Małgorzata Musierowicz Pulpecja Signum, Kraków, 1993 r. 2.5 ^RODNIA-IW 002E N/A RODZENI S l. Czwarta rano. W ciszy i mroku nadciągnęła nad Poznań ławica ciężkich chmur. Miasto spało jeszcze pośród choinek migoczących na skwerach i placach, kiedy zaczął sypać pierwszy śnieg. Suche, drobne płatki ujawniały się tylko w okolicach źródeł światła: wypełniały stożki jasności pod ulicznymi latarniami lub wirowały w blasku wystaw sklepowych. Powoli, cichcem, śnieg pokrywał błoto chodników oraz jezdnie, jeszcze lśniące wilgocią wczorajszej ulewy. Człowiek obdarzony wrażliwością meteorologiczną wyczuwa ciche nadejście śniegu nawet przez sen; porusza się w ciepłej pościeli, przewraca się z boku na bok, uchyla powieki - w pokoju jest ciemno i na dworze jest ciemno, ale zza okien promieniuje tajemnicza obecność czegoś nowego i jasnego. Człowiek przeciąga się pod ciepłą kołdrą, przeszywa go długi, miły dreszcz oczekiwania. I zaraz potem sen powraca, głębszy i smaczniejszy niż przedtem. 2. Kiedy Patrycja Borejko obudziła się dwie godziny później, śnieg zdążył już pokryć dokładnie całe miasto, zasypując najmniejszą nawet szczelinkę, zaokrąglając ostre krawędzie i kąty proste, formując obłe kształty na wszystkim, co choćby trochę wystawało ponad powierzchnię ziemi. Sypało wciąż i sypało z ciemnego nieba - ale Patrycja jeszcze nic o tym nie wiedziała. Czuła natomiast, że ogólnie jest jej jakoś zimno. Coś stuknęło przeciągle w głębi kaloryfera. Patrycja niechętnie otworzyła oczy. Na bocznej ścianie, przesiany przez firankę, drżał czworobok światła z ulicznej latarni. Poza tym w mieszkaniu było ciemno, cicho i sennie, tylko z biurka dochodziło głośne stukanie budzika. Ale Patrycja nie mogła dojrzeć jego fosforyzujących wskazówek - stał za daleko. Rozmyślnie umieściła go wczoraj w takiej odległości, żeby na pewno nie trafić w niego kapciem, gdy zadzwoni. Z niewyspania bolały ją wszystkie mięśnie, pod powiekami czuła piasek, a nos miała tak zimny, jakby właśnie wróciła ze ślizgawki. Poruszyła się, a wykrochmalona ponad miarę pościel wydała ostry chrzęst. Patrycja zastanowiła się, czy wciąż jeszcze jest noc, czy też nastał już wreszcie ów żarliwie wyczekiwany przez wszystkich dzień. Dzień ślubu Idy. 3. W tej samej chwili szczęśliwa oblubienica chrapała rześko, jak starszy sierżant sztabowy. Ułożona na wznak w swym staroświec kim łóżku z ozdobnym wezgłowiem, Idą śniła o wędrówce przez lodowe pola Arktyki. Marek, jej ukochany i wybraniec, był oczywiście z nią. Dygocąc, brnęli przez śniegi, a rozgrzewały ich jedynie namiętne pocałunki. Szli, szli i szli pod czarnym niebem, z zorzą polarną falującą jak firanka, którą z jednej strony podtrzymywał ojciec Borejko, chwiejący się na wysokiej drabinie. Idą zgrzytnęła przez sen zębami, po czym podciągnęła pod nos kołdrę, tak że teraz wystawał spod niej tylko kawałek głowy. W pokoju Idy było zazwyczaj chłodnawo. A teraz jeszcze na parapecie uchylonego okna śnieg zostawił swą przesyłkę w formie sporej kupki. Rosła ona cicho, rozszerzając się na blat pobliskiego biurka. W ciemnościach za szybą podobne kształty, piramidki i poduchy wzrastały na blaszanym podokienniku i na łamanych stromiznach dachu. Biel rysowała obwódki wypukłym ornamentom bramy wiodącej do starej secesyjnej kamienicy przy Roosevelta 5. Zimne pierzynki pojawiały się też na chodnikach i jezdniach, puszyły się na kioskach zapchanych prasą i na ohydnych budkach z hot-dogami oraz zapiekankami czy batonami Milky Way i Snickers. Śnieg zasypywał skwer przy Operze, zwany Teatralką, osiadał na konarach, gałęziach i najdrobniejszych nawet gałązkach olbrzymich kasztanów przy skwerze. Trawnik przed Operą świecił niepokalaną płaszczyzną w blasku jodowych lamp ulicznych, a na szczycie operowego dachu, ponad klasycznym tympanonem, górował zielonkawy Pegaz z wdzięcznie uniesionym kopytkiem. Śnieg uformował Pegazowi dwa stożki na rozpostartych skrzydłach, a na łbie usypał komiczną czapeczkę. I spokojnie padał sobie dalej. 4. Zaraz szósta. Patrycja odstawiła ciężki budzik i kuląc się zapaliła małą lampkę, by poszukać szlafroka. U - uuu, ależ zimno! Lodowaty chłód przejął ją całą, od bosych pulchnych stóp po czubek głowy spowitej w złote loczki. Trzeba się ubrać. Nie warto już nawet wchodzić pod kołdrę, i tak niedługo zadzwoni któryś z budzików. Ponieważ żaden z trzech chronometrów w domu Borejków nie był godzien pełnegozaufania, zamówiono jeszcze budzenie telefoniczne. Ale aparat telefoniczny psuł się u Borejków równie często jak inne mechanizmy, więc roztropniej było wstać, skoro już człowiek sam się ocknął. Przeciągły, metaliczny stuk doniósł się z głębi kaloryfera i Patrycja zdała sobie sprawę, że obudził ją ten właśnie hałas. Ciekawe, czy Nutrię też. Nie. Natalia spała. Jej uduchowione oblicze majaczyło mgliście na tle marchewkowych loczków, w centrum sztywnej jak blacha poduszki. (Ta sztywność była zasługą Natalii właśnie: poetyczna niedojda wlała do pralki "Luna" tyle krochmalu, że pościel po wymaglowaniu można było ustawić pionowo na podłodze lub bez trudu połamać w kawałki). Obudzić Nutrię, czy nie? Patrycja pociągnęła siostrę za cienki piegowaty nos i w odpowiedzi uzyskała zaspany jęk. Nie, nic z tego. Trudno się dziwić. Nutria też poszła spać o drugiej nad ranem. Po powrocie z Pasterki cała rodzina, miast udać się na zasłużony odpoczynek po ciężkim dniu, musiała uspokajać rozhisteryzowaną Idę, która twierdziła, że ktoś jej uciął, i to nierówno, pół metra welonu, a zapaskudził resztę. Patrycja i Natalia, dwie wierne siostry, rzuciły się prać i suszyć zwoje tiulu, a żmudne upinanie go w taki sposób, by uzyskać poprzednią konfigurację marszczeń wokół wianuszka ze sztucznych konwalii, zajęło im półtorej godziny. Obie miały bowiem tak zwane maślane łapy w sferze zajęć typowo kobiecych, przy wysokim zarazem stopniu rozwoju intelektu i osobowości - cecha charakterystyczna dla wszystkich czterech córek Ignacego Borejki, filologa klasycznego i bibliotekoznawcy. Nie darmo ojciec stawiał im zawsze za wzór cnót niewieścich takie postacie, jak Hypatia z Aleksandrii, czy też Aspazja z Miletu, żona Peryklesa. Dobrze, niech sobie biedna Nutria jeszcze pośpi. Drżąc, Patrycja naciągnęła gruby sweter z golfem i bure portki od dresu, po czym pomacała grzejnik. No, ładnie. No, ślicznie po prostu. Kaloryfery nie grzały. I to musiało się wydarzyć właśnie dziś, w dzień ślubu kochanej siostrzyczki! Och, żebyż już wreszcie zapadła ta wytęskniona przez wszystkich klamka! Cała rodzina Borejków żyła od trzech miesięcy w obawie, że nastąpi jakaś katastrofa, która uniemożliwi Idusi jej zamążpójście. Było to nadal wielce prawdopodobne. Jeszcze wczoraj romantyczna narzeczona przypomniała sobie, że nie kupiła ślubnych pantofli. Na gorączkowym przeczesywaniu zamykanych właśnie sklepów, a później - na dodawaniu ducha ojcu, który był uprzejmy zlecieć z trzymetrowej drabiny w trakcie zdejmowania firanek, zeszły dalsze bezcenne chwile wigilijnego popołudnia. W efekcie, zdążyły przygotować wspólnymi siłami tylko tradycyjną wieczerzę. Największą robotę - pieczenie mięsiw i drobiu, lepienie kołdunów litewskich oraz ubijanie wykwintnych deserów na ucztę weselną - musiały przełożyć na dzisiejszy poranek. Patrycja była najmłodsza z panien Borejko i dlatego zapewne - wyraźnie leniwa. Wszyscy w rodzinie traktowali ją zawsze jak dziecko, toteż wyrobiła sobie przekonanie, że jest słodka. Ponadto natura obdarzyła ją niezmąconą pewnością siebie, siłą ducha i spokojem wewnętrznym - niczym, jak dotąd, nie zachwianym. Jednakże w chwilach dziejowych Patrycja potrafiła wykazać wybitną przytomność umysłu oraz bohaterską inicjatywę. Rozejrzała się teraz, szukając ciepłych skarpet. Niczego tu nie można było znaleźć, doprawdy, po porządkach, do jakich zapędziła młodsze siostry rozgorączkowana narzeczona. Musiały tuż przed Świętami doprowadzić swój pokój do stanu nieludzkiego zaiste ładu. Idą kazała im nawet wymienić przepalony nieznacznie abażurek oraz wycerować dywanik przed łóżkiem! (Kompletny idiotyzm). Patrycja, oburzona do żywego, musiała też odkurzyć swoją kolekcję hobbystyczną, składającą się z dziewięćdziesięciu siedmiu różnorodnych popielniczek, wśród których było nawet kilka zabytkowych. Teraz książki stały na półkach w nienaturalnym szyku, ciuchy zostały wtłoczone do szafy, a stosy "Dialogów", "NaGłosów" i ,,Zeszytów Literackich" - znikły, wyniesione na śmietnik lub do piwnicy. Patrycja nie widziała w całej akcji zbyt wielkiego sensu. I tak za dwa dni wszystko samoczynnie wróci do normalnego stanu, niezależnie od tego, że przy Roosevelta 5 żarnie' szka pan młody, Marek Pałys. Skarpet nigdzie nie było. Patrycja wdziała na grzbiet pikowaną kamizelę, po czym, przez zimny przedpokój pełen książek, udała się do łazienki. Lodowy powiew tchnął stamtąd, jak z mogiły, gdy tylko otwarła drzwi. Jaskrawe światło rozbłysło wśród białych i niebieskich kafelków, a lustro naprzeciwko wejścia odbiło krągłą twarz o policzkach jak róże i ustach jak maliny. Patrycja z upodobaniem zajrzała z bliska w szklaną taflę. Lubiła swój typ urody. Nie przeszkadzało jej przezwisko Pulpecja, nadane przez rodzinę. Nie brała też sobie do serca złośliwości Idy, która nieustannie namawiała swą najmłodszą siostrę do odchudzania się. Co tam, niech sobie gadają. Patrycja miała wszak oczy i sama widziała, jak jest. Uroda. Duża uroda, świeżość i czar oraz zdrowie fizyczne i moralne. Dołeczki w policzkach, cera jak aksamit, zęby jak perły po prostu. Całkiem z bliska ujrzała w zwierciadle, że jej oczy lazurowe są dziś wyraźnie zapuchnięte. Trzeba by je chyba umyć lodowatą wodą, żeby jakoś wyglądać - ale przecież nie w tych warunkach! Patrycja, która nie lubiła utartych schematów, odkręciła kran z gorącą wodą, po czym zażyła rozgrzewającej kąpieli. Zimny prysznic co rano - to była specjalność Gabrieli, najstarszej siostry, charakterystyczny dla niej przejaw tendencji do samoudrę-czenia. Nic dziwnego, że znalazła sobie na męża akurat kogoś takiego jak Janusz Pyziak, który spokojnie porzucił ją z dwojgiem dzieci. Donżuani w tym typie nieomylnie wybierają właśnie takie bohaterki jak Gaba. Jeśli chodzi o Patrycję, była świadomą sybarytką. Wypluskała się w gorących odmętach, jak różowy, krąglutki wieloryb, po czym - wytarta i rozgrzana - odziała się ciepło i poszła do kuchni, gdzie nastawiła wodę na herbatę w czerwonym czajniku z obtłuczoną emalią. Właśnie rozkoszowała się makowcem, gdy w korytarzu coś zaczłapało i na progu, jak wykrzyknik, pojawiła się bohaterka dzisiejszego dnia - Idą, piękna oraz blada. Odziana była w turkusowy szlafrok z ciuchów, miedziane loki wiły się jej po ramionach, a w zielonych, skośnych oczach miała dwa znaki zapytania. - Dlaczego jest tak potwornie zimno?! - spytała głosem pełnym urazy. Patrycja spokojnie przełknęła słodki mak. - Kaloryfery siadły - wyjaśniła. - Ale dlaczego one siadły w dzień mego ślubu? - chciała wiedzieć Idą. - Pewnie się palacz urżnął, jak to mężczyzna. Nie ma dla nich nic świętego. - Patrycja pogodnie ugryzła solidny kawał ciasta. - A może - dodała z pełnymi ustami - może na przykład chwycił mróz i rury popękały? To się zdarza, zwłaszcza zimą. 10._ Tak, zwłaszcza - z przekąsem rzekła Idą. - Co ty tam znowu jesz? _ Makowczyk. Cium, cium. Pyszulka. _ powinnaś bardziej dbać o linię - zwróciła jej uwagę Idą, po czym z uznaniem obejrzała własną nogę, wytwornie szczupłą. _ Boże, jak ja się czuję, nie zmrużyłam oka, jestem jak obita, boli mnie serce, boli mnie głowa, boli mnie kręgosłup i... - A jest coś, co cię nie boli? - zadowcipkowała Patrycja. - Wymień, będzie szybciej. Wiesz, ja nie rozumiem twego stanu. Wyglądasz, jakby ktoś ci umarł. - Pulpecjo! - rzekła Idą dramatycznie. - Mam lat dwadzieścia osiem. Naprawdę chcę już wyjść za mąż... - A wiesz, że ja ci się dziwię - wtrąciła Patrycja z rozbrajającą szczerością i zebrała sobie okruszki z biustu, - Bo masz osiemnaście! - odparła Idą, a widząc uśmieszek siostry, popadła w rozjuszenie. - Tak, wiem, co mi zaraz zaczniesz wywlekać! - to mówiąc otuliła się ciaśniej szlafrokiem i padła na taboret. - Przypomnisz mi, jak łamałam facetom serca i kręgosłupy i jak się zarzekałam, że szkoda życia na małżeństwo. - Tak, siostrzyczko - zgodziła się potulnie Patrycja. - To właśnie pragnęłabym ci obecnie przypomnieć, hihi. - Im bliżej ślubu, tym częściej mi to wszyscy przypominacie... - Co było, to było - mruknęła Patrycja, zalewając dwie torebki herbaty Eari Grey w dwu błękitnych kubkach. - Łamałaś kręgosłupy i się zarzekałaś. - Tak, ale teraz nie mogę się doczekać, kiedy klamka wreszcie zapadnie... -Mówiłaś to tysiąc razy... - ... i kiedy Mareczek będzie mój, tylko mój, na zawsze. A jednocześnie - nie wiem, czy mnie rozumiesz - jestem do głębi przerażona tym, że i ja będę należeć tylko do niego, już na zawsze... Czuję się tak, jakbym stała nad czarną otchłanią. - U, to ci musi być beznadziejnie głupie uczucie - zgodziła się Patrycja, po czym koniuszkiem różowego języka zlizała lukier z pulchnych usteczek. - No, ale wiesz. Możesz się jeszcze cofnąć. - Wypluj to!!! - ryknęła Idą. - Matko kochana, co za rodzina, oni mi coś naprawdę wykraczą!!! - to mówiąc. Idą odpukała w stołek. - Ja w ogóle nie wiem, jak ma wyglądać to całe II wesele, notabene jeszcze zupełnie nie przygotowane, w pomieszczeniach o temperaturze ujemnej?! - Huhu - chacha - hihi, a wiesz, że masz rację! - ubawiła się Patrycja. - No, nic, posiedzimy sobie w płaszczach! - i wybu-chnęła rubasznym rechotem, co Idę doprowadziło niemal do drgawek. - Może chcesz w czerep?! - zasugerowała dynamicznie. - Długo nie wytrzymam, komuś wreszcie przywalę. Patrycja uśmiechnęła się, produkując rozkoszne dołeczki w swych śmietankoworóżowych policzkach oraz nawet w okrągłej bródce. Bardzo lubiła się uśmiechać, wiedząc o tych dołeczkach, poza tym było to też zgodne z jej naturą. No, a w ogóle - uśmiech bardzo ją zdobił, widziała to w oczach chłopaków. - Masz - podała siostrze błękitny kubek i przyjrzała się jej krytycznie. - Marnie wyglądasz - powiedziała z troską. - Mar-niutko. - No, dzięki!!! - wrzasnęła Idą, wymachując rękami. -- Ja tam za mąż nie wychodzę - postanowiła Pulpecja. - To źle wpływa na cerę. - Patrycja!!! - Na wszystko inne zresztą także. Zauważ, że nawet najpiękniejsze i najmądrzejsze kobiety po założeniu sobie na szyję węzłów małżeńskich brzydną i głupieją w oczach. Małżeństwo szkodzi na urodę i inteligencję, oto prosty wniosek ex promptu*. - Ex necessitate** - poprawiła Idą złośliwie. - Ex adyerso*** - odbiła piłeczkę Patrycja. - Nie wychodzę za mąż. Nie. Nigdy i przenigdy. - Zobaczymy, co będzie, gdy cię ktoś poprosi - powiedziała Idą z wyżyn swego doświadczenia. - Gadanie. Zresztą, najpierw zdaj maturę. Patrycja aż syknęła. To właśnie zdanie słyszała nieodmiennie przez ostatnich kilka miesięcy,o czymkolwiek zaczynała mówić. "A ty najpierw zdaj maturę!..." O, doprawdy, chciałaby wreszcie ją zdać! * (tac.) Bez przygotowania. * * Z konieczności. * * * Z przeciwnej strony. 125. O szóstej trzydzieści ocknął się budzik w pokoju rodziców (nastawiony był na szóstą, ale postarzały mu się baterie). Pisnął tylko parę razy, a już mama Borejko zdławiła go dłonią. Wyrwana z czujnego snu, podniosła się w szeleszczącej pościeli i w tej samej chwili poczuła, że dokucza jej serce. Od paru dni miała straszliwą tremę. Żeby zasnąć, musiała wczoraj wziąć tabletkę, a teraz, na samą myśl o tym, że dziś właśnie kolejna córka włoży głowę w jarzmo małżeńskie, po czym uda się z nieznajomym w gruncie rzeczy człowiekiem w niewiadomą przyszłość - odczuła znów to samo lękowe szarpnięcie w piersi. Zdenerwowanie jej powiększał fakt, że miał to być pierwszy prawdziwy, kościelny ślub córki, jaki przeżywała. (Ku jej utrapieniu, Gaba miała za sobą tylko ślub cywilny, na którym poprzestał Janusz Pyziak, twierdząc, że kościelny nałożyłby mu więzy zbyt już nieznośne. I rzeczywiście. Cywilne rozwiązał bez trudu). Idusia, jako pierwsza z czterech córek, pójdzie do ołtarza, i to w długiej skukni z trenem oraz welonem (oby tylko te konwalijki się trzymały!). Ta ostatnia myśl sprawiła, że mama Borejko przypomniała sobie, czego dotyczył koszmar senny, nękający ją przez pół nocy. Śniła o białej pannie młodej, która kłapie zbyt luźnym pantoflem, tuż przed ołtarzem przydeptuje sobie tren, przewraca się, wali głową o klęcznik, po czym doznaje wstrząśnienia mózgu i ślub trzeba odłożyć. Chyba zemdleję z ulgi, kiedy to wszystko szczęśliwie się zakończy - pomyślała. Ignaś pochrapywał subtelnie na sąsiednim tapczanie, wtulonym pomiędzy regały pełne książek. Mama Borejko zapaliła małą szklaną lampkę i z troską przyjrzała się mężowskiemu obliczu. Było ono nieco blade. Orli nos sterczał z niego dumnie, siwiejące rudawe kędziorki otaczały alabastrowe sklepienie łysiny, układając się nad uszami jak wieniec laurowy. Na uchylonych ustach gościł łagodny półuśmiech. Nie, no w porządku. Wczorajszy upadek nie przyniósł chyba większych szkód. Ignaś spał spokojnie, głęboko, a wykroch-malona pościel otaczała go przytulnym, acz nieco kanciastym gniazdkiem. Niech sobie jeszcze pośpi. Szczerze mówiąc, lepiej, żeby w kryty- 13 cznych momentach nie snuł się z książką pod pachą, nią filozofował i nie cytował Owidiusza. Mama - szczuplutka i drobna jak ptaszek - zadygotała z zimna i kiedy zdała sobie z tego sprawę, naturalnie zdenerwowała się natychmiast jeszcze bardziej. Awaria! Znów to samo! Odkąd administracja zafundowała całej kamienicy centralne ogrzewanie, nieraz już Borejkowie musieli żałować swych dawnych pieców kaflowych, w których paliło się, kiedy się chciało. Ale żeby dziś!... No, nie, to już po prostu prawdziwa katastrofa. Z trudem powstrzymała się od obudzenia męża. I tak by nic nie poradził. Trzeba będzie wysłać na zwiady Gabrysię. Dzwoniąc zębami, mama ubrała się ciepło, zgasiła światło i spiesznie wymknęła się na korytarz, gdzie właśnie zaterkotał telefon. 6. W zielonym pokoju budzik nie odezwał się wcale. Za to doskonale słychać było sygnał telefonu. Gabriela obudziła się natychmiast po pierwszym dzwonku i zaraz też usłyszała przez drzwi spokojny, przyciszony głos mamy: - Tak. Dziękuję pani. Zerwała się na równe nogi jednym rzutem długiego, wysportowanego ciała. Nie każdy by tak umiał. Legowisko Gabrieli (materac piankowy i śpiwór) znajdowało się na podłodze; w ciągu dnia zwijało się je i chowało do tapczana Pyzuni. Gabrysia zapaliła małą lampkę na stole. Krąg światła wydobył z mroku jej miłą, piegowatą twarz o brązowych oczach i ciemnych, stanowczych brwiach. Przeciągnęła się, aż chrupnęły jej kości, a grzywka koloru słomy spadła na nos. Z tapczaników ustawionych wzdłuż ściany dobiegało zgodne posapywanie. Pyza i Tygrysek (czyli Róża i Laura), córeczki Gabrysi, spały twardo i zdrowo, zarumienione i ciepłe mimo panującego w pokoju zimna. Pyza leżała na wznak w swej trykotowej piżamce, wykopana spod kołdry, mocna i duża jak na swoje dziesięć lat. Gabrysia- z bezwiednym, kochającym uśmiechem - przykryła córkę. Pyzunia zawsze rozkopywała się przez sen, w przeciwieństwie do swej młodszej siostry, która spała 14iak kot, zwinięta w kłębek i nieruchoma przez całą noc. Niech sobie ieszcze pośpią. Przynajmniej nie będą przeszkadzać i kręcić się pod nogami, psocąc i zadając miliony pytań. Gabriela w przelocie klepnęła kaloryfer i nagle cicho zaklęła. O, niedobrze. Biedny Iduś. Zmartwiona, wykonała jednak swoją codzienną porcję ćwiczeń _ serię energicznych skłonów i przysiadów. Zaraz poczuła się świeżo i rześko. Zadowolona, wyprostowała się i wzrok jej padł na wysoką, nieco koślawą choinkę, przyozdobioną kłaczkami waty i pamiątkowymi cackami produkcji domowej. Na widok pustego pudła po czekoladkach francuskich, porzuconego pod drzewkiem, roześmiała się nagle i dopiero teraz otrzeźwiała na dobre. Jaki piękny i wzruszający był cały ten wczorajszy wieczór! Jak to wspaniale, że Grzegorz odważył się wreszcie przyjść (z czekoladkami! - biedaczysko...) i poznać jej rodzinę. Może to wszystko jakoś się ułoży. Może i dla niej - trzydziestoletniej, porzuconej i rozczarowanej - Los znalazł wreszcie jakiś mały okruch szczęścia. Może. A może i nie. Trudno uwierzyć Losowi, gdy już raz zawiódł. Pyza znów dziarsko wierzgnęła i niewyraźnie powiedziała coś przez sen, pełnym głosem. Gabriela znów ją przykryła i przez chwilę zatrzymała dłoń na krągłym, ciepłym policzku córki. Często tak robiła, kiedy jej było źle. Z Pyzy biła jakaś dobra moc. Z Tygryska natomiast promieniowała tajemnica. Gabrysia, wciąż z nie uświadomionym wyrazem czułości na twarzy, pochyliła się nad młodszą córeczką i delikatnie odsunęła ciemne pasmo włosów z jej trójkątnej buzi. O czym śni ten mały kocurek? Ciemne rzęsy tak spokojnie leżą na policzkach, powieki, jak gładkie łupinki, chronią jakieś tajemnicze obrazy. Śpij, malutka. Śpij. Może, po prostu, nie da się mieć w życiu wszystkiego? Może takie właśnie chwile jak ta - dobre chwile wypełnione czułością i poczuciem bezpieczeństwa - powinny jej wystarczyć za wszystko? Och, mogłaby tak stać i patrzeć na śpiące dzieci całymi godzinami. 15 Ale dziś naprawdę nie ma na to czasu. Trzeba na gwałt brać się do roboty, szykować całe to jadło. Prawdę mówiąc, to na niej właśnie, jak zawsze, spoczywał ciężar odpowiedzialności. Mama już szybko się męczy. Idą jest postrzelona jak zwykle, no i nieprzytomna z wrażenia. Patrycja, owszem, pomoże, ale trzeba będzie wciąż ją naganiać. Natalii poganiać nie trzeba, ale z gorliwości zbije kolejne trzy szklanki i przypali jakiś sos. No, tak. I trzeba też lecieć do kotłowni, sprawdzić, co z tymi kaloryferami. Huk roboty, huk. I dobrze! Gabriela zatarła ręce i ruszyła do łazienki. Pod zimny prysznic. 7. O szóstej czterdzieści pięć w obszernej kuchni Borejków zgromadziły się trzy najbardziej praktyczne i odpowiedzialne osoby tego rodu, plus Idą. Ale bynajmniej nie od razu zabrały się do roboty (chociaż Gabriela i mama zdradzały, owszem, chęć natychmiastowego pieczenia jagnięcego udźca). Kiedy tylko w kuchni Borejków znalazło się więcej osób niż jedna, natychmiast pito herbatkę. Duży, stary stół o potężnych nogach i grubym blacie, otoczony przez ławy i stołki, był tak wygodny i przytulny, że zaraz jakoś chciało się na nim rozkładać talerze, krajać chleb i otwierać słoik z powidłami śliwkowymi. Trzy praktyczne kobiety plus Idą piły więc gorącą, pachnącą herbatę z błękitnych kubków, bez pośpiechu jadły śniadanie, a śnieg za oknem sypał i sypał, systematycznie i bezgłośnie okrywając ciemne miasto, podczas gdy pierwsze świąteczne tramwaje zgrzytały zająkliwie na dalekich przedmiejskich zwrotnicach. : ip Idą siedziała na kolanach mamy. Miała żałosne uczucie, że robi to po raz ostatni w życiu. Kiedy uczuciu temu dała wyraz, Patrycja omal nie przewróciła się ze śmiechu. Mama też usiłowała się śmiać, ale - obejmując Idusię - chowała jednak twarz za jej rudą czuprynę, żeby ukryć mokre oczy. Gabrysia, rześka i różowa po wyjściu spod prysznica, opierała jedną długą nogę na krześle, piła herbatę na stojąco i gryzła razowiec z masłem i solą. 16_ Cśśśś, ćśśś... - uspokajały jedna drugą co chwila, po czym chichotały, prychały albo parskały śmiechem. _ No, jazda, babsztyle, zorganizujcie się jakoś - naganiała Gabrysia. Ale to nic nie pomagało. Pulpecja pociągnęła ją na swoje kolana, po czym, chuchając jej w ucho ciepłymi chichotami, opowiedziała o koledze z klasy, Marcelku, który czynił jej nieprzy-stojne propozycje. - O? - zdziwiła się Gabriela. - Ciekawostka. Co on ci takiego proponował? - No, co się tak głupio pytasz - chuchnęła znów Patrycja, aż Gabrysi ścierpło ucho, a po plecach przeleciał dreszcz. - Powiedział, że chce ze mną chodzić. - A co tu jest nieprzystojne? - zdziwiła się mama. - Sam Marcelek, chu-chu-chu! - wybuchnęła Patrycja rabe-laisowskim rechotem. - Ja w ogóle nie spotkałam jeszcze przystojnego chłopaka - ani takiego, który byłby przynajmniej apetyczny. - Pulpa, coś ci powiem, twój antymaskulinizm jest w najwyższym stopniu podejrzany - syknęła Idą z kolan matki. - Verba et voces praetereaque nihii*, kochanie. - Co to ma niby znaczyć? - spytała podejrzliwie Patrycja. - Co masz na myśli, cytując mi tu Horacego? - To nie jest Horacy - odparła Idą wyniośle. - A tak naprawdę to myślę, że pod twoją czysto werbalną niechęcią do pici przeciwnej skrywa się cały ocean tajonych pożądań. - Ty małpo! - wrzasnęła Patrycja, wyprowadzona nareszcie z równowagi. - Spokój, dziewczęta - odezwał się od progu ojciec Borejko. Już umyty, stał w piżamie, drżąc z zimna, okryty jeno wilgotnym ręcznikiem. Gabrysia bez słowa podeszła, zdjęła z niego ten ręcznik, okryła mu ramiona swetrem. - Wasz gwałtowny szczebiot wyrwał mnie ze snu - powiedział ojciec. - Czy wy musicie się kłócić o tak wczesnej porze? - włożył sweter przez głowę, gładko przeciskając ją przez rozwleczony golf. - Dziękuję, Gabrysiu. Zróbcie mi też herbaty. - Zasiadł na swoim miejscu za stołem. - Co do Patrycji i jej problemów z chłopcami... - Ja nie mam problemów z chłopcami! - z dużym naciskiem powiedziała Patrycja, po czym pogroziła Idzie pięścią. * Słowa i słowa, nic ponadto. 17 - ... czuję potrzebę przytoczenia pouczającej historii Atalanty -- ciągnął ojciec Borejko. - Jak zapewne pamiętacie... ;- Pamiętamy! - odrzekły chórem panny Borejko. - ...Atalanta była dziewczyną piękną i dumną, córką króla beockiego (choć dodam, że istnieje i arkadyjska wersja tego mitu, podająca zgoła inne dane personalne Atalanty). Otóż, była ona mistrzynią łowów, niedościgle strzelała z łuku, znakomicie władała włócznią, a biegała najszybciej w kraju. Przysięgła sobie, że nigdy w życiu nie wyjdzie za mąż i że zostanie panną, jak Artemida. - Starą panną - skorygowała Idą. - Nie, panną, po prostu panną, istotą wolnego stanu - sprostowała dobitnie Patrycja, której już wrócił zwykły spokój. - Jednakże jej ojciec - ciągnął ojciec - tęskniący już za piastowaniem wnuków, a także (jak mniemam, rozumiejąc jego punkt widzenia) pragnący ujrzeć swe dziecko w bezpiecznym związku małżeńskim, począł ją namawiać, by wyszła za mąż. Atalanta zgodziła się, stawiając wszelako warunek: tylko ten dostanie ją za żonę, kto prześcignie ją w biegu. Kogo zaś ona prześcignie, tego zabije bez litości. Włócznią. - Uj, psychopatka - oceniła ze zgorszeniem Idą, jak zwykle w tym momencie opowieści. - Jeden po drugim przybywali zalotnicy i stawali do biegu. - O, jak dobrze to pamiętam! - oświadczyła Patrycja. - Już kilkunastu przegrało i kości ich bielały w polu - opowiadał smacznie ojciec Borejko - gdy nagle pojawił się nowy konkurent, nikomu dotąd nie znany. - Nazywał się Hippomenes - wtrąciła Gabriela, która również była filologiem klasycznym. Ojciec żachnął się, gdyż nie lubił, gdy mu podbierano puentę. - Tak - burknął. - Hippomenes. Ale proszę, doprawdy, nie przerywajcie mi, dziewczęta. Otóż Hippomenes stanął do wyścigów. Pobiegł - a za nim nasza Atalanta. Pędząc, upuścił złote jabłko - a cóż dziewczyna? Naturalnie, schyliła się, by je podnieść. Kobiety, jak wiemy, lubią ładne, złote przedmioty. Mama Borejko wybuchnęła nagle śmiechem. - O cóż chodzi, Milu? - spytał ojciec z niezadowoleniem, obracając się ku żonie. - Nie, nic... - odparła, kryjąc śmiech w plecach Idy. 18- Biegną, biegną... -ciągnął uroczyście ojciec Borejko - ... biegną... aż tu Hippomenes upuścił drugie złote jabłko. Atalanta znów przystanęła, by je podnieść... - A Hippomenes chodu! - nie wytrzymała Idą. - Tak jest, lecz nie przerywaj, drogie dziecko. Pobiegł dalej. Upuszczając kolejne złote jabłko. - Cwaniak - niechętnie podsumowała Hippomenesa Pulpe-cja. - Minimalista cholerny. - Sam by na to nie wpadł - krytycznie wtrąciła Gabrysia, przeżuwając ze smakiem swój razowiec. - Pomysł, mówiąc między nami, podsunęła mu Afrodyta. - Ach, ona?! - zdenerwowała się Patrycja. - Ona - przytwierdził ojciec, nieco zniecierpliwiony faktem, że Gabriela nieustannie odbiera mu przyjemność puentowania opowieści. - Były to, jak się zapewne domyślacie, złote jabłka Hery, strzeżone przez Hesperydy. -Jezu! - zakrzyknęła nagle mama Borejko. - Cóż tam znów takiego, Milu? - cierpliwie ^wrócił się do niej małżonek. - To jest bardzo dobry pomysł. Świetny, doprawdy, deser. - O czym ty mówisz, gołąbko?! - zirytował się ojciec. - Ja? O naszym menu. Nie pamiętasz? Sam nazwałeś ten deser "Złote jabłka Hesperyd". Tanie to i szybkie, a jakie efektowne! Idusia zawsze wycina takie śliczne listki z ciasta. - Z ząbkami i ogonkiem - dodała Idą, rada z pochwały. - Z czym?... - zdetonowało ojca. - Dobry pomysł - zgodziła się Gabriela. - Jabłka nadziejemy konfiturą z pigwy albo z jeżyn. I do każdego - po migdale. I po cząsteczce mandarynki. - No, to do roboty. Zaczniemy od udźca. - Jak to: od udźca? - zdumiał się ojciec.-Nie interesuje was moja konkluzja? Ale one odpowiedziały, że znają już jego konkluzję. W jednej chwili wszystkie porwały się do roboty i już za chwilę kuchnię wypełniła apetyczna woń udźca jagnięcego z czosnkiem i'ziołami prowansalskimi, który obsmażano na ostrym ogniu przed pieczeniem. 19 8. Wśród śnieżycy, wśród zamieci, pośród metrowych zasp, jakimi zawiało jezdnię, pełzł ostrożnie duży biały mercedes z napisem TAXI na dachu i reklamą salonu odnowy biologicznej dla panów na szybie tylnego okna. Uważny przechodzień mógłby dostrzec za reklamą rudą główkę Idy Borejko, spowitą w ślubny welon z wianuszkiem, a tuż obok - ciemną głowę jej oblubieńca, który troszeńkę zataczał oczami i rzucał spojrzenia na boki. Na parkingu przed kościołem Dominikanów, mimo nie sprzyjających warunków atmosferycznych, stała już gromadka samochodów, a ich właściciele albo gnali kurcgalopkiem do wnętrza świątyni, albo kulili się wyczekująco pod arkadami, u wejścia na dziedziniec. Wśród tych najwierniejszych była i rodzina Borejków, stojąca w pełnym składzie klanowym tuż przy schodkach. Była za dziesięć czwarta, kiedy biały mercedes zatrzymał się przed tymi schodkami, a jego drzwiczki otwarły się na oścież, po stronie zasypanego potężnie chodnika. W drzwiczkach ukazała się głowa Marka, przystojnego wąsacza o energicznym podbródku. Prezentując widzom swój męski profil, oblubieniec jął się rozglądać po chodniku, oceniając sytuację. Sytuacja nie była dobra. Opady śnieżne w pierwsze Święto niekoniecznie muszą być natychmiast likwidowane przez odpowiednie służby porządkowe. Również większość kleryków, osiadłych zazwyczaj w klasztorze Dominikanów, udała się do domów rodzinnych na Gwiazdkę, toteż naprawdę nie było komu uprzątnąć śniegu. Który, nawiasem mówiąc, i tak walił z nieba w wielkich ilościach. - Hm - rzekł Marek, z wahaniem oceniając rozmiary zaspy dzielącej mercedesa od nieco już udeptanego chodnika. Z wnętrza wozu doleciał trochę nerwowy głos Idusi. *" - No i popatrz - rzekła Patrycja do swej przyjaciółki Romy Kowalik, która stała wiernie obok niej, obserwując zajście z taką samą, jak Patrycja, ironią. - Popatrz. Maleńki test psychologiczny. Jak myślisz, co w takiej sytuacji zrobiłby Hippomenes? - Wziąłby miecz i utorował sobie drogę - oświadczyła Natalia słuchająca tego z boku. - Ale ja wierzę w Marka, to prawdziwy mężczyzna. 20 _ Właśnie - prychnęła szyderczo Patrycja. - Popatrzmy sobie. Cała rodzina zogniskowała spojrzenia na otwartych drzwiach ksówki. Słychać było, jak oblubieniec nakłania do czegoś kierowcę, a ten ostro się broni. ' Marek znów wystawił głowę i badał sytuację, która jednakże nrzez te dwie minuty raczej nie uległa zmianie. _ On po prostu w ogóle nie wyjdzie, żeby nie powalać bucików -- szydziła Patrycja. - Wiecie już, co będzie? - Wiemy, czego nie będzie - mruknęła Gabrysia. - Ślubu nie będzie. Na Jowisza, ja chyba skoczę po jakąś łopatę. - Spokój, dziewczęta - upomniał odruchowo ojciec Borejko i ziewnął. Był strasznie niewyspany. Mama Borejko szeptała coś do siebie, zamykając oczy i splatając ręce. W otwartych drzwiczkach pojawiła się znów twarz oblubieńca. Tym razem jednak malowała się na niej jakaś decyzja. - Uwaga! - syknęła Roma Kowalik. Marek po prostu wyszedł z samochodu. Prosto w śnieg. I natychmiast zapadł się prawie po biodra. Lecz w jednej chwili wyszarpnął się z zaspy z wprawą frontowca, po czym stanął na chodniku, gdzie śniegu było zaledwie po kolana. Tu jął tupać i otrzepywać garnitur. - Brawo! - krzyknęła spontanicznie Natalia. Gabrysia już-już rwała się do pomocy, lecz Patrycja ją powstrzymała, chwytając za łokieć. - No, co ty? - upomniała siostrę. - Czy ty zawsze musisz być taka nadopiekuńcza? W końcu to jego ślub, nie? I miała rację. Nie wszyscy mężczyźni potrzebowali wsparcia Gabrysi. Marek poradził sobie sam. Na jego znak taksówkarz dokonał zdalnego otwarcia bagażnika, z którego narzeczony wyjął krótką saperkę. Zaraz też za pomocą tego narzędzia jął poszerzać przesmyk między chodnikiem a samochodem. Już po chwili w tunel wsunęła się arystokratycznie wąska stopa Idy w płytkim białym pantofelku otoczonym pianą tiulów i koronek. - Och, Mareczku! - powiedziała tylko Idą, gdy już szczęśliwie znalazła się obok ukochanego. - Och. Ty mój! - i zawisła mu na szyi. 21 Marek potoczył zwycięskim spojrzeniem po grupce przyjaciół i rodziny, po czym bez uprzedzenia porwał Idę na ręce i ruszył przez zaspy do kościoła. - No i co? - powiedziała Natalia do Pulpecji, kiedy cały orszak poszedł za młodą parą przez dziedziniec. - Jak ci wypadły badania psychologiczne? - Cóż - orzekła Patrycja. - Należy przyznać, że się, owszem, spisał. Ale zobaczymy, co będzie dalej. Nasze czasy są ubogie w Hippomenesów. 