ZYGMUNT KOPER JACEK ROIK VADEMECUM ZDROWEJ ŻYWNOŚCI WYDAWNICTWO "SPAR" WARSZAWA 1992 1. RECEPTA NA ZDROWY STYL ŻYCIA Siedem lat temu rozpoczęliśmy działania na rzecz zdrowej żywności w Polsce. Nie oznaczało to, że dotychczasowa żywność znajdująca się na półkach sklepowych była niezdrowa. Wiedziałem jednak z publikacji Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie, że około 20 proc. żywności w Polsce nie odpowiada normatywom higienicznym, a co za tym idzie jest zanieczyszczone powyżej dopuszczalnych limitów substancjami chemicznymi, bakteriami lub produktami ich metabolizmu. Jest to odsetek stosunkowo wysoki. Dużo wcześniej zafascynowała mnie teoria ekologicznej profilaktyki chorób cywilizacyjnych, którą głosił w Polsce zmarły w 1988 roku światowej sławy uczony prof Julian Aleksandrowicz. Wybrałem go za Mistrza i wzór do naśladowania. Jako lekarz pierwszego kontaktu coraz częściej zdawałem sobie sprawę, że o zdrowie trzeba dbać w sposób kompleksowy. Wypuścić pacjenta z gabinetu lekarskiego z receptą na leki to niewiele. To zaledwie minimum tego co lekarz może uczynić. Każdemu pacjentowi, niezależnie od wieku, płci i kondycji, potrzebna jest recepta na zdrowy styl życia - wolny od chorób, w jak najmniej skażonym środowisku, bez nałogów, z możliwością spożywania codziennie zdrowej żywności i rekreacji fizycznej. Gdy z Tarnowa rozległo się wołanie o zdrową żywność, wzbudziło to wiele kontrowersji. Zaczęto się spierać na temat definicji zdrowej żywności. Był to nasz pierwszy sukces! Już w 1987 roku ówczesny dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie prof. dr hab. med. Wiktor B. Szostak zaprezentował tymczasową definicję zdrowej żywności. Pod pojęciem zdrowej żywności Instytut rozumie takie produkty spożywcze, które nie są zanieczyszczone substancjami obcymi powyżej dopuszczalnych granic, a więc ustalonych limitów, które zachowują wartość odżywczą pierwotnego surowca. Później próbował zdefniować zdrową żywność prof dr hab. med. Światosław Ziemlański, pracownik naukowy tegoż Instytutu - odniósł ten termin do żywności o najwyższej jakości, zawierającej potrzebne człowiekowi składniki odżywcze w odpowiednich ilościach i proporcjach, przy braku lub obecności w niej jedynie dopuszczalnych ilości substancji obcych, nie odżywczych. W roku 1989 na łamach kwartalnika "Zdrowa Żywność", organu prasowego Krajowego Towarzystwa Propagowania Zdrowej Żywności, w artykule pt. "Zdrowa żywność, ale jaka?" doc. dr hab. Halina Sadowska z Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej zaproponowała termin: "zdrowa żywność atestowana". Nazwa ta informuje konsumenta prawdziwie, że oferowany mu produkt jest właściwej jakości zdrowotnej, potwierdzonej badaniami. Równocześnie taka nazwa nie prowadzi do mylnych opinii o reszcie produktów spożywczych jako niezdrowych. Są one takie jakie są. Moim zdaniem, jak również Zarządu Krajowego Towarzystwa Propagowania Zdrowej Żywności definicja ta jest na dziś najwłaściwsza i zgodna z najnowszymi poglądami naukowymi na ten temat. Może również zakończyć niepotrzebne akademickie spory odnośnie tego, która nazwa jest lepsza: żywność bezpieczna, najwyższej jakości czy wysokiej jakości zdrowotnej. Marzy mi się moda na zdrowie w Polsce. Temu celowi podporządkowałem wszystko. Jeszcze raz wrócę do poglądów profesora Juliana Aleksandrowicza, honorowego Prezesa Krajowego Towarzystwa Propagowania Zdrowej Żywności. Jaka wielka szkoda, że nie żyje on wśród nas. Ale nie wszystko stracone, pozostawił tak wiele bezcennych wskazówek, które należy tylko realizować w codziennym życiu. Mimo tylu zagrożeń, wynikających z rozwoju współczesnej cywilizacji, możemy żyć zdrowiej. Niedługo przed śmiercią profesora otrzymałem z jego dedykacją egzemplarz książki "U progu medycyny jutra". Najbardziej utkwiły mi w pamięci następujące zdania z rozdziału pt. "Niektóre cechy lekarza przyszłości" : "Lekarz winien również przyjąć postawę wychowawcy. Jego zadaniem jest bowiem nie tylko leczyć, lecz także uczyć jak żyć, by zachować zdrowie. Działalnością swą przyczyni się wówczas do rozwoju społeczeństw przyszłości, które w odróżnieniu od współczesnych nie będą sobie wzajemnie zadawać cierpień i wyniszczać się w sposób nagły techniką wojenną albo w sposób przewlekły przez choroby cywilizacyjne, będące następstwem przemysłu głównie właśnie zbrojeniowego". Oddajemy w ręce Czytelników, mamy nadzieję, zwolenników zdrowego stylu życia, pierwszy w Polsce przewodnik zdrowej żywności, który będzie wymagał dalszej aktualizacji kolejnych wydań. Jest to potrzeba chwili, by nie zagubić się w tym "labiryncie" coraz większej ilości produktów pojawiających się na półkach sklepów "Zdrowej żywności", zielarskich i spożywczych. Niemałą zasługę w tym coraz bogatszym asortymencie odegrały coroczne, w tej chwili już Międzynarodowe Targi Zdrowej Żywności w Tarnowie. Dzięki tej imprezie wylansowano wiele produktów niedostępnych do tej pory na rynku spożywczym. Wielu producentów mogło wreszcie zrealizować swoje pomysły dotyczące nowych technologii, gdyż dzięki tarnowskiej imprezie rozszerzył się znacznie rynek zbytu na wyroby zaliczane do zdrowej żywności. Zdrowie, zdrowy styl życia i zdrowe czyli racjonalne odżywianie to nie tylko moda, to nakaz czasu. Światowa Organizacja Zdrowia już w 1986 roku lansowała hasło "Promocja Zdrowia" czyli stałą troskę o jak najlepsze zdrowie społeczeństwa. Wystosowała apel do wszystkich państw świata o wspieranie wszelkich inicjatyw dotyczących produkcji zdrowej żywności. Krajowe Towarzystwo Propagowania Zdrowej Żywności w Tarnowie oczekuje w dalszym ciągu na współpracę wszystkich ludzi dobrej woli, którym sprawy zdrowia naszego społeczeństwa leżą na sercu. Bo przecież kraj, w którym będzie produkowana zdrowa żywność, a do takich możemy zaliczyć Polskę, w którym będą stać wolne łóżka szpitalne - to kraj dobrobytu ludzi. Jacek Roik 2. PIECZYWO BŁONVIT - chleb pszenny wypieczony z dodatkiem surowców wzbogacających i otrąb pszennych. Ze względu na zawarte składniki bardzo cenny przy obstrukcji. Dostarcza witaminy z grupy B oraz cenną witaminę E zawartą w zarodkach. BUŁKI ŚWIĘTOKRZYSKIE - zawierają mąkę pszenną, pełnoziarnistą, zarodki i otręby pszenne, drożdże, sól, margarynę, cukier. Charakteryzują się podwyższoną zawartością cennych składników odżywczych tj. błonnika, soli mineralnych oraz witamin z grupy B i E. Są wskazane dla osób z chorobami krążenia na tle miażdżycowym, osób otyłych oraz prowadzących mało ruchliwy tryb życia. CHLEB CEBULOWY - ciemny z dodatkiem cebuli, posypany czarnuszką. Dzięki zawartym składnikom zapobiega kłopotom skórnym, przyspiesza regenerację trudno gojących się ran i wrzodów. Korzystnie działa przy zmianach miażdżycowych. CHLEB DELIKATESOWY PSZENNY - wyprodukowany z mąki z pełnego przemiału pszenicy z całymi ziarnami pszenicy z dodatkiem rodzynek i orzechów arachidowych. Jest posypany płatkami zbożowymi i sezamem. Użyte surowce wzbogacają go o cenne witaminy (B1, B6, C, PP) oraz mikroelementy (Zn, Fe, Se, Cr). Ułatwiają przemianę materii. CHLEB DELIKATESOWY ŻYTNI - jest pieczony z mąki z pełnego przemiału żyta z całymi ziarnami oraz z dodatkiem suszonych owoców i soli z mikroelementami. Chleb posypany jest płatkami zbożowymi i siemieniem lnianym. Użyte do produkcji surowce wzbogacają chleb w cenne witaminy (B1, B6, C, PP) oraz mikroelementy. Dzięki zawartym składnikom ułatwia trawienie. CHLEB FIRMOWY - to chleb gruboziarnisty z zawartością mikroelementów. Specjalnie przygotowana mąka żytnia razowa z pełnego przemiału wraz z dodatkiem całego oraz grubo zmielonego ziarna żyta zwiększają zawartość magnezu, wapnia, cynku i żelaza oraz witamin, zwłaszcza z grupy B. Dzięki niskiej wartości kalorycznej (w 100 g chleba - 193,3 kcal) chleb ten polecany jest dla ludzi z nadwagą. CHLEB "OMEGA" - dietetyczny chleb pszenny zawierający olej rybi z dużą zawartością mocno nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz ziarna owsa, słonecznika, soi, otręby owsiane, białko grochu. Dodatek tych składników obniża poziom cholesterolu, działa przeciwmiażdżycowo i wspomaga układ trawienny (według oryginalnej receptury duńskiej). CHLEB OWSIANY - dietetyczny chleb pszenno - żytni zawierający owies w kilku postaciach oraz siemię lniane, słód jęczmienny, serwatkę w proszku, olej roślinny. Chleb niskokaloryczny o dużej wartości odżywczej. Polecany w dietach odchudzających (według oryginalnej receptury duńskiej). CHLEB PEŁNOZIARNISTY - łamane ziarno pszenicy z upraw selekcjonowanych, mąka Graham, mąka pszenna, drożdże, mleko odtłuszczone w proszku, olej, miód naturalny, płatki ziemniaczane, kminek, sól z mikroelementami. Prawdziwy skarb żywieniowy pod względem smaku i energii do życia. CHLEB PROTEINOWY - główny składnik to soja - źródło wartościowego białka. Polecany dla rekonwalescentów, ludzi przemęczonych oraz wskazany dla dzieci i młodzieży w okresie rozwoju. Oprócz walorów odżywczych i zdrowotnych chleb ten jest atrakcyjny ze względu na smak, wygląd zewnętrzny i przedłużoną świeżość. CHLEB RAZOWY NA MIODZIE - ciemny chleb jest upieczony z dodatkiem miodu. Dzięki składnikom użytym do wypieku działa korzystnie na przemianę materii. Zapobiega osłabieniu, zmęczeniu, bólom głowy. CHLEB SEZAMOWY - z zawartością pełnego ziarna pszenicy i nasion lnu - wypiekany jest z mąki pszennej typu Graham, która dzięki specjalnemu sposobowi czyszczenia ziarna zbożowego zachowuje wszelkie witaminy, białko i sole mineralne. Pełne ziarno pszenicy to źródło błonnika i nienasyconych kwasów tłuszczowych niezbędnych w diecie obniżającej cholesterol. Jest to chleb lekkostrawny - zalecany nie tylko dla ludzi zdrowych, ale również dla będących na diecie. Walory smakowe chleba zwiększa sezam. CHLEB SŁONECZNIKOWY - wypiekany jest z mąki pszennej typu Graham oraz z mąki żytniej razowej z pełnego przemiału wraz z dodatkiem pełnego ziarna pszenicy oraz łuskanego słonecznika. Chleb o wysokich walorach smakowych. CHLEB SŁONECZNY - chleb pszenny wypieczony z dodatkiem ziaren słonecznika i sezamu. Ze względu na zawarte składniki zapobiega kłopotom ze skórą, włosami, paznokciami, zwiększa odporność organizmu. Cenny w dietach żołądkowych i wątrobowych. CHLEB "SPECJAŁ" - rewelacyjny chleb pełnoziarnisty ze słonecznikiem. Smakiem przypomina pumpernikel. Niezastąpiony w chorobach przemiany materii i dla ludzi prowadzących siedzący tryb życia. CHLEB STEINMETZA - żytni. Pełnoziarnisty chleb z zawartością 6 rodzajów ziaren: płatków jęczmiennych i owsianych oraz słonecznika, lnu, sezamu i prosa. Wypieczony z mąki otrzymanej według oryginalnej technologii zapewniającej wysoką czystość biologiczną i chemiczną. CHLEB ŚWIĘTOKRZYSKI - pszenno - żytni, w którym 30 proc. stanowią pełnoziarniste składniki z 6 zbóż: pszenica (mąka razowa), żyto (ziarno łamane), owies (płatki), jęczmień (ziarno łamane), proso (kasza jaglana), len (siemię). Wyróżnia się zwiększoną zawartością: białka, błonnika, witamin B i E, soli mineralnych (wapń, żelazo, fosfor, magnez) oraz mikroelementów. Zawarty w chlebie błonnik zmniejsza przyswajalność cholesterolu i metali ciężkich, co zapobiega miażdżycy i działa odtruwająco na organizm. Jego spożywanie ułatwia trawienie, reguluje przemianę materii, zapobiega nerwowości i zmęczeniu. Szczególnie polecany dla osób prowadzących siedzący i mało ruchliwy tryb życia. CHLEB TOSTOWY TYPU GRAHAM - z dodatkiem mleka pełnego oraz masła roślinnego polecany jest na tosty, grzanki, zapiekanki. CHLEB WILEŃSKI - chleb ciemny żytni wypieczony z dodatkiem syropu ziemniaczanego i karmelu o interesującym smaku. Ze względu na zawarte składniki ułatwia trawienie, zapobiega nerwowości, przeciwdziała zatrzymywaniu wody w organizmie. CHLEB ZIOŁOWY MIESZANY - wypieczony z mąki z pełnego przemiału pszenicy i żyta. Produkowany w sposób tradycyjny na naturalnym kwasie chlebowym. Wzbogacony mieszanką ziołową, która przyspiesza przemianę materii, ułatwia wydalanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany metabolizmu. Polecany dla otyłych. CHLEB ZIOŁOWY PSZENNY - wypiekany z mąki z pełnego przemiału pszenicy, metodą tradycyjną. Wzbogacony mieszanką ziołową, która obniża poziom cukru we krwi i poprawia trawienie. Polecany dla diabetyków. CHLEB ZIOŁOWY ŻYTNI - wyprodukowany z mąki z pełnego przemiału żyta, przygotowywany w sposób tradycyjny na naturalnym kwasie chlebowym. Jest wzbogacony mieszanką ziołową, która przyspiesza przemianę materii, działa regulująco na przewód pokarmowy i przeciwdziała wzdęciom. Polecany dla każdego. CHLEB ŻYTNI RAZOWY "WYTRAWNY" - chleb ciemny żytni o ciekawych walorach smakowych z dodatkiem pieprzu ziołowego. Dzięki zawartym składnikom przyspiesza przemianę materii, wspomaga pracę trzustki. JOGGING, KORNELIUS - to pszenne pieczywo wzbogacone. Stanowi nowy rodzaj wyrobów piekarskich produkowanych z dodatkiem m.in. łuskanego ziarna słonecznika, śruty sojowej, suszonych bananów, siemienia lnianego, ziół, które zwiększają wartość odżywczą i walory smakowe tego pieczywa. Podstawowym surowcem do produkcji chleba Jogging i Kornelius jest polska mąka pszenna, uzupełniona polepszaczami do wytwarzania pieczywa niemieckiej firmy Uldo - Backmittel. Pieczywo to wzbogaca codzienną dietę składającą się zazwyczaj z tzw. białego chleba. Chleb Kornelius i Jogging zawiera: niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe występujące w słoneczniku, które odgrywają istotną rolę w gospodarce cholesterolem w ludzkim organiźmie, białko czyli gluten pszenny oraz białko soi przyswajalne przez organizm człowieka w 92 proc., które jest materiałem budulcowym, błonnik, który reguluje perystaltykę jelit, dzięki czemu ułatwia trawienie i zapobiega zaparciom, co jest ważne w żywieniu dzieci, które bardzo często nie spożywają w ogóle pieczywa ciemnego. Banany i zioła uatrakcyjniają walory smakowe i zapachowe pieczywa. Pakowanie pieczywa w przezroczystą termokurczliwą folię umożliwia przedłużenie trwałości chleba - obecnie do 7 dni - a także chroni przed zanieczyszczeniami w czasie przechowywania w piekarni i w sklepie oraz podczas transportu. Pieczywo Kornelius oraz Jogging poleca się również dla sportowców ze względu na zwiększoną wartość kaloryczną. MAKROVIT - pieczywo w czterech odmianach smakowych, produkowane z surowców najwyższej jakości, odznaczające się oryginalnymi walorami smakowymi i odżywczymi, znaczną ilością błonnika oraz soli mineralnych, szczególnie przyswajalnego żelaza i magnezu. Makrovit I - chleb ziołowy Makrovit II - chleb czosnkowy Makrovit III - chleb sojowy Stanowią one doskonałe źródło witamin, są łatwe do konsumpcji przez osoby niepełnosprawne (w postaci krajanej). Makrovit IV - chleb orientalny dzięki swojemu słodkawemu smakowi (zawiera miód i rodzynki) jest wspaniałym pieczywem śniadaniowym. Chleb ten powinien jeść każdy, ponieważ działa profilaktycznie na układ pokarmowy (pobudza perystaltykę jelit, obniża poziom cholesterolu we krwi oraz w sposób naturalny i korzystny wyrównuje deficytowe składniki mineralne). PIECZYWO CHRUPKIE - jest przygotowywane z mąki żytniej, zbliżonej pod względem składu do mąki razowej. Stanowi bardzo wygodną formę wysokowartościowego pieczywa, zwłaszcza dla osób, które nie spożywają tradycyjnego pieczywa ciemnego. Pieczywo to jest także bardzo praktyczne dla turystów ze względu na 6 - miesięczny okres przydatności do spożycia. Zapewnia smukłą sylwetkę i zdrowie. Pieczywo chrupkie zawiera węglowodany, tłuszcze, białko, błonnik, witaminy B1, B2, B6 i PP. Nadaje się do kanapek, a można je spożywać z masłem, konfiturami, wędliną i serem. PUMPERNIKEL - popularny, ciemny chleb razowy, pokrajany w cienkie kromki, długo zachowujący w opakowaniu świeżość (7 dni). Jest wynalazkiem i specjalnością ludowej kuchni westfalskiej. Przyrządza się go z ciasta niemal nie kwaszonego, z mąki żytniej grubo mielonej, często z dodatkiem miodu. Pumpernikel, wbrew temu co się sądzi patrząc na wygląd zewnętrzny, jest chlebem lekko strawnym. Ze względu na dużą zawartość błonnika bywa stosowany w dietach odchudzających. Pobudza również trawienie. Ze względu na wysokie walory smakowe zdobył światową popularność. Szerokie zastosowanie zyskał jako pieczywo turystyczne i kanapkowe. Szczególnie smaczne są zestawy pumpernikla z różnymi gatunkami sera, zwłaszcza z twarogami. SUCHARY BOGATORESZTKOWE - są wytwarzane z mąki pszennej, margaryny "Bielskiej", cukru, drożdży piekarskich, lewitanu, soli sojowej, otrąb, zarodków pszennych, mleka, dolomitu, błonnika z malin i jabłek. SUCHARY LUKSUSOWE - zawierają błonnik, witaminy i pierwiastki. SUCHARY SPECJALNE - z dodatkiem witamin i mikroelementów. Zawierają błonnik, witaminy (głównie A) oraz pierwiastki (wapń i magnez). SUCHARY UBOGORESZTKOWE - surowiec: mąka pszenna, margaryna "Bielska", cukier, drożdże piekarskie i lewitan, sól sojowa, jaja, mleko, dolomit, błonnik z malin i jabłek. SUPER CRAKS - pieczywo chrupkie wytwarzane z mieszanki ziarna pszenicy i ryżu. SUPER GRAIN CRAKS - pieczywo chrupkie produkowane z ziarna pszenicy, które w swoistym procesie technologicznym, bez dodatków tworzy kromkę bezpośrednio gotową do spożycia. Dzięki wyjątkowym zaletom pszenicy zawiera duże ilości protein, węglowodanów, wapnia, magnezu oraz błonnika przy niewielkiej wartości kalorycznej. Przyspiesza przemianę materii i poprawia pracę jelit. Idealne dla osób odchudzających się oraz stosujących dietę wysokobalastową, jak również dla cierpiących na nieżyt jelit. SUPER RICE CRAKS - pieczywo pełnoziarniste chrupkie z pełnego ziarna brązowego ryżu z upraw biodynamicznych w Kalifornii - Stany Zjednoczone. Szczególne właściwości tego ziarna czynią super rice craks niezbędnym pożywieniem dla osób stosujących dietę wysokobalastową oraz ścisłe diety bezglutenowe. Pieczywo to z brązowego ryżu ma nieporównywalnie lepsze wartości dietetyczne, odżywcze i smakowe aniżeli inne produkty bezglutenowe wytwarzane z białego ryżu. Pieczywo to jest smaczne bez dodatków, jak również z wędlinami, serami, rybami, dżemem, miodem, czekoladą itp. Pakowane w folię polipropylenową zachowuje 12 - miesięczną trwałość. 3. WYROBY CIASTKARSKIE BABKA DROŻDŻOWA - z dodatkiem otrąb pszennych, do wypieku używa się również dolomitu, lewitanu, suszonej dyni, soli sojowej, migdałów. Zawiera m.in. błonnik, witaminy A, B1, B2, C i PP oraz wapń i żelazo. BABKA MAKOWA - ciasto drożdżowe z dodatkiem otrąb pszennych. W składzie surowcowym znajdują się m.in. dynia, miód, dolomit, lewitan. Jest źródłem błonnika, witamin A, B1, B2, C i PP oraz wapnia i żelaza. BEZA "GLOSSE" - wyrób bezglutenowy, do produkcji używa się również grysu kukurydzianego. Wyrób zawiera wiele składników, a w tym szczególnie dużo witaminy A. BISZKOPCIKI BEZGLUTENOWE - z domieszką Sojavitu, zaś w składzie surowcowym są także mąka ryżowa i grys kukurydziany. W wyrobie występują witaminy A, B1, B2, C i PP oraz fosfor, żelazo, magnez, wapń. BISZKOPT NISKOCHOLESTEROLOWY - do wyrobu którego używa się białek z jaj, mąki pszennej, migdałów, maku oraz błonnika z malin i jabłek. BUŁECZKI DROŻDŻOWE Z KRUSZONKĄ - do ich wyrobu używa się również otrąb pszennych, zarodków pszennych, dyni i soi. Zawiera dużo błonnika, witaminy A oraz wapń, magnez, fosfor i żelazo. CIASTECZKA MIODOWE - są produkowane z miodu naturalnego (gryczanego lub wielokwiatowego) oraz mąki pszennej, żytniej, otrąb pszennych. Dodatek mąki żytniej razowej, otrąb zwiększa walory smakowe i wzbogaca produkt w składniki zawarte w wymienionych surowcach. Ciasteczka są produkowane w trzech odmianach: pszenne, żytnie oraz z otrębami. Są szczególnie polecane dla osób z powolną przemianą materii. Nie zawierają tłuszczu, mogą być z powodzeniem stosowane w diecie odchudzającej. W razie spożywania mniejszej ilości pokarmów dają uczucie sytości. Dzięki użyciu w produkcji miodu naturalnego długo zachowują świeżość, zapach i doskonały smak. CIASTKA DROŻDŻOWE PÓŁFRANCUSKIE - z dodatkiem otrąb i zarodków pszennych, dostarczają organizmowi błonnik, witaminy (głównie A) oraz wapń, żelazo, magnez i fosfor. CIASTKA DROŻDŻOWE Z MAKIEM - zawierają dodatek otrąb pszennych, dynię, mak, soję. Są nośnikiem błonnika, witamin, a szczególnie witaminy A oraz wapnia i żelaza. CIASTKA Z MAKIEM - do wypieku używa się otrąb pszennych, dolomitu, lewitanu, dyni. Są zasobne w błonnik, witaminy, a szczególnie A oraz wapń i żelazo. HERBATNIKI "BALETKl" z powidłami. Mają w swoim składzie surowcowym m.in. soję, zarodki pszenne, a zawierają szczególnie dużo witaminy A, żelaza, wapnia, magnezu i fosforu. HERBATNIKI FRANCUSKIE - produkt bezcukrowy. W bogatym składzie surowcowym przewidziano przyprawę ziołową gastrovitan, dolomit, lewitan, koncentrat pomidorowy, paprykę, mleko w proszku, ser topiony. Odznaczają się dużą zawartością witaminy A i wapnia. HERBATNIKI KOKOSOWO - OWSlANE - do ich wyrobu używa się oprócz tradycyjnych składników - odżywkę Vitamaximę, płatki owsiane, wiórki kokosowe, otręby pszenne, kiełki pszenicy, soję. Są źródłem błonnika, witamin oraz żelaza, wapnia, magnezu, fosforu. HERBATNIKI KRUCHE - wyrób bezcukrowy. Składniki surowcowe to m.in. margaryna "Bielska", dynia, sól sojowa, zarodki pszenne, otręby, ser twardy, migdały, błonnik z malin i jabłek, mak, dynia suszona, seler. JABŁECZNIK Z OTRĘBAMI - zawiera błonnik, witaminy, wapń. KRAJANKA FRANCUSKA - z dodatkiem otrąb pszennych, dyni i soi. Szczególnie zawiera dużo witaminy A, ma też błonnik, wapń i żelazo. NAPOLEONKA FRANCUSKA - z odżywką Vitamaxima, dostarcza błonnik, witaminy A, B1, B2, C i PP oraz wapń. PALUSZKI FRANCUSKIE - ich skład surowcowy to mąka pszenna, margaryna "Bielska", białka jaj, ser twardy, otręby, zarodki pszenne, drożdże lewitan, sól sojowa, błonnik z malin i jabłek. PALUSZKI PARZONE Z KREMEM POMIDOROWYM - wyrób bezcukrowy. Źródło szczególnie błonnika, witaminy A i C oraz wapnia i żelaza. PIERNIK CHEŁMSKI - z dodatkiem Sojavitu, do wypieku którego stosuje się m.in. otręby, dynię, soję, miód. Polecany ze względu na zawartość błonnika, witamin oraz wapnia. PIERNIKI LUKSUSOWE - skład surowcowy to m.in. miód, cynamon, goździki, otręby pszenne, dolomit, kiełki pszenicy, zarodki kukurydziane. Zasobny w błonnik, fosfor, żelazo i magnez oraz witaminę A. PLACEK DROŻDŻOWY Z DODATKIEM OTRĄB I ZARODKÓW PSZENNYCH, dolomitu i lewitanu, dyni. Ma dużo błonnika, witaminy A, żelaza, wapnia i fosforu. PLACEK DROŻDŻOWY Z JABŁKAMI - do wypieku używa się także otrąb, dyni. Spożywając ten wyrób wzbogacamy dietę w błonnik, witaminy i pierwiastki. PLACEK DROŻDŻOWY Z JAGODAMI - do jego wyrobu potrzeba poza tradycyjnymi składnikami zarodków pszennych, otrąb, dolomitu i lewitanu, dyni. Wskazany do spożycia, gdyż zawiera błonnik, witaminy A, B1, B2, C i PP oraz wapń, fosfor, żelazo i magnez. PTYSIE Z KREMEM "BEZA" - ma dodatek odżywki Vitamaxima. Dostarcza m.in. witamin oraz magnezu, żelaza, fosforu. SERNIK Z ZARODKAMI PSZENNYMI. Zawiera witaminy i pierwiastki, w tym magnez. STRUCLA Z MAKIEM - dodaje się doń otrąb pszennych, miodu, dyni, dolomitu i lewitanu. Bogata w błonnik, witaminę A i wapń. TORCIK "MORANDO" - w jego składzie surowcowym uwzględniono otręby pszenne, Vitamaximę, Sojavit. Polecany ze względu na zawartość błonnika, witaminy A i PP oraz wapnia i żelaza. 