wola właściciela statku oraz 
splot wielu innych okoliczności doprowadzają w końcu do tragedii, jakiej nikt 
nie mógł się spodziewać.
88
89