9. Ślubu udzielał naturalnie ojciec Krzysztof. Nie mogło być inaczej. Zaprzyjaźniony z Borejkami, pamiętał Idę jeszcze z czasów, gdy razem chodzili do przedszkola muzycznego w Pałacu Kultury. Dziecięcy, miły uśmiech rozjaśniał jego okrągłe i rumiane oblicze, a wzruszenie pokrywało mgiełką grube soczewki okularów. Idą trzęsła się z przejęcia, a Marek - przez cały czas ceremonii - był po męsku opanowany i nie trząsł się wcale, choć naprawdę miał bardzo dużo śniegu w nogawkach i wodę w butach i nie mogło mu być ciepło w żadnym razie, nawet gdyby kościół był porządnie ogrzewany. A nie był. - Ach, ten Marek, jaki on imponujący - tchnęła Natalia w ucho Patrycji. Gabrysia była świadkiem Idy, świadkował także kolega Marka, aPyza i Tygrysek, odziane w biel, występowały jako druhny od niesienia welonu. Wszystko to razem było imponujące. Ale Marek najbardziej. - Ja się chyba zakocham we własnym szwagrze - dodała Natalia, i . V - Wolnego - cynicznie odszepnęła Patrycja. - Jeszcze i on się skompromituje. - I że cię nie opuszczę aż do śmierci - powtórzyła Idą słowa przysięgi, a głos jej wyraźnie się trząsł, być może z zimna. Głos Marka, mówiącego dokładnie to samo, był jak spiż. Mama Borejko popłakiwała ze wzruszenia i ulgi. Natomiast ojciec walczył z sennością. Owszem, był wzruszony 22 tvm doniosłym wydarzeniem, ale powieki ciążyły mu jak ołów. \v kościele było mroczno, pustawo, głosy sprzed oddalonego ołtarza rozlegały się stłumionym echem aż pod sklepieniem. Ciepły nłaszcz otulał ojca jak kokon, a puszysty szalik zapewniał rozkoszna przytulność wokół podbródka. Zaszył w tę przytulność połowę twarzy i nagle znalazł się - pośród szumiących traw - w ogrodzie hesperyjskim, gdzie w blasku słońca biegały liczne Atalanty, powiewając rudymi włosami. _ Ignacy!!! - syknęła jedna z nich i wymierzyła mu kuksańca w bok, tak bolesnego, że musiał otworzyć oczy. - O cóż ci znowu chodzi, Milu? - spytał, zaskoczony. - Ty chrapiesz! I to na ślubie własnej córki! - Jestem bardzo śpiący - tłumaczył się skruszony ojciec Borejko. - Cśśś! - syknęła Patrycja, wychylając się z ławki i gromiąc rodziców spojrzeniem. Umilkli na chwilę. - Bądź co bądź, poszedłem spać o drugiej. I długo nie mogłem zmrużyć oka, Milu - dorzucił nagle ojciec Borejko świszczącym szeptem. - Cicho! - żona ścisnęła jego dłoń. Znów umilkli, trzymając się za ręce. Ojciec już nie był senny, jakoś nagle go odeszło. Patrzał na smukłą sylwetkę swojej córki, wymieniającej właśnie obrączki z tym... jakże mu tam... Aureliuszem? Nie, Markiem... i niespodziewanie odczuł pewien niepokój na myśl, że i ten młody człowiek, jak Pyziak, mógłby nie sprostać roli małżonka i ojca. Ci wszyscy młodzi ludzie... tylu ich kręciło się wokół jego córek, ale żaden, niestety, nie zyskał jego sympatii w takim stopniu, jak ten godny ubolewania wybraniec Gabrysi. Może dlatego, że Gabrysia, córka pierworodna, zajmowała w ojcowskim sercu miejsce szczególne, ze względu na swój męski, zdyscyplinowany umysł, wybitną inteligencję i pociąg do antyku. Jakież dyskusje można było prowadzić z Januszem Pyziakiem! Ten Marek też jest wielce przekonywający w swym kulcie poezji łacińskiej. Po tylu latach od ukończenia liceum jeszcze potrafi zadeklamować poemat Arion\ Żona spojrzała na niego szybko, z czułością: Ignacy właśnie mamrotał pod nosem Owidiusza. Od jego szczupłej dłoni biło 23 znajome ciepło. Mama Borejko przypomniała sobie, jak w tym samym kościele, przed laty, stała przed ołtarzem w skromnym białym kostiumiku i patrząc na swego oblubieńca zastanawiała się, dlaczego w tak ważnej chwili życiowej nie ma on krawata. Od tego czasu minęło całkiem sporo lat i przez te lata ani razu nie żałowała wyboru. Ignacy był człowiekiem dobrym, cichym i mądrym, pozbawionym siły przebicia, pozbawionym nawet chęci posiadania takiej siły. Żył jakby nieco obok rzeczywistości, skromnie, w zamyśleniu, pochłonięty książkami i zawsze - zdawałoby się - nieobecny. Był prawdziwym ucieleśnieniem swoich nierealistycznych zasad. Mama Borejko miewała chwile, kiedy niecierpliwił ją idealizm męża i jego zupełny brak zmysłu praktycznego. Ale kiedy w roku 1982 Ignasia aresztowano za redagowanie gazetek opozycyjnych, poświęconych kulturze i sztuce, jego nieobecność spowodowała niewiarygodnie wielką wyrwę w życiu rodziny. To wtedy właśnie zaczęły Borejków prześladować najróżniejsze nieszczęścia. To wtedy, podczas uwięzienia ojca, Gabrysia tak fatalnie zamotała sobie życie, wychodząc za tego pozbawionego poczucia odpowiedzialności Janusza Pyziaka. Mama Borejko zdawała sobie sprawę, że nigdy by do tego nie doszło, gdyby Ignacy był na miejscu. Z pewnością przejrzałby Pyziaka na wylot, gdyby tak lepiej go poznał i zrozumiał, że ten podstępny uwodziciel udawał tylko zainteresowanie Herodotem. No, ale Ignacego nie było. I Gabrysia strzeliła największe głupstwo swego życia. Nikogo nie słuchała, leciała jak ćma w ogień. Mama Borejko nigdy nie czuła się tak bezradna i samotna jak wtedy. Na samo wspomnienie tej samotności mocniej ścisnęła rękę męża. Chciałabym umrzeć pierwsza - pomyślała. Ignacy odpowiedział jej lekkim uściskiem i dobrym, roztargnionym uśmiechem, po czym z nagłym zainteresowaniem wlepił wzrok w zwieńczenie pobliskiej kolumny. - Teraz powinni się pocałować! - dał się słyszeć szept Pyzuni, bo organy właśnie umilkły na chwilkę dla nabrania tchu. - Skąd wiesz? - Laura odpowiedziała jej takim samym szeptem. Stały obie, ubrane w białe sukienki i białe rajstopki, tuż za plecami młodej pary. Były niesłychanie przejęte, ponieważ po raz pierwszy w życiu uczestniczyły w ceremonii ślubnej, a w dodatku był to od razu ślub ich własnej ciotki. Chłonęły wszystkie szczegóły 24 zapartym tchem. Welon, skrócony wczoraj przez Tygryska dobre pół metra, w istocie trochę za mało wlókł się po ziemi, ale może to i lepiej, zważywszy pogodę. Matka pana młodego siedziała po drugiej ręce mamy Borejko. T y^a była wzruszona i rozrzewniona. Co spojrzała na Milę, swoją dawną przyjaciółkę z ławy szkolnej - łapało ją na nowo. Kto by Domyślał! Jak to życie dziwnie się plecie! Jeszcze przedwczoraj denerwowała się okropnie na myśl o rodzinie, do której wejdzie przez ożenek syna. Tak się bała, że żyjąc z dala od niej, w Polsce, Marek narobi głupstw. A tu - proszę! - trafił najlepiej, jak mógł: Borejkowie! - tylko... dlaczego wybrał właśnie Idusię? Cóż, jeśli nawet nie jest ona dziewczyną, o jakiej każda matka mogłaby tylko marzyć dla swego syna (mama Marka uważała, że Idą jest niezrównoważona; no, ale może to przejdzie z wiekiem...) - to przyznać należy, że figurę ma niezłą. Gdyby to ona, matka, miała wybierać Markowi żonę, poszukałaby kogoś innego w tej samej rodzinie. Dlaczego nie wybrał tej cichej, poetycznej Natalii o inteligentnej buzi? O, albo Patrycji! - śliczna dziewczyna, po prostu krew z mlekiem. Spokojna, zawsze mile uśmiechnięta, zawsze grzeczna i taktowna... ale wolał Idę. Widać lubi charaktery ostre a niestabilne. Cóż, chyba sam wie najlepiej. Co prawda, chwilami drażniło ją odrobinę zachowanie synowej, która traktowała Mare-czka z taką zachłanną zaborczością... ale i to zapewne minie z czasem. Bądźmy dobrej myśli - pocieszyła się. - W końcu, zawsze w okolicy będzie Mila Borejko ze swoją surową bezstronnością i niezawodnym taktem. Jakoś to się ułoży. Mila na pewno nie pozwoli zrobić Markowi krzywdy. Organy znów umilkły i zaraz słodki sopran przy akompaniamencie równie słodkich skrzypiec zaczął śpiewać Ave Maria Gou-noda. Pieśń była tak śliczna i wzruszająca, że mama pana młodego wybuchnęła płaczem, kryjąc twarz w koronkowej chusteczce do nosa. - Całują się! - stwierdziła Laura. - Zawsze, jak grają skrzypce, to ludzie się całują - zauważyła Pyza, która często oglądała w telewizji piękne melodramaty. - Jacy oni śliczni oboje! - wyszeptała z zachwytem mama Borejko, na które to słowa mama Pałysowa wybuchnęła ponownie rzewnym płaczem. Idą wyglądała rzeczywiście jak z obrazka, 25 w nowej pięknej sukni z trenem, bufiastymi rękawami i talią osy, cała spowita w tiulowy welon czteroipóhnetrowy, z bukietem białych różyczek w tiulowej osłonie. Marek, którego śniade oblicze odcinało się pięknie od śnieżnobiałego gorsu koszuli, wyglądał jak model z żurnala. - Piękna para! - szeptano w ławkach. Teraz zagrzmiały organy, rzucając w przestrzeń marsz weselny ze Snu nocy letniej Mendelssohna. Marek i Idą odwrócili się od ołtarza, by pójść przed siebie, w świetlaną i zupełnie nową oraz szczęśliwą przyszłość. Idą specjalnie zamówiła u organisty ten właśnie finał muzyczny. Od tygodni wyobrażała sobie, jak cudnie będą z Mareczkiem wyglądać, krocząc uroczyście w takt tego marsza, nareszcie poślubieni sobie, promieniejący radością i dostojeństwem, wlokąc po ziemi tren i powłóczysty obłok welonu. Lecz kiedy, wsparta na ramieniu swego młodego małżonka, uczyniła dwa zamaszyste kroki marszowe - z miejsca wpadła na Pyzę i Tygryska, które - nie znając wszak dokładnie procedury dalszego postępowania - wciąż jeszcze twardo tkwiły na zaszczytnych miejscach druhenek. Idą omal nie runęła, ale podtrzymana mężowską dłonią, zachowała jednak równowagę. Dziewczynki, wystraszone kolizją, prysnęły na boki. Idą rzuciła im karcące spojrzenie, lecz zaraz zrobiła dobrą minę, przytuliła się do Marka i ruszyli oboje przed siebie powolnym, wypracowanym krokiem, na elastycznych kolanach, prawie jak w polonezie. Tren sunął dostojnie po dywanie, klęczniku, schodkach, a tiulowa mgła welonu rozwijała się metr po metrze. Właśnie wtedy, gdy oblubieńcy znajdowali się na wysokości pierwszych ławek - welon napiął się jak struna, po czym wraz z wianuszkiem zeskoczył sprężyście z głowy Idy. - Wiedziałam! - krzyknęła przerażona mama Borejko. Na szczęście jej okrzyk zatonął w grzmiącym tutti organów. Lecz nic nie zdołało zatuszować dzikiego spojrzenia Idy. Odwróciła się ona jak na dobrze naoliwionej osi i omal nie rzuciła bukietem w sprawczynię zajścia, to jest - w biedną Patrycję, która całym swym solidnym ciężarem stała wciąż jeszcze obunóż na krawędzi welonu, tam gdzie poryw serca zaniósł ją z najmilszymi gratulacjami na ustach. Na widok tego, co wynikło z jej porywów, Patrycja omal się nie rozpłakała. Podobnie zareagowała Pyzunia, schodząca za Idą po 26 łindkach: zrobiła podkówkę, a w jej zacnych oczach zaszkliły się łzy. po twarzy Tygryska natomiast przeleciał błysk dzikiej frajdy, . otkotrwały jak wyładowanie elektryczne na spokojnym letnim ieboskłonie, zwiastujące nadejście zjawisk bardziej spektakularnych. Jeśli chodzi o Natalię, była bardzo rada, bo udało się jej zrobić zdiecie właśnie w kulminacyjnym punkcie wydarzenia. Organy umilkły, sapiąc. _ Doprawdy - rzekł ojciec Borejko, wykorzystując tę chwilę ciszy dla uczynienia małej uwagi a propos. - Mam dziwne uczucie deja vu. Podobna scena była chyba w-której ś z burlesek braci Marx. Znów zagrzmiały organy, zagłuszając odpowiedź mamy Borejko. Tym, co dominowało w jej krótkiej wypowiedzi, nie była jednakże czuła wyrozumiałość. Gabriela, kierowana swym odruchowym poczuciem odpowiedzialności, już ruszała na pomoc młodszej siostrze, gdy uprzedził ją pan młody. Już po raz drugi dzisiaj błysnął klasą. Ze spokojnym uśmiechem pobłażania podniósł welon wraz z wianuszkiem, umieścił ten ostatni centrycznie na głowie oblubienicy, po czym ujął jej twarz w obie dłonie i mocno pocałował w usta, tym długotrwałym widowiskiem dostarczając nowych wrażeń osobom zgromadzonym. I ruszyli naprzód, środkową nawą, wśród zachwyconych okrzyków członków rodziny i przyjaciół. 10. Wichura i zadymka trwały w najlepsze, kiedy o siedemnastej dwadzieścia pod kamienicę przy Roosevelta 5 podjechał cicho biały mercedes, dyndając wianuszkami uwieszonymi w szybach na białych wstążeczkach. Przed bramą czekała już grupka gości zmotoryzowanych, a kolejna grupa zbliżała się właśnie na piechotę od strony mostu Teatralnego. Mercedes zatrzymał się pośród białych zasp, tuż obok białego forda, należącego do Sławka Lewandowskiego. Ford miał szwedzką rejestrację, bo też ze Szwecji właśnie przybył do rodziny na y 27 Święta były narzeczony Idy Borejko. Walący z niewidocznego nieba śnieg tworzył miliardy kolorystycznych odpowiedników dla bieli dwu maszyn oraz dla białej panny młodej, gramolącej się właśnie z tylnego siedzenia. Przednie siedzenie reprezentacyjnej limuzyny opuszczała właśnie mama Borejko, która na widok tłumku przed bramą przejawiła pewne zaniepokojenie. Uzasadnione, jak się okazało. Przez zaspy śnieżne przedzierała się ku niej Gabrysia, jakaś markotna i podenerwowana. - Mamuś, tylko spokojnie... - powiedziała tonem kojącym, a mama Borejko zdenerwowała się natychmiast. - Hm, jak by to powiedzieć... czy masz może klucze od domu? Serce mamy Borejko podskoczyło tak, że poczuła je w gardle. Nie. Ależ nie. Nie miała kluczy. Tuż przed wyjściem do kościoła, w pośpiechu i zamieszaniu, zostawiła je Patrycji, która widząc zadymkę, postanowiła w ostatniej chwili zmienić pantofle wizytowe na botki - a własne klucze, jak to Patrycja, po raz kolejny gdzieś zapodziała. - Czy w ogóle ktoś ma klucze od domu? - słabo spytała mama Borejko, żywiąc nadzieję, że jej pytanie jest zbędne i absurdalne. Ale nie było. Wlokąc nogi po śniegu, z głową opuszczoną na pierś, podeszła Patrycja i wyznała zająkliwie, że wychodząc jako ostatnia, zatrzasnęła za sobą drzwi, niepomna faktu, iż klucze są w kieszeni płaszcza, który również niestety postanowiła wymienić na tę oto kurtkę. - Moje klucze zostały w żółtej pelerynie - dodała Gabrysia, która po raz pierwszy tej zimy miała na sobie nie pelerynę, a kożuszek. Natalia natomiast nigdy nie nosiła kluczy, jeśli nie musiała, bo zawsze nękały ją lęki, że klucze te zgubi i nie będzie mogła wejść do domu. Nie miał ich przy sobie również ojciec Borejko; on także przywdział dziś inne, wytworniejsze okrycie wierzchnie, dla elegancji nie przenosząc do niego zawartości kieszeni. Trudno było się spodziewać, by panna młoda nosiła pęk kluczy w jakimś zakamarku swego powiewnego stroju, w którym, nawiasem mówiąc, właśnie dygotała na wietrze, okryta li i jedynie narzuconą na ramiona pelerynką. Pogoda pogarszała się z każdą chwilą, goście drżeli i przytupywali, należało coś postanowić, ale 28 Borejko, na którą zwracało się tyle par oczu należących do , , -._ niestety - także sąsiadów z niemal wszystkich pięter, nic • koś wymyślić nie mogła. Miała ochotę płakać i tyle. Wiatr aoierai dech, zimne płatki zasypywały oczy, a mdlące uczucie Ifoszmarnej porażki, takie samo jak we śnie, nie chciało jej opuścić. Przeciwnie. Rosło i rosło, utrwalając się na dobre. _ Jak mógłbym ci pomóc, Milu? - zapytał bezradnie Ignacy Borejko, lecz żona rzuciła mu tylko bolesne spojrzenie. Nie miała dla niego żadnych wskazówek. _ Wyłamię drzwi! - zaofiarowała się zrozpaczona Patrycja. Od śniegu, wiatru i łez winy twarz jej była czerwona i błyszcząca jak pomidor. - Głupia jesteś! - powiedziała mama Borejko, nagle wyprowadzona z równowagi. Powiedziało się to jej ostrzej, niż by chciała. Szczerze mówiąc - bardzo nawet ostro. Patrycja rzuciła matce spojrzenie pełne zdumienia i urazy. Marek, który właśnie odprawił taksówkę i teraz chował portfel, kuląc się pośród zamieci, odwrócił w zdumieniu głowę i spojrzał na swą teściową, jakby ją widział po raz pierwszy w życiu. - Ależ... co się stało?! - spytał. Wyjaśniono mu. Marek stał przez chwilę bez ruchu, z jedną dłonią na biodrze, a drugą - nad oczami. Spod tego daszku badał wzrokiem parter, gdzie znajdowało się mieszkanie Borejków. Był to parter wysoki, umieszczony dobre dwa metry ponad poziomem chodnika, tak że mieściły się pod nim w całości jeszcze okna suteren. Z dwu pokojów należących do mieszkania Borejków można było wyjść na ozdobny balkon, wieńczący przyporę z dużych głazów. U podstawy tej przypory widniał szyld wytwórni kołder i - tuż nad chodnikiem - jej witryna. Od drżącej przed bramą gromadki przedarł się przez śniegi stryj Józeczek, brat Ignacego Borejki. - Jakieś problemy? - spytał, wiedziony solidarnością klanową, a także pewną niechęcią do przebywania wśród zawiei ze swą małżonką Felicją (która cierpiała na korzonki nerwowe). - Ach, nie, nic takiego - pospieszyła dziarsko Gabrysia. - Sekundę cierpliwości, stryjaszku. Po prostu, hm, okazało się, że nikt z nas nie ma przy sobie kluczy od domu. 29 - O - rzekł stryj Józeczek. - To co mi da sekunda cierpliwości, skoro nikt z was nie ma kluczy od domu? Teraz dopiero groza zawarta w tej wypowiedzi dotarta do świadomości panny młodej. - Co - co - co?! - spytała, zbliżając się błyskawicznie do rodziny. - Co ja słyszę?! Stosując dobitne powtórzenie, uprzytomniono jej, co słyszy. - Hy! Co za świństwo - powiedziała Idą i znieruchomiała. Śnieg przysypywał jej pomalowane rzęsy oraz konwalijki wokół głowy, wicher szarpał welonem. - Czy to ma być zemsta losu, czy co? -jęknęła następnie. - Jeśli tak, to za co?! Patrycja, ja ci chyba dzisiaj coś wyszarpię, ty mał-mał... - tu Idą zreflektowała się, zerknęła na swego Mareczka, po czym opanowała się w imponującym tempie i dokończyła w natchnieniu: - ... ty mał-gerytko! Otuliła się pelerynką, po czym utkwiła w małżonku ufne spojrzenie. - Kochany, czy jest na to jakaś rada? - przemówiła głosem zbolałego pisklątka. W trudnej sytuacji życiowej nie masz lepszego sposobu na znalezienie ratunku, niż zwrócić się do Prawdziwego Mężczyzny w tonacji Zbolałego Kurczątka. Szczebiotliwe i żałosne dźwięki pobudzają natychmiast odruch opiekuńczy, będący, jak wiadomo, najpiękniejszą z cech charakteru Prawdziwego Mężczyzny. Odruch ten, w połączeniu z naturalnym pragnieniem dominacji oraz instynktem łowieckim (tym motorem, bądź co bądź, postępu), może zdziałać cuda. Zwłaszcza jeśli jest się panem młodym, a za widownię ma się tłumek rodziny i przyjaciół, a także byłego narzeczonego panny młodej, który wyłazi ze swego mieszkania, by z rękami w kieszeniach i z szyderczym uśmieszkiem na przystojnym obliczu przypatrywać się rozwojowi akcji. Marek demonstracyjnie zignorował Sławka Lewandowskiego, po czym rzekł tonem łowcy i opiekuna: - Na wszystko jest rada, moja maleńka. Tylko patrz, a sama się przekonasz. - Po tych słowach podkręcił czarnego wąsa, wycisnął słodki pocałunek na usteczkach swej lubej i zwrócił się do teściowej z grzecznym zapytaniem: - Czy mama pozwoli, bym użył siły? 30 O a-ależ użyj sobie, moje dziecko, użyj - odparła sternowana mama Borejko, zamrugała oczami i dodała słabo; ^Obawiam się, że nie mamy innego wyjścia, prawda? _ prawda - odrzekł Marek. - Nie mamy - to rzekłszy, ergicznie zbliżył się do przypory zwieńczonej balkonem, ocenił wzrokiem sytuację i wybrawszy drogę po rynnie (sięgającej hodnika a opatrzonej mocnymi uchwytami, zakotwiczonymi w murze), wdrapał się na balkon zwinnie jak alpinista lub kot dachowy. Znalazłszy się na balkonie, najpierw spróbował sforsować drzwi do mieszkania, waląc w nie barkiem - bez skutku. Następnie usiłował otworzyć je, stosując wpychanie własnego grzebienia w szparę między listwami futryn. Lecz stolarka była bardzo porządna i sposób z grzebieniem nie pomógł. Tymczasem widownia rosła - oprócz bowiem tłumku gości weselnych, którzy otaczali już centrum akcji, przyglądając się z zaciekawieniem i nadzieją poczynaniom pana młodego, przed domem zgromadzili się także nieliczni przechodnie oraz ci z lokatorów kamienicy numer pięć, których w dzieciństwie nie uczono, co to jest dyskrecja, lub których uczono, ale oni mieli natury podejrzliwe i bali się włamań. Sławek Lewandowski uśmiechał się coraz bardziej szyderczo, wobec czego Marek po prostu zdjął marynarkę ślubną, owinął nią łokieć prawej ręki i mocno walnął w szybę, rozbijając ją w drobny mak. Była to szyba zewnętrznych drzwi balkonowych. Otwarcie wewnętrznych, niedbale domkniętych, nie stanowiło najmniejszego problemu. Teraz już wszyscy sąsiedzi wychylali się przez okna. Marek włożył marynarkę i przesłał żonie triumfujący uśmiech. - No, czy on nie jest cudny? - zakrzyknęła Idą, składając ręce w podziwie. - Cudny. Cudny, cudny i jeszcze raz cudny- zgodził się natychmiast stryj Józeczek, kiwając się na obcasach. Idą rzuciła mu podejrzliwe spojrzenie. Jakoś nigdy nie umiała ocenić, czy poczciwy stryjaszek mówi serio, czy drwi w najlepsze. Idą czuła podskórnie, że stryj pozwala sobie wobec niej na złośliwości. Zawsze tak było. Jego brat Ignacy, diametralnie różny typ człowieka, stał po kolana w śniegowej zaspie i wznosząc nabożnie oczy, podziwiał wyczyn zięcia^ 31 - Ten młody człowiek jest nadzwyczajny, Iduś. Wybawił nas z kłopotu w jednej chwili, propria manu*. Tylko jakże my teraz wszyscy wejdziemy po tym murze? W jego wieku to fraszka, ale w moim? Stojąca obok ojca Patrycja spojrzała z zaskoczeniem, po czym parsknęła śmiechem, co przyszło jej tym łatwiej, że zawiniona przez nią sytuacja została szczęśliwie rozwiązana. - Tato, jesteś niemożliwy! Przecież teraz Marek otworzy nam wszystkim mieszkanie od wewnątrz! - A! - rzekł ojciec, zachwycony prostotą rozwiązania. - Teraz rozumiem. 11. Patrycja wyszła z przyjęcia weselnego. Nie, w porządku było, wszystko wspaniale się udało, udziec jagnięcy rozpływał się w ustach, złote jabłka Hesperyd, podane na ciepło, roztaczały cudowne aromaty, atmosfera była przemiła i nawet kaloryfery zaczęły grzać mniej więcej po godzinie od chwili wybicia szyby, dzięki czemu można było wyłączyć elektryczny grzejnik, przy którym gromadzili się biesiadnicy. Patrycja mogłaby ewentualnie nie zwracać uwagi na rzucane przez Idę mściwe spojrzenia z podtekstem ,,czekaj, ja ci jeszcze pokażę!", mogłaby też darować mamie jej szorstką uwagę, wygłoszoną przed wejściem do domu, lecz poza wszystkim denerwowała ją jeszcze biesiada intelektualna przy weselnym stole. Mógł był już sobie ojciec darować, doprawdy, te stare kawałki z Marka Aureliusza czy - ni przypiął, ni wypiął - z Herodota! Patrycja zjadła też zdecydowanie zbyt wiele wszystkiego. Przy drugiej porcji kremu orzechowego z bitą śmietaną i ajerkoniakiem oraz czekoladowymi wiórkami poczuła, że przeholowała, zrobiło się jej nawet odrobinę niedobrze. Więc opuściła pokój biesiadny (nikt tego nawet nie zauważył, bo właśnie stryj Józeczek wdał się z Markiem w spór na temat programu powszechnej prywatyzacji) i poszła do kuchni, gdzie zaparzyła sobie herbatki miętowej. Piła ją * Własnoręcznie. 32 z newnyo1 "^"^kiem i czuła dodatkowy niesmak, słysząc dobiegające z pokoju uniesienia ojca na temat wina zwanego Falernum i jego znaczącej obecności w literaturze łacińskiej. A potem, kiedy już wypto herbatkę i zrobiło się jej trochę lżej na żołądku, wdziała botki i kurtkę i \vymknęła się z domu. Na krótki, samotny spacerek. Zadymka ju^ ustała. Wszystko wokół było ciche, cudacznie odmienione zarówno pod względem kształtu, jak koloru. Wysokie, zimne niebo po^ad białymi dachami miało fiołkowoczarny kolor staroświeckiego atramentu, a księżyc wyglądał jak przejrzysty plasterek lodu pośród gwiazd. Była sama, n^ całej ulicy Roosevelta - żywej duszy! Aż dziwne. Żadnych pojazdów, nawet psa czy kota widać nie było. We wszystkich oknach światełka choinek, ha! Wszyscy siedzą w tych swoich mieszczańskich domach, nie wiedząc nawet, jak pięknie jest teraz na świecie! siedzą i jedzą. A jedzta sobie, jedzta, opychajta się na zdrowie. Ni^h wam się dobrze tyje. A panna Borejko zrobi sobie teraz rundkę po Jeżycach. Jezyce, prawdę mówiąc, lubiła średnio. Nie podzielała upodobania własnej rod^ny do starych, zrujnowanych kamienic, zakurzonych witrazyko^ zardzewiałych balustrad kutych w żelazie oraz dziwacznych, poobijanych z tynku kominów. Nuda absolutna, pył dziejów i irytujące zniszczenia. Osobiście wolała nowoczesne, funkcjonalne w^ie o niebanalnej architekturze i komfortowych wnętrzach, ot, t^ie, w jakich mieszkało kilka koleżanek z jej klasy. Były to dziewczyny ^ które posiadały rodziców zaradnych, umiejących się przystosować do nowych warunków ustrojowych i ekonomicznych. Być może ludzie ci nie potrafiliby godzinami rozprawiać o strofach alcejskic^ albo roztrząsać zawiłych problemów etycznychale za to z pewnością nie mieli problemów z zapłaceniem co miesiąc wszystkich świadczeń, tak by zostało jeszcze choć parę groszy na zyci^ Nig Oni umieli się sprężyć i zapewnić swym dzieciom godziwe warunki egzystencji oraz należny start. Patrycja kochała, rzecz jasna, swoich niezamożnych, niezaradnych i niepraktycznych rodziców. Szanowała także ich poglądy i zasady. Ale niekoniecznie musiała podzielać wszystkie z nich. l niekoniecznie musiała kopiować niewolniczo ich styl życia. Miała swój styl. A cofnie wolno? Urządzi sobie życie zupełnie, zupełnie inaczej niż oni. Inaczej tez niż Gabriela i inaczej niż Idą. A więc, oczywiście - żadnych mężczyzn, oni tylko przeszkadzają. Matura, potem studia ekonomiczne albo prawo dla menedżerów. Nie szkodzi, że z matematyką ma się te odwieczne problemy. Nic to. Jest sporo czasu do matury, jakoś się temu zaradzi. Potem się założy biznes i jako kobieta biznesu będzie się nosiło żakiety w pepitkę, bluzki koszulowe oraz pantofle na szpilkach, od Diora. A po szczęśliwym zdaniu matury już nigdy w życiu nie weźmie się do ręki tomiku poezji. Poezja ma fatalny wpływ na osobowość, patrz Natalia. Ginie, biedaczka, w jakiejś kompletnie nierzeczywistej aurze, pochłonięta pisaniem referatów o Norwidzie oraz gryz-moleniem własnych poematów, których nikt, poza ojcem, nie chce czytać. Im starsza, tym bardziej dziwaczeje. Ubiera się wciąż jak chłopak, a zakochała się, naturalnie, w sposób wielce poetyczny, sekretny i nieszczęśliwy, w żonatym adiunkcie Wydziału Filozofii, piszącym pracę o postmodernizmie. Boże. Naturalnie, nic o tym nikomu nie wspomniała, ale od czegóż czujne oko siostrzane. Wie się o Nutrii wszystko, i to od dziecka. Ech, trzeba się otrząsnąć z tych rodzinnych zależności i wpływów. W ogóle - od wszelkich wpływów trzymać się z daleka. Z tym postanowieniem Patrycja przebyła na ukos jezdnię i poszła mostem Teatralnym w kierunku Śródmieścia. Tak jest, Śródmieścia. Dość już, naprawdę, tych Jeżyć. Pójdzie sobie i pogapi się trochę na wystawy w najelegantszych domach mody. Na moście Teatralnym i dalej - na ulicy Fredry - było już bardziej ruchliwie. To tu, to tam przemykały grupki osób, z daleka widać było tramwaj ruszający spod Collegium Maius. Po lewej ręce Patrycji bielała nie tknięta ludzką stopą Teatralka; jutro od samego rana stanie się zapewne miejscem rojnym i hałaśliwym. Pół Jeżyć zleci się tu z sankami, żeby zjeżdżać z najwyższego stoku. Za rozległą płaszczyzną śniegu, w dole, widniały światełka starych willi przy Noskowskiego. W oknie Romy było ciemno, za to salon Kowalików, piętro niżej, iluminowany był jaskrawo. • Pulpecja stanęła na szczycie wzgórza, zastanawiając się, czy by nie wpaść na chwilkę po Romę, z propozycją wspólnego spacerku. Ale nagle z ciemności przed nią wychynął ciemny kształt, sapiąc i machając rękami, więc wrzasnęła krótko, a potem się roześmiała, 34 . Ąv światło z neonu ZETO po drugiej stronie mostu wydobyło ^niroku twarz dobrze znajomą. z R 1tona. Przyjaciel Tomka Kowalika od zawsze. Kumpel Pat- -' 7 maskownicy, a teraz - z kursów komputerowych. Sąsiad ze ^[owackiego, kuzyn Cesi Żak, która była przyjaciółką Gabrieli. No, faktycznie, było też kogo się przestraszyć. '__ No, jak? - przywitała Baltonę, który, chudy i wysoki, yaśnieżony prawie po pas, zdyszany i wesolutki jak rzadko, stanął wreszcie przed nią z łapami pełnymi śniegu. Śnieg miał wszędzie, nawet na tych swoich cudacznych włosach koloru karminowego, przewiązanych w poprzek czoła zwiniętą w pasek czarną chustką. - Chyba zrobimy zaraz bałwanka, Patrycjo - rzekł Baltona, szczerząc wilcze zęby. - No, jaki śnieg jest przyjemny, tylko zobacz - to mówiąc, wcisnął jej garść śniegu za kołnierz, a kiedy zaczęła piszczeć wniebogłosy, natarł jej policzki śniegową kulą. Patrycja - ku zgrozie nielicznych przechodniów - piszcząc cienko i zarazem zanosząc się śmiechem, pchnęła go z całych sił w pierś, Baltona runął w tył, a że trzymał ją za kołnierz - potoczyli się oboje w dół toru saneczkowego. Legli, dysząc, u stóp zbocza, w wielkiej zaspie. Ucichli i patrzeli w niebo. - Widziałaś Noc na ziemi Jarmuscha? - spytał nagle Baltona. - Widziałam, na tym pokazie w DKF-ie - przypomniała mu Patrycja. - Na tym samym, co ty, zresztą, jeśli dobrze pamiętam. - Podobało ci się? - chciał wiedzieć Baltona, który najwyraźniej klasyfikował ludzkość wedle stosunku poszczególnych jednostek do filmów Jarmuscha. Kiedy usłyszał od Patrycji zepewnienie, że tak, i to bardzo - wyraźnie się ocieplił. Dalsze dziesięć minut zeszło im na szczegółowym wspominaniu co zabawniejszych momentów filmu, na wspólnym śmiechu i wreszcie, po wyczerpaniu tematu - na robieniu tak zwanego "orła" na śniegu, czyli na ulubionej zabawie ich dzieciństwa. Leżąc na wznak, machali wahadłowo rękami i nogami, wreszcie wstali, ocenili dwa dorodne kształty na śniegu i obiecali sobie, że jutro przyjdą tu, jak już będzie jasno, i dorobią orłom korony z folii po czekoladzie. Ustalili też, zaśmiewając się do rozpukri, że jest zimno jak cholera i że trzeba wracać. 35 Po czym nagle, bez żadnego uprzedzenia, Baltona ujął Patrycję pod brodę, protekcjonalnie i władczo zarazem, i mocno pocałował w same usta. Natychmiast dostał w gębę, i to tak, że aż zadzwoniło. - Łajdak! - orzekła Patrycja z zimnym spokojem Atalanty. - A to co? Kto ci pozwolił, ty obleśny paskudzie? Jazda mi stąd, bo jak ci przywalę, to nie wstaniesz aż do Sylwestra! Myślała, że to wystarczy i że zalotnik oddali się spłoszonym truchtem. A tymczasem Baltona, zanosząc się śmiechem, złapał ją mocno wpół, pochylił twarz ku jej twarzy i... nie pocałował. Nie pocałował, choć Patrycja, mimo słusznego oporu, zamknęła jednak oczy i nadstawiła usta (odruchowo). Patrzał tylko w jej oczy z bardzo bliska i śmiał się złośliwie. - Już wiem, dlaczego lubisz filmy Jarmuscha -- powiedziała mściwie Patrycja. - Ze względu na obleśne momenty! Baltona ryknął śmiechem, po czym wypuścił ją z uścisku i nagle już go nie było - biegł pod górę długimi susami, śmiejąc się przez cały czas. Kiedy stanął na szczycie wzgórza, odwrócił się, pomachał jej ręką - czarny i błyszczący w swoim skórzanym odzieniu motocyklowym - i zawołał: - Cześć! I pobiegł dalej. A Patrycja została sama w ciemnym dole, usta ją paliły i paliły też policzki. Było jej wstyd. A jednocześnie musiała się powstrzymywać całą siłą woli, by nie gonić uciekającego Baltony. Czuła się tak, jakby on, biegnący, ciągnął za sobą linkę, omotaną wokół niej drugim końcem. Im dalej biegł, tym mocniej się ta linka napinała. Okropne! Patrycja chwyciła pełne garście śniegu, po czym gwałtownie wyszorowała nim sobie twarz, ze szczególnym uwzględnieniem ust. Nawet splunęła dwa razy, żeby czuć się już całkiem czysto. Co za bezczelny facet! Co on sobie myśli nagle?! Znają się tyle lat, zawsze traktowała go uczciwie, jak kolegę z piaskownicy. Nigdy go nie kokietowała, zresztą - phi! - nie podobał się jej wcale, chudy i dziwaczny, w tym swoim średnio gustownym przebraniu, z malowanymi - zgroza! - włosami. Owszem, wiedziała, że dziewczyny za nim wariują, o, na przykład, nie dalej jak parę dni 36 J ta Ełka Stryba prosiła, by ją z nim poznać. A potem przez • i-sczas robiła do Baltony słodkie oczy. Ale Baltona był wciąż rnotnikiem, przyjaźnił się tylko z Tomkiem, jeździł na swoim rnvm Harleyu Davidsonie i odwiedzał wystawy, galerie oraz .. studyjne. Podobno malował i pisał wiersze. Nie dostał się do szkoły plastycznej po maturze, więc, zachęcony brakiem egzaminów wstępnych, wylądował na fizyce, oczywiście oblał pierwszy rok i trafił do studium pracowników socjalnych, żeby go nie wzięli do wciska. Niezbyt interesujący, to prawda. Ale unosił się wokół niego artystyczny nimb. To brało niektóre dziewczyny. Lecz ona, Patry-cia, nie zaliczała się do tego grona, nimb artysty przeklętego nie kusił jej w najmniejszym stopniu, a jeśli chodzi o to, co czuła w tej chwili, to - hm - to zapewne minie. I już. Patrycja gniewnie otrzepała się ze śniegu, wytarła mokrą twarz rękawem kurtki i ruszyła energicznie na ukos przez Teatralkę, brnąc w śniegu po kolana. 