4. WYROBY CUKIERNICZE BALYBAR - to herbatniki w polewie mleczno - kakaowej zawierające wartościowe półprodukty: mąka pszenna, tłuszcz roślinny, otręby pszenne, płatki owsiane, zarodki pszenne, siemię lniane, owoce kandyzowane, jaja, mleko świeże, miód pszczeli, wanilia i polewa mleczno - kakaowa. Składniki tak dobrano, aby tłuszcz reprezentowany był przez nienasycone kwasy tłuszczowe występujące w tłuszczu roślinnym, siemieniu lnianym i płatkach owsianych. Herbatniki te są bogate w witaminy z grupy A, B, E i PP oraz w sole mineralne: wapń, żelazo, sód, potas i magnez, którego niedobór powszechnie występuje w naszej diecie, a ma tak decydujący wpływ na przemiany biologiczne w organiźmie. Odczucie słodkości pochodzi z miodu naturalnego i mimo że mamy do czynienia z wyrobem cukierniczym, dodatek siemienia lnianego i dietetycznych otrąb pszennych powoduje przyspieszenie perystaltyki jelit. Herbatniki "Balybar" posiadają duże walory dietetyczne i smakowe. BIOVIT I GRUBOZIARNISTE - wieloskładnikowe herbatniki laminowane charakteryzujące się bogatą zawartością soli mineralnych - uzupełniają ich niedobory w organizmie ludzkim. Stanowią dodatek do posiłków, nie wpływają na objętościowe obciążenie przewodu pokarmowego. Wyroby te poleca się głównie osobom, które ciężko pracują oraz dla rekonwalescentów po przebytych chorobach układu trawiennego. Walory zdrowotne tych produktów przemawiają za tym, abyśmy je spożywali codziennie. Dzieci i starsi. Ich zaletą jest używana do produkcji mąka gruboziarnista typu Graham (zawiera błonnik) oraz suszone warzywa i zioła. Właściwości przypraw: kminek ma działanie przeciwskurczowe i wiatropędne, dlatego jest stosowany w zaburzeniach trawiennych, ponadto pobudza laktację u kobiet karmiących; majeranek - jako środek żołądkowy, uspokajający i antyseptyczny, szczególnie u osób starszych i dzieci; lubczyk - działa moczopędnie i żółciopędnie, pobudza trawienie i zapobiega wzdęciom; seler - działa moczopędnie, wzmacnia układ nerwowy, pobudza apetyt; pietruszka - pobudza apetyt, przyspiesza trawienie i działa moczopędnie; dynia - zawiera prowitaminę A i nieco witaminy C oraz znikomą ilość kalorii. HIMALAJKI I MAKROVITKI - herbatniki o wyjątkowych walorach smakowych i wysokiej wartości odżywczej. Jako wyroby niskokaloryczne i niskotłuszczowe o dużej zawartości magnezu i błonnika zalecane są we wszelkich dietach oraz profilaktycznie dla dzieci i młodzieży. Użyte do ich produkcji surowce z upraw kontrolowanych o wysokiej jakości takie jak np. siemię lniane, miód pszczeli, mak - nadają tym wyrobom niespotykany aromat, oryginalny smak i najwyższą jakość. KRAKERSY - stanowią specjalną grupę pieczywa cukierniczego. Charakteryzują się dużą kruchością, zaś dodatek oleju palmowego wpływa na ich specyficzny smak i zapach. Krakersy są produktem uniwersalnym, mają różnorodne zastosowanie: służą do bezpośredniego spożycia, jako dodatek do barszczu oraz do sporządzania różnorodnych kanapek. MARTYNKI - stanowią kolejny wyrób trwałego pieczywa cukierniczego, niskocukrowego. Różnią się nieco od innych produkowanych dotąd herbatników tym, że cukier zastąpiono syropem fruktozowym o znacznym stopniu słodyczy, lecz zawierającym cukier w formie łatwo przyswajalnej przez organizm. Z tego względu mogą stanowić wyrób dozwolony dla chorych na cukrzycę, a leczonych insuliną. Wydaje się, że optymalna porcja herbatników nie powinna być większa niż 100 - 300 g dziennie. PALUSZKI SŁODOWE - z zarodkami pszennymi są trwałym pieczywem cukierniczym. Różnią się od innych paluszków tym, że zawierają m.in. dodatek zarodków pszennych oraz mają zmniejszoną ilość jonów Na. Zarodki pszenne wzbogacają je w sole mineralne i łatwo przyswajalne przez organizm ludzki tłuszcze nienasycone. Obniżenie dodatku soli zmniejsza zagrożenie chorobami krążenia i nerek. Dodatek ekstraktu słodu nadaje im lekko słodkawy smak i wpływa na złocistą barwę gotowego wyrobu. Paluszki są asortymentem uniwersalnym, gdyż można je spożywać w każdych warunkach tj. w domu (same lub jako dodatek np. do zup) czy też na wycieczce, w podróży. PANETKI - to także trwałe pieczywo cukiernicze. Herbatniki te są produkowane z mąki pszennej, cukru, tłuszczu cukierniczego, środków spulchniających oraz kukurydzy w postaci panieru lub kaszy kukurydzianej. Kukurydza zawiera stosunkowo dużo witamin E, A, z grupy B oraz błonnika. Dodatek kukurydzy wzbogaca herbatniki w składniki mineralne oraz mikro - i makroelementy, z których najważniejszymi są selen i cynk. RAJDOWE - herbatniki polecane nie tylko w wędrówkach turystycznych, ale i w codziennej diecie. Zawierają duże ilości błonnika pochodzącego z użycia do produkcji gruboziarnistej mąki pszennej i płatków jęczmiennych. Dodatek soli kłodawskiej wzbogaca je w mikroelementy. Zalecane są dla osób cierpiących na schorzenia układu trawiennego. SŁONECZNE - to kolejny asortyment trwałego pieczywa cukierniczego z grupy herbatników cukierniczych. Są produkowane według receptury zawierającej oprócz podstawowych surowców - mąka pszenna, cukier, tłuszcz cukierniczy, mączka ziemniaczana, środki spulchniające - również dodatek dyni. Dostarcza ona dużo błonnika oraz wzbogaca wyrób w składniki mineralne, mikro - i makroelementy, z których na szczególną uwagę zasługuje selen przeciwdziałający wielu chorobom. SOLANKI - to herbatniki bezcukrowe. Zawierają w swoim składzie białko pochodzące głównie z sera żółtego Gouda oraz mikroelementy niezbędne dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu, pochodzące z soli kłodawskiej i kminku. Produkt przeznaczony jest głównie dla osób nie tolerujących cukru. Herbatniki "Solanki" poleca się szczególnie z bulionem, barszczem itp. SZARLOTKI - asortyment trwałego pieczywa cukierniczego z grupy herbatników nielaminowanych. W swoim składzie oprócz głównych składników: mąka pszenna, tłuszcz cukierniczy, cukier, zawierają dużo jabłek prażonych, które w połączeniu z cynamonem dają specyficzny i bardzo przyjemny bukiet smakowo - zapachowy. Dodatek jabłek wzbogaca wyrób o pektyny oraz błonnik, które są ważnym czynnikiem prawidłowej pracy układu trawiennego organizmu człowieka. TROPIK - trwałe pieczywo cukiernicze typu krakersowego mające duże walory zdrowotne. Polecane dla wszystkich. Odznacza się zwiększoną zawartością składników mineralnych, mogąc wyrównać ich niedobory w organiźmie podczas prac wymagających dużego wysiłku fizycznego lub wykonywanych w podwyższonej temperaturze oraz w okresie leczenia szpitalnego. Do produkcji tych herbatników wykorzystuje się naturalne zmineralizowane wody dołowe z kopalń oraz tzw. zieloną sól wielicką, wydobywaną w sposób tradycyjny, zawierającą mikroelementy. Celem dodatkowego wzbogacenia wypieku w składniki podstawowe: błonnik, witaminy i sole mineralne zastosowano w recepturze dodatek słodu jęczmiennego, zarodki pszenne oraz zioła. Herbatniki jako uzupełniający dodatek do posiłku nie obciążają objętościowo przewodu pokarmowego. Są trwałe, a ich walorem jest duża koncentracja niezbędnych składników w niewielkiej objętości produktu. W 100 g wyrobu (około 11 sztuk) znajduje się m. in. 30 mg magnezu. Szczególnym powodzeniem wyrób ten cieszy się wśród młodzieży szkolnej oraz turystów i sportowców. 5. PRZETWORY ZBOŻOWE CHLEB DOMOWY - jest produktem otrzymanym przez wymieszanie mąki pszennej, otrąb, nasion lnu i naturalnych przypraw smakowo - zapachowych, który po przyrządzeniu według przepisu podanego na opakowaniu służy do wypieku chleba w warunkach domowych. Chleb domowy w proszku jest pieczywem specjalnym z dodatkiem substancji balastowych oraz o obniżonej kaloryczności. Żywieniowcy zalecają zwiększenie udziału błonnika pokarmowego w codziennej diecie, bowiem jego niedostatek w pożywieniu stanowi dla organizmu ryzyko rozwoju chorób przemiany materii, a także chorób nowotworowych. Podwyższony poziom substancji balastowych działa pozytywnie na organizm i jest niezbędny dla nieenergetycznego wypełnienia przewodu pokarmowego oraz właściwej perystaltyki jelit. Zawarte w chlebie otręby pszenne poza substancjami balastowymi dostarczają mikroelementy i witaminy z grupy B, stanowiąc cenny dla organizmu produkt. Chleb w proszku oprócz walorów żywieniowych i smakowych zapewnia zawsze świeże pieczywo i poszerza asortyment chleba razowego i mieszanego. Sposób jego przyrządzania, wymagający zaledwie dodatku drożdży i wody, stanowi o atrakcyjności wyrobu. CHRUPKI OTRĘBOWE - preparowane przetwory zbożowe pełnowartościowe i gotowe do spożycia. Zawierają otręby pszenne, kaszkę kukurydzianą oraz dodatki, które wzbogacają je smakowo i odżywczo w sole mineralne i witaminy. Jest to czosnek, papryka, zarodki pszeniczne, mieszanki warzyw suszonych i sól Julian. Dzięki tym składnikom i ich właściwościom chrupki otrębowe mogą być spożywane przez dorosłych i dzieci, są nietuczące. GRALINKI - mieszanka preparowanych pełnych ziaren pszenicy i ryżu, wyróżnia się wysokimi walorami dietetycznymi i smakowymi, jest bogata w witaminy, wapń, magnez oraz znaczne ilości błonnika przy niewielkiej wartości kalorycznej. Przyspiesza przemianę materii i poprawia pracę jelit. Nadaje się do przyrządzania posiłków mlecznych, deserów oraz do spożycia bezpośredniego. Przysmak dla dzieci i dorosłych, można je podawać z mlekiem oraz z czekoladą, bitą śmietaną, lodami, jogurtem, musem owocowym, kompotami itp. GRANO - MlX - mieszanka płatków zbożowych owsianych, jęczmiennych, kukurydzianych, sojowych, siemienia lnianego, orzechów włoskich z dodatkiem owoców kandyzowanych: śliwka, jarzębina, jabłko, gruszka, marchew, porzeczka oraz rodzynki. Grano - Mix zawierają witaminy A, B1, B2, PP, C i E oraz składniki mineralne: wapń, magnez, mangan i żelazo. Są smaczne i łatwe w przyrządzaniu. 2 łyżki stołowe płatków wsypujemy do 1/4 l gotującego się mleka lub do zimnego. Można je również podawać z kefirem lub jogurtem. Do smaku dodajemy cukru i soli. Grano - Mix przeznaczone są dla dorosłych i dla dzieci, a także wskazane są w diecie odchudzającej. Poleca się pięć zestawów płatków zbożowych z owocami kandyzowanymi Grano - Mix. GRANULOWANE OTRĘBY PSZENNE Z DODATKIEM OWOCÓW - granulaty obok niezbędnego dla naszego organizmu błonnika zawierają witaminy z grupy B, witaminę C, E, PP, a także mikroelementy. Granulaty są bardzo łatwe w użyciu, a spożywanie ich codziennie w dowolnej porze dnia jest bardzo wskazane dla naszego organizmu. Można spożywać 2 - 4 łyżek granulatu bez konieczności łączenia go z innymi potrawami, zawsze jednak obficie popijając mlekiem, kefirem, jogurtem lub innymi płynami. Dzięki dietetycznym właściwościom granulowane otręby pszenne z dodatkiem owoców przeznaczone są dla osób z nadwagą, cierpiących na zaparcia, prowadzących siedzący tryb życia. INKA - dobrze znana nie tylko w kraju - jest ekstraktem kawy zbożowej w postaci proszku. To produkt służący do łatwego i szybkiego przygotowania smacznego napoju, który może być spożywany na zimno i ciepło z wodą, mlekiem lub śmietanką. Można ją też używać do przygotowania deserów, lodów, kremów, budyni, ciast itp. Ponieważ nie zawiera kofeiny, może być spożywana przez dzieci, szczególnie z mlekiem po dosłodzeniu cukrem lub miodem do smaku. Inkę produkuje się z naturalnych surowców roślinnych: ziaren jęczmienia, żyta, korzeni cykorii i buraków cukrowych. W zakresie zanieczyszczeń nieorganicznych, organicznych, skażenia drobnoustrojami oraz zawartości metali ciężkich kawa Inka mieści się w granicach standardów amerykańskich. Nie zawiera pozostałości środków ochrony roślin. KASZKI MLECZNO - PSZENNE I MLECZNO - RYŻOWE - to gotowe do spożycia odżywki zawierające pełnowartościowe składniki mleka, łatwo przyswajalną kaszkę mleczną lub ryżową, cukier, proszek owocowy, witaminy C, A, B1, B2, B6, PP oraz sole mineralne: sód, potas, wapń, fosfor, magnez. Stanowią pełnowartościowe danie, zamiast jednego posiłku mlecznego. Na rynku są dostępne kaszki mleczno - pszenne z pomarańczami, bananami, malinami, jabłkami, brzoskwiniami, morelami oraz kaszki mleczno - ryżowe z morelami, pomarańczami, bananami, jabłkami, brzoskwiniami, malinami. Te ostatnie to wyroby bezglutenowe. Oba rodzaje produktów są przeznaczone dla dzieci powyżej 1 roku życia. KASZKA MLECZNO - WlELOZBOŻOWA - jest przeznaczona dla niemowląt od 8 miesiąca życia i dzieci starszych. Zawiera pełne mleko w proszku, kaszkę wielozbożową (pszenna, żytnia, jęczmienna, owsiana), cukier. Jest źródłem białka, węglowodanów, laktozy, błonnika, składników mineralnych: wapnia, fosforu, potasu, sodu, żelaza oraz witamin A, B1, B2 i PP. Wzmacnia jelita. KASZKA RYŻOWA - bezglutenowy produkt dla dzieci od 8 miesiąca życia, dorosłych oraz polecany w żywieniu dietetycznym. Zawiera m.in. sole mineralne i błonnik. KASZKI ZBOŻOWE Z OWOCAMI - stanowią pokarm dla dzieci od 12 miesiąca życia. Przygotowane na wodzie, przeznaczone są dla dzieci uczulonych na mleko. Wyrób ten z dodatkiem mleka jest pełnowartościowym pożywieniem dla dzieci zdrowych. Do ich wyrobu używa się kaszki pszennej, cukru, witaminy C, proszku owocowego. Kaszki zawierają sole mineralne i błonnik. W sklepach można kupić kaszki pszenne z bananami, malinami, jabłkami, pomarańczami, morelami. KLEIK GRYCZANO - RYŻOWY - otrzymuje się go z mąki ryżowej i gryczanej o wysokich parametrach jakościowych. Produkt ten służy jako dodatek do przygotowywania mieszanek mlecznych dla niemowląt od 3 miesiąca życia lub do zup mlecznych dla dzieci starszych i dorosłych. W wyniku zastosowania odpowiednich technologii kleik zawiera łatwo przyswajalną skrobię. Jest stosowany w żywieniu niemowląt, dzieci starszych oraz w żywieniu dietetycznym, a także w niektórych schorzeniach metabolicznych. Może być stosowany również przy przechodzeniu z diety bezglutenowej na dietę normalną. Zawiera m.in. błonnik i składniki mineralne. KLEIK RYŻOWY - dzięki zastosowaniu odpowiedniej technologii odznacza się zawartością łatwo przyswajalnej skrobi. Używany jest w żywieniu niemowląt, dzieci starszych, w żywieniu dietetycznym oraz w niektórych chorobach metabolicznych. Jest to produkt bezglutenowy. Służy jako dodatek do sporządzania mieszanek mlecznych dla niemowląt od 3 miesiąca życia lub do zup mlecznych przeznaczonych dla dzieci starszych i dorosłych. Kleik otrzymuje się z wysokiej jakości mąki ryżowej. Dostarcza konsumentom błonnika i soli mineralnych. KONCENTRAT CHLEBA PSZENNO - OWSlANEGO "AVENA" - zawiera sporo owsa oraz mleka, dzięki czemu otrzymane z niego pieczywo ma charakter profilaktyczny. Owies bowiem przewyższa inne zboża, jest bogatszy w białko o wyróżniająco wysokiej wartości biologicznej, ma 3 - 4 razy więcej tłuszczu. Występują w nim specyficzne węglowodany - glukan i fruktozany. Glukan pęcznieje i tworzy śluz działający leczniczo przy zaburzeniach żołądkowych, u dzieci wstrzymuje biegunkę. Fruktozany mają też działanie terapeutyczne, dlatego produkty owsiane zalecane są w cukrzycy. Owies zaleca się też w profilaktyce miażdżycy tętnic, jak również w żywieniu dzieci i młodocianych. Obecność owsa w diecie zdrowego człowieka wpływa korzystnie na organizm, m.in. przyczynia się do podwyższenia sprawności ciała oraz do zwiększenia odporności na warunki środowiskowe, sprzyjając wytworzeniu pogodnego nastroju. KONCENTRAT CHLEBA ŚRUTOWEGO "POZNAŃSKI" - składa się z pszennej mąki razowej oraz łamanego ziarna pszenicy i innych składników zbożowych. Przygotowany z koncentratu chleb zawiera prawie wszystkie składniki występujące w ziarnie. Bogaty jest w duże ilości witamin grupy B oraz witaminę E, jak również w składniki mineralne oraz błonnik pokarmowy. Obecność ziarna nadaje mu specyficzny smak. Ma on wartość profilaktyczną w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym, szczególnie zaś w niektórych schorzeniach i zaburzeniach układu krwionośnego i pokarmowego. Regularne spożywanie "Poznańskiego" przyczynia się do lepszego wypełnienia jelita, pobudza jego ruch i dłużej zaspokaja uczucie głodu. Błonnik zmniejsza przyswajalność cholesterolu oraz wiąże niektóre składniki szkodliwe, jak np. metale ciężkie, przez co zmniejsza ich toksyczne działanie. Może też być wykorzystany w żywieniu ludzi cierpiących na cukrzycę, gdyż zawiera mało skrobi. KRUPICZKA ŚWIĘTOKRZYSKA - błyskawiczna kasza manna. Jedyny i unikalny produkt żywnościowy wytwarzany w Polsce. Produkowana dotychczas przez przemysł zbożowo - młynarski kasza manna jest niewygodna w stosowaniu, gdyż wymaga długiego i kłopotliwego gotowania. Odpowiednia technologia obróbki termicznej nadaje jej specyficzną i szlachetniejszą formę. Po zasypaniu na wrzące mleko jest gotowa do spożycia. Produkt jest całkowicie spasteryzowany, pozbawiony zanieczyszczeń, wyeliminowano ryzyko istnienia drobnoustrojów, bakterii i wirusów, które powodują zakłócenia w pracy żołądka, co jest szczególnie ważne u niemowląt. Krupiczka ma właściwości stymulujące pracę żołądka, dzięki istnieniu spreparowanych drobinek okrywy nasiennej, zwiększonej ilości rozpuszczalnych węglowodanów i łatwostrawnego białka. Krupiczka Świętokrzyska jest polecana w żywieniu niemowląt oraz do błyskawicznego przygotowywania potraw domowych. MAKARON PEŁNOZIARNISTY - produkowany ze specjalnego gatunku pszenicy, bez dodatku jajek i soli. Zawiera biologiczne składniki znajdujące się w ziarnach zbóż, witaminy, substancje mineralne, błonnik. MUSLI - zawiera składniki pochodzące ze wszystkich grup pokarmowych: zbóż, owoców, orzechów i jak kto woli mleka. Zboża (płatki) - dostarczają witamin E i B, wzmacniają perystaltykę jelit i są doskonałym uzupełnieniem białkowym (około 10 proc. białka w zbożach). Jednakże największe walory odżywcze ma mieszanka zbożowa gdyż w niej uzupełniają się poszczególne składniki. Najważniejszymi składnikami zbóż są ich otręby i kiełki. Mają one bowiem zdolność pochłaniania wody, znakomicie nawilżają jelito grube, przyczyniając się do łatwego przesuwania się w nim przetrawionych produktów (efekt to brak zaparć, opróżnianie się przynajmniej raz dziennie, koniec z rakiem odbytnicy). Ponadto w otrębach i zarodkach znajduje się bogaty wachlarz witamin i składników mineralnych m.in. żelazo, magnez, jod itp. Zawierają też aminokwasy w postaci lecytyny i fosfatydów, a bez tego żaden organizm ludzki nie może funkcjonować. Ziarno zbożowe jak każde nasienie jest kolebką życia. Świadczy to o niezwykłej energii, jaką mają ziarna. Orzechy (są także zarodkami - przyszłym życiem) poza tym, że są doskonałym dodatkiem smakowym, zawierają witaminy, sole mineralne i enzymy. Są najlepszym źródłem wapnia i fosforu (stosunek 1:17 jest idealny dla tych minerałów, podobny występuje w owocach, zbożach, warzywach liściastych i twarogu, tragiczny w mięsie 1:27). Posiadają bardzo wysokiej jakości białko, które w połączeniu ze zbożami tworzy znakomitą kompilację. Orzechy zawierają też aktywne kwasy tłuszczowe (NNKT), które są niezbędne do życia i tylko w ich obecności przyswajają się witaminy A, D i E. Dodane do musli surowe owoce są