12. Zadzwoniła do drzwi Kowalików, nie mając pewności, czy nie przeszkodzi w jakiejś rodzinnej biesiadzie. Ale nie, doktor Kowalik, mile odprężony, siedział z żoną na kanapie przed telewizorem. Objęci, uśmiechnięci, popijali sobie winko. Tomek, brat Romy, który otworzył drzwi, był już ubrany do wyjścia i właśnie gdzieś leciał, roztaczając zapach wody "Denim". Roma siedziała pod choinką, wprost na dywanie, tyłem do telewizora, żuła gumę i podrygiwała w takt melodii z walkmana. Czytała popularną książeczkę psychologiczną pod tytułem Toksyczni rodzice i z rodzaju spojrzeń, jakie rzucała na Mamerta i Tosię, można było wywnioskować, że wszystko jej się zgadza co do joty i że w ogóle lektura dostarcza jej wielu ciekawych nowinek. - Mój Boże, to nie do wiary - powiedziała ponuro, gdy pięły się obie na poddasze willi, gdzie ona i Tomek mieli po pokoiku z mansardką. - Człowiek żyje od osiemnastu lat pod jednym dachem z zupełnymi potworami, dewiantami i toksycznymi typami, pełnymi zastarzałych kompleksów -tz ich własnego dzieciństwa. Dopiero po tej lekturze zrozumiałam, ile mi oni wyrządzili krzywd, 37 jakie nieodwracalne zmiany w psychice spowodowali. Jak chcesz, to ci pożyczę. Patrycja odrzekła, że naturalnie, chętnie się zapozna z tym dziełem, po czym poprosiła, by Roma zrobiła jej herbatki, bo zmarzła i przemokła. Usiadły obie w malutkiej kuchence o skośnym suficie i czekając, aż czajnik zacznie gwizdać, rozmawiały o Baltonie. Na niego bowiem zeszła rozmowa, kiedy Roma zapytała, gdzie się, u licha, Patrycja tak przemoczyła. - To jego typowe zagranie - podsumowała ponuro Roma opowieść przyjaciółki. - Kompletnie nieodpowiedzialny motylek pawie oczko. Nie, raczej- trupia główka. Ponura wypowiedź Romy skłoniła wesołą Patrycję do nagłego wybuchu śmiechu. Roma w ogóle była całkowitym przeciwieństwem najmłodszej Borejkówny; chuda, wręcz koścista, nosiła druciane lennonki i wielką wiechę konopiastych włosów, postrzępionych w matowe pasma o różnych odcieniach koloru blond. Była zazwyczaj zgryźliwa i niezadowolona, ale jej cięta inteligencja oraz czarne poczucie humoru sprawiały, że z Patrycja uzupełniały się doskonale. Często wcale nie trzeba im było słów, by zrozumieć się i w lot złapać istotę sprawy. Tym razem jednak Patrycja uznała, że warto by się dowiedzieć dokładnie tego, co zaczęła podejrzewać. - A właściwie skąd wiesz, że to jego typowe zagranie? - spytała. - Z własnego doświadczenia - odparła Roma po prostu. Patrycja tak właśnie przypuszczała. Siedziała przez chwilę w milczeniu, słuchając, jak szumi czajnik, po czym zdjęła botki i roztarta sobie zmarznięte stopy. Roma też jakoś nagle umilkła. Wyglądało na to, że każda z nich chciałaby zadać przyjaciółce jakieś pytanie, ale żadna z nich nie ma na to dość odwagi. ^ - No, a jak tam wesele przebiega? - spytała nagle Roma. - No, wiesz, jak to wesele - odparła Patrycja z pewnym znudzeniem. - To taka anachroniczna uroczystość. Ale cóż, będę musiała tam wrócić, bo nawet im nie powiedziałam, że wychodzę. - A pan młody jak? -- W porządeczku - ożywiła się Patrycja. - Wykazał się dziś wieloma zaletami. Prawie że go zazdrościmy Idusi, Natalia i ja. 38 ___ p no, zazdrościć to nie ma czego - chłodno orzekła Roma. Małżeństwo jest naprawdę idiotycznym wynalazkiem. __ Q tak, zdecydowanie, zdecydowanie - zgodziła się szybko P trvcia. - Nawet nie masz pojęcia, ile razy ja to dzisiaj powiedziałam. Albo pomyślałam. _- A Baltona? __ Co: Baltona? - speszyła się Patrycja. Nie wiedziała, jak ocenić uczucia Romy i męczyła ją niepewność. _ Masz wobec niego jakieś plany? - spytała Roma niedbale, bardzo niedbale, z wystudiowanym wyrazem obojętności na twarzy zdobnej w mocny makijaż (brwi i oczy), lennonki oraz kilka pryszczyków. - Ja?! - ależ skąd! - Naprawdę?... - Naprawdę - odparła Patrycja szczerze i wesoło, - Facet nie jest w moim typie, Romciu. W ogóle nikt nie jest w moim typie. Ale on to już chyba najbardziej- - Co: najbardziej? - Najbardziej nie jest. - Aha. Patrycja odchrząknęła, wdziała botki i dodała: - Nie doczekam się już tej twojej herbaty, staruszko. Lecę. Wesele w toku, a ja, wyobraź sobie, znów jestem głodna! 13. Na szczęście w domu było jeszcze sporo rzeczy do zjedzenia. Goście siedzieli już przy kawie, ze stołu uprzątnięto, tak że Patrycja mogła zaszyć się w kuchni i spożyć trochę pozostałych z uczty frykasów. Natalia, która otworzyła jej drzwi, usiadła razem z nią przy stole zastawionym na wpół opróżnionymi półmiskami i kiwając ponuro głową powiedziała: / - Ojojoj, Pulpecjo, czeka cię dziś niezła p/zeprawa. - A co, to już nawet wyjść na spacerek nie można? - buntowniczo spytała Patrycja. Była zdecydowanie nie w humorze. - Co to, niewola czy jak? - Nie chodzi tu bynajmniej o spacerek - złowieszczym tonem 39 wyrzekła Natalia. Jej blada, uduchowiona twarzyczka o wielkich oczach i mnóstwie piegów wyrażała współczucie. Ale Patrycja nie widziała współczucia. Widziała Schadenfreude. - O cóż więc chodzi?! - spytała szorstko. - Jak cię nie było, przyszła sąsiadka z góry, pani Nowacka. - Ach, pani Dąbek-Nowacka? - spytała Patrycja z przekąsem. - Właśnie wracała z kościoła, gdy ujrzała ciebie, jak tarzasz się po śniegu z jakimś mężczyzną. Najpierw chciała wzywać pomocy, bo miała najgorsze podejrzenia, ale potem usłyszała, jak twierdzi, twój radosny śmiech. Więc pomyślała, że na wszelki wypadek przyjdzie i.powie to naszej mamie. - Oczywiście. - No i powiedziała. A tak głośno, że wszyscy goście w pokoju to słyszeli. - No, ładnie - jęknęła Patrycja. - To teraz poczekam sobie tylko w kuchni, aż goście pójdą. I już mogę być sądzona za niemoralne prowadzenie się. - Pulpecie, przestań. Wiesz, że mama tego tak na pewno nie zrozumie - pocieszała ją Natalia. - Ależ tak. Nutrio moja droga. Zobaczysz. Mama w ogóle rozumie mnie zupełnie na opak. Kwestia różnicy pokoleń, w moim przypadku najdotkliwsza. Popatrz tylko. Najlepiej mama rozumie się z Gabrysia. Natomiast ja? - co zrobię, zawsze jest źle. - Pulpa, jesteś niesprawiedliwa - powiedziała Natalia z przejęciem. - Ty właśnie, zwłaszcza ostatnio, jesteś taka... kąśliwa wobec mamy, i wobec taty zresztą też. Patrycja spojrzała wyniośle znad kawałka chleba z indykiem i borówkami. - Ja tylko - powiedziała - jak tylko, moja droga, walczę o własną tożsamość. 14. Wypito kawę, zjedzono ciasta i goście poczęli z wolna się rozchodzić. Nie bez wpływu na to był fakt, że nieszczęsne kaloryfery wciąż nie chciały rozgrzać się na dobre. Ledwie ruszyli się stryj 40 7ek i ciotka Felicja (której korzonki odzywały się zawsze, gdy k 'hv trochę powiało chłodem, i teraz nie mogła się rozgrzać 0 wet w pożyczonej od mamy Borejko wełnianej chuście) - wy-n • tło wszystkich. Została po nich góra naczyń do zmywania, nie , prizona połowa tortu oraz nieruchawe warstwy dymu tytoniowe- w pokoju, gdzie przecież sypiały dzieci. Mama Borejko zebrała s7vstkie popielniczki, otworzyła szeroko okno balkonowe i roze-irzała się wokół. Ile kwiatów! Ich zapach mieszał się w dziwną kompozycję z dymem tytoniowym. Idą dostała wspaniałe róże, gerbery i nawet storczyki. A cóż to za dziwadła, pomarańczowe z fioletem, w kształcie ptasich głów? Ach, tyle pięknych kwiatów test na świecie, w takich szalonych barwach i kształtach. Jej własny ślubny bukiet - pamiętała to do dziś - składał się z trzech białych goździków. Ignaś, do którego zwyczajowych obowiązków należało kupienie pannie młodej bukietu, twierdził, że niczego innego nie dostał. I było to wielce prawdopodobne w tamtych czasach, nawet uwzględniając roztargnienie Ignasia, który z trudem odróżniał malwę od pietruszki. Teraz to są zupełnie inne czasy! Mama Borejko miała swój sekret: ilekroć wychodziła do miasta, wstępowała sobie do kwiaciarni, do tych pięknych, eleganckich i lśniących kwiaciarni pełnych najprzeróżniejszych kwiatów i roślin pokojowych. Lubiła też, przy okazji zakupów na Rynku Jeżyckim, oglądać kwiaty wystawione na sprzedaż w budkach i na straganach. Myśl, żeby wydać pieniądze rodzinne na coś, co służyłoby własnej przyjemności, nigdy nie przychodziła jej do głowy. Toteż mama Borejko nie mogła teraz się nacieszyć całym tym bogactwem, poupychanym w wazonach, dzbanach i wiaderkach. Trzeba by je poprzenosić do pokoju nowożeńców, ale miała ochotę jeszcze przez chwilę się tym nacieszyć. Trzeba by je też poprze-kładać do słoików, dolać wody - ale na to mama była zbyt zmęczona. Prawdę mówiąc, marzyła już tylko o łóżku. Z kuchni dobiegł łoskot ustawianych talerzy i połajanki Gab-rysi, która zapędzała swe młodsze siostry do pomocy w zmywaniu. Mama Borejko aż jęknęła na myśl o tym, że powinna jeszcze udzielić reprymendy Pulpecji. Wcale nie miała na to ochoty. Ale czy miała prawo zostawiać całą sprawę bez komentarza? Chyba nie. 41 Trzeba będzie pogadać z małą. Moment jest dobry. Znużeni państwo młodzi udali się do swego gniazdka, to jest - do pokoju Idy, który odtąd miał im służyć za małżeńskie mieszkanie. Marna Borejko zastanowiła się przelotnie, gdzie też mogą być Pyza i Tygrysek, które jakoś znikły z pola widzenia. Miała zwyczaj regularnie odliczać w myśli wszystkich członków rodziny, jak dowódca statku, dokonujący apelu załogi i przeglądu listy pasażerów. Jeśli idzie o pasażerów, dziś statek Borejków wziął na pokład nowego. Ciekawe, jaka będzie ta wspólna droga. Mama Borejko niejedną już zdrowaśkę odmówiła za pomyślność tego stadła. Teraz stanęła na chwilę w otwartym oknie i spojrzała w niebo, głębokie, zagadkowe i chłodne, pokłute, jak szpilkami, łebkami gwiazd. Nagle zabrakło jej odwagi, by poprosić o cokolwiek więcej. Tyle już otrzymała! Odetchnęła głęboko, nieomal czując, jak pod jej stopami planeta wiruje w tych chłodnych, czarnych przestworzach, wstrząsana wojnami, kataklizmami, pełna nieszczęść, krzywdy i bólu. A tu, pod tym dachem, cisza. Spokój i miłość. To tak wiele! Nigdy nie pragnęła więcej. Cieszyła się każdą chwilą swego szarego, zapracowanego, pełnego trosk i niedostatku życia. Miała tak wielu ludzi do kochania! Och, niech tylko dalej będzie tak, jak jest. Tylko tyle. Kiedy Patrycja weszła do zielonego pokoju po kolejną partię naczyń do zmywania - zaskoczona ujrzała tam mamę i natychmiast się nasrożyła, oczekując bury lub przynajmniej przykrych uwag. - No?- spytała buntowniczo.- Będziesz na mnie krzyczeć? Mama odwróciła się od okna. W ręce trzymała ślubny bukiet Idy. A oczy miała błyszczące. Ale tego Patrycja nie widziała, bo jej własne oczy utkwione były wyzywająco w ścianę. Mama odłożyła bukiet, zebrała popielniczki i skierowała się do drzwi. Przechodząc, pocałowała Patrycję w policzek i potarła czołem o jej ramię. I wyszła. - Nic z tego wszystkiego nie rozumiem! - powiedziała Patrycja. 42 15. v pżyc zaczął nagle świecić jeszcze mocniej, śnieg na ulicy zrobił • wyraźnie fosforyczny, iskrzący, z zielonkawymi cieniami. Kiedy Idą i Marek weszli do swego pokoju, ujrzeli księżycowy eizaż zimowy w ramie okna i zatrzymali się przez chwilę, zapatrzeni. _- Nie zapalaj światła - poprosiła Idą. Marek objął ją i przytulił. _. Nareszcie sami! - powiedział. _ Och, nareszcie, nareszcie! - dodała Idą gorąco. - Już nie mogłam znieść tej gadaniny! - odpięła welon i rzuciła go gdzieś w mrok, drugą ręką obejmując szyję męża. - Pocałuj mnie - powiedział Marek, a Idą zawisła mu na szyi i odszukała w ciemności jego usta i wąsy, pachnące kawą. Nagle drgnęła, wydając okrzyk trwogi. - O! Tam! - Co? - zdziwił się Marek, oglądając się za siebie. - Ktoś jest za szafą! - wyszeptała mu w ucho Idą i zadrżała. Pomimo ciemności istotnie widać było chwiejny cień w narożniku pokoju. - Gdzie tu jest światło?! - groźnie spytał Marek. Potykając się o welon z wianuszkiem, Idą dotarła do ściany przy drzwiach i znalazła przycisk kontaktu. Potok światła lunął na pokój, a za szafą skrzypnęła podłoga. - Kto tam jest?! - krzyknęła Idą histerycznie. Stała, wciąż z ręką na kontakcie, piękna jak modelka w swej długiej białej sukni, z rozrzuconymi miedzianymi lokami i oczami jak dwie zielone żaróweczki. Drugą dłoń przyciskała po grottgerowsku do obleczonej w biel piersi. Marek, mrużąc ciemne oczy od nagłej jasności, poprawił krawat i trzema długimi krokami znalazł się w narożniku pokoju. Za wielką pękatą szafą, pomalowaną na kolor mlecznoróżowy, coś się czaiło. Marek zapuścił tam prawicę i już po chwili wywlókł na wolną przestrzeń skuloną Laurę. Pyza wyszła sama, z godnością i podniesionym czołem. Zapadła straszna cisza. 43 Dwie pary oczu - błękitne i zacne Pyzy oraz stalowe tajemnicze Tygryska - wpatrywały się w Idę, która spytała głosem jak świst bata: - Co to ma znaczyć? Hm? Cisza. Pyza to otwierała, to zamykała usta, wpatrując się w ciotkę z poczuciem winy i skruchą. Laura zrobiła podkówkę. - Pytam, co wy tu robicie?! - syknęła Idą. - Cio-ciociu, myśmy po pro-stu chciały zrobić nie-niespo-dziankę - zaczęła Pyza i umilkła. - Niespodzia-dziankę - miauknęła Laura. - Jak na tych filmach amerykańskich, wszyscy się chowają w ciemnym pokoju l krzyczą "surprise!" po zapaleniu światła. - Myślałyśmy, że zaraz zapalicie światło, a wy nic i nic. No i tak jakoś wyszło. Nie wiedziałyśmy, co robić. Idą przeszyła siostrzenice wzrokiem bazyliszka. - Jak ja wam... - zaczęła, ale Marek nie pozwolił jej dokończyć. Położył jej dłoń na ustach, po czym uśmiechnął się do dziewczynek i spytał: - Czy myśmy właściwie ustalili jakąś formę zwracania się do siebie? - Proszę? - nie zrozumiała Pyza, a Laura wpatrzyła się w męża ciotki z pełnym podziwem, respektem i oddaniem. - Mówcie mi po prostu po imieniu - zaproponował Marek. - Chyba że jestem za stary i wolicie formę: proszę wuja. - One wolą formę: proszę wuja - zadecydowała Idą, która była zasadniczo przeciwna temu, by ktokolwiek spoufalał się za bardzo z jej ukochanym. - Macie do niego mówić: "proszę wuja", jasne? - warknęła do dziewczynek, stojących równiutko, z minami winowajczyń, i mrugających oczkami. - Proszę wuja? - niewinnie powtórzyła Laura. - Sama sobie mów do Mareczka ,,proszę wuja", ciociu. My Mareczka bardzo lubimy, prawda, Mareczku? I my będziemy do niego mówiły "Mareczku". - Oświadczeniu temu towarzyszyło słodkie spojrzenie skośnych oczu. - Wynocha mi stąd! - zakomenderowała Idą. Na te słowa z oczu Tygryska natychmiast puściły się bolesne łzy, a usta wydały bolesny okrzyk: - Dlaczego?! 44 _ Niech zostaną, Iduś - błyskawicznie zareagował pan mło-który miał miękkie serce, zwłaszcza dla płaczących dzieci, a już pgólnie - Jeśli dzieci te były ślicznymi dziewczynkami o skoś-szczc& . . , , . nych oczach i ciemnych włosach. _- proszę? - spytała Idą, nie wierząc własnym uszom.- TY chcesz, żeby one tu, teraz, zostały? - No... cóż takiego - pojednawczo rzekł Marek. - Zabawią chwilkę i pójdą. Nie mogę patrzeć na łzy dziecka. _ To będziesz chyba musiał patrzeć na moje - ostrzegawczo powiedziała Idą, czerwieniąc się silnie ze złości. - Ale, ciociu, ale dlaczego ty nie chcesz, żebyśmy zostały? _ dopytywała się Laura. - Moglibyśmy sobie wszyscy zagrać w makao. - Wyjęła z kieszonki wyszmelcowaną talię kart. _ Wiesz, jak by było miło? - Jestem zmęczona! - oświadczyła Idą. - No to idź spać, no nie krępuj się! - dodała jej ducha Pyza. - My sobie zagramy z Mareczkiem w makao i zaraz pójdziemy. A ty możesz spać. - Dzięki - mruknęła Idą, a następnie, mamrocząc coś pod nosem, opuściła pokój. Zrobiła Gabrieli awanturę w kuchni, po czym poszła się wykąpać. Kiedy wróciła do pokoju, jej nadzieje doznały srogiego zawodu. We wnętrzu gniazdka nowożeńców znajdowały się już nie tylko córki Gabrysi, lecz i sama Gabrysia, która przyszedłszy zaraz po awanturze, została uspokojona przez Marka, a nawet zaproszona do gry. Z zaproszenia nie skorzystała, lecz tylko stała w drzwiach, z uśmiechem przyglądając się żywiołowemu finałowi partyjki makao i powtarzając co chwila: - No, już chodźmy. - Zwabiony wybuchami śmiechu, nadciągnął i ojciec, z książką Polski młyn Tischnera, założoną łyżeczką od herbaty. Ledwie wszedł - zaraz przeczłapał przez pokój, by sprawdzić, czy aby równo rozwieszono firanki. Wczoraj omal nie złamał sobie kręgosłupa, zdejmując je, i nie dokończył dzieła. Nic więc dziwnego, że miał do nich już bardzo osobisty stosunek. Teraz stał pod oknem, ująwszy firankę w dwa palce, i nad czymś głęboko rozmyślał, kiwając głową. - Wygrałam! - powiedziała Laura, patrząc Idzie wyzywająco w oczy i sprawnie zbierając talię, podczas gdy Pyza rzetelnie podliczała punkty na karteluszku. 45 - To jazda - zaproponowała Idą, ale bez szczególnej wiary w to, że zostanie wysłuchana. W oczach Tygryska był jakiś stalowy błysk. I rzeczywiście. - Jeszcze rewanżyk - powiedziała Laura i poszła na ustępstwa: - Proszę wuja - dodała. Idą zagryzła usta i postanowiła, że nie da się sprowokować. Z udanym spokojem zdjęła z łóżka piękną, szydełkową kapę. Odłożyła ją na fotel, a następnie uniosła kołdrę, poklepała poduszkę i legła w błękitnej pościeli z mimowolnym westchnieniem ulgi. Pościel była tak wykrochmalona i wymaglowana, że Idą poczuła się, jakby otaczały ją arkusze blachy. Kiedy poruszyła nogą, płótno wydało ostry chrzęst. Położyła się na boku - kołdra, stercząc równolegle w powietrzu, odsłoniła jej plecy. - Nihii est ab omni parte beatum* - przemówił nagle ojciec, strzepując delikatnie firankę i układając ją w symetryczne fałdki. - Seneka? - odgadła Gabrysia od drzwi. - Boże wszechmogący!!! - wybuchnęła Idą, zaciskając pięści. Nie, to nie do wytrzymania: stoją tu i gadają, łupią W karty i obmacują firanki - oto, jak ma wyglądać jej noc poślubna! - Idą ma rację, protestując - rzekł ojciec, rzucając jej spojrzenie pełne uznania. - Jak mogłaś, Gabrysiu. To nie Seneka. To Horacy. Chodźmy już- dodał, ale posłuchała go tylko Gabrysia. Idą padła na wznak, dzięki czemu przynajmniej nie wiało jej w plecy, sztywna kołdra bowiem legła teraz płasko na jej rozpłaszczonej postaci. Skrzyżowała ręce na piersi i postanowiła, że nie odezwie się już ani słowem, nie pozwoli się wciągnąć w żadne rozmowy i w ogóle nie będzie zwracała uwagi na nic. Już i tak czuła, że serce pulsuje jej w głowie, a krew huczy w uszach ze zdenerwowania. Spokój. Spokój. To tylko one, smarkule.' Nic takiego. Spokojnie. Trzeba policzyć do dziesięciu. Policzyła, ale nic nie pomogło. - To do dwudziestu - powiedziała sama sobie. Nic. Wciąż była zdenerwowana do ostatnich granic. No, ale przynajmniej, licząc szeptem, skupiając się na tym Uczeniu, nie * Nie ma bezwzględnego szczęsna. 46 łvszała ukochanych głosów, rozbrzmiewających w każdym kącie • nokoju. Zresztą małe już się chyba zbierały do odejścia. Liczyła więc dalej, liczyła - i z wolna się uspokajała. Przy 842 ujrzała nagle grubego, białego barana, skaczącego przez płot - i zmylił się jej rachunek. Spała. 16. Buczenie w rurach i łoskot wody, wpadającej do wielkiej kamionkowej wanny, świadczyły o tym, że mama się kąpie. Natalia i Patrycja zmyły naczynia i teraz wycierały lnianymi ściereczkami reprezentacyjny serwis w błękitne kwiatuszki. Kiedy się z tym uporały i ustawiły wszystko w kredensie, weszła zaczytana Gabrysia, która właśnie położyła swoje córki. Nalała sobie mleka do błękitnego kubka, zasiadła za stołem i wzięła z szuflady czystą ściereczkę, żeby powycierać sztućce z reprezentacyjnego kompletu, ociekające w plastykowym pojemniku. Spokojnie brała po jednym, osuszała go i nieomylnie odkładała do właściwej przegródki w szufladzie, ani na chwilę nie odrywając wzroku od książki. Patrycja i Natalia, małomówne ze zmęczenia, powycierały jeszcze blaty, umyły kuchenkę gazową, zdjęły wyszorowane garnki z suszarki i wstawiły je do szalki. Wreszcie starannie pochowały do lodówki i spiżarni pozostałości uczty weselnej. Kiedy zasiadły przy stole obok Gabrysi, była prawie północ. Mama poszła już spać, a do łazienki skromnie przemknął się teraz pan młody, w szlafroku i kapciach. Patrycja dyskretnie przymknęła drzwi kuchni, gdy tylko mignęły jej w przelocie owłosione łydki, wystające spod szlafroka. Wracając, klepnęła Gabrysię w kark. - No, jak, czytamy sobie? - spytała uprzejmie. - Usiłujemy - mruknęła Gabriela. - A co też tak sobie czytamy? - chciała wiedzieć Patrycja. - Minutę mądrości de Mello. - I co też tam takiego ciekawego? - Przypowiastki -odrzekła cierpliwie Gabriela. - Bardzo, bardzo mądre. Jak już skończę, to ci pozwolę przeczytać, bo ty, 47 zdaje mi się, potrzebujesz mądrych lektur. Popatrz na to: "Co powinniśmy robić, by nasza miłość trwała? - spytali nowożeńcy. - Kochajcie razem inne rzeczy - odpowiedział Mistrz". - Przeczytasz to nowożeńcom? - E, nie, już oni sami wiedzą najlepiej. - Sposobność byłaby dobra, Marek już wychodzi z łazienki - zauważyła Natalia, kiedy szum wody nagle ucichł, a za to rozległo się donośne bulgotanie w rurze odpływowej. - Zamawiam, teraz ja się kąpię! - Jakie to, swoją drogą, dziwne - rzekła marząco Patrycja - że w naszym domu zamieszkał zupełnie obcy mężczyzna... - Mnie to, szczerze mówiąc, trochę peszy - wyznała Nutria szeptem. - To mijanie się w szlafrokach i tak dalej... - Pierwszy mężczyzna w domu - rozczulała się Patrycja - od czasu, gdy Py... - tu urwała. Brązowe, ciepłe oczy Gabrieli zalśniły nagle jak stalowe ostrza. - Przepraszam - bąknęła. Pyziaka nie wolno było nawet wspomnieć w obecności Gabrysi. Zdaniem Patrycji, była to troszkę nerwicowa reakcja. Ale bardzo kochała swoją najstarszą siostrę i bardzo ją podziwiała. Wolałaby umrzeć, niż sprawić jej przykrość. Dziwne - pomyślała. - Zupełnie inne uczucia mam wobec Idy. - IDĄ! -... - rozległ się nagle wielki krzyk, jakby echo odpowiedziało na myśli Patrycji. Głos należał do Marka. Wszystkie trzy siostry wyjrzały na korytarz, gdzie w drzwiach pokoju nowożeńców stał, jak wryty, Marek i przyciskał sobie dłoń do gardła. Nawet nie mógł nic powiedzieć - wskazał tylko palcem to, co go tak przeraziło. Zajrzały do pokoju. W półmroku ujrzały Idę, leżącą na wznak, z rękami skrzyżowanymi na piersi. Z jej dłoni sterczała pionowo długa, biała róża. Natalia wzdrygnęła się. - O, Boże - powiedziała. Marek wydobył z siebie głos. - Jak wychodziłem do łazienki, to tego nie było. - Wygląda, jakby spała... - szepnęła płaczliwie Natalia. - No, bo śpi, ty idiotko - rzeczowo powiedziała Patrycja. - Tylko wygląda, jakby umarła. 48 Gabriela odsunęła siostry, weszła do pokoju i wyjęła różę z palców Idy. -- Ale jak to się stało? - pytał wciąż Marek. Gabrysia spojrzała na niego i westchnęła. -- Chyba się domyślam - powiedziała. - Zaraz to wyjaśnimy- 17. Gaba, Pulpecja i Nutria wkroczyły do zielonego pokoju jak ekipa śledcza i potoczyły w krąg wzrokiem pełnym podejrzeń. Ale było tu cicho i sennie, rozproszone, pomarańczowe światło lampki nocnej wydobywało z mroku biel poduszek i zagłębione w nich rumiane dwie buzie. - Śpią - powiedziała z zaskoczeniem Natalia. - To żadna z nich. - Chwilę - mruknęła Gabriela i pochyliła się, nasłuchując oddechu córeczek. Oddychały rzeczywiście równo, spokojnie, nie drgnęła im nawet powieka. Pyza jeszcze nie zdążyła się rozkopać, leżała tylko z rozrzuconymi rękami, trochę spocona. Gabriela zastanowiła się przez chwilkę, po czym pewnym ruchem sięgnęła pod kołdrę i pomacała stopy Pyzy. - Ciepłe - stwierdziła. Wsadziła rękę pod kołdrę Tygryska. - Oczywiście - powiedziała. - Zimne jak lód. Laura leżała w pościeli uśpiona głęboko, oddech wznosił jej pierś w równomiernym tempie, powieki jak białe łupinki leżały nieruchomo, rzęsy ani drgnęły. - To Tygrys! - oświadczyła Gabriela. - To ona. Nie wiem, jak to zrobiła, ale zrobiła. Nastała chwila ciszy. Laura poruszyła się w pościeli. Przeciągnęła się. Zamlaskała. Ziewnęła. Wreszcie otworzyła oczy i rozejrzała się, z lekka nieprzytomnie. - Co się stało? - spytała, siadając w pościeli i przecierając oczęta. - O, mamusia. O, ciocia. O, ciocia. Czy to już trzeba wstawać? 4 - Pułpccja 49 Trzy siostry spojrzały na nią z uwagą, a potem, z namysłem, na siebie nawzajem. - Biała róża - powiedziała Gabriela krótko, groźnie, bez ogródek. - To nie ja! - odpaliła Laura obronnie. - Ja wtedy spałam! Gabrysia spojrzała na córkę z osłupieniem. - To znaczy kiedy? - spytała. - No, kiedy cioci ktoś wsadził różę. To był bardzo brzydki dowcip. Gabriela zagryzła wargę. - A... skąd o tym wiesz? - spytała. Zapadła straszna cisza. Patrycja poczuła, że pot występuje jej na czoło. - Ja?... - spytała wreszcie Laura, wyraźnie ulegając tak zwanej gonitwie myśli i grając na zwłokę. - Skąd wiem?... - Tak - potwierdziła Gabrysia, rumieniąc się ze wstydu. - Zapomniałam - oświadczyła jej córka, z triumfem znajdując rozwiązanie. I ziewnęła po kociemu, mięciutko, po czym wsunęła się znów pod kołdrę i zamknęła oczka. Natalia trąciła Patrycję w bok i cichcem opuściły zielony pokój, miejsce macierzyńskiej porażki Gabrysi. Poszły do kuchni i zaparzyły sobie herbatę miętową w dwu kubkach. Po namyśle Patrycja ustawiła i trzeci, napełniła go wrzątkiem i wrzuciła torebkę melisy, dobrej na uspokojenie nerwów. Rzeczywiście, w chwilę potem do kuchni weszła ich najstarsza sipstra. Usiadła przy stole, zwiesiła głowę, a łzy zaczęły jej kapać do kubka z melisą. Wtedy obie siostry usiadły po jej bokach na ławie, przytuliły się do Gabrysi każda ze swej strony i podały jej - jedna łyżeczkę, a druga cukierniczkę. Przez chwilę siedziały tak w ciszy, bez słowa. Słychać było tylko, jak Gabrysia pociąga nosem i brzdęka łyżeczką o kubek. - Nie płacz - powiedziała czule Natalia. - To tylko dziecko - dodała Pulpecja. - Ale kłamie! - jęknęła Gabriela ze wstydem. - Pyza nigdy nie posuwa się do kłamstwa. A Laura - i owszem... tak jak jej ojciec. 50 Gaba- Nie tak jak jej ojciec, tylko jak dziecko siedmioletnie, - ^-zczone - klepnęła ją w plecy Patryca. trochę SS K za mą zabrać i będzie O.K. - dodała krzepiąco ^^t' • in westchnęła i napiła się herbatki z melisy. ^sin^Tako ^aka -"stwierdziła, wycierając oczy - Jest ^J^T^łTpulpe.a pogodnie- A co dopiero dwie! 3-1 ^fiuWiM99'\ $yz,iA/&5Te^ l. Idą i Marek jakoś niespodziewanie postanowili, że jadą w góry i na nartach spędzą swoje dwa miodowe tygodnie. Musieli tylko jeszcze pokonać Natalię, która miała pomysł, że pojedzie z nimi i wcale nie będzie im przeszkadzać, tylko ujeżdżać na nartach (sport ten był jej wielką pasją). Pokonali ją, mamiąc obietnicą wspólnych wakacji w przerwie semestralnej - i pojechali. Od razu w domu zrobiło się spokojnie, bardziej swojsko, a większość napięć samoczynnie zanikła. Dopiero w popołudnie sylwestrowe atmosfera zrobiła się 52 • o żywsza: Gabrysia oznajmiła, że idzie na proszoną kolację do Grzegorza, który chce ją poznać ze swoją rodziną. _ pożyczę ci moją nową bluzkę! - zaofiarowała się natych-iast Patrycja (bo Gaba miała faktycznie wszystkiego trzy ciuchy krzyż). Zaczęła biegać pomiędzy swoją szafą a pokojem Gabrieli, przynosząc jej co chwila inną część garderoby: sweterek białej, mięciutkiej włóczki, spódnicę z czarnego welwetu czy wreszcie apaszkę z prawdziwego jedwabiu w kolorze poziomkowym, która tak miękko układała się wokół szyi i przydawała różanego blasku policzkom. Ojciec i mama zogniskowali swą uwagę na Gabrieli i jej kolacji oraz - od czasu do czasu - interesowali się również planami Natalii na dzisiejszy wieczór (Natalia wybierała się na noc poezji połączoną z recitalem gitarowym pewnego Hiszpana). Nikt natomiast nie pomyślał, co Patrycja zamierza robić w ten przełomowy wieczór, dokąd się wybiera i z kim. A Patrycja wybierała się na prywatkę do Romy. Z Marcelkiem. Nie bardzo chciało się jej witać Nowy Rok właśnie z Romą. Jakoś dziwnie się między nimi zrobiło po tej ostatniej rozmowie na temat Baltony. A już całkiem nie miała ochoty iść tam z Marcelkiem! Ale cóż było robić. Ciekawszych propozycji nie miała. Marceli był kolegą z klasy, ambicjonalnym szatynem z dobrego domu, prymusem i zabójczym nudziarzem. Sylwester w jego towarzystwie mógłby być zabawny tylko w przypadku, gdyby chłopca wykąpać w szampanie, a następnie wypuścić go w przestworza w balonie stratosferycznym (lub coś równie rozluźniającego). Marcelek, człowiek o nienagannych manierach, był wiecznie spięty, mówił przez zaciśnięte zęby, mrużył oczy i nieustannie się wymądrzał. Po maturze zamierzał zdawać na europeistykę i zostać dyplomatą (najlepiej w Parlamencie Europejskim). Mama Borejko uznała, że w związku z tym młody człowiek jest obiecujący i przychylnie odnosiła się do jego wizyt. Lecz Patrycja miała swoje zdanie na jego temat. Żadnych Marcelków! I proszę. Do czego dochodzi. Sylwestra spędzi właśnie z nim. Było to uczucie frustrujące. Kiedy więc kwadrans po siódmej przybył Marceli w doskonale skrojonym garniturze oraz wytwornym krawacie, przywitany został 53 grzecznie, lecz bez entuzjazmu. Patrycja jeszcze nie była gotowa. Siedziała wraz z siostrzenicami przed telewizorem, ustawionym w kuchni na lodówce, i oglądała posępnie bajeczkę na dobranoc (od lat dziecinnych aż do dziś nie opuściła ani jednej; rodzina już nawet przestała żartować na ten temat, uznając zjawisko za rodzaj nieszkodliwej manii). - Dobry wieczór - rzekł grzecznie Marcelek, ukazując w nerwowym uśmiechu bielutkie, wielkie zęby. Pocałował w rękę mamę Borejko i wręczył jej różyczkę, ścisnął dłoń ojca i nerwowo zaszurał nogami, widząc Patrycję w stanie rozmamłanym, wpółleżącą na kuchennym stole, z jedną ręką zanurzoną w złote loczki, a drugą wspierającą podbródek. - Hej! - rzucił. - Jeszcze niegotowa? Patrycja nie znosiła używania tego kretyńskiego "hej" zamiast "dzień dobry" czy ,,cześć". Westchnęła ze znużeniem, zastanawiając się, po co ojciec wszczepiał im czterem wrażliwość leksykalną, skoro i tak, dzień w dzień, o każdej niemal godzinie, musi ona być narażana na dotkliwe próby. - Nie, jeszcze niegotowa - odparła. Marceli zagapił się łakomie na jej miły profil z figlarnym noskiem, na długie ciemne rzęsy i gładkie policzki jak brzoskwinie oraz na pulchne usteczka, skrywające w swych kącikach setki potencjalnych uśmiechów i uśmieszków (zbyt rzadko przeznaczanych dla niego). Patrycja przypominała mu zawsze porcję melby. - Siadaj, proszę - podsunęła mu stołek, używając do tego celu prawej nogi. Mama Borejko cmoknęła z niezadowoleniem. Ojciec Borejko zauważał tylko tych chłopców, którzy przychodzili do jego córek z sentencjami łacińskimi na ustach lub przynajmniej nosili jakieś klasyczne imiona. Teraz więc spożywał spokojnie kolację, pogrążony w lekturze, do momentu, kiedy na ekranie telewizora pojawił się zegar. Wskazywał wpół do ósmej, więc ojciec, który nie znosił już żadnych wiadomości telewizyjnych, zarówno krajowych, jak zagranicznych, odsunął pusty talerz po kanapkach, wziął swój kubek z herbatą, książkę założył słonym paluszkiem i wydostał się zza stołu, mamrocząc pod nosem jakieś niewyraźne usprawiedliwienia. Opuścił kuchnię, szybko człapiąc 54 , ""ciami i zamknął się w zaciszu swego pokoju, wśród teczek "apierami, książek oraz roślin doniczkowych. Marcelek poprawił się na stołku. Patrycja pomyślała, jak ciekawą jest rzeczą, że Tygrysek nie nrzejawia wobec Marcelka cienia zainteresowania. Cienia! Gdyby teraz w kuchni pojawił się Marek, zostałby już zarzucony tysiącem propozycji, zagadany i wciągnięty w żywą rozmowę. Tymczasem obecność Marcelka zdawała się Laurę szczerze nudzić. Patrycja pomyślała, że to bardzo ważny objaw i że to powinno jej dać do myślenia. Uważała swoją młodszą siostrzenicę za istotę wybitnie kobiecą i właśnie postanowiła odtąd liczyć się z jej zdaniem w kwestii chłopaków. Było naprawdę nieomylne. - O czym jest ta bajeczka? - zagaił rozmowę Marcelek, poprawiając kanty swoich spodni oraz żmudnie wyciągając mankiety koszuli z rękawów marynarki. - Jak zwykle, o dramacie egzystencji - odparła Patrycja, która w rzeczy samej ten to właśnie aspekt uwielbiała w dobranoc-kach, zwłaszcza produkcji czeskiej. Marcelek jednakże uznał, że Patrycja z niego kpi. - Nie kpij ze ramę- powiedział, zaciskając szczęki. - I prosiłbym, żebyś się ubrała. - Ja już jestem ubrana - mruknęła Patrycja, która miała na sobie swój ulubiony strój domowy: stare spodnie od dresu» rozwleczony sweter i drewniaki. - Wieczorowo - uzupełnił Marcelek. - Aha - powiedziała Patrycja. - To musisz trochę poczekać. - Bo się spóźnimy! - rzekł Marcelek histerycznie. - E, tam. Cicho bądź. Marcelka zamurowało. Zacisnął szczęki, zaplótł palce, zaszurał nogami, po czym zaczął nerwowo podrygiwać kolanem. Siedział tak, podrygując, dopóki nie skończyła się bajeczka. Wtedy Patrycja wstała, przeciągnęła się leniwie, klepnęła Marcelka w łopatkę i poszła na chwilę do swego pokoju. Wróciła niemal natychmiast, zapinając na sobie sukienkę z butiku, specjalnie kupioną na ślub Idy. Sukienka miała ciekawy odcień błękitu i podkreślała nie tylko lazur oczu Patrycji, lecz i opływowe jej kształty. - Idziemy - zakomenderowała, rzucając Mareelkowi niechęt- 55 ne spojrzenie. Kiedy go mijała, poczuł świeży i słodki zapach perfum "Masumi", należących do Natalii, które Patrycja rozpyliła na sobie z dużą szczodrością. 2. U Romy na pięterku łomotała muzyka metalowa, za którą Patrycja raczej nie przepadała. Ale nie zdążyła nawet wyrazić swej opinii, bo natychmiast po wejściu do mansardowego pokoiku ujrzała Baltonę, który leżał płasko na podłodze, z rękami pod głową, i kiwał wielkimi buciorami w takt muzyki. Na jej widok Baltona ani drgnął. Leżał dalej, patrząc w sufit przez swe ciemne okulary. Miał na sobie czarne spodnie i czarny golf i tworzył długą czarną plamę wzdłuż podłogi. Tomek, brat Romy, szczupły dyblas o miłej gębie i oczach szarych, uśmiechniętych, zajmował się wyłącznie swoim Aniołkiem, czyli Ełką. Siedzieli w kącie i po prostu trzymali się za ręce, gadając bez końca, z ożywieniem, jedno przez drugie. Roma, rozczochrana jak zwykle, ubrana w swoją odwieczną spódniczkę mini oraz czarne legginsy i czarną bluzkę z dekoltem, ustawiała na stoliku pod oknem słone orzeszki, paluszki oraz chipsy w szklanych pucharkach. Kiedy ujrzała wchodzących Patrycję i Marcela, pomachała im pogodnie na powitanie, po czym wzięła w palce sporego chipsa i nachyliwszy się poufale nad leżącym Baltona, wpuściła mu go w rozdziawioną paszczękę. Ach, tak - pomyślała Patrycja. Baltona zerwał się nagłym ruchem, bardzo charakterystycznym dla siebie (a świadczącym chyba, pomyślała Patrycja, o dużej energii), wyłączył magnetofon Romy i wydobył z kieszeni harmonijkę ustną. Oparł się plecami o ścianę i zaczął grać, dosyć niedbale, lecz umiejętnie. - Gdzie tu można usiąść?! - spytał podniesionym tonem Marceli. Dwa krzesełka, znajdujące się w pokoju, były zajęte przez Tomka i Ełkę, którzy nawet nie dosłyszeli, o co Marcelek pytał. Marcelkowi to się nie spodobało. Nie należał do osób, które mogłyby siedzieć na podłodze. 56 R oma spojrzała na niego i przyniosła z drugiego pokoju glinowy fotel na biegunach. _- Siadaj, proszę - rzekł Marcelek uprzejmie, wyprężoną ręką u/skazując Patrycji punkt w centrum bujaka. Ona spojrzała badawczo we wskazany punkt, po czym usiadła pa podłodze. Baltona parsknął śmiechem w harmonijkę, po czym splunął i zagrał skoczny kawałek country. Marcelek zacisnął szczęki, przygładził i tak już gładkie włosy i sztywno usiadł w fotelu, starając się opanować jego kołysanie. \V tym celu musiał wpierać stopy w podłogę. Fotel zatrzeszczał wszystkimi splotami wikliny, Marcelek poprawił się w nim i zacisnął dłonie na poręczach fotela. - Widziałeś film Jarmuscha Poza praweml - zapytał towarzyskim tonem Baltona, zwracając się wprost do Marcetka. - Nie, niestety - rzekł Marcelek. - Niestety, mało chodzę do kina. Mam strasznie dużo nauki, wiesz. - Rozumiem - rzekł Baltona i dmuchnął w harmonijkę. - Ale co tam, myślę, że i tak by ci się Jarmusch nie podobał. - Nie każdemu zaraz musi się podobać - wtrąciła bojowo Patrycja, którą Baltona potwornie irytował tą swoją pewnością siebie i arogancją ukrytą pod uprzejmą miną. - De gustibus non est disputandum*. Każdy może mieć swoje upodobania, jeden na przykład czesze się na boczek, a drugi maluje włosy na buraczkowo. Jeden i drugi mają prawo do swego stylu i choćby inni na ich widok mieli nawet mdłości, nie mogą wtrącać się i narzucać im swego widzimisię. Prawda? Ledwie skończyła mówić, wyczuła, że chyba niechcący strzeliła jakąś gafę, bo obaj panowie zrobili dziwne miny. Ale nie było już czasu dłużej się nad tym zastanawiać, weszła Roma, niosąc tacę z porcelanowymi miseczkami, w których był ryż, polany chińskim sosem, z wołowiną i grzybami. Pachniało to bardzo ładnie, a smakowało jeszcze lepiej - miało w sobie kawałki bambusa, smażone jarzyny i przyprawę "pięć smaków". Baltona, pochłonięty wydobywaniem z harmonijki długich, smętnych, przeciągłych tonów, teraz odłożył swój instrument, zdjął * O gusta nie należy się spierać. 57 okulary i ukazał światu nieduże, wesołe oczka koloru niebieskiego Ilekroć Patrycja widziała go bez okularów, zawsze była jednakowo zaskoczona - tyle zmieniały te jego pełne humoru oczy łobuziaka i psotnika. Wydawał się kimś zupełnie innym i dużo by dała, żeby się dowiedzieć, które wcielenie szanownego pana Baltony było prawdziwe. Teraz wziął miseczkę z rąk Romy, zajrzał ciekawie do środka powąchał z zapałem i pożarł zawartość paroma ruchami porcelanowej łyżki. - Świetne! - powiedział, odstawił miseczkę i znów zaczął grać. Tak mijał kwadrans po kwadransie. Był to bez Wątpienia najnudniejszy z Sylwestrów, jakie kiedykolwiek przeżyła Patrycja Borejko. Wydarzenia następowały po sobie z nużącą monotonią, atmosfera była jakaś sztuczna i zarazem pełna napięcia. Tomek i Ełka tonęli w intymnym dialogu, Roma, milcząc posępnie, wnosiła coraz to nowe potrawy i napoje, Baltona zjadał, co mu podano, po czym natychmiast grał dalej, Marcelek, trzeszcząc wikliną, chybotał się w fotelu - i wreszcie nastała północ. - Bib-bam po raz dwunasty - mruknął Baltona, patrząc na zegarek. - Oto jeszcze jeden rok odpłynął w mroki przeszłości. Żegnajcie, stare smutki. Witajcie, nowe smutki, nowe troski, nowe lęki i nowe rozczarowania. - Dlaczego aż tak pesymistycznie? - rzucił swobodnym tonem Marcelek, ściskając oburącz poręcze fotela. - A dlatego, że jestem pesymistą, mój mały - wyjaśnił mu uprzejmie Baltona. -A dlaczego jesteś pesymistą, mój mały? - odparował Marcelek. • - A dlatego, mój mały, że jak dotąd nie zdarzyło się w moim życiu nic przesadnie optymistycznego - odparł Baltona i dmuchnął w harmonijkę. - Chyba przesadzasz - rzekł Marcelek gładko. - A to możliwe - odparł Baltona ze znudzeniem. I położył się na wznak na podłodze. ' Roma zrobiła mu zdjęcie małym aparatem automatycznym, potem obfotografowała wszystkich naokoło. A potem poszła po szampana. 58 Marcelek z trzeszczeniem poderwał się z fotela i pomógł Romie worzyć butelkę. Robił to bardzo zręcznie, wykazując sporą ktykę. Rozlał płyn do kieliszków, porozdzielał je pomiędzy hecnych i sprawnie wzniósł toast: - Do siego roku!!! Baltona obserwował jego poczynania z niechętną ciekawością. _ Trafił ci się salonowiec, Patrycjo - powiedział wreszcie. Były to pierwsze słowa, jakie Baltona skierował bezpośrednio do niej, od paru godzin. Patrycja uznała wobec tego, że nie ma obowiązku odpowiadać. Wszyscy wstali i stuknęli się kieliszkami. Baltona upił łyczek ze swojego szampana, skrzywił się lekko i odstawił go na stolik. - No, to do siego roczku! - powiedział i pocałował Romę w same usta. - Lubię całować dziewczyny - wyjaśnił z rozbrajającą szczerością, po czym już ruszał składać życzenia Ełce, ale Tomek odsunął go stanowczo na bok, proponując, by może pocałował jego. Baltona odmówił i, wciąż się śmiejąc, od niechcenia objął Patrycję. Niestety, Patrycja natychmiast oblała się gorącym rumieńcem. Baltona przyjrzał jej się z bliska i objął ją mocniej. Patrycja gwałtownie odwróciła głowę w bok. Na taki objaw awersji Baltona zaśmiał się krótko i wypuścił ją z uścisku, mówiąc rzeczowo: - Do siego roku. Po czym przeciągnął się i oświadczył, że idzie do domu. - Nie idź!!! - wyrwało się Romie. Ale on pomachał wszystkim ręką i poszedł. 3. Zaraz potem rozeszli się inni. Tomek postanowił, że pójdą sobie z Ełką na miły spacer po śniegu, z pękami sztucznych ogni. Mieli tak wyraźną ochotę na przechadzkę we dwoje, że nikt do nich nie dołączył, choć uprzejmie zapraszali. Roma zawahała się przez chwilę, ale szybko zrozumiała, że zaproszenie było czysto formalne. Powiedziała więc, że zostanie, umyje naczynia i poogląda u rodziców nocny program TV. 59 Nikt nie wiedział, że Roma naczyń nie zmyła, nie poszła też na dół, do rodziców, i wcale nie oglądała nocnego programu TV. Gdy tylko została sama, padła na bujany fotel i płakała, z twarzą w dłoniach, do późna w noc. A noc była przepiękna. Patrycja wyszła przed dom Kowalików i aż się zachłysnęła czystym, mroźnym powietrzem, zapachem śniegu i blaskiem księżyca. Teatralka lśniła przed nią jak wielki półmisek, olbrzymie czarne kasztany otaczały ją z dwu boków rzucając wyraźne cienie na śnieg. Nad wzniesieniem toru saneczkowego widniała żółta łuna lamp jodowych, przyćmiewająca gwiazdy. Za to tutaj, w miejscu, gdzie Patrycja stała z Marcelkiem wystarczyło podnieść głowę, by ujrzeć migoczące niebo. W blasku księżyca widać było nawet jedną, wąziutką, ciemną chmurkę, która sunęła szybko, po linii prostej, poniżej srebrzystej tarczy. - Zdarza ci się patrzeć w niebo? - spytała Patrycja. - W niebo? O, tak, czasem patrzę - rzekł Marcelek tonem rozkojarzonym. - Patrzyłbym częściej, ale wiesz, jestem bardzo zajęty. - Ja patrzę bardzo często - wyznała Patrycja, nie wiadomo dlaczego cicha, uroczysta i skłonna do zwierzeń. - To jakiś nałóg czy co. Wychodzę na dwór i muszę natychmiast spojrzeć w niebo. Tak jakbym sprawdzała, co tam nowego słychać - i faktycznie, za każdym razem jest coś nowego. To ma na mnie jakiś magnetyczny wpływ. - A na mnie ty masz magnetyczny wpływ - rzekł Marceli. - Proszę? - nie zrozumiała Patrycja. - Masz strasznie dużo magnetyzmu - wyjaśnił Marcelek gorliwie. - Żaden mężczyzna nie może być na to obojętny. - Jejusiu, naprawdę? - uradowała się szczerze Patrycja. Pierwszy to był komplement tego rodzaju, jaki usłyszała. - Magnetyzmu? - Tak - potwierdził Marcelek, zaciskając szczęki. - Na Jowisza, czy to możliwe? Ja jestem znowu głodna! - powiedziała Patrycja z zaskoczeniem, wsłuchując się w siebie. - Jeśli tak, to, obawiam się, skończę jako potwornie gruba starucha. - Chciałbym cię pocałować - rzekł Marceli z samobójczą desperacją i zamknął oczy. 60 Niestety, to niemożliwe - odpowiedziała mu ona i dodała: Tiadłam sporo tego ryżu i w ogóle... ja mam chyba bardzo dobrą przemianę materii. - Świetną masz, świetną - zgodził się Marceli, którego myśl - nadążała za myślą Patrycji, bo zakotwiczona była przy poprze-. temacie. - Dlaczego uważasz, że to niemożliwe? _- Możliwe, możliwe, że tusza mi nie grozi, skoro mam świetną rzemianę materii - wywnioskowała Patrycja. - To idę do domu i coś sobie jeszcze schrupię przed zaśnięciem. To mówiąc, ruszyła raźno przez śniegi, wzbijając nogami srebrzysty pył, migoczący w świetle księżyca. I szybko dotarła na most Teatralny, skąd już naprawdę miała bardzo blisko do domu. Marceli towarzyszył jej jak cień, drepcząc za nią przez śniegi, przez schodki, przez most i przez Roosevelta. Patrycja dotarła pod bramę swego domu, brnąc wesolutko w śniegu, nie wszędzie jeszcze podeptanym. - Co za miły spacerek, do kroćset - powiedziała z zadowoleniem, otwierając ciężkie drzwi bramy pod secesyjnym fryzem z roślin, wstęg i dwu masek o różnym wyrazie. - Dobranoc, Marcello. Dobranoc. Miłego ci życzę roczku, pa-pa. - Pa-pa - odrzekł Marceli odruchowo, po czym chrząknął i ponowił pytanie: - Czy mógłbym cię pocałować? Patrycja się zdziwiła. - Ależ po co? Już ci mówiłam, chłopcze, daj sobie spokój. Przechowaj to kłębowisko namiętności dla kogoś innego. - Patrycja! - syknął Marceli, doprowadzony do ostateczności. - Czy ty nie masz serca? - To jest możliwe - przyznała Patrycja, wybuchając radosnym śmiechem. - Może dzięki temu żyje mi się tak przyjemnie - dodała. - Ja... - rzekł Marceli, zamykając oczy i zaciskając pięści - Ja... chyba się w tobie zakocham. - Hominis est errare* - odrzekła ona lekko. - Dobranoc! - i weszła do bramy, zamykając mu drzwi przed nosem. Pomacała ścianę po prawej, odnalazła przycisk. Słabe światło rozbłysło pod sklepieniem bramy. Weszła po kilku schodkach na * Rzeczą ludzką jest błądzić. 61 swój wysoki parter i powiedziała sobie, szukając kluczy po kieszeniach: - Faceci są śmieszni. - A! Nie wszyscy, nie wszyscy - odpowiedział jej głos znikąd Patrycję zakłuło w brzuchu z zaskoczenia. Ale nie musiała długo czekać na rozwiązanie zagadki; wystarczyło podnieść oczy. Baltona siedział na schodach wiodących na pierwsze piętro. - Co ty tu robisz!? - rozgniewała się, przebiegając myślą kilka minionych chwil. Co on słyszał? Rozmawiała z Marcelkiem stojąc w uchylonych drzwiach bramy. Mógł słyszeć wszystko, każde słowo. - Oczywiście czekam na ciebie - odparł Baltona leniwie. - Jakoś tak przewidziałem, że długo z nim spacerować nie będziesz. Z tym pajacykiem. - Uważam - rzekła Patrycja - że więcej ty masz z pajacyka niż on. Baltona milczał groźnie. - O - rzekł. - Naprawdę? - Tak. On ma włosy normalnego koloru i umie nosić garnitur. - Garnitur, moja mała mieszczaneczko, umie nosić absolutnie każdy osioł. I co z tego. No, ale nie o tym chciałem z tobą mówić. - A o czym? - Nie uwierzysz. - No, śmiało, śmiało - zachęciła go Patrycja ironicznie, w duchu ciesząc się na ten wyraźny zwrot w rozmowie. Miała nadzieję, że zaraz nadarzy się sposobność, by złamać Baltonie kręgosłup. Spojrzał na nią uważnie. - Chodzi mi o ten podręcznik komputerowy - wyjaśnił sucho. - Instruktor kazał go kupić, a nigdzie nie ma. Pożycz mi, co? Bo i tak jestem zapóźniony. - Trzeba się było uczyć razem z nami, a nie zabawiać na boku programami graficznymi - pouczyła go Patrycja, kryjąc cień zawodu. - Podręcznika też nie mam. Faktycznie, nie można go nigdzie dostać. - No, to trudno - Baltona zerwał się ze schodków szybkim ruchem. - Pojutrze zajęcia, co? - Nie, za dwa dni dopiero. 62 KO to mam jeszcze trochę czasu na szukanie. Cześć, P(r) c,viatło pod sklepieniem i na całej klatce schodowej zgasło • dnei chwili. Otoczyła ich gęsta ciemność. Słychać było tylko w "^y i zaraz potem szelest odzieży, kiedy Baltona się poruszył. p irycii zaschło nagle w ustach, w uszach zaczęło szumieć. Cofnęła . ^a kroki, namacała przycisk na ścianie obok własnych drzwi. Światło mrugnęło dwa razy i znów się włączyło na kolejną chwilę. Baltona, jak się okazało, był już na dole, przy wyjściu z bramy. _ Cześć - powiedział i wyszedł na ulicę. Ciężkie drzwi zamknęły się za nim powoli. Poszedł. Patrycja stała dłuższą chwilę bez ruchu, opanowana przez dziwne uczucie niezadowolenia. Wreszcie gniewnie wzruszyła ramionami, odnalazła klucze i weszła do domu. Zamknęła drzwi najciszej, jak umiała, żeby nie budzić rodziców, i rozebrała się. Nie zapalając światła, przemknęła przez ciemny przedpokój do ciemnej kuchni i dopiero w progu zatrzymała się jak wryta. Ależ oni tutaj siedzieli! Przy stole w kuchni, przytuleni, usadowieni twarzami do okien, ledwie widoczni w bijącym spoza nich słabym, rozproszonym blasku księżyca. Obejmowali się, jak nigdy w ciągu dnia, przy świadkach. Okna przed nimi zawierały nocną perspektywę, zamkniętą oświetloną sylwetką Opery. Radio cicho szemrało, jakieś dalekie głosy i trzaski z obcego świata sprawiły, że Patrycja nagle poczuła się nieswojo. Rodzice, których do tej pory uważała podświadomie za opokę, nagle wydali się jej mali, słabi, bezradni i zagubieni. I na domiar złego usłyszała ich rozmowę. - Jeszcze jeden rok za nami, Milu. Tak nieznaczne są przejścia w gwałtownym upływie czasu - pisał Seneka. Ilekolwiek czasu upłynie, zbiera się w tym samym miejscu: wygląda jednako, tworzy jedną całość. Wszystko wpada w tę samą otchłań. Cisza. Patrycja ujrzała szybki ruch: mama objęła dłonią głowę ojca i przytuliła do swojej. - Boisz się? - spytała cicho. - Dotknęło mnie to pytanie, Milu -spadła spokojna odpowiedź. - Nie boję się. Dobro życia nie polega na jego długości,lecz na użytku z niego - mówił ten sam Seneka. Hoc erit post m quod ante me fuit*. Nie chcę liczyć lat, które mi pozostały. Możp jest ich dużo. A może mało. Ale co roku o tej porze dziękuję Bogi] za ciebie. - A ja za ciebie. Pocałowali się, zupełnie jakby byli młodzi. Patrycji wydało się to tak dziwne, niestosowne i nieodpowiednie, że jak najspieszniej, z uczuciem niemal niesmaku, wycofała się na palcach i czym prędzej zniknęła w swoim pokoju. * To samo będzie po mnie, co byto przede mną. C 5T*ł'CZf.7iffi • wspaniały bukiet kwiatów. Na Dzień Kobiet, wiesz? - Aha - mruknęła Gabrysia w słuchawce. - Dzień Kobiet. Całkiem zapomniałam. Cóż. Niegłupia nazwa dla dzisiejszego dnia. Kobiet to dziś naprawdę przybyło. 5. Był już prawie wieczór i okna w kuchni Borejków szeroko otwarte, by wpuścić nieco wiosennego powietrza do pomieszczenia, w którym przypalono omlet. Patrycja, idąc od Kreski, której właśnie zaniosła bukiet, widziała z daleka przygarbioną sylwetkę ojca, który stał w oknie i czytał, popijając herbatę z kubka. Zapewne miał wrażenie, że wygląda przez okno. Patrycja uśmiechnęła się i wróciła myślą do córeczek Kreski. Ta druga okazała się jeszcze milsza i ładniejsza niż pierwsza, a zresztą, kto to wie, może na odwrót. W mieszkaniu profesora panowała niezwykle miła atmosfera, euforyczne szczęście, podszyte nieco zakłopotaniem z powodu tak obfitych łask Bożych. Żartom nie było końca i biedna Kreska została przynajmniej z pięć razy zapytana, czy aby na pewno już na tym poprzestała. Patrycja przystanęła, bo ujrzała malucha Idy zaparkowanego na odcinku między kamienicą numer sześć a domem pod piątką. Znajdował się tu taki nieduży podjazd, rodzaj parkingu, gdzie Marek i Idą zawsze zostawiali swą maszynę. Owszem, Idą zamknęła malucha. /Tym razem, oczywiście. Ledwie Patrycja odstąpiła od drzwiczek - snop światła zawinął przed nią młyńca i z rykiem motoru pojawił się Baltona na Harleyu Dayidsonie. Zaparkował obok malucha, zeskoczył i wyjął z plecaka wielki bukiet czerwonych róż. - Y-y-y-cześć - wystękała Patrycja. O, matko, co za kłopot- 109liwa sytuacja. Żakowie przysłali swego reprezentanta, Balto z bukietem dla Kreski (i dla nich Dmuchawiec był niemal człn^ kiem rodziny, i to od lat). Tak więc reprezentant pójdzie z kwiatam na górę i co zobaczy? Zobaczy bukiet szkarłatnych gerber wielkich jak spodki, takich, które trudno pomylić z innymi, a które przed południem ofiarował był jej, Patrycji, zapewne z romantyczna nadzieją, że przyjmie ona kwiaty wdzięcznym sercem i że coś z teso wyniknie. Łudził się, rzecz jasna, daremnie. Nic z tego wyniknąć nie mogło i próżno tak się wykosztował. Patrycja nie zamierzała ulegać żadnym awansom męskim, a już na pewno nie z powodu pęczka roślin, choćby i nawet cieplarnianych. Tym niemniej, sprawa była wybitnie głupia. Gdyby chociaż miała cień przeczucia, że Baltona odwiedzi Kreskę! Kupiłaby jej goździka. Zakłopotanie - i tylko ono, rzecz jasna -- nie poz^ oliło jej odejść tak zaraz. Chciała pogadać z Baltona i nieco załagodzić sytuację. On zdjął kask i przewiesił go sobie przez rękę, po czym zbliżył się, wymachując bukietem jak pęczkiem kalarepy. , - Cześć - powiedział, ujął Patrycję pod bródkę i pochylił ku niej głowę. - Najlepsze życzenia w Dniu Ko... Patrycja odepchnęła go. - Słuchaj, chłopcze - rzekła. - Nie życzę sobie, żebyś i do mnie pchał się co chwila z dziobem. Baltona uśmiechnął się złośliwie. - Patrycjo, mam wrażenie, że nie mówisz prawdy. - Ależ owszem - odparła ona. - Powinieneś mnie przeprosić za to nieustanne chamstwo. : - Przepraszam - zgodził się Baltona, opanowując uśmieszek. - Nie mam pojęcia, skąd mi się wziął pomysł, że bardzo chcesz, żebym cię pocałował. Chyba źle odczytuję wyraz twojej twarzy. - Oj, chyba, chyba - pokiwała głową Patrycja, wściekła l obrażona, obiecując sobie, że odtąd na widok Baltony będzie robić szpetny grymas. - No cóż, ja też muszę cię przeprosić. - O? Dlaczego? -- Wiesz, zaniosłam Kresce te kwiaty, które mi dziś przyniosłeś. Snop gerber. Przepraszam. - Snop gerber? - powtórzył. - Ależ, Patrycjo droga. Przykro mi bardzo, ja nie przynosiłem ci żadnych kwiatów. Rumieniec buchnął na twarz Patrycji. 110- Ja-jak to? - wyjąkała. - Mój tata mówił, że... - Że ja ci je przyniosłem? - dziwował się Baltona. - Skąd ten pomysł, doprawdy. Dlaczego miałbym ci, Patrycjo, przynosić kwiaty. I to snop gerber. Nie, doprawdy, to nie byłem ja. - A... a kto? - Wiesz, jeśli to był snop gerber - rzekł Baltona, śmiejąc się cicho - to być może przyniósł ci je mój dzisiejszy pracownik, ]Vlarcelek. Potrzebowałem paru chłopaków z samochodami, do rozwożenia kwiatów, bośmy z Tomkiem znaleźli znajomka, który ma ogrodnictwo, a w nim wyjątkowo tanie kwiatki. Mogę ci śmiało powiedzieć, że skok udał nam się pierwszorzędnie, a akcja "Dzień Kobiet" zakończyła się pełnym sukcesem finansowym. Nasyciliśmy miasto kwiatami. Najwięcej brały urzędy i zakłady pracy. Kwiatek dla Ewy. - Spojrzał jej z bliska w oczy. - Oho - powiedział - widzę, że ci jakoś przykro. - Nic podobnego! - warknęła Patrycja. - A jednak - rzekł Baltona. - No, nic, nic. Nie martw się. Zostałaś całkiem bez kwiatków? Zaradzimy temu - wyjął piękną różę z wiązanki i podał ją Patrycji, błyskając oczami i dziko szczerząc zęby w uśmiechu. - Zjedz ją - zaproponowała mu spokojnie Patrycja, która kipiała od uczucia upokorzenia. - Tylko pamiętaj, żebyś wypluł kolce. Rzuciła mu pożegnalne spojrzenie o takim amperażu, że Baltonę aż odrzuciło w tył. I poszła sobie. Ale daleko jej było do dobrego samopoczucia. Przez całą drogę do domu zdawało się jej, że słyszy za plecami jego cichy, drwiący śmiech. 1 1 kwietnia 1992, Prima aprilis. l. '- ' ' W pierwszy poranek kwietnia słońce pojawiło się na czystym niebie z wzorową punktualnością, złote i lśniące jak jabłko Hesperyd. Powietrze pachniało świeżością, a wiatr huśtał gałązki drzew, na których lepkie pączki zareagowały pozytywnie na światło i ciepło, natychmiast pęczniejąc jeszcze bardziej. W szerokim parowie, dzielącym ulicę Roosevelta od pasma torów kolejowych, biegnących w kierunku dworca Poznań Główny, pod potężnymi filarami wznoszonej od lat trasy szybkiego tramwaju, prawie 112.ewidoczne pośród zrudziałych zeszłorocznych badyli - ruszyły ,e zielone sztyleciki traw. Przebiły skorupę śmieci i błocka w tylu rnieiscach, że - oglądane z daleka - tworzyły już sporą plamę "jeleni. Przez tę jedną noc rozkwitło całkowicie dzikie drzewko owocowe tuż koło torów i teraz stało, pachnąc dumnie, całe w bieli, przy każdym mocniejszym podmuchu wiatru zasypując punkcikami płatków brunatne lustro kałuży. Patrycja stanęła w oknie i oglądała sobie ten piękny świat. Ruch na ulicy nie był jeszcze zbyt wielki. Sąsiad z sutereny. Piotr Ogorzałka, wyszedł przed dom, przeciągnął się rozkosznie i pozdrowił ją uśmiechem, po czym wskoczył do furgonetki ford-transit z napisem ,,Usługi budowlane Piotrek" i odjechał w słoneczną dal. Ciepły wiatr przewiewał na wskroś trykotową piżamę Patrycji w niebieski wzór z gołąbków. Czuła ciepło na czubku nosa, na czole, policzkach i ustach i zrozumiała, co mieli na myśli różni tam poeci, pisząc o ,,pocałunkach słońca". To było to. Czuła, jak życie przepływa przez nią ciepłymi, musującymi, różowymi falami, a wibrująca w powietrzu wiosna przenika przez jej skórę i dociera do każdej komórki, pozostawiając tam radosną informację. Gdyby teraz miała skrzydła, nic absolutnie nie powstrzymałoby jej przed pofrunięciem aż pod tę pękatą, białą chmurkę o złotym brzegu, która gnała truchcikiem przez nieboskłon, jak jagnię, co bryknęło ze stada. - Jaki piękny dzień - posłyszała za plecami zaspany sopran Natalii. Siostra stanęła za nią, oparła ostry podbródek o bark Patrycji, objęła ją w pasie chudymi ramionami i zagapiła się także na niebo, kibicując ucieczce małej chmurki. - Czuję się jak anioł lub coś innego pierzastego - oznajmiła Patrycja swym ciepłym altem. - Trzymaj mnie, bo ulecę w przestworza. - Która godzina? "^^ - Ciut po siódmej. Wiesz, mam w tej chwili niezbite przekonanie, że zdam tę maturę - oświadczyła Patrycja i całą powierzchnią pleców wyczuła, że siostra trzęsie się ze śmiechu. - Byłoby to naprawdę cudowne i bardzo, bardzo dziwne - powiedziała Natalia wreszcie, gdy już skończyła z wysyłaniem ciepłego "Hi-hi, hu-hu" pomiędzy łopatki Patrycji. - Nie 113 . Pulpecja ogę sobie przypomnieć, kiedy to ja Ostatnio widziałam p z książką. - Może źle patrzysz. - Polski, angielski, matematyka. Tym ostatnim zwłaszcza sip martwię. Dlaczego ty wybrałaś matmę do zdawania?! - Przecież wiesz, że kiedy kazali wybierać, chciałam iść na anglistykę. Wszyscy mi w klasie gadali, że to bez przyszłości i ze trzeba iść na prawo albo ekonomię. To zdecydowałam, że na ekonomię, a tam się zdaje matmę - wyrzekłszy te słowa, Patrycja skrzywiła się boleśnie i dodała: - Moje gratulacje, siostrzyczko. Udało ci się popsuć mi humor. - I w dalszym ciągu zamierzasz walczyć o tę ekonomię? - nudziła Nutria. - Przecież na to teraz wszyscy zdają, tam będą tłumy! I dlaczego w ogóle uległaś modzie? Taka zawsze jesteś przeciwna wszelkim modom i konwenansom, co cię napadło? Patrycja sama sobie zadawała to pytanie aż nazbyt często. Ze złością odplątała ramiona Nutrii ze swej talii i ruszyła w głąb pokoju, zapominając o chmurce, która zresztą i tak powoli znikała za dachami Dąbrowskiego. - Dajcie wy mi wszyscy święty spokój! - wybuchnęła. - Czy ja naprawdę już, teraz, muszę koniecznie wiedzieć, co chcę robić w życiu, kim zostać i tak dalej?! Nie wiem!!! Nie mam pojęcia - tu Patrycja zdjęła przez głowę bluzę piżamy i mamrotała gniewnie w tkaninę: - Może będę sprzedawać kurczaki w budce, a może skończę kurs sekretarek, a może będę barmanką! - cisnęła piżamę na łóżko i założyła haleczkę. - Każdy może być wartościowym człowiekiem, niezależnie od tego, co robi!! - Bo ja wiem... - zaczęła Natalia, ale siostra już jej nie słuchała. Odziana tylko w haleczkę, gwałtownie opuściła pokój, kierując się ku łazience. Lecz po drodze natknęła się na swego szwagra. Marka, który również zdążał w tym kierunku, toteż po ułamku sekundy dał się słyszeć krótki wrzask i Patrycja, czerwona jak piwonia, spłoszona i zawstydzona, zasłaniając pierś łabędzią obiema dłońmi, wpadła do pokoju i wlazła natychmiast pod kołdrę. - Zawsze to samo - zauważyła Natalia, kiwając się na krześle.- Czy ty nie możesz używać szlafroka, skoro wstajecie o tej samej porze? 114,-- Używanie szlafroka jest czymś przeciwnym mej naturze! - ogłosiła Patrycja spod kołdry. - Wystarczy ci, czy mam. cię uszczypnąć?! - Pulpecjo - powiedziała nagle Natalia i zbliżyła się, wiotka, wysoka, z marchewkową czupryną wieńczącą błękit męskiej piżamy w którą była przyodziana. Siadła na brzegu łóżka i złapała siostrę za łokieć. - Słuchaj, ja... muszę ci powiedzieć, że... no... słowem, zauważyłam, że jesteś ostatnio w jakimś trudnym okresie. Patrycja natychmiast wyjrzała spod kołdry. Spotkały się wzrokiem. Oczy szare, oczy niebieskie. Siostrzane oczy, znane od zawsze. Ale Patrycja doznała nagle wrażenia, że patrzy w oczy kogoś bardzo dalekiego, kogoś, kto znalazł się po drugiej stronie głębokiej przepaści. To nie w tym rzecz była, że Natalia nie potrafiłaby zrozumieć, gdyby Patrycji się zebrało na zwierzenia. Problem był w tym, że Patrycja nie miała ochoty zwierzać się nikomu z tego, co czuje. Nikomu - poza jedną, jedyną osobą. Ten człowiek zrozumiałby ją z pewnością. Ale właśnie jemu zwierzyć się nie mogła, ponieważ, z nieznanych powodów, bała się go okropnie. Tym człowiekiem był Baltona. Baltona obcy. Zmieniony. Już nie znajomy od dziecka, tylko prawie wróg, ktoś pełen zagadek i utajonych gróźb, ktoś, kto wywierał na nią tajemniczy wpływ. Ktoś tak niebezpieczny, że wolała o nim wcale nie myśleć - i ktoś, o kim w gruncie rzeczy myślała bez przerwy. Czuła, że mogłaby otworzyć przed tym człowiekiem całą duszę, ale niczego bardziej się nie lękała niż tego właśnie. Gdyby odsłoniła się choć trochę - Baltona zjadłby ją jednym kłapnięciem, z butami i czapeczką, jak wilk Czerwonego Kapturka. Wszystko to oczywiście było absurdalne i śmieszne, ale było zarazem i straszne, jak w bajce, czytanej od końca do początku. To nie potwór zmieniał się w pięknego młodzieńca, tylko, przeciwnie - zwykły chłopak z podwórka i piaskownicy, trochę dziwak, trochę bzik, ale poczciwy - nagle stał się tajemniczym wil-kołakiem, zagrażającym całej jej egzystencji, wszystkiemu, w co wierzyła i na czym się opierała. Jak to możliwe? - pomyślała. - Zagraża, a sam o tym nie wie. Żyje sobie gdzieś po swojemu, jeździ motorem, całuje dziewczyny, pracuje, uczy się, je, śpi... - i nic nie wie o tym, że stanowi dla kogoś śmiertelne zagrożenie. 115 Na czym to zagrożenie miałoby polegać, Patrycja nie wiedział Wolałaby o tym w ogóle nie myśleć. Ale już było za późno. Natalia to powiedziała. Powiedział "jesteś w trudnym okresie" - i stało się. Kurtyna się uniósł zapaliły się reflektory i jak za sprawą czarów, to, co powiedziane' ziściło się: Patrycja była w trudnym okresie. Jeszcze przed dziesięcioma minutami stała w oknie, ciesząc się życiem - a tera/ poczuła, że to fikcja. Tak naprawdę była w trudnym okresie i miała problemy, i waliło się jej wszystko: kryteria, sens, kierunek i wszelkie rozeznanie. - Boję się o ciebie - powiedziała poważnie Natalia, siedząc wciąż na łóżku, a Patrycja przeraziła się tak bardzo, że przyłożyła natychmiast do ust Natalii rozpostartą dłoń i przycisnęła tak mocno, że poczuła na palcach zęby swojej siostry. - Milcz! - krzyknęła. Więc Natalia posłusznie umilkła i - chociaż Patrycja zabrała już rękę - siedziała teraz, wystraszona, a oczy miała aż okrągłe i jeszcze większe niż zwykle. 2. W kuchni przy śniadaniu Natalia i Patrycja zostały zaskoczone uroczym i jakże oryginalnym dowcipem primaaprilisowym sios-trzeniczek: w cukierniczce znajdowała się sól. Ledwie wypiły po pierwszym łyku kawy, już pluły i płukały usta, przy akompaniamencie radosnego rechotu autorek, przytajonych za drzwiami. Kiedy z lodówki, po otwarciu drzwi, wyskoczył pajac na długiej sprężynie, a z przekrojonej bułki wylała się cynobrowa plakatówka - Patrycja zdała sobie sprawę, że cały dzisiejszy dzień będzie jednym pasmem tego typu przerozkosznych figielków i niespodzianek. Akurat coś, czego było jej na gwałt potrzeba, rzeczywiście. Popadła więc w ponurą rezygnację i zupełnie jej nie zdziwiło, że rękaw palta jest starannie zaszyty, a buty przybite do podłogi w korytarzu. Kiedy zaś ojciec wyszedł ze swego pokoju, głosząc wielką nowinę, którą niby to usłyszał właśnie w radiu, a dotyczącą prezydenta Wałęsy, któremu tej nocy miały rzekomo urodzić się czworaczki - Patrycja zaklęła pod nosem i opuściła rodzinne progi, w prochowcu i tenisówkach. 116powlokła się do szkoły, patrząc w chodnik zasypany starymi h-iptami tramwajowymi tudzież mnóstwem opakowań po chrup-rh ziemniaczanych, chipsach lub batonach Milky Way. Czuła się k iakby była chora na coś okropnego i nieuleczalnego - i nie miała do kogo zwrócić się o pomoc. Nikt nie mógł jej, zresztą, idzielić pomocy. Nikt na całym świecie. Problem naczelny polegał "a tym, że nie znała ni przyczyn, ni przebiegu swej choroby, nie wiedziała o niej nic i nie umiałaby podać objawów ani częstotliwości występowania ataków. Co gorsza, nie była nawet pewna, czy chciałaby wyzdrowieć i powrócić do swego poprzedniego stanu - do niczym nie zmąconej pogody, radości życia i wiary w przyszłość. Nagle nic z tego nie zostało. Gruz. Rumowiska. Dym snujący się nad zgliszczami. - Hallo, Patty - tuż obok niej trzasnęły drzwiczki i z anglosaska zabrzmiał tenor Jacunia. Pogrążona w myślach Patrycja dotarła oto do szkoły. Nawet go nie ofuknęła za tę "Patty". Nie chciało się jej nawet spojrzeć. Jacunio, przyodziany w kurtkę od Adidasa, kroczył obok niej, odprężony, strzelając co chwila racami błyskotliwych kawałów typu: - O, ale masz plamę na siedzeniu. W szkole czekały ją kolejne fajerwerki humoru. Matematyk, prowadzący zastępstwo za Jedwabińską, zawiadomił ich z dowcipnym błyskiem w oku, że wskutek decyzji MEN-u matury zostały przełożone na dwudziestego piątego kwietnia. Nikt mu nawet nie uwierzył i nikt się nawet nie uśmiechnął, więc obraził się lekko i za karę nie okazał rozbawienia, kiedy do klasy wpadł spóźniony Marcelek, racząc profesora kawałem, który długo obmyślano w przeddzień; była to wiadomość o tym, że wskutek decyzji MEN-u matury przełożono na dwudziestego piątego czerwca. Młodsze klasy, którym jeszcze w głowach były sztubackie figle, niefrasobliwe żarty i bezpretensjonalny humor wieku młodzieńczego, tak mile widziany przez grono pedagogiczne, poprzebierały się wymyślnie i zespołowo. Były więc i dwadzieścia cztery pisanki z wychowawczynią-kwoką (I b), był usmarowany ciemnym fluidem szejk w prześcieradle i ręczniku na głowie z haremem dwudziestu trzech żon odzianych w staniczki i szarawary (anglista i jego humanistyczna, sfeminizowana II a) oraz drużyna piłkarska "Lech 117 Poznań", czyli odziana w czerwone gatki i białe podkoszuli-' z napisami klasa I c mat.