źródłem żywych substancji organicznych, które aktywizują enzymy trawienne, dostarczają składników mineralnych i witamin, wpływają na zrównoważenie flory jelitowej i nawet jej regenerację. To natomiast wpływa na przyswajalność białka i witamin z grupy B, które są zawarte w mleku (krowim lub sojowym). Ponadto w musli znajdują się suszone owoce, które po namoczeniu odzyskują swoje pierwotne właściwości. Ziarna słonecznika i dyni mają ponadto duże ilości cynku (prostata jest wynikiem chronicznego niedoboru tego pierwiastka). Musli zawiera też inne ziarna np. sezam, siemię lniane. To ostatnie ziarno jest najskuteczniejszym lekiem naturalnym w chorobach żołądka, ma idealny olej, poprawia zdolność koncentracji i sprzyja polepszeniu się wyników w nauce. Kompilacja tego wszystkiego w musli tworzy energetyczny, pełnowartościowy, zdrowy, samodzielny posiłek. Jadanie zbóż, orzechów, owoców, warzyw i strączkowych w odpowiedniej ilości zaspokaja wszystkie potrzeby żywieniowe organizmu, również i białkowe. Produkty zawarte w musli w 80 proc. pochodzą z upraw ekologicznie czystych, dzięki temu ich zdrowotność i smak są na najwyższym poziomie. MULTI MUSLI - mieszanina płatków owsianych, jęczmiennych, pszennych, żytnich, siemienia lnianego, nasion słonecznika i dyni oraz orzechów, rodzynek, jabłek, śliwek, gruszek, fig z dodatkiem soli z mikroelementami. Stanowi doskonałe pożywienie na wszystkie okazje i pory dnia. Wskazane jest zarówno dla osób stosujących dietę, dla których może być samodzielnym daniem, jak również dla dzieci i dorosłych jako uzupełnienie posiłków. Musli dostarcza organizmowi naturalnych witamin, makro - i mikroelementów oraz wzbogaca go w cynk i magnez. MUSLI KALIJA - jest produktem kuchni indyjskiej. Spożywanie go wskazane jest zarówno dla osób stosujących dietę, dla których może stanowić samodzielne danie, jak również może być uzupełnieniem posiłku spożywanego przez dzieci i dorosłych. Musli Kalija zawiera naturalne witaminy, makro - i mikroelementy. Skład surowcowy to: płatki owsiane, płatki jęczmienne, orzechy kokosowe, orzechy laskowe, rodzynki, miód naturalny i olej sojowy. OTRĘBIANKI - wafle profilaktyczne. Są bogate w błonnik dzięki zastosowaniu do ich wytwarzania otrąb i mąki pszenno - razowej. Odznaczają się znaczną zawartością soli mineralnych oraz witamin, pochodzących z użycia do produkcji naturalnych surowców tj. wartościowych ziół, warzyw i soli kamiennej zasobnej w biopierwiastki. Charakteryzuje je przyjemny naturalny aromat i swoisty smak, kruchość i trwałość. W porównaniu z waflami tradycyjnymi odznaczają się zwiększoną zawartością błonnika (np. błonnik surowy w waflach tradycyjnych wynosi 0,05 proc., a w otrębiankach 0,69 proc.), soli mineralnych - biopierwiastków (np. zawartość magnezu w otrębiankach 123,43 mg proc., a więc 10 razy większa niż w waflach tradycyjnych). Działają profilaktycznie w chorobach układu pokarmowego, wpływają korzystnie na trawienie i wzmacniająco na system nerwowy. Zalecane są szczególnie dla osób starszych i dzieci. Mogą być spożywane bezpośrednio lub jako produkt służyć do przyrządzania kanapek i tortów. OTRĘBY PSZENNE - to konieczny dodatek do naszego pożywienia. Są najbogatszym źródłem błonnika potrzebnego do prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. Zawartość błonnika w otrębach pszennych dochodzi do 45 proc. Otręby są bogate w składniki mineralne, zawierają związki fosforu, magnezu, potasu i wapnia, żelaza, manganu i miedzi oraz witaminy B1, B2, B6, PP i E, które są niezbędne do prawidłowej przemiany materii. Błonnik zapobiega schorzeniom nowotworowym jelita grubego. Stanowiąc balast w jelitach pobudza on perystaltykę i ułatwia wydalanie produktów przemiany materii. Broni nasz organizm przed powstawaniem choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zapobiega zaparciom, chroni przed hemoroidami, przeciwdziała powstawaniu kamieni w woreczku żółciowym i nerkach. Otręby mają zastosowanie w leczeniu cukrzycy oraz nieżytów żołądka z zarzucaniem żółci, zwłaszcza po operacjach usunięcia woreczka żółciowego. Osoby spożywające otręby mogą uniknąć operacji wyrostka robaczkowego. Zawarty w otrębach błonnik daje poczucie sytości, a nie tuczy z uwagi na małą kaloryczność. Z tego względu otręby stosowane są z dużym powodzeniem w dietach odchudzających. Wartość kaloryczna otrąb wynosi 300 kcal, z czego organizm przyswaja 150 kcal. Otręby to żywność a nie lekarstwo, dlatego do ich spożycia należy wykorzystać wszystkie okazje. Posypujemy nimi chleb z masłem, dodajemy do sałatek i surówek, do słodkiego i kwaśnego mleka, jogurtu, kefiru i maślanki. Można w nich panierować kotlety, a także dodawać do wypieku pieczywa (ciasta), zastępując otrębami 10 proc. mąki oraz posypywać nimi formy do wypieku ciast. Ważne jest, aby otręby spożywać codziennie. Regularne spożywanie otrąb może przyczynić się do opanowania niektórych schorzeń jelit. Kurację otrębową należy zaczynać od małych dawek i zwiększać ich spożycie o 5 g na tydzień (jedna łyżka stołowa zawiera 5 g otrąb). PIGICORN - deser kukurydziany. Zawiera płatki, chrupki i zarodki kukurydziane, orzechy arachidowe, owoce kandyzowane i masę kakaowo - mleczną. Może być stosowany do bezpośredniego spożycia lub po zalaniu mlekiem, jako samodzielne danie, również w diecie bezglutenowej. PŁATKI OTRĘBOWE PSZENNE - spożywane na Zachodzie pod nazwą Bran Flakes - są bogatym źródłem niezbędnego w diecie pokarmowej włókna roślinnego, które zwane jest potocznie błonnikiem. Błonnik dietetyczny w naturalnej postaci występuje m.in. w produktach z pełnego ziarna. Z takiego ziarna wytwarzane są płatki pszenne otrębowe. Włókno roślinne wzbudziło żywe zainteresowanie w ostatnich latach po spostrzeżeniach, iż u osób, których dieta obfitowała we włókna pokarmowe, rzadziej występowały nowotwory jelita grubego, a także kamica żółciowa i cukrzyca. Wiadomo także, że w populacjach pozostających na diecie bogatej we włókno znacznie mniejsze jest nasilenie choroby niedokrwiennej serca i zawału serca. Spostrzeżenia te przekonują, że stosowanie w diecie pokarmowej włókna roślinnego jest wręcz konieczne. Źródłem włókna pokarmowego w diecie są przetwory zbożowe, a produktem bardzo wartościowym, zawierającym znaczne jego ilości, są płatki otrębowe pszenne. Są one wyprodukowane z całych ziaren pszenicy. Niemal 1/3 zawartości płatków to otręby pszenne, a według danych naukowych zawartość włókna surowego w otrębach pszennych dochodzi do 17,5 proc. Włókno pokarmowe wpływa na strawność innych składników diety, ponieważ przy większym jego spożyciu wzrasta wydalanie tłuszczu i substancji azotowych. Pokarmy bogate we włókno m.in. pobudzają funkcje żucia i wydzielania śliny, zwiększają wypełnienie jelit, pobudzają ich ruchliwość i ukrwienie, tworzą korzystne podłoże dla rozwoju pożądanej flory bakteryjnej oraz mogą absorbować takie substancje jak cholesterol i kwasy żółciowe. W społeczeństwach, które odżywiają się pokarmami bogatymi we włókno, rzadko występuje otyłość. Dodatek włókna do diety niskokalorycznej powoduje redukcję wagi. Przy prawidłowym żywieniu, ze znacznym udziałem włókna roślinnego w ilości około 30 gramów na dobę, maleje ilość zaburzeń czynnościowych. Wprowadzanie włókna roślinnego do diety odbywać się winno stopniowo. Należy stosować dietę zrównoważoną i zwiększać spożycie błonnika w sposób umiarkowany. PŁATKI ŚNIADANIOWE KUKURYDZIANE "CORN - FLAKES" - to nazwa znana w świecie od dziesięcioleci. W Polsce w końcu lat siedemdziesiątych nazwę tę szerzej spopularyzowano. Dziś mówimy częściej - płatki śniadaniowe kukurydziane - mając na myśli ten uszlachetniony produkt kukurydzy. "Corn - Flakes" - to dostępne przez cały rok źródło selenu, witamin (A, B1, B2, B6), cennych składników mineralnych. Płatki śniadaniowe są produkowane z amerykańskiej kukurydzy, której odmiany kumulują m.in. szczególnie dużo selenu w formie przyswajalnej. Selen jest pierwiastkiem mającym niezwykłe własności profilaktyczne, ponieważ jego obecność w organiźmie zmniejsza znacznie podatność na choroby nowotworowe. Ma też własności ochronne wobec skażenia pleśniami i działania promieni jonizujących oraz zatrucia rtęcią. Dzięki stosowaniu w produkcji płatków kukurydzianych soli kłodawskiej zestaw mikroelementów jest wzbogacony. Płatki kukurydziane zawierają takie biopierwiastki, jak: fosfor, wapń, żelazo, selen, magnez. W organiźmie spełniają one różnorodne funkcje. Wraz z błonnikiem, pektynami i witaminą C chronią człowieka przed skażonym środowiskiem. Niedobór wymienionych biopierwiastków obniża odporność organizmu na infekcje oraz zwiększa predyspozycje do występowania niektórych zaburzeń metabolicznych, w tym miażdżycy. Jest to produkt o wysokich walorach odżywczych i smakowych. Wartość odżywcza płatków zależna jest od odmian przerabianej kukurydzy, lecz zwykle przedstawia się następująco: 70 proc. skrobi, 10 proc. białka, 0,5 proc. tłuszczu, około 20 proc. węglowodanów. Wartość energetyczna 30 g porcji (ok. 1 szklanki) wynosi 110 kcal. Szczególnie zdrowe i bardzo smaczne są płatki kukurydziane z mlekiem. Takie danie może stanowić podstawę pierwszego śniadania - zwłaszcza dla dzieci i osób starszych. Ważną zaletą płatków kukurydzianych jest to, iż nie wymagają gotowania. Płatki kukurydziane to produkt uniwersalny, o szerokim zastosowaniu w kuchni. Doskonale smakują jako dodatek do różnego rodzaju zup i napojów. PRZYSMAK ŚNIADANIOWY - spożywany z mlekiem, może być odrębnym daniem lub stanowić dodatek do wszystkich posiłków. Jest koncentratem zawierającym płatki jęczmienne i owsiane, chrupki otrębowe z mikroelementami, owoce kandyzowane i suszone, siemię lniane oraz orzechy arachidowe. Spożywanie przysmaku śniadaniowego uzupełnia w organiźmie niedobory niektórych cennych składników pokarmowych. Jest polecany w profilaktyce cholesterolowej. UNICORN - całe ziarno pszenicy preparowane w kompozycji z olejem roślinnym. Zawiera wszystkie niezbędne składniki w biologicznym rozwoju organizmu - białko oraz tłuszcz o wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, które chronią organizm przed chorobani cywilizacji. Unicorn spełnia warunki Narodowego Programu Profilaktyki Cholesterolowej. WAFLE TORTOWE - to naturalny wypiek zbożowy, którego głównym składnikiem jest mąka kukurydziana. Produkt bogaty w węglowodany, charakteryzujący się dużą trwałością. Produkowany jest z wykorzystaniem naturalnych surowców, zawierających wiele niezbędnych dla organizmu składników, zalecany szczególnie osobom będącym na diecie, osobom starszym oraz dzieciom. ZARODKI PSZENNE - są produktem naturalnym, wzmacniającym i regenerującym przeznaczonym do bezpośredniego spożycia. Są one produktem zbożowym, poddanym specjalnej obróbce technologicznej, w wyniku której wstrzymane zostały procesy fermentacyjne i rozkładowe. Na skutek ich embrionalnego pochodzenia różnią się zasadniczo od wszystkich innych artykułów pochodzenia zbożowego. Zawierają lekko strawne białko, składające się z niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu aminokwasów i odznacza się wysoką zawartością witamin łatwo rozpuszczalnych w tłuszczach i wodzie. Bogate są w magnez, witaminę B1 i inne z grupy B, witaminę PP oraz bardzo duże ilości witaminy E. Zarodki zawierają korzystny skład kwasów tłuszczowych. Prawie 80 proc. kwasów tłuszczowych stanowią niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), które mają działanie przeciwmiażdżycowe. Wśród składników mineralnych zidentyfikowano 21 pierwiastków - w 100 g zarodków znajduje się m.in. 275 mg magnezu. Ze względu na zawartość NNKT zarodki są bardzo nietrwałe, rozpoczęto więc próby ich utrwalania. Zarodki stabilizowane mają trwałość kilku miesięcy. 50 g zarodków pszennych zaspokaja dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę B1. Zawartość witamin oraz innych składników odżywczych powoduje, że wiele krajów produkuje zarodki z przeznaczeniem ich do bezpośredniego spożycia. Są one stosowane jako dodatki do wzbogacania różnego rodzaju potraw spożywanych na zimno i gorąco np. do mleka, śmietany, jogurtu, past do kanapek, kleików, zup, surówek warzywnych, potraw słodkich z kasz, deserów, mas do tortów i ciastek. Zarodki pszenne są szczególnie zalecane w żywieniu osób ze schorzeniami układu krążenia, chorobami skóry i układu nerwowego, dla wzmocnienia organizmu przy dużych napięciach psychicznych, w zapobieganiu wczesnym procesom starzenia, jako dieta lekkostrawna w schorzeniach przewodu pokarmowego. ZIARNOVITA - zawiera preparowane ziarna zbóż, prażone zarodki pszenne i kukurydziane, siemię lniane, słonecznik, orzechy. Jest bogatym źródłem błonnika, witamin A i E oraz mikroelementów. Służy do bezpośredniego spożycia. 6. PRZETWORY Z WARZYW i OWOCÓW BETANINA - preparat naturalnych barwników czerwonych z buraka ćwikłowego. Służy do barwienia artykułów spożywczych takich jak: napoje, desery, lody, wyroby cukiernicze itp. Szczególnie nadaje się do barwienia produktów dla dzieci i wyrobów dietetycznych. W ich wytwarzaniu nie stosuje się żadnych związków chemicznych i syntetycznych. CZOSNEK W TABLETKACH - nowoczesna, łatwa w stosowaniu i przechowywaniu oraz trwała forma czosnku naturalnego, jedna tabletka stanowi odpowiednik około jednego ząbka czosnku. Oprócz walorów smakowych ma również właściwości lecznicze. Stałe przyjmowanie czosnku może przyczynić się do pobudzania ogólnej odporności i żywotności organizmu, łagodzenia stanów zmęczenia, opóźniania procesów starzenia się. Przeciwdziała on rozwojowi ogólnej miażdżycy i związanych z nią chorób naczyń krwionośnych oraz nadciśnieniu tętniczemu, zapobiega zaburzeniom trawienia, działa bakteriobójczo, odkaża przewód pokarmowy, górne drogi oddechowe i płuca, przeciwdziała wszelkim stanom zapalnym, chorobom przeziębieniowym oraz wielu innym związanym z układem oddechowym. Oprócz walorów leczniczych czosnek może być stosowany jako przyprawa do wędlin, zup, kwaszenia ogórków. Na rynku można spotkać kilka asortymentów tabletek czosnkowych: aliosat 1 - preparat suszu czosnkowego, aliosat 2 - bezwonny preparat suszonego czosnku z dodatkiem suszonych warzyw, aliosat 3 - preparat z suszonego czosnku z dodatkiem dolomitu, aliosat 4 - bezwonny preparat z suszu czosnku z dodatkiem dolomitu i olejku miętowego. DESERY "NATURA" - to kisiele, budynie smaczne i zdrowe, produkowane wyłącznie z naturalnych substancji smakowych, takich jak: susze owocowe, naturalne barwniki roślinne bez jakichkolwiek dodatków chemicznych tzn. syntetycznych barwników i esencji. Wytwarzane są w warunkach czystości wymaganych dla żywności dietetycznej, nie zawierają glutenu - dlatego są korzystne dla delikatnych dziecięcych organizmów. Kisiel jagodowy, galaretka wiśniowa, budynie: jagodowy, różany, betaninowy i czekoladowy - to pierwsze w kraju desery naturalne - żywność atestowana zdrowa i smaczna głównie dla dzieci. DŻEM BEZCUKROWY - jest to wyrób wyprodukowany bez dodatku cukru (sacharozy), co uwydatnia walory smakowe użytych owoców. Podstawowe składniki - to owoce całe lub rozdrobnione pozbawione części niejadalnych, soki owocowe, miód pszczeli, pektyna. Cukry oraz pozostałe składniki odżywcze znajdujące się w dżemie pochodzą wyłącznie z owoców i miodu. Produkt ten może stanowić wartościowe uzupełnienie pożywienia człowieka zdrowego, jak również może być cennym składnikiem specjalnych diet w żywieniu ludzi chorych. Kaloryczność dżemu bezcukrowego jest ponad dwukrotnie niższa niż takich samych wyrobów powszechnie produkowanych (wysokosłodzonych). KETCHUP BEZ OCTU - pasteryzowany, o kilku smakach. Do produkcji wykorzystuje się surowce od sprawdzonych plantatorów. Nie zawiera środków konserwujących. KONFITURA Z PŁATKÓW RÓŻY - produkt naturalny z płatków kwiatów róży, ma znakomite walory aromatyczno - smakowe. Konfitura jest stosowana w chorobach dróg oddechowych. MUSLI OWOCOWE - to produkt, którego u nas nie było. Wytwarzane po raz pierwszy w Polsce z podkiełkowanej i spłatkowanej pszenicy, siemienia lnianego oraz wysokiej jakości suszonych owoców (moreli, bananów, rodzynek i orzechów) pochodzących z importu, z upraw kontrolowanych. Musli zalecane jest do bezpośredniego spożycia lub jako dodatek do produktów mlecznych i deserów. Niezastąpione w żywieniu sportowców, turystów oraz dzieci i młodzieży. NAPÓJ WIELOOWOCOWY "ALlMA" - jest kompozycją naturalnych soków klarownych i przecierowych uzyskanych z najatrakcyjniejszych owoców południowych i krajowych takich jak: pomarańcze, ananasy, cytryny, gejpfruty, brzoskwinie, morele, banany, jabłka, marakuja. Nie zawiera żadnych konserwantów i sztucznych dodatków. Wyrób jest pasteryzowany i sprzedawany w zamkniętych hermetycznie opakowaniach szklanych, co gwarantuje jakość mikrobiologiczną i długą jego trwałość. Jest produkowany z owocowych półfabrykatów wytworzonych i przechowywanych w odpowiednich warunkach sanitarnych lub mrożonych, takich jakie stosuje się w produkcji przetworów dla dzieci. Półfabrykaty są poddawane ostrej kontroli odnośnie pozostałości substancji chemicznych, dzięki czemu napój odznacza się wysokimi walorami zdrowotnymi. Orzeźwiający o wspaniałym smaku i aromacie jest polecany dzieciom, młodzieży i dorosłym. NATURALNA MULTIWITAMINA - zagęszczony sok z owoców róży i aronii. Duża zawartość naturalnej witaminy C, pektyn, składników mineralnych, zwłaszcza magnezu i potasu świadczy o wyjątkowych walorach dietetyczno - odżywczych. Około 20 g soku wystarczy do zaspokojenia dziennych potrzeb dorosłego człowieka na witaminę C. Produkt nieklarowany, bez konserwantów. W ziołolecznictwie stosowany jako środek regulujący ciśnienie i ogólnie wzmacniający. Wspomaga w chorobach wątroby, przeziębieniach, krwawieniu dziąseł. NATURALNE ŻELE OWOCOWE - zawierają wyłącznie składniki soków bez dodatku cukru, środków żelujących, barwników i środków konserwujących. Są znane m.in. żele gruszkowo - jabłkowe i gruszkowo - śliwkowe. Produkty te są polecane przede wszystkim dzieciom i ludziom chorym ze względu na wysoką wartość odżywczą, uwarunkowaną dużą zawartością naturalnych substancji słodzących i żelujących. Są przeznaczone do bezpośredniego spożycia, jako zamiennik dżemów. Mogą być również wykorzystane w przemyśle cukierniczym (nadzienia cukierków, ciast i innych). NATURALNY AROMAT JABŁKOWY W PROSZKU - wytwarzany wyłącznie ze składników naturalnych. Ma zastosowanie w aromatyzowaniu deserów, koncentratów spożywczych oraz napojów. Nadaje wyrobom intensywny, zharmonizowany, czysty zapach świeżych jabłek. NEKTAR Z RÓŻY POLSKIEJ - w naszym klimacie roślina ta jest największym magazynem witaminy C. Poza nią zawiera witaminy A, B1, B2, E, K, garbniki, cukry, kwasy organiczne. Wyhodowane przez polskiego badacza Jana Milewskiego wysokowitaminowe gatunki owoców róży zawierają aż 15 razy tyle witaminy C co czarne porzeczki lub nać pietruszki, a 100 razy tyle co miąższ pomarańczy, cytryn lub grejpfrutów, dlatego nie można się dziwić, że napój ma takie powodzenie. Prawidłowa zawartość witaminy C w organiżmie oznacza, że jego odporność na szkodliwe czynniki zewnętrzne zapewni utrzymanie zdrowia. Chroni serce przed zawałem, arterie przed cholesterolem, oczy przed zaćmą, organizm przed sklerozą. W zimie i na wiosnę szczególnie jest potrzebna witamina C bez względu na wiek. Tylko 1/2 szklanki "Polskiej Róży" uzupełnia całkowicie w naturalną witaminę C codzienną dietę. "Polska Róża" - bogaty nośnik witaminy C - nie jest cudownym środkiem na wszystko, nie jest lekiem, ale cudowną odżywką. Pita systematycznie wyrównuje powszechny niedobór witaminy C w pożywieniu - nie leczy ale uodparnia, pozwala na sprawne sterowanie procesami życiowymi organizmu, ochrania go przed zagrożeniami, działa odtruwająco wobec wpływu skażonego środowiska, pozwala na wyzwolenie naszej pełnej aktywności fizycznej i psychicznej, jest "naturalnym środkiem broniącym nas przed starością". Sok pity systematycznie widocznie zmniejsza lub likwiduje zupełnie krwawienie dziąseł, wpływa na poprawę morfologii krwi, zapobiega wielu ujawnionym i nieujawnionym chorobom. A już szczególnie cenny okazuje się przy odżywianiu dzieci, osób starszych, matek karmiących i kobiet ciężarnych. OGÓRKl KONSERWOWE NA KWASKU CYTRYNOWYM - wyrób pozbawiony octu i środków konserwujących. PASZTET SOJOWO - WARZYWNY - przygotowywany jest z soi, warzyw i tłuszczu roślinnego. Stanowi bogate źródło wysokowartościowego białka roślinnego, przypominającego swoim składem białko zwierzęce. Produkt zawiera błonnik, sole mineralne (m.in. magnez), witaminy A, D, B. Zapobiega miażdżycy, obniżając poziom cholesterolu. Łatwo strawny, niskokaloryczny i dobrze przyswajalny. Można go spożywać na zimno, używać do smarowania pieczywa oraz jako nadzienia naleśnikowego lub farszu. PRZETWORY "BOBO - FRUT" Soki stanowiące niezbędne uzupełnienie pożywienia w różnych okresach życia niemowląt. Soki dla niemowląt i dzieci są produkowane z przetartych owoców i warzyw i są wartościowsze od soków klarownych, dostarczają bowiem organizmowi pełną kompozycję składników zawartych w surowcach. Dokładne rozdrobnienie użytych surowców umożliwia lepsze przyswajanie składników pokarmowych przez organizm dziecka. Bogaty ich asortyment ułatwia wybór soku dostosowanego do upodobań dziecka. Nowe asortymenty soków zawierają w składzie recepturowym wyłącznie uprawiane w kraju rodzime owoce o wysokich wartościach odżywczych i atrakcyjnych walorach smakowych. Są to jabłka, gruszki, agrest, czerwone i czarne porzeczki, maliny i truskawki. W jednym asortymencie dodano marchwi celem zwiększenia wartości odżywczej. Przetarte owoce i warzywa z udziałem marchwi, jabłek, moreli i bananów przeznaczone dla niemowląt w trzecim miesiącu życia. Przetwory te odznaczają się zwiększoną zawartością owoców i warzyw. Dlatego mają większą wartość żywieniową w porównaniu do soków. Zupy warzywne i przetarte warzywa stanowiące nieodzowny składnik całodziennej diety niemowląt. W zależności od asortymentu przeznaczone są dla niemowląt po trzecim, szóstym i dziewiątym miesiącu życia. Produkowane są ze starannie dobranych najwartościowszych warzyw bogatych w składniki mineralne, głównie wapń, fosfor, żelazo, potas i magnez, chroniące organizm dziecka przed niedoborem pokarmowym i zaburzeniami metabolicznymi. Zawierają także znaczne ilości prowitaminy A oraz witamin B1, B2, C. Kaloryczność przetworów wzbogacona została dodatkiem ryżu lub mąki ryżowej i masła. Desery dla niemowląt po dziewiątym miesiącu i powyżej pierwszego roku życia: jabłka z ryżem, jabłka z morelami i ryżem, krem gruszkowo - pomarańczowy o delikatnym, atrakcyjnym smaku i wysokich wartościach odżywczych charakterystycznych dla użytych owoców. Dżemy i marmolady niskosłodzone dla dzieci powyżej pierwszego roku życia. Mają obniżony do minimum dodatek cukru oraz zwiększoną zawartość składników owocowych. Stanowią kompozycję najwartościowszych owoców. Wszystkie oferowane przetwory są produktami bezglutenowymi, przetarte warzywa nie zawierają dodatku soli. Przetwory "Bobo - Frut" to żywność specjalna produkowana z surowców najwyższej jakości. Ostra kontrola pod względem czystości mikrobiologicznej oraz pozostałości substancji chemicznych szkodliwych dla zdrowia gwarantuje wysoką jakość zdrowotną produktów, jakiej nie może zapewnić sama matka, przygotowując przetwory z surowców niekontrolowanych. RIO TONIC 125 - to koncentrat produkowany wyłącznie z naturalnych, importowanych surowców najwyższej jakości, o znakomitych walorach organoleptycznych. Sporządzony z użyciem tego koncentratu "tonik" wyróżnia się zharmonizowanym smakiem i delikatnym cytrusowym aromatem. Do produkcji koncentratu użyto bowiem naturalnych wyciągów z gorzkich odmian pomarańczy, sprowadzanych z Wybrzeża Kości Słoniowej. Produkt nie zawiera ani związków chininowych, ani żadnych sztucznych konserwantów. W odróżnieniu od innych napojów typu "tonik" - bezalkoholowy napój orzeźwiający, powstały na osnowie koncentratu Rio Tonic 125, jest bezpieczny i zdrowy. SOJAVIT - nowoczesny produkt zawierający substancje odżywcze i wzmacniające. Jest łatwostrawny i wysokoenergetyczny. Jego cenne składniki białkowe i mineralne są niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Uzupełnia niedobory niektórych składników mineralnych oraz witamin. Wpływa dodatnio na układ nerwowy, mięśniowy i kościec. Podstawowym składnikiem Sojavitu jest soja, która jest źródłem wysokowartościowego białka oraz wolnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawiera witaminy A, B1, B2, B6, E i PP oraz składniki mineralne: magnez, wapń, cynk, fosfor i żelazo. Wskazany w intensywnym wysiłku fizycznym, a szczególnie dla młodzieży, sportowców i turystów. SOK Z CZARNEJ PORZECZKI - produkowany jest z niekonserwowanego chemicznie surowego soku porzeczkowego lub zagęszczonego klarowanego rozcieńczonego wodą, z dodatkiem cukru oraz kondensatu naturalnych substancji aromatycznych. Ma duże wartości odżywcze i dietetyczne. Nieomal w całości zawiera wszystkie składniki rozpuszczalne, jakie posiada owoc, a więc jest bogaty w cukry, kwasy organiczne, sole mineralne, garbniki, barwniki itp. Stanowi bogate źródło witaminy C. W litrze soku z czarnych porzeczek znajduje się około 1000 mg kwasu askorbinowego. Jest bardzo ważne, że tej witaminie towarzyszy witamina P, która ułatwia jej przyswajanie przez organizm. Czarna porzeczka dostarcza również witaminę K. Medycyna ludowa polecała jej spożywanie jako leku przeciwreumatycznego. Niewiele owoców ma tyle rzadkich mikroelementów, jak np. bor i jod lub tyle cennych kwasów organicznych. Nowoczesna fitoterapia zaleca czarne porzeczki - zwykle w mieszankach ziołowych - jako lek w chorobach gośćcowych, miażdżycy naczyń, przewlekłych nieżytach pęcherza, kamicy dróg moczowych, nieżytach żołądka, biegunkach, kolkach, dolegliwościach serca i migrenach. SOK Z CZERWONEJ PORZECZKI - jest przygotowywany z soku surowego bezpośrednio po wytłoczeniu lub z soku zagęszczonego rozcieńczonego z dodatkiem cukru i kondensatu substancji aromatycznych. Porzeczki czerwone również charakteryzują się korzystnym składem chemicznym. Zawierają dużo kwasów organicznych, związków pektynowych, stanowią atrakcyjny surowiec do produkcji soków pitnych i innych wyrobów. SOK JABŁKOWY 100 - procentowy - do jego uzyskania służą różnorodne gatunki jabłek. Napój aromatyczny, klarowny, pasteryzowany, wolny od środków koloryzujących i konserwujących. Charakteryzuje go łagodny smak. Szklanka soku (200 ml) zawiera 374 mg witaminy na litr - 25,5 mg magnezu i 481 mg potasu. SOK POMARAŃCZOWY 100 - procentowy - jest produkowany ze specjalnie dobranych rodzajów naturalnych koncentratów pomarańczowych, zmieszanych w odpowiedniej proporcji aby uzyskać napój o zharmonizowanym smaku i zapachu, właściwym stosunku kwasów do cukrów czyli najlepszy dla konsumenta. Sok charakteryzuje sig dużą wartością odżywczą. W 100 g wyrobu obliczono 31,94 mg witaminy C. Badania wykazały, że szklanka soku pomarańczowego zaspokaja dzienne potrzeby dorosłego człowieka na witaminę C w 106 proc. SOK POMIDOROWY 100 - procentowy - otrzymuje się go ze świeżych pomidorów, nie jest konserwowany, zawiera liczne składniki mineralne i witaminy. Odznacza się dużą zawartością witaminy C. Natomiast obecność w soku soli mineralnych i witamin sprawia, iż może on być spożywany przez diabetyków, osoby ciężko chore i sportowców. Woda używana w produkcji tych soków jest uzyskiwana ze źródła oligoceńskiego, dodatkowo uzdatniona najnowocześniejszymi metodami. Zawartość metali szkodliwych w sokach jabłkowym, pomarańczowym i pomidorowym jest znacznie niższa, niż przewidują normy. 7. WYROBY DROBIOWE DROBIOWA SZYNKA WARSZAWSKA - jest produkowana wyłącznie z mięsa drobiowego - kurcząt typu brojler - z dodatkiem przypraw. Nie zawiera innych tłuszczów zwierzęcych ani lepiszczy wiążących wyrób. Ze względu na unikalny sposób produkcji, skład surowca i walory zdrowotne warszawska szynka drobiowa odznacza się cechami zdrowego produktu. Mała zawartość tłuszczu drobiowego tj. około 7 proc. i brak tłuszczów zwierząt rzeźnych (wieprzowego, wołowego czy baraniego) umożliwia stosowanie szynki w profilaktyce cholesterolowej, w diecie przy chorobach nadciśnieniowych, wieńcowych i otyłości. Ze względu na brak puryn w tym wyrobie w przeciwieństwie do mięsa cielęcego wskazane jest spożywanie szynki drobiowej w przypadku chorób reumatycznych i gośćcowych. Wyrób ten jest lekkostrawny, smaczny i zdrowy. FRYKASY DROBIOWE - zawierają mięso z kurczaków, nadzienie, sól bocheńską "Julian" z mikroelementami, przyprawy naturalne i ziołowe. Odznaczają się walorami dietetycznymi i smakowymi, zawierają minimalną ilość tłuszczu z kurczaków. Mogą być spożywane na zimno lub gorąco, jako zakąski barowe albo dania obiadowe. Frykasy proponuje się podawać z sosami (pomidorowym, grzybowym, koperkowym, chrzanowym), jako zakąski zimne i gorące (z pieczywem lub bez niego). Są możliwe następujące zestawy obiadowe: z ziemniakami, kapustą, po śląsku, z kluskami śląskimi, w sosie grzybowym oraz z ryżem, makaronem, a także z barszczykiem. HAMBURGERY Z KURCZAKA - są produkowane z kurczaka z dodatkiem surowców skrobiowych i przypraw oraz soli bocheńskiej z mikro - i makroelementami. Są wytwarzane bez udziału mięsa i tłuszczu zwierząt rzeźnych. W porównaniu z hamburgerami produkowanymi z mięsa wołowego i wieprzowego, jest to wyrób niskokaloryczny, może być stosowany w profilaktyce cholesterolowej. Mają szerokie zastosowanie w nowoczesnej kuchni i małej gastronomii. Można je spożywać na zimno i na gorąco, jako danie barowe i obiadowe. KABANOSY DROBIOWE - produkcja kabanosów odbywa się bez dodatku tłuszczów zwierząt rzeźnych, wieprzowiny, wołowiny. Tłuszcz zawarty w kabanosie to naturalna ilość tłuszczu drobiowego zagęszczona w podsuszaniu i dojrzewaniu kabanosów. Kabanosy wieprzowe mają do 40 proc. tłuszczu, natomiast kabanosy wytwarzane z surowca drobiowego zawierają średnio 20 proc. tłuszczu drobiowego. Kabanosy drobiowe są wyrobem lekkostrawnym, zdrowym i smacznym, zalecanym do spożywania w dietach układu pokarmowego i chorobach reumatycznych. Pod względem zawartości metali szkodliwych dla zdrowia i pozostałości biologicznych odpowiadają nie tylko krajowym wymaganiom lecz również wymogom EWG. Produkcja kabanosów drobiowych odbywa się w nowoczesnym zakładzie mającym uprawnienie eksportowe do krajów EWG i USA. KIEŁBASA ŁOSOSIOWA Z KURCZAKA - produkt delikatesowy z całych mięśni kurczaka. Kiełbasa uformowana trwale w postaci batonu. Lekko strawna, nie zawiera tłuszczów zwierząt rzeźnych, odznacza się niskim poziomem cholesterolu, wysoką zawartością pełnowartościowego białka, małą kalorycznością. Ma szerokie zastosowanie w każdym rodzaju diety, począwszy od odchudzającej, w profilaktyce cholesterolowej, chorobach wieńcowych i nadciśnieniu, chorobach przewodu pokarmowego. Doskonała w dietach dla rekonwalescentów po operacjach. W pełni zastępuje szynkę i polędwicę wieprzową, ma lepsze walory smakowe, zawiera mniej tłuszczu oraz rozwiązuje problemy żywieniowe ze względów religijnych, poleca się ją diabetykom, bezglutenowcom. KROKIETY Z KURCZAKA - wyrób niskokaloryczny, jest przyrządzany z mięsa i podrobów kurczaków oraz z soli bocheńskiej z mikroelementami i przypraw naturalnych i ziołowych. Produkt można spożywać na zimno i gorąco jako zakąskę lub danie barowe. POLĘDWICA DROBIOWO - KONSERWOWA - wyrób czysto drobiowy, produkowany z całych mięśni kurczaków i bez dodatku mięsa zwierząt rzeźnych lub innych środków wiążących i chemicznych. Wyrób delikatesowy, charakteryzujący się minimalną zawartością tłuszczu drobiowego, niskim poziomem cholesterolu - około 4 razy niższy niż w polędwicy wieprzowej (ujęty przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie w międzynarodowym programie profilaktyki cholesterolowej), obniżoną zawartością soli kuchennej. Wyrób lekko strawny, bez tłuszczów zwierząt rzeźnych, niskokaloryczny, o wysokiej zawartości białka. Może być stosowany w każdej diecie. Wskazany w chorobach przewodu pokarmowego, nadciśnieniowych, wieńcowych oraz w otyłości i profilaktyce cholesterolowej. W pełni może zastąpić szynkę i polędwicę z mięsa zwierząt rzeźnych i rozwiązuje problemy żywieniowe ze względów religijnych w zakresie diety białkowej. POLĘDWICA Z DROBIU - wyrób ten jako pierwszy w Polsce został włączony do programu profilaktyki cholesterolowej przygotowanego przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie. Walory zdrowotne polędwicy to zaledwie 2 proc. tłuszczu. Dla porównania: kiełbasa zwyczajna - 15 proc. tłuszczu, szynka średnio tłusta - wędzona surowa - 35 proc., szynka średnio tłusta gotowana - 33 proc., polędwica - 4 proc., parówka - 30 proc., mortadela - 15 proc. tłuszczu. Jeśli w zwalczaniu chorób cywilizacyjnych naukowcy zalecają radykalne zmniejszenie konsumpcji tłuszczów zwierzęcych, polędwica z drobiu może być spożywana przez ludzi zdrowych i chorych. 8. TŁUSZCZ ROŚLINNY MARGARYNA BIELSKA - znajduje wszechstronne zastosowanie w gospodarstwie domowym. Posiada dobre właściwości smarowania pieczywa nawet po wyjęciu z lodówki oraz nadaje się do pieczenia, smażenia i ubijania kremów. Ma nie więcej niż 18 proc. wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, dzięki czemu jest dość odporna na procesy utleniania się tłuszczu, zwłaszcza podczas pieczenia. Specjalne dodatki przeciwdziałają efektowi pryskania podczas smażenia oraz nadają smażonej żywności złoty kolor. Zawiera witaminy A i D. Duża higiena produkcji pozwala na używanie margaryny przez co najmniej 6 tygodni, pomimo niestosowania żadnych środków konserwujących. MARGARYNA SŁONECZNA - wysokogatunkowa, jest przeznaczona do smarowania pieczywa. Specjalnie dobrana jej konsystencja pozwala na doskonałe smarowanie pieczywa nawet bezpośrednio po wyjęciu z lodówki. Duża zawartość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz brak soli i cholesterolu czyni ją szczególnie przydatną dla osób zagrożonych arteriosklerozą. Głównym składnikiem tej margaryny jest olej słonecznikowy występujący w 80 proc. w osnowie tłuszczowej. Zawiera dodatki gwarantujące jej wysokie walory smakowe oraz witaminy A i D. Jest produkowana na nowoczesnej instalacji gwarantującej odpowiednią higienę produkcji i trwałość co najmniej 2 miesiące bez zastosowania jakichkolwiek środków konserwujących. MARGARYNA SŁONECZNIKOWA - pełna, wysokogatunkowa, przeznaczona do smarowania pieczywa. Wyprodukowana w 100 proc. z oleju słonecznikowego, dzięki czemu zawiera ponad 40 proc. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Nie zawiera soli i cholesterolu, dlatego zalecana jest dla osób zagrożonych chorobami wieńcowymi. Zawiera witaminy A i D. Starannie dobrana receptura gwarantuje dobre smarowanie margaryny na pieczywie i wysokie walory smakowe. Nie zawiera żadnych środków konserwujących, a trwałość zachowuje do 6 tygodni. MARGARYNA ŚNIADANIOWA - charakteryzuje się obniżoną zawartością tłuszczu do 60 proc. i jest przeznaczona do smarowania pieczywa. Brak cholesterolu i obniżona kaloryczność margaryny powoduje, że można ją stosować w dietetycznym żywieniu. Zawiera umiarkowaną ilość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych i dzięki temu jest dość odporna na utlenianie się tłuszczu. Źródło witaminy A i D. Jest pasteryzowana i nie zawiera żadnych środków konserwujących. 9. WODY ZDROWOTNE BASIA - woda mineralna wapniowo - magnezowa, naturalna głębinowa. Nasz jadłospis wywołuje w naszych organizmach poważny deficyt magnezu. Właściwa gospodarka magnezem w organiźmie warunkuje jego prawidłowe działanie, prawidłowy przebieg jego funkcji życiowych. Chcąc zachować zdrowie, musimy więc w jakiś sposób uzupełnić braki magnezu w naszym organiźmie. Możemy to osiągnąć pijąc regularnie naturalną wodę głębinową magnezowo - wapniową "Basia". Działa antystresowo, uspokajająco na nerwy, usuwa zmęczenie fizyczne i umysłowe, oddziałuje korzystnie na pracę jelit, wątroby i nerek, przeciwdziała infekcjom i wpływa na szybsze leczenie ran. Ponadto poprawia krążenie i przeciwdziała zawałom, wzmacnia strukturę kości, zębów i stawów, wpływa na korzystną przemianę materii. Picie wody magnezowo - wapniowej "Basia" wskazane jest szczególnie przy wykonywaniu ciężkiej pracy fizycznej w podwyższonej temperaturze, w kopalniach, hutach, przędzalniach, w przemyśle chemicznym, stoczniowym i budownictwie. Zalecana jest także we wszystkich dietach. KRAKOWIANKA - profilaktyczno - zdrowotna stołowa woda mineralna. Bogata w magnez - biopierwiastek mający ogromne znaczenie w prawidłowym rozwoju organizmu człowieka, przeciwdziałający chorobom i schorzeniom współczesnej cywilizacji m.in. miażdżycy, nadciśnieniu, zawałom serca i nowotworom, działający antystresowo i uspokajająco na nerwy, usuwający zmęczenie fizyczne i umysłowe, oddziałujący korzystnie na pracę jelit, wątroby, nerek. Zawiera również selen - szczególnie ważny biopierwiastek ochraniający układ immunologiczny przed szkodliwymi czynnikami zanieczyszczonego środowiska, zapobiegający nowotworom, alergii i zatruciom przemysłowym. Spośród wielu wód mineralnych "Krakowianka" odznacza się najbardziej korzystnymi ilościami i proporcjami składników mineralnych, które są niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka. "Krakowianka" jest krystalicznie czystą, naturalną wodą mineralną wolną od zanieczyszczeń bakteriologicznych oraz innych zanieczyszczeń biologicznych i przemysłowych. Zalecana jest szczególnie dla osób cierpiących na choroby i schorzenia wynikające z niedoboru biopierwiastków, osób przebywających w zanieczyszczonym środowisku, pracujących w ciężkich warunkach w przemyśle i rolnictwie, narażonych na duży wysiłek i stresy oraz rekonwalescentów, kobiet ciężarnych i dzieci. Jak żaden inny napój orzeźwia i skutecznie gasi pragnienie. Służy do użytku domowego oraz w przemyśle spożywczym do produkcji zdrowej żywności. KRYSTYNKA - woda mineralna. Ma przyjemny, orzeźwiający smak, gasi świetnie pragnienie, pomaga w trawieniu, w pewnym stopniu zapobiega anemii. Zalety te zawdzięcza swojemu składowi chemicznemu, a przede wszystkim zawartości jonów wapnia, magnezu, sodu, potasu, chloru, bromu oraz innych. Jest ona niezastąpiona w przypadkach niedoboru soli w organiźmie. Wykorzystuje się ją więc w zakładach produkcyjnych, w których na skutek temperatury czy też ciężkiej pracy następuje ubytek soli w organiźmie w wyniku pocenia. Godna polecenia jest w czasie upałów. Korzystną rolę spełnia również jako woda stołowa. MAGNEZJANA - woda naturalna z magnezem. Magnez - pierwiastek życia - działa w różnych niedomaganiach i chorobach: miażdżycy, chorobach serca, alergiach. Pomaga zwalczać stresy. 10. WYROBY DIETETYCZNE BORAGOGLANDYNA 100 - to preparat zawierający olej z nasion ogórecznika. Roślina ta od lat była stosowana w ziołolecznictwie, lecz ogromne nią zainteresowanie podobnie jak wiesiołkiem dwuletnim, nastąpiło po odkryciu w ich nasionach, oprócz innych nienasyconych kwasów tłuszczowych, kwasu gamma - linolenowego (GLA). Olbrzymie znaczenie preparatu zawierającego GLA wynika z możliwości wykorzystania go do usuwania zaburzeń metabolicznych. Jest on nienasyconym kwasem tłuszczowym, zaliczanym do niezbędnych (NNKT). W przeciwieństwie do innych NNKT, GLA nie jest pobierany z codziennym pokarmem, gdyż w nim nie występuje, wyjątek stanowi mleko kobiece. Jak wykazały badania, olej z nasion ogórecznika zawiera od 20 proc. do 27 proc. GLA, zaś olej z nasion wiesiołka od 7 do 9 proc. GLA. Niedobory NNKT mogą prowadzić do kształtowania się chorób metabolicznych np. otyłości, zaburzeń w funkcjonowaniu gruczołów wydzielania wewnętrznego np. zakłóceń cyklu miesięcznego u kobiet, zaburzeń w układach nerwowym i immunologicznym. Powstawanie niedoboru GLA może wynikać z niedostatecznej jego ilości w pokarmie (dotyczy niemowląt nie karmionych piersią) oraz niesprawności układu enzymatycznego tj. delta 6 desaturazy (D-6-D). Kwas gamma - linolenowy zawarty w B - 100 ma działanie regulująco - usprawniające w przypadkach: przedmiesiączkowego napięcia u kobiet oraz innych zaburzeń metabolicznych pochodzenia endokrynnego tj. otyłości, cukrzycy typu II, chorób immunologicznych oraz bakteryjnych i wirusowych rozwijających się na podłożu obniżonej odporności, chorób skóry (trądzik), łuszczycy, chorób układu oddechowego: astma bronchiale endoegzogenes, nawracające infekcje dróg oddechowych, chorób układu pokarmowego: zespół zaburzeń wchłaniania (szczególnie celiakia czyli choroba trzewna wymagająca diety bezglutenowej), wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroby tkanki łącznej, gośćcowego zapalenia stawów, zespołu Sjogren'a, twardziny skóry, choroby niedokrwiennej serca, miażdżycy tętnic obwodowych, reumatoidalnego zapalenia stawów, marskości wątroby, nadciśnienia tętniczego krwi, podwyższonego poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi, zaburzeń centralnego układu nerwowego, wskazany jest w nadpobudliwości i schizofrenii, groźby skupiania się płytek krwi i tworzenia zakrzepów wewnątrz naczyniowych (zawały), drętwienia i osłabienia ruchowego mięśni nóg, zaburzeń odporności organizmu. CHLEB BEZGLUTENOWY I SUCHARKI - o podstawowym składzie surowcowym: skrobia kukurydziana, skrobia pszenna, mąka ziemniaczana, mąka ryżowa. Wyroby są przeznaczone dla dzieci i osób chorych na celiakię. CHRUPKI KUKURYDZIANE - są przetworem kaszy kukurydzianej - surowca nie pozbawionego wielu potrzebnych organizmowi składników jak np. magnez - pierwiastek wpływający bardzo korzystnie na samopoczucie i system nerwowy, selen - powodujący zmniejszenie podatności organizmu na choroby nowotworowe, a także różnego rodzaju infekcje przewodu pokarmowego. Do surowca można dodawać składniki polepszające walory smakowe chrupek: ryż, ziemniaki, owoce (jabłka). Produkt jest przeznaczony w głównej mierze dla dzieci chorych na celiakię oraz dla ludzi starszych, kobiet w ciąży i osób będących na diecie. Produkt znany i szeroko rozpowszechniony zwłaszcza wśród dzieci ze względu na oferowane smaki. Chrupki wytwarzane z dodatkiem suszu jabłkowego wpływają korzystnie w infekcjach przewodu pokarmowego, zwłaszcza u dzieci. Chrupki