-fiz. W hallu na parterze ustawili o pierwszacy z katarynką i żywą papugą, która za opłatą dziesieci tysięcy złotych wyciągała z kapelusza przedowcipne horoskopy W toalecie ułożono mydło, które się nie mydli (nabytek ze sklenu z gadżetami ,,Śmieszne rzeczy"), a po korytarzach w czasie przerw grasowali chłopcy z pierwszych klas, plamiąc wszystkim odzież przez sikanie atramentem z paczuszek rzekomej gumy do żucia Plamy znikały po piętnastu sekundach, lecz ileż z tym było śmiechu oraz niewinnej młodzieńczej uciechy! Patrycja posępnym wzrokiem toczyła po przebierańcach, papugach i sikających gumach do żucia, a widok jej promiennej zwykle buzi, zasnutej obecnie chmurą melancholii, spowodował nie lada zaniepokojenie wśród życzliwych jej osób. - Czy coś się stało? - chciał wiedzieć Marcelek, kiedy wyszli z fakultetu i skierowali się do szatni. - Y-y - mruknęła przecząco Patrycja i dodała niegrzecznie: -- Idź sobie. - Co? - Idź sobie w dal. Nie chcę z nikim rozmawiać. Marcelek przez chwilę szedł, milcząc, u jej boku. -^- Nie - powiedział wreszcie. - Nie dam się tak odpędzić. Chcę z tobą porozmawiać, bo jest o czym. - O czym? - tępo powtórzyła Patrycja, patrząc w czubki własnych butów. - O maturze. Nic nie umiesz. Kompletnie. -Wiem! - Chciałbym ci pomóc. Moglibyśmy uczyć się razem. - Moglibyśmy-zgodziła się Patrycja. - Ale po co. Ja sama potrafię. - Może potrafisz - rzekł Marcelek z powątpiewaniem. - Tylko że wiesz... czasu jest już bardzo, bardzo mało. Proponuję ci szybką powtórkę z matmy. - E tam. Niby dlaczego miałbyś tak się dla mnie poświęcać - mruknęła Patrycja z pozorną niechęcią, choć, prawdę mówiąc, cień nadziei na to, że ktoś mógłby rozwiać opary jej niewiedzy, sprawił, że przez moment poczuła się odrobinkę lepiej. 118_- Bo... cóż, Patrycjo, hm... - rzekł Marcelek z pewnym ahaniem. - Bo widzisz, to by nas... zbliżyło. Patrycja spojrzała na niego z niedowierzaniem i niespodziewanie wybuchnęła gorzkim śmiechem. I poszła sobie, niedobra, zostawiając biednego Marcelka nie tylko z przetrąconym kręgosłupem, ale i ze złamanym sercem. Wracała sama. Z Romą jakoś dziwnie wszystko się popsuło ostatnio, omijały się wzrokiem i zaniechały tych tradycyjnych, wspólnych powrotów. Nie miała też ochoty na powrót z Jacuniem, Marcelkiem czy kimkolwiek w ogóle. Wcale też nie chciało się jej iść do domu. Nie myślała zjadać zupy pełnej trocin lub kompotu przesyconego pieprzem - a właśnie tej klasy dowcipów mogła się spodziewać po rozhukanych primaaprilisowo siostrzenicach. Udała się do malutkiej kawiarenki przy Teatrze Nowym, która zawierała wszystkiego cztery stoliki oraz bufet. Zamówiła sobie puszkę pepsi i słone paluszki. Wyrzuciwszy w ten rozrzutny sposób wszystkie pieniądze, jakie miała, usiadła przy jedynym wolnym stoliku, tym, który stał tuż obok szklanej tafli, dzielącej wnętrze lokaliku od ulicy Dąbrowskiego. Siedziała tak sobie smutno i mogła obserwować niezliczone ludzkie miny, postawy, gesty i poruszenia. Doszła do wniosku, że tó ludzkość, oglądana w tak obiektywny sposób, przedstawia sobą' | dziwne zbiorowisko osób poszkodowanych przez los. Chrupiąc | paluszki, bez apetytu (jakoś jej ostatnio nie służył...), Patrycja | obserwowała różne typy ludzkie: bladego, biednego staruszka i w starym prochowcu i berecie, z wyrazem smutku utrwalonym | w głębokich bruzdach na pomarszczonej twarzy; trzy rozchichotane | dziewczyny, wpatrzone w jednego, obojętnego chłopaka; kasz-| lącego studenta z paczką książek pod pachą i bananem w dłoni; | umęczoną matkę z rozwrzeszczanym wózkiem i rozwrzeszczanym chłopczykiem uczepionym wózka; wreszcie parę w sportowym odzieniu. - No, przynajmniej ci wyglądali na zadowolonych, a może i szczęśliwych; oboje wysocy, zgrabni, objęci ramionami, choć nie pierwszej już młodości... chwileczkę! Stop! Uwaga! 119 - Patrycja rozpoznała własną siostrę Gabrielę i jej absztyfikam Grzegorza Strybę, żwawego brodacza w metalowych okularach z czupryną złożoną z powiewających loków. ' Oj, oj. Stanęli tuż przed szybą, przed samym nosem Patrvci'i Teraz obejmowali się ramionami, patrząc sobie z bliska w oczv Byli rozpromienieni, tak jakoś radośnie zaskoczeni, jakby spotkało ich nie wiadomo jakie szczęście i odmiana losu. Postali tak przez chwilkę, potulili się do siebie, zakręcili w kółko - i już ich nie było Poszli sobie. Patrycja zaś została z rozdziawioną gębą, aż obolała ze zdumienia i niejasnej zazdrości po tym, co dane jej było ujrzeć Obraz rozjaśnionej szczęściem twarzy siostry nie wychodził iei z pamięci. Nieczęsto widywało się Gabrysię w takim stanie. Tak, właściwie... im dłużej o tym myślała, tym dokładniej rozumiała, że Gabrysia przez kilka ostatnich lat była przygaszona zrezygnowana i smutna, choć przecież nikomu nie skąpiła uśmiechu. Dopiero dziś Patrycja pojęła, jaka była różnica między tym zwykłym uśmiechem a wyrazem prawdziwego szczęścia. Ciekawe, ciekawe, ciekawe - co też się zdarzyło?! Wypiła duszkiem swoją pepsi i wetknęła słone paluszki do kieszeni palta, po czym pognała do domu. Ulicę Roosevelta przebyła już biegiem, rejestrując tylko kątem oka, że pod szóstką, na czwartym piętrze, na balkonie Dmuchawca, dumny łopot tetry obwieszcza światu, że oto przyszła wiosna i że mnóstwo rzeczy potrafi wyschnąć na dworze. Małe Ogorzałkówny chowały się zdrowo i wyglądały pokazowe, a o znakomitej ich przemianie materii świadczyła potężna ilość pieluch wywieszonych na słońce. (Państwo Ogorzałkowie, Maciek i Kreska, nie należeli do tych młodych małżeństw, które stać na pampersy, zwłaszcza dla bliźniaczek). Przed własną bramą zatrzymała się na chwilę. Pomalowana na fiołkowo syrenka bosto, prawdziwy PRL-owski zabytek z lat sześćdziesiątych, z rykiem, smrodem i wysiłkiem pchająca się w górę Roosevelta, wydała ze swych trzewi skrzekliwe, zachrypnięte beczenie, dwukrotny sygnał, raczej powitalny niż ostrzegawczy w charakterze. Patrycja spojrzała - i dostrzegła za kierownicą Baltonę, który szczerzył do niej białe zębiska, a za jego plecami rozkwitało tysiąc kwiatów poustawianych w wiadrach, kubłach i pozawijanych w papier pakowy. KWIACIARNIA FLOREK 120 ^ głosił napis na bocznych drzwiach syrenki. Dopiero wtedy patrycja uświadomiła sobie, że Baltona ma na imię Florian i że nikt ni?dy nie używał tego imienia, nie wiadomo dlaczego. W domu mówiono na niego Bobcio, a przezwisko Baltona pochodziło z okresu wczesnolicealnego, kiedy to Florian przez okrągły rok nosił bluzę z nazwą tej firmy, wypisaną wołowymi literami. - Dzień dobry, Patrycjo - rzekł uprzejmie Baltona, hamując z okropnym zgrzytem i klekotaniem tuż przy chodniku, gdzie stała. - Czy wiesz o tym, że wyglądasz dziś jak jutrzenka? - tu Baltona spojrzał szybko na minę Patrycji i dodał: - Prima Aprilis, oczywiście, cha, cha. No, jakże, co tam słychać w sferach maturalnych oraz jak ci się w ogóle żyje na tym świecie pełnym grozy, wojen i okropności? Wychylanie się przez prawe drzwiczki z lewego siedzenia było chyba dość nużące, bo Baltona cofnął się nagle w głąb wozu, po czym wynurzył się z niego po przeciwnej stronie, trzaskając nonszalancko ciężkimi drzwiczkami i rozprostowując swe długie ciało. - Czy ja dobrze widzę, czy faktycznie masz kwiaciarnię? - spytała Patrycja w ramach towarzyskiej konwersacji, choć w duszy trzepotało jej przerażenie zmieszane ze wzruszeniem, którego nie umiałaby nazwać. - Tak jest, Patrycjo droga - rzekł Baltona nie bez dumy. - Sprzedałem Harieya i założyłem kwiaciarnię. Chcesz zobaczyć? - Co zobaczyć? - Moją kwiaciarnię. Wsiadaj - rzekł i z rozmachem otworzył przed nią drzwiczki swojej fioletowej syreny. Całą jej maskę pokrywała demoniczna wizja żółtych i białych irysów pośród obłoków pary. Siedzenia wewnątrz były pokryte kwiecistym materiałem (zielona łączka w rzucik ze stokrotek), a samochodowy radiomagnetofon wygrywał melodię Słodkie fiolki w wykonaniu Sławy Przybylskiej. - Mogę ją przełączyć na głośnik, który jest na dachu - wyjaśnił rzeczowo Baltona, gdy Patrycja zatrzasnęła za sobą drzwiczki, po czym zapalił silnik i przez chwilę nic nie było słychać w jego wybuchowym łoskocie. Wznosząc chmury sinych spalin, ruszyli naprzód lekkim zakosem. Baltona przełączył Słodkie fiolki na megafon i pruli teraz pod górkę, płosząc przechodniów dudniącym śpiewem, który rychło ustąpił miejsca nagranym po piosence reklamowym sloganom. - NAJSŁODSZE FIOŁKI, NAJPipi/ NIEJSZE RÓŻE, PRZEPIĘKNE CHRYZANTEMY I LJJ^' TAKIE DUŻE! DLA PANNY MŁODEJ ORAZ DLA DENA TA, FREZJE I KALIE Z NAJDALSZYCH STRON ŚWIĄT^ BIEGNIJCIE, CHŁOPCY, KTÓRY FORSĘ MA, KWIACIAR NIĄ "FLOREK" NOSKOWSKIEGO DWA! - tu czarujący baryton Baltony, dobiegający z głośnika, ucichł, a włączyła się muzyka. Tym razem była to piosenka Mieczysława Fogga Kwitną niezapominajki. - Nie jest dla mnie rzeczą łatwą - rzekł Baltona, ściszając nieco muzykę i biorąc piękny wiraż na rogu ulicy Święty Marcin - słuchać w kółko tej staroświeckiej tandety, zważywszy, że, jak wiesz, preferuję mrocznego rocka. Ale cóż, to się nazywa podejście rynkowe. Ludzie, którzy preferują mrocznego rocka z całą pewnością nie będą wyrzucali pieniędzy na kwiaty. Sam z siebie wyłoniłem jednoosobowy dział marketingu, który przeprowadził dla mnie badania rynku. Kwiaty kupują: starsi panowie, faceci po czterdziestce, czyli w późnym wieku podbojowym; oraz młodzi salonowcy w rodzaju twojego Marcela. 5 - Jakiego znów: "mojego"? - obruszyła się Patrycja. - A, prawda, nie twój on, zaiste - poprawił się lekko Baltona i wrzucił bieg z okropnym zgrzytem. - Zwierzył mi się onegdaj, że marnie mu z tobą idzie. Podobno jesteś kompletnie nieczuła. - Tu Baltona przyhamował na skrzyżowaniu i, czekając na zielone światło, rzucił Patrycji nieodgadnione spojrzenie. Nie nosił już czarnych okularów, a koszulę miał wręcz jasnoniebieską oraz czyściutkie białe spodnie. Zapaliło się światło, ruszyli. - Kwitną niezapominajki... -podśpiewywał Baltona. - O, cholera, popatrz, człowiek sam nie wie, kiedy mu się takie melodyjki przyplątują. Bardzo chwytliwe - rzekł z niezadowoleniem. - No, już jesteśmy. Zahamował ze zgrzytem i piskiem, aż syrena się zakołysała. Wysiedli i Patrycja ze zdziwieniem stwierdziła, że znajdują się przed willą państwa Kowalików, przy Teatralce. Dawno tu nie była z powodu oziębienia stosunków z Romą. A zmieniło się tu bardzo! Ponad oknami sutereny biegł pięknie wymalowany szyld ze złotym napisem KWIACIARNIA FLOREK, a drogę do sklepiku wyznaczały dwa rzędy donic z zielenią oraz dowcipne drogowskazaki ze złotych metalowych strzałek. 122_- Tak, dobrze widzisz - rzeki Baltona. - To dom Kowalików. Tomcio jest, naturalnie, moim wspólnikiem. Jego lokal, mój . npitał. Sporą część kapitału już odzyskałem, kwestia operatywno-•"i Wspaniale nam poszło na Dzień Kobiet, teraz przed nami Wielkanoc i spodziewamy się dużych zysków z wiązanek ślubnych. punkt mamy świetny - w pobliżu dwa kościoły oraz Teatr Nowy [ Opera, że już nie wspomnę o Uniwersytecie i Collegium Maius. l żadnej kwaciarni poza naszą! - otworzył drzwiczki i wyładował z tyłu syrenki większą część kwiatów. Drugą część polecił zabrać Patrycji. Zeszli schodkami wiodącymi do sutereny i Patrycja wraz z naręczem goździków znalazła się we wnętrzu kwiaciarni "Flo-rek". Miłe było to wnętrze, rozległe i niskie. Ściany zdobiły bardzo kolorowe freski przedstawiające kwitnące łąki i ogrody oraz krzewy róż pnących, a w nich utajone słowiki o dziwnych oczach i tajemniczym wyrazie. Domyśliła się z miejsca, czyja ręka upiększyła to wszystko. Pod ścianami, w równych, białych kubełkach, stały pęki kwiatów ciętych, a dział roślin doniczkowych tworzył splątaną dżunglę na najbardziej nasłonecznionej ścianie bocznej. Lada ze staroświecką metalową kasą zamykała pomieszczenie, za ladą stał Tomcio Kowalik z czerwonym goździkiem za uchem i obsługiwał damę w paryskim płaszczyku i kapeluszu o szerokim rondzie. - Szalony, zwariowany bukiet - mówił właśnie, układając dość zręcznie, choć niezbyt fachowo, wiechę z różnokolorowych frezji i przetykając je orchideami. - Wiosna, miłość, szaleństwo, różane ogrody i zmysłowy śpiew wilgi pośród złocistych krzewów forsycji. Trzysta dwadzieścia pięć tysięcy z celofanem, madame - Tomcio podał bukiet, zainkasował należność, brzękając szufladą ozdobnej kasy, po czym odprowadził zachwyconą klientkę aż do drzwi, a nawet dalej - do furtki. - Idzie ktoś od Opery - zameldował, wracając. - Puszczę muzyczkę co?- Baltona skinął głową, więc Tomcio wcisnął klawisz magnetofonu i z głośnika umieszczonego na zewnątrz popłynęła uwertura do opery Cyganeria. - Teraz witam cię, wybacz, że dopiero teraz- rzekł szarmancko Tomek i cmoknął dłoń Patrycji. - Dobra, to ja staję za ladą, a ty jedziesz do ogrodnika - polecił mu Baltona. - Dzień dobry panu - zwrócił się do wchodzącego faceta w kitlu. - Czym możemy dziś służyć? 123 - Kosz dla artystki, szefuniu, i ze trzy wiązanki dla tenom - odparł facet. - I żeby się zamknęło w kwocie do pół milion - Róże czy potpourri kwiatów mieszanych? - spytał Balton zapisując zamówienie w kajeciku. - Ach, róże. W porządku' właśnie dowiozłem zupełnie świeże baccaraty. Jak zwykle na wpół do dziewiątej?... Tomek, idźże już wreszcie. Weź tym razem więcej paprotki. - No i jak, Patrycjo? - spytał Baltona, zamykając szufladę kiedy facet z Opery wyszedł, uiściwszy kwotę. - Raj na ziemi, a nie kwiaciarnia, co? - W jego głosie brzmiała duma. - Tu, za kotarą mam mieszkanko - pokazał jej wnękę na zapleczu, gdzie była kanapka do spania oraz kilka metalowych regałów z książkami i sprzętem audio. Kompletu umeblowania dopełniała turystyczna szafa z płótna, zapinana na zamek błyskawiczny. (' - Wyprowadziłeś się z domu? - zdziwiła się Patrycja. - Dlaczego? - Ha! A dlaczego nie? Mam dwadzieścia dwa lata - zaśmiał się Baltona. - A tam już się ciasno zrobiło, na Słowackiego. Przybywa im dzieci i przybywa. A poza tym... ciotka Irena tłamsiła mi osobowość. Szalenie apodyktyczna. Odkąd się wyprowadziłem, czuję, że żyję. Jestem już człowiekiem w pełni samodzielnym, zarabiam na siebie i nawet nie umiesz sobie wyobrazić, jakie to wspaniałe uczucie, Patrycjo. Zmieniłem się. - Tak, to prawda - odparła Patrycja poważnie. Zmienił się. Nie był już kapryśnym i niefrasobliwym nerwusem na motorze. Nie otaczał go już żaden nimb artysty przeklętego. Stał się teraz ruchliwym, rzeczowym przedsiębiorcą - ale Patrycja nie była zupełnie pewna, czy jej się to nowe wcielenie podoba. Tylko że nikt jej nie pytał o zdanie. Baltona zostawił jej zero czasu do namysłu. Mrugnęła powiekami - i oto już znajdowała się w jego ramionach. Co jeszcze bardziej zaskakujące - ręce Patrycji znalazły się nagle na krótko ostrzyżonej głowie Baltony i samoczynnie, bez udziału woli swej właścicielki, czule tę głowę głaskały. Widziany z bliska Baltona miał zamknięte oczy, ale nagle je otworzył, gorzej, on nimi łypnął gniewnie - i powiedział gwałtownie: - Idź już do domu. Idź do domu! 124 Nie była pewna, czy powiedział to z gniewem czy z niechęcią. Ale iedno było pewne: że ją odepchnął. Oburącz. Patrycja wyszła natychmiast, płonąc ze wstydu i gryząc usta. Nikt, nigdy, przenigdy tak jej nie upokorzył. pomyślała, że chyba tego nie przeżyje. - Chciałabym, żebyście potraktowali to, co powiem, z uwagą - odezwała się Gabrysia w godzinach wieczornych, kiedy to Pyza i Tygrysek zostały już upchnięte do łóżek, a Marek jeszcze nie wrócił z dyżuru. Przy stole kuchennym siedzieli tylko rodzice oraz ich cztery córki, czyli, co tu dużo gadać, rdzeń rodziny. Telewizor, stojący na lodówce, cicho pomrukiwał, prezentując migotliwe obrazy zbrodni, okrucieństw i gwałtów oraz katastrof, oszustw i oszczerstw z pomówieniami pospołu, plus naturalnie odwieczna parada głupoty zmieszanej z pychą. Toteż ojciec Borejko, który i tak już siedział tyłem do ekranu, kazał wyłączyć ten, jak to ujął, trujący aparat, by wszyscy mogli oddać swą uwagę temu, co chce powiedzieć Gabriela. - Ale zaraz będzie film gangsterski - nieśmiało sprzeciwiła się Idą. - No, właśnie - rzekł ojciec. - Tym bardziej wyłączmy. - Ale, tato, ale jeszcze przedtem będą różne śmieszne kawały primaaprilisowe, o, patrz, dziennik leci, na pewno połowa wiadomości to żarty. Ojciec obejrzał się przez ramię na ekran. Uzbrojony po zęby człowiek w mundurze prowadził związanego człowieka bez l&un- duru, przytykając mu do karku pistolet. - Doprawdy? - rzekł ze smutkiem i odwrócił wzrok od ekranu. - Może w wiadomościach krajowych moglibyśmy się spodziewać feerii żartów. Ale, z drugiej strony, zbyt często najprawdziwsza prawda o naszym życiu przypomina najgłupszy żart primaaprilisowy. O, spectaculum miserum et acerbum!* Wyłączmy to, bardzo was proszę, i posłuchajmy, co też ma nam do powiedzenia nasza Gabrysia. * O, widowisko nędzne i przykre! 125 - Kto chce herbatki? - wtrąciła mama, bo czerwony 070 • • ,,,..,, J "•'-"liiik zaczął właśnie gwizdać. Wszyscy chcieli. - Mamo, a ja zapomniałam kupić cukru - przypomniało • Natalii. lę - Jest cukier puder, wiem, bo sama wyjadałam - odezwała si Idą. - A propos, czy wiecie, że cukier jest potworną trucizną dla organizmu? - Ale nie puder - powiedziała Natalia z wielką pewnością - Skoro go wyjadają doktorzy medycyny... - Praesente medico nihii nocet*. - Najwięcej wyżera Pulpecja. Ej, Pulpa, dlaczego tak siedzisz w kącie, bez humoru? - Ja? Zdaje się wam - z dzielnym uśmiechem odi aria Patrycja. Rzeczywiście, od dwu godzin tkwiła w tym samym miejscu, wciśnięta pomiędzy stół a stary kredens. Czuła się strasznie. Ale, doprawdy, nie miała ochoty zwierzać się komukolwiek z powodów swego złego samopoczucia. ;- Czy jest tu ktoś, kogo interesuje, co ja bym chciała powiedzieć? - spytała Gabriela z pewnym zniecierpliwieniem. Rodzina poczęła się wzajemnie uspokajać. Mama ruszyła z czajnikiem wokół stołu. - No, mów - zachęciła Gabrysię. - Może ja poczekam, aż skończysz z tym wrzątkiem. - O? Dlaczego? - zaniepokoiła się mama Borejko. - Jakaś wstrząsająca wiadomość? - Uhm - mruknęła Gabriela i podsunęła swój kubek z torebką Eari Greya. - Teraz zaczynam być naprawdę ciekaw - wyznał ojciec. - Mów, Gabuniu. Słuchamy. Arrectis auribus**. Zapadła cisza, przerywana tylko cichym siorbaniem Natalii. - Kto siorbie, dostanie po torbie - wtrąciła Idą dyskretnym półgłosem starożytną maksymę rodzinną. - Zamknij trąbę, Idą. Gaba, mów wreszcie. Gabriela rozejrzała się po twarzach swych bliskich, oceniając stan ich gotowości psychicznej. * W obecności lekarza nic nie szkodzi. ** Z nastawionymi uszami. 126Chyba wszyscy już uważali. Nabrała tchu, by powiedzieć swą wielką nowinę. ^ Wiem!!! - krzyknęła Idą triumfalnie. - Wychodzisz za in^' Z Gabrieli uszedł dech. - Skąd wiesz, u diaska?! - spytała z rozdrażnieniem, gdyż . ona bardzo nie lubiła, kiedy jej kto podbierał puenty. - I dlaczego mnie ubiegłaś? Czy ja już nie mogę sama powiedzieć własnej nowiny? Ojciec i mama siedzieli nieruchomo, patrząc w Gabrysię jak w obrazek. Natalia zamarła w połowie siorbnięcia. Patrycja wiedziała, że to się tak skończy, toteż nie przejawiła żywszych uczuć. Zresztą i tak nie miała nastroju. - Jest Prima Aprilis - bąknęła Idą. - Co prawda, to prawda - przyznał ojciec. - Nie wiem, co to się dzieje ze mną lub może z rzeczywistością, ale mam coraz większe problemy z tym Prima Aprilisem. |r - To nie zmienia faktu - oznajmiła Gabriela -że właśnie |Siziś, co jest oczywiście kwestią przypadku, Grzegorz poprosił mnie |b rękę. - Jesteś pewna, że to nie miał być żart? - spytała Patrycja ponuro. - Powiedziałam mu o moim pomyśle mieszkaniowym, a on natychmiast poprosił mnie o rękę. Nie mam wątpliwości. Patrycja też ich nie miała. Zwłaszcza po tym, co ujrzała z okna kawiarenki teatralnej. - To co, wprowadzacie się do zielonego pokoju? - spytała kąśliwie. Gabriela rzuciła jej spojrzenie pełne zdziwienia. Nie spodziewała się chyba takiego tonu po swej najmłodszej i najmilszej siostrze. - Nnie... - odparła powoli. - Pojawiła się inna możliwość. Byłam, wyobraźcie sobie, u Kreski... - Jakże ona się czuje? - spytał życzliwie ojciec. - Świetnie - krótko odparła Gabriela. - Byłam otóż u Kreski i oglądałam dzieciaczki... - Czy już zdecydowano się co do imion? - spytała mama z ciekawością. - Tak, Maria i Magdalena. Posiedziałam tam chwilę i... no, cóż... pogadałyśmy o tym i owym... a Kreska nagle mówi, że Piotr 127 Ogorzałka, brat Maćka, kupił sobie piękne mieszkanie i zostaw' w suterenie. To jest własne mieszkanko braci Ogorzałków • ° teraz mogliby tam się przenieść Maćkowie. Ale nie chcą, ze wzel J° na dzieci. u - Pewnie - wtrąciła Idą. - Urządzili się ślicznie u profesor pomieszczą się nawet z kolejnymi bliźniętami. ' - Albo z trojaczkami - powiedziała złośliwie Patrycja i 71 chichotała. Idą spłonęła gniewnym rumieńcem. - Co cię dziś ugryzło, Pulpecjo? - chciała wiedzieć. - A oni... - ciągnęła Gabrysia - i tak chcieli wynająć to mieszkanko, więc... - Otóż i kolejna zmiana w życiu rodziny - rzekł ojciec niepewnym tonem. - Powinienem się cieszyć, lecz jestem niespokojny. Nie lubię nagłych zwrotów akcji, nawet w powieściach. A cóż dopiero w życiu! - Tam jest tylko pokój z kuchnią - wtrąciła gwałtownie Idą. - Słuchaj, Gaba, dla was tam za ciasno. Masz dwoje dzieci. Może to ja i Mareczek powinniśmy tam zamieszkać, a wy zajmiecie nasz pokój. W ten sposób sytuacja cudownie się rozwiąże. Ty nie opuścisz domu, ja też nie opuszczę domu. Twoje córki boją się schodzić do sutereny. Będziemy więc mieli zapewnioną samotność... - I własną łazienkę - wtrąciła Patrycja zachęcająco. - Smarkate przeniesie się do Nutrii i Pulpecji, a one znów zamieszkają w zielonym pokoju. - Skoro już o nich mowa... - powiedziała Gabrysia. - To... jak myślicie, jakimi słowami ja mam je o tym wszystkim zawiadomić? Zapadła cisza. - Hm - rzekł ojciec. - Jeszcze to przemyślimy, Gabuniu. Rzecz zdecydowanie wymaga namysłu. Kiedy ma nastąpić ten ważki fakt? - Nasz ślub? Może jeszcze przed wakacjami -- uśmiechnęła się Gabrysia. - Bo w lipcu Grzegorz chce mnie zabrać do Włoch. W podróż poślubną. Do Wenecji!!! - i to wcale nie jest żart na Prima Aprilis. 12 kwietnia 1992 Niedziela palmowa l. Zdarzało się już w życiu Patrycji, że dzień jej urodzin - 11 kwietnia - wypadał tuż przed Wielkanocą, świętem ruchomym. Tak było i w tym roku. Dziewiętnaste jej urodziny miały miejsce w przeddzień Palmowej Niedzieli. Dostała tylko drobne, pośpieszne upominki od rodziny - naturalnie książki, wodę kolońską i słownik - i nawet, gdyby snuła jakieś plany towarzyskie (a nie snuła...), musiałyby one ustąpić przed ogólnym szałem porządkowania. U Borejków od tygodnia myto kolejno wszystkie okna (zabieg 9 - Pulpują 129 niezwykle nużący, a przy tym beznadziejny, zważywszy, że mię kanie znajdowało się na parterze, przy ulicy bardzo ruchliw ' i w pobliżu węzła kolejowego Poznań Główny), szorowano podioo szafki kuchenne i parapety, a także drzwi, na których zazwyczaj wysokości łapek dziecięcych, ciągnęły się barwne i bure plamy i pasma o różnym stopniu lepkości. Od tygodnia odkurzano te7 książki, którymi mieszkanie zapchane było w stopniu niewiarygodnym i układano w stosy najróżniejsze czasopisma i periodyki bv zaprowadzić w nich przynajmniej jakiś ład (daremnie). W Palmowa Niedzielę od rana blask słońca zapalał ognie w przeczystych szybach, a ład panował wokół nieziemski (po południu miało to już się zmienić). Świeżo wyprane firanki, zdejmowane i wieszane tym razem, dla pewności, przez Gabrielę i Idę, roztaczały po całym domu swój charakterystyczny zapach święta, i Rodzina siadła do śniadania dosyć późno, bo trzeba było poczekać na śpiocha-Marka, który w niedzielę właśnie lubił odsypiać nocne dyżury, oraz na śpiocha-Idę, która nie miewała co prawda nocnych dyżurów, ale zawsze chętnie towarzyszyła mężowi w ich odsypianiu. Kiedy jednakże po długotrwałym chlapaniu się w łazience młoda para, w identycznych szlafrokach, pojawiła się u stołu, obejmując się bezustannie lub dając sobie buzi -już było po jedzeniu. Jakoś tak niepostrzeżenie wszyscy się najedli. Tylko Patrycja zdecydowanie nie miała apetytu - i to właśnie zaniepokoiło mamę. - Ty -chyba jesteś chora! - powiedziała, sprawdzając dłonią temperaturę Pulpecjowego czoła. - Jak się czujesz? - Bardzo dobrze - odparła Patrycja głosem nieszczęśliwym . i wywołała na twarz uśmiech. Wypadło to rozpaczliwie. - Wyglądasz, jakby coś ci było. - Ale nic mi nie jest. - Już wiem! - odkryła mama. - Ty możesz mieć po prostu tremę przed maturą, y - Ależ, Milu - wtrącił ojciec pobłażliwie. - O czym ty mówisz, na Jowisza. Żadna z naszych dziewczynek nigdy nie miała śladu tremy przed maturą! - O, przepraszam, ślady to ja miałam! - sprzeciwiła się Natalia. - Nutria, o czym ty mówisz, zdałaś z wyróżnieniem! - zaśmiała się Idą. 130 Nie o tym mowa. Tylko o tym, czy miałam tremę. No, więc miałam. - Pulpecja też ma - zadecydowała mama. -Każdy ma prawo do tremy przed maturą. - Z pewnością nie ma tremy ten, kto uczył się wytrwale _- zauważył ojciec z niezadowoleniem, rzucając mamie spojrzenie znaczące. - Suae quisque fortunne faber*. - Cezar - odgadła mama bez sekundy namysłu. Była z wykształcenia ekonomistką, jednakże wieloletnia praktyka codzienna może, jak wiadomo, zdziałać cuda. - Doskonale, Milu - rzekł ojciec z uznaniem. - Cóż, jeśli idzie o mnie, czas matur powitałem z ulgą i radością. Cieszyłem się, że będę mógł wykazać się swą wiedzą. Zawsze to lubiłem. - Cholera - powiedziała pod nosem Patrycja. - Cholera, cholera, cholera jasna i psiakrew. Zdumiona rodzina spojrzała na nią ośmioma parami swych oczu. - Ona mówi brzydkie wyrazy - ucieszyła się Laura. - Ja? - spytała Patrycja tępo. - Jeśli tak, to sorry. - Patrycjo, odrobinę kultury - zaapelował ojciec. - Jeśli już wtrącasz do rozmowy niepełne zwroty angielskie, to przynajmniej zadbaj o prawidłową ich wymowę. Kończ już śniadanie. Czy kupiono palmy? - Osiemnaście -.- podliczyła ironicznie Idą, kiedy wszystkie okazy przyniesiono do kuchni. - Czy zamierzamy udać się do kościoła z taczką? Nastąpiła burzliwa narada co do selekcji palm i wyboru najpiękniejszych egzemplarzy, przy czym każdy bronił swojego zakupu. Czas naglił, godzina wyjścia zbliżała się nieubłaganie, • a decyzji wciąż nie było. Podjął ją wreszcie ojciec Borejko. - Dość tych próżnych swarów - oznajmił. - Niech każdy bierze swoje palmy i ruszamy. Cała rodzina Borejków wymaszerowała gęsiego przed dom i czekała, aż nadejdzie ojciec, który właśnie z wielkim staraniem zamykał drzwi. Każdy z członków rodziny piastował w dłoni przynajmniej jedną palmę, były zaś i takie osoby (Pyza), które tuliły do łona aż pięć sztuk, z czego jedną prawie metrowej długości. .* Każdy jest kowalem własnego losu. 131 Widok był piękny i zajmujący. Ruszyli naprzód wspaniałym pochodem, gubiąc co ch -i którąś z palm, przystając, podnosząc, co zgubili, i znów rusza' a przed siebie. Mijając kamienicę numer sześć, natknęli się na kole orszak: przodem szła Aurelia Jedwabińska, wiodąc za rączkę mał Kasię, odzianą w granatowy płaszczyk i kapelusik. Zaraz za nim z bramy wyszli szczęśliwi rodzice, Kreska i Maciek, popychała wspólnie podwójny pojazd z budką, na resorach, w którym to pojeździe, pośród piany koronek, falbanek i kokardek, widniały dwie rumiane twarzyczki o lśniących policzkach i zaślinionych usteczkach. Kasia niosła także imponujących rozmiarów palmę tak że gdy dołączyła do grona Borejków, palm było już dziewiętnaście. Podczas gdy tak wędrowali na drugą stronę ulicy, by przejść mostem Teatralnym w kierunku kościoła Dominikanów, przechodnie oglądali się za nimi z niedowierzaniem lub rozbawieniem, ale nikomu z Borejków coś takiego nie przeszkadzało. Poza może jednym doktorem Pałysem, który spokojnie wręczył swoją palmę Pyzie - no, bo rzeczywiście, skoro już niosła pięć, cóż szkodziło jej nieść tę szóstą. Gabrysia objęła za ramiona szczuplutką, czarnooką Aurelię. Jak zwykle drobna, dziewczyna ostatnio schudła chyba jeszcze bardziej. Miała czerwone, zapuchnięte oczy i smutek na twarzy. - No, jak, mała? - spytała Gabriela, przygarniając Aurelię mocniej. - Masz jakieś zmartwienie?-jej ciepły, żartobliwy głos wywołał natychmiastową reakcję - dziewczyna przylgnęła do Gabrysi i powiedziała niezbyt głośno: - Mama w szpitalu. Będzie operowana. Pulpecja usłyszała te słowa i nieświadomie zwolniła kroku, a potem pozostała w tyle. Nie lubiła stykać się z takimi okropnościami, jak choroby czy śmierć. Zamierzała przejść przez życie pogodnie, bezkonfliktowo i szczęśliwie. I miała przeświadczenie, że skoro tylko uda się jej nie widzieć cieni - wszystko będzie na pewno jasne i promienne. Poza tym, prawdę mówiąc, nigdy nie wiedziała, jak się zachować wobec kogoś dotkniętego wielkim nieszczęściem. Po pierwsze, jakoś wstyd było, że jej samej żadne nieszczęścia nie dotykają. A po drugie... uczestniczenie w czyimś bólu wymaga współczucia. 132Tak współ-czucia. A ona nie przepadała za bólem. Czy miała więc dawać współczucie? E, to się jej wydawało melodramatyczne, kostkowe i nieszczere. Ale z podziwem spoglądała na Gabrysię, która pochyliła się ku Aurelii i cicho z nią rozmawiała. Gaba to potrafi - pomyślała. - Potrafi naprawdę współczuć. potrafi brać na siebie ciężary innych ludzi. Jak to jest możliwe, że jej samej nie jest zbyt ciężko? A może jest jej ciężko, tylko ona po prostu ma w sobie tyle siły. Ale skąd czerpie tę siłę? I jak się ta siła rodzi? Pulpecja postanowiła, że musi porozmawiać z Gabrysia, bardzo poważnie. Kiedy schodzili ku kościołowi, Patrycja już z daleka ujrzała rodzinę Kowalików, wychodzącą ze swej willi. Nie było w okolicy fioletowej syrenki bosto, nic dziwnego. Kwiaciarnia "Florek" była dziś zamknięta. Patrycja przyspieszyła kroku, by wyprzedzić całą rodzinną grupę, wlokącą się w zwolnionym mocno tempie. Chciała umknąć spotkania z Romą. Jakoś już nie umiała z nią rozmawiać. Po pierwsze, Roma w ogóle raczej jej nie zauważała. Po drugie, bardzo się zmieniła. Zaczęła się mocno malować, śmiała się donośnie i agresywnie, poruszała się krokiem zamaszystym i nieustannie poddawała krytyce wszystkich oraz wszystko. W dodatku przemawiała wyłącznie w tonacji kategorycznej, z użyciem psychoanalitycznej terminologii rodem z popularnych poradników. Teraz wlokła się demonstracyjnie o parę kroków za rodziną - jakby nie chciała mieć nic wspólnego z tą parą toksycznych rodzicieli oraz toksycznym bratem. No, tak. I oni nieśli bazie. Spotkają się więc, i to zaraz, z ekipą Borejków. Patrycja zupełnie, ale to zupełnie nie miała na to ochoty. Prawdę mówiąc, wolałaby pójść do kościoła sama, na czwartą. Przyspieszyła kroku. Rodzina wlokła się daleko w tyle, o, teraz przystanęli i zlali się w jedno z pochodem Kowalików, po czym pociągnęli gromadą ku kościołowi. Patrycja dotarła do rogu Ubeka. Po drugiej stronie jezdni rozpościerał się park Moniuszki ze swymi starymi drzewami, rozległym trawnikiem, okrywającym się pierwszą zielenią, oraz dwiema piaskownicami, które ktoś już wypełnił świeżym piaskiem. 133 Po prawej, spoza wielkich kasztanów alei, widniały podwójne w • kościoła Dominikanów, do którego zewsząd ciągnęli ludzie z n 1° mami i baziami w dłoniach. Po lewej ręce miała Patrycja chodnik ulicy Libelta, biesnar wzdłuż szeregu starych willi z ogrodami. Sama nie wiedziała kied skręciła w lewo i poszła szybko, coraz szybciej, przed siebie. 