kukurydziane to produkt bezglutenowy. Jest przeznaczony do bezpośredniego spożycia lub stosowany jako dodatek do gotowych potraw oraz deserów, kremów i lodów. CHRUPKI KUKURYDZIANE Z ZARODKAMI I MIKROELEMENTAMI - są produktem otrzymywanym z kaszki kukurydzianej, wzbogaconej dodatkiem stabilizowanych zarodków pszennych i naturalnej soli kamiennej "Julian" zawierających cenne składniki. Dzięki niezwykle korzystnemu doborowi surowców produkt ten ma bardzo wysokie walory zdrowotne, jak również odżywcze i smakowe. Dostarcza łatwo przyswajalnego białka roślinnego potrzebnego w procesie trawienia, witaminy, zwłaszcza E oraz z grupy B. Mikroelementy wchodzące w skład chrupek, głównie cynk, magnez i fosfor wywierają istotny wpływ na ogólną sprawność przemiany materii, odnowę komórkową organizmu, którą dodatkowo intensyfikuje selen. Jest to produkt wybitnie dietetyczny. CUKIERNICZE WYROBY BEZGLUTENOWE - dla dzieci będących na diecie bezglutenowej jest to zdrowa żywność. Oto niektóre z tych wyrobów: biszkopty, ciasta kruche z cukrem, pierniki w polewie, herbatniki kruche, kokosanki, muszelki z konfiturą oraz groszek ptysiowy i klery suche - te dwa ostatnie produkty mogą być stosowane w diecie diabetyków, ponieważ nie zawierają cukru. Głównymi surowcami wymienionych wyrobów jest skrobia kukurydziana i pszenna, mąka ziemniaczana, a więc takie, które nie zawierają glutenu. Nie odbiegają swoimi cechami smakowymi i wyglądem od tradycyjnych wypieków cukierniczych. GAMMOLIN - jest olejem z wiesiołka dwuletniego z dodatkiem witaminy E. Cechą charakterystyczną preparatu jest zawartość w nim nienasyconego kwasu tłuszczowego (NNKT), gamma - linolenowego (GLA). GLA jest prekursorem prostaglandyny (PGE1), która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Powstawanie niedoborów GLA, a w następstwie zaburzenia syntezy PGE1, najczęściej spowodowane jest niesprawnie funkcjonującym układem ezymatycznym delta 6 desaturazy (D-6-D). Pobieranie GLA występującego w gammolinie wyrównuje niedobory prostaglandyny poprzez ominięcie niesprawnego bloku enzymatycznego (D-6-D). Kwas gamma - linolenowy zawarty w gammolinie ma działanie regulująco - usprawniające w przypadkach: zaburzeń pracy gruczołów wydzielania wewnętrznego (hormonalnych): otyłość, cukrzyca, zespół napięcia przedmiesiączkowego, bolesność przedmiesiączkowa piersi, zaburzeń pracy układu odpornościowego (immunologicznego): nawracające infekcje dróg oddechowych u dzieci i dorosłych, przewlekłe zaburzenia zapalne wątroby (marskość) i przewodu pokarmowego (zapalenie jelita grubego, cienkiego, zaburzenia wchłaniania), przewlekłe schorzenia skóry (egzema, trądzik, łuszczyca), schorzenia tkanki łącznej (reumatoidalne zapalenie stawów), choroby alergiczne, zaburzeń przemiany tłuszczowej i jej następstw: miażdżyca, nadciśnienie, choroby niedokrwienne serca (zawał) i mózgu (rozmiękanie), zaburzeń pracy centralnego układu nerwowego: choroby zapalne i zwyrodnieniowe, nadpobudliwość dzieci i dorosłych. KONCENTRATY CIAST - są przygotowywane z surowców nie zawierających glutenu. W tej grupie wyrobów są dostępne: Ciasto biszkoptowe - do przyrządzania biszkoptu, babki ucieranej oraz biszkopcików. Ciasto drożdżowe - służy do przygotowania słodkich babek, placków oraz drożdżówek. Ciasto kruche - można z niego otrzymywać herbatniki, kruche babeczki i placek kruchy z owocami. Ciasto makaronowe - z przeznaczeniem na różnorodne dania obiadowe - makaron, naleśniki, kluski, kopytka, pierogi. ChIeb ryżowy - służy do wypieku chleba i bułeczek zbliżonych smakiem i wyglądem do pieczywa pszennego. Może być wykorzystany również do przygotowania klusek na parze, pizzy, gofrów i naleśników. Mąka niskobiałkowa - dla osób będących na diecie bezglutenowej lub bezmlecznej oraz chorych na fenyloketonurię. Koncentrat mający zastosowanie w wypieku chleba, ciasta drożdżowego, kruchych ciasteczek oraz służący do przygotowania pyz i bułek drożdżowych. KWAS MLEKOWY - uzyskuje się poprzez fermentację czystego cukru. Ma wszystkie zalety octu, jednakże w odróżnieniu od niego jest całkowicie przyswajalny przez organizm i nie powoduje uszkodzenia wątroby, nerek, pęcherza. Dzięki własnościom bakteriostatycznym hamuje rozwój szkodliwych drobnoustrojów w przewodzie pokarmowym, co korzystnie wpływa na trawienie. Zawiera niezbędne do życia mikroelementy jak: wapń, magnez i potas. Ma ponadto walory uodporniające organizm na wiele chorób. Jest stosowanym i sprawdzonym preparatem w lecznictwie. Można go stosować w gospodarstwie domowym do zup, sosów, sałatek warzywnych i przetworów owocowo - warzywnych, ogórków konserwowych, napojów chłodzących i cocktaili, zakwaszania mleka i śmietany i także do herbaty zamiast cytryny. LETINA - to naturalna, odtłuszczona i zgranulowana lecytyna sojowa o najwyższej jakości. Jest ona mieszaniną naturalnych fosfolipidów. Nie zawiera sztucznych dodatków konserwujących. Lecytyna to niezbędny - dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka - składnik jego pożywienia. Powinna być spożywana codziennie i to w ilościach zaspokajających potrzeby fizjologiczne organizmu. Potrzeby te wynoszą zazwyczaj od 1 do 5 g na dobę. Badania naukowe wykazały, że lecytyna charakteryzuje się bardzo wysoką aktywnością biologiczną. Brak tej substancji w pożywieniu powoduje obniżenie odporności układu nerwowego organizmu jak również spadek sił witalnych. Stałe spożywanie lecytyny powoduje normalizację poziomu lipidów oraz zmniejsza stężenie LDL cholesterolu we krwi, obniżając tym samym ryzyko wystąpienia miażdżycy oraz schorzeń kardiologicznych. Lecytynę granulowaną można spożywać jako dodatek do potraw - wsypywanie i zmiksowanie - np. do soków, kremów i napojów, bądź też do wszelkiego rodzaju zup. Stosować ją można również jako dodatek do twarożków, majonezów, sosów, surówek oraz sałatek. Wielkość dodatku lecytyny do poszczególnych potraw uzależniona jest od indywidualnych upodobań. Ze względów żywieniowych zaleca się spożywanie Letiny w ilości do 3 łyżek stołowych dziennie. LEWIPOLLEN - tabletki drożdżowe z dodatkiem pyłku pszczelego. Są zalecane ze względu na obecność w nich witamin, głównie z grupy B oraz makro - i mikroelementów. Mogą je spożywać wszyscy, z wyjątkiem dzieci poniżej 7 roku życia. Najbardziej jednak są wskazane dla osób w podeszłym wieku, w stanie ogólnego wyczerpania, z postępującą miażdżycą i dolegliwościami sercowo - naczyniowymi oraz dla rekonwalescentów po ostrych chorobach bakteryjnych lub wirusowych, zarówno dróg oddechowych jak i przewodu pokarmowego, jak też dla ozdrowieńców po zabiegach chirurgicznych. W chorobach skóry celowe jest stosowanie preparatu w czyraczności, trądziku, egzemie; przy nadmiernym wypadaniu włosów, przy pękaniu kącików ust. Duża zawartość w tabletkach makroelementów sugeruje spożywanie ich w chorobach układu ruchu, w których występuje demineralizacja kości. Obecność pierwiastków śladowych w tabletkach Lewipollen zachęca do spożywania ich jako wspomagających w niektórych zaburzeniach przewodu pokarmowego np. przy nadmiernym wzdęciu oraz przy dolegliwościach związanych z procesami metabolicznymi, choćby cukrzycy. Dodatek do drożdży pyłku pszczelego wzbogaca tabletki w witaminę A, występującą w pyłku jako prowitamina A (karoten) oraz w inne czynne biologicznie substancje tj. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), enzymy tj. sacharozę, katalazę, amylazę, fosfazę czy rutynę. Nie bez znaczenia jest również to, że w tabletkach pyłek wykazuje działania bakteriostatyczne i bakteriobójcze. LEWITAN w tabletkach - jest wytwarzany z drożdży piwnych. Zawiera wiele wartościowych biologicznie czynnych składników. Na szczególne podkreślenie zasługuje obecność w tabletkach zestawu naturalnych, łatwo przyswajalnych witamin, głównie z grupy B oraz makro - i mikroelementów. Walory te sugerują wprowadzenie tabletek do codziennego jadłospisu i wzbogacenie go jakościowo. Dotyczy to osób we wszystkich przedziałach wieku z wyjątkiem dzieci poniżej 7 roku życia. Spożywanie preparatu jest jednak szczególnie wskazane dla osób w podeszłym wieku, u których występuje stan ogólnego wyczerpania, postępująca miażdżyca i dolegliwości sercowo - naczyniowe oraz takich, które wykazują pewne odchylenia od stanu pełnego zdrowia, na przykład u rekonwalescentów po ostrych chorobach bakteryjnych lub wirusowych, zarówno dróg oddechowych jak i przewodu pokarmowego, jak też u ozdrowieńców po zabiegach chirurgicznych. Do osób, którym szczególnie zalecić można stosowanie tabletek drożdżowych Lewitan, należą te, które cierpią na pewne dolegliwości układu nerwowego, np. zapalenie korzonków nerwowych, wykazują nadmierną pobudliwość nerwową, cierpią na zaburzenia pamięci, bezsenność. W chorobach skóry celowe jest stosowanie preparatu w czyraczności, trądziku, egzemie, przy nadmiernym wypadaniu włosów, czy pękaniu kącików ust. Wysoka zawartość w tabletkach makroelementów sugeruje spożywanie ich w chorobach układu ruchu, w których obserwujemy zjawisko demineralizacji kości. Zawartość pierwiastków śladowych w tabletkach Lewitan powinna zachęcać do spożywania ich jako wspomagające w niektórych schorzeniach wątroby oraz przy dolegliwościach związanych z procesami metabolicznymi, choćby cukrzycy. LEWITAN - AO - tabletki drożdżowe z dodatkiem arcydzięgla - są źródłem wartościowych, biologicznie czynnych składników, zwłaszcza naturalnych, łatwo przyswajalnych witamin, głównie z grupy B oraz makro - i mikroelementów. Zalecane w codziennym jadłospisie z wyjątkiem dzieci poniżej 7 roku życia. Stosowanie preparatu jest jednak szczególnie polecane dla osób w podeszłym wieku, u których występuje stan ogólnego wyczerpania, zaawansowana miażdżyca i dolegliwości sercowo - naczyniowe oraz takich, które wykazują pewne odchylenia od stanu pełnego zdrowia, na przykład u rekonwalescentów po ostrych chorobach bakteryjnych lub wirusowych, zarówno dróg oddechowych jak i przewodu pokarmowego oraz u ozdrowieńców po zabiegach chirurgicznych. Stosowanie tabletek drożdżowych Lewitan należy zalecić głównie osobom, które cierpią na pewne dolegliwości układu nerwowego, zapalenie korzonków nerwowych, wykazują nadmierną pobudliwość nerwową, cierpią na zaburzenia pamięci, bezsenność. W chorobach skóry celowe jest stosowanie preparatu w czyraczności, trądziku, egzemie, przy nadmiernym wypadaniu włosów lub pękaniu kącików ust. Obecność pierwiastków śladowych oraz sproszkowanego korzenia arcydzięgla litwor powinna zachęcać do spożywania tabletek w dolegliwościach związanych z procesami metabolicznymi, choćby cukrzycy. Dodatek arcydzięgla litwor oprócz walorów smakowych usprawnia działanie drożdży w układzie nerwowym poprzedzone działaniem uspokajającym oraz wobec przewodu pokarmowego poprzez działanie przeciwskurczowe. LEWITAN - MOL - tabletki drożdżowe z dodatkiem melisy. Zawierają wartościowe, biologicznie czynne składniki. Są to łatwo przyswajalne witaminy, głównie z grupy B oraz makro - i mikroelementy. Powinny być spożywane codziennie. Dotyczy to osób we wszystkich grupach wiekowych z wyjątkiem dzieci poniżej 7 roku życia. Zażywanie tabletek jest jednak szczególnie wskazane dla osób w podeszłym wieku ze stanem ogólnego wyczerpania, postępującą miażdżycą i dolegliwościami sercowo - naczyniowymi oraz takich, które wykazują pewne odchylenia od stanu pełnego zdrowia, na przykład u rekonwalescentów po ostrych chorobach bakteryjnych lub wirusowych, zarówno dróg oddechowch jak i przewodu pokarmowego, jak również u ozdrowieńców po zabiegach chirurgicznych. Szczególnie można zalecić stosowanie tabletek drożdżowych Lewitan - MOL osobom cierpiącym na pewne dolegliwości układu nerwowego np. zapalenie korzonków nerwowych, wykazującym nadmierną pobudliwość nerwową, cierpiącym na zaburzenia pamięci, bezsenność, trudno zasypiającym. W chorobach skóry wskazane jest stosowanie preparatu w czyraczności, trądziku, egzemie, przy nadmiernym wypadaniu włosów, pękaniu kącików ust. Wysoka zawartość w tabletkach makroelementów sugeruje spożywanie ich w chorobach układu ruchu. Zawartość pierwiastków śladowych w tabletkach Lewitan - MOL powinna zachęcić do spożywania ich jako wspomagających w niektórych zaburzeniach pracy przewodu pokarmowego np. przy nadmiernym wzdęciu oraz przy dolegliwościach związanych z procesami metabolicznymi, choćby cukrzycy. LEWITAN - MP - tabletki drożdżowe z dodatkiem mięty. Są polecane w codziennym menu ze względu m.in. na zawartość naturalnych, łatwo przyswajalnych witamin, głównie z grupy B oraz makro - i mikroelementów. Dotyczy to osób starszych i młodzieży, z wyjątkiem dzieci poniżej 7 roku życia. Spożywanie tabletek jest jednak szczególnie polecane dla osób w podeszłym wieku, u których występuje stan ogólnego wyczerpania, postępująca miażdżyca i dolegliwości sercowo - naczyniowe oraz takich, które wykazują pewne odchylenia od stanu pełnego zdrowia, na przykład u rekonwalescentów po ostrych chorobach bakteryjnych lub wirusowych, zarówno dróg oddechowych, jak i przewodu pokarmnowego, a także u ozdrowieńców po zabiegach chirurgicznych. Zaleca się je szczególnie osobom, które cierpią na pewne dolegliwości układu nerwowego, np. zapalenie korzonków nerwowych, wykazują nadmierną pobudliwość nerwową, cierpią na zaburzenia pamięci, bezsenność. W chorobach skóry należy stosować preparat w czyraczności, trądziku, egzemie, przy nadmiernym wypadaniu włosów, pękaniu kącików ust. Występowanie w tabletkach pierwiastków śladowych oraz sproszkowanych liści mięty pieprzowej powinno zachęcać do ich używania w dolegliwościach związanych z procesami metabolicznymi, choćby cukrzycy. Dodanie sproszkowanych liści mięty pieprzowej oprócz walorów zapachowych, usprawnia działanie drożdży wobec wątroby poprzez działanie żółciopędne oraz żołądka i jelit poprzez oddziaływanie rozkurczowe i wiatropędne. MAKARON BEZGLUTENOWY - produkowany w formie nitek i rurek z mąki ziemniaczanej i kukurydzianej, emulgatora. Pod względem smakowym nie odbiega od makaronu tradycyjnego. Jest dietetycznym produktem spożywczym, przeznaczonym dla osób chorych na celiakię i nie tolerujących glutenu. OEPAROL - olej z nasion wiesiołka tłoczony "na zimno". Nie zawiera dodatkowych substancji antyutleniających, barwiących i zapachowych. Nasiona do produkcji oleju pochodzą z plantacji prowadzonych bez użycia chemicznych środków ochrony roślin. Oeparol jest naturalnym dietetycznym i biologicznie aktywnym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), w tym kwasu gamma - linolenowego (GLA) aktywnego dzięki unikalnej strukturze trójglicerydów, charakterystycznej tylko dla oleju z nasion wiesiołka. Zakres działania preparatu jest bardzo szeroki i obejmuje: profilaktykę i leczenie tych chorób, które mają związek z egzogennym lub endogennym niedoborem prostaglandyny PGE, lub zaburzonym metabolizmem prostaglandyn, prostacyklin i tromboksanu. Zmniejsza groźbę skupiania się płytek krwi i tworzenia zakrzepów wewnątrznaczyniowych. Zwiększa ogólną odporność organizmu dzięki usprawnianiu różnych mechanizmów obronnych. Zmniejsza zakłócenia bodźców przez włókna nerwowe. Oeparol stosuje się jako środek pomocniczy w profilaktyce i leczeniu podwyższonego poziomu cholesterolu, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy i chorób układu sercowo - naczyniowego. Literatura światowa potwierdza również skuteczność działania oleju z nasion wiesiołka w profilaktyce i leczeniu schorzeń alergicznych (alergiczny nieżyt nosa, astma alergiczna), chorób skórnych, neuropatii cukrzycowej, chorób o podłożu zapalnym i zwyrodniającym (gościec postępujący, artretyzm, choroba Raynauda) oraz chorób układu nerwowego (schizofrenia, stwardnienie rozsiane). OTRĘBUSKI - tabletki z otrąb pszennych z pektyną, PEKTYNKI - tabletki z otrąb pszennych. Nowa forma żywności leczniczej. Pobudzają perystaltykę jelit, przeciwdziałają zaparciom, wywołują wcześniejsze uczucie sytości. Zawierają błonnik pokarmowy, witaminy B1, B2, B6, PP, E oraz mikroelementy: magnez, wapń, żelazo, potas. Przeznaczenie: dla osób z nadwagą, prowadzących siedzący tryb życia, cierpiących na zaparcia, osób starszych. Sprawdzono skuteczność działania wyrobu w zaburzeniach jelita grubego przebiegających z zaparciami i biegunkami lub przemiennie u chorych z prawidłową wagą lub nadwagą. SUCHE WAFLE BEZGLUTENOWE, BEZMLECZNE - preparat dietetyczny przeznaczony dla osób nie tolerujących glutenu oraz białek, mleka i laktozy. Jego podstawowe składniki surowcowe - to skrobia kukurydziana, mączka ziemniaczana, pektyna. SUCRAM - jest niskokalorycznym słodzikiem zastępującym cukier, przeznaczonym dla chorych na cukrzycę; może być też stosowany przez osoby odchudzające się, czyli będące na diecie niskokalorycznej. Sucram zawiera aspartam i maltodekstrynę. Aspartam jest związkiem aminokwasów: L-asparginowego i L-fenyloalaminy wchodzących w skład białek naturalnych produktów żywnościowych takich, jak: owoce, nabiał, warzywa. Jest on całkowicie przyswajalny przez organizm człowieka. W przeciwieństwie do innych sztucznych środków słodzących nie pozostawia gorzkiego posmaku, zachowuje naturalny smak żywności przy znacznym ograniczeniu kaloryczności. Zastępując cukier Sucramem eliminuje się jego szkodliwe działanie powodujące rozwój próchnicy zębów. ZARODKI KUKURYDZIANE prażone lub mielone - są naturalnym produktem pochodzącym z rozdrabniania oczyszczonego ziarna kukurydzy. Przeznaczone są bądź do bezpośredniego spożycia lub jako dodatek do owoców, mleka, kefiru, jogurtu, zup, deserów, surówek, domowego pieczywa cukierniczego. Są szczególnie polecane w żywieniu dietetycznym, np. w schorzeniach układu krążenia, cukrzycy, chorobach skóry, służą wzmocnieniu organizmu przy dużych obciążeniach fizycznych i psychicznych (stresy), w zapobieganiu zbyt wczesnemu starzeniu się organizmu. Ponadto są zalecane w chorobach przewodu pokarmowego oraz rekonwalescentom. Są cennym źródłem witaminy E, witamin z grupy B oraz C, PP i D. Zawierają dużo składników mineralnych: potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo, selen. Dostarczają białka i tłuszczu (oleju kukurydzianego) o wysokiej zawartości NNKT, chroniących przed chorobami cywilizacyjnymi. 11. MIÓD I JEGO PRZETWORY MlÓD - dzieło pracowitych pszczół. Niedoceniony produkt w żywieniu człowieka. Walory zdrowotne miodu są niepodważalne! W zależności od surowca, z jakiego powstał, rozróżniamy trzy zasadnicze jego rodzaje: nektarowy (kwiatowy), spadziowy, mieszany (nektarowo - spadziowy lub spadziowo - nektarowy). Głównymi składnikami miodu są cukry proste: glukoza czyli cukier gronowy oraz fruktoza czyli cukier owocowy. Ponadto zawiera dwucukier: sacharozę, która pod wpływem odpowiedniego enzymu wytwarzanego w organizmie pszczoły jest rozkładana na glukozę i fruktozę. Miód to nie tylko cukrowce. Zawiera on również enzymy, składniki mineralne, związki azotowe, kwasy organiczne, inhibinę - substancję leczniczą hamującą rozwój pleśniaków, drożdży i niektórych bakterii oraz olejki eteryczne, barwniki i witaminy (w niewielkich ilościach). Miód należy do artykułów spożywczych, które winny być uwzględnione w codziennych posiłkach dzieci, młodzieży i osób starszych, kosztem radykalnego zmniejszenia spożywania cukru rafinowanego. Dzieci chętnie jedzą miód z chlebem, ale można go również dodawać do mleka. Nie uszkadza szkliwa zębów tak jak spożywanie cukierków. Miód wchodzi w skład diety sportowców, nurków, turystów i alpinistów oraz lotników i kosmonautów. Dzisiaj medycyna na nowo odkrywa właściwości lecznicze miodu. W chorobach serca miód jest polecany zamiast cukru. Stosuje się go w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Lekarze zalecają miód także w schorzeniach wątroby, żółtaczki zakaźnej, biegunki zakaźnej, niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza, dla dzieci chorych na świnkę i odrę, przy bezsenności, w pylicy płuc, w apatii i wyczerpaniu psychicznym, w zapaleniu oskrzeli, w chorobach nerek, dróg moczowych i pęcherza moczowego, przy chrypce. W ciąży picie miodu rozpuszczonego w przegotowanej letniej wodzie zapobiega zaparciom stolca. Proponuje się po przebudzeniu wypicie szklanki wody z miodem, przygotowanej w dniu poprzednim, wieczorem. Rozwój pszczelarstwa i doskonalenie metod hodowlanych doprowadziły do wyodrębnienia dodatkowych produktów pasiecznych: pyłku kwiatowego, propolisu (kitu pszczelego) i mleczka pszczelego. MLECZKO PSZCZELE - zastosowanie mleczka pszczelego u człowieka intrygowało lekarzy od dawna. Analizy chemiczne wykazały w nim cenne składniki, takie jak: enzymy, hormony, sole mineralne oraz białka (albuminy i globuliny). Gdy zastosowano mleczko pszczele u wcześniaków, osiągnięto przybór wagi. U starszych dzieci zaobserwowano nawrót apetytu i również przybór na wadze. Stosowane obok innych leków w leczeniu choroby wrzodowej dwunastnicy powodowało poprawę stanu zdrowia, szczególnie u osób, które miały niedobór witamin. Liofilizowane mleczko pszczele zmieszane z miodem podawano pacjentom w leczeniu napięć nerwowych, uzyskując poprawę, jak również przyrost na wadze i lepsze wyniki w fizycznej i intelektualnej pracy. W przypadku niedokrwistości u osób starszych powoduje ono wzrost czerwonych ciałek krwi i poprawę bilansu żelaza. U chorych na miażdżycę zwiększa elastyczność tętnic. U osób z niskim ciśnieniem krwi podwyższa je i polepsza stan ogólny. Mleczko pszczele podawane cukrzykom powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi. Bardzo korzystne wyniki zanotowano w obniżaniu się poziomu cholesterolu we krwi. Przypisuje się mleczku również właściwości rozszerzające naczynia krwionośne - badano w tym zakresie osoby po zawale mięśnia sercowego i z chorobą niedokrwienną serca. Mleczko pszczele zmieszane z miodem jest stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej. PIERZGA - jest najbardziej wartościowym produktem przemiany pyłku kwiatowego dokonywanego przez młode, nielotne robotnice, które zaprawiają dodatkową kroplą miodu wymieszaną ze śliną każdą warstwę obnóży zrzucanych do ula przez pszczoły. Zgromadzony w ten sposób zapas pokarmu pyłkowego, nazywany pierzgą, zbieraczki składają do komórek plastra, a pszczoły nielotne zasklepiają go woskiem. W ten sposób jest chroniony przed dostępem powietrza. W warunkach beztlenowych pierzga ulega fermentacji mlekowej, a wytworzony kwas mlekowy doskonale konserwuje zapas pokarmu (podobnie jak konserwowane są zapasy kiszonki w silosach). Pierzga ma działanie profilaktyczne i wzmacnia siły obronne organizmu. Najlepiej przygotować napój z pierzgi w następujący sposób: do szklanki letniej wody przegotowanej dodajemy dwie łyżeczki pierzgi, pozostawiając roztwór na noc. Rano wypijamy go na czczo. Pogoda ducha i optymizm, nie mówiąc o walorach zdrowotnych, są zapewnione. PROPOLIS - czyli kit pszczeli - był od dawna używany w medycynie ludowej jako środek uśmierzający bóle. Jest częścią składową różnych antyseptycznych leczniczych środków i ma silne działanie bakteriobójcze. Szczególnie skutecznie działa przeciwko paciorkowcom, gronkowcom, bakteriom czerwonki i duru brzusznego. Nalewka i proszki propolisowe były skuteczne przy leczeniu grzybic, infekcji wirusowych (grypy), zapaleń gardła, przeziębień, zapaleń zatok obocznych nosa, infekcji dróg moczowych, zapaleń oskrzeli, nieżytu żołądka. U niektórych chorych z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów i zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa stwierdzono korzystny wpływ propolisu. Podaje się go chorym z powodu tzw. rogowacenia białego błony śluzowej policzków. Jest to schorzenie uznawane za stan przedrakowy. W niektórych przypadkach nie pomaga leczenie farmakologiczne ani chirurgiczne, natomiast propolis w roztworze przynosi błyskawiczną poprawę. U kobiet w okresie przejściowym przy zastosowaniu propolisu zaobserwowano wyraźne zmniejszenie się dolegliwości (bóle i zawroty głowy, nadmierne pocenie się, kołatanie serca, bezsenność). Propolis w miodzie stosowany u osób z niskim ciśnieniem krwi, które do tej pory używały kawy i papierosów jako "leków" na podniesienie ciśnienia, potrafi skutecznie zastąpić szkodliwe dla zdrowia używki i normalizuje ciśnienie. Kit pszczeli ma jeszcze jedną "cudowną" właściwość - wzmacnia układ immunologiczny (odpornościowy) organizmu człowieka, który jest narażony na wiele niebezpieczeństw ze środowiska zewnętrznego i stwarzanych wewnątrz organizmu przez samego człowieka. Przed zastosowaniem propolisu należy się konsultować z lekarzem. Wtedy efekty profilaktyczne i lecznicze będą lepsze, niż stosowanie preparatu na własną rękę. PSZCZELI PYŁEK KWIATOWY - nie bez powodu nazywany jest odżywką XXI wieku. Jest pokarmem dla pszczół, a co najważniejsze dla człowieka może być pożywieniem dostarczającym białka, tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych i witamin. Nie wykazuje działań ubocznych. Wystarczy spożywać 15 - 30 g pyłku dziennie. Oczywiście niezbędne jest konsultowanie się przedtem z lekarzem. Łyżeczka płaska od herbaty zawiera 5 gramów pyłku, czubata 8 gramów. Oto nieco przykładów zastosowania pyłku kwiatowego w różnych chorobach. Reguluje czynności jelit przy biegunkach, w stanach zapalnych, a także przy uporczywych obstrukcjach. Pobudza apetyt, normuje procesy trawienne oraz poprawia samopoczucie. Osoby w podeszłym wieku i ozdrowieńcy przybierają na wadze i stosunkowo szybko odzyskują siły. Kuracja pyłkiem daje również pozytywne rezultaty w przypadku zagrożenia stanem zapalnym gruczołu krokowego (prostaty). U cukrzyków obniża poziom cukru we krwi, ale nie może zastąpić działania insuliny i innych leków mających regulujący wpływ na gospodarkę węglowodanową. Zapobiega wypadaniu włosów, polepsza ich porost i wzrost. Z powodzeniem stosuje się pyłek w chorobach wątroby, żółci i serca. W okresie przejściowym u kobiet, przy nadmiernej łamliwości paznokci, a nawet przy chorobach nowotworowych lekarze również wykorzystują działanie lecznicze pyłku kwiatowego. APIENERGIN - przez zmieszanie miodu i pyłku powstał pełnowartościowy produkt o tej nazwie. Działa on wzmacniająco na organizm ludzki, wyrównuje braki w pożywieniu, zapobiega niekorzystnym wpływom, jakie niesie obecna cywilizacja. Jest artykułem spożywczym bogatym w wartościowe i pełnoprzyswajalne białko roślinne, węglowodany i witaminy głównie z grupy B. Stanowi odpowiednik naturalnej pierzgi, której pozyskiwanie z ula jest bardzo pracochłonne. Celem wzbogacenia rynku konsumenta o nowy artykuł spożywczy z komponentów pierzgi wyprodukowano wyrób, który mając właściwości odżywcze naturalnej pierzgi gwarantuje wysoką jakość. Głównym składnikiem "Apienerginu" jest pyłek kwiatowy. Jego skład chemiczny (około 20 proc. białek, 40 - 45 proc. aminokwasów, 30 proc. cukrów, witaminy z grupy B oraz witamin A, E, C) daje gwarancję, że jest to wysokowartościowy produkt. Ponadto obecność nienasyconych kwasów tłuszczowych sprzyja przemianie materii. Ponieważ wartości odżywcze pyłku zmniejszają się wraz z upływem czasu, jako konserwantu użyto miodu pszczelego. Obok działania utrwalającego miód poprawia walory smakowe produktu i zwiększa jego wartość. Poza tym wzbogaca "Apienergin" w cukry proste, łatwo przyswajalne przez organizm, makroelementy jak Ca, P, Mg, K, Fe i enzymy. Dodatek witaminy C poszerza właściwości profilaktyczne i smakowe produktu. APISTIMUL CRATAEGI - odmiana mleczka pszczelego. Zawiera biologicznie czynne składniki występujące w naturalnym mleczku pszczelim i ziołomiodzie głogowym. Jest nowoczesnym, wartościowym i skutecznym środkiem naturalnym stwarzającym nowe możliwości profilaktyczne w codziennym żywieniu człowieka. Substancje czynne Apistimulu C, to: białka, cukry proste, enzymy, hormony pszczele, aminokwasy endo - i egzogenne, związki mineralne, pierwiastki śladowe, chlorofil, flawonoidy oraz witaminy rozpuszczalne w wodzie: głównie witamina C (2,5 razy więcej niż w cytrynach), witaminy z grupy B (B1, B2, B6, B12), kwas foliowy, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach A, D, K. Może być stosowany podczas zwiększonego wysiłku fizycznego lub umysłowego, wysiłku związanego z uprawianiem sportu, w długotrwałych i przewlekłych chorobach, stanach wyczerpania, zmęczenia i okresach zdrowienia, w okresach niedostatecznego przyjmowania witamin i pierwiastków śladowych. Apistimul C. zalecany jest w chorobach serca: przewlekłej niewydolności wieńcowej, zaburzeniach rytmu serca spowodowanych podnieceniem nerwowym. Działa uspokajająco. APISTIMUL URTICA - zawiera biologicznie czynne składniki w naturalnym mleczku pszczelim i ziołomiodzie pokrzywowym o przyjemnym smaku do stosowania doustnego. Apistimul U. jest nowoczesnym, watościowym środkiem naturalnym stwarzającym nowe możliwości w żywieniu terapeutycznym. Ampułka zawiera: białka, cukry proste, enzymy, hormony pszczele, aminokwasy endo - i egzogenne, związki mineralne, pierwiastki śladowe, chlorofil, flawonoidy, kwas krzemowy, witaminy wodorozpuszczalne: głównie witamina C (2,5 razy więcej niż w cytrynach), witamin z grupy B (B1, B2, B6, B12), kwas foliowy, witaminy tłuszczorozpuszczalne: A, D i K. Jest stosowany w okresach zwiększonego wysiłku fizycznego, umysłowego, podczas wyczerpania, zmęczenia, niedoborze związków mineralnych i pierwiastków śladowych, okresach zdrowienia, w okresach niedostatecznego przyjmowania witamin i pierwiastków śladowych, stosowania diety (w schorzeniach wątroby, nerek, żołądka i jelit), kuracji odchudzającej, braku łaknienia. Apistimul U. ma zastosowanie w zaburzeniach przemiany materii, w krwawieniach z przewodu pokarmowego, nieżycie żołądka i jelit. Wspomaga w czasie podawania antybiotyków, glikosterydów, leków immunosupresyjnych. APIVIT P - oryginalna, prawnie zastrzeżona nazwa mleczka pszczelego, doskonałego biologicznie środka wzmacniającego. Wpływa ono na zwiększenie apetytu, usuwa psychiczne stany apatii, powoduje wzmożenie energii do pracy. Mleczko pszczele zawiera najpotrzebniejsze organizmowi ludzkiemu składniki: witaminy, aminokwasy, enzymy, kwasy tłuszczowe i substancje hormonopodobne. Dodatek pyłku kwiatowego ponadto wzbogaca produkt w białko, aminokwasy i witaminy z grupy B. Mleczko pszczele jest wyciągiem z pyłków kwiatowych i stanowi cenną esencję substancji odżywczych spotykanych w naturze. Nazwa "Apivit" - to skrót wyrażający pochodzenie i zawartość - apis (pszczoła - łac.) + witamina. Apivit jest mleczkiem pszczelim z dodatkiem pyłku kwiatowego utrwalonym w swej pierwotnej postaci, jaka była w komórce matecznej. BETULAMEL - produkt z soku brzozowego z dodatkiem miodu pszczelego. Jest łatwo przyswajalny przez organizm ludzki, a jego podstawowe składniki: glukoza i fruktoza wchłaniane są bezpośrednio do krwi w ciągu godziny, bez dodatkowych reakcji enzymatycznych. W Betulamelu występują m.in. mikroelementy i około 28 pierwiastków, z których najcenniejsze w działaniach terapeutycznych są: żelazo, magnez, mangan, kobalt, substancje lecznicze: inhibina i rutyna, które działają bakteriobójczo i wywierają korzystny wpływ na układ immunologiczny, związki biologicznie czynne: flawonoidy, polifenolokwasy, kwasy organiczne, z których najważniejsze to mlekowy, szczawiowy, bursztynowy, jabłkowy oraz pełny zestaw 21 aminokwasów i białka, takie jak globuliny i albuminy. Wyrób oddziałuje na metabolizm ustroju człowieka w zakresie przemiany węglowodanów, białek i tłuszczów. Zaleca się go w chorobach serca, żołądka i dwunastnicy, schorzeniach wątroby, chorobie wrzodowej, schorzeniach nerek, dróg moczowych ze zmniejszonym wydzielaniem moczu, chorobie gośćcowej i chorobach skóry. Działa jako "odtrutka", przyczyniając się do ochrony organizmu przed zanieczyszczeniami środowiska. Dzięki wiązaniu toksyn zmniejsza się szkodliwe działanie alkoholu, nikotyny oraz mocnej kawy czy herbaty. Jest cenny w leczeniu apatii oraz wyczerpaniu psychicznym. Betulamel może być konsumowany przez ludzi wszyskich grup wiekowych, jako doskonała odżywka. Powinien być stosowany przede wszystkim przez dzieci, osoby starsze, rekonwalescentów, ludzi ciężko pracujących, sportowców. KARMELKI NADZIEWANE - GUCIE, FILIPKI, MAJE, TEKLE - są nadziewane miodem, pyłkiem i propolisem. Oprócz walorów smakowych mają działanie profilaktyczne. Produkuje się je z myślą o dzieciach cierpiących na schorzenia dróg oddechowych. Dostarczają organizmowi łatwo przyswajalnych niezbędnych składników, w tym mikro - i makroelementów. MELIPROPOLEN - naturalny, łatwo przyswajalny wyrób spożywczy, zawierający produkty zebrane, częściowo zmienione oraz wydzielane przez pszczołę: miód nektarowy, pyłek, propolis, mleczko pszczele. Jest to otrzymany w sposób naturalny miód pszczeli o składzie identycznym, jaki był spotykany w barciach lub w gniazdach pszczół wolno żyjących. Spełnia on funkcje odżywcze. Szczególnie polecany rekonwalescentom. MELIPROP - jest to miód nektarowy z propolisem - naturalny, łatwo przyswajalny produkt spożywczy. Miód pszczeli nektarowy z propolisem jest mieszaniną dwóch naturalnych produktów pochodzenia roślinnego. Ma własności odżywcze. Zalecany jest również dla rekonwalescentów oraz osób starszych. MIÓD PSZCZELI NEKTAROWY Z PROPOLISEM - ma skład zbliżony do miodu uzyskiwanego w dawnej gospodarce pasiecznej. Wzbogacony jest o walory smakowe i zapachowe oraz nowe wartości odżywcze. Propolis posiada składniki biologicznie czynne, jak olejki eteryczne, związki flawonowe. Ponadto zawiera białko, węglowodany, dużą ilość witamin - B1, B2, A, E, PP, liczne sole mineralne - sodu, potasu, wapnia, magnezu, żelaza, miedzi, fosforu, chloru. Zawarte w propolisie związki biologicznie czynne wpływają korzystnie na przemianę materii. MIÓD PSZCZELI NEKTAROWY Z PYŁKIEM KWIATOWYM - ma skład zbliżony do miodu produkowanego w naturalnej gospodarce pasiecznej, prowadzonej w barciach. Jest produktem wzbogaconym w białko o pełnym składzie aminokwasów egzo - i endogennych oraz węglowodanów w postaci cukrów prostych. Pyłek kwiatowy zawiera około 20 aminokwasów, nienasycone kwasy tłuszczowe - kwas linolowy, linolenowy, arachidowy, dużą ilość witamin - A, B1, B2, B6, B12, C, E, PP, liczne sole mineralne - potasu, fosforu, wapnia, magnezu, żelaza, kobaltu, manganu. Związki te wpływają dodatnio na przemiany metaboliczne zachodzące w organiźmie. Dodanie pyłku kwiatowego do miodu wpływa nie tylko na zwiększenie jego wartości odżywczych, lecz także na zróżnicowanie walorów smakowych i zapachowych. MIÓD PSZCZELI NEKTAROWY Z SOKIEM JEŻÓWKI PURPUROWEJ - nowy wyrób miodowo - ziołowy. Stanowi kompozycję miodu i soku ze świeżego ziela jeżówki purpurowej o odpowiednio dobranej recepturze pod względem walorów odżywczych, leczniczych i smakowych. Miód jest znany od dawna jako łatwo przyswajalny przez organizm produkt spożywczy o dużej wartości odżywczej. Dlatego też jest tradycyjnie stosowany w przeziębieniach, kaszlu, chrypce, katarze, zapaleniu gardła. Działanie to wzmacnia dodatek soku z ziela jeżówki purpurowej - rośliny znanej i dokładnie przebadanej w świecie. Ze względu na łagodne lecz skuteczne działanie lecznicze znalazła ona zastosowanie w chorobach infekcyjnych z podwyższoną temperaturą ciała oraz jako dodatek do preparatów spożywczych i odżywek. W handlu jest znana pod nazwą "Echinacea". Wyrób ten łączy działanie lecznicze i odżywcze miodu i jeżówki purpurowej. Jest środkiem spożywczym, który może być bezpiecznie stosowany przez dorosłych i dzieci jako środek wspomagający przy skłonnościach do infekcji. POLLEN - dla pyłku w obrocie handlowym przyjęto z angielskiego nazwę Pollen, który stanowi bogatą pożywkę białkową dla ludzi. Jest preparatem tonizującym, stosowanym w celu odnowienia sił oraz zwiększenia sprawności fizycznej ustroju. Zapobiega gromadzeniu się dużych ilości kwasu pirogronowego, kwasu mlekowego w tkankach i płynach ustrojowych. Prowadzi do obniżenia poziomu cukru we krwi. Pollen należy do grupy środków naturalnych będących głównym źródłem uzupełnienia niedoboru witamin i mikroelementów. Pollen jest produkowany w postaci tabletek o przyjemnym smaku i zapachu oraz kapsułek, co uwzględnia potrzeby ludzi chorych na cukrzycę. PROPOLIS - PLUS - to nowoczesny, wieloskładnikowy, naturalny preparat pszczeli o wielonarządowym profilu leczniczym oraz specyficznych właściwościach profilaktyczno - energizujących. Zwiększa on również odporność człowieka na inwazję czynników chorobotwórczych, ma aktywność przeciwbakteryjną związaną z obecnością antybiotyków pszczelich oraz wykazuje synergizm z antybiotykami o szerokim spektrum. Tabletki Propolis - plus to mieszanina aktywnych składników: flawonoidy, białka (albuminy, globuliny, protaminy, gluteliny), aminokwasy (lizyna, treonina, walina, metionina, izoleucyna, leucyna, tyrozyna, fenyloalanina), witaminy (tiamina, ryboflawina, pirydoksyna, kwas pantotenowy, biotyna, kwas foliowy, laktoflawina, witamina A, karotenoidy, witamina B2, C, D, E, inozytol, czynnik wzrostu), cukry (glukoza, fruktoza, arabinoza). Substancje mineralne łącznie ze śladowymi zawarte w tabletkach obejmują: krzem, magnez, siarkę, miedź, kobalt, sód, żelazo, glin, wapń, mangan, fosfor, srebro, cynk, molibden, chrom, tytan, antybiotyki pszczele. Jedna tabletka zawiera pszczeli pyłek kwiatowy oraz propolis, których proporcje oparto na najnowszych wynikach nauki o żywieniu. Propolis - plus mogą zażywać dzieci, osoby w wieku średnim i starszym, stosuje się go w stanach wyczerpania, w zmęczeniu, niedoborze żelaza, w niedoborach witamin, związków mineralnych i pierwiastków śladowych. Przy nieżycie żołądka i dwunastnicy oraz w chorobach wrzodowych Propolis - plus wzmacnia odporność błony śluzowej traktu pokarmowego, a aktywność miejscowo - znieczulająca wpływa na wcześniejsze ustępowanie bólów. Tabletki poprawiają stan ogólny chorych w chorobach przewlekłych i wyniszczających ze złożonymi niedoborami i zmienionym metabolizmem, najczęściej żelaza, ale również pirydoksyny, ryboflawiny, kwasu foliowego, miedzi, selenu, aminokwasów. Zwiększają odporność w zakażeniach, realizują zwiększone zapotrzebowanie na substraty budulcowe w okresie wzrostu oraz zdrowienia, zapobiegają niedoborowi witamin i wapnia, przyspieszają gojenie się złamań kości i ran, chronią wątrobę przed szkodliwym wpływem toksyn bakteryjnych i wirusowych oraz trucizn, regenerują czynność wątroby i zapobiegają zmianom organicznym w tym narządzie, przeciwdziałają zatruciom ekologicznym. Stosuje się je w niedokrwistości wywołanej niedoborem żelaza, zakażeniem i przewlekłą biegunką. Są najbezpieczniejszym sposobem uzupełniania ustrojowych zapasów żelaza drogą doustną w niedokrwistościach będących wynikiem schorzeń uogólnionych. Propolis - plus podaje się również w razie nietolerancji doustnych preparatów żelaza, w chorobach układu ruchu, jak: reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Preparat łagodzi ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości stawów, stosuje się w hiperlidemii, miażdżycy, zapaleniu i przeroście gruczołu krokowego. Propolis - plus jest bardzo dobrze tolerowany w każdym wieku, a nawet u chorych z organicznymi uszkodzeniami narządów bądź układów. Produkt ten nie zawiera środków konserwujących. Produkuje się Propolis - plus, Propolis z pyłkiem kwiatowym (tabletki), Propolis - plus w kapsułkach - dla chorych na cukrzycę, Propolis - plus z mleczkiem pszczelim. PROPOLIS - TlNCTURA - jest naturalnym produktem pszczelim odznaczającym się aktywnością przeciwbakteryjną i przeciwgrzybicową związaną z obecnością naturalnych antybiotyków. Zawarte w niej aktywne biologicznie substancje charakteryzują się wielonarządowym działaniem profilaktycznym. Propolis - tinctura zawiera 3 proc. roztwór spirytusowy propolisu, który w połączeniu z wodą przyjmuje postać emulsji koloru mlecznego o przyjemnym zapachu. Propolis - tinctura zapobiega chorobom układu oddechowego, infekcyjnym chorobom układu moczowego, działa osłaniająco na przewód pokarmowy. Dodatnio wpływa na higienę jamy ustnej. Zwiększa odporność człowieka na inwazję czynników chorobotwórczych i chorobę przez oddziaływanie na swoiste jak i nieswoiste mechanizmy obronne. Jest produkowany w ampułkach. PROPOLL - VlT - to miód wzbogacony dodatkiem pyłku kwiatowego i koncentratu propolisu. Jest to produkt o nowych walorach organoleptycznych i wartościach odżywczych, bogaty w łatwo przyswajalne białko o pełnym składzie aminokwasów egzo - i endogennych oraz węglowodanów w postaci cukrów prostych. Pyłek kwiatowy i propolis zawierają również składniki biologicznie czynne: aminokwasy, nienasycone kwasy tłuszczowe - kwas linolowy, linolenowy, arachidonowy, olejki eteryczne, związki flawonowe, dużą ilość witamin: A, B1, B2, B6, B12, C, PP oraz liczne sole mineralne: sodu, potasu, wapnia, magnezu, żelaza, kobaltu, manganu. Związki te wpływają korzystnie na przemianę materii. Zaleca się go osobom wykonującym ciężką pracę fizyczną, rekonwalescentom i dzieciom. Należy go stosować szczególnie jesienią i wiosną, ponieważ uzupełniają niedobory białka, witamin i soli mineralnych w organiźmie. PYŁEK kwiatowy - obnóża - pyłek zebrany przez pszczoły jest produktem żywnościowym bogatym w białko, witaminy i sole mineralne. Białka wchodzące w jego skład są zasadniczymi składnikami w procesie odżywiania. Pyłek zawiera duże ilości witamin należących do grupy B takich jak: tiamina, ryboflawina, kwas pantotenowy, pirodoksyna, amid nikotynowy. Możemy również znaleźć mniejsze ilości witaminy C jak i prowitaminy A, kwasu foliowego, witaminy P i witaminy PP. Wśród enzymów wchodzących w skład pyłku wyróżniamy fosfatazę, amylazę i inwertazę. Widoczne są również monosacharydy jak glukoza i fruktoza oraz mikroelementy jak potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo itp. Pyłek kwiatowy - obnóża należy zemleć, aby był łatwiej przyswajalny. Nadaje się do spożycia w postaci proszku lub po zmieszaniu z miodem, cukrem, mlekiem, wodą itp. w temperaturze do + 45 stopni Celsjusza. SOK BRZOZOWY Z MIODEM - podstawowym jego składnikiem jest sok brzozowy uzyskany przez nacięcie pni brzóz połączony z miodem. Produkt zawiera podstawowe makro - i mikroelementy. Może być uznany za środek wzmacniający po przebytych chorobach, wysiłku fizycznym i w zmęczeniu wiosennym. ZIOŁOMIÓD GŁOGOWY - naturalny produkt pszczeli uzyskiwany w biologicznym przetwórstwie specjalnej pożywki zawierającej w swoim składzie wyciąg z kwiatostanu głogu. W tym ziołomiodzie występuje szczególna zbieżność oddziaływania na organizm ludzki składników głogu i cukrów prostych - zwłaszcza glukozy. To zestawienie wykazuje dużą przydatność dla osób mających kłopoty z układem krążenia. Związki głogu działają tonizująco na pracę serca, tj. zwiększają siłę jej skurczów i zmniejszają ich częstotliwość. Głóg działa także przeciwskurczowo na mięśnie gładkie jelit, dróg moczowych i naczyń krwionośnych. Istotna jest zdolność zmniejszania napięcia naczyń wieńcowych serca powodująca ustąpienie bólu i duszności oraz zwiększenie przepływu krwi. Dzięki lekkiemu rozszerzeniu naczyń krwionośnych następuje lepsze doprowadzenie krwi do tkanek mózgowych. Wyciągi z głogu, znajdujące się w tym ziołomiodzie, mają również własności lekko uspokajające. Dlatego głogowy ziołomiód jest szczególnie korzystny dla osób z niewydolnością krążenia, osłabieniem mięśnia sercowego (stanowi dla niego rodzaj rozrusznika), osób po przebytych chorobach. Poprawa ukrwienia mózgu czyni ten ziołomiód przydatnym dla osób pracujących umysłowo, jak również dla starszych. ZIOŁOMIÓD POKRZYWOWY - jest naturalnym produktem pszczelim otrzymywanym w biologicznej przeróbce pożywki, zawierającej w swoim składzie wyciąg wodny z liści pokrzywy zwyczajnej. Ziołmiód pokrzywowy jest doskonałym środkiem odżywczym, jako bogate źródło łatwo przyswajalnych cukrów prostych działa wzmacniająco na mięsień sercowy. Podobnie jak inne preparaty, zawierające wyciąg z liścia pokrzywy, ziołomiód ten jest jednym z najbardziej wszechstronnych środków profilaktycznych. Można go stosować w profilaktyce niektórych schorzeń przemiany materii, w nieżytach przewodu pokarmowego, jako środek wspomagający w leczeniu grypy, anginy, a także w schorzeniach skórnych zwłaszcza w wieku młodzieńczym. ZIOŁOMIÓD RUMIANKOWY - jest naturalnym produktem pszczelim uzyskiwanym w procesie biologicznego przetwórstwa specjalnej pożywki zawierającej w swoim składzie wyciąg z koszyczków rumianku pospolitego. Substancje pochodzące z rumianku - bisabolol i spiroeter - działają przeciwzapalnie np. na błony śluzowe układu pokarmowego, a szczególnie na żołądek. Flawonoidy i kumaryny działają również przeciwskurczowo na mięśnie gładkie jelit. Rumianek przywraca prawidłowe ruchy perystaltyczne, przeciwdziała wzdęciom, działa lekko przeciwbakteryjnie. Substancje pochodzące z rumianku wsparte fruktozą i enzymami pszczelimi mają korzystny wpływ przy nieżycie żołądka, dolegliwościach żołądka na tle nerwicowym, trudnościach trawienia, zmniejszonej tolerancji na chemioterapeutyki, w okresie ciąży, bolesnym skurczu jelit (nawet u osesków), wrzodzie żołądka i dwunastnicy, a także przy zapaleniu dróg moczowych. Ponadto rumiankowy ziołomiód jest jednym z najsmaczniejszych miodów i może być konsumowany bez ograniczeń, gdyż substancje pochodzące z rumianku nie wykazują działań ubocznych. ZIOŁOMIÓD SOSNOWY - to naturalny produkt pszczeli uzyskiwany w procesie biologicznej przeróbki pożywki zawierającej wyciąg z cetyny sosnowej. Ma działanie odżywcze i wzmacniające, pobudza czynności wydzielnicze gruczołów i błon śluzowych górnych dróg oddechowych i żołądka. Jest zalecany w nieżytach gardła, jamy ustnej, w kaszlu szczególnie dla dzieci i młodzieży. W celach profilaktycznych zaleca się spożywanie ziołomiodu sosnowego przynajmniej raz dziennie jako dodatek do pieczywa, a także zamiast cukru do słodzenia potraw, herbaty, naparów ziołowych itd. Dla dzieci zaleca się picie ziołomiodu sosnowego w postaci rozpuszczonej w przegotowanej wodzie. Dzięki walorom smakowym może z powodzeniem zastąpić sztucznie słodzone i barwione napoje typu oranżad czy obecnie popularnych herbavitów. ZlOŁOMlÓD TYMIANKOWY - to również naturalny produkt pszczeli, otrzymywany podczas biologicznej przeróbki pożywki, która w swoim składzie zawiera wyciąg z ziela tymianku. Dzięki zawartości cukrów prostych ziołomiód ten ma działanie odżywcze i wzmacniające. Związki pochodzące z ziela tymianku, zakonserwowane przez pszczoły w ziołomiodzie, wykazują działanie wykrztuśne, wzmacniające ruch nabłonka rzęskowego dróg oddechowych, a także wzmagają wydzielanie śluzu. Zaleca się go szczególnie dla dzieci i młodzieży oraz osób starszych w nieżytach górnych dróg oddechowych, w stanach zapalnych gardła i krtani. 12. BIOPREPARATY MLECZARSKIE LAKTAB - acidofilne tabletki do ssania. Należy ich używać w celu przywrócenia lub utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. Bakterie Lbc. acidophilus, wchodzące w skład tabletek, należą do naturalnej mikroflory bytującej w przewodzie pokarmowym. Skuteczność działania bakterii acidofilnych polega na tym, że obok regulowania trawienia i przemiany materii hamują rozwój bakterii gnilnych, w tym niektórych drobnoustrojów chorobotwórczych (Salmonella, Shigella). Tabletki zaleca się w zatruciach pokarmowych i biegunkach u dzieci i dorosłych, stanach po leczeniu antybiotykami i sulfamidami, naturalnym osłabieniu funkcji trawiennych u ludzi starszych i w chorobie wątroby. Są używane do przygotowania tzw. mleka acidofilnego. TABLETKI KEFIROWE, JOGURTOWE ORAZ ZSIADŁEGO MLEKA - służą do sporządzania mlecznych napojów fermentowanych w warunkach domowych. Rozpuszczają się w mleku w ciągu 5 minut. Tabletki są wygodne w stosowaniu w warunkach domowych, gdyż nie ma potrzeby ich rozkruszania przed dodaniem do mleka. Ódznaczają się wysoką czystością mikrobiologiczną. Stosowanie tabletek gwarantuje doskonałą jakość napojów, gdyż proces fermentacji wywołany jest przez właściwą mikroflorę. Fermentowane napoje mleczne mają właściwości dietetyczne i zdrowotne. Są łatwiej strawne niż mleko nieukwaszone oraz działają regulująco na układ trawienny przewodu pokarmowego. Dlatego są uznane przez lekarzy i zalecane w zaburzeniach trawiennych o charakterze gnilnym i zatruciach pokarmowych, schorzeniach jelit i żołądka, niektórych chorobach serca i układu krążenia, chorobach płuc i opłucnej, schorzeniach wątroby i nerek, anemii oraz w kuracjach odtłuszczających. Kwas mlekowy występuje w fermentowanych napojach mlecznych, a wprowadzony do organizmu ludzkiego pobudza wydzielanie soków trawiennych, które wpływają na lepsze trawienie pokarmów. 13. ZIOŁA I ICH PRZETWORY ARONIVIT - witaminizowany syrop z owoców aronii zwanej jarzębiną czarną lub aronią czarnoowocową. Jej owoce zawierają wiele cennych składników organicznych i mineralnych m.in. duże ilości manganu, miedzi, molibdenu, cukry: glukozę, fruktozę i sacharozę, kwasy organiczne, pektyny, garbniki, barwniki, białka, tłuszcze oraz bogaty zestaw witamin: C, P, PP, B1, B6, E i karotenu. Syrop bardzo smaczny, zawiera dodatkową ilość witaminy C. Nadaje się do sporządzania napojów chłodzących, coctaili, kisieli i galaretek. AROSA - granulat aroniowo - różany. Brak witaminy C powoduje: ogólne osłabienie, brak odporności na choroby zakaźne, krwawienie z dziąseł, przeziębienia. Brak witaminy PP powoduje: zaburzenia w przemianie węglowodanów, zmiany w układzie nerwowym i na skórze. Dlatego też, w okresie gdy nie ma świeżych owoców, proponuje się preparat z owoców dzikiej róży i aronii czarnoowocowej zawierających duże ilości witaminy C i PP. Można go stosować codziennie profilaktycznie jako naturalny preparat witaminowy. Arosa zawiera w swym składzie rozdrobnione owoce aronii czarnoowocowej i róży dzikiej. Owoce aronii czarnoowocowej są jednym z najbogatszych naturalnych źródeł bioflawonoidów i innych czynnych biologicznie związków określanych jako witamina P oraz dostarczają witamin C, PP, B6, E, prowitaminy A, żelaza, wapnia, miedzi. Owoce dzikiej róży pod względem zawartości witaminy C przewyższają wszystkie inne rośliny, zawierają 10 razy więcej witaminy C niż porzeczka czarna i 100 razy więcej niż jabłka. Są ponadto zasobne w prowitaminę A, witaminy P, B2, K, E. HERBATA LUBELSKA Z DZIKIEJ RÓŻY - jej skład: owoce dzikiej róży, tarniny, bzu czarnego, kwiat hibiskusa. Napar z niej stanowi doskonały napój, zarówno na zimno jak i na gorąco. Herbata zawiera witaminy C, PP, antocyjany, flawonoidy, kwasy organiczne, śluzy. Ma bardzo dobry smak. Polecana do picia dla dzieci i osób starszych, rekonwalescentów. Jest produkowana z surowców o najwyższej jakości. HERBATA LUBELSKA Z OWOCEM ARONII - zawiera owoce aronii, dzikiej róży, głogu, tarniny i kwiat hibiskusa. Owoc aronii wchodzący w skład herbaty jest źródłem barwników roślinnych czerwonych, antocyjan, znanych ze swoich leczniczych właściwości, szczególnie w zaburzeniach krążenia w obrębie gałki ocznej i nadciśnienia krwi. Inne składniki herbaty jak np. owoc róży dostarczają bardzo potrzebną witaminę C, flawonoidy, karoteny oraz naturalne substancje smakowo - zapachowe. HERBATA LUBELSKA Z OWOCEM CZARNEJ PORZECZKI - jest przygotowywana z owoców porzeczki czarnej, głogu, maliny, wytłoków jabłkowych, kwiatów lipy i rumianku. Specyficzny skład herbaty, dobrany pod względem smakowym i odżywczym, zapewnia jej doskonały smak, właściwości witaminizujące (owoc porzeczki, maliny, głogu) oraz odtruwające i lekko przeciwzapalne (zawartość pektyn z wytłoków, rumianek, lipa). Jest wskazana przy dolegliwościach reumatycznych. HERBATA LUBELSKA WIELOOWOCOWA - przygotowuje się ją z owoców tarniny, róży, suszu jabłkowego, liści mięty, kwiatów hibiskusa i malwy. Jej skład powoduje, że ma ona właściwości odtruwające (pektyny jabłkowe) oraz odżywcze (witamina C, karoten) i remineralizujące. Zawartość liścia mięty powoduje lekkie działanie rozkurczowe w przewodzie pokarmowym. HERBATA ORZEŹWIAJĄCA - skład: kwiat hibiskusa, owoc jarzębiny, wytłoki jabłkowe, liście mięty i jeżyny. Ma właściwości remineralizujące i orzeźwiające. HERBATKA ZIMOWA - uzyskuje się ją z kwiatów malwy, hibiskusa, owoców bzu czarnego, jarzębiny oraz wytłoków jabłkowych. Herbata ta ze względu na zawartość kwiatu malwy i owocu bzu czarnego ma właściwości lekko osłaniające drogi oddechowe i pokarmowe, a także lekko napotne i odtruwające (wytłoki jabłkowe, owoc jarzębiny). Napar z herbatki zimowej ma intensywny kolor czerwony. MALVIT - witaminizowany syrop produkowany z kwiatu malwy czarnej, owoców róży i głogu. Jest źródłem wielu cennych związków pochodzących z wymienionych surowców, jak cukry proste, kwasy organiczne, garbniki, karoten, witaminy C, A, B1, B2, E, K, P, antocyjany, sole mineralne, pektyny. Poszukiwany ze względu na walory smakowe i aromatyczne. Można go używać do produkcji napojów gazowanych, a w warunkach domowych do przygotowywania napojów i deserów. MULTIFRUCTOVIT - wieloowocowy syrop witaminizowany. Jest produkowany z wyciągu przygotowanego z owoców głogu, jarzębiny, bzu czarnego, tarniny oraz suszu jabłkowego. W swoim składzie zawiera związki pochodzenia roślinnego: kwasy organiczne, garbniki, karoten, cukry proste, pektyny, witaminy C, B, E, K, P, antocyjany, sole mineralne. Aromatyzowany ziołową nalewką kwiatową. Dodatkowo wzbogacony w witaminę C. PINIMELVIT - witaminizowany syrop wytwarzany z zestawu ziół: cetyny sosnowej, kwiatu lipy, owoców róży, kopru włoskiego, głogu, ziela mięty i nostrzyka. Surowce te decydują o zawartości w syropie takich związków, jak cukry proste, kwasy organiczne, garbniki, karoten, olejki eteryczne, flawonoidy, witaminy C, A, B, E, K, P. Nadto jednym z głównych składników syropu jest naturalny miód pszczeli. Wyrób jest dodatkowo wzbogacony w witaminę C. Może być używany do wytwarzania napojów i jako dodatek do deserów. Wskazany jest szczególnie dla dzieci, osób starszych i rekonwalescentów. PRZYPRAWA "JEDNO DANIE" - nazwana przez nieżyjącego już dziennikarza "Przekroju" - Jana Kalkowskiego - wybitnego znawcę nie tylko polskiej kuchni. Zawiera ona majeranek, melisę, pieprz turecki, sól i susz czosnkowy. Można ją używać do kanapek, zapiekanek, pizzy, jaj na twardo, serów żółtych. Twórca tej przyprawy warzywno - ziołowej zalecał ją także do stoswania w lOl innych przypadkach, wedle własnych upodobań kulinarnych i smaku. PRZYPRAWA PIKANTNA - jej skład: tymianek, kolendra cząber, kminek, lubczyk, szałwia, hyzop, czarnuszka, pieprz turecki. Pobudza apetyt, łagodzi wzdęcia, poprawia trawienie, działa żółciopędnie, przeciwskurczowo i przeciwbakteryjnie. Szczególnie przydatna do nadawania lekko pikantnego smaku i smakowitego zapachu potrawom z mięsa pieczonego i duszonego, pasztetom, warzywom strączkowym, daniom z kapusty białej i czerwonej, z pomidorów. Do sosów, sałatek i kanapek. PRZYPRAWA PROWANSALSKA - zawiera bazylię, cząber, estragon, szałwię, tymianek. Zioła wchodzące w jej skład są znane i stosowane od wieków jako lek i dodatek smakowy do potraw. Przyprawa ta nadaje się do potraw dla osób stosujących dietę bezlitosną i wszystkich dbających o zdrowie, ceniących subtelny dodatek przypraw podkreślających naturalny smak potrawy. Pobudza apetyt, reguluje pracę przewodu pokarmowego, wzmacnia żołądek, ułatwia trawienie tłuszczów. Ma działanie antybakteryjne. Szczególnie nadaje się do przyprawiania potraw z ryb, baraniny, królika, mięsa siekanego, farszu z drobiu. Do wykwintnych sosów i zup. Do innych potraw - zależnie od inwencji pani domu. PRZYPRAWA WŁOSKA - składniki: susz warzywny, cząber, lubczyk, czarnuszka, kozieradka, pieprz turecki, majeranek, szara sól wielicka - o charakterze uniwersalnym i wyjątkowo przyjemnym smaku i zapachu. Pobudza czynności żołądka, poprawia przemianę materii, zapobiega wzdęciom. Dzięki zawartości szarej soli wielickiej dostarcza organizmowi niezbędne dla jego prawidłowego funkcjonowania mikroelementy. Działa wzmacniająco. Poprawia smak i zapach wszelkiego rodzaju mięs i zup, potraw z warzyw i roślin strączkowych, znakomita do wszystkich tłustych potraw. Nadaje się do jaj, serów, kanapek. RENETOVIT - witaminizowany syrop z suszu jabłkowego. Ze względu na dużą zawartość pektyn ma właściwości odtruwające organizm ze szkodliwych produktów przemiany materii. SAN COLA - syrop produkowany na bazie koncentratu Cola. Nie zawiera kofeiny oraz kwasu fosforowego. Może być stosowany do sporządzania napojów typu Cola nawet dla dzieci. SANVITY - witaminizowane syropy o różnych smakach zawierające w swoim składzie B - karoten - prowitaminę A oraz witaminę C. SORBOVIT - witaminizowany syrop z owoców jarzębiny, róży i głogu. Ciągle cieszy się dużym popytem z uwagi na walory smakowe, które uwarunkowane są obecnością w syropie kwasów organicznych, antocyjanów, cukrów prostych, garbników, karotenu, pektyn i witamin C, A, B, K, P pochodzenia naturalnego. Jest dodatkowo wzbogacony w witaminę C. Wyróżnia się ciekawym bukietem smakowo - zapachowym. Może być używany do przygotowywania napojów chłodzących oraz jako dodatek do deserów. TARNIVIT - witaminizowany syrop uzyskiwany z naturalnego wyciągu z owoców tarniny. O jego specyficznym smaku decydują obecne w nim garbniki, glikozydy, antocyjany, związki cukrowe, pektyny, kwasy organiczne i sole mineralne. W składzie aromatu stosowanego w produkcji syropu znajdują się również surowce pochodzenia roślinnego, występujące w owocach tarniny i zielu melisy. Syrop dodatkowo wzbogacony w witaminę C. Nadaje się do przygotowywania napojów i deserów. ZIOŁOGRANY - produkowane z wykorzystaniem glukozy i wyciągów z ziół: mięty, rumianku, anyżu i melisy. Mają działanie lecznicze o charakterze wykrztuśnym, przeciwzapalnym, uspokajającym i ułatwiającym trawienie. Przeznaczone do bezpośredniego spożycia, jako napój lub dodatek do herbaty. ZIOŁOWE PRZYPRAWY DIETETYCZNE - oprócz walorów smakowych i zapachowych mają właściwości lecznicze i profilaktyczne. Jest to efekt skojarzonego działania występujących w ziołach substancji czynnych. Olejki eteryczne o działaniu bakteriobójczym i bakteriostatycznym nadają jednocześnie charakterystyczny zapach potrawom. Garbniki o działaniu słabo znieczulającym i znoszącym odruchy bólu są również źródłem aromatów. Flawonoidy mają właściwości witaminopochodne. Śluzy osłaniają błony przewodu pokarmowego. Każdy rodzaj ziela wchodzący w skład przyprawy jest zalecany w leczeniu lub w profilaktyce danego schorzenia. Przy opracowywaniu dietetycznych przypraw ziołowych zwrócono szczególną uwagę na choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca, otyłość, nadciśnienie, schorzenia przewodu trawiennego. Wszystkie zestawy ziół tak skomponowano, aby mogły zastąpić sól, pieprz i ostre przyprawy zabronione w dietach wymienionych schorzeń. Oto dostępne mieszanki ziołowe do stosowania w wielu dietach: Przyprawa ziołowa w cukrzycy - tworzy ją ziele ogórecznika, szałwi, tymianku, majeranku i ziele rutwicy. Ma zastosowanie w diecie białkowo - witaminowej, obniża poziom cukru we krwi, poprawia trawienie. Przyprawa ziołowa w kamicy moczanowej - przygotowano ją z korzenia biedrzeńca i selera, ziela melisy, tymianku, estragonu i ruty. Stosowana w diecie z ograniczeniem soli, do mięs chudych, gotowanych. Pobudza pracę nerek i zwiększa wydalanie moczu, przyspiesza usuwanie z organizmu jonów sodu i chloru. Ułatwia rozpuszczanie kamieni moczanowych. Przyprawa ziołowa w nadciśnieniu - skład: korzeń selera, natka pietruszki, ziele ruty i melisy, owoc kopru. Używana do potraw i mięs gotowanych, duszonych i pieczonych bez tłuszczu i soli. Przyprawa wpływa na obniżenie podwyższonego ciśnienia krwi, zapobiega wylewom, działa odtruwająco. Przyprawa ziołowa w nerwicy żołądka - korzeń biedrzeńca i arcydzięgla, ziele melisy, mięty, estragonu, ogórecznika i ruty. Stosowana w potrawach gotowanych i duszonych, dobrze rozdrobnionych. Ma działanie uspokajające, przeciwskurczowe, przeciwzapalne. Przyprawa ziołowa w otyłości - zestawiana z korzenia selera, owoców kminku i kolendry, ziela majeranku, ogórecznika i ruty. Polecana do potraw niskokalorycznych, gotowanych, duszonych i pieczonych w pergaminie. Przyspiesza przemianę materii i usuwa z organizmu szkodliwe jej produkty. Przyprawa ziołowa w owrzodzeniu żołądka i dwunastnicy - zawiera ziele melisy, cząbru i ogórecznika. Stosowana w potrawach i mięsach chudych gotowanych, dobrze rozdrobnionych. Ma działanie przeciwzapalne, uspokajające i wzmacniające. Łagodzi podrażnienia błon śluzowych żołądka i jelit, ułatwia trawienie i przyswajanie składników odżywczych pokarmu, hamuje rozwój szkodliwej flory bakteryjnej i działa odtruwająco. Przyprawa ziołowa w schorzeniach wątroby - jej skład to natka pietruszki, korzeń biedrzeńca, owoce kolendry i kopru, ziele cząbru i melisy. Przyprawia się nią potrawy niskokaloryczne, gotowane i duszone bez tłuszczu. Działanie: przeciwskurczowe i regulujące prawidłowy przepływ żółci, łagodzi bóle. Przyprawa ziołowa w zatruciach pokarmowych - składa się z ziela ogórecznika, melisy, tymianku, ziela hyzopu, szałwii i estragonu. Ma zastosowanie do potraw diety kleikowej i lekkostrawnej. Działa przeciwskurczowo na mięśnie gładkie jelit, hamuje wzrost bakterii chorobotwórczych, łagodzi zaburzenia trawienne, hamuje proces fermentacji, usuwa toksyczne substancje z organizmu. ZIOŁA PRZYPRAWOWE - jest ich wiele i mają bardzo wszechstronne zastosowanie. Bazylia - o silnym zapachu zbliżonym do gożdzików, jest przyprawą dietetyczną, nie ma więc przeciwwskazań do jej stosowania, w kuchni może zastąpić pieprz. Pobudza, wzmacnia czynności żołądka, znosi nadmierną fermentację i wzdęcia, działa rozkurczowo, korzystnie wpływa na system nerwowy, szczególnie przy skłonności do smutku i depresji. Ta ceniona przyprawa jest dobrym dodatkiem do bulionów, rosołów, zup rybnych, grochówki, do sosów, jarzyn, potraw z fasoli i pomidorów, niezbędna do mięsa jagnięcego, wieprzowego, pasztetów i wątrobianek, a także do kwaszenia ogórków, doskonała do pizzy. Cząber - jest rośliną przyprawową i leczniczą o wszechstronnym działaniu. Ma gorzkawo - korzenny zapach i smak nieco przypominający pieprz. Przyspiesza trawienie, pobudza wydzielanie soków żołądkowych zapobiega wzdęciom, działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. W kuchni powinien być stosowany do potraw z roślin strączkowych, do kapusty słodkiej i kwaszonej, tłustego mięsa, dziczyzny, ryb, do ogórków i sałatek z ziemniaków. Niezastąpiona przyprawa do potraw z grzybów, sosu, soku i zupy pomidorowej. Cząber dodaje się pod koniec przyrządzania potrawy. Estragon - ma charakterystyczny, przyjemny zapach i korzenno - ziołowy smak. Bardzo zdrowa przyprawa zalecana w diecie bezsolnej. Pobudza apetyt, przyspiesza trawienie, działa moczopędnie i przeciwmiażdżycowo. W dawnych czasach estragon używany był jako lek przeciw szkorbutowi. Źródło karotenu. Środek przeciwrobaczy. Podkreśla smak i zapach dań mięsnych (szczególnie duszonego mięsa wołowego i cielęcego), ryb, wszelkich zup, marynat. Służy do sporządzania musztardy estragonowej i octu, aromatyczny dodatek do konserwowych ogórków, pomidorów, białego sera. Kminek - najstarsza z przypraw - leczy, dodaje aromatu przyprawom, w dawnych czasach talizman przeciwko złym duchom. Pobudza apetyt, likwiduje wzdęcia i zgagę, działa przeciwskurczowo na przewód