2. Ulica Libelta nie jest przesadnie długa, dobiega do wiaduktu kolejowego, krzyżuje się z początkiem Roosevelta i dalej nazywa się już Poznańską. Patrycja, która maszerowała szybko, zmjdując dużą przyjemność w elastycznym tym marszu, minęła restaurację chińską i zaraz potem, przycupnięty przed wiaduktem, bar "Kum". Chciała skręcać w Roosevelta i iść do domu, kiedy niespodziewanie ktoś zawołał na nią z tyłu i już za chwilę fiacik Marcelka stał tuż przy niej, kompletnie wbrew przepisom, a uchylone drzwiczki zapraszały do wejścia. Co tam. Wsiadła. I ruszyli, nawracając jak wariaci pod prąd. Szczęście, że ruch tej niedzieli był wyjątkowo słaby. - Dlaczego ja właściwie z tobą jadę? - zastanowiła się na głos Patrycja. - I dokąd? - Jedziesz ze mną, bo ci wstyd - powiedział Marcelek, zaciskając szczęki tak, że z trudem mogła rozróżnić słowa. - Bo masz wyrzuty sumienia po tym, jak potraktowałaś mnie tak podle. Jesteś podła, podła, podła, i to nieprawda, co wtedy mówiłem, teraz sam to widzę i właśnie chcę powiedzieć. Wcale cię nie kocham, nie, ja to teraz czuję, że ja cię po prostu nienawidzę, Patrycjo. Ja ci chyba zrobię coś złego, ja cię jakoś skrzywdzę - jechał z wielką szybkością, prowadził jak szaleniec, w ogóle nie rozglądając się na boki, mijając światła, skrzyżowania oraz znaki, biorąc zakręty z piskiem hamulców i opon. Kiedy drobna staruszka w prochowcu salwowała się ucieczką tuż spod kół fiacika, Patrycja postanowiła, że wysiada, co oczywiście było niewykonalne. Wobec tego zmówiła pacierz, oddając się w opiekę Boską. Ale doraźnych skutków nie było widać, Marcelek pruł teraz pod górę ulicą Mickiewicza, wciąż 134^ąjąc przez zaciśnięte zęby i wygrażając Patrycji jedną ręką, cementami nawet obiema. Znaleźli się nagle na ulicy Słowackiego, gdzie Marcelek zatrzymał fiacika tak gwałtownie, że Patrycja omal nie wypadła przez przednią szybę. Stwierdziła, że stoją oto przed starym żółtym domem numer osiemnaście, gdzie mieszkali Żakowie, a tym, kto uśmiecha się bezczelnie, mierząc ją natarczywym spojrzeniem, jest Baltona, oparty łokciem o dach swej fiołkowej syreny. Marcelek wysiadł, więc wysiadła i ona, czując, że kolana ma jak z masła. - Dzień dobry, Patrycjo - rzekł Baltona. - Oraz ty, Marcello. - Proszę bardzo! - warknął Marcelek przez zęby i podał Baltonie książkę rachunkową. - Rozliczone gerbery. Za róże dostanę jutro. A potem koniec, nie robię dla ciebie już nic, pamiętaj, że ja zaraz zdaję maturę. Baltona był opalony całkiem świeżo, na czerwonawo, włosy mu lekko zjaśniały od słońca, a niebieskie oczy zdawały się świecić pod kosmatymi brwiami, - Dzięki - powiedział. - No i tego... ucz się. Musisz w końcu zdać tę maturę. - Nie twoja rzecz - syknął Marcelek i przeszył spojrzeniem Patrycję. - Wsiadaj. Jedziemy. - Proszę?... ależ, chłopcze, wybij sobie z głowy, nigdzie z tobą nie pojadę - zdenerwowała się ona. - Co ty sobie myślisz, jedziesz jak psychiczny, wygrażasz mi i ja mam jeszcze wsiadać, ja mam jeszcze jechać? Cześć, chłopcze. Odjazd, Beze mnie. Marcelek bez słowa, z bladą furią w oczach, chwycił ją za łokieć i zaczął wlec w stronę fiata. - Ależ, Marcello - wmieszał się Baltona, podchodząc bliżej i oceniając całą sytuację kpiącym oczkiem. - Słyszałeś, że Patrycja nie chce wsiadać. Nie chce z tobą jechać. Nie zachowuj się jak czarny charakter z westernu. - Tu Baltona uśmiechnął się pojednawczo i położył rękę na ramieniu Marcelka. Dostał kuksańca w brzuch, aż się zwinął. - Odczep się! - wrzasnął Marceli, czerwieniejąc i zgrzytając zębami. Przez cały czas nie wypuszczał Patrycji, ściskał jej łokieć tak, że - była tego pewna - robił jej siniaki na skórze. - Wsiadaj, jedziemy! - zakomenderował. Patrycja stawiła opór. - Wsiadaj, mówię, durna babo! - wrzasnął Marceli, pon chając ją do samochodu. Ale już nic więcej nie powiedział. Baltona objął go ramionam z tyłu, z całej mocy ścisnął, jak kleszczami, aż Marcelek zastękał I musiał puścić Patrycję, która natychmiast odskoczyła i schowała się do fiołkowej syrenki, jak do czołgu. Ledwie zatrzasnęła z łoskotem ciężkie drzwiczki, poczuła się bezpiecznie. I moeła obserwować przez szybę, jak Baltona bardzo fachowo prowadzi zgiętego Marcelka do jego własnego fiata, gdzie sadza go za kierownicą. Jeszcze chwila i Marcelek odjechał, startując z taką siłą, że niewiele brakowało, a byłby się wzbił w powietrze. { Baltona siadł za kierownicą syreny. Patrycja milczała, wściekła. - - Nie powinnaś, droga Patrycjo - rzekł on po pewnym czasie - doprowadzać biednych chłopców do takiego stanu. - To on sam się doprowadza! - krzyknęła zapalczywie Patrycja. - Hm, no dobrze. Nie moja sprawa. Chwila ciszy. - Oczywiście - odezwała się wreszcie Patrycja. - Ja... bardzo ci dziękuję za tę stylową obronę. - Po cóż ta ironia, Patrycjo, obrona była naprawdę stylowa. Wyznaję zasadę niestosowania przemocy, do momentu, oczywiście, kiedy mi ktoś da w brzuch. - Rozumiem. - Albo - dorzucił Baltona, zapalając silnik - kiedy ktoś obraża w mojej obecności kobietę, na której mi zależy. Patrycji zaparło dech. Rzuciła mu zwycięskie spojrzenie. - Jak również - dodał on natychmiast - kobietę, na której mi kompletnie nie zależy. Bo są i takie. Ja w ogóle lubię wszystkie kobiety. Wnoszą wiele wdzięku i delikatności w to nasze brutalne życie. Dokąd cię odwieźć? - Nie musisz mnie wcale odwozić, mieszkam o dwa kroki stąd. - No, to jedźmy sobie gdzieś za miasto - zaproponował Baltona. - Ja muszę chyba niedługo wracać na obiad. -- E, no to wrócimy. Ja też mam dziś obiad u mamy. przyjedziemy na drugą, pasuje? -- A dokąd byśmy pojechali? - Do lasu, narwiemy bazi. Kierunek Gniezno. Nord-East - rzekł Baltona, wetknął sobie w usta gumę i ruszyli. Słońce nadal przepięknie świeciło, rozszczepiając się w pęki kłujących promieni na przedniej szybie syreny bosto. Baltona opuścił rozchwierutane klapy osłony przeciwsłonecznej, a gdy i to nie wystarczyło, wydobył z kieszeni swoje ciemne okulary; drugą, identyczną parę wyjął ze schowka obok kierownicy i podał Patrycji. Był to gest nawykowy, pełen naturalnej uprzejmości i tak wy-trenowany, jakby Baltona powtarzał go już wielokrotnie. Patrycja zastanowiła się, któż to tak często jeździ z nim tą syrenką. - Dawno nie widziałam Romy - zagaiła rozmowę. - Nie było jej w szkole przez tydzień, czy nawet dłużej. - Nic dziwnego - odparł Baltona, wystawiając rękę przez okno i poprawiając potężne niklowane lusterko wsteczne. - Jest bardzo zajęta. Wczoraj wyprawiała uroczyste zaręczyny. - Co?! - wrzasnęła Patrycja. Baltona, międląc gumę szczękami, spojrzał na nią szybko, z rozbawieniem. - Nie słyszałaś? Ty, jej najlepsza przyjaciółka? Ja to wiem od Tomka. Cała rodzina w żałobie. Ni stąd, ni zowąd Roma oświadczyła, że nastał czas, by opuścić toksyczne gniazdo i zerwać toksyczną pępowinę. Przedstawiła rodzinie kandydata. - Kto nim jest? - Jakiś młody lekarz z kliniki doktora Kowalika. - Och - powiedziała tylko Patrycja i umilkła. Przez następny kwadrans jechali w milczeniu, mijając przedmiejskie domki i pierwsze wiejskie zagrody. Patrycja przetrawiała nowinę. Baltona to żuł gumę, to nucił pod nosem. Wreszcie nastawił radio i w takt dobrego starego rock and roiła, kopcąc, trzęśli się jeszcze przez kwadrans, zanim oznajmił wreszcie: - Dojeżdżamy. 3. Skręcili z autostrady w polną drogę i w kłębach pyłu, podskakuiac na wybojach, pojechali przez wieś złożoną z betonowych klocków oraz rozwalających się szop. Przed klockami złociły się już bicze forsycji, na wygracowanych grządkach, wśród fioletowych cieni pierwiosnki puszyły się ciemnoróżowymi poduchami, a łebki żonkili gromadziły się w stadka, jak pisklęta. Wreszcie wjechali w las i toczyli się spory kawałek piaszczystą drogą pośród rudych pni sosen i jeżynowych chaszczy, aż utknęli - drogę zastawiały grube bale. Dalej trzeba już było iść pieszo, ze dwieście metrów drogą pośród buków, nim spoza zarośli nie zamigotało jezioro, l Było nieduże, czyste, szczelnie otoczone lasami, tylko z jednej strony otwarte na dalekie, łagodne wzgórza poznaczone prostokątami zaoranych pól. Znad tych właśnie wzgórz płynęły szybko bujne obłoki o nieskazitelnej bieli, sunęły lekko górą, po niebie, i dołem, po spokojnej tafli wody. - O! O! Perkozy! - zawołała Patrycja, biegnąc ku brzegowi i pokazując palcem. - O! Tam! Widzisz?! O, motylek! O, jejku, jak tu pięknie! Ach, co my w ogóle robimy w tym cuchnącym mieście? Baltona nic nie mówił. Usiadł na zwalonym pniu sosny, tuż u stóp urwiska, które wielką łachą piasku zsypywało się do samego brzegu jeziora. Patrycja usiadła obok. Przez chwilę oboje bez słowa słuchali, jak świergocą ptaki i jak, wysoko nad urwiskiem, przeciągle szumią korony sosen. Woda z mlaskaniem rozbijała o brzeg drobne fale. Gdzieś daleko, za wodą, odezwała się kukułka, jej głos znaczył przestrzeń czystymi, podwójnymi punktami. Las szumiał, wciąż płynęły nowe i nowe chmury. Baltona milczał. A kiedy Patrycja z nowym: O! - otworzyła usta, spojrzał na nią szybko i powiedział: - Nie odzywaj się, chyba że możesz ulepszyć ciszę. - Po czym dodał: - Taki napis był na ścianie pewnego klasztoru. Zrzucił buty i skarpetki i ruszył do wody, zakasując po drodze nogawki dżinsów. Najpierw śmiesznie podskakiwał, chlupał i brodził w chłodnej, przezroczystej wodzie. Potem zagapił się na jezioro i stał tak, z rękami w kieszeniach, wysoki, chudy i zamyślony, ze zgrabną głową pięknie osadzoną na mocnej szyi. A Patrycja 138 siedziała na pniu, słuchała ciszy i splatała palce, żeby się opanować Tak bardzo chciała podejść cicho do Baltony, objąć go w pasie . przytulić się do jego pleców. I stać tak razem z nim, w wodzie, i razem słuchać, jak pluszcza fale i jak zza wody nawołuje kukułka. Chciała tego tak bardzo, że prawie poczuła, jak opuszcza własne ciało i na bosaka idzie po trawie przez jej jedwabisty, wilgotny chłód, a potem - w zimno wody. Aż podskoczyła, kiedy Baltona się poruszył. Pobrodził do zarośli zwisających nisko nad powierzchnią wody, wlazł na urwisty brzeg i przedarł się przez gołe jeszcze krzewy do leszczyny, która kwitła długimi, żółtawymi baziami. Nałamał gałązek, a potem wrócił już brzegiem, usiadł na trawie obok Patrycji, plecami do zwalonego pnia. I oparł się policzkiem o jej kolano. j A Patrycja w tej samej chwili położyła mu rękę na głowie li poczuła, że króciutkie włosy Baltony są nagrzane słońcem jak ^szorstka, sucha trawa w letni dzień. Siedzieli tak spokojnie, nic nie mówiąc, jeszcze dobre pół godziny. Przed nimi rozgrywał się, bez najmniejszych zakłóceń, codzienny mistyczny spektakl: wiatr marszczył jezioro w migotliwe łuski, lekkie sylwetki perkozów huśtały się pośród nich, przecinane nagłymi błyskami słońca odbitego w grzbiecie fali. Chmury przypływały i odpływały, twarde pączki na gałęziach pęczniały i rosły. Wszystko było tak, jak być powinno. Po pachnącym pniu sosny dreptały rządkiem czarne mrówki, tarnina gubiła białe płatki, które spadały na ziemię dokładnie tak, jak trzeba, planeta obracała się ku : słońcu, czas płynął, życie toczyło się naprzód, chwila po chwili, ' minuta po minucie, wszystko zmierzało ku własnemu przeznacze-s niu i własnemu celowi i wszystko - nawet najdrobniejsze ziarenko - zawierało w sobie zarazem życie i umieranie. Patrycja głaskała powoli głowę Baltony. Nie wiedziała, ile czasu upłynęło, czuła tylko, że słońce pada już pod innym kątem. Baltona przytrzymał jej dłoń, potem wstał, podniósł Patrycję za łokcie i przez chwilę patrzał na nią z bardzo bliska poważnymi, jasnymi oczami. A potem nagle objął ją mocno-mocno i przycisnął jej głowę do swojej piersi. Tam, w głębi, słychać było spokojne, mocne uderzenia, takie jak trzeba, i Patrycja poczuła się nagle zawrotnie szczęśliwa, chociaż 139 wcale nie myślała o tym, jak się czuje. Po prostu istniała. Tal? • trzeba. ' Jak Kiedy Baltona odezwał się wreszcie szeptem, prosto w jei uch - Musimy jechać - pokręciła w milczeniu głową. - Musimy. Już czas. - Baltona podniósł gałązki leszczyny spojrzał raz jeszcze na jezioro i pociągnął Patrycję za rękę do samochodu. Kiedy ruszyli, miała ochotę rozpłakać się z żalu za tym co zostawiali. Nie umiałaby z pewnością opowiedzieć nikomu, co stało się tu, na tym piaszczystym brzegu, prócz rzeczy bardzo zwykłych i prostych. Wiedziała jednak, że nigdy nie przeżyła czegoś podobnego, że takiej intensywnej bliskości, nie tylko z drugim człowiekiem, ale i z całym światem - nie doświadczyła jeszcze .ligdy w życiu. Samochód ryknął, zakopcił na niebiesko, kolebiąc się na boki, jak stary kaczor z nisko zawieszonym kuprem. Patrycja obejrzała się raz jeszcze za siebie, a potem, odwracając głowę, trafiła na spojrzenie Baltony. Ich oczy spotkały się na chwilę i Patrycja przestała żałować. Wiedziała już na pewno, że tam, przedtem, i tu, teraz, Baltona czuje dokładnie to samo co W drugie Święto to mama właśnie wstała pierwsza, choci • Pyza i Tygrysek nastawiały wczoraj budzik, szykując się d porannego dyngusa. Nie zdawały sobie jak zwykle sprawy, kto tu jest najbardziej rannym z ptaszków. Mama Borejko na paluszkach zakradła się do zielonego pokoiu i pokropiła wodą z kubeczka - ciepłą, oczywiście, żeby dziewczynki nie doznały szoku - najpierw Pyzę, potem Tygryska. Wśród ich pisków i narzekania oraz wybuchów śmiechu obudziła jeszcze ciepłym dyngusem Gabrysię, która spała twardo, z nosem wtulonym w poduszkę - i poszła do Nutrii i Pulpecji. Chlupnęła wodą na śpiącą twardo Natalię, wysłuchała obowiązkowego pisku, a potem zwróciła^ się do Patrycji i stwierdziła, że budzić jej nie musi. Pulpecja leżała na wznak, ze wyrokiem utkwionym w sufit, i nawet nie drgnęła, słysząc kwiki starszej siostry. - Wstawajcie! - raźno powiedziała mama. - Pomóżcie nakrywać do stołu. Patrycja zwlokła się z łóżka, po czym wlazła pod prysznic i tam dopiero odzyskała jakieś nikłe, rozproszone cząstki dawnej swej energii. Nie wiedziała, co jej jest, ale czuła się po prostu chora, niepełna, jakby usunięto jej caluteńkie wnętrze, pozostawiając po wierzchu pustą skorupkę. Albo jakby ktoś wyciął jej osobowość i poszedł, zabierając ją ze sobą. W związku z tym nie mogła nic robić, każda praca leciała jej z rąk, a już o uczeniu się do matury i mowy być nie mogło: nie była w stanie nawet przeczytać gazety, wewnętrzny niepokój, nieokreślony, bez przyczyny, gnał biedaczkę z kąta w kąt. Mijał dzień za dniem, minął cały tydzień, a Baltona nie dał znaku życia. Do matury została już tylko jakaś śmieszna liczba dni i Patrycja, która dotąd żyła w przekonaniu, że uda się jej zwykły trick - to jest, sprężenie się w ostatnim momencie do stanu pozytywnego stresu i nałapanie w tym stresie potrzebnego minimum wiedzy - teraz stwierdziła z przerażeniem, że się przeliczyła. Była, owszem, w stanie stresu; ale bynajmniej nie pozytywnego. Ten stan udaremniał jej naukę. Oczywiście miała jasną, przeraźliwie jasną świadomość faktu, że członków komisji egzaminacyjnej nic a nic nie będzie obchodzić jej stan psychiczny, natomiast wymagać od niej będą 142 Ciekawe, cz wiedzy, wiedzy i jeszcze raz wiedzy. Ale świadomość ta zupełnie nic nie pomagała. Przeszkadzała tylko spać po nocach. A Baltona nie dał znaku życia od tygodnia. Ot, co. Teraz biedna Patrycja widziała, jak zwodnicza była ta myśl o wspólnej przyszłości, która przemknęła jej przez głowę w samochodzie. Nie było żadnej przyszłości. Baltona po prostu znikł z jej życia. Nie, nie było cienia złudzeń: on nie myślał o niej tyle, co ona o nim. Gorzej: on zapewne nie myślał o niej wcale, podczas gdy ona tęskniła za nim jak chory pies. Oto, do jakiego wniosku doszła, opuszczając łazienkę i osowiałym krokiem wlokąc się do zielonego pokoju, gdzie z brzękiem i łoskotem nakrywano już świąteczny stół. Tęskniła za głosem Baltony, za widokiem jego twarzy, za jego rękami, za żartami i za ironicznym głosem, za nagłym śmiechem i równie nagłą powagą, za szybkimi ruchami i za nagłym zamyśleniem - a już najbardziej ze wszystkiego tęskniła za tą chwilą, kiedy, przyciśnięta uchem do jego koszuli, słyszała uroczysty ton jego serca. Może to było zbyt bliskie. Zbyt niezwykłe. Może dlatego podobna chwila nie powtórzy się już nigdy. Tak jakby zajrzeli - przez tę jedną chwilę - do tajemniczego pokoju i przestraszyli się tego blasku, ciepła i skarbów, jakie tam były zgromadzone. Więc cofnęli się szybko i zatrzasnęli drzwi. I zgubili klucz. I może już nigdy nie zajrzą razem do środka. Na samą myśl o tym "nigdy" Patrycja poczuła w gardle łzy. Usiadła w kąciku i zwiesiła głowę. Wokół niej trwał świąteczny rozgardiasz, mama i siostry nakrywały do stołu, ojciec siedział w fotelu i czytał Nabokova, wtrącając od czasu do czasu jakieś abstrakcyjne uwagi, a wśród tego wszystkiego Pyza i Tygrysek pełzały po dywanie w poszukiwaniu prezentów, ukrytych przez zajączka. Radio wyśpiewywało kantatę Bacha, a w kuchni przeciągle gwizdał czajnik. Patrycja pomyślała, że jeszcze nigdy w życiu nie czuła się tak samotna, złamana i nieszczęśliwa jak w tej chwili. I że - jakie to dziwne i przerażające - nikt z najbliższych nie miał o stanie jej uczuć najmniejszego pojęcia. Oni, po prostu, nawet nie podejrzewali, co się w niej odbywa. 143 y i oni miewali takie czarne chwile, kiedy cy r zupełnie sami na świecie. Pewnie tak. s1? Od tej myśli zrobiło się jej jeszcze gorzej. 2. Wczorajsze popołudnie Borejkowie spędzili miło u matki Marka Przybyła ona na tydzień ze Stanów, by z okazji Wielkiejnocy sprawdzić, jak się żyje jej jedynemu synowi w małżeńskim jarzmie Ponieważ żyło mu się, na pierwszy rzut oka, nieźle (zauważyła nawet, że przytył i zyskał rumieńce oraz wyraz twarzy człowieka naprawdę zadowolonego), mama Pałysowa poweselała i uspokoiła się znacznie. Przyjąwszy całą rodzinę Borejków w ciasnym mieszkanku swej siostry (podano wybór bab i mazurków), pozwoliła następnie zaprosić się do Borejków na obiad, w drugie Święto. Była szkolną koleżanką mamy Borejko, lubiły się zawsze, więc nie było powodów do tremy czy obaw. A jednak, od chwili gdy u Borejków zjedzono uroczyste śniadanie złożone z szynki, schabu na zimno, jaj we wszystkich kolorach tęczy, białej kiełbasy oraz ,,zimnych nóżek" z chrzanem, mama z Gabrysia oraz zdenerwowana Idą zamknęły się w kuchni, komponując we wspaniałą symfonię smaków takie pyszności, jak barszcz czerwony z majerankiem, pieczeń wieprzową z jabłkami oraz drożdżowe pyzy i ćwikłę z chrzanem. Po południu miał też pojawić się Grzegorz i wszystko wskazywało na to, że będzie to wizyta ważna. Gabrysia schowała w jakimś niedostępnym kącie najlepszy z mazurków (orzechowy, na waflach, upieczony według staroświeckiego przepisu prababci) i zakazała rodzinie nawet spoglądać na mazurek pomarańczowy, który już się do schowka nie zmieścił. Natalia, Patrycja i ojciec wybrali się natomiast do kościoła na jedenastą. Ojciec był wielkim zwolennikiem chóru ,,Poznańskie słowiki" pod dyrekcją Stefana Stuligrosza, a ten to właśnie zespół o światowej sławie śpiewał co niedzielę o jedenastej ,u Dominikanów, podczas sumy. Obie siostry natomiast uwielbiały pewnego tenora z chóru, okularnika imieniem Andrzej. Od rana pogoda była chłodna, wiał ostry wiatr z północy, a niebo było szare i zasępione. Ale kiedy wszyscy troje wyszli przed 144dom, a Patrycja, jak to miała we zwyczaju, uniosła głowę i spojrzała ^ niebo - zobaczyła, że nie jest ono już tak jednolicie szare. Tu • ówdzie odsłoniły się cale połacie błękitu, a chmury jechały tempie spacerowym z kierunku Nord-East. Znad jeziora i lasu. Były tam, jeszcze przed chwilą, przemknęły nad powierzchnią wody i zostawiły na niej swoje odbicie. A forsycja chyba już przekwitła. Może nawet przekwitła i tarnina? A co z mrówkami? Ciekawe, czy wciąż jeszcze wędrują po tym zwalonym pniu. Jakie to dziwne, że tam, nad jeziorem, wszystko nadal toczy się swoją koleją, płatki opadają białą zawieruchą i każdy znajduje miejsce, na którym osiada, fale znaczą piasek na brzegu niezliczonymi, nieczytelnymi autografami, a na pniu siedzi może już jakiś inny chłopak z inną dziewczyną i przydarza im się zupełnie inna, choć przecież zawsze podobna, historia. Ze zwieszoną głową wlokła się Patrycja za ojcem i siostrą, którzy, gwarząc sobie przyjemnie, trzymając się pod ręce, wędrowali w dół Roosevelta ku skrzyżowaniu. Nagle, bez najmniejszego uprzedzenia, z balkonu na drugim piętrze kamienicy numer trzy wylano całe wiadro wody - poleciała, jak srebrna płachta, bezszelestnie, po łuku - i plasnęła głośno o chodnik, tuż u stóp Natalii i ojca. Następne wiadro wody nie chybiło już celu: oblano nim Patrycję, od stóp do głów, a gdy zipała, w szoku, nie mogąc złapać tchu - ojciec Borejko odwrócił się, jak zwykle spóźniony, powiedział: - Patrycjo, uważaj... - i zamilkł, wstrząśnięty tym, co zobaczył. Jeszcze nie ochłonął po tym barbarzyństwie, gdy z bramy wypadli dwaj ogoleni na pałę młodzieńcy w skórzanym odzieniu, pokryci tatuażem i z grubym rykiem rzucili się na Patrycję, oblewając ją zimną wodą z wielkiej, plastykowej butli po napoju Orange. Ojciec Borejko cechował się zwolnionymi reakcjami, łagodnością charakteru i zupełnym brakiem czegoś takiego jak chęć odwetu. Ale stanął oto w obliczu sytuacji, która od niego, jako od ojca i mężczyzny, jakiejś przecież odpowiedzi wymagała. Podczas gdy sprawcy zajścia numer dwa oddalali się z obrzydłym rechotem ku wewnętrznemu podwórku kamienicy, a Patrycja wciąż jeszcze 10 - Pulpeqa 145 dygotała w szoku, ojciec podszedł do niej i wyjął z kieszp • starannie złożoną chusteczkę do nosa. Ale nie zdążył jej naw podać swej ociekającej wodą córce. Od strony skrzyżowania pełnym gazie, nadjechał samochód marki BMW i rozbrykan młodzieńcy, wysuwając przez okno coś w rodzaju grubej lufy, oblali grubym strumieniem wody drugą córkę Ignacego Borejki. Z piskiem opon odjechali wśród radosnych ryków i głośnych gwizdów, by nadal pełnić swe ważne zadanie kultywowania ludowei tradycji, tyle że już w innych punktach miasta. Patrycja i Natalia stały bez ruchu na chodniku, ociekając wodą każda po swojemu, zaś ojciec, suchy i nie tknięty zbrodniczą ręką dyngusowców, tkwił pomiędzy nimi z wyrazem oszołomienia na swym inteligentnym obliczu, l I w tym momencie dwie rzeczy zdarzyły się równocześnie. Z balkonu na drugim piętrze wyrzucono plastykową butelkę dwulitrową, pełną wody, która zlądowała pionowo, ze stukiem, u stóp Ignacego Borejki, przewróciła się i uroniła zaledwie kilka kropel ze swej zawartości. A przy krawężniku zahamowała z dzikim piskiem opon fiołkowa syrenka bosto, z której też zaraz wyskoczył Baltona, ubrany w skórzaną kurtkę, i rzucił się ku nieszczęsnej Patrycji, wyciągając ramiona. Tym razem ojciec Borejko zareagował błyskawicznie. Podniósł spod nóg butlę z wodą, wycelował w domniemanego napastnika i z przerażającym spokojem opróżnił ją, wylewając mu calutką zawartość na pierś i za kołnierz. Akcję zakończył również z kamiennym spokojem, waląc kilkakrotnie pustą już butelką w ogoloną głowę Baltony. - Tato!!! - wrzasnęła Patrycja, odzyskując mowę. - Jestem, moje dziecko - odparł ojciec i zasłonił ją własną piersią, oczekując najgorszego. - Tato, coś ty... -jęczała Patrycja, dygocząc. Baltona stał, osłupiały i mokry. Ojciec rzucił mu spojrzenie zwycięzcy. - Może ci się odechce, młodzieńcze - rzekł - napastować niewinne dziewczęta. Chodźmy, Patrycjo. Natalio, pójdź ze mną. Wracamy do domu. - To rzekłszy, dumny ze swego męstwa, uprowadził córki, zostawiając Baltonę wstanie szoku i dziwiąc się 146 wielce, dlaczego Pulpecja, miast triumfować i wyrażać ojcu dziękczynienie, nagle wybuchnęła płaczem. 3. - Miasto jest sterroryzowane przez przestępczych młodzieńców z sikawkami, konwiami i armatkami wodnymi - oświadczył ojciec Borejko przy obiedzie, kiedy zgromadzeni przy stole biesiadnicy uporali się już z barszczem, a teraz zajadali pyzy z sosem i pieczenia. - W takich warunkach rozsądny człowiek używa samochodu, najlepiej pancernego, lub siedzi cichutko w domu, oczekując, aż lany poniedziałek odejdzie w przeszłość. - Za naszych czasów było to nie do pomyślenia - powiedziała matka Marka. - Mnie zawsze chłopcy oblewali jedynie odrobiną wody kolońskiej. - A ja nigdy nie oblewałem Mili z okazji dyngusa - oznajmił ojciec. - Ona zawsze wstaje pierwsza, lecz gdyby nawet zdarzyło się raz inaczej, z pewnością nie odważyłbym się na podobne barbarzyństwo. - Ale zachowałeś się dziś, tato, jak prawdziwy heros - powiedziała z pełną admiracją Natalia, która w tamtej chwili popłochu i zamętu, zlana wodą, nie rozpoznała naturalnie nikogo znajomego w facecie wyskakującym z syrenki. - Nie-rozumiem tylko - rzekł ojciec w zadumie - dlaczego Patrycja nie chce na mnie patrzeć. Być może, biedne dziecko, jest nadal w szoku. Co ona teraz robi? - Leży w łóżku - odparła Natalia. - Położyła się, jak tylko wróciliśmy do domu. Chyba śpi, w każdym razie leży odwrócona do ściany i nic nie mówi. - W tym wieku takie reakcje są już trochę dziwne - orzekła pani Pałysowa. - Ale Patrycja jest bardzo wrażliwa, prawda? Rodzina spojrzała po sobie z powątpiewaniem. - Dotychczas nie należała do szczególnie wrażliwych - podsumowała Idą tę wymianę spojrzeń. - Może jej po prostu zimno - skwitowała mama. I podała rodzinie deser. 26 maja 1992 Dzień Matki l. Patrycja oblała maturę. Trzeba powiedzieć, że nie każdy by tak umiał. Wszyscy profesorowie obecni przy egzaminach wykazywali pełną życzliwość. Na pisemnych, czwartego i piątego maja, nie zwracali zupełnie uwagi na fakt, że Patrycja bezwstydnie i gorączkowo zrzyna ze ściągawek, porozmieszczanych głównie w potrójnych falbanach spódnicy oraz po wewnętrznej stronie mankietów białej bluzeczki. Na egzaminie z polskiego przechadzający się mię- 148 dzy rzędami stolików nauczyciel dyżurny zajrzał do pracy panny Borejko i niby niechcący oparł palec na zdaniu zawierającym błąd rzeczowy oraz dwa ortograficzne i trzymał go tak długo, aż Patrycja nie poprawiła wszystkich trzech. Jednakże nawet najbardziej życzliwie nastawiona komisja nie może, niestety, pozostać obojętna na fakt, że osoba, która napisała prace pisemne na słabe trójczyny, na egzaminie ustnym z matematyki najpierw robi się czerwona, potem zielona, potem nie mówi nic, a wreszcie wybucha płaczem i wypada z sali egzaminacyjnej, trzaskając drzwiami. Patrycja Borejko nie zasługiwała na świadectwo dojrzałości, to się po prostu rzucało w oczy. Egzamin ustny przypadał dokładnie w Dzień Matki i biedna Pulpecja zdawała sobie sprawę, że będzie to święto niewesołe. Gabrysia upiekła dla mamy piękny tort czekoladowy, zaś Pyza i Tygrysek przedstawiły cudnej urody laurki dla Gabrysi, wysmarowane plakatówkami na ogromnych kawałach brystolu i dodatkowo oklejone złotymi papierkami. Odczekały tylko, aż dziadzio wróci z pracy, a wszystkie ciocie także znajdą się na miejscu, i wtedy już mogły wystąpić w spektaklu dwuosobowym pod tytułem "Kopciuszek". Spektakl skondensowany był głównie na wątku przedstawiającym konflikt bohaterki tytułowej z macochą, a gloryfikował wyraźnie postać nieboszczki matki. Cała rodzina - z wyjątkiem Marka, który miał dyżur - usadzona została na różnorodnych krzesłach i taboretach w zielonym pokoju. (Krzesła były numerowane, a tuż przed spektaklem rozdano bilety ze stemplem i perforacją). Przedstawienie trwało pełną godzinę, a kto zasypiał (ojciec Borejko) lub wyrażał zniecierpliwienie (Idą) był naprawdę dotkliwie karcony przez wykonawczynie, które przerywały grę, przedłużając tym samym czas trwania spektaklu. Wreszcie jednak Kopciuszek (wielka rola Tygryska) łkając padł na mogiłę matczyną (duża walizka, okryta zieloną krepą) i przy wtórze słodkiej muzyki z magnetofonu doznał wizji kojącej jego ból (Pyza w majtkach i białej przezroczystej firance, biegnąca truchtem w poprzek sceny, w charakterze ducha matki) i przedstawienie dobiegło końca. Przy spokojnym aplauzie ojca mama Borejko i Gabrysia ocierały łzy wzruszenia, Idą - łzy najszczerszego śmiechu, a Natalia euforycznie biła brawo. Patrycja siedziała w zupełnym otępieniu, ze zwieszoną głową i plecami w kabłąk, co było pozycją tak nie licującą z jej normalnym sposobem bycia 7 natychmiast zwróciło na biedulę uwagę sporej części rodziny - Coś się stało! - stwierdziła Idą, patrząc na siostrę z uwaga - Skądże, skądże, naprawdę nic takiego - pospieszyła na pomoc Natalia, która już znała straszną prawdę, jednakże, podobnie jak Patrycja, uznała, że niekoniecznie należy wywalać wszystko co się wie - i to w dodatku w tak wielkie i wzruszające święto Uważała, że zła wiadomość może spokojnie poczekać do jutra. Co nagle to po diable. - Zaraz, zaraz, a jak tam matura? --chciała wiedzieć Idą z typową dla siebie prowokacyjną ciekawością. Zapadła niezręczna cisza, y Nikt się nie odzywał, l - No? - przycisnęła Idą, siadając obok Patrycji i podnosząc jej głowę. '- Przewaliłam - wymamrotała Patrycja ledwie dosłyszalnie. - Co, co? O czym Pulpecja mówi? - nie zrozumiał ojciec. '"- Ona mówi, tato, że przewaliła maturę - wyjaśniła ojcu Idą głośno i wyraźnie. - Co to znaczy: przewaliła? Czy to znaczy to, co ja myślę? - zdenerwował się ojciec. - Tak, tato. Dokładnie. Twoja córka Patrycja nie zdała matury - powiedziała Idą, opierając ręce o kolana i kiwając głową potępiająco, a Gabrysia wydała współczujący okrzyk i natychmiast znalazła się przy najmłodszej siostrze, obejmując ją ramieniem. - Ma-mamo... bardzo mi przykro... - wy buchnęła płaczem Patrycja. - Nie chciałam ci tego mówić w Dzień Matki... - Niby dlaczego? - dziwowała się Idą. - Wiadomość w swej treści nie zmieni się zasadniczo do jutra... Serce matki odreaguje tak samo. - Idą, jesteś pawianem - powiedziała Patrycja przez zęby, a łzy natychmiast jej obeschły. - Spokój, dziewczęta - rzekł odruchowo ojciec. - Patrycjo, czy prawdą jest to, co słyszę? Jeśli tak, to wytłumacz mi, proszę, jak to się stało, że inteligentna dziewczyna o doskonałym wzroku i słuchu, nienagannym stanie zdrowia i bogatej bibliotece rodzinnej mogła nie zdać czegoś tak prostego jak egzamin maturalny. 150- Ignasiu, daj dziecku spokój - mruknęła mama Borejko i odsunąwszy Idę, usiadła przy załamanej córce. Objęła ją ramieniem. Patrycja, wciśnięta pomiędzy matkę a siostrę Gabrielę, sama mż nie wiedziała, na którym łonie złożyć swą skołataną głowinę. Wybrała wreszcie łono matki, bo jej bardziej żałowała. - Mamuś, przepraszam -jęknęła. - Naprawdę, naprawdę... nic nie umiałam. - Nietrudno zgadnąć - cierpko orzekła mama Borejko. - Prawdę mówiąc, obawa, że oblejesz, nawiedzała mnie dosyć często, kiedy tak w myśli obliczałam, ile czasu poświęcasz na naukę. - Gdybyś przynajmniej, zamiast się uczyć, robiła coś pożytecznego! - biadał ojciec. - Czytała Platona, poznała nowy język obcy... zrozumiałbym, doprawdy. - Skończyła przecież kurs komputerowy - broniła siostry Nutria. - Nie, to kurs się skończył - wtrąciła Idą. - I to już w lutym. - Taka strata czasu - martwił się ojciec. - I co teraz? Czy masz możliwość poprawy? - O, Boże, nie wiem, nie wiem - szepnęła Patrycja. - Niby są jakieś poprawki w sierpniu... ale może po tym, jak uciekłam, nie pozwolą mi..-może będę musiała zdawać dopiero w przyszłym roku? Nie, ja tego nie wytrzymam, ja się załamię. - Za moich czasów było coś takiego jak poprawki dla tych mniej zdolnych - wtrąciła Idą życzliwie. - Mogli zdawać we wrześniu i nawet załapać się jeszcze na jakieś studia, które miały niedobór kandydatów. Zapadło ciężkie milczenie. Patrycja namyślała się, czy powinna kopnąć Idę w kostkę, czy też się pohamować ze względu na i tak już złą atmosferę wokół swej osoby. Po namyśle pohamowała się. - Spróbuję pogadać z dyrekcją - wystąpiła z propozycją pomocy Gabriela. - Dowiem się, jaka jest twoja sytuacja. Chyba powinnaś od zaraz zacząć intensywne repetycje, mała. - Tak, może jej potrzeba twardej ręki - ożywiła się Idą. - Nie ma silnej woli, żeby uczyć się sama. Trzeba jej narzucić dyscyplinę. Aha, a propos, czy Roma zdała? - Zdała - ponuro mruknęła Patrycja. Mama objęła ją mocniej i przytuliła siwą głowę do jej głowy. 151 - Chyba wszyscy trochę zawiniliśmy - powiedziała. _ To n' jest kwestia słabej woli. Zawsze wszystko było w porządku z wól Patrycji. Może po prostu miała zły okres w życiu, a myśmy tego ni zauważyli. - Może się zakochała - wyraziła przypuszczenie Idą. Patrycja nie wytrzymała i kopnęła ją w kostkę. - Mamo, ona mnie kopie - naskarżyła Idą. - Ja myślę, że to jest taki odruch warunkowy i on coś oznacza. W kim, Patrycjo"^ Powiedz nam. Wszyscy jesteśmy okropnie ciekawi. Patrycja zerwała się i wybiegła do swego pokoju. Tam rzuciła się na łóżko i zaczęła bardzo rozpaczliwie płakać. ^ 2. Pod wieczór wrócił z pracy Marek i zaraz po wejściu udał się do kuchni, by wręczyć teściowej olbrzymi bukiet bzów w kolorze ciemnofioletowym oraz bombonierkę w kształcie serduszka, zawierającą wiśnie w czekoladzie. - Z okazji Dnia Matki - powiedział i otrzymał całusa w policzek. Mama Borejko bardzo lubiła swego zięcia i zawsze ze szczególną uwagą wysłuchiwała przy kolacji jego opowieści o tym, co ciekawego zdarzyło się w szpitalu lub przychodni. Nie, żeby była szczególnie zainteresowana neurologią. Uważała po prostu, że mężczyzna musi mieć kogoś, komu opowie wrażenia po całym dniu pracy. A Idą, która powinna tego wysłuchiwać z urzędu, miała tak serdecznie dość szpitala, przychodni, pacjentów i chorób w ogóle, że najszczęśliwsza była, mogąc zmienić temat. Teraz wybiegła z małżeńskiego pokoju, ubrana w powiewny biały szlafroczek, i usiadła mężowi na kolanach, podczas gdy mama Borejko przygotowywała mu kolację, złożoną z zimnej pieczeni, pozostałej z obiadu, sałaty, chleba z masłem oraz piwa. Ledwie się pocałowali, do kuchni wpadły Pyza i Tygrysek, uszczęśliwione powrotem Marka. - Proszę wuja! - wrzasnęły. - My wujowi zaraz pokażemy nasze przedstawienie! - Dzięki, ale jestem bardzo zmęczony - rzekł Marek kategorycznie. 