pokarmowy. Medycyna ludowa zaleca herbatkę kminkową przy niedomaganiach wątroby, woreczka żółciowego, przy kaszlu i bolesnych menstruacjach. Kminkiem przyprawia się potrawy z kapusty, ziemniaków, wieprzowinę (szczególnie schab), gęsi i kaczki, sery i twarogi, także dodatek do pieczywa. Kolendra - jej bardzo aromatyczne owoce pobudzają apetyt, zapobiegają biegunkom, regulują wzrost flory bakteryjnej jelit. Wywierają korzystny wpływ na układ nerwowy. W medycynie ludowej cenione jako lek gojący rany, o działaniu przeciwbólowym i antyseptycznym. Wystarczy zemleć łyżeczkę kolendry i dosypać do sosu mięsnego, by potrawę zamienić w lekko strawną i smaczną. Zmieloną kolendrę dodaje się do zupy ziemniaczanej i jarzynowej, do siekanego mięsa, kiełbas, konserw mięsnych i rybnych, do dziczyzny, sałatki z czerwonej kapusty, klusek ziemniaczanych, marynat, solanek i likierów. Dzięki właściwościom bakteriobójczym stosowana jako naturalny i najzdrowszy środek do konserwowania produktów spożywczych. Koper ogrodowy - przyprawa uniwersalna i lecznicza, o orzeźwiającym, słodkawo - korzennym zapachu i smaku. Owoce kopru działają przeciwskurczowo, przeciwbakteryjnie, zwiększają laktację. Stosowane są jako lek w zaburzeniach trawiennych u dzieci. Napar ze zmiażdżonych owoców jest skutecznym środkiem przeciw czkawce, działa uspokajająco w bezsenności. Owoce kopru są cenioną przyprawą do aromatyzowania marynat, konserw i octu, używane w piekarnictwie. Koper włoski - o silnym, anyżkowym zapachu używany jako przyprawa, stosowany w przemyśle spożywczym. Pobudza apetyt, przyspiesza trawienie, zapobiega wzdęciom. Znany i szeroko stosowany środek wykrztuśny i przeciwskurczowy. Dezynfekuje drogi oddechowe i przewód pokarmowy. Ma działanie mlekopędne. Jego owocami przyprawia się ciasta, chleb i sery, szczególnie twaróg. Uatrakcyjnia smak kiszonych ogórków, marynat i konserw, poprawia smak kompotów i słodkich sosów. Polecany do gotowanych kalafiorów i mięsa pieczonego na rożnie. Lubczyk - jedna z najstarszych przypraw, o zapachu zbliżonym do kostek maggi, bardzo aromatyczny. Lubczyk pobudza trawienie, zapobiega wzdęciom, stosowany przy dolegliwościach serca, nerwobólach, zmianach miażdżycowych. Działa moczo - i żółciopędnie. Nie stwierdzono, by dodanie go do potrawy zapewniało miłość ukochanej osoby, jak przez wieki sądzono, chyba że metodą "przez żołądek do serca", bo dodatek lubczyka bardzo poprawia smak i aromat zup, sosów, siekanego mięsa, potraw z baraniny, sałat, sałatek, sera, potraw z jaj i kanapek. Majeranek - uważany niegdyś za roślinę leczniczą, a dziś popularna i ceniona przyprawa. Ma silnie korzenny smak i zapach pobudzający apetyt. W medycynie stosowany w chorobach dróg oddechowych i układu pokarmowego, w lecznictwie ludowym jako środek wzmacniający, zalecany z innymi lekami przy neurastenii i astmie. Działa uspokajająco i rozkurczowo. Ziele to, według medycyny ludowej, poprawia pamięć, powinni więc używać go ci, którzy zapomnieli o jego istnieniu. Majerankiem przyprawia się ciężko strawne potrawy z grochu i fasoli, flaczki, mięsa pieczone i duszone, sosy, wędliny i konserwy. Melisa - ma przyjemny cytrynowy zapach i gorzkawo - korzenny smak. Posiada cenne właściwości: działa rozkurczowo i żółciopędnie, poprawia pracę żołądka, reguluje pracę serca, łagodzi napięcia nerwowe, uspokaja. Skuteczny środek przeciwko migrenie i przeciw wymiotom w czasie ciąży. Stosowana pomocniczo w leczeniu przewlekłych nieżytów żołądka i w chorobie wrzodowej. Nadaje potrawom delikatny, cytrynowy aromat. Dodaje się ją do potraw z dziczyzny, dań z ryb i grzybów, sałatek i surówek, do kiszenia ogórków i pomidorów. Używana do aromatyzowania octu, napojów. Mięta - pachnie mentolem, ma orzeźwiający smak. Jest lekarstwem i przyprawą. Działa rozkurczowo w zaburzeniach żołądkowych i jelitowych, skuteczna w leczeniu chorób żołądka o podłożu nerwicowym, uspokaja i reguluje pracę przewodu pokarmowego, działa odświeżająco i antyseptycznie. Herbatka z mięty łagodzi migrenę. W kuchni stosowana jako przyprawa do serów, sosów, potraw mięsnych (do pieczeni jagnięcej, baraniej, kurczaków, wątróbki), rybnych, marchwi, groszku, kapusty, fasoli. Wspaniały dodatek do napojów chłodzących. Papryka (pieprz turecki) - popularna przyprawa wywierająca na człowieka korzystny wpływ, sprzyja wydzielaniu się soków trawiennych. W kuchni używana jako przyprawa do węgierskich gulaszy, zup, mięs, sosów, do fondues. W przemyśle spożywczym niezbędna do produkcji kiełbas (salami), serów, marynat. Papryka dobrze komponuje się z cebulą, czosnkiem, majerankiem. Szałwia lekarska - przyprawa o silnym aromatycznym zapachu, nieco gorzkawym smaku, zwana "świętym zielem" i "europejską herbatką". W medycynie szeroko stosowana w zaburzeniach trawiennych, w celu pobudzenia wydzielania żółci i działalności wątroby. Znany i bardzo skuteczny środek przeciw potom. Używana do płukania jamy ustnej, gardła, krtani - środek ściągający i przeciwzapalny. Szałwią aromatyzuje się mięso cielęce, jagnięce, baranie, ryby i nadzienie do drobiu, nadaje ona charakter surówkom i sałatkom. Tymianek - aromatyczna przyprawa, ceniona w starożytności, dziś znowu modna, używana przez najlepsze gospodynie. Pobudza apetyt, stosowana jest przeciwko biegunkom i wzdęciom, ułatwia trawienie tłuszczów. Tymianek jest zalecany w schorzeniach dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, układu nerwowego, gośćcu i zapaleniu korzonków nerwowych; leczy rany, wrzody i choroby skórne. Niezastąpiony w produkcji konserw. Przydaje potrawom wykwintnego zapachu. Znakomity do przyprawiania dziczyzny, potraw z tłustych mięs i ryb, dodawany do pasztetów i ciężkich sosów, do aromatyzowania wędlin, octu, napojów. Dodatek tymianku podnosi smak prostych potraw, takich jak ziemniaki i twaróg. 14. SÓL CIECHOCIŃSKA SÓL WARZONA - otrzymuje się ją przez zagęszczenie solanki jodkowej, bromkowej na tężniach i w warzelni. Jest produktem naturalnym zawierającym obok chlorku sodowego znaczne ilości jonów wapnia i magnezu oraz siarczanów i wodorowęglanów. Zawiera wyższe w porównaniu z innymi solami jadalnymi ilości związków jodu. Może być stosowana jako profilaktyczna sól jodowa i rozpowszechniana, zwłaszcza w tych rejonach kraju, w których występują niedobory jodu w wodzie, glebie i atmosferze. Wartość profilaktyczną soli zwiększa obecność w niej w znaczących ilościach jonów wapnia i magnezu. Pierwiastki te są również niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu ustroju człowieka, a konieczność ich uzupełnienia występuje głównie, gdy używamy tzw. wody miękkiej. Wodę taką dostarcza większość ujęć uzdatnianych dla dużych aglomeracji miejskich. JADALNA SÓL NATURALNA "JULlAN" - nazwana tak od imienia prof. Juliana Aleksandrowicza - twórcy teorii ekologicznej profilaktyki chorób cywilizacyjnych. Jest uzyskiwana w wyniku selektywnie prowadzonej eksploatacji złoża soli w postaci naturalnej - jedynie po zmieleniu. Zawiera w postaci najłatwiej przyswajalnej niezbędne dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego takie mikroelementy, jak: żelazo, wapń, magnez, miedź, mangan, selen, cynk, jod, lit. Są to pierwiastki mineralne, które decydują o aktywności wielu eznymów niezbędych dla zdrowia. Żelazo - jego niedobór powoduje niedokrwistość i opóźnienie rozwojowe u dzieci, ospałość, obniżenie odporności na infekcje. Wapń - niedobór prowadzi do zaburzeń w układzie kostno - stawowym. Magnez - niedobór wyzwala białaczki, zaburzenia metaboliczne, jak przedwczesną miażdżycę, skazę cholesterolową i szczawianową w postaci kamieni dróg żółciowych i nerkowych, nadmierną pobudliwość, stany drgawkowe. Miedź - jej niedobór powoduje zaburzenia przemiany materii, jest potrzebna przede wszystkim do lepszego przyswajania żelaza. Ratuje nieraz przed wrzodem żołądka powodowanym często przez nadużywanie aspiryny. Mangan - jest konieczny do prawidłowego rozwoju komórek, a także obok żelaza i miedzi do właściwego wytwarzania krwi. Pierwiastek ten łagodzi toksyczne właściwości wielu związków występujących na skutek zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w którym współcześnie żyjemy. Cynk - jego niedostatek wyzwala zaburzenia wzrostu oraz choroby gruczołu krokowego. Selen - chroni m.in. przed chorobami nowotworowymi i innymi skutkami współczesnej cywilizacji, neutralizując uboczne produkty przemysłu jak: rtęć, ołów, kadm i inne, zapobiega przedwczesnemu starzeniu się organizmu. Jod - niedobór rodzi chorobę wolową, a u młodocianych niedorozwój umysłowy. Lit - zapobiega sklerozie i chorobom serca, a także w pewnym stopniu cukrzycy oraz nadciśnieniu. Należy jednak przestrzec przed konsumowaniem nadmiaru soli, gdyż zawiera ona sód, który u ludzi podatnych powoduje nadciśnienie. W mniejszym stopniu jest to niebezpieczne przy naturalnej soli kamiennej, aniżeli przy tzw. białej chemicznie czystej zawierającej wyłącznie chlorek sodu. NATURALNA SÓL "KRÓLEWSKA" - przeznaczona zarówno do spożycia jak i używania w przetwórstwie spożywczym. Ma w swym składzie wiele cennych mikroelementów i biopierwiastków (Ca, Mg, K, Fs, Li, Mn, Cu, Zn, Co, Se) potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Poprawia smak i zwiększa trwałość produktów i przetworów spożywczych. SÓL PRZYPRAWOWA "VlSANA" -jest produkowana z naturalnych surowców roślinnych (zioła, warzywa) oraz soli kamiennej zawierającej zestaw biopierwiastków regulujących prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych. Naturalna sól wielicka, stanowiąca zasadniczy składnik przyprawy, zawiera cenne mikroelementy nie występujące w soli warzonej. Sól wielicka, w zielonoszarym odcieniu, wydobywana jest tradycyjną metodą górniczą i nie jest poddawana obróbce chemicznej. Stosowana jest do spożycia już od XIII wieku. Kamienna sól wielicka odznacza się wśród innych naturalnych soli szczególnie dużą zawartością biopierwiastków niezbędnych w żywieniu. Przyprawy warzywno - ziołowe "Visana" uzupełniają niedobory magnezu i zwiększają odporność organizmu. "Visana" arcydzięglowo - pietruszkowa - działa korzystnie na trawienie. Obecność pietruszki w przyprawie stanowi uzupełnienie pożywienia o witaminy A, C i z grupy B. Łącznie z arcydzięglem, który pobudza między innymi trawienie i działa uspokajająco i przeciwbólowo, odznacza się przyjemnym zapachem i oryginalnością smaku. Zastosowanie: do białych sosów, sałat, zup jarzynowych, drobiu, ryb, baraniny. "Visana" cebulowo - pietruszkowa - ma właściwości wzmacniające i pobudzające trawienie. Zawiera szczególnie dużo magnezu będącego aktywatorem licznych niezbędnych dla zdrowia procesów enzymatycznych oraz inne biopierwiastki decydujące o prawidłowej odporności organizmu. Sproszkowany korzeń lubczyka nadaje przyprawie doskonały smak i aromat. Zastosowanie: do zup, sosów, sałat, wołowiny i dziczyzny. "Visana" kminkowo - czosnkowa - poza walorami smakowymi dzięki obecności czosnku ma również właściwości dezynfekujące i bakteriobójcze. Zawartość kminku wpływa korzystnie na trawienie i przeciwdziała zaburzeniom żołądkowym oraz wzbogaca potrawy o wartościowe składniki mineralne jak: magnez, wapń, żelazo i cynk. Zawiera witaminy A i C oraz z grupy B. Zastosowanie: do drobiu, potraw mięsnych (np. wieprzowina), zupy fasolowej i grochowej. "Visana" koperkowo - selerowa - jest znakomitą przyprawą poprawiającą smak i aromat potraw. Seler wykazuje działanie uspokajające i wzmacniające system nerwowy. Odznacza się również dużą zawartością witamin, a szczególnie A i C oraz z grupy B. Koper zwiększa walory trawienne potraw i zawartość składników mineralnych, a szczególnie wapnia, potasu, magnezu i żelaza. Zastosowanie: do sosów, drobiu, sałat, ryb. 15. PREPARATY MAGNEZOWE DOLOGRAN - jego substancją czynną jest naturalny węglan wapniowo - magnezowy - dolomit. Stanowi on źródło jonów wapniowych i magnezowych. Jony te działają korzystnie przy niedoborach magnezu i zapobiegawczo w warunkach narażenia zdrowotnego przez różnorodne szkodliwe czynniki występujące w zdegradowanym środowisku. Preparat granulowany. Wskazany jest do stosowania w schorzeniach związanych z niedoborem magnezu i wapnia. Zapobiegawczo można go stosować do uzupełniania niedoboru magnezu w organiźmie w celu poprawy odporności ustroju na oddziaływanie metali ciężkich - szczególnie ołowiu, fluoru i innych trucizn oraz radiację. DOLOMIT - granulki i tabletki. Jest naturalnym minerałem zawierającym głównie węglan wapnia i magnezu oraz niewielkie ilości żelaza, glinu, krzemionki, manganu, cynku i miedzi. Wskazaniami do stosowania tego preparatu są schorzenia związane z niedoborem magnezu i wapnia. Dolomit należy zażywać przede wszystkim dla wyrównania gospodarki magnezowo - wapniowej, a także profilaktycznie dla uzupełnienia niedoboru magnezu w pożywieniu i poprawy odporności ustroju. Magnez zawarty w preparacie steruje i aktywizuje przemianę materii, zapobiega m.in. zwapnieniu i objawom wieku starczego, arteriosklerozie, zaburzeniom krążenia, skokom ciśnienia i zawałowi serca, kurczom żołądka i jelit, a także różnorodnym kurczom mięśni, a w szczególności łydek i ud. Zapobiega również skłonnościom do zakrzepów i zatorów, wzmożonej pobudliwości nerwowej, depresji, zaburzeniom snu i skłonnościom do migreny. LAKTOMAG - suplement magnezowy - głównie dla dorosłych. Polecany na wszystkie objawy kliniczne związane z niedoborem magnezu: nadmierne zmęczenie, nadpobudliwość nerwowo - mięśniowa, skurcze mięśni, drętwienie kończyn, spazmoflia, drgawki temperaturowe, nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, arytmia i niedokrwienna choroba serca, choroba alkoholowa, kamica nerkowa, ostre obstrukcje, choroby reumatoidalne, cukrzyca, zmiany troficzne włosów i paznokci. Laktomag jest szczególnie zalecany uzupełniająco po każdej kuracji antybiotykami i jako lek z wyboru w alkoholiźmie. MAGNEVIT - granulat. Jest preparatem rozpuszczalnym w wodzie, zawierającym magnez w związku łatwo przyswajalnym i nieszkodliwym dla żołądka. Pnadto w skład preparatu wchodzą witaminy B1, B2, i B6, które sterują i aktywizują komórkową przemianę materii. Dodatek środków smakowych (cukier, kwas cytrynowy, esencja spożywcza) czyni preparat smacznym. Granulat zawiera magnez w terapeutycznie uzasadnionej ilości i postaci. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca stosownie magnezu w dobowej dawce wynosząeej 300 mg. Dobowa norma spożycia magnezu określa się na 4 - 5 mg na każdy kg wagi ciała; w stanach stresowych, chorobowych, w okresie ciąży i karmienia 7 - 10 mg/kg ciała. Magnevit działa przeciwtężyczkowo, spazmolitycznie, uspokajająco, ma również duże znaczenie dla przemiany materii mięśnia sercowego. Jest wskazany dla osób ze schorzeniami spowodownymi niedoborem magnezu, a także profilaktycznie dla uzupełnienia niedoboru magnezu w pożywieniu i poprawy odpornościowej ustroju. Jest stosowany w podobnych przypadkach jak dolomit, a ponadto zapobiegawczo w diecie odchudzającej, niewłaściwym odżywianiu, dla poprawy tolerancji preparatów naparstnicy, w celu wzmocnienia działania insuliny u diabetyków. VISMAG - granulat - jest magnezowym preparatem rozpuszczalnym w wodzie zawierającym w swym składzie sól magnezową naturalnego aminokwasu - kwasu asparginowego, która jest wyjątkowo dobrze przyswajalna przez organizm. Ponadto w skład preparatu wchodzą środki smakowe. Magnez jest niezbędny do wielu procesów przemiany materii w organiźmie. W normalnych warunkach dzienne potrzeby organizmu na magnez, wynoszące 5 mg/kg masy ciała, są zaspokajane przez wodę pitną. Niedobór magnezu w organiźmie może powstać w wyniku spożywania żywności pochodzącej z upraw na gruntach ubogich w magnez i picie wody o niskiej twardości. Wpływ na obniżenie zawartości magnezu w organiźmie wywiera również: niewłaściwe przygotowanie pożywienia, nieregularne odżywianie, poszczenie, kuracje odchudzające i długotrwałe biegunki, stosowanie środków przeczyszczających i moczopędnych, upośledzenie wchłaniania magnezu z przewodu pokarmowego, nadużywanie alkoholu, nadmierne pocenie i duże obciążenie psychiczne. Objawami niedoboru magnezu są: wyczerpanie umysłowe i fizyczne, nocne kurcze łydek, zaburzenia krążenia, napięcie mięśni, depresja, skłonność u kobiet ciężarnych do wcześniejszych porodów. Dlatego Vismag jest zalecany do stosowania w schorzeniach spowodowanych niedoborem magnezu, a także profilaktycznie celem uzupełnienia niedoboru magnezu w pożywieniu i poprawy odpornościowej ustroju. Preparat nie zawiera cukru i dlatego może być stosowany przez chorych na cukrzycę. 16. KRAJOWI PRODUCENCI ZDROWEJ ŻYWNOŚCI AGROPHARM Spółka z o.o. w Tuszynku Majorackim ALMA Przedsiębiorstwo Zagraniczne w Poznaniu ALIMA Zakłady Przemysłu Owocowo - Warzywnego SA w Rzeszowie AMINO Poznańskie Zakłady Koncentratów Spożywczych w Poznaniu APICENTRUM Zrzeszenie Pszczelarzy w Warszawie APIPOL Przedsiębiorstwo Pszczelarskie w Krakowie APIS Spółdzielnia Pszczelarska w Lublinie ARPOL Przedsiębiorstwo Zagraniczne w Teresinie AQUA VITA Spółka Produkcyjno - Handlowa w Bukowinie Tatrzańskiej AKWAWIT Zakłady Przemysłu Spirytusowego w Lesznie BARĆ Zrzeszenie Pszczelarzy w Kielcach BETULAND Spółka z o.o. w Wesołej k. Warszawy BIELMAR Bielskie Zakłady Przemysłu Tłuszczowego w Bielsku Białej BIO - FRANClS Gospodarstwo Biodynamiczne w Tuszynie BIO - NATURA Spółka Produkcyjno - Handlowa w Łukowie BIOLACTA Biotechnologiczna Spółdzielnia Pracy w Olsztynie BOCHNIA Kopalnia Soli w Bochni BORAMEX Wytwórnia Artykułów Spożywczych w Oleśnicy CAROTEX Zakład Produkcji Koncentratów Spożywczych w Warszawie CELIFAG Zakład Przetwórstwa Spożywczego w Częstochowie CELIDES Wytwórnia Artykułów Spożywczych w Łodzi CELIKO Wytwórnia Artykułów Spożywczych w Poznaniu CENTURIA Zakład Preparatów Dietetycznych i Ziołowych w Warszawie - Łomiankach CHANCE Zakład Chemiczno - Farmaceutyczny w Łomiankach COMINDEX Przedsiębiorstwo Zagraniczne w Warszawie CUKlERNIA WOJCIECHA HETMANA w Chełmie CYMES Wytwórnia Soków w Wałczu DOLPES Przedsiębiorstwo Wielobranżowe w Tarnowskich Górach DOMO Przedsiębiorstwo Zagraniczne w Koplinie EKOLAND Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi w Przysieku k. Torunia EKSTRUZJA Zakład Produkcji Wędliniarskiej, Garmażeryjnej i Chrupek w Ostrowcu Św. ELANIA Zakład Produkcyjno - Usługowy w Krakowie FARMED Zakłady Usługowo - Produkcyjne w Krakowie FRUTAROMA Przedsiębiorstwo Zagraniczne Przemysłowo - Handlowe w Krakowie GLUTENEX Zakład Piekarniczo - Cukierniczy w Sadach k. Poznania GRANEX Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowe w Brójcach k. Łodzi HELMAR Przedsiębiorstwo Zagraniczne w Kozłowie Biskupim HERBAPOL Lubelskie Zakłady Zielarskie w Lublinie HORTEX Zakład Przetwórstwa Owocowo - Warzywnego w Warszawie - Płudach HUTA KATOWICE Zakład Żywienia Zbiorowego w Dąbrowie Górniczej IGLOPOL SA w Dębicy INTERAGRA Przedsiębiorstwo Zagraniczne w Poznaniu INSTYTUT BIOTECHNOLOGI I PRZEMYSŁU ROLNO - SPOŻYWCZEGO w Warszawie INSTYTUT ZOOTECHNIKI w Balicach k. Krakowa KONCENTRATY Skawińskie Zakłady Koncentratów Spożywczych w Skawinie KONSPOL Przedsiębiorstwo z Udziałem Zagranicznym w Nowym Sączu KORMIX Przedsiębiorstwo Handlowo - Produkcyjne w Poznaniu KUJAWSKIE ZAKŁADY KONCENTRATÓW SPOŻYWCZYCH we Włocławku LETINA Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowe w Pabianicach ŁUBNICA Rolniczy Kombinat Spółdzielczy w Łubnicy MAJDAN - BlS Przedsiębiorstwo Produkcji, Handlu i Usług w Majdanie k. Warszawy MAKROPOL Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowo - Usługowe w Ksawerowie k. Łodzi NATURA - LEK Zakład Przetwórstwa Owoców i Warzyw w Kutnie OKRĘGOWA SPÓŁDZIELNIA PSZCZELARSKA w Poznaniu OVITA Opolskie Zakłady Koncentratów Spożywczych w Opolu PANACEUM Korporacja Produkcyjno - Handlowa we Wrocławiu PIWNICZANKA Spółdzielnia Pracy w Piwnicznej POLSKA RÓŻA Zakład Przetwórstwa z Owoców Róży w Falentach Nowych k. Warszawy POWSZECHNA SPÓŁDZIELNIA SPOŻYWCÓW w Tarnowie RZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO - HANDLOWE Czesława Meusa w Krakowie SAN Zakłady Przemysłu Cukierniczego w Jarosławiu SPIEGIEL Piekarnia Teofil i Grzegorz Spiegiel w Oleśnicy TARNOWSKIE ZAKŁADY PRZETWÓRSTWA OWOCOWO - WARZYWNEGO w Tarnowie TORUŃ - PACYFlC Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Spółka z o.o. w Toruniu UNICOM Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowe w Poznaniu UNO Zakład Produkcyjno - Usługowo - Handlowy w Tarnowie UZDROWISKO CIECHOCINEK Przedsiębiorstwo Państwowe w Ciechocinku VIS Zakłady Chemiczno - Farmaceutyczne w Katowicach VITALCO Zakład Przetwórstwa Owocowo - Warzywnego w Nadarzynie VITAX Zakład Przerobu i Konfekcjonowania Ziół w Dobrzycy WIELICZKA Kopalnia Soli w Wieliczce WINIARY Kaliskie Zakłady Koncentratów Spożywczych w Kaliszu WYTWÓRNIA PIECZYWA BEZGLUTENOWEGO w Mirkowie ZAKŁAD CUKIERNICZY Zbigniewa Malańczuka w Łodzi ZAKŁAD WYROBÓW PIEKARNICZYCH Mieczysława Ceglarskiego w Ostrowcu Św. ZDROWIE Zakład Cukierniczy w Wadowicach ZESPÓŁ UZDROWISK KRAKOWSKICH w Krakowie - Podgórzu ZIOŁA POLSKIE Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowe w Poznaniu