152 - To nic, my wujowi damy fotel - powiedziała Pyza z entuzjazmem. - Nie musi wuj przecież nic robić tylko patrzeć - kusiła go Laura. - Muszę zjeść kolację - wymigiwał się Marek. - Mmm, Idusiu, jak ty pięknie dziś pachniesz. - To nie ona, to ja - powiedziała Laura, przysuwając się bliżej. - Popsikałam się perfumami cioci Natalii. Świetne, prawda? Wuj powącha, proszę wuja. Idą rzuciła jej ciężkie spojrzenie. - Widzę, że z teatru nici - dotarło do Pyzy. - To może zagramy w makao? - zapytała słodko Laura i wyjąwszy z kieszonki talię kart, przetasowała je jednym, pełnym biegłości ruchem. Weszła zapuchnięta, czerwona Patrycja i nalała sobie soku jabłkowego z kartonika. - Jakie cudne bzy! - zachwyciła się mama, ustawiając pachnącą wiechę w szklanym wazonie. - Świeżutkie - rzekł Marek. - Wstąpiłem po drodze do kwiaciarni-"Florek". Te chłopaki, Tomek i ten drugi... no, jak mu tam... - No, Florek - powiedziała Gabrysia, stojąca w progu już od dłuższej chwili. - Naprawdę dobrze prowadzą interes. - Ja też tam dziś byłam - Gabrysia siadła przy stole i skubnęła sałaty. - Po róże. Bo odwiedzałam Ewę Jedwabińską. Kwiaciarnia rzeczywiście milutka, a wybór nadzwyczajny. I wcale niedrogo. Teraz wymyślili nowe bukiety. Są trzy rodzaje: barokowe, rokokowe i rockowe. Te ostatnie zamiast wstążeczek mają paski blue jeansu. Patrycja ciężko usiadła na stołku. - Aha - spojrzała na nią najstarsza siostra. -- Baltona kazał cię pozdrowić. Pytał o twoją maturę. Zapadła przykra cisza. - No, właśnie - spytał Marek, krając pieczeń i ładując sobie do ust spory jej kawałek, wraz z sałatą. - Jak poszło? - Oblałam - powiedziała Patrycja głosem ochrypłym. - Baltona o tym nie wiedział? Od Romy? 153 - A, wiedział - przypomniała sobie Gabrysia. - Tylko pytał jak to zniosłaś, czy coś takiego. - Zniosłam to najgorzej, jak można - oświadczyła Patrycia podnosząc się ociężale i kierując do wyjścia. - Gabuniu, a jakże Ewa? - spytała cicho mama. - Źle - odparła krótko Gabrysia i dała mamie znak, żeby nie poruszać tej sprawy przy dzieciach. - Pulpecja, aha, posłuchaj Baltona coś wspomniał, że wpadnie do ciebie po pracy. Może się umyj, czy coś, bo wyglądasz jak pomidor cały w rosie. - Słucham? - nie zrozumiała Patrycja. - Powiedział, że co? - Że wpadnie po pracy. Do ciebie. - Baltona?! - krzyknęła Patrycja. - Tu?! (> - No, tak - Gabriela spojrzała na nią ze zdziwieniem. - Co cię tak porusza? Baltona, twój kumpel. Wpadnie, żeby cię pocieszyć. Nie uważasz, że to ładnie z jego strony? 3. Przecież nie mogła się z nim zobaczyć! Nie teraz! Nie brzydka, zapuchnięta, zasmarkana i w stanie kompletnego upadku ducha! Wpadnie po pracy? Czyli już, zaraz. Kwiaciarnia otwarta była do dwudziestej. Była dwudziesta trzydzieści i chyba Patrycja miała przed sobą ostatnie pięć minut na podjęcie jakiejś decyzji. Stała na baczność w swoim pokoju, przerażona tak, że po prostu nie wiedziała, w którą się zwrócić stronę. Myć się? Ubierać? Pudrować nos, lśniący jak latarnia morska? Pokryć całe oblicze, pocętkowane od płaczu, fluidem w kolorze brzoskwini? Ależ nie, nonsens, bzdura, absurd. Nic nie pomoże. Trzeba uciekać. Puściła sobie w twarz lodowaty prysznic. Trochę pomogło, ale jednak nie całkiem. Wymknęła się z mieszkania, nie zauważona przez nikogo. Na dworze było ciepło, po całym dniu upału powietrze pachniało jeszcze słońcem i kwiatami czarnego bzu, który krzewił się na trawniczku obok domu. Patrycja stanęła na chodniku, wzięła głęboki wdech i zastanowiła się, dokąd ma uciekać. 154Wyszło jej, że nie ma dokąd. Przecież nie do żadnej koleżanki, w tym stanie. kawiarni. Ani do kina, ze względu na brak funduszy. Poza tym... chciałaby zobaczyć Baltonę, choćby z daleka... Och, tak dawno go już nie widziała - od tego nieszczęsnego dyngusa. W głębi duszy była przekonana, że to Baltona właśnie był najistotniejszym powodem, dla którego oblała maturę. Tęsknota ją po prostu zżerała - i ta świadomość, że utraciła go na zawsze. Bez namysłu przeszła teraz na ukos przez jezdnię i zatrzymała się po drugiej stronie Roosevelta, w cieniu wielkiej akacji rosnącej tuż za żółtą barierką, w dole, tam gdzie zaczynał się parów dzielący ulicę od torów kolejowych. Usiadła na barierce i czekała. ',. Zmierzch jeszcze nie był zbyt gęsty, ale tu i ówdzie zapalały się już okna, a lampy jodowe oświetlały ulicę z wysoka. Patrycja liczyła też na to, żeBaltona nie będzie rozglądać się zbyt pilnie, gdy przyjedzie. Tramwaj numer dziewięć przetoczył się z hukiem i zgrzytem w dół ulicy. Patrycja czekała. W dziesięć minut później w dole ulicy Roosevelta pojawiła się fiołkowa syrena i ze stekiem Oraz rzężeniem popełzła pod górkę, od skrzyżowania. Patrycja cofnęła się jeszcze głębiej - przytuliła się niemal do akacji. Syrena zatrzymała się przed jej domem, silnik ucichł, trzasnęły drzwiczki. Baltona stał Aa ulicy. Obszedł naokoło maskę, otworzył drzwiczki od strony chodnika i z przedniego siedzenia wydobył olbrzymi bukiet bzu. Obejrzał go, poprawił coś fachowym ruchem i znieruchomiał. Spojrzał w oświetlone okna Borejków. Zatrzasnął z łoskotem ciężkie drzwiczki, zamknął je na klucz i zrobił krok w stronę bramy. Nagle znów się zatrzymał, cofnął i usiadł na masce syrenki, zwieszając głowę i kopiąc czubkiem buta krawężnik. Wstał. Otworzył drzwiczki kluczykiem, wrzucił bukiet na przednie siedzenie, zatrzasnął drzwiczki i znów starannie je zamknął. 155 Spojrzał w okna. Ruszył stanowczo ku bramie. Nacisnął klamkę, wszedł. I natychmiast wyszedł. Znów usiadł na masce i oddał się rozmyślaniom. Wreszcie zebrał się w sobie, podszedł energicznym krokiem do bramy i otworzył ją jednym kopnięciem. Rozległ się okrzyk i z bramy wyszła pani Lewandowska prowadząc psa na spacer. Pies obwąchał nogę Baltony i niechętnie poszedł za swoją panią. Baltona postał jeszcze chwilę, po czym zdecydowanie obrócił się w miejscu, wsiadł do samochodu i odjechał w górę ulicy, ku hotelowi ,,Merkury". » Patrycja, bez tchu, popatrzała za nim przez chwilę. Wybrał lewy pas. Czyli będzie skręcał na most Uniwersytecki. Czyli prawdopodobnie jedzie do siebie, na Noskowskiego. Już nie myślała o tym, czy wygląda jak pomidor. Przelazła przez żółtą barierkę i zeskoczyła w chaszcze po drugiej stronie. Podrapała sobie gołe nogi i ramiona, ale nadal dzielnie się przedzierała przez krzaki i zarośla. Przebiegła pod betonowymi słupami przyszłej trasy tramwajowej, aż dotarła do białego płotku dzielącego parów od torów kolejowych. Przelazła i przez płotek. Rozejrzała się. Nie, nic nie jechało. I nie pojedzie. Od dziecka obie z Nutrią łaziły tędy, bez wiedzy starszych, oczywiście, na skróty do szkoły. Kiedy się przechodziło dość sprytnie, blisko wysokiego budyneczku stacji rozrządowej, nikt nie miał szans zauważyć przestępcy. Obie z Nutrią znały się świetnie na sygnalizacji kolejowej. Teraz paliło się czerwone światło i semafory były zamknięte. Kuląc się przebiegła chyłkiem przez tory i, kryjąc się w cieniu tuż obok ściany budyneczku, przelazła przez kolejny płotek. Zeskoczyła w krzaki opasujące Teatralkę. Według jej rozeznania, syrenka Baltony brała teraz zapewne to skrzyżowanie przy placu Mickiewicza. Patrycja otrzepała się, zgarnęła z głowy kilka gałązek i wydostała się z krzaków. Na ławkach, ustawionych plecami do torów i zarośli, z których właśnie wyszła, siedziały poprzytulane majowe pary. Ostatnie dzieciaki łaziły jeszcze po drabinkach na skwerze, inne babrały się 156w piachu, jeszcze inne wleczone były za rączki do domów i podnosiły straszny wrzask protestu. Patrycja, z obojętną miną, oddaliła się od torów i wkroczyła na chodnik wąziutkiej uliczki Noskowskiego, biegnącej przy krótszym boku skweru. Zapach bzu przypłynął na ciepłej fali powietrza, kiedy mijała ogródek willi sąsiadującej z przedszkolem. Za przedszkolną willą był dom Kowalików, z oświetlonym szyldem kwiaciarni. Charakterystyczny ryk dwutaktu rozległ się u szczytu Teatralki, co oznaczało, że syrena już blisko. Patrycja wbiegła przez furtkę, obejrzała się - tak, jechał! - i ukryła się w bocznych drzwiach domu, tych, które prowadziły na pięterko Tomka i Romy. Syrena, wstrząsana co chwila wybuchami spalin, zatrzymała się wreszcie i ucichła. Trzasnęły drzwiczki. Patrycja nabrała tchu i wyszła z bramy, w ciepłą ciemność majowego wieczoru. Trzymając bukiet tak niedbale, że prawie wlókł się po ziemi, Baltona szedł w stronę swojej kwiaciarni, pobrzękując kluczami. - 01 - powiedziała Patrycja, niemal wpadając na niego. - O, pardon. Ojej. Dobry wieczór. To ty! - A to ty, Patrycjo? - spytał on. - Co ty tu robisz? - Ja? Byłam u Romy. Musiałyśmy omówić tę moją nieszczęsną ma-ekhm-maturę. No, ale nagadałyśmy się i już mi lepiej. - Patrycja była zachwycona swobodą, z jaką potrafiła mówić o swojej porażce. Baltona milczał chwilę, patrząc na nią poprzez zmierzch. - Ach - powiedział wreszcie lekkim tonem. - Mrok tajemnic nas otacza. Patrycjo, Patrycjo. - - A ty? Gdzie byłeś? - spytała ona równie lekko. - Wybrałem się do dziewczyny - odparł. - Ale zmieniłem zdanie i wracam do domu. Po co komu dziewczyny. Tylko kłopot. Nagle nie było już nic więcej do powiedzenia. - To dobranoc - powiedziała Patrycja. - Pójdę już. - Dobranoc. Ruszyli - każde w swoją stronę. - Hej - usłyszała nagle Patrycja, kiedy zamykała za sobą furtkę i odwracała się, by odejść. -Poczekaj. 157 Podszedł dwoma długimi krokami, oparł się ramieniem o f kę, a bukiet położył na słupku. , rt" - Naprawdę bardzo mi przykro, że oblałaś - powied? - Bardzo cię obśmiali w domu? Spojrzała na niego z wdzięcznością. - E, nie bardzo. Tak sobie - ale głos jej trochę drgnął. Baltona otworzył furtkę i stanął tuż przed Patrycja, które; zamarło serce. Było czymś naprawdę strasznym mieć go tak blisko na wyciągnięcie ręki - i nie móc nawet pogłaskać po policzku' A miała na to tak wielką ochotę! Założyła ręce, mocno, żeby nie ulec pokusie. - Oj, Patrycjo droga, ty chyba płakałaś, i to długo -K stwierdził Baltona, przypatrując się jej z bliska. No, oczywiście że płakała, pomidor nieszczęsny. Nawet teraz łzy miała tuż-tuż pod powiekami. Baltona zrobił jeszcze krok w jej stronę, po czym gwałtownie się zatrzymał i założył ręce identycznym, jak ona, gestem. - Hm - powiedział. - Nie przejmuj się tak. To minie. Ja też mam za sobą różne porażki, wiesz. Człowiek czasem tak się męczy, zanim złapie przynajmniej ogólny kierunek. To musi trochę potrwać. Dobrze, jeśli rodzina to rozumie. Patrycja milczała. Zalewało ją uczucie ogromnej wdzięczności. Baltona sięgnął po bukiet. - Weź te kwiaty - powiedział. - Nie uwierzysz mi, ale przeznaczone były dla ciebie. Postanowiłem, że dam ci piękny bukiet na pociechę, kiedy mi tylko Roma opowiedziała o tej maturze. Przed wyjazdem. Patrycja, która właśnie-uszczęśliwiona-zanurzała twarz w pachnących słodko, chłodnych kiściach bzu, znieruchomiała. - Przed... wyjazdem?-powtórzyła. - Uhm. Wyjechali dziś, całą rodziną, na tydzień w Sudety, - powiedział Baltona spokojnie. W Patrycję jakby grom strzelił. - Spójrz w górę, wszystkie okna ciemne. Widzisz? - dorzucił on. Patrycja milczała, przerażona. On otworzył jeszcze usta, chciał coś powiedzieć - czy może o coś zapytać - ale nie zdążył. Patrycja rzuciła się nagle na jezdnię, 158' v która wolno sunęła uliczką ^T^^^^^ patrycJa wsladła l ruszy11 Sychmiast. . " samochód skręcił w prawo by ^ie ujechała daleko. Kiedy ty^o sa^ ^^ ^ ,olno podjechać stroma uh ^^J, "ez grosza, poprosiła wyznała taksówkarzowi, ze jest wy by się zatrzymał, i ^d\.^^ na pustym chodniku pod :^S^1^----'"^^ wone światła. ^ ^^ nie było miejsca, gdzie Tak, naprawdę! Na całym mogłaby teraz się wypłakać! 1 czerwca 1002 , Dzień Dziecka l. Pełną parą szły przygotowania do ślubu Gabrysi. Pyza i Tygrysek - po odbyciu długich rozmów z matką - w gruncie rzeczy nie przedstawiły żadnych zastrzeżeń, a właściwie nawet radowały się ze zmiany sytuacji. Pyza cieszyła się na to, że będą mogły mieszkać w pokoju młodszych ciotek, który to pokój wabił je zawsze swą miłą przytulnością. Laura zaś zachwycona była faktem, że będą tam mieszkały same, bez mamusi. I że w domu pojawi się jeszcze jeden pan, z którym - jeśli, oczywiście, okaże się miły i ciekawy 160.- będzie można grywać w karty tudzież prowadzić sympatyczne pogawędki, jak z wujem Markiem. Także Idą i Marek mieli swoje powody do radości. Wynajęli już mieszkanko Ogorzałków w suterenie i teraz remontowali je własnoręcznie, spędzając każdą wolną chwilę w tych przytulnych pomieszczeniach, pośród kubłów z farbą, wiader z zaprawą murarską oraz toreb z gipsem i cementem. Natalia dwukrotnie wróciła do domu z kwiatami, mocno spóźniona i w rumieńcach. Dużo mówiła o tym, że trzeba by się zapisać na kurs żeglarski, a potem wyjechać na obóz, na Mazury. Rodzice z radością myśleli o tym, że Gabunia - to dobre, kochane dziecko - nareszcie znajdzie spokojną przystań u boku tego zacnego Grzegorza. I tylko biedna Pulpecja nie miała czym się cieszyć. Przede wszystkim - oblała maturę. A po drugie - od pięciu dni umierała ze wstydu;, Daremnie powtarzała sobie, że nic się właściwie nie stało. Nie pomagało jej to ani trochę. Przecież właśnie stało się, i to coś okropnego: Baltona przyłapał ją na kłamstwie i, co gorsza, dokładnie rozumiał, dlaczego skłamała. Wyszło na to, że ona za nim lata. Czyż nie przeskakiwała torów, płotów i innych przeszkód? Gnała na złamanie karku, żeby tylko się z nim zobaczyć. Dobrze, że tego chociaż nie widział. Ale i tak sytuacja była wystarczająco okropna. Mój Boże, widziała, jak się wahał pod jej domem, z tym bukietem, i myślała, że on czuje to samo co ona. Wzięła to jego wahanie za onieśmielenie, bo sama czuła się onieśmielona po tym dziwnym przeżyciu nad jeziorem. Myślała, że on się waha, czy wejść, bo i on czuje, że jest między nimi coś... Ale myliła się. Baltona był jak zawsze trzeźwy, cyniczny i drwiący. Cofnął się spod jej domu po prostu dlatego, że z dziewczynami tylko kłopot. Po co komu dziewczyny. Tak powiedział. Właśnie o tym wszystkim myślała Patrycja wczesnym rankiem w Dniu Dziecka, którym to dzieckiem już się, niestety, nie czuła. Od kiedy właściwie? Ależ oczywiście. Z całą pewnością - od Palmowej Niedzieli. Jakie to dziwne. Posiedzieli wtedy pół godziny nad jeziorem. Nic się nie Po prostu - posiedzieli nad wodą i pojechali do domu. Ale od tamtego dnia Patrycja już nigdy nie poczuła się dzieckiem. Była osobą dorosłą (choć bez świadectwa dojrzałości) Zrozumiała, że ma przed sobą przyszłość. 2. Trzasnęły drzwi - to ojciec wyszedł do pracy. Natalia stukała jeszcze drewniakami po kuchni, ale Pyza i Tygrysek właśnie szykowały się do wyjścia wraz z Gabrielą. Obie zaczynały lekcje o ósmej, lecz ich matka nie miała, jak zwykle, odwagi, by je puścić do szkoły bez opieki./Chociaż jej zajęcia zaczynały się dziś o dziesiątej - wstała o świcie, by odprowadzić małe, aż pod same drzwi szkoły. W korytarzu odezwał się głos mamy Borejko.Proponowała Gabrysi, że to ona odprowadzi dziewczynki. - I tak muszę iść z korektą do wydawnictwa - mówiła. -^- Kupię im po czekoladce na Dzień Dziecka. - Ta obietnica przeważyła szalę. Już po chwili wychodziły wszystkie trzy - babcia i wnuczki - planując, gdzie zostaną kupione czekoladki i jakiego będą rozmiaru. Znów huknęły drzwi (dlaczego, u licha, nikt w tym domu nie umiał ich zamykać po cichu?!) i po chwili ciszy głos Gabrysi dał się teraz słyszeć w kuchni. Rozmawiała o czymś z Natalią, śmiały się bez przerwy. Patrycja leżała, skulona, w swej różowej pościeli. Oczy miała zamknięte, ale nie spała, choć to ona jedna nie musiała się spieszyć nigdzie. Było jej okropnie smutno. Łoskot drzwi podrzucił ją jeszcze raz. Wyszła Nutria. O - stuk, stuk... to jej obcasy na chodniku. Ostatnio Natalia niepostrzeżenie porzuciła męski styl w ubieraniu się. Kupiła sobie falbaniastą spódniczkę, bluzeczkę odsłaniającą ramiona i zgrabne pantofelki na szpilkach, co kontrastowało bardzo dziwnie z jej nową manią w zakresie lektur: poezja poszła w kąt, natomiast pojawiły się książki o tematyce żeglarskiej oraz przygodowej. Poszła. Ucichły już jej kroki. 162 Teraz słychać było Gabrielę krzątającą się po kuchni. Zagrało radio, zbyt głośno, więc je zaraz ściszyła. Pobrzękała naczyniami w zlewie. Przetrzepała pościel w zielonym pokoju, energicznie i szybko uderzając dłonią w poduszki. Pisnęło otwierane okno. Skończyła sprzątanie. Teraz wejdzie tu. Weszła. - Wstawaj, śpiochu! - powiedziała dziarsko, podchodząc do okna i otwierając je szeroko. - Popatrz, jaki śliczny dzień. Patrycja spojrzała ze zniechęceniem. - Wstawaj, jest tyle roboty! - Ja nie mam nic do roboty - mruknęła Patrycja. - To niemożliwe, siostro ukochana. Każdy ma coś tam do lroboty. Po to jesteśmy na tym świecie, żeby mieć coś do roboty. |, Żeby się przydać komuś lub czemuś. - Masz bardzo prostą filozofię życiową, Gabrysiu - stwierdziła Patrycja nieco wzgardliwie i usiadła wśród poduszek, rozczochrana i różowa jak czereśnia. Czuła się bardzo stara i bardzo mądra, a o życiu to już wiedziała wszystko, po prostu wszystko. Gabriela roześmiała się, usiadła przy niej na łóżku i klepnęła ją dziarsko w kolano. - Siostro - powiedziała. - Każda filozofia życiowa jest bardzo prosta. Każda jest też po swojemu naiwna. Bo świat nie jest ani prosty, ani nieskomplikowany. Przeciwnie. Ale jeśli człowiek próbuje sobie jakoś to wszystko uporządkować i sprowadzić do paru prostych prawd - to świat jednak staje się odrobinę mniej skomplikowany, a życie odrobinę prostsze. - No, no - mruknęła Patrycja. - Ciekawe. Po co też istnieli tacy nudziarze, jak Kierkegaard, Heidegger, Spinoza i ci wszyscy inni. Po co oni się tak głowili przez całe życie, skoro Gabriela Borejko jest zwolenniczką takiej prostoty. - Hm - powiedziała Gaba. /- Albo raczej: uproszczeń,- dorzuciła Patrycja po chwili, z goryczą. Gabriela zaśmiała się i z czułością objęła siostrę ramionami. - Oj, ty Pulpecie malutki - powiedziała, opierając się czołem ó jej czoło. - Jaki ty się zgorzkniały zrobiłeś ostatnio, aż strach. No, jazda, powiedz Gabie, co ci jest. 163 - Umieram -powiedziała Patrycja i wybuchnęła płacy wtulając się jak niegdyś, w dzieciństwie, w odpowiedzialne łon ' starszej siostry. - Masz ci los - mruknęła bezradnie Gabriela, kołysząc i w ramionach. - Pulpet umiera z powodu matury. - Nie tylko, Gabuniu. Nie tylko - wychlipała Patrycja. - A co jeszcze? - Nie mogę ci powiedzieć. Gabuniu, ja nie chcę, żebyś wychodziła za mąż. On cię nam zabierze. - Cielak jesteś - prychnęła Gabrysia i szturchnęła ją w bok - Skoro dotąd nie zabrał, to i po ślubie nie zabierze. Co, to dlatego tak rozpaczasz? - Nie, nie dlatego. Tylko powiedz mi, skąd ty wiesz, że go kochasz? I, co ważniejsze: skąd wiesz, że on kocha ciebie? - Oj, zadajesz pytania osobiste - odparła Gaba z rezerwą. - Czy nie mogę zadać osobistego pytania własnej siostrze? Kogo mam spytać? Mamy... się wstydzę. - A ja kiedyś właśnie mamę spytałam o to samo- roześmiała się Gabriela. - W związku z Ja... Januszem. Od razu mi powiedziała, że doświadczenie ma tylko z jednym, absolutnie nietypowym egzemplarzem. Ale że na moim miejscu nie wierzyłaby Py... Pyziakowi. - No i patrz, miała rację. - Miała. - A teraz? Z Grzegorzem? Co ci mama radzi? - Teraz już nic mi nie radzi. Myśli, że ja sama wiem. - A ty wiesz? - Wiem tylko, że nic nie wiem - Gabrysia popadła w zamyślenie. - Zawsze uważałam, że dawać - znaczy otrzymywać. Rozumiałam to tak, że jeśli ja komuś daję całe serce - otrzymam to samo. Ale to właśnie było wielkie uproszczenie, ta moja interpretacja. Och, jak już popadam w taką sentymentalną terminologię, staruszko, to pociągnę to dalej: zabrano mi serce i zwrócono, po wytarciu w nie butów. - Nie bardzo to jest sentymentalne, raczej, powiedziałabym, obrazowe - powiedziała Patrycja, głaszcząc siostrę po ręce. - Pulpecjo. Nie musisz mnie głaskać i pocieszać - stanowczym tonem zwróciła jej uwagę Gabriela. - Ja już mam pewien 164dystans do tej sprawy. Teraz rozumiem, że Ja...nusz nigdy nie był człowiekiem odpowiedzialnym. Był, i jest nadal, prawdziwie lekkomyślny. Więc nie mógł zachować się odpowiedzialnie, to nie leżało w jego możliwościach. Skąd miał to umieć? A tymczasem miłość po prostu musi łączyć się z odpowiedzialnością. Inaczej jest czym innym. Miłość to jest... trwanie. To jest bardziej akt woli, niż nam się wydaje. - Ale po czym ją poznać?! Wciąż mi tego nie mówisz. - No, po tym, że... jesteś gotowa trwać przy tym człowieku, na dobre i na złe. Może po tym, że... - Że co? - Ach, no nie wiem... Pulpa, ja nie bardzo umiem o tym mówić. -- Ale musisz! Siostra cię o to prosi. - Kiedy sama widzisz, że ja ci mówię rzeczy subiektywne. Może u mnie to się objawia tak, a u ciebie akurat odwrotnie. Nie ma recept. Może dla mnie miłość to trwanie i harmonia, a dla ciebie - burza, romantyczne porywy i ciągłe rozstania. Kto to wie. - Wzruszyła ramionami. - Plotę bzdury - zaczęła się usprawiedliwiać. - Nigdy nikomu tyle o sobie nie opowiedziałam. - Wiem, Gabuniu. Dziękuję. - Może ci nie powinnam radzić i dawać recept. Ty jesteś młodzież, a ja już inne pokolenie - powiedziała Gabrysia, wstając energicznie. - Ale to jedno chyba mogę powiedzieć: patrz, czy on jest odpowiedzialny. - Kto? - spłoszyła się Patrycja. - No, jak to kto: Baltona! - powiedziała Gabriela, uśmiechnęła się szelmowsko - i poszła do pracy. -^Gaba nie jest najlepsza w dawaniu rad - powiedziała sobie Patrycja około dziesiątej - i wstała wreszcie z łóżka. - Ani w definicjach. Ani w aforyzmach. Poczłapała do łazienki, gdzie wlazła pod prysznic i umyła głowę, lejąc na nią mnóstwo szamponu Palmolive i doprawiając to obficie odżywką ziołową Idusi. Następnie nastawiła głośno lokalne radio "Merkury" i ułożył sobie przyjemną fryzurkę z loków, spiętrzonych nad czołem czym włożyła kretonową sukienkę, gdyż znów - jak już od miesiąca - panował potężny upał. Otworzyła jak najszerzej kuchenne okna, wychodzące na ulice Roosevelta, i wpuściła mnóstwo słońca, spalin, kurzu i hałasu tramwajów, warkotu samochodów, rytmicznego stukotu pociągów sunących w obie strony oraz tupotu nóżek dziatwy szkolnei i przedszkolnej, która z okazji Dnia Dziecka ciągniona była w tę spiekotę na różne festyny, zabawy oraz do ZOO. Na Roosevelta był spory ruch. Cóż, mieszkało tię teraz w niezłym punkcie handlowym. Cała ulica Dąbrowskiego została już zapchana sklepikami, butikami i magazynami, a teraz zaczęło się to wszystko przelewać i na Roosevelta. Był tu i bar, i sklep z tkaninami, i biuro pośrednictwa nieruchomości, a wytwórnia kołder, mieszcząca się pod lokalem Borejków, też poszła z duchem czasu i rozszerzyła asortyment, handlując artykułami drogeryjnymi. Ludzie szli i szli, pojazdy hałasowały, pachniało rozgrzaną smołą jak w piekle. - Co ja tu robię? - głośno spytała Patrycja. - To nie jest miejsce, w którym chciałabym być. I w chwilę później już wędrowała w stronę dworca Poznań Główny. Niosła torbę wypchaną kostiumem kąpielowym, ręcznikiem oraz pewną ilością kanapek. 4. W pół godziny potem wysiadała na sympatycznej stacyjce letniskowej przy szosie do Gniezna. O, doprawdy, powietrze pachniało tu inaczej niż w mieście! Niebo, co prawda, było równie białe od upału, jak w Poznaniu, ale od lasu ciągnął pachnący, chłodny powiew, a petunie w betonowych donicach ustawionych przed stacją rozsiewały gorzkawy aromat, który zawsze kojarzył się Patrycji z wakacjami na wsi. Z tym miłym, niejasnym wspomnieniem Patrycja powędrowała teraz piaszczystą drogą, a potem dróżką rowerową przez las. Pamiętała, że jezioro było oddalone od szosy o spory kawałek. Wtedy jechali z Baltoną przez jakąś 166klockowatą wioskę. Ale tu, gdzie wysiadła, nie było żadnej wioski. W głębi ogrodów stały tylko trzy szare, przedwojenne wille o spadzistych dachach. Dróżka, poryta koleinami, zeszła niżej i skręciła nieco w lewo, w chłodny i zielony cień jarzębin. Zaczynał się gęsty las. Kiedy uszła jeszcze trochę, natrafiła na malowany olejno znak na pniu sosny. To był szlak turystyczny. Wiatr przyniósł zza ciemnej ściany lasu chłodny, bagienny zapach. Aha, tak - to tam jest jezioro. Zdała sobie sprawę, że dochodzi do niego z przeciwnej strony niż poprzednio. Zdjęła sandały i ruszyła boso. To była miła droga. Wąska ścieżka, już nie sucha, jak na otwartym terenie, lecz jedwabista i elastyczna, przyjemnie chłodziła stopy. Pachniało rozgrzaną żywicą i miętą, korony sosen chwiały się wysoko, z przeciągłym szumem. A na trawiastym zboczu w słonecznej plamie zamigotały jakieś czerwone koraliki. Poziomki! Drobne i suche w te upały, ale przecież prawdziwe, leśne! Pachniały właśnie tak, jak powinny pachnieć leśne poziomki w słoneczny dzień. Patrycja nie odważyła się zjeść żadnego z tych precjozów, wycyzelowanych przez Naturę. Zerwała długie, cienkie źdźbło turzycy i nanizała na nie poziomki, jedną po drugiej. Niosła je potem w ręce i co jakiś czas wąchała. Dobrze byłoby mieć takie perfumy. Może z lekką przymieszką mięty. Szła już dziesięć minut, a jeziora wciąż nie było widać. Ale czuła je, ta wilgoć w powietrzu była coraz bliższa i słychać było pokrzykiwanie perkozów. Nagle, z łopotem, zerwał się z zarośli jakiś wielki, niewidoczny ptak i ciężko uderzając skrzydłami, wzleciał ponad sosny. Zza drzew dał się słyszeć głos ludzki, wrzeszczący: Ihii-iii! - i głośny plusk, jakby ktoś właśnie rzucił się do wody. Jeszcze parę kroków - i ścieżka zaczęła się rozsypywać w piaszczystą łachę. Patrycja dotarła na plażę. I poczuła, że wreszcie osiągnęła cel. Jest nareszcie tam, gdzie trzeba. To było jej miejsce. Pień sosny leżał, gdzie powinien był leżeć, i przez chwilę miała wizję ich dwojga, jak siedzą tam, pogrążeni w ciszy i błogości kwietniowej niedzieli. Od kwietnia wiele się tu zmieniło - o, na przykład rozkwitły już kaliny, obwieszając się zielonkawobiałymi pomponami, trawy urosły i zgęstniały, a wszystkie gałęzie drzew liściastych, wtedy gołe, teraz 167 wachlowały się jedwabistą zielenią. Błyszczący owal jeziora odbiiał dziś nie obłoki, lecz pustą, rozpaloną blachę nieba - ale przecież było to wciąż to samo, jedyne, tajemnicze, zaczarowane miejsce. Jakże to by było cudownie, gdyby teraz zza drzew wyszedł nagle Baltona! - wysoki, smukły i uwodzicielski. Ach, spojrzeliby tylko na siebie i wszystko stałoby się proste i jasne, padliby sobie w ramiona i zatonęli w długim, romantycznym pocałunku! Patrycja westchnęła tęsknie. Tak. Niestety, nic z tego. Plaża była pusta i las wyglądał na zupełnie bezludny. Weszła do wody, brodząc przebyła całą długość otwartego brzegu, od jednej kępy trzcin, do drugiej. Woda była tak nagrzana, że prawie nie przynosiła ochłody. W powietrzu wisiał upał, przepychany co chwila chłodniejszymi powiewami znad jeziora. Jakiś wieśniak zażywał kąpieli, płynął ku środkowi jeziora. Z daleka widać było ciemny punkcik głowy i ramiona, rytmicznie wyrzucane nad migotliwą powierzchnię, za każdym wyrzutem otoczone bryzgami światła. Las pachniał. Sosny nad urwiskiem chwiały się zbiorowo, kalina huśtała pompony, cicho falowały bujne krzewy leszczyn. Patrycja podeszła do zwalonej sosny i - prawie wstrzymując dech - nabożnie usiadła na swoim dawnym, kwietniowym miejscu. W osiągnięciu pełni nastroju trochę jej przeszkadzał ten ruch i hałas na wodzie. Facet, płynący w oddali, prychał rześko, stękał i chlupał, dźwięki niosły się wyraźnie w ciszy i pustce. Jego odzież, rzucona niechlujną kupką, leżała na trawie. Patrycja pozazdrościła mu tej kąpieli, odłożyła romantyczne wspominki na później, wlazła w krzaki, włożyła kostium i poszła popływać. W wodzie było rozkosznie. Położyła się na plecach i fale unosiły ją łagodnie, a ona patrzała sobie prosto w niebo, na którym - żeby już wszystko było, jak trzeba - pojawiły się teraz spiętrzone obłoki. Popłynęła sobie jeszcze kawałek spokojną żabką, wreszcie wyszła na brzeg, ociekając wodą w swym zielonym kostiumie. Wytarła się ręcznikiem i przebrała. Brrr, zrobiło się chłodniej. Chmury przykryły białą tarczkę słońca, niebo zrobiło się dziwnie perłowe. Zerwał się nagły wiatr, przeczesał zieleń, przegnał kilka smużek piasku - i ucichł. Łepek na wodzie wypłynął chyba za daleko. Pewnie osiągnął już środek jeziora. Żeby tylko nie zaczął się topić, u licha. Patrycja 168usiadła znów na pniu sosny, na swoim, tak, swoim miejscu. Tęskniła za Baltona - tajemniczym, dalekim, utraconym. Gdzie on był teraz? Co robił? Czy myślał o niej? I... przede wszystkim: co myślał o niej? Dobrze Gabrysi gadać: harmonia. Trwanie. W porządku. Może tak i jest w tej jej historii z Grzegorzem. Ale Patrycja, choć w gruncie rzeczy mało obeznana z tematem, czuła podświadomie, że każda para ma swoją własną historię i że jeśli o nią osobiście chodzi, sytuacja może wyglądać zupełnie, zupełnie inaczej. Tomcio Kowalik, któremu naprawdę poważnie odbiło na temat taoizmu, i w ogóle filozofii Wschodu, mawiał, że każda rzecz i każdy człowiek ma swoją własną Wewnętrzną Naturę. Ziemia - opowiadał Tomcio, ilekroć udało mu się pozyskać niewielkie choćby grono słuchaczy - podlega tym samym uniwersalnym prawom co niebiosa. Prawa ustanowione przez człowieka nie mają wpływu ani na bieg planet, ani na zachowanie mrówki. Im bardziej człowiek wkracza w tę naturalną równowagę świata, w tę harmonię - tym dalej się ona od niego odsuwa. "Im więcej wysiłku, tym więcej kłopotów" - mawiał Tomcio, ku utrapieniu swego ojca, cytując Lao-tse. Po czym dorzucał, by staruszkowi poprawić samopoczucie: "Popatrzcie na ptaki niebieskie i na lilie polne". Patrycja czuła, że i ona ma swoją własną Wewnętrzną Naturę, tylko że wciąż jeszcze jej nie rozpoznała, nie uchwyciła i dlatego jeszcze nie umie postępować w zgodzie z tym, co jest ukryte w niej samej, z tym nie znanym jeszcze kodem, do którego powinna dostosować swoje postępowanie. To miejsce, w którym teraz się znajdowała, wydawało się po prostu idealne dla takich rozważań. Czuła, że gdyby spędzała tu więcej czasu, miałaby może szansę szybciej dojść z sobą do ładu. Wiatr znów się zerwał, tym razem dość mocny. Ciuchy wieśniaka poruszyły się na brzegu - biała koszulka wydęła się jak żagiel, podfrunęła i wylądowała na stopie Patrycji. Na przedzie koszulki widniał fiołek. Fiołek ręcznie malowany. Fiołek, nawiasem mówiąc, nieco demoniczny. Fiołek, można by powiedzieć, obdarzony indywidualnością. We fiołek celowała czerwona strzałka, na końcu której było ręcznie wypisane słowo FIJOŁ. 169 Patrycja złożyła koszulkę w kostkę i przygładziła bezmyślnie jej brzegi, po czym, odruchowo, złożyła w kostkę także rozrzucone przez wiatr dżinsy. Przycisnęła ciuchy gumowymi klapkami, żebv ich nie zwiało. Płynący był już coraz bliżej. Dziarski wieśniak a jakże. Płynął jak maszyna, równo machając silnymi ramionami' Patrycja pomyślała nagle, że powinna wracać do domu. Trawił ja jakiś niejasny niepokój. Po pierwsze, o ile ona się znała na pogodzie - zanosiło się na burzę. A po drugie... ten fiołek był jakiś anormalny. Pływak zbliżał się coraz bardziej do brzegu, wyjdzie z wody i co? Może to jaki wioskowy zboczeniec. Będą sami na plaży i... i... lepiej już brać nogi za pas. Wstała i szybko zaczęła chować rzeczy do torby. Płynący był tuż-tuż, wyglądało to tak, jakby goniły go te szybkie, wielkie chmury sunące zza wzgórza. Dopłynął, stanął w wodzie i zaczął sobie wytrząsać wodę z ucha. Był wysoki i szczupły, wąski w pasie i szeroki w ramionach. Miał zgrabną głowę, ostrzyżoną tuż przy skórze i... i... i po prostu był to Baltona! Nie dostrzegł jej jeszcze. Wciąż pod wpływem swej poprzedniej, romantycznej wizji, już chciała biec, rzucić mu się w ramiona, zrealizować wreszcie jeden z licznych scenariuszy, jakie produkowała jej wyobraźnia, ilekroć Patrycja zajęła się tematem ich spotkania. Lecz nagle, tknięta przeraźliwą myślą, znieruchomiała i skoczyła w tył, w leszczyny, a następnie - za pień grubego drzewa. Przeraźliwa myśl dotyczyła faktu, że Baltona znów będzie miał dowód na to, że ona za nim lata. Drugie takie niby przypadkowe spotkanie nie byłoby wiarygodne, niezależnie od tego, że faktycznie było najzupełniej przypadkowe. Pulpecja przywarła do pnia. Baltona wylazł powoli z wody, wciąż wytrząsając sobie wodę z ucha. Był opalony na raka, z malinowymi plackami na barkach. Dotarł do miejsca, w którym położył ubranie. Stanął nad nim - i nagle przyjrzał mu się z zastanowieniem, po czym przykucnął i dotknął czubkami palców złożonej w kostkę koszulki. Wtem podniósł głowę, rozglądając się wokół bystro, czujnie, jak jastrząb, -a «^: ! •• ' Patrycja wrosła w pień drzewa. 170Odważyła się wyjrzeć dopiero po chwili, gdy wytłumaczyła sobie, że w tym gąszczu on jej widzieć nie może, choć ona jego - tak. Mimo że to wiedziała, zdawała sobie też sprawę z ryzyka. Pewnie, że lepiej byłoby tkwić tu jeszcze z pól godziny, za tym pniem, nie wystawiając nosa. Ale musiała, po prostu musiała zobaczyć, co on robi. Przypuszczała, prawdę mówiąc, że Baltona siedzi przy pniu sosny, wspominając, kto też tu z nim był w kwietniu. I że, wspominając, pogładzi powietrze obok swego policzka lub wręcz przytuli się do imaginacyjnego kolana Patrycji. Zamiast tego ujrzała, jak Baltona nerwowo wkłada dżinsy na mokre kąpielówki, co nie było rzeczą łatwą. Stojąc na jednej długiej nodze, ze złością wbijał drugą w wąską nogawkę i omal się nie przewrócił na trawę. Ten sam manewr powtórzył z nogawką drugą, rozglądając Się badawczo wokół, jakby podejrzewał, że ktoś go śledzi zza drzewa. Podniósł złożoną w kostkę koszulkę, strzepnął ją mocno i wciągnął przez głowę od jednego razu, wbijając pięści w rękawy. Znów się rozejrzał. Nie dostrzegłszy nikogo, uspokojony, sięgnął po skarpetki, a stwierdziwszy, że ma zapiaszczone nogi, polazł jeszcze powoli do wody, żeby je opłukać. Potem usiadł na samym brzegu niespokojnego jeziora, po którym fale biegły już równymi, groźnymi rzędami, i oddał się żmudnemu procesowi naciągania suchych skarpetek na mokre stopy. Czas ten Patrycja wykorzystała na szybkie przebycie piaszczystej łachy i ukrycie się wśród sosen, na urwisku. Nie mogła ryzykować przejścia plażą, za jego plecami. A przejść musiała, by wydostać się znad jeziora tą samą drogą, którą przybyła. Droga wiodąca w przeciwnym kierunku wyprowadziłaby ją - wiedziała to już na pewno - prościutko na fiołkową syrenkę, zaparkowaną, rzecz jasna, przed zakazem wjazdu do lasu. Chmury zasnuły teraz już całe niebo, wiatr zerwał się z łopotem i przeleciał po lesie, wywołując w odpowiedzi jego gwałtowny poszum. Patrycja przekradła się górną częścią urwiska, minęła polanę, całkowicie porośniętą krzakami jeżyn, po czym - starając się nie szeleścić liśćmi i w ogóle stąpać jak najciszej - zeszła z lesistego urwiska na oznakowaną ścieżkę, wiodącą z powrotem ku stacyjce kolejowej. 171 Wiatr uderzył nowym porywem, tym razem jakimś złowrogim gałęzie przygięły się, niebo pociemniało. Patrycja, z paniką w sercu i głowie, biegła przez wysoki, huczący las, urągając swej głupocie Ależ się wkopała! Ależ wpadła! Zdyszana, dobiegła wreszcie po kwadransie do budyneczku stacji. Kiedy się obejrzała, widziała czarny wał chmur idący szybko znad lasu, kłęby pyłu na polnej drodze i przygięte korony drzew. Podmuch niósł zapach deszczu. Zrobiło się zimno. Patrycja czuła, że jest idiotką. 5. Weszła do poczekalni i spojrzała na rozkład jazdy, wymalowany czarną farbą olejną, przy użyciu prymitywnego narzędzia, które z całą pewnością nie było pędzlem, na żółtym, błyszczącym tle tablicy. Najbliższy pociąg miała za dwie godziny. - Do Poznania, panienko? - spytał grubasek za szybą, ubrany w przepoconą koszulę i szorty oraz urzędową czapkę. - Właśnie odszedł. Następny dopiero o piętnastej piętnaście. - Spojrzał znad zapoconych okularów na jej zrozpaczoną twarz. - Ale za dziesięć minut będzie autobus, przystanek jest po drugiej stronie, jakieś sto metrów dalej. Już odchodziła, gdy jeszcze ją przywołał. - O ile go nie wycofali - dodał. - Teraz dla oszczędności likwidują pociągi, autobusy. U nas też, patrz pani, ile pociągów powykreślanych. Specjalnie dla niej dźwignął się ze stołeczka i opuścił kasę biletową, wychodząc przez drzwi prosto w donice z petuniami. - Tam, prosto - machnął ręką, pokazując kierunek. - Taki daszek za krzyżówką, nie? O, słodka godzino, ale też burza idzie. To dobrze dla kwiatków, bo ziemia już sucha jak pieprz, za przeproszeniem. Patrycja wyszła na szosę. Wiatr natychmiast przewiał ją na wskroś i wydął kretonową sukienkę. Dotarła do przystanku, chłostana po łydkach uderzeniami grubego żwiru, który wiatr niósł po asfalcie. 172Tabliczka z rozkładem jazdy była oczywiście zerwana przez jakiegoś lokalnego wandala, podobnie jak siedzenia ławek pod ścianami budki. W tym momencie lunął deszcz, i to od razu taki, że momentalnie stało się jasne, iż daszek przystanku nie będzie stanowić żadnej osłony. - Cóż - powiedziała sobie Patrycja. - Chyba pozostaje mi autostop. Złapię pierwszego, który mi się nawinie. I któż to wyjechał zza górki, mijając stację kolejową, za- snuwając okolicę kłębami niebieskich spalin i wygrywając przez głośnik umieszczony na dachu melodię Słodkie fiolkfl Nie było już żadnej możliwości ucieczki. Pulpecja stała na tym przystanku jak mysz zapędzona do kąta. Deszcz lał niemiłosiernie, wichura łamała konary, a ona sama była widoczna w promieniu trzech kilometrów. - Dzień dobry, Patrycjo - ryknął z daleka megafon i melodia popłynęła dalej. Syrenka doturlała się do przystanku, przyhamowała z piskiem, drzwiczki uchyliły się zapraszająco, a magnetofon ucichł. - Wsiadaj - rzekł Baltona pogodnie. - Rozpadało się na dobre. Patrycja stała bez ruchu. - Wsiadaj - powtórzył Baltona rozkazująco. Wsiadła. Baltona zatrzasnął drzwiczki po jej stronie, przechylając się ponad jej kolanami. - A ja tak sobie jadę - rzekł - i się zastanawiam, kto mi tak ładnie poskładał koszulę i portki. Patrycja spłonęła najbardziej nieszczęsnym z rumieńców. Baltona oparł policzek na zwiniętej pięści i przypatrywał się jej z satysfakcją. - Przez ciebie nie odważyłem się zdjąć mokrych kąpielówek - oświadczył tonem oskarżycielskim. - Wciąż mi się zdawało, że ktoś mnie podgląda zza drzewa. A teraz przeziębię sobie dwie z moich nerek, rzecz jest pewna. Biedna Pulpecja milczała, upokorzona, zagryzając zębami dolną wargę. Miała wrażenie, że gdyby choć na chwilę przestała ją zagryzać - płacz wybuchnąłby z niej jak woda z syfonu. 173 - Straszny z ciebie dzieciak, droga Patrycjo - kpiąco oświadczył Baltona. - Nie dąsaj się, nie widzę powodu. Powiedz lepiej, co ty tu robisz i dlaczego przyjechałaś tu dziś za mną, by mnie podglądać zza krzaka? - Nic podobnego! - płaczliwie zaparła się ona. - Upał był. Przyjechałam się wykąpać. Niby skąd miałam wiedzieć, że ty też tu będziesz?! Baltona zapalił silnik i samochodem wstrząsnęły wybuchy oraz zgrzyty. Ruszyli po mokrym asfalcie. Baltona wyprodukował kolejny zgrzyt, wrzucając bieg, i teraz potoczyli się szybciej, osiągając w porywach prędkość pięćdziesięciu kilometrów na godzinę. - Gdybym wiedział, że nie podglądasz mnie zza krzaków - rzekł z goryczą - tobym zmienił te cholerne kąpielówki. A teraz - patrz. Deszcz leje, wysiąść nie można, a mnie przemakają nerki. Na wylot. Patrycja nagle zachichotała. I tego również nie mogła do końca opanować. Uczucia spiętrzyły się w niej skłębioną falą, zmieszały się - i oto stwierdziła, że płacze. Działy się z nią dziwne rzeczy, na które nie miała wpływu. Baltona zatrzymał samochód i zaciągnął hamulec ręczny. Przez chwilę siedzieli bez słowa, a deszcz walił w blachę dachu, jak w bęben, strumienie wody zalewały okna, tuż nad ich głowami przetoczył się basowy grzmot. Wokół nich był las, który wyciągał łakomie wszystkie gałęzie i rozpościerał wszystkie liście i trawy pod ulewą. Rozpalony upałem piasek wchłaniał w siebie wilgoć, woda zdawała się z sykiem padać na wciąż gorący asfalt. A Patrycja płakała w złożone dłonie. - Czy ty się śmiejesz, czy płaczesz? - poinformował się Baltona, spoglądając na nią z boku. Brak odpowiedzi. Baltona odgiął jej palce. - Płaczesz - stwierdził, odejmując jej dłonie od twarzy. - No, co jest? - obrócił jej głowę ku sobie i Patrycja, która spodziewała się ujrzeć minę drwiącą, zobaczyła na twarzy Baltony wyraz czułości. - Oj, mała - powiedział. - Ale ci te oczka dobrze funkcjonują. Łezka za łezką. Jak w zegarku. - Wytarł jej solennie policzki, wierzchem dłoni. - No, już - powiedział. - Nie 174przejmuj się. Ja... nie chciałem być przykry. Ja... przecież wiem dlaczego przyjechałaś. ' Ostatnie zdanie powiedział jakoś bardzo cicho i z bardzo bliska Patrycja wpatrzyła się mokrymi oczami w jego twarz. - Ja tylko - szepnął Baltona - nie mogę tak zaraz się przyznać... - Co? Do czego? - szepnęła Patrycja, zamierając. Odpowiedzi nie było. Baltona ujął jej głowę w obie ręce. Patrycja zamknęła oczy. Baltona natychmiast ją wypuścił. - Tak - powiedział raźno, a Patrycja otworzyła szybko oczy, bo miała wrażenie, że spada z jakiejś wysokiej góry. - Deszcz leje, dziewczyny płaczą, wszystko to są normalne przyrodnicze zjawiska. Trzymajmy się, chłopcy - zapalił silnik, po czym, gwiżdżąc wesoło, ruszył z łoskotem i dymem. Rozmowa nie bardzo się kleiła. Patrycja siedziała w dziwnym otępieniu, Baltona gwizdał, burza szalała. Ujechali jeszcze jakiś kilometr, kiedy nagle silnik syreny kichnął i zgasł. Stali pośrodku lasu, w sercu burzy, a w zasięgu wzroku nie było żywej duszy ni ludzkiego osiedla. f - No, ładnie - rzekł Baltona. - Przeklęta starucha, znów jej i coś zamokło. Patrycjo, spieszysz się bardzo? , - Tak bardzo to nie - odparła Patrycja, która nie spieszyła się wcale. - To dobrze - oświadczył Baltona. - Cały problem polega prawdopodobnie na tym, że trzeba coś przeczyścić w silniku. Może szczotki. A może świece. Tak czy inaczej, musiałbym w tym celu wyjść obecnie z wozu, stanąć na deszczu, wystawić się nerkami do góry i przez dłuższy czas operować wewnątrz silnika. A moje nerki dostały już dziś w kość. Czy dziwi cię, że mnie to nie pociąga? - Nie - odrzekła Patrycja. - To mnie nie dziwi. Baltona uchylił boczne okienko i zapach deszczu wtargnął do środka wraz z oparami benzyny. Zapanowała bardzo głęboka cisza, przerywana tylko Szumem deszczu i sporadycznymi grzmotami. - Chciałbym... - zaczął Baltona i raptownie urwał. Wykonał krótki gest w jej stronę, po czym raptownie założył ręce na piersi. - Co?... - spytała Patrycja. 175 - Nie, nic. Lepiej nic nie powiem. Błysnęło przeraźliwie, łupnęło gdzieś bardzo blisko i zaraz kolejna błyskawica przeskoczyła ponad sosnami. Patrycja myślała o tym, dlaczego Baltona założył ręce tak gwałtownie i ciekawa była, czy stało się to z tego samego powodu dla którego ona zaplatała właśnie palce obu rąk. - Patrycjo - zaczął nagle Baltona, tonem zupełnie innym niż dotąd, uroczystym i onieśmielonym. - ... tak?!... - w Patrycji zamarło serce. - Zadam ci teraz pytanie, na które masz mi odpowiedzieć z całą szczerością. Obiecujesz? Patrycja zrobiła się strasznie czerwona. - Obiecuję... w miarę możności... - szepnęła, zdenerwowana do ostatnich granic. . - Otóż... Patrycjo... Och. Ale naprawdę, nie gniewaj się, dobrze? Hm. Czy... czy masz przy sobie coś do zjedzenia, czego nie chciałabyś zjeść sama? Patrycja spojrzała na niego ze zdumieniem, otwierając usta, po czym milczała przez dłuższą chwilę. - Mam - odrzekła w końcu, dochodząc do siebie. - Oczywiście. Zabrałam całą paczkę kanapek. - Przepraszam - rzekł Baltona - że jestem taki obcesowy, ale nic nie jadłem od rana, a z twojej torby tak ładnie pachnie kiełbasą czosnkową. Patrycja rzuciła się karmić głodnego, wydobywać kanapki, odwijać papierki i folie. Baltona zatopił zęby w podanym mu sandwiczu z sałatą, kiełbasą i chrzanem. Zjadł go dwoma potężnymi kęsami. - Dużo masz tych kanapek? - spytał. - Podziel je może na dwie części, zanim pożrę ci je wszystkie. - Ach, ja nie jestem głodna - odrzekła Patrycja, .której prozaiczna czynność przyjmowania pokarmu nie pasowała do wyśnionej, romantycznej sytuacji we dwoje. - Jesteś głodna - kategorycznie rzekł Baltona. - Jedzmy razem, proszę cię. To mi doda odwagi. Ja mam tylko butlę pepsi. Prawie pełna. . Widok wielkiej, miękkiej, dwulitrowej butli z zakrętką przypomniał im obojgu scenę dyngusową w wykonaniu ojca Borejki. 176Baltona prychnął śmiechem. Patrycja spojrzała na niego ze skruchą. - Tak cię przepraszam - powiedziała - za mojego oica On myślał, że ty jesteś jeszcze jednym z tych facetów... - Wiem, Patrycjo, wiem - odparł Baltona z grymasem na szczupłej, opalonej na malinowe twarzy. - To oczywiście nie jest miłe, że mnie z nimi pomylił. Ale ja go rozumiem. Bronił cię jak lew. Wyobraź sobie, że na moim miejscu byłby jeden z tamtych. Twój biedny ojciec miałby już rozkwaszony nos. Zaczęli zajadać kanapki, popijając pepsi z papierowych kubków. - Umm, każda inna - zachwycał się Baltona, zaglądając pod wierzchni kawałek chleba i podziwiając plasterki ogórka, ułożone na plasterku żółtego sera i kawałkach papryki. - Patrycjo, niebezpiecznie zbliżasz się do ideału. Piękna, mądra, z dobrym charakterem, utalentowana kulinarnie. Brak tylko matury. - Zdam ją - powiedziała ona. - I pójdę na studia. - Oczywiście, że zdasz - z niezachwianą pewnością rzekł Baltona. - I pójdziesz na studia. Ja też pójdę, na Akademię Rolniczą. -- Spojrzał na nią z ukosa, wesołymi, niebieskimi oczami. - Strasznie długie masz te rzęsy, wiesz? - powiedział, po czym jednym tchem dodał: - Ta ostatnia jest z twarożkiem, Patrycjo. Uch, dawno nie jadłem takiego twarożku, z rybką i i koperkiem. O, i z jajkiem na twardo! Mniam. Jak byłem mały, \ uwielbiałem jajka na twardo. I uwielbiałem malować pisanki. Kiedyś namalowałem taką, że do dziś ją w rodzinie wspominają. Z Hitlerem. - Pisankę z Hitlerem? - powtórzyła, śmiejąc się, Patrycja. Spojrzała na niego ukradkiem. - Byłeś łobuzem, co? - Byłem łobuzem - przyznał Baltona. - Jak miałem pięć lat, omal nie podpaliłem mieszkania. - Wgryzł się w ostatnią kanapkę. - Uuch, ale dobre. Nazywali mnie wtedy: Bobek. Ciekawe, że nikt i nigdy nie używa mojego prawdziwego imienia. - Nikt i nigdy? - Właśnie. Albo Bobek, albo od razu: Baltona. Albo po nazwisku: Górski. - Ale to naprawdę dziwne. W tym jest coś niewłaściwego. - Dlaczego? 177 12 - Pulpecja - Bo człowiek powinien mieć własne imię. Dopiero jak się kogoś nazwie, to on zaczyna być naprawdę. - No to mnie nazwali: Bobek. - Florian to ładne imię. - Tak? - Baltona rzucił jej wdzięczne spojrzenie. - Szczerze mówiąc - też mi się podoba. Jest ekologiczne, prawda? Trochę mi szkoda, że nie jestem dla nikogo Florianem. Nawet dla mamy. Nie może się odzwyczaić od Bobcia, chociaż już dawno nie jestem jej małym synkiem. ^ - Czy mogę nazywać cię Florianem? - O, tak. Będziesz jedyną osobą na świecie, dla której będę Florianem. Umilkli nagle oboje. Deszcz szumiał równomiernie, bębnił w dach syrenki i zalewał szyby. - Ciekawe, kiedy przestanie padać - rzekł Baltona. - No, poczekamy trochę. Jak się nie uspokoi, to jednak wyjdę na ten deszcz. Miałem jeszcze jechać do jednego leśnika tu, niedaleko. Już sadziliśmy u niego las w maju, a on ma dalsze plany. - Kto sadził las? - No, my z Tomkiem. Kwiaciarnia "Florek". Wiesz, żeby był jakiś sens. Żeby coś po nas zostało. Dlatego miałem się widzieć z tym leśniczym. Ale co tam, nie ma pośpiechu. Prawdę mówiąc, Patrycjo, dobrze mi się tu z tobą siedzi. Jestem w dodatku człowiekiem najedzonym, a to mi zawsze świetnie robi na samopoczucie i na światopogląd nawet. - Mam jeszcze jabłko - przypomniała sobie Patrycja, sięgając do torby. - Takie wielkie, francuskie. Baltona wziął jabłko i rozłupał je kantem dłoni, jednym uderzeniem. Patrycja aż usta rozdziawiła. Zjedli po połówce jabłka, chrupiąc jak króliki i śmiejąc się z tego chrupania. ,1 nagle nie było już niczego do zjedzenia, niczego do chrupania i niczego do powiedzenia. Deszcz padał trochę słabiej, na dworze się ściemniło, a we wnętrzu syrenki zrobiło się chłodno. - Przestaje padać - powiedział Baltona, który od pewnego już czasu siedział nieruchomy jak samuraj, założywszy ręce na piersi. - Aha - powiedziała Patrycja z żalem. Spojrzeli nagle na siebie. 178Aj!!".... Zupełnie, jakby przeskoczyła między nimi iskra. Baltona poderwał się i wypadł z samochodu. Już po chwili kuląc plecy pod rzadkimi kroplami, podnosił maskę syrenki i coś tam naprawiał w silniku, czyszcząc, sprawdzając, dokręcając i wycierając szmatą. Patrycja też wyszła z samochodu i stanęła obok Baltony. Deszcz już tylko leciutko kropił. Fala zmieszanych aromatów biła z lasu, zupełnie jakby dymił żywicą, miętą, zielenią i chłodną wilgocią. Niebo było jeszcze jednolicie szare, ale tu i ówdzie sunęła już jakaś lekka, ciemniejsza chmurka, nisko, nad czubkami sosen. Z wolna zaczynały odzywać się ptaki. Wielkie kałuże lśniły na leśnej drodze, a z drzew gęsto kapało. Wszędzie wokół panowała mokra, nasycona cisza. Baltona natychmiast ją zakłócił, zapalając silnik syrenki przy otwartej masce. - Działa - rzekł triumfalnie. - Cóż. To było dziecinnie proste. Wyłączył silnik i z hukiem zatrzasnął maskę. Huk przebrzmiał i znów cisza zagarnęła miękko cały obszar wokół nich. Baltona stał, wycierając ręce szmatą i jego ruchy z wolna traciły tempo. Odłożył szmatę. Podniósł głowę i głęboko odetchnął pachnącym powietrzem. Słychać było, jak z gęstych, kosmatych łap świerków kapie woda. Wilga odezwała się nieśmiało, a zaraz druga odpowiedziała jej czułym, słodkim gwizdem. Gdzieś w głębi lasu zwięzła seria uderzeń naznaczyła miejsce pobytu dzięcioła. I wszystko było harmonią - wszystkie śpiewy ptasie i przeloty, zdarzenia, zapachy i dźwięki, parowanie wilgoci i ruch wiatru, ciepło i chłód - wszystko oddziaływało na siebie nawzajem, i to właśnie zrozumiała Patrycja Borejko, stojąc pod gołym niebem tuż po burzy: że jedno wpływa na drugie, a drugie na trzecie, że misterna, nie objęta ludzkim umysłem siatka tych szczelnych, nieskończonych powiązań i zależności - to jest harmonia. i ; Nic nie było samo dla siebie, wszystko było czemuś do czegoś potrzebne. I to właśnie była harmonia. Aksamitne, chwiejne pręgi na powierzchniach kałuż, niezliczone ilości miniatur świata w lusterkach kropel, i tyle najróżniejszych błysków, blasków, promieni 179 i świateł, padających pod tyloma różnymi kątami, kwiaty na gałęziach, w trawie i na powierzchni wody i błyszczące wśród liści oczy ptaków - to wszystko była harmonia. I to, że ozon wypełniał powietrze i przenikał do jej ciała przy / każdym nowym oddechu. I to, że nawet przez uniesienie ręki mogła spowodować nowy ruch pośród cząstek powietrza, łopot skrzydeł w zieleni, zmianę. Pomyślała, że już nigdy nie poczuje się sama. Zawsze będzie wiedziała, że jest objęta tą wielką, misterną siatką i że należy do tego świata tak samo jak trawa czy ptak. Spojrzeli na siebie, Patrycja i Baltona. I już było po nich. Już ich nic nie mogło powstrzymać. Już Patrycja była w jego ramionach i tonęła w najmocniejszym i najsłodszym na świecie pocałunku, który trwał i trwał - i nie kończył się wcale. Szosą przejechał samochód, z wilgotnym świstem opon minął ich i znikł w dali, gdzie jeszcze przed chwilą go nie było. - Cały problem z nami, Patrycjo - powiedział cicho Baltona, prosto w jej czoło - jest w tym, że my się chyba kochamy. - Też mi się tak wydaje - szepnęła Patrycja w wymalowany na koszulce fiołek. - A to nie żarty. To jest bardzo poważna sprawa. Ja... dlatego tak się ciebie bałem. - Ty - mnie?! - A! Ty mnie też? - Och, tak. - Ja się ciebie bałem od pierwszej chwili. Masz taki uśmiech... że człowiek do ciebie lgnie. Każdy. Ja też. Tego się bałem, jak się spotkaliśmy na tych kursach. Bo jesteś taka bezlitosna. - A ja się bałam, że mnie zjesz, jednym kłapnięciem. - No, tak, mnie się bałaś, a tego psychopaty nie. Marcela. - A ty mnie w ogóle nie zauważałeś. - Ty chyba oczu nie masz. Gryzłem paluchy, żeby się na ciebie nie rzucić. - Nie wierzę, no po prostu nie mogę uwierzyć. - Ja chyba też sam sobie nie wierzę. Że stoimy tu... a ja cię obejmuję... a ty mi nie dajesz w pysk. Ach, ty moja śliczna. Jesteś taka śliczna jak ten... jak nie wiem co. - Aha. Jak nie wiesz co. 180- Jesteś moja jedyna, pamiętaj. I ja jestem twój jedyny na świecie Florian. To jest prawdziwe, nie ma w tym kłamstwa i takie ma być na zawsze. Prawdziwe. Ja się z tobą zaraz ożenię. Bo to musi być poważne. - Dobrze. - Wszystko wokół jest takie niepoważne, zauważyłaś? Wszystko na niby. Błazeństwo poubierane w poważne garnitury. Poważne miny. A co oni robią z tym światem? Ja mam minę błazna i wariata, ale potrzebuję powagi i prawdy. Moje życie musi być na serio. Wesołe, ale na serio. Żadnego błazeństwa. - Baltona ujął Patrycję za ramię i spojrzał jej prosto w oczy. - I twoje też, bo twoje życie ma być moim, a moje twoim. Ty masz jedno jedyne życie i ja też. Więc to musi być na serio. - Kocham cię bardzo - powiedziała Patrycja z głębi serca i kiedy tylko te słowa się wreszcie z niej wydobyły, poczuła ogromną ulgę i radość. - Mój ty jedyny na świecie Florianie. 6. - To jest tort z lodów. Czekoladowy tort z lodami w środku. Dla was, na Dzień Dziecka. - Mam nadzieję, że dorośli też się załapią na kawałeczek, Gabuniu? - Nie wątp w to, Iduś. Wszyscy spróbują. - Ale jak ty to piekłaś? Ummm, lody orzechowe, a wszędzie naokoło ciasto. Cuda jakieś. - Proste, proste, Iduś. Piecze się ciasto czekoladowe na blasze, po wystygnięciu przykrawa się prostokąty i wykłada nimi formę cwibakową. Potem wkłada się w to korytko lody i przykrywa prostokątem ciasta. I oblewa się to wszystko roztopioną czekoladą. Widzisz, jakie to proste. - No, faktycznie. Podstępnie proste. - Tato, spróbuj też - zachęciła ojca Gabriela. - Szkoda, że Pulpecji jeszcze nie ma, bo odłożyć tego raczej się nie da, no chyba że do zamrażalnika. Ojciec Borejko stał przy jednym z kuchennych okien, które wychodziły na Roosevelta i czegoś pilnie wypatrywał. 181 -- Tato, chodź do nas, lody stygną. - Cha-cha-cha - zaśmiały się, zachwycone dowcipem, Pyza i Tygrysek. Rodzina siedziała przy kuchennym stole - wszyscy z wyjątkiem Patrycji i Marka (który jak zwykle miał dyżur). Na stole widniał lodowy tort Gabrysi i szklany dzban z zimną herbatą, butla Orange, talerz pachnących truskawek i miska z biif] śmietaną. Bohaterki dnia obżerały się bezwstydnie już od jakiegoś czasu. Idą - która wróciła z pracy zmęczona i zgrzana - właśnie wyszła spod prysznica i od dłuższej chwili mówiła wszystkim, jak jej to pomogło i że chyba już nie jest zmęczona i zgrzana. Mama Borejko siedziała z okularami na nosie i przyszywała łatę do szortów Tygryska. - Tato, chodź do nas! - Już idę, puellae* - odezwał się od okna ojciec. Głos miał jakiś przygaszony. - Kto ostatnio widział Pulpecję? I o której to było? Po chaotycznej wymianie zdań i informacji ustalono, że ostatnią osobą, która widziała Pulpecję, była Gabriela, przed dziesiątą rano. Od tego czasu nie widział jej nikt. Była ósma wieczór. - Mam złe przeczucia - oznajmił 'ojciec Borejko, ciężko sadowiąc się za stołem i opierając skołataną głowę na ręce. - Coś złego się z nią stało. - Ignasiu, nigdy nie miałeś czegoś takiego jak przeczucia -zapewniła go żona. ! ' • - Tak, Milu, i nawet mnie to dziwiło niepomiernie. Wszyscy miewali przeczucia, tylko ja nie. Ale teraz mam. I mówię ci, że z naszym najmłodszym dzieckiem coś się dzieje. Ona nigdy nie wychodziła z domu na całe dnie. - Fakt - przyświadczyła Idą. - To ja wychodziłam. Pulpa zawsze była piecuchem. W domu i w domu. No, nic, może wreszcie uczuła, że czas już to zmienić. Tato, no spróbuj tego tortu lodowego. Mówię ci, że pycha. - Która godzina? - spytał ojciec, spoglądając na swój zegarek, po czym odpowiedział sam sobie: - Wciąż ta sama. - O, deszcz znów przestaje padać -- zauważyła Gabrysia. - Może Pulpę gdzieś ta burza przytrzymała.. Teraz chyba niedługo wróci. * Dziewczęta. 182- Z nią coś się dzieje - upierał się ojciec. - Est mihi cura futuri*. - Owidiusz - machinalnie zareagowała mama. - Zawsze była takim posłusznym, dobrym dzieckiem - powiedział ojciec złamanym głosem i przeniósł ciepłe, brązowe spojrzenie na przestrzeń za oknem. Miał minę smutnego, starego spaniela. - A teraz - proszę. Matura oblana, ona sama gdzieś się włóczy po nocy... i ja czuję, wyraźnie czuję, że Patrycja ma do mnie żal. Nie wiem o co. Ale ma, Wszystkie ukochane kobiety Ignacego Borejki rzuciły, się go obejmować, pocieszać i podtrzymywać na duchu. - To po prostu nastaje taki moment w życiu - tłumaczyła mu Gaba. - Może poznała jakiegoś chłopca. Może się zakochała. - Gabrysiu, jeśli myślisz, że mówiąc te słowa, uspokajasz mnie, to muszę ci powiedzieć, że jest wręcz przeciwnie. Nic nie może mnie bardziej zaniepokoić, zwłaszcza w jej obecnej sytuacji. Żeby oblać maturę! Z jej dyspozycjami! Nie mieści mi się to w głowie. No, chyba że się właśnie zakochała, ale wobec tego uczucie to jest, jak się wydaje, destrukcyjne. Quiescere iuventus nescit**, to prawda. Ale istnieje subtelna różnica między młodzieńczą swobodą a anarchią. A ta, zdaje mi się, przeważa ostatnio w postępowaniu naszej córki Patrycji. Nie chciałbym doczekać momentu, gdy nasze dziecko wpadnie w złe towarzystwo i przyprowadzi nam tu kiedyś jakiegoś wielbiciela muzyki metalicznej. - Metalowej, tato. - Albo innego skina z pomalowanym na czerwono czubem - dorzucił ojciec z goryczą. - Tato, troszkę ci się myli - sprostowała, śmiejąc się, Natalia. - Skinheadzi nie mają czerwonych czubów, nazywa się ich skinami właśnie dlatego, że mają ogolone na zero głowy. Do skóry, rozumiesz? - Tak, rozumiem - rzekł ojciec. - To tacy właśnie napadli nas w drugie Święto. Takiemu właśnie przyłożyłem po ogolonej głowie, jakkolwiek wszystkie wiecie, że przemoc jest mi generalnie obca i niemiła. * Gnębi mnie troska o przyszłość. ** Młodzież nie może trwać w spokoju. 183 -- Wiemy, tato. Ale pamiętaj, że nie należy sądzić ludzi po powierzchowności, sam nas tego uczyłeś - zauważyła Natalia. - Tak jest, tato, nil mirari, nil indignari, sed intellegere!* - wtrąciła Gabrysia. Zazgrzytał klucz w drzwiach. - O! - zakrzyknął ojciec. - Wraca! Wraca! Pulpecjo, gdzieś ty była?... - i słowa zamarły mu na ustach, gdyż Pulpecja nie weszła do kuchni sama. Towarzyszył jej wysoki i chudy osobnik o głowie ogolonej na zero, do samej skóry, o twarzy czerwonej i rękach czarnych, odziany w mokry, przybrudzony biały podkoszulek z napisem "FIJOŁ". W obu dłoniach człowiek ten piastował wielki pęk kaliny, obsypanej kulami kwiatów. - Tato, mamo, to jest Baltona - ogłosiła Patrycja, zarumieniona i uroczysta, z wielkimi, lśniącymi błękitem oczami i szczęśliwym, drżącym uśmiechem. - Florian, Patrycjo - poprawił ją człowiek o ogolonej głowie. - Dobry wieczór - dodał energicznie. - Prosimy siadać - pospieszyła mama. -• Za chwilę - rzekł Baltona, wciąż na fali energii. - To, co mam do powiedzenia, wymaga pozycji stojącej. Patrycjo, kto z obecnych jest twoim ojcem, a kto matką? Natalia prychnęła w garść. - Ja jestem ojcem - rzekł ojciec głosem jak spiż i powstał, obciągając koszulę. - Jedyny, nota bene, mężczyzna w naszym gronie - dyskretnie zauważyła Gabriela, której strasznie chciało się śmiać. - Za to ja jestem matką - wtrąciła mama Borejko, którą przepełniała ta sama chęć plus zaciekawienie. Z sympatią spojrzała na opalonego dryblasa. Miał uczciwe oczy. Mama Borejko zawsze i przede wszystkim zwracała uwagę na oczy, w przeciwieństwie do ojca, który lubił oceniać ludzi na podstawie budowy ich czoła. Dryblas odwzajemnił jej spojrzenie, pełne sympatii. - To się dobrze składa - rzekł i podał zachwyconej mamie Borejko bukiet kaliny. - Proszę, to dla pani. To znaczy, mam na myśli, że dobrze się składa, że oboje państwo jesteście w domu. Bo ja mam dla państwa ważną nowinę: my się kochamy, Patrycja i ja. * Nie dziwić się, nie oburzać, ale zrozumieć. 184- To straszne - jęknął ojciec i opadł na krzesło. - Tato, to nie jest takie straszne - pospieszyła na pomoc Gabrysia. - Baltona jest siostrzeńcem pana Żaka, ze Słowackiego, wiesz? No, już lepiej - wyraziła mina ojca. - Tato, nil mirari, nil indignari, sed... - ... intellegere - wpadł Gabrysi w słowo niecierpliwy Baltona, nie wiedząc nawet, że jego akcje skoczyły w tym momencie o oczko wyżej; po pierwsze, znał sentencję łacińską i umiał ją dokończyć, po drugie, prawidłowo zaakcentował bezokolicznik. Ojciec Borejko rzucił mu spojrzenie pełne ulgi: nie miał do czynienia z nieokrzesanym skinem. Wytarł czoło chusteczką ligninową i wypił duszkiem szklankę herbaty. - Proszę siadać - rzekł słabo. - Dziękuję, za chwilę - rzekł Baltona niezależnie. - Chcę powiedzieć, że znam Patrycję od dziecka, a kocham ją od dawna. Jestem człowiekiem uczciwym i pracowitym. Mam własną kwiaciarnię... - Och!!!! - krzyknęła nagle mama Borejko i poczerwieniała z wrażenia. - ... jestem samodzielny, potrafię zapracować na siebie i na nią. Proszę państwa o rękę Patrycji. - O co?! - krzyknął ojciec, zrywając się z miejsca. - O rękę Patrycji. Chcę się z nią ożenić jak najszybciej. To rzekłszy, Baltona odetchnął; najwyraźniej oświadczyny były dla niego niełatwym przejściem. Spojrzał z ukosa na stół, gdzie widniała duża plastykowa butelka z napojem Orange i przeniósł spojrzenie na ojca Borejkę. - Patrycja - rzekł ojciec w popłochu - nie zdała jeszcze matury. - Był to pierwszy argument, jaki mu przyszedł do głowy, co nie znaczy, że uważał go za najważniejszy. - Wiem, że nie zdała - uspokoił go Baltona. - Mnie to nie przeszkadza. - To bardzo miło z pańskiej strony - zniecierpliwił się ojciec. - Jednakże to bardzo przeszkadza nam. Mamy taką niewinną słabość, że chcielibyśmy wykształcić wszystkie nasze córki, przynajmniej na poziomie średnim. - Sądzę - rzekł Baltona - że małżeństwo temu nie przeszkodzi. 185 - Pozwolę sobie być innego zdania - odparł ojciec Cierpko. - Poza tym, zwracam panu uwagę, że to jeszcze dziecko. - A! - krzyknęła Patrycja, wymachując rękami. -Tu się właśnie, tato, mylisz!!! Zbyt długo uważałeś mnie za dziecko! Mam dziewiętnaście lat i jeśli nie wyrazisz zgody, to ja nie muszę się tym martwić, ja wyjdę za Floriana, pobierzemy się i tak! - Teraz ty się mylisz, Patrycjo - oświadczył stanowczo Baltona. - Nie zamierzam się z tobą żenić wbrew woli twoich rodziców. - Nie?... - rozczarowała się Patrycja. - Nie. Zamierzam na tę zgodę zapracować - oświadczył Baltona i zmierzył się wzrokiem z ojcem swej ukochanej. Pojedynek wzrokowy zakończył się kapitulacją Ignacego Borejki, który opuścił oczy, ujął w dłoń butlę z Orange i nalał pełną szklankę. - Prosimy siadać -powtórzyła mama Borejko, napawając się zapachem kaliny. Baltona podsunął krzesło Patrycji, po czym też usiadł, nie spuszczając wzroku z ojca Borejki oraz z butelki w jego dłoni. Wszystkie kobiece i dziewczęce twarze były skierowane na niego i rozjaśnione uśmiechem. Ojciec westchnął. - Panie Baltona... - zaczął stanowczo. - Florianie - podpowiedział mu Baltona. - I. bardzo .proszę mówić do mnie per "ty". Będę przecież pańskim zięciem. -- Jeszcze nie wiadomo! - rzekł ojciec. - Ja jestem zupełnie pewien - uprzejmie oznajmił Baltona. - Panie Florianie, proszę mnie dobrze zrozumieć - zaczął ojciec.- Nie może być tak, że przychodzi człowiek z ulicy i... - Tato! - krzyknęła rozpaczliwie Patrycja. - Ekhm, no, dobrze, Pulpecjo. Otóż... co to ja mówiłem... panie Florianie... . \ - Ignasiu, niechże nasz Hippomenes napije się czegoś zimnego - znaczącym tonem wtrąciła mama Borejko. - Proszę, panie Florku, tu jest czysta szklanka... a tu, tylko odrobinę roztopione, ciasto lodowe Gabrysi. Proszę skosztować. • - Z chęcią - rzekł Baltona, rzucając zainteresowane spojrzenie na talerzyk. - Musiałbym tylko umyć ręce, naprawiałem silnik. 186- Ależ proszę! - zakrzątnęła się mama. - Przepraszam tylko za bałagan w łazience, dziewczynki właśnie robiły tam kąpiel lalkom... - Wy? - Baltona, wstając zza stołu, rzucił uśmiech Pyzie i Tygryskowi. - To córeczki Gabrysi - powiedziała mama. - Pyza i Tygrysek. - Zakład, że wiem, która jest Tygryskiem - rzekł Baltona, mierząc je swym wesołym spojrzeniem. - Ja!!! - krzyknęła Laura, stając na palcach. I kiedy Baltona wrócił, wymyty do czysta, z łazienki i zasiadł do stołu, usłyszał jednocześnie dwie kwestie, skierowane pod swoim adresem. - Otóż, panie Florianie, proponuję wrócić do tej rozmowy za jakieś dwa do pięciu lat... - zaczął pojednawczym tonem ojciec Borejko. Kwestia wypowiedziana przez Tygryska brzmiała natomiast: - Proszę wuja